LIBRARY U ONLINE ni fan ko Wulyang ko Damit
Wulyang ko Damit
LIBRARY U ONLINE
Waab
  • BIBLE
  • PI BABYOR
  • PI MUULUNG
  • w02 3/1 pp. 22-26
  • Nge Yog E Michan’ Ni Bodrogon E Michan’ rok Abraham!

Dariy e video ko n'en ni kam mel'eg.

Wenig ngom, dabiyog ni nge load e re video ney.

  • Nge Yog E Michan’ Ni Bodrogon E Michan’ rok Abraham!
  • Fare Wulyang Ntagil’ E Damit Ni Be Weliy Morngaagen Gil’ilungun Jehovah—2002
  • Pi Subheading
  • Boch Ban'en ni Ku Taareb Rogon Ngay
  • Ayuw ni Pi’ Jehovah
  • Ma Pagfan Nge Par niBa Aw e Gapas
  • Ke Yib e Toogor ni Ngan Cham
  • Abraham—i Dag Rogon E Michan’
    Fare Wulyang Ntagil’ E Damit Ni Be Weliy Morngaagen Gil’ilungun Jehovah—2002
  • Mang Fan ni Thilyeg Jehovah Fithingan Abram nge Sarai?
    Pi N’en ni Ma Rin’ e Piin Kristiano nge Machib ni Yad Ma Tay—Babyor ni Fan ko Muulung—2020
  • Boch E Thin U Genesis—II
    Fare Wulyang Ntagil’ E Damit Ni Be Weliy Morngaagen Gil’ilungun Jehovah—2004
Fare Wulyang Ntagil’ E Damit Ni Be Weliy Morngaagen Gil’ilungun Jehovah—2002
w02 3/1 pp. 22-26

Nge Yog E Michan’ Ni Bodrogon E Michan’ rok Abraham!

“Girdi’ nib michan’rad ngak Got e ereram e piin nriyul’ ni yad e piin ni owchen Abraham.”​—GALATIA 3:7.

1. Uw rogon ni ke kadan’ Abram ko skeng nib biech ni keb ngak u Kanaan?

I pag Abraham e par rok u Ur ni rib fel’ rogon ya bochan nke fol ko motochiyel rok Jehovah. Fapi gafgow ni keb ngak u boch e duw u tomren ni ke chuw u rom e kemus ni aram e tabolngin e skeng ni keb ngak ma ku ra mada’nag boch u Egypt. Thin u Bible e be gaar: “Machane keb e uyungol ko re nam nem.” Susun mom ni ra kireban’ Abram nbochan e par rok ni ke thil! Machane, i rin’ boch ban’en ni fan e nge ayuweg e tabinaw rok ko tin nib t’uf rorad. “Bochan e uyungol nib gel, ma aram me yan Abram u rom nge lan e yimuch nge mada’ nga Egypt, me par u rom ni ba’ n’umngin nap’an.” Mo’maw ni nge mith e tabinaw rok Abram u owchen piyu Egypt ya baga’. Ra lebuguy Jehovah e thin ni ke micheg ni ra ayuweg e yafas rok Abram ko riya’?​—Genesis 12:10; Exodus 16:2, 3.

2, 3. (a) Mang fan ni ke mithag Abram e tin riyul’ ni rarogon leengin? (b) Rogon nib puluw ko fare magawon, ma mang e n’en ni ke rin’ Abram ngak leengin?

2 Rayog ni ngada bieged e thin ni bay ko Genesis 12:11-13 ni gaar: “Ma nap’an ni ke chuchugur ni nge taw nga Egypt, me yog ngak Sarai ni leengin ni gaar: ‘Chiney, wenig ngom! Ri gu manang ni gur reb e ppin nib pidorang. Ere ba mudugil ni nap’an ni ra guyem piyu Egypt ma rogned ni, “Cha’ ney e ir e leengin faanem.” Ma mmutrug ni ngar thanged e fan rog, machane gur e yad ra ayuweg e birom e pogofan. Wenig ngom mog ngorad ni gur walageg, ma aram dariy ban’en ni ra buch rog nbocham, ma rayog ni nggu par nib fas.’” Yugu aram rogon ni ke pag 65 yangaren Sarai, ma ka be par ni rib pidorang. Arfan ni ke ta’ Abram nga thatharen e riya’.a (Genesis 12:4, 5; 17:17) Ma tin nib ga’fan, e aram ke magawon e tin nib l’ag ko tin nib m’agan’ Jehovah ngay, ya bochan nke yog ni daken e ani owchen Abram ma urngin e nam nu fayleng e bayni flaabnagrad ni bochan. (Genesis 12:2, 3, 7) Bochan ni be par ni dariy e bitir rok Abram ko ngiyal’ nem, ma rib ga’ fan ni nge par nib fas.

