Mmaruwekgad U Taabang Fare Damit

“O Jehovah, u gubin e rran ma gu be sak’iy u lan fare wulyang ntagil’ e damit, ma gubin e nep’ e gu be par ko gin’en ni nggu matanagiy.”​—ISAIAH 21:8, New World Translation.

1. Mang boch ban’en ni yog Jehovah nra rin’ me ir e mich riy?

JEHOVAH e ir fa En ni Bay Ban’en nib M’agan’ Ngay. Fare engel ni ke togopuluw ngak ni ke mang Satan ni Moonyan’ e dabiyog ni nge taleg ni nge lebug e n’en nke m’agan’ Got ngay me rirnag fithingan me dugliy Gil’ilungun ni nge gagiyegnag e paradis u fayleng. (Matthew 6:9, 10) Ra flaab e girdi’ u tan e re gagiyeg nem. Ra “m’ay e yam’, ma Jehovah ni Somol nth’abi Ga’ e ra chuweg e lu’ u owchen urngin e girdi’.” Dariy n’umngin nap’an ma ra par e girdi’ u fithik’ e gapas nge falfalan’ ni kar taab girdi’gad. (Isaiah 25:8, NW; 65:17-25) Jehovah e ir e micheg urngin e pi n’ey ni ke yog nra rin’!

2. Chon mini’ e yad e pi mich rok Jehovah?

² Maku bay e girdi’ rok fa An Tasunmiy urngin ban’en ni yad e pi mich rok. Nap’an e ngiyal’ u m’on ko Kristiano ma immoy “ba ulung e girdi’ ni baga’ ” ni Abel e som’on riy, ma kar uned ko sagreng ko yafos u fithik’ e magawon nib gel. Kanawo’ ni kar ted e ma pi’ e athamgil nga laniyan’ e pi Kristiano ko ngiyal’ ney. Jesus Kristus e ke dag e bin th’abi fel’ e kanawo’ ni ir e mich ni de rus. (Hebrews 11:1–12:2) Susun, mu lemnag e n’en ni yog u p’eowchen Pontius Pilate. I gaar Jesus: “Ni gargelnigeg ngaray nga fayleng ni bochan e nggu weliy murung’agen e tin riyul’.” (John 18:37) Ka nap’an 33 C.E. iyan nge mada’ ko 2000 C.E., ma pi Kristiano nib pasig e ur leked Jesus mar weliyed e tin riyul’ u murungagen e “pi n’en nib sorok Got ni ke ngongliy.”​—Acts 2:11.

Sectarianism nu Babylon

3. Mang e rin’ Satan ni nge dabkun pi’ e mich u murung’agen Jehovah nge tin nke m’agan’ ngay?

³ U lan bokum biyu’ e duw ma Satan ni Moonyan ni ir Fare Toogor, e ke guy rogon ni nge t’ar e thin nga daken e pi mich rok Got. Ir “chitamangin urngin e malulfith,” ma ir fare “dragon nri ba’ga  . . . , fare porchoyog,” ma be “bannang e girdi’ nu fayleng ni polo’.” De tal i cham ngak e piin ni yad be “fol ko pi motochiyel rok Got,” ko ngiyal’ ney ni tin tomren e rran.​—John 8:44; Revelation 12:9, 17.

4. Uw rogon ni sum Babylon nib Gilbuguwan?

⁴ Sogonapan 4,000 e duw faram u tomren fare Ran ni ke tharey e fayleng nap’an Noah, me n’igin Satan nge yib be’ ni Nimrod fithingan me “ir e ta makol gamanman nri baga’ ma be togopuluw ngak Jehovah.” (Genesis 10:9, 10) Babylon (Babel) e aram reb e mach ni i ngongliy Nimrod, ma aram tagil’ e teliw rok moonyan’. I n’igin Jehovah nge maathukthuk e thin ko piin ni be ngongliy fare wulyang nu Babel, ma aram mi yad wer nga gubin yang u fayleng, mar feked e machib rorad. Ere Babylon e ir tapgin e pi yuraba’ i teliw ni googsur u fayleng, ma ka nog Babylon nib Gilbuguwan ngay u Revelation. Re babyor nem e be yiiynag ni ra m’ay e re m’ag nem ko pi teliw.​—Revelation 17:5; 18:21.

