Machib Nde Riyul’ Nib Togopuluw Ko Tin Riyul’—Tin Riyul’ U Murung’agen Jesus
UW ROGON NI GA BE LEMNAG? RIYUL’ E PI THIN NEY FA DANGA’?
Ni gargelnag Jesus ko December 25.
I yib dalip e pilung ni ngar guyed Jesus ko ngiyal’ ni kafin ni gargelnag.
Dariy walagen Jesus.
Jesus e ir Got ni mang girdi’.
Jesus e gathi kemus ni ir be’ nib fel’.
BOOR e girdi’ ni yad ra lemnag nib riyul’ e re n’ey. Ma boch e girdi’ e yad ra yog nib mo’maw’ ni ngan nang. Sana yad ma lemnag nde ga’ fan e fulweg ko pi deer ney, ya kemus ni n’en nib ga’ fan e nge mich Jesus u wan’um.
Machane, ba thil e n’en ni be yog e Bible. Ya be pi’ e athamgil nga lanin’dad ni nge tamilangan’dad u “murung’agen e Somol rodad i Jesus Kristus.” (2 Peter 1:8) Ra yog e re tamilangan’ nem ngodad ni faan gad ra fal’eg i fil fapi Gospel. Pi Gospel nem e be weliy e tin riyul’ u murung’agen Jesus ma ir e ra ayuwegdad ni ngad nanged ko mang e ba riyul’ ma mang e de riyul’. Ere chiney e ngad guyed ko mang e be yog e Gospel u murung’agen fapi n’en ni ke mich u wan’ e girdi’ ni bay i er nga lang.
MICHAN’: Ni gargelnag Jesus ko December 25.
RIYUL’ FA GOOGSUR: GOOGSUR.
Dariy bang u lan e Bible ni be yog e re pul nge re rran nni gargelnag Jesus riy. Ere mang e ke rin’ ma ka nog ni December 25 e ni gargelnag Jesus? Rogon ni yog e The Encyclopædia Britannica e boch e girdi’ ni u rogned ni yad e Kristiano e “yad baadag ni nge taareb rogon e rofen nni gargeleg Jesus riy ko madnom ni ma tay piyu Roma ni yad ma meybil nga boch e got ni googsur . . . ma aram e ngiyal’ nra n’uw e rran me yan e yal’ u lukngun e lang.” Ki yog e re babyor nem ni boor ban’en ni yima rin’ u nap’an e Christmas ni sum ko “madnom ko yal’ ni ma tay e piin ni yad ma liyor nga boch e got ni googsur” u bang ko December ara January.
Gur, i yog Jesus ni ngan madnomnag e ngiyal’ nni gargelnag riy ko December 25? Dan nang e re rran nni gargelnag Jesus riy. Dariy bang u Bible ni be yog ni ngan madnomnag e re rran nem, maku dariy e mich riy ni i rin’ e tin som’on e Kristiano. Bay u Bible e re rran ni yim’ Jesus ya ke tay chilen ngak pi gachalpen ni ngaur ted fan.a (Luke 22:19) Ba tamilang ni baadag Jesus ni ngan madnomnag e yam’ ni tay, ma gathi rofen ni kan gargelnag.—Matthew 20:28.
MICHAN’: I yib dalip e pilung ni ngar guyed Jesus ko ngiyal’ ni kafin ni gargelnag.
RIYUL’ FA GOOGSUR: GOOGSUR.
Sana kam guy e sasing ni yaan Jesus ni bay u lan e dabiy ko gamanman ni bay fa dalip i pilung ni kar bad ra pied e tow’ath ngak. Pi n’ey e de riyul’.
Riyul’ ni pi cha’nem e ra bad ko ngek ni ngar guyed Jesus. Pi cha’ ney e rriyul’ ni yad ma bon ko t’uf. (Matthew 2:1) Rriyul’ nra pirieged Jesus ni bay u lan e dabiy ko gamanman? Danga’, ya ranod ma bay u naun. Ere riyul’ nra tawgad ma ke yoor e pul ni kan gargelnag Jesus.—Matthew 2:9-11.