3 I yog Abram ngak leengin ni nge rin’ ban’en u fithik’ e gonop ni aram e n’en ni kara weliyew kafram me m’agan’row ngay, ni aram, e nge yog ni yow walag. Mu lemnag ni yugu aram rogon ni bay mat’awon ni lolugen e tabinaw, ma de fanay mat’awon nib pag rogon machane ke ning e ayuw rok. (Genesis 12:11-13; 20:13) U roy, i dag Abram ban’en nib fel’ ni nge fol e piin ni figirngiy riy u rogon ni ngara lebguyed e maruwel rorad ni lolugen e tabinaw u fithik’ e t’ufeg, me Sarai, nbochan ni ma fol rok figirngin, e be dag ban’en nib fel’ ni nge fol e piin leengiy riy ko ngiyal’ ney.​—Efesus 5:23-28; Kolose 4:6.

4. Mang e susun ni nge rin’ e pi tapigpig rok Got nib yul’yul’ u nap’an ni yafas rok fapi walag e be yan u thatharen e riya’?

4 Rayog rok Sarai ni nge yog ni ir walagen Abram ya bochan nriyul’ ni reb e llabthir rorow e taareb. (Genesis 20:12) Maku, de t’uf ni nge weliy ban’en ngak e girdi’ ni dariy rogorad ni ngar nanged murung’agen. (Matthew 7:6) Ngiyal’ ney ma fapi tapigpig rok Got nib yul’yul’ e yad ma fol ko fare motochiyel ni bay u Bible ni ngar pared nib yul’yul’. (Hebrews 13:18) Ri dabiyog rorad, ni bod ni ngar mowgad ni googsur u lan e court. Machane, ngiyal’ ni yafas rok pi walagrad nge tha’ u thilrad Got e ke magawon ntaabrogon ko ngiyal’ ni keb e togopuluw ngorad ara kan wagey u lan binaw, ma yad ma fol ko fonow ni pi’ Jesus ni ngar “ayuwgad ni bod rogon e porchoyog mi yad munguy ni bod rogon e bulogol.”​—Matthew 10:16; mu guy fare The Watchtower, ni November 1, 1996, ko page 18, ma paragraph 19.

5. Mang fan ni kari fol Sarai ko tin ni ke ning Abram ngak?

5 Mang e i rin’ Sarai nbochan e n’en ni ke ning Abram ngak? Peter ni apostal e i weliy murung’agen e ppin ni bod ir ni yad e piin ni kar pired ni “Got e ke l’agan’rad ngak.” Ere ke tamilang u wan’ Sarai e tin nib spiritual nib l’ag ngay. Maku, ba t’uf figirngin rok ma ma tayfan. Arfan ni ke mel’eg Sarai ni nge ‘par ni be fol rok figirngin’ me mithag e rarogon e mabgol rok. (1 Peter 3:5) Riyul’, ni yira rin’ e tin ni aram rogon ma bay e riya’ ko yafas rok. “Faani th’ab e mathil nge yan nga lan yu Egypt, me guy piyu Egypt nib pidorang e ppin rok. Piin nib tolang ni yad ba’ nga tan pa’ Farao e ra guyed m yad weliy ngak Farao rogon feni pidorang e re pin nem, mi ni fek i yan nga tafen Farao.”​—Genesis 12:14, 15.

Ayuw ni Pi’ Jehovah

6, 7. Mang magawon ni keb ngak Abram nge Sarai, ma uw rogon ni ke ayuweg Jehovah Sarai?

