Fare Bible e Be Pi’ e Fulweg ko Boch e Deer ni Baga’ Fan ko Ngiyal’ N’ey
KA BAGA’ FAN fare Bible ko ngiyal’ n’ey, fa? Re babyor ni tin kakrom n’ey e thingari pow’iy e girdi’ ko boch e kenggin nra pug e tafinay rorad ma ra yib angin ngorad, ma ra aram rogon, ma rayog ni ngan pi’ e fulweg riy ni arrogon ko re deer ney. Be pi’ fare Bible boch e fonow nib fel’ ma baga’ fan ya ri baga’ angin ko ngiyal’ ney, fa?
Ngada guyed l’agruw ban’en ni bay e chiney. Ra yodor, ma ngad yaliyed e pi n’en ni be yog fare Bible murung’agen.
Mang Fan ni Ke Pag Got ni Nge Yib e Gafgow?
Bochan ni aram rogon e par ko girdi’ ko ngiyal’ n’ey, ma reb e deer ni ri yima fith e baaray: Mang fan ni ke pag Got ni nge yib e gafgow ngak e girdi’ ndawori bucheg ban’en? Aram e deer nib mat’aw, ya be yoor i yan e girdi’ ni ke magawon ni bochan e bugel ni rib gel, nge corruption, nge ngan thang mit barba’ e ganong, nge gafgow ni ma yib ngak be’, nge yugu boch ban’en ni aray rogon.
Bod rogon e n’en ni ke buch ko pul ni June 1998 ma reb e express train e ke chafinnag reb e wathol u northern Germany, ma ke yim’ e girdi’ ni ke pag e raay ni aram e piin ni kar uned ko re train nem. Mus ko fapi togta nib cheg ko maruwel rorad nge piin ni ta thang e nifiy ni ur moyed ya ngar ayuweged e girdi’ ni ke maadad nge girdi’ ni ke yim’ ma ke kireban’rad nbochan ni boor e girdi’ ni kar m’ad. Reb e bishop ko fare Evangelical Church e ke fith ni gaar: “Got ni gab t’uf rog, Mang fan ni ke buch e re n’ey?” Ma de yog rok e re bishop nem ni nge pi’ e fulweg ko n’en ni ke buch.
Kan nang ni nap’an nra yib e gafgow ngak e girdi’ ni dariy e tapgin ma dan weliy ngorad ko mang e ke k’aring e re magawon nem, ma yu ngiyal’ ma ra yib e damumuw ngorad. Baaray rogon nra ayuwegey fare Bible, ya re babyor n’ey e be weliy ko mang fan ni ma yib e tin nib kireb nge gafgow ngak e girdi’ ni ndariy ban’en ni ke bucheg.
Chirofen ni sunmiy Jehovah fare fayleng nge urngin ban’en ni bay riy, ma de lemnag ngay ni tin kireb nge gafgow e ra magawonnag e girdi’. Uw rogon ni nge riyul’ u wan’dad ni aram rogon? Bochan ni tomren ni ke sunmiy Got urngin ban’en, “Me par Got nge guy urngin e n’en ni ke ngongliy ma rib fel’ u wan’.” (Genesis 1:31) Ngam mu fithem, ‘Faanra kug guy ban’en nib kireb, ma rayog ni nggog ni aram e n’en ni “rib fel’”?’ Ri danga’! Ere taabrogon, faani yog Got ni “rib fel’ urngin ban’en,” ma dariy e pow ko tin nib kireb riy u fayleng. Ere wuin ma uw rogon ni ke tabab e tin nib kireb?
