Mu Par ni Kam Fal’eg Rogom!

“Ereray fan ni ngkum pired ni gubin ngiyal’ ni kam fal’eged rogomed kam pired, ya en ni Fak e Girdi’ e ra yib u reb e awa ndamur fineyed nra yib riy.”—MATT. 24:44.

1, 2. (a) Mang boch ban’en ni kan yiiynag u Bible nrayog ni ngad taarebrogonnaged ko cham ni ma tay e tiger? (b) Mang rogon e re n’ey ngom?

BAY reb e pumoon ni ke yoor e duw ni ma fafel nga ba mit e tiger ni ka nog e Bengal tiger ngay ni nga i yaliy e girdi’. I yog ni gaar: “Nap’an nra mongmor reb e gamanman ngom, ma gowa kan pi’ reb e tow’ath nib manigil ngom.” Machane, nap’an e October 3, 2003 me buch ban’en nib thil. I chel reb fapi gamanman rok ni 380 e pound tomalngin nge k’ad fare moon nge maad’ad ni dariy be’ ni manang ko mang fan. Dan lemnag nra buch ban’en ni aram rogon, ni mus ngak fare moon ma de nang.

² Bible e ku be weliy murung’agen e cham nra tay ba “gamanman,” mab t’uf ni ngad fal’eged rogodad u m’on nra buch. (Mu beeg e Revelation 17:15-18.) Mini’ e ra cham e re gamanman ney ngak? Ra thil gubin ban’en nib tomgin, ya ra chel fare gamanman ni be yip’ fan e United Nation nge “fa ragag i gagey” ni be yip’ fan e pi am nu fayleng ngak fare pin ni ma pi’ ir ni chuway’, ni aram e pi yurba’ i teliw ni googsur u fayleng nge thangrad. Wuin e ra buch e re n’ey? Dariy bagadad ni manang e re rran nge re awa nra buch riy. (Matt. 24:36) N’en ni gad manang e ra buch e re n’ey u ba ngiyal’ ndanir lemnag nra buch riy ma daki yoor e tayim ni ke magey. (Matt. 24:44; 1 Kor. 7:29) Ere rib ga’ fan ni ngad pared ni kad fal’eged rogodad, ya nap’an ni nge yib Kristus ni nge Thang e Piin nib Kireb, ma ra Ayuwegdad! (Luke 21:28) Faan gad ra fil e n’en ni i rin’ e pi tapigpig rok Got ni yad ba yul’yul’ ma aram e rayog ni nge ayuwegdad ngad pared ni kad fal’eged rogodad, maku rayog ni ngad guyed rogon nra lebguy Got e tin ni ke micheg. Ere, gad ra folwok rorad, fa?

Mu Par ni Kam Fal’eg Rogom ni Bod Noah

3. Mang boch ban’en ni i buch u nap’an Noah ni mo’maw’nag ngak ni nge par nib yul’yul’ ngak Got?

³ Yugu aram rogon ni ke gel e kireb u fayleng u nap’an Noah, ma i par ni ke fal’eg rogon ya nge guy rogon nra lebguy Got e tin ke micheg. Am lemnag e magawon ni yib ngak u nap’an ni pag fapi engel nra togopuluwgad taferad u tharmiy ngar bad nga fayleng ni kar pilyeged dowrad nga downgin e girdi’ mar pared e pi ppin nib pidorang u fayleng! I yib pi fakrad nib n’un’uw mab tagiyet, ma yad ba ‘gel’ ma ur gafgownaged e girdi’. (Gen. 6:4) Am lemnag gelngin e cham ni ur ted u gubin yang ni u ranod riy. Aram fan nri gel e kireb ko ngongol nge lem ko girdi’ e ngiyal’ nem. Ere aram fan ni dugliy Jehovah ba ngiyal’ ni nge taw ngay me thangrad.—Mu beeg e Genesis 6:3, 5, 11, 12.a

4, 5. Uw rogon nib taareb rogon e ngiyal’ ney ni gad bay riy ko fa ngiyal’ nem u nap’an Noah?