6 Kari kireban’ Abram nge Sarai nbochan e re magawon nem! Me m’ug ni rayog ni ngan gafgownag Sarai u fithik’ e yargel. Maku, bochan de nang Farao tin riyul’ u rarogon Sarai, ma aram me pi’ boch e taw’ath ngak Abram, arfan ni “ke yog ngak boch e saf nge garbaw nge boch e ass nge fapi e sib ni pumoon nge ppin nge fapi ass ni ppin nge fapi kamel.”b (Genesis 12:16) Susun ri dariyfan e pi taw’ath nem u wan’ Abram! Yugu aram rogon ni gowa be par Abram u fithik’ e lumor ko ngiyal’ nem, ma de pag Jehovah.

7 “Ere ke gagiyegnag Jehovah ni ngeb e gafgow ngak Farao nge girdi’ ko tabinaw rok ni bochan Sarai ni leengin Abram.” (Genesis 12:17, New World Translation) U daken reb e kanawo’ ni dan nang, ma kan dag ngak Farao ko ri mang fan ni keb ngorad e pi “gafgow” nem. Me rin’ Farao ban’en ni kachingiyal’ nem: “Bochan e re n’em me pining Farao Abram me yog ni gaar: ‘Be mang e biney ni kam rin’ ngog? Mang fan ni nda mog ngog ni ir e ppin rom? Mang fan ni kam gaar, “Cha’ ney e walageg,” ma ke chuchugur ni nggu leengiy? Ma baaray e ppin rom. Mu fek ngam marow!’ Me yog Farao ngak bogi pumoon ni ngar uned ngak nge ppin rok ni nga ranod ra ted yow nge urngin e tin ni ba’ rok.”​—Genesis 12:18-20; Psalm 105:14, 15.

8. Mit i mang e ayuw ni ke micheg Jehovah ngak e piin Kristiano ko ngiyal’ ney?

8 Ngiyal’ ney, e de micheg Jehovah ngodad ni nge ayuwegdad ni dabi yib ngodad e magawon ni bod e yam’, nge bugel, nge uyungol, ara boch e gafgow nib gel ara natural disaster. Kan micheg ngodad ni ra pi’ Jehovah e ayuw u gubin ngiyal’ ni nge dabi kireb e tirok Got ni bay rodad. (Psalm 91:1-4) Ma ri ma rin’ e re n’ey u daken e thin rok ngu daken e “piin tapigpig nib yul’yul’ mab gonop” ni ma ginangdad. (Matthew 24:45) Ma uw rogon fare n’en ni ka nog ni ngan li’ be’ nbochan e togopuluw? Yugu aram rogon ni boch e girdi’ e ngan pag ni ngar m’ad, ma dabi pag Got ni ngan thang e pogofan ko girdi’ rok ni polo’. (Psalm 116:15) Ma faan ra yim’ boch e girdi’ nib yul’yul’ ngak, ma ke mudugil lanin’dad ni ran fasegrad ko yam’.​—John 5:28, 29.

Ma Pagfan Nge Par niBa Aw e Gapas

9. Mang e be dag ni ma thiliyeg Abram e gin ni ma par riy u Kanaan u gubin ngiyal’?

9 Nap’an ni ka m’ay e uyungol u Kanaan, “Me chuw Abram u Egypt ni ir nge leengin nge urngin e tin ba’ rok ma be un Lot ngak i yan nga Negeb [ni aram e binaw ni de yoor e ran riy ni bay u yimuch ko pi burey nu Judah]. Ma kaygi yoor e gamanman nge silver nge gol rok Abram.” (Genesis 13:1, 2, NW) Arfan ni girdi’ nu lan binaw e kar guyed ni ir e en ni bay gelngin ni ma fol e girdi’ rok, me ir reb e pilung nib gel. (Genesis 23:6) De lemnag Abram ni nge par u Kanaan nib n’uw nap’an nge un ko politics u rom. Tin ni i rin’, e “ke yan i taw me n’uf e pi tento rok me par boch u rom me yan nga bang ma ke rin’ ni aram rogon, ma aram e be yan u Negeb i yan nga Bethel, ni aram e gin ni n’uf e tento rok riy ko som’mon, ni gin’em e bay u thilin yu Bethel nge yu Ai.” Aram e tin yugu ma rin’, ni ma m’oneg Abram e pigpig ku Jehovah ko yafas rok ndemtrug e re binaw ni ra yan ngay.​—Genesis 13:3, 4.