De n’uw nap’an u tomren ni kan sunmiy e gallabthir rodad ni som’on, ni Adam nge Efa, ma reb e kan ni ba gel gelngin e ke yib ngak fare pin me skengnag feni yul’yul’ nge feni mat’aw e gagiyeg rok Jehovah. (Genesis 3:1-5) Me munmun, ma re kan n’ey, ni Satan ni Moonyan’, e ke yog ni dabi par e girdi’ nib yul’yul’ ku Got u nap’an ni ra yib e gafgow ngorad. (Job 2:1-5) Mang e ke rin’ Jehovah u nap’an ni sum e re magawon nem? I pag ni nge yan e tayim ni fan ni nge tamilangan’uy ni dabi fel’ rogon e girdi’ ni ngar powiyed yad nib dar ko cha’ n’em. (Jeremiah 10:23) Faani rin’ e pi cha’ ni kan sunmiyrad ban’en nib togopuluw ko motochiyel nge kenggin e motochiyel rok Got, ma wenegan nib riy e denen, ma ra fek i yib e tin ni ma kirebnagey. (Ecclesiastes 8:9; 1 John 3:4) Machane, yugu demtrug rogon e par ko girdi’ nib mo’maw, ma manang Jehovah ni bay boch e girdi’ nra par nib yul’yul’ ngak.
Ka nap’an e togopuluw ni buch u Eden, ma ke yan sogonapan 6,000 e duw. Kaygi n’uw nap’an, fa? Rayog ni nge thang Jehovah Satan nge piin ni ma un ngak ko tin nib kireb kakrom ni ke yan boch e chibog nge mada’ ko e chiney. Machane gathi ka ffel’ ni ngan sonnag e tayim ni nge m’ay urngin ban’en ni e maruwarnag ko riyul’ nib mat’aw e gagiyeg rok Jehovah nge feni yul’yul’ e girdi’ ngak, fa dangay? Gathi riyul’ nfaanra bay e magawon e chiney ni kan ta’ nga court ni ngan pithig ma susun ni nge yan boch e duw ni ngan nang ko mini’ e ba mat’aw nge mini’ e ke oloboch?
Bochan ni baga’ fan ma ba gel e magawon ni yib ngak Jehovah nge girdi’ ni aram e yibe fith ko ba fel’ ni—Got e ra gagiyegnag urngin ban’en u palpalthib nge feni yul’yul’ e girdi’ ngak—ere ri ba gonop Got ya ke pag ni nge yan e tayim! Chiney e ke tamilang u wan’dad ko mang wenegan ni ke yib ko girdi’ nfaan yad ra pag e pi motochiyel rok Got ma ra gagiyegnaged urngin ban’en ni lem rorad. Ma ke garer e tin kireb ni bochan. Aram fan ni kaygi yoor e girdi’ ndawori bucheg ban’en e chiney ni be gafgow.
Machane, bay e falfalan’ riy, ya be dag ko Thin rok Got ni dabi par ni dariy n’umngin e tin nib kireb. Ma riyul’, ni ra thang Jehovah e tin nib kireb nge piin ni ma k’aring. “Ma piin nib kireb,” rogon ni yog ko Proverbs 2:22 (New World Translation) me ul’ul ngay ni gaar: “e yira thang owcherad u fayleng; ma piin nib sasalap, e yira thirifrad u but’.” Machane, piin ni yad be par nib yul’yul’ ku Got e rayog ni ngara sapgad nga m’on, ni daki n’uw nap’an, “ko ngiyal’ n’em e dabku unim’, ma dabki i kireban’uy, ma dabku un yor, ma dabku un amith.”—Revelation 21:4.
Ere, be weliy fare Bible nib tamilang ko mang fan ni ke gafgow nde kireb e rok. Ku be micheg ngodad ni tin kireb nge gafgow e bayi m’ay. Machane, bochan ni gad be chamnag boch e magawon e ngiyal’ n’ey, ma ba t’uf rodad e fulweg ko yugu reb e deer ni baga’ fan.
Mang Fan ni Kan Sunmiy e Yafas?
Sana gathi taabrogon e girdi’ kakrom ko ngiyal’ n’ey, ya chiney e yad ma athamgil ni ngar nanged ko ri mang fan e yafas. Boor e piin ni kar fithed yad, ‘Mang fan ni gu be par ni gub fas? Uw rogon ni nggu pirieg fan e yafas rog?’ Ma par rorad nib thil thil rogon e aram e n’en ni be k’aringrad ni ngar fithed e pi deer ney.