In e girdi’ ni yib ni nge guy Jesus, 2? 3? fa 30? Der yog e Bible. Dabisiy ni ka nog ni dalip ni’ ya dalip mit e tow’ath nra pied.b (Matthew 2:11) Rogon ni yog boch e girdi’ e dalip i pilung nem e ba thilthil e gin nra bad riy. Rogon ni yog be’ ni ma weliy murung’agen e Gospel e re machib ney e “ban’en ni yigi sum rok be’ ni ma weliy e chep ko bin meruk e chibog.”
MICHAN’: Dariy walagen Jesus.
RIYUL’ FA GOOGSUR: GOOGSUR.
Ba tamilang u lan e Gospel ni bay pi walagen Jesus. Gospel ku Luke e be yog ni Jesus e bin ‘nganni’’ u fak Maria me munmun mi ki gargelnag boch e bitir.c (Luke 2:7) Ma Gospel ku Mark e be yog ni boch e girdi’ nu Nazareth e ba mich u wan’rad ni bay pi walagen Jesus ni taareb rogorad. Arfan ni lungurad: “Gathi ir fare daiksang ni fak Maria, ma walagen James, nge Joses, nge Judas, nge Simon? Ma gathi ma par pi walagen ni ppin u roy?”—Mark 6:3; Matthew 12:46; John 7:5.
Yugu aram rogon ni bay ko Gospel, ma boor e piin ni ma fil murung’agen ban’en ni be yog ni dariy walagen Jesus. Ma boch e ma yog ni pi bitir nem ni yima yog ni walagen Jesus e pi fak e walag.d Maku yima yog ni pi fak Josef nge be’. Machane am lemnag: Faanra kari mus ni Jesus e fak Maria, ma gur, mang fan ni yog fapi cha’ nu Nazareth ni bay walagen Jesus? Bin riyul’ riy e boch i yad e i guy Maria u nap’an nib diyen. Yad manang ni Jesus e bagayad fapi bitir ni diyennag Maria.
MICHAN’: Jesus e ir Got ni mang girdi’.
RIYUL’ FA GOOGSUR: GOOGSUR.
Re lem nem ni Got e ke yib nga fayleng nib girdi’ ni aram Jesus, e aram kenggin e machib ni Trinitas. Re machib ney e ke n’uw nap’an machane fini sum nga tomuren Jesus. I yog fare The Encyclopædia Britannica ni gaar: “Fare bugithin ni Trinitas nge machib riy e dariy u lan e Bin Beech e M’ag Rok Got ko Bible. Re machib ney e fini sum u lan in e chibog.”
Piyu raba’ i teliw e yad ma darifannag Jesus u nap’an ni yad ma machibnag ni Got e yib nga fayleng nge mang girdi’.e Ni uw rogon? Am lemnag e re fanathin ni baaray. Boch e ta maruwel e kar fithed ban’en ngak e en ni ma yaliy e maruwel rorad ko rayog ni ngar rin’ed fa dabiyog, me yog ni dariy mat’awun ni nge turguy. Faanra riyul’ e n’en ni ke yog faen ni ma yaliy e maruwel, ma aram e be m’ug ni manang e tin ni bay mat’awun ni nge dugliy nge tin ndariy. Machane, faanra bay mat’awun me yog ndariy, ma aram e be ban.
Uw rogon ni fulweg Jesus lungun fagal apostal rok ni yow baadag e liw nib tolang? I gaar ngorow: “Dariy mat’awug ni nggu dugliy e en ni nge par nga ba’ ni mat’aw nge en ni nge par nga ba’ ni gilay’ rog. Ya gali yang i n’ey e tagil’ e gali cha’ ni ke ngongliy e Chitamag rogon ni ngar tagil’iyew.” (Matthew 20:23) Faanra Jesus e riyul’ ni Got, me ere gathi ke ban? Machane, ke yog ni bay Be’ ni kab tolang ngak ma ki dag e kanawo’ nib fel’ ya be dag nde taareb rogorow Got.