10. Mang magawon ni ke sum u thilin e piin ni yad ma gafaliy e gamanman rok Abram nge piin ni yad ma gafaliy e gamanman rok Lot, ma mang fan ni thingarni pithig e re magawon nem nib papey?

10 “Chiney e Lot, ni be un ngak Abram ko milekag i yan, e ku er rogon ni bay e saf ni fak, nge garbaw, nge boch e tento. Ere de gaman fare binaw ni ngar pared riy u taabang ni yad urngin, ya bochan ke yoor e chugum rorad arfan ni dabiyog ni ngara pared u taabang ni yad urngin. Ma i maluag thin e piin ni yad be gafaliy e gamanman rok Abram nge piin ni yad be gafaliy e gamanman rok Lot; ma re ngiyal’ i n’em e ma par e girdi’ nu Kanaan nge piin Perizzite u lan e re binaw nem.” (Genesis 13:5-7, NW) Ma fare binaw e de gaman e ran nge pan ni fan ko fapi gamanman rok Abram nge Lot. Kar chamgad ma kari yib e damumuw ngak e piin ni yad be gafaliy e gamanman rorow. Re cham nem e ba kireb ko piin ni yad ma pigpig ko bin riyul’ e Got. Faanra par ni yad be cham, ma sana rayog ni nge dabki fel’ thilrad biyay. Ere uw rogon ni nge ayuweg Abram e re magawon nem? I pof Abram Lot u tomren ni ke yim’ e chitamangin, sana ke chuguliy ni bod be’ ni fak. Bochan ni ir e ba ilal rorow, ma gathi ba’ mat’awon Abram ni nge fek e gin th’abi fel’ nge tafanay?

11, 12. Mang e ke ognag Abram ngak Lot u fithik’ e gol, ma mang fan ni de gonop rogon ni ke dugliy Lot ban’en?

11 Machane “ke yog Abram ngak Lot ni gaar: ‘Wenig ngom, dadmu pag ni nge par ni bay e magawon u thildow ngu thilin e piin ni yad be gafaliy e gamanman rog nge piin ni yad be gafaliy e gamanman rom, ya gadow walag. Gathi bay rogom ni ngam par nyugu demtrug e gin’en ni ga baadag ko re binaw ney ni polo’ ma rayog? Wenig ngom, ngad wergow. Ra ngam sor ko baan gilay’, mu gu sor nga baan mat’aw; machane faanra ngam sor nga baan mat’aw, mu gu sor nga baan gilay’.’” Bay bang nib chuchugur nga Bethel ni yima yog ni “gin ni rayog ni ngan guy yu Palestine riy nrib tamilang.” Sana aram e gin ni “i changar Lot ngay me guy fare binaw ni Jordan ni polo’, ni urngin yang ma boor e ran riy u m’on ni dawori gothey Jehovah Sodom nge Gomorrah ma bod fa gi milay’ rok Jehovah, ni bod fare binaw nu Egypt nge mada’ nga Zoar.”​—Genesis 13:8-10, NW.

12 Yugu aram rogon ni be yog e Bible ni Lot e ir “be’ nib mat’aw,” machane bay fan ni de gow puroy ku Abram u murung’agen e re magawon ney, ma ku de dake nge gay e fonow rok nib ilal ngak. (2 Peter 2:7) “Me dugliy Lot ni nge mil fan e loway nu Jordan ngak ni ga’ngin, ma aram me chuw rok Abram me yan ko ngek. Ara’ rogon me wer e gali cha’ nem. Me par Abram u lan e nam nu Kanaan, me yan i par Lot nga thilin fapi binaw ni bay u lan fare loway me n’uf e pi tento rok nib chugur ko binaw nu Sodom.” (Genesis 13:11, 12) Sodom e ba fel’ rogon e chugum riy ni ra fel’ rogoy. (Ezekiel 16:49, 50) Yugu aram rogon ni gowa ke mel’eg Lot ban’en u fithik’ e gonop ni fan ko chugum, machane de fel’ ko tirok Got ban’en. Mang fan? Bochan ni “piin ni yad be par u lan yu Sodom e ba kireb e ngongol rorad, ni aram e yad ma denen nib togopuluw ngak Jehovah,” rogon ni yog ko Genesis 13:13, NW. Bochan nke dugliy Lot ni ngar pared u rom ma tomur riy e kari gel e kireban’ ni ke yib nga tabinaw rok.

