Deer ko Piin Ma Beeg

Ra ngan fafel ko pi gosgos u lan e computer ni bay e cham riy ma ra kirebnag thilin be’ nge Jehovah, fa?

Rogon ni yoloy David ni Pilung kakrom e gaar, “Jehovah e ma yaliy e piin mat’aw nge piin kireb, ma ri ma fanenikay e cha’ ni baadag e cham.” (Psalm 11:5, NW) Fare thin ni Hebrew ni “fanenikay” e rayog ni nge yip’ fan “be’ ni ir e toogor.” Arfan, ni cha’ ni baadag e cham e ke tay ir ni reb e toogor rok Got. Ere fare deer ni ba t’uf ni ngada lemnaged, e baaray: Ra un fafel nga boch e gosgos u lan e computer ni bay e cham riy ma yibe k’aring ni ngan adag e cham, fa?

Pi gosgos u lan e computer ni bay e cham riy e ma k’aringey ni ngan fanay talin e cham. Baga’ ni yima skulnag e cha’ ni be fafel ngay u rogon ni ngan mahl. Fare babyor ni The Economist e gaar: “Salthaw nu Meriken e yad ma taga’ ko pi gosgos u lan e computer ni nge skulnagrad ngar salapgad ko cham. Boch e pi gosgos nem ni ma fanay e salthaw e chiney e bay u kantin nrayog ni ngan chuw’iy.”

Riyul’, piin ni ma fafel ko pi gosgos u lan e computer ni bay e cham riy e darur kirebnaged e girdi’. Machane mang e rayog ni nge rin’ nga laniyan’ e girdi’ nra mel’eg ban’en ni aram rogon? (Matthew 5:21, 22; Luke 6:45) Mang e ga ra yog u murung’agen e girdi’ ni ma felfelan’ ni nge rugoy e yar ku be’ nde riyul’, ara nge boyochnag, ara nge li’ nge par ni ke mugutgut, ara nge li’ ngem’? Mang e ra buch ni faanra par be’ ni boor e awa u reb e wik ni be felfelan’ ni ke mecham ko miti gosgos nem ni bay e cham riy? Mus ni faanra da mog ban’en nrib kireb u murung’agen, machane rayog ni nga mog ni be gelnag e t’ufeg rok ko cham, ni bod rogon be’ ni ma yaliy yaan e puwlag ni be gelnag e ar’ar rok ko darngal.​—Matthew 5:27-29.

Uw feni ri ma fanenikay Jehovah be’ ni baadag e cham? I yog David ni Jehovah e “ri ma fanenikay” e cha’ nem. U nap’an Noah, ma ke dag Jehovah gelngin feni ri ma fanenikay e piin yad baadag e cham. I gaar Jehovah ngak Noah: “Kug turguy u wan’ug ni nggu thang owchen urngin e girdi’. Bay gu thang owcherad, ya re fayleng ney e ke sug ko ngongol rorad nib kireb.” (Genesis 6:13) Bin riyul’ e Got e ke thang owchen e girdi’ nu fayleng ni urngin nbochan e ngongol rorad nib kireb. Kemus ni goo Noah nge tabinaw rok e ke ayuwegrad ngar mageygad ni yad ba fas​—ni yad meruk nbochan e dubrad e cham.​—2 Peter 2:5.

Girdi’ ni baadag ni nge mang pi fager rok Jehovah e “bay ra pirdiiyed e pi sayden rorad ngar ngongliyed talin e maruwel riy ni ma gi’ e but’, mi yad yodoromnag e pi sarey rorad nge mang yar ni yima th’ab papa’ngin e woldug ngay.” “Dab kur mahlgad biyay”, ko bin ni ngar adaged e cham. (Isaiah 2:4) Ra ngan par ni tafager rok Got ko bin ngan mang toogor rok, ma “thingar ni pi’ keru’uy ko tin nib kireb ngan rin’ e tin nib fel’.” Ma thingar ni ‘gayiy e gapas nguun par riy.’​—1 Peter 3:11.

Uw rogon ni faanra kad mechamgad ko fafel ni bay e cham riy ni bay ko video games? Rib t’uf ni ngad weniggad ngak Jehovah ngad talgad i rin’ e tin ma fanenikay. Ba t’uf ni ngada meybilgad nge yib e ayuw ko kan ni thothup rok Got ngad talgad ko pi n’en nra kirebnagdad ko tirok Got ban’en. Rayog ni gad ra tal ni faan gad ra pag e pi fel’ngin Got nge gagiyegnag e yafas rodad ni aram e gapas laniyan’, nge fel’ ngak e girdi’, nge t’ar laniyan’.​—Luke 11:13; Galatia 5:22, 23.