Ba Nam ko Pi Mich

5. Mang nam ni ke fl’eg Jehovah ni nge mang mich rok, machane mang fan ni ke pag ni ngan chuwegrad ko binaw rorad?

⁵ Sogonapan 500 e duw u tomren Nimrod, me yarmiy Jehovah pi fak Abraham kar manged fare nam nu Israel ma yad e pi mich rok Got u fayleng. (Isaiah 43:10, 12) Boor e girdi’ ko re nam nem e kar pigpiggad ku Jehovah ni yad ba yul’yul’. Machane u lan bokum e chibog ma kan kirebnag yu Israel ya kar uned ko machib ni googsur ko pi nam u charrad, ma aram me chel e girdi’ rok Jehovah mar pied keru’rad ngak mar uned ko liyor ko pi got ni googsur. Ere nap’an e 607 B.C.E., ma Nebuchadnezzar ni Pilung e ke pow’iy e pi salthaw nu Babylon mar gatheyed Jerusalem nge fare tempel ma boor piyu Jew e kan fekrad nga Babylon.

6. Mang thin nib fel’ ni ke yiiynag fare damit rok Jehovah, ma wuin ni ke lebug?

⁶ Ere ke gel e teliw ni googsur! Machane de n’uw nap’an ni ke par yu Babylon ni yad ba gel. Sogonapan 200 e duw u m’on ni ke buch, me yog Jehovah ni gaar: “Mman, ngam tay be’ ni nge par ko wulyang me yog e n’en ni ke guy.” Mang e ke yog e en ni bay ko wulyang? “Ke war! Ke war Babylon, ma ke mul nga but’ me m’ing urngin e liyos ko pi got rok!” (Isaiah 21:6, 9, NW) Ma rriyul’ ni ke buch ni aram rogon u nap’an e 539 B.C.E. Ke war yu Babylon, ma ke yog ni nge sul e girdi’ rok Got ko binaw rorad.

7. (a) Mang e ke fil piyu Jew ni bochan e ke gechignagrad Jehovah? (b) Mang boch e wup ni aw piyu Jew ngay, ma mang wenegan riy?

⁷ Piyu Jew ni kar sulod e kar llowan’gad mar digeyed e liyor ko liyos nge teliw nib l’ag ko pig. Machane in e duw nga tomren mi yad aw ko yugu boch e wup. Boch e kan wawliyrad ko lem nu Greek. Ma yugu boch e kab ga’ fan e yalen u wan’rad ko Thin Rok Got. Ma yugu boch e girdi’ e kan wawliyrad ko lem nib uf ni bochan e nam rorad. (Mark 7:13; Acts 5:37) Ma nap’an ni kan gargelnag Jesus, ma daki un fare nam ko liyor nib machalbog. Boch e girdi’ ni Jew e kar adaged fare thin nib fel’ ni weliy Jesus, machane boor e girdi’ ni kar togopuluwgad ngak, ma aram mar togopuluwgad ngak Got. (John 1:9-12; Acts 2:36) Ere daki par yu Israel ni yad e pi mich rok Got, ma nap’an e duw ni 70 C.E., min gathey yu Jerusalem biyay nge fare tempel, ya ke cham e pi salthaw nu Roma ngorad.​—Matthew 21:43.

8. Mini’ e ke mang mich rok Jehovah, ma mang fan nib puluw e n’en ni ginang Paul ngak?

⁸ Machane kan gargelnag fare “Israel rok Got” ni yad e pi Kristiano, ma yad e pi mich rok Got ngak e pi nam. (Galatia 6:16) Ke ngongol Satan nib pay ni nge kirebnag e re nam ney nib spiritual mab biech. Nap’an e ngiyal’ ntungun e bin som’on e chibog ma ke yib e machib ni sectarian nga lan e ulung. (Revelation 2:6, 14, 20) Ere bpuluw e n’en ni ginang Paul ni gaar: “Mu guyed rogomed ya ri kolmed be’ ngam manged kalbus rok ni be’ ni be maruwel ko gonop rok e girdi’ nge sabanban ndariy rogon nga bayang, ni yib ko machib ni sum rok e girdi’ ni yibe fil ngak reb e mfen nge reb, ma ki yib ko pi kan ni yad be gagiyeg u lan e gin’en ni ba’ urngin ban’en nu lan e lang riy nib muun e fayleng ngay, ma gathi Kristus e yib rok.”​—Kolose 2:8.