13. Uw rogon ni tin ni ke rin’ Abram e rayog ni nge ayuweg ngak e Kristiano ni sana kara chamgad ni bochan e salpiy?

13 Yugu aram rogon nib mich u wan’ Abram e tin ni ke micheg Jehovah ni tomur riy ma piin ni owchen e ra mil fan ngorad fare binaw ni polo’; ma de un ko cham nbochan ba yang nib achichig. I rin’ ban’en u fithik’ e gol nrogon nib puluw ko kenggin e motochiyel ni kan weliy faram ko bin 1 Korinth 10:24 (NW) ni gaar: “Ra be’ ma gathi go ir e ngi i tafinaynag e tin nib fel’ ngak, ya ngki tafinaynag e tin nib fel’ ngak yugu boch e girdi’.” Ereray reb e puguran nib fel’ ngak e pi walag ni ke sum e magawon rorad nbochan e salpiy. Boch i yad e dar folgad ko fonow ni bay ko Matthew 18:15-17, ya kar feked e magawon rorad i yan nga court. (1 Korinth 6:1, 7) Tin ni i rin’ Abram e be dag ni kab fel’ ni ngan n’ag boch e salpiy ara chugum ko bin ni ngan dariyfannag fithingan Jehovah ara ngan kirebnag e gapas u lan e ulung ko Kristiano.​—James 3:18.

14. Uw rogon ni kan flaabnag Abram ya bochan ni ir be’ ni rib gol?

14 Kan fal’eg waathan Abram ya bochan ni ir be’ ni ba gol. Ke yog Got ngak ni gaar: “Baygu gagiyegnag ni piin owchem e yad ra bod e fiyath u daken e fayleng, faanra bay be’ nrayog rok ni nge theeg e fiyath u daken e fayleng, me ere rayog ni ngan theeg e piin ni owchem.” Uw feni gel e falfalan’ rok Abram ko re thin ney ni kan dag ngak ya dariy e bitir rok! Bin migid, e ke tay Got chilen ngak ni gaar: “Mu sak’iy, ngam lekag e re nam nem ni gaangin, nge numngin ya bochan baygu pi’ ngom.” (Genesis 13:16, 17, NW) Danga’, dan pag ni nge par u reb e mach nib fel’ rogon e par riy. I par nib dar ko piyu Kanaan. Piin Kristiano ko ngiyal’ ney e ku yad ra par nib dar ko fayleng. Dara lemnaged ni yad e piin ni ba tolang ko yugu boch e girdi’, machane dar chaggad ngak e piin ni sana ra wawliyrad ni ngar uned ko ngongol ni de puluw ko thin nu Bible.​—1 Peter 4:3, 4.

15. (a) Susun mang fan ni ma milekag Abram? (b) Mang e i rin’ Abram ni ffel’ ni nge fol e tabinaw ko Kristiano riy e ngiyal’ ney?

15 Nap’an e Bible, ma u m’on ni nge yog ngak be’ reb e binaw, ma bay mat’awon ni nge lekag fare binaw. Bochan ni ma milekag Abram ni gubin ngiyal’ ma sana e ereray e n’en ni be puguran u gubin ngiyal’ ni bayi reb e rran ma re binaw ney e ran pi’ ngak e piin ni owchen. “I ulul Abram ko par u lan e tento. Ma munmun me yan i par nga fithik’ fapi gek’iy nib gagang’ u Mamre, ni bay u Hebron; mu rom e ubung ba altar riy ni fan ku Jehovah.” (Genesis 13:18, NW) Me dag Abram biyay ni be mon’eg e pigpig ku Got ko yafas rok. Ere fol Bible u tabinaw, nge ngan meybil ku Got u taabang u tabinaw, nge ngan un ko muulung e ir e pi n’en ni th’abi ga’ fan u tabinaw rom?

