Uw Rogon e Yam’ u Wan’um?

YIRA lemnag e yam’ ma ma warnag gelngidad u nap’an ni gad be rin’ e maruwel rodad u gubin e rran u nap’an e yafas rodad, demtrug rogon feni fel’ fithik’ i dowdad nge feni fel’ rogodad ni boor ban’en rodad. Rayog ni aw ngodad ko yay ni migid ni ngad th’abed e kanawo’ nga barba’ ara gadad ba mol u bet. Fare gafgow nib elmirin ni yibnag e terrorist ko Mach nu New York nge yu Washington, D.C., ko September 11, 2001, e kad guyed riy kad nanged ni fa bin “tomur e toogor,” e yam’, e ke kun kunuy k’on ko urngin mit e girdi’ nge urngin e yangar, yu ngiyal’ ma ma fek bokum biyu’ u lan in e minit.​—1 Korinth 15:26.

Yugu aram rogon ni yam’ e ma k’aring e marus ma be m’ug ni baadag e girdi’’. Ya gowa boor e girdi’ ni baadag ni nge chuwiy e shimbung fa yaliy e TV u murung’agen e yam’ ni rib ga’ ni yam’ ni boor ni ma k’aring e marus ni ma gin e girdi’ ngay. Girdi’ e gowa dar ma chachalbarad, ko yam’ ni demtrug ko yam’ ko mahl, ara fapi n’en ka ma buch nib elmirin u fayleng, nge cham ara liliy. Re lem ney ni ba gel u murung’agen e yam’ e kan dag u kanawo’ ni ri be balyangan’ e girdi’ ngay ya bochan ma yib e kireban’ nib gel u nap’an ni ke yim’ e girdi’ ni yimnangrad ara piin gilbuguwrad.

Urngin e pi n’eney e dabiyog ni nga nog ni der buch. Girdi’ e rib adag ni nge nang murung’agen e yam’​—ni aram e yam’ ni ke tay boch e girdi’. Nap’an ni yad ra nang ni ngar m’ad, mi yad guy rogon ni nge dab ku ur lemniged. Yam’ ni gad ra tay e reb e ban’en ni oren i gadad e dabun ni nga i lemnag.

Ba Mo’maw’ i Nang Fan e Yam’ Fa?

Lem ni ngan lemnag e yam’ ni ngad ted e ban’en ni dabuy ma yugu ri i par ni dabuy. Mang fan ni aram rogon? Ya bochan ni ke ta’ Got nga lanin’dad e lem ni ngan par ni manemus. “Ki tay e manemus nga lan i gum’ircharad,” rogon ni yog Eklesiastes 3:11, aray rogon ni bay ko fare Anchor Bible. Ere yam’ nib mudugil ni dabiyog ni ngan pilo’ riy, e aram e, ke togopuluw ko lem ko girdi’, ban’en ni yugu be par ni der fel’ u wan’uy. Ere rogon e n’en ngan rin’ ko re magawon ko lem nem nge n’en nge rin’ me fel’ u wun’uy fare lem ni ka immoy u lanin’uy ni ngan par ni manemus, e aram e sunmiy e girdi’ boch ban’en ni nge mich u wan’uy, ni aram e musko machib ni murung’agen e yaal ni dabi yim’ nge ni mada’ko yira yim’ min piliyeg ngan ngal’ ni yugub mit e ban’en.

Demtrug rogon, ma ba mudugil ni yam’ e ban’en ni ma buch, ni yima tamdag ngay, ma marus ko yam’ e ba’ u gubin yang u fayleng. Ere, arfan, ni thingari dab da gingad ngay ni gubin e girdi’ ma ra pirieg e yam’ ni ma yib ni yib tamdag ngay. Reb e ban’en, e yam’ e ma dag ko tomur ni dariy fan ni ngan p’eyin’uy ni ngan athamgiliy ni nge yog e fel’ rogon ni boor min tolang.

Fal u Nap’an ni Ke Chugur ni Nge Yim’?