⁴ I yiiynag Jesus ni rarogon e ngiyal’ ney ni gad bay riy e ra yan i par ni ke taareb rogon ko ngiyal’ ni immoy Noah riy. (Matt. 24:37) Bod ni ngiyal’ ney e ku ma magawonnagdad e pi kan nib kireb. (Rev. 12:7-9, 12) Pi engel nib kireb ney e ra pilyeged dowrad nga downgin e girdi’ u nap’an Noah. Yugu aram rogon ndab ki pagrad Got ngar bad nga fayleng ni kar manged girdi’, machane ku yad ma guy rogon ni ngar gagiyegnaged e girdi’ nu fayleng ni gubin. Pi Moonyan’ ney e yad be felfelan’ ko tin nib kireb ni be rin’ e girdi’ nu fayleng ni yad be gagiyegnagrad.—Efe. 6:11, 12.

⁵ Thin rok Got e be yog ni Moonyan’ e ir be’ ni “ma thang e fan rok e girdi’” maku “bay e yam’ u pa’.” (John 8:44; Heb. 2:14) Dabiyog ni nge li’ urngin e girdi’ ngar m’ad. Ere aram fan ni be guy rogon ni nge garer e ngongol ni sasalap nge pi n’en ni ma waliy e girdi’ ko kireb. Ke suguy e lem nib kireb nga laniyan’ e girdi’ ya ngar adaged e cham. Bod ni 1 u fithik’ 142 e bitir ni yibe gargelnag u Meriken e yira li’ nge yim’ nib mith. Ga be lemnag nra fek Jehovah owchen ko pi kireb ney? Ma ga be lemnag ni dariy ban’en nra rin’ ngay?

6, 7. Uw rogon ni dag Noah nge chon e tabinaw rok ni bay madgun Got u wan’rad mab michan’rad ngak?

⁶ Munmun me yog Got ngak Noah nra tharey e fayleng ko ran, me thang urngin e girdi’ nib kireb. (Gen. 6:13, 17) I yog Jehovah ngak Noah ni nge ngongliy ba arke ni bod yaan e kahol nib ga’. Ma aram me tabab Noah nge chon e tabinaw rok ko maruwel. Mang e ayuwegrad ni ngar folgad mar pared ni kar fal’eged rogorad ni fan ko fare rran ko pufthin rok Got?

⁷ Bochan ni bay madgun Got u wan’ Noah nge chon e tabinaw rok maku ba michan’rad ngak, ma aram fan ni kar rin’ed e n’en ni tay Got chilen ni ngar rin’ed. (Gen. 6:22; Heb. 11:7) I guy Noah rogon ni nge par nib chugur ngak Jehovah ma de un ko pi ngongol nib kireb ni i rin’ e girdi’ u tooben. (Gen. 6:9) Manang ni thingar ra guyed chon e tabinaw rok rogon ndabi af ngorad e lem ko girdi’ ni yad baadag e cham ma yad ma togopuluw. Thingar dabi m’on u wan’rad e pi n’en ni be rin’ e girdi’ u toobrad, ya bay e maruwel ni ke pi’ Got ni ngar rin’ed, ma aram e n’en nrib ga’ fan ni nge m’on u wan’rad.—Mu beeg e Genesis 6:14, 18.

I Par Noah nge Chon e Tabinaw rok ni Kar Fal’eged Rogorad

8. Mang e be dag ni chon e tabinaw rok Noah e ku yad boch e tapigpig rok Got?

⁸ Re thin nu Bible ney e be weliy murung’agen Noah ni ir lolugen e tabinaw rok. Machane ppin rok nge fa dalip i pagel ni fakrow nge ppin rorad e ku yad boch e tapigpig rok Jehovah. I micheg Ezekiel e re n’ey. I yog ni faan gomanga immoy Noah ko ngiyal’ ni immoy riy, ma dabi yog e yafas ngak pi fak ni bochan e ba fel’ e ngongol rok Noah, ya kar ilalgad nrayog ni ngar dugliyed ko ngar folgad fa danga’. Ke m’ug e mich riy nib t’uf Got rorad nge pi kanawo’ rok. (Ezek. 14:19, 20) I fol Noah nge chon e tabinaw rok ko n’en ni yog Got ngorad ma dar paged be’ ni nge magawonnag e maruwel ni ke pi’ ni ngar rin’ed.