9. Bod rogon ni yog Paul, ma mang boch ban’en ni buch me sum Kristendom?

⁹ Munmun ma machib ni Greek, nge Babylon, nge “llowan’” ko girdi’ ni bod fare theory of evolution nge higher criticism e ke kirebnag e machib ko piin ni yog ni yad e Kristiano. Bod rogon ni yog Paul ni gaar: “Ya gu manang nra gu pagmed me yib e wolf nib damumuw nga fithik’med, ma dab rrunguyed fare ulung i saf. Ma bayi taw nga ba ngiyal’ me ban boch e girdi’ ko biromed e ulung nga rogned e tin nde riyul’ ngar pow’iyed e piin ni ke mich Jesus u wun’rad nga bang ngar uned ngorad.” (Acts 20:29, 30) Ma bochan e re apostasy ney me sum Kristendom.

10. Mang boch ban’en ni ke n’igin nge gagiyel ni gathi gubin e girdi’ ni kar uned ko liyor nib kireb ko Kristendom?

¹⁰ Piin ni ba yul’yul’ ko liyor nib machalbog e kar “athamgilgad nguur pared ko fare mich ni ke pi’ Got ngak girdien nri taab yay me par ni er rogon.” (Jude 3) Ra m’ay u fayleng e mich ko liyor nib machalbog rok Jehovah? Danga’. Nap’an ni ke chugur iyib e ngiyal’ nran thang Satan nge pi n’en ni ngongliy, ma ke gagiyel ni gathi gubin e girdi’ ma kar uned ko machib nib apostate nu Kristendom. U tungun e bin 19 e chibog u Pittsburgh, Pennsylvania, U.S.A., ma immoy ba ulung e girdi’ nib yul’yul’ ni yad be fil e Bible mar manged kenggin e ulung rok Got ko ngiyal’ ney mi yad e pi mich rok. Pi Kristiano ney e kar ga’naged fan e thin ko Bible ni be micheg ni ke chugur ko ngiyal’ nra m’ay e re m’ag ney. Ma ke riyul’ e thin ko profet u lan e Bible ya ke tabab e ngiyal’ ko “tomren” ko duw ni 1914 ya ke tabab e bin som’on e mahl ko fayleng. (Matthew 24:3, 7) Bay e mich riy ni kan nin’ Satan nge pi moonyan’ rok nga wuru’ e tharmiy u tomren e re duw nem. Ya bin 20 e chibog e goo ba sug ko magawon ma aram e mich riy ni be maruwel Satan ma be lebug e pow ni pi’ Jesus ni be micheg e ngiyal’ nra moy ni ir e Pilung ko Gil’ilgungun Got.​—Matthew, guruy ni 24 nge 25; Mark, guruy ni 13; Luke, guruy ni 21; Revelation 12:10, 12.

11. Mang e ke guy Satan rogon ni nge rin’, machane mang fan ni de m’ag?

¹¹ Nap’an e June 1918, me guy Satan rogon ni nge thang e pi Bible student nem ya yad be wereg e machib u lan boch e nam. Miki guy rogon ni nge chuweg e ulung rorad ni legal corporation, ni aram fare Watch Tower Bible and Tract Society. Kan kalbusnag boch e ga’ ko fare Society, ma kan nog e thin ngoogsur u murung’agrad, ni bod ni kan rin’ ngak Jesus u nap’an e bin som’on e chibog. (Luke 23:2) Machane nap’an e 1919, ma kan pagrad u kalbus, ma aram mar ul’ul’gad i wereg e machib. Ma boch nga tomren e kan tamilangnag nib googsur e pi n’en ni kan nog u murung’agrad.