Kakrom, ma be’ ni dabki gol ko m’ar ara be’ ni ke maadad nib gel e yima pag ni nge yim’ ko gin nib mecham riy ma baadag u tabinaw rok. Baga’ ni goo aram rogon ni un rin’ u nap’an e Bible, ma ka ba riyul’ e chiney ko yalen u yuyang. (Genesis 49:1, 2, 33) Faanra aram rogon, ma aram e ke muulung fare tabinaw nga taabang, nib muun e bitir ko re puruy nem. Re n’eney e aram e be ayuweg e girdi’ u tabinaw ni ngar nanged ni ra bagayad ma gathi goo ir e ke kireban’ me pi’ e pagan’ ko maruwel u taabang ma be kireban’rad u taabang.

Re n’eney e ba thil rogon ni yima rin’ ko yungin baaray nib machmach ni ngan puruynag murung’agen e yam’ ni dawori yim’ faanem, ya yima lemnag ni ba kireb ni ra k’aring e buch waathan, maku danir uneg e bitir nga lan e puruy’ ya yibe lemnag ni ra “pag rogon e kireban’” rorad. Be’ ni be yan ni nge yim’ e galufen ney e ke thilthil rogon, ma baga’ ni ma yan i aw nib tatawreng. Yugu aram rogon ni oren e girdi’ e baadag ni ngem’ u tabinaw, ni rib gapas ma yibe pigpig ngak u fithik’ e t’ufeg, ma boor i yad e dubrad ma riyul’ ni be buch e yad be yim’ u aspital, nib ga’ ni kan falrad nga bang ma yad bay u fithik’ e amith, ni kan m’agrad nga ba masin nib yooyoor bogi gaf riy nib mak’ar marus. Maku boch, e bokum milyon e be yim’ ni dan nang murung’agen​—tin be yim’ ni dabi nang ko mini’ ni yibe li’ ni bochan e ir gothon reb e ulung ara barba’ e girdi’, yam’ ko uyungol, nge AIDS, fa yam’ ko mahl u lan e nam, fa kemus ni yam’ ni bochan e gafgow nib gel.

Ban’en ni Ngarni Fal’eg i Lemnag

De yog e Bible ni dab un lemnag rarogon e yam’. Riyul’, Eklesiastes 7:2 (New World Translation) e be yog ngodad ni be gaar: “Kab fel’ ni ngam man ko naun ko kireban’ ni bochan e yam’ ko bin ni ngam man ko naun ko mur, ya aram e tomur ko urngin e girdi’.” Nap’an ni yira pirieg ni ke mudugil ni nga nim’, ma rayog ni ngad paged e tini gadad ma lemnag ara n’en ni gadad ma rin’ ma gad tayan’dad ko yafas rodad ni ke ngoch. Biney e rayog ni nge ayuwegdad nge par e yafas rodad ni ke yib fan ko bin baaray ni ngad wagageyniged ara dam’ayniged fan e yafas rodad.

Uw rogon yam’ u wan’um? Kam fal’eg i lemnag rogon e pi n’en ni ga be lemnag, rogon e michan’, nge athap rom, nge marus rom u rogon tomuren e yafas rom?

Taareb rogon e yafas, nga rarogon e yam’ ni ba yan nga wuru’ i gelngin e girdi’ ni ngar weliyed rarogon nge ngar nanged fan. Kemus ni ani rayog ni nge yog murung’agen e re n’enem ni ba’ rogon gelngin ni nge rin’ e Ani Sunmiydad. Ya ir e “ma pi’ e yafas,” ma ir e “ba mil fan ngak rarogon min chuw ko yam’.” (Psalm 36:9; 68:20) Yugu aram rogon ni yira gin ngay, ma yira fal’eg i lemnag boch ban’en nib ga’ ni ma mich u wan’uy ni murung’agen e yam’ nga fithik’ e tamilang ko Thin rok Got ma ra micheg ni bay e pagan’ ma ra pi’ e athamgil nga lanin’uy. Ra dag ni yam’ e gathi ke mudugil ni ir tomuren urngin ban’en.

[Blurb on page 4]

Bochan ni rayog ni ngada m’ad e ma ayuwegdad ni ngada fanayed e yafas rodad u reb e kanawo’ nib ga’ fan ni ngad tayed e yafas rodad ni bay fan