Ke Yib e Toogor ni Ngan Cham

16. (a) Mang fan fare tabolngin e thin ni bay ko Genesis 14:1 e be yip’ fan ban’en? (b) Mang fan ni keb fa aningeg e pilung nu ngek ni ngar mahlgad ngak e girdi’?

16 “Ren’ey e buch u nap’an ni Amrafel e pilung nu Shinar, me Arioch e pilung nu Ellasar, me Kedorlaomer e pilung nu Elam,c me Tidal e pilung nu Goyim aram e picha’ ni ra k’aringed e mahl.” Ma thin ni Hebrew, fare bugithin ni tabolngin (“Ren’ey e buch u nap’an . . . ”) e be yip’ fan ban’en, nib m’ag ko “ba ngiyal’ ni ngeb e skeng ma tomur riy e flaab.” (Genesis 14:1, 2, footnote, NW) I tabab fare skeng ko ngiyal’ ni fa aningeg e pilung nu ngek nge fapi salthaw rorad e kar bad ni ngar kirebnaged yu Kanaan. Tin ni yad be nameg? Ngar talegned e togopuluw ni be ta’ fa lal i mach ni Sodom, nge Gomorrah, nge Admah, nge Zeboiim, nge Bela. Kar gelgad ko urngin e toogor rorad, ma “ka ranod u but’ ni yad gubin ko Tagpas nu Siddim, ni aram fare Salt Sea.” Ma Lot nge tabinaw rok e yad ma par u gin’em nib chuchugur ngay.​—Genesis 14:3-7, NW.

17. Mang fan ni kan skengnag e michan’ rok Abram u nap’an ni kan kol Lot?

17 Fapi pilung nu Kanaan e kar mahlgad nib elmerin ko pi toogor ni keb ngorad, machane kar wargad. “Ma piin ni kara gelgad ko re mahl nem e kara feked urngin e chugum nu Sodom nge Gomorrah nge urngin e ggan rorad ma ka ranod nga bang. Maku kara feked Lot ni fak walagen Abram nge chugum rok ma kar ululgad ko yan rorad. Cha’nem e ma par u Sodom ko ngiyal’ i nem.” Me rung’ag Abram u murung’agen e re mahl nem: “Ma tomur riy ma bay be’ nib moon ni thay me yib i yog ngak Abram ni ba Hebrew. Ngiyal’ nem ma par Abram u fithik’ e gek’iy nib gagang’ u Mamre ni fare Amorite, ni walagen Eshcol nge walagen Aner; ni yad ma ayuweg Abram. Arfan ni ke rung’ag Abram ni kan kol walagen.” (Genesis 14:8-14, NW) Uw feni gel e skeng ni keb ngak! Ke par Abram ni ba damumuw ngak e cha’nem ni fak walagen ya bochan ke fek fare binaw ni th’abi fel’? Maku dabmu pagtalin ni fapi cha’ ni kar bad ko mahl ngorad e kar bad ko binaw nu Shinar ni ir e gin ni kan gargelnag riy. Ra nge mahl ngorad ma dabkiyog ni nge sul nga binaw rok. Maku reb, mang e rayog ni nge rin’ Abram ngak fapi salthaw ni musko fapi salthaw nu Kanaan ni kar maruwelgad u taabang e de yog rorad ni ngar gelgad?

18, 19. (a) Uw rogon ni yog rok Abram ni nge ayuweg Lot? (b) Mini’ e ka nog e sorok ngak ni fan e ke gel?