MICHAN’: Jesus e gathi kemus ni ir be’ nib fel’.
RIYUL’ FA GOOGSUR: RIYUL’.
I yog Jesus ni ir be’ nib fel’. Yi gaar: “Fak Got gag.” (John 10:36) Ku rayog rok be’ ni nge yog ni ir Fak Got. Machane faanra de riyul’ ni Jesus e fak Got, me ere ba miti mang girdi’ Jesus? Ra yan i aw ni ir be’ nde fel’, ya ma ban!
N’en nrayog ni ngan pagan’uy ngay e yib rok Got. L’agruw yay ni yog murung’agen Jesus ni gaar: “Ereray Fakag.” (Matthew 3:17; 17:5) Am lemnag: Be yog e Bible ni bay l’agruw yay ni kan rung’ag laman Got ni be yog ni Jesus e ir fak! Ireray e mich riy ni Jesus e riyul’ ni ir faanem ni Fak Got.
Re thin ney e riyul’ ni ke tamilangnag murung’agen Jesus, fa? Faanra arrogon ma mang fan ni dab mu fal’eg i yaliy fapi Gospel? Yira fil e pi n’ey ma rayog ni ngan felfelan’ ngay me yib angin. I yog Jesus ni yira fil e tin riyul’ u murung’agen nge en Chitamangin ma aram e rayog e “yafas ni dariy n’umngin nap’an.”—John 17:3
[Footnotes]
a I yim’ Jesus ko Paluk’af ara Nisan 14 nrogon i bay ko calendar rok piyu Jew—Matthew 26:2.
b I yog Matthew nra binged e “tutuw rorad” mi yad pi’ e tow’ath ngak Jesus ni gol, nge frankincense, nge myrrh. Ere ba puluw ngal’an ni kan pi’ e pi tow’ath nem ni fan ko tabinaw rok Jesus ya yad ba gafgow, ma de n’uw nap’an mar milgad ngar chuwgad u rom. —Matthew 2:11-15.
c Yugu aram rogon nib maang’ang rogon nni parnag Jesus, machane tin ni ka bay i pi fak Maria nge Josef e ni diyennagrad ni bod rogon ni yima diyennag e girdi’.—Matthew 1:25.
d Re machib ney e sum rok Jerome u bang ko duw ni 383 C.E. ma ke garer i yan ko piin ni ke mich u wan’rad ni Maria e i par nib fal u nap’an e yafas rok. Yugu aram rogon ni tomur riy me maruwarnag Jerome e thin rok, machane ke riyul’ u wan’ boch e girdi’ ma kan fanay e re machib ney u Galesiya ko Katolik.
e Mu guy fare ke babyor ni Mang e Ri Be Fil e Bible? ko page 232-234 ni ngongliy e Pi Mich Rok Jehovah ni be weliy murung’agen fare machib ni trinitas.
[Picture on page 14]
Boch Ban’en nib Riyul’ ni Ga Ra Gin Ngay
Ba miti mang girdi’ Jesus? Ir be’ nib gel e thin rok, ara be’ nib mo’maw’ ni ngan non ngak, ara ba laniyan’, fa? Boch e girdi’ e yad ma yog ni aram rogon. Sana arfan ni yad ra gin ni faan yad ra fil ni . . .
• ma un nga boch e madnom ni yima felfelan’ riy. —John 2:1-11.
• ma yog e n’en nib fel’ ni ke rin’ be’.—Mark 14:6-9.
• ma felfelan ni ma chag ko bitir.—Mark 10:13, 14.
• ma yor.—John 11:35.
• ma runguy e girdi’.—Mark 1:40, 41.