9. Mini’ e piin ni bay e michan’ rorad e ngiyal’ ney ni bod Noah?

⁹ Faan gad ra sap u lan e ulung rok Got e ngiyal’ ney ma gad ra guy e piin lolugen e tabinaw ni yad be athamgil ni ngar folwokgad rok Noah! Yad manang ni gathi yigoo ggan, nge naun, nge skul e ba t’uf ko tabinaw rorad, ya ku thingar ra ayuweged yad ko tirok Got ban’en. Pi n’ey ni yad be rin’ e be m’ug riy ni yad be par ni kar fal’eged rogorad ni fan ko n’en ni bayi rin’ Jehovah ndab ki n’uw nap’an.

10, 11. (a) Mang e ke thamiy Noah nge chon e tabinaw rok u nap’an ni yad bay u lan fare arke? (b) Mang deer e ngad fithed gadad riy?

¹⁰ Sana gonap’an 50 e duw ni toy Noah, nge ppin rok, nge fa dalip i pagel ni fakrow nge ppin rorad fare arke. Bokum yay ni ka ranod nga lan fare arke u nap’an ni yibe toy. Kar ngongliyed rogon ndabi lul’, mar suguyed ko ggan nge gamanman. Am susunnag u lanin’um e n’en ni ur rin’ed. Nap’an ni taw e bin 17 e rran ko bin l’agruw e pul ko duw ni 2370 B.C.E., ma aram mi yad yan nga lan fare arke. Ma aram me tabab ni nge aw e n’uw nib gel. (Gen. 7:11, 16) Piin ni ur moyed u wuru’ fare arke e ra m’ad, machane piin nra thapgad nga langgin e dar m’ad. Mang e thamiy chon e tabinaw rok Noah? Kar felfelan’gad ma kar pininged e magar ngak Got. Machane dariy e maruwar riy ni ke lungurad, ‘Ri gad ba tow’ath ni kad pared ni gad ba yul’yul’ ngak e bin riyul’ e Got ma kad fal’eged rogodad!’ (Gen. 6:9) Rayog ni ngam lemnagem ni kam magey u tomuren e Armageddon ma ka rim felfelan’?

¹¹ Dariy ban’en nrayog ni nge taleg Jehovah ndab ki lebguy e n’en ni ke micheg ni aram e nge thang e re m’ag rok Satan ney. Am fithem ni nge lungum, ‘Rib pagan’ug ni urngin e tin ni ke micheg Jehovah e ra riyul’ maku ra lebug ko ngiyal’ ni ke dugliy riy, fa?’ Faanra, ba pagan’um ngay ma ngam par ni kam fal’eg rogom ni aram e ngaum lemnag fare “rran” rok Jehovah ni kari chugur.—2 Pet. 3:12.

I Par Moses ni Be Tiyan’

12. Mang boch ban’en nrayog ni nge magawonnag Moses ni nge dabi lemnag e tirok Got ban’en?

¹² Ngkud weliyed murung’agen reb e tapigpig rok Jehovah. Rogon ni i sap e girdi’ ngay e Moses e ir be’ nib fel’ rogon u Egypt. Kan chuguliy u tafen e Pilung, ere ba mudugil ni yima tayfan, maku ba felel’ e ggan ni ma kay, nge mad ni ma chuw ngay, maku ba fel’ e gin ni ma par riy, maku ba fel’ e skul ni un ngay. (Mu beeg e Acts 7:20-22.) Ere boor ban’en nrayog ni nge yog ngak.

