Girdi’ ni Taab Rogon Tolngin Riyul’ ni Rayog?

JOHN ADAMS, ni yibi mang bin l’agruw e president u Meriken, e ir reb e girdi’ ni i un ko sayin nga chepin nni Garareg e thin ni nge mang yu Meriken reb e nam ni ngar pired rorad, ni ba muun e yu bugithin ni baaray nib ga’ ngay ni gaar: “Ke mich u wan’mad e re n’ey nib riyul’ ni be micheg, ni urngin e girdi’ e ni sunmiy ni taareb rogon.” Machane, John Adams e be m’ug ni ba maruwar u wan’ ni girdi’ e rriyul’ ni taareb rogon, ya yoloy ni gaar: “Thilthil ko Lem nge Dowef e ta’ Got nib Tolang ko motochiyel rok u rarogon e Girdi’ ni dariy ban’en ara buguruy e motochiyel ni rayog ni nge taarebnag nge taareb rogon.” Ma ba thil, ni i lemnag H. G. Wells ni be’ u British nib tamayoloy e chep ya i susunnag yaan ba ulung ni urngin e girdi’ riy ma taareb rogon meni ta’ nga daken dalip i ban’en ni aram e: reb e fayleng nib taareb ma ba machalbog ma ba klin nge teliw, nge skul ni nge taareb rogon e skul ko urngin e girdi’, nge salthaw ni dariy e salthaw.

Ka aram nap’an, ma dawori yibnag e chep reb e ulung ni taareb rogon e girdi’ riy ni bod ni i susunnag Wells yaan. Girdi’ e ri yad ba palog ko bin nge taareb rogorad, ma yu thal i girdi’ e ri be thiliyeg ni ba gel ma ba gagiyel u lan e binaw. Yu thal i binaw nem nib fel’ keb angin ko binaw ni gaangin? Danga’. Re ngongol ko yu thal i binaw e be kieg e girdi’, ma angin e nge sum e awan’, fanenikan, kireban’, nge cham nga uni puog e racha’. Kakrom ma lem nib tolang e girdi’ nib wechwech e immoy u Africa, Australia, nge yu Meriken mar gafgowniged e tin ni de wechwech dow e girdi’—nib muun ngay e ma li’ girdi’ ni ngan thang mit e piin ni ri girdien e nam nu Diemen, chiney e yima yog ni yu Tasmania. Ma lan yu Europe, e ni tay ni girdi’ ni Jews e ri yad ba sobut ni ir e yibnag e Holocaust. Fel’ rogon nib ga’ ko pilung ni yad ba tolang nge gafgow ni der gaman e urngin rok e yu thal ni lukngun nge yu thal ni sobut e girdi’ e aram e n’en nib e k’aring e cham u lan e binaw nu France ko bin 18 e chibog maku arrogon e bin u Bolshevik e cham ko bin 20 e chibog u Russia.

Reb e pumoon ni ba llowan’ e yoloy kakrom ni gaar: “Girdi’ e ke gagiyegnag e girdi’ i yan kar maadadgad.” (Eklesiastes 8:9, New World Translation) Thin rok e ba riyul’ yug demtrug ko taa be’ fa ba ulung i girdi’. Nap’an ni ra langlangeg boch e girdi’ yad ngar tolanggad ngak boch e girdi’, ma angin nra yib e aram e kireban’ nge gafgow.

P’eowchen Got e Urngin e Girdi’ Ma Taareb Tolngin

Ba’ yu ulung e girdi’ ni sum ni kargon nib tolang ngak boch e ulung? Gathi arrogon u owchen Got. Fare Bible e gaar: “[Got] e sunmiy e girdi’ ko urngin e pi nam rok taa be’, ni ngar pired u daken e fayleng ni gaangin.” (Acts 17:26, NW) Maku reb, e fare Tasunmiy “e dawori dag nib adag fa ke pilung ma der lemnag e en pilung ni ba fel’ rogon ngak e piin nib sobut, ya yad gubin ni sunmiyrad nga pa’.” (Job 34:19, NW) Urngin e girdi’ ni bay e tha’ u thilrad ngorad, ma p’eowchen Got e yad gubin nni gargelegrad ni taareb rogorad.

Gadad gubin ni da sumgad ni taareb rogodad u p’eowchen Got, i yan nge mus ko yam’ ma ka taareb rogodad. Ere uw feni dariy fan, ni ngan tolangnag reb e ulung e girdi’ rok reb u lan e yafas rodad nib ngoch nap’an!

Machane, ka bay e athap ni ra reb e rran ma ra moy ba ulung ko piin nib fas ni ra par ni yu thal i girdi’ e dariy fan riy? Arrogon, bay e athap. Ke chugur i gaman 2,000 e duw ni ke yan ni nap’an ni immoy Jesus u fayleng, min fal’eg e def ko re ulung nem. I pi’ Jesus e yafas rok ni maligach ni biyul ni fan ngak urngin e piin ni ke mich u wan’rad ya nge “urngin e piin ni ke michan’rad ngak e dabkun li’rad ma ke yog e yafas ni manemus ngorad.”​—John 3:16, NW.

Tin som’mon e Kristiano ur pired ni taareb tolngirad fa? Tin baaram ni kar nanged e tin i fil Jesus e aram rogorad. Yad be sap ngorad ni taareb rogorad ko michan’ rorad ma ur daged ere n’en ney u rogon ni ra bagayad ma be pining bagayad ni “walagen.” (Filemon 1, 7, 20) Dariy be’ ni be guy rogon ni ir e ba fel’ ngak boch e girdi’.

Boch e Girdi’ ni De Thilthil Tolngirad ko Tiney e Rran

Pi Mich rok Jehovah e chiney e yad be gay rogon ni nga ur pired ni bod kenggin e motochiyel u Bible. Kar nanged ni yu thal i girdi’ e dariy fan u p’eowchen Got. Erfan, ni dariy e liw nib thilthil tolngin rorad, maku der ma yuraba’gad ni bochan raen dowrad ara bochan ni boor ban’en ara salpiy rok bagayad. Ya rogon, e gubin e girdi’ mab taareb e liyor rorad ko ani Tha’bi Tolang u Palpalthib, ni Jehovah Got. Ngongol ku Got e aram e tin nib ga’ fan, gathi tolngin yu thal i girdi’. Ni bod rogon e bin som’mon e chibog, ni urngin e girdi’ ni pumoon nge bpin ma yad walag u fithik’ fare michan’.

Yu thal i girdi’ nib thilthil e bochan ni girdi’ e be gay rogon ni nga i gagiyegnag ir ma dabi lek e fonow rok Got. Dabki nuw nap’an, ma Am rok Got e ba yib nge mang ir e gagiyegnag reb e rran nge reb ko re fayleng ney, ma angin ni ra yib e aram e bayi m’ay e thil u thilin e yu thal i girdi’ ni girdi’ e ke ngongliy, kub muun ngay boch ban’en ni ke k’aring e gafgow ni ka aram nap’an i yib. Ma aram e, n’en ni rib riyul’, ‘piin ni sobutan’ e bay ra tafned e fayleng.’ (Psalm 37:11, NW) Urngin i fan ni ngan ufanthin ni bochan ni ba tolang be’ e bayi m’ay. Ma dakuriy biyay ni yu thal i girdi’ e ngan pag nge yurba’nag e walag ko girdi’ nu fayleng.

[Blurb on page 5]

Fare Tasunmiy “e der lemnag ni ani ke sum nib tolang e ba fel’ boch ngak e piin nib sobut, ya yad gubin ni sunmiyrad nga pa’.”—Job 34:19.