Gelngin Jesus ko Fayleng ni Gaangin

“URNGIN e pi n’en ni be yog e gospel ko pi n’en ni i yog Jesus, ku be’ nge be’ nge ngak e girdi’ ni yoor, e rayog ni nge yog u lan l’agruw i awa,” aray rogon ni yoloy Edgar Goodspeed, ni be’ ni ma abweg e thin nu Bible. “Machane yugu aram feni lich ma rib gel rogon ni be pug laniyan’ e girdi’ ma be yan nge taw nga fithik’ i laniyan’ e girdi’ nge pug e tafinay rorad ere rayog ni nga nog ni dariy be’ ni keb angin gelngin ko fayleng ni aram rogon.”

Ngiyal’ ni mu’nag Jesus Kristus e machib rok u fayleng ko duw ni 33 C.E., ma pi gachalpen e lich ni fen e gonapan 120 ni pumoon nge ppin. (Acts 1:15) Ma chiney, e ke pag e l’agruw e bilyon e girdi’ ni yad be yog ni yad e Kristiano. Maku bokum miriay e milyon e yad manang Jesus ni ba profet. Pi n’en ni i fil e kari yib gelngin nib pag rogon ngak e girdi’.

Gelngin Jesus u gaangin e fayleng e goo kan nang ni ki mada’ ngak e pi tayugang’ ni gathi yad e Kristiano. Ni bod rogon, reb e Jewish rabbi ara sensey ni Hyman Enelow ni yoloy ni gaar: “Jesus e ke par ni ir e th’abi gilbuguwan, ma th’abi llowan’, ma ir e ba th’abi gel gelngin u chepin e yurba’ i teliw ko girdi’. Ma ki yog Enelow ni gaar: “Mini’ e rayog ni nge susunnag urngin e pi n’en ni ke rin Jesus ngak e girdi’ u gelngin? Rogon e t’ufeg ni ke thagthagnag, nge baudan’ ni ke pi’, nge tin nib fel’ e ngongol ni ke bi dag, nge athap nge felfelan’ ni ke bi pug​—urngin ni dariy puluwon u chepin e girdi’. U fithik’ e tin nib gilbuguwan ma baga’ fan nge tin nib fel’ ni ke ngongliy e girdi’, ma dariy taareb ni ra chugur i taareb rogon nga gelngin e n’en ni ke rin’ Jesus ko palpalthib ni gaangin. Ke mang ani th’abi goo yi manang u lan e chep.” Ma ani ga’ ko Hindu ni Mohandas K Gandhi e ke gaar: “Dagunang be’ ni boor ban’en ni ke rin’ ni fan ko girdi’ nge migid Jesus. Tin riyul’, e dariy ban’en nib kireb ko Kristiano.” Machane, me ulul ngay ni gaar: “N’en nib oloboch riy e bay romed e pi Kristiano. Der chugur ni nga mu rin’ed e pi n’en ni gimed ma fil.”

Kristiano nde riyul’ e ba n’uw thirad ni darur folgad ko pi n’en ni i fil Jesus. Cecil John Cadoux, nib tayoloy chepin e Kristiano, e ke yog ni “fare n’en ni i safog i yan ma der tal be ga’ i yan e gaangin e Galesiya ni be kireb paangin i yan” e nang “e pi tayugang’ ko Kristiano ko duw ni . . . 140 A.D.” Miki gaar: “Re n’ey ni dakunir gel nga pangiy ni nge par nib fel’ ni i rin’ e Kristiano ko som’mon e ra ayuweg nge mon’og rogon ni ngan un ko pi kanawo’ ko fayleng.

Re n’eney ni be lul pangiy i yan e gel gelngin u lan e bin aningeg e chibog, u nap’an e Pilung nu Roma ni Constantine e fek e Kristiano. “Piin ntamayol chep e gathi ban’en ni da ra guyed e re n’eney, ya kar kalgadngan’rad, nga feni rib fel’ rogon e taareban’ ni ta’ e Galesiya ni ngar taarebgad ngak Constantinus,” aray rogon ni yog Cadoux. Ka nap’an e tinem e chibog i yib, ni piin ni yad ma yog ni yad e Kristiano e boor bogi ngongol nib kireb ma ba tamra’ ni yad ma rin’ ni be m’ay nag fan fithingan Kristus.

Pi deer ni ngan lemnag e, aram e: Mang e pi n’en ni riyul’ ni fil Jesus? Ma mang gelngin e pi n’en ni i fil e keb ngodad?

[Picture on page 3]

“Dariy be’ ni gumanang ni boor ban’en ni ke rin’ ni fan ko girdi’ nge migid Jesus.”​—Mohandas K. Gandhi

[Picture on page 3]

Dariy yugu be’ni keb gelngin ko fayleng ni aram rogon.​—Edgar Goodspeed

[Credit Line]

Culver Pictures