18 I dag Abram biyay ni kari pagan’ ngak Jehovah. “Me kunuy e pumoon ni be par rok ni piin nib yul’yul’, nge gaman 318 u gubin, ni kan gargelegrad ko tabinaw rok mi yad lol’og fapi pilung ngar mada’gad nga Dan. Me nep’ me weregrad u rom ngar pired ni kar ruw ulunggad, mi yad cham ngak fapi pilung nge salthaw rorad ngar gelgad ngorad. Mi yad lol’ograd ngar mada’gad nga Hobah, ni ba’ nga lel’uch u Damaskus, mi yad fulweg urngin e chugum. Me ki fulweg Lot ni be’ rok nge chugum rok, nge piin ni ppin nge tin ni ka ba’ e girdi’.” (Genesis 14:14-16) I dag Abram ni kari pagan’ ngak Jehovah, i ayuweg e pi salthaw rok ni de yoor ma kar gelgad ko re mahl nem, me ayuweg Lot nge tabinaw rok. Chiney me mada’nag Abram Melkizedek, ni fare pilung nge prist nu Salem. “Me Melkizedek ni ir e pilung nu Salem maku ir e prist rok Got ni Th’abi Tolang, e fek e flowa nge wain i yib ngak Abram, me yibilay ni baaray e thin ni yog: ‘I Got ni ir e Th’abi Tolang, me ir e ngongliy e tharmiy nge but’ e nge fal’eg waathan Abram. I Got ni Th’abi Tolang e nga ni pining e sorok ngak, yi ir e ke ayuwegnem kam gel ngak e pi toogor rom ko mahl. Me fek Abram taab guruy u ragag guruy urngin e tin ni fek u fithik’ e mahl nge pi’ ngak Melkizedek.”​—Genesis 14:18-20.

19 Arrogon, Jehovah e ir e ke gel ko mahl. Bochan e michan’ rok Abram, me guy biyay e ayuw ni ke pi’ Jehovah ngak. Girdi’ rok Got e ngiyal’ ney e dar ma un ko mahl nib riyul’, machane ma yib ngorad e pi skeng nge boch e magawon. Fa bin migid e article rodad e ra dag rogon ni nge ayuwegdad e tin ni i rin’ Abram ni ngada kadedan’dad nge ngad gelgad ko pi magawon ney.

[Footnotes]

a Rogon ni yog fare babyor ni Insight on the Scriptures (ni Pi Mich rok Jehovah e ke fal’eg), “reb e papyrus ni ke kakrom e be weliy murung’agen Pharaoh ni ke tay chilen ngak e piin ni bay e talin e cham rorad ni ngar koled reb e ppin nib pidorang ma ra lied figirngin ngem’.” Ere de pag rogon e ma rus ni keb ngak Abram.

b Hagar, ni munmun me mang ppin rok Abram, e sana ir bagayad ko fapi sib ni kan pi’ ngak Abram ko re ngiyal’ ney.​—Genesis 16:1.

c Piin ni ka nog e Critics ngorad e ka rogned ni ri dariy ba ngiyal’ ni ke par Ellam u tan yu Shinar ma arfan ni fare thin ni be weliy murung’agen e cham ni tay Chedorlaomer e de riyul’. Ran weliy murung’agen boch ban’en ni kan pirieg ni be micheg ni thin nu Bible ni be weliy murung’agen e ba riyul’, mu guy fare The Watchtower, July 1, 1989, ko page 4-7.

Kam Tay Ngan’um?

• Uw rogon ni fare uyungol ni keb ko binaw nu Kanaan e i skengnag e michan’ rok Abram?

• Uw rogon ma Abram nge Sarai e kara dagew e n’en ni ffel ni fan ko piin figirngiy nge piin ni leengiy ko ngiyal’ n’ey?

• Mang e gad ra fil ko n’en ni ke rin’ Abram ni nge pithig e magawon u thilin e piin ni yad be gafaliy e gamanman rok Abram nge piin ni yad be gafaliy e gamanman rok Lot?

[Picture on page 24]

De fanay Abram mat’awon u fithik’ e towasar machane ke ta’ nib m’on e tin ni baadag Lot ko tin ni baadag

[Picture on page 26]

I pagan’ Abram ngak Jehovah ni ra ayuweg Lot ni fak walagen

    Yapese Publications (1984-2025)
    Mu Log Out
    Mu Log In
    • Waab
    • Mu Sharenag
    • Pi N'en Nrayog ni Ngam Mel'eg
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Rogon ni Ngan Fanay
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Mu Log In
    Mu Sharenag