13. Uw rogon ni i par Moses ni ke yiluy e changar rok ko pi n’en ni ke micheg Got?

¹³ Skul ni tay e gallabthir rok Moses ngak u nap’an ni kab achig e ir e ayuweg nge nang nib kireb e meybil ko liyos ni ma tay piyu Egypt. (Ex. 32:8) Skul nu Egypt nge fel’ rogon ni immoy Moses u fithik’ e de k’aring ni nge digey e bin riyul’ e liyor. Dabisiy ni i fal’eg i lemnag e n’en ni micheg Got ngak e pi ga’ rok maku baadag ni nge par ni ke fal’eg rogon ni nge rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay. I yog Moses ngak piyu Israel ni gaar: “I [Jehovah] . . . ni fare Got rok Abraham nge Isak nge Jakob e ke l’ugeg ni nggub ngomed.”—Mu beeg e Exodus 3:15-17.

14. Uw rogon ni kan skengnag e michan’ nge pagan’ rok Moses?

¹⁴ Ke riyul’ Jehovah u wan’ Moses ya manang nde taareb rogorad e pi got rok yu Egypt ni yad ba yam’. I par ni “gowa ke guy fare Got ndab ni guy nga owchey.” Ba mich u wan’ ni yira chuweg e girdi’ rok Got ko sib, machane de nang ko wuin. (Heb. 11:24, 25, 27) Ri baadag ni nge guy ni kan chuwegrad ko sib, ma aram fan ni ayuweg bagayad u nap’an ni yibe gafgownag. (Ex. 2:11, 12) Machane, gathi aram e ngiyal’ ni ke dugliy Jehovah, ere thingari mil Moses nga reb e binaw nib palog ni be mith. Dabisiy nib mo’maw’ ngak e binem e par ni bochan e i par u Egypt nib fel’ rogon. Gubin ngiyal’ ni i par ni ke fal’eg rogon ni nge rin’ e tin ni ke yog Jehovah ngak. Machane, rayog ni nge maruwel Got u daken ni nge ayuweg pi walagen u tomuren ni ke par u Midian ni 40 e duw. Ere nap’an ni yog Got ngak ni nge sul nga Egypt, me fol ya ke taw nga nap’an ni nge rin’ reb e maruwel ni ke pi’ Got ma nge rin’ ni rogon nib m’agan’ ngay. (Ex. 3:2, 7, 8, 10) Nap’an ni sul Moses ni ‘ir e th’abi sobut’an’ u fithik’ e girdi’ nu fayleng’ nga Egypt, mab t’uf ni nge par nib gel e michan’ nge pagan’ rok ya nge yog ni non ngak Farao. (Num. 12:3) Gathi kemus ni taab yay ni yan nga p’eowchen Farao u nap’an fapi gafgow ni yib nga Egypt, ya boor yay. Maku de nang urngin e gafgow ni ku ra yib nge urngin yay ni ku ra yan i sak’iy nga p’eowchen Farao.

15. Yugu aram rogon ni bay boch ban’en ni ke mulan’um Moses riy, ma mang e ke ayuweg ni nga i pining e sorok ngak e Chitamangin nu tharmiy?

¹⁵ Nap’an e duw ni 1513 B.C.E. nge mada’ ko 1473 B.C.E., ma i buch boch ban’en ni i mulan’ Moses riy. Machane, ke gay boch e kanawo’ ni nge pining e sorok riy ngak Jehovah, miki pi’ e athamgil nga laniyan’ piyu Israel ni ngkur pininged e sorok ngak Jehovah. (Deut. 31:1-8) Mang fan? Bochan nib t’uf fithingan Jehovah rok maku ba ga’ fan e gagiyeg rok u wan’ ko bin ni nge mang ir e fel’ thin u wan’ e girdi’. (Ex. 32:10-13; Num. 14:11-16) Yugu aram rogon ni bay boch ban’en ni ma meewarnag lanin’dad, ma thingar da ululgad ngaud ted fan e gagiyeg rok Got