Ba “Damit” ni Be Changar

12. Mini’ ko ngiyal’ ney e yad girdien e damit rok Jehovah, ma uw rogon e lem rorad?

¹² Nap’an ni ke tabab e “ngiyal’ ko tomur” ma ke tay Jehovah e damit ni nge ginang e girdi’ ko pi n’en ni be buch ni be lebuguy e tin nib m’agan’ ngay. (Daniel 12:4; 2 Timothy 3:1) Nge mada’ ko chiney ma pi girdi’ nem ni yad e damit​—ni pi Kristiano ni kan dugliyrad ni yad fare Israel rok Got—​e kar ngongolgad nib puluw ko n’en ni yiiynag Isaiah u murung’agen e damit ni gaar: “Ke par ni be tiyan’. Miki non ni bod ba layon ma be gaar: ‘O Jehovah, u gubin e rran ma gu be sak’iy u daken fare wulyang ntagil’ e damit, ma gubin e nep’ e gu be par ko gin’en ni nggu matanagiy.’ ” (Isaiah 21:7, 8, NW) Aram ba damit ni ma rin’ e maruwel rok nib fel’ rogon!

13. (a) Mang thin ni ke wereg girdien e damit rok Jehovah? (b) Uw rogon ni ke war Babylon nib Gilbuguwan?

¹³ Mang e ke guy fare damit? Ke weliy e girdi’ ni yad e damit rok Jehovah, mi yad e pi mich rok ni gaar: “Ke war! Ke war Babylon, ma ke mul nga but’ me m’ing urngin e liyos ko pi got rok!” (Isaiah 21:9) Ma tomren e World War I, ma ke war Babylon nib Gilbuguwan ni aram e pi teliw nib googsur nu fayleng. (Jeremiah 50:1-3; Revelation 14:8) Ere dabni gin ngay! Ya ke tabab fare Mahl ni Baga’ u Kristendom, ya pi tayugang u baraba’ nge baraba’ e ka rogned ko pi pagal rorad ni ngar uned ko cham. Aram ban’en nib kireb! Ma nap’an e 1919, ma de yog rok Babylon nib Gilbuguwan ni nge taleg e pi Bible Student ni yad e Pi Mich Rok Jehovah ni ngar wereged e machib u ga’ngin e fayleng nge mada’ ko chiney. (Matthew 24:14) Aram e pow ni ke war Babylon nib Gilbuguwan, ni bod rogon u nap’an ni kan pag yu Israel u kalbus u nap’an e bin nel’ e chibog B.C.E. ma aram e pow ni ke war Babylon nkakrom.

14. Mang babyor ni fanay e girdi’ ni yad e damit rok Jehovah, ma uw rogon ni ke flaabnag Jehovah e re ke babyor nem?

¹⁴ Gubin ngiyal’ ma girdien e damit e kar rin’ed e maruwel rorad u fithik’ e pasig nge rogon nib mat’aw. Nap’an e July 1879 ma ke tabab e pi Bible Student ni ngar fl’eged e re ke babyor ney ni ka nog Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence e ngiyal’ nem. Ra reb e babyor ka nap’an e 1879 nge mada’ ko December 15, 1938, e bay e pi thin ney u keru’ ni “‘Damit, Uw rogon e Nep’?’​—Isaiah 21:11.”a U lan 120 e duw ma fare Wulyang Ntagil’ e Damit e ke yaliy e pi n’en ni be buch u fayleng nge rogon ni ba puluw e pi n’ey ko n’en ni kan yiiynag u lan e Bible. (2 Timothy 3:1-5, 13) Girdien e damit rok Got nge girdien “yugu boch e saf” e kar fanayed e re babyor ney ni ngar wereged e thin ngak e girdi’ ni ke chugur ko ngiyal’ nran n’uf Jehovah u daken e Gagiyeg rok Kristus. (John 10:16) Ke flaabnag Jehovah e re maruwel ney fa? Nap’an e 1879 ma kan fl’eg 6,000 ken e babyor ko som’on, ma chiney ma yibe wereg 22,000,000 ken e Wulyang u ga’ngin e fayleng ma yibe fl’eg ko 132 mit e thin​—121 e pi thin ney e yibe fl’eg ni taab yay. Rib puluw ya fare babyor nth’abi yoor ni yibe wereg u fayleng ni fan ko teliw e aram e bin ni be n’uf fithingan e bin riyul’ e Got, Jehovah!