Rayog ni nge gafgow e yafas ku be’ ni bochan e magawon ni goo ma yib ngak. Bod rogon e n’en ni ke buch ko chirofen ni kafin tabab e duw ni 1998 ma reb e ppin ni 12 e duw rok ni ma par u Bavaria, u Germany, e kan iring min li’ ngem’. Ma taareb e duw ni ke yan nga tomren, ma ke yog e nina’ rok ni cha’ nem e ma gayiy fan e yafas u gubin e rran—ma de yib angin ngak. Boch e girdi’ ni kab pagal e kan k’aringrad ni ngar lemnaged ko mang fan e yafas. Yad be gay e par nib mudugil, nge rogon ni nge yib angin ngorad, nge rogon ni nge par ni yad ba fel’ uwan’ e girdi’, machane ke mulan’rad ni bochan e ke yoor e piin ni ma dake moding nge piin ma rin’ e tin nib kireb. Yugu boch e girdi’ e yad ma tiyan’rad ko skul ara maruwel ni yad be nameg ni nge yog ngorad, machane kara pirieged ni liw nib tolang, mab gilbuguwan, nge chugum e dabiyog ni nge ayuwegrad ni ngar pirieged fan e yafas rorad ni aram e n’en ni yad baadag.
Yugu demtrug ko mang e n’en ni ke k’aring be’ ni nge gayiy fan e yafas, ma re deer ney e ba t’uf e fulweg riy nib yul’yul’ mab puluw. Biyay, ma fare Bible e rayog ni nge ayuwegey. Ya be weliy murung’agen Jehovah ni ir e Got ni ke ngongliy urngin ban’en ni bay fan ni ba fel’. Ngada fithed be’, Ga ra toy e naun ni dariy fan? Baga’ ni danga’, ya ngan toy e naun ma bat’uf boor e salpiy ngay ma bat’uf ni nge yan in e pul ara boch e duw ni ngan mu’nag e maruwel riy. Gara toy reb naun ma fan ngom ara yugu be’ nrayog ni nge par riy. Re n’ey e ba m’ag ko n’en ni ke rin’ Jehovah. De ngongliy Got e fayleng nge yugu boch ban’en ni bay riy ndariy fan. (Mu taarebnag ko Hebrews 3:4.) Mang e m’agan’ Got ngay ko re fayleng ney?
Fare thin ni ke yiinag Isaiah e be micheg ni Jehovah e ir “fare Got ni riyul’, me Dugliy rogon ni ngan ngongliy e fayleng ma ir e ke Ngongliy e re n’ey.” Riyul’, ni ir “fa En ni ke tay’ e def ko [fare fayleng], nib gel ma gathi ke sunmiy e re n’ey ni dariy fan, machane ke ngongliy e re n’ey ni nge par e girdi’ riy.” (Isaiah 45:18) Arrogon, ka nap’an ni kan sunmiy e fayleng, ma m’agan’ Jehovah ngay ni nge par e girdi’ riy. Psalm 115:16 e be gaar: “Tharmiy e ke mus ni Jehovah e mmil suwon ngak, ma fayleng e ke pi’ ngak e girdi’.” Ere be dag fare Bible ni ke sunmiy Jehovah e fayleng ni fan ni nge par e girdi’ nib mat’aw riy, muur ayuweged.—Genesis 1:27, 28, NW.
Ke thiliyeg Jehovah e lem rok ni fan ko fayleng ni bochan e ke togopuluw Adam and Eve, fa? Dangay. Uw rogon ni nge mudugil uwan’dad e re n’ey? Ngam mu lemnag e re n’ey: Tomren e togopuluw ni ke buch u Eden ma ke yan bokum biyu’ e duw mfin ni yoloy fare Bible. Faan manga ke digey Got e tin m’agan’ ngay ko fayleng nge girdi’, ma mang fan ni de weliy fare Bible murung’agen? Ba tamilang ni dawori thiliyeg e tin nib m’agan’ ngay ko fayleng nge girdi’.
Maku, dabi aw nib m’ay fan e tin m’agan’ Jehovah ngay. Ke micheg Got e thin ni baaray u daken Isaiah ni gaar: “Thin rog e bod e ayis nge n’uw ni ma aw u lang nga but’ nge tarannag e but’, me ayuweg e woldug nge ga’, me yib awochngin ni ngan ni yung me yib e ggan ngay ni nga ni kay. Ku aram rogon e thin ni ma yib u l’ugunag ni dabiyog ni nge dabi rin’ e tin ni ke m’ay i lemnag rog, ya ra rin’ urngin ban’en ni kug l’og ni nge rin’.”—Isaiah 55:10, 11.
Mang e Be Finey Got ni Ngad Rin’ed
Ere ba tamilang, ni rayog ni nge pagedan’dad ni ra yib i m’ug nib riyul’ e tin nib m’agan’ Got ngay nge par e piin nib mat’aw u fayleng ni dariy n’umngin nap’an. Faan manga rayog ni ngada uned ko girdi’ ni yad ra par u fayleng ni manemus, ma thingar da rin’ed e n’en ni ke yog Solomon ni Pilung nib gonop ni gaar: “Ngeb madgun Got uwan’um ma ga fol ko pi motochiyel rok. Ya ri aram e n’en nib polo’ ni thingari rin’ e girdi’.”—Ecclesiastes 12:13, NW; John 17:3.
Nguun par u rogon nib puluw ko tin nib m’agan’ Got ngay ni fan ko girdi’ e aram e ngan nang fare Got ni riyul’ nge ngan fol ko tin ni baadag ni ngan rin’ u rogon ni yog fare Babyor nib Thothup. Faan gad ra yodor e chiney, ma rayog ni nge yog ngodad fare athap ko yafas ni manemus u paradis u fayleng, ma aram e dabkuuda talgad ni ngad filed ban’en nib biech u murung’agen Got nge tin ni ke sunmiy. (Luke 23:43) Aram reb e athap rodad nrib fel’!
Boor e girdi’ ni kar fal’eged i gay ni ngar nanged ko mang fan e yafas mi yad fil e Bible ma aram e ri yad be falfalan’ e chiney. Bod rogon reb e pagal ni Alfred fithingan nde yog ni nge pirieg fan e yafas rok. Ke dubuy e teliw ni bochan ni ya ma un ko mahl, ma ke par ni ba damumuw ko girdien e am ni de yul’yul’ nge boch e tin nib kireb ni yad ma rin’. Ke yan Alfred ni nge guy piyu India ni ma par u North America ni be athapeg ni rayog ni nge tamilang uwan’ ko mang fan e yafas, ma ke sul nga Europe ni ke mulan’. Me un ko drugs nge musik nib kireb ya dakuriy e athap rok. Machane, yugu aram rogon nra bieg fare Bible ma ma fleg’ i yaliy fan e thin riy me munmun ma aram me ke tamilang uwan’ ko mang fan e yafas ma ke falfalan’.
Reb e Magal ni Ba Mudugil U Kanawo’ Rodad
Ere, mang e rayog ni ngad dogned u murung’agen fare Bible? Baga’ fan e re ke babyor ney e chiney? Riyul’ ni arrogon, ya re babyor ney e be pow’iy e girdi’ nge tamilang u wan’rad e pi magawon ni ke sum ko ngiyal’ n’ey. Be weliy e Bible ni gathi Got e ke karing ni nge sum e tin kireb ma be ayuwegdad ni ngad nanged ko ri mang fan e yafas. Maku, ka yoor kenggin e machib ni ma pug e tafinay rok e girdi’ e chiney ni be weliy e Bible. Ma pi kenggin e machib ney ni bod e mabgol, nge ngan chuguliy e bitir, nge rogon ni nge fel’ thilin e girdi’, nge athap ko girdi’ ni kar m’ad e ma weliy e Thin rok Got murung’agen.
Faanra dawor mu rin’ e re n’ey, wenig ngom ngam mu yaliy e pi thin u lan e Bible nib fel’ rogon. Nap’an ni ke tamilang u wan’um ko uw fene ga’ fan e pi thin ney ni be pow’iy e yafas, ma rayog ni ngam thamiy ban’en ni bod fare psalmist ni ke ku Jehovah ni nge ayuweg me e tang ni gaar: “Thin rom e ba magal ni be pow’iyeg, me ir e tamilang ko kanawo’ ni gu be yan riy.”—Psalm 119:105.
[Picture on page 6]
Ga ma nang ko mang fan ni ke pag Got ni nge un ko gafgow e girdi’ ni dawori bucheg ban’en?
[Picture on page 7]
Rayog ni nge yog ngom e yafas ni bay fan