Kan Klinnag Iyan

15. Mang klin ni kan tababnag u m’on ko 1914?

¹⁵ Sogonapan 40 e duw u m’on ni ke tabab Kristus ko gagiyeg u tharmiy ko duw ni 1914, ma kan pithig e pi Bible Student ko machib nde puluw ko Bible ni sum rok Kristendom, ni bod e taufe ko bitir, nge yaal nder ma yim’, nge purgatorio, nge gafgow u infierno, nge Trinitas. Machane kab t’uf boch e tayim ni ngan chuweg urngin e lem nde mat’aw. Susun, nap’an e 1920 ma boor e pi Bible Student e kar ted e pin ko mad rorad ni yaan e kuruth nge teeliyaw ko pilung, mar uned ko madenom ko Christmas nge yugu boch e madenom. Machane ra par e liyor rorad nib machalbog ma thingara chuweged urngin ban’en nib l’ag ko liyor ko liyos. Ma thingari par ni Thin Rok Got ni bay ko Bible nib Thothup, e kari mus aram e n’en ni ke michan’ e Kristiano ngay ma yad be fol riy. (Isaiah 8:19, 20; Roma 15:4) Ba kireb ni ngan puthuy boch e thin ko Thin Rok Got fa ngan chuweg boch e thin riy.​—Deuteronomy 4:2; Revelation 22:18, 19.

16, 17. (a) Mang lem nib googsur ni bay ko fapi girdi’ ni yad e damit u lan in e duw? (b) Mang e be yip’ fan fare “altar” nge fare “malang” nu “Egypt”?

¹⁶ Bay ban’en nra dag ko uw fene ga’ fan e re motochiyel ney. Nap’an e 1886 me fl’eg C. T. Russell ba ke babyor ni ka nog The Divine Plan of the Ages ngay ma bay riy yaan e chart ni be puthuy e yu ngiyal’ ko girdi’ ko n’en ni kan nog fare Great Pyramid nu Egypt. Re n’en ney e bod rogon e malang ko reb e pilung ni Pharaoh Khufu ma kan lemnag ni aram fare malang ni kan weliy u murung’agen u Isaiah 19:19, 20 ni gaar: “Rofen nem ma ra moy ba altar ni fan ku Jehovah u lan e binaw nu Egypt, nge reb e malang u gin’en ni mathilin e binaw. Ma aram e pow nge mich rok Jehovah u lan e binaw nu Egypt.” Uw rogon nib l’ag fare malang nem ni pyramid ko Bible? Baaray rogon ni kan lemnag, ni n’umngin boch e wo’ u lan fare Great Pyramid e ba puluw ko ngiyal’ nra tabab fare “gafgow ni baga’” ni bay ko Matthew 24:21. Boch e pi Bible Student e kar paged rogon ni kar filed u murung’agen e pi n’en ni bay ko fare pyramid mar foleged boch ban’en riy ni ngar turguyed e rofen ni yad ra yan nga tharmiy!

¹⁷ Ka nog Bible nu Malang ngay, ma kan tay fan u lan bokum e duw nge mada’ ko ngiyal’ ni kan tamilangnag u lan e Wulyang Ntagil’ e Damit ko November 15 nge December 1, 1928 ni de t’uf rok Jehovah ba malang nni fl’eg e pi pilung nu Egypt ya pi pilung nem e yad ma un ko pig nge liyor ko t’uf. Ya fare thin ni yiiynag Isaiah e ba puluw ko ban’en nib spiritual. U Revelation 11:8 ma “Egypt” e be yip’ fan e fayleng rok Satan. Ma fare “altar ni fan ku Jehovah” e be yip’ fan e pi maligach nib fel’ ni pi’ e pi Kristiano ni kan dugliyrad u nap’an ni yad be par u fayleng. (Roma 12:1; Hebrews 13:15, 16) Fare “malang u gin’en ni mathilin e binaw [nu Egypt]” e ba puluw ko pi Kristiano ni kan dugliyrad, ni yad e “malang ara duga’ me ir e be dunubiy fare thin nib riyul’” ma aram e mich u “Egypt,” ni aram e fayleng ni yad ra chuw riy.​—1 Timothy 3:15.

18. (a) Uw rogon ni be tamilangnag Jehovah boch ban’en iyan ni fan ko pi Bible student ni yad ba yul’yul’? (b) Faanra mo’maw ni nge nang fan e Kristiano ban’en ko Bible, ma susun uw rogon ni nge lemnag u fithik’ e gonop?

¹⁸ Ma nap’an ni be yan e tayim ma be tamilangnag Jehovah iyan e thin riyul’, nge thin ko profet. (Proverbs 4:18) Kan nog ngodad ni ngad fl’eged i yaliy biyay​—boch ban’en nib muun ngay fare thin u murung’agen fare mfen ni dabi m’ay u m’on nra yib e tomur, nge fare fanathin u murung’agen e saf nge kaming, nge fare n’en nth’abi dabuy ni ra sak’iy u lan e gin’en nib thothup, nge fare m’ag nib biech, nge fare transfiguration, nge fare tempel ni guy Ezekiel. Yu ngiyal’ mab mo’maw ni ngad nanged fan e pi n’en nem ni kan thiliyeg rogon ni yibe weliy u murung’agen, machane munmun me tamilang fan. Faanra dawori tamilang u wan’ e Kristiano e n’en nib biech ni kan weliy u murung’agen reb e thin ko Bible, mab fel’ ni nge par nib sobut’an ni bod rogon Mikah ni profet ni ke gaar: “Bay ug par ni ke l’agan’ug ngak Got ma gu be sonnag, yi ir e bayi ayuwegneg.”​—Mikah 7:7.

19. Uw rogon ma girdien fachi ulung nge girdien yugu boch e saf e kar boded ba layon ya dar rusgad ko ngiyal’ ney ni tin tomren e rran?

¹⁹ Mu lemnag ni ke non fare damit ni “bod ba layon ma be gaar: ‘O Jehovah, u gubin e rran ma gu be sak’iy u daken fare wulyang ntagil’ e damit, ma gubin e nep’ e gu be par ko gin’en ni ka nog ni nggu matanagiy.’” (Isaiah 21:8) Bod ba layon ma girdien fachi ulung e dar rusgad ni ngar tamilangnaged e kireb ko pi yuraba’ i teliw ni googsur mar daged e kanawo’ ni ma sor iyan ko yafos. (Revelation 18:2-5) Yad “fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop,” ma kar wereged bokum ken e Bible nge magazine, nge yugu boch e babyor u boor mit e thin​—ni aram e “ggan ni yima pi’ ko ngiyal’ nib puluw.” (Matthew 24:45) Kar kunuyed fare “ulung ni baga’ . . . nra bad u gubin e nam, nge ganong, nge gubin mit e girdi’, ngu gubin e thin.” Kan biechnagrad ko rachaen Jesus ni pi’ ni biyul ma yad ma dag ni dar rusgad ni bod ba layon ya yad be pigpig ngak Got “ni rran nge nep’.” (Revelation 7:9, 14, 15) Uw rogon wom’engin ni t’ar e Pi Mich Rok Jehovah ni yad girdien fachi ulung nge girdien fare ulung ni baga’? Ran weliy ko bin migid e thin.

[Footnote]

Ka Ga Manang?

• Chon mini’ ni yad e pi mich rok Jehovah kafram iyib ngaray?

• Uw rogon ni sum Babylon nib Gilbuguwan?

• Mang fan ni pag Jehovah ni ngan thang Jerusalem ni aram e nam ni yad e pi mich rok, u nap’an e 607 B.C.E.? nge 70 C.E.?

• Uw rogon e lem ko girdi’ ni yad e damit rok Jehovah nge fa piin ni ma un ngorad?

[Picture on page 7]

“Gu be sak’iy, O Jehovah, u daken e wulyang ntagil’ e damit u gubin ngiyal’”

[Pictures on page 10]

Girdi’ ni yad e damit rok Jehovah e yad ma tiyan’ ko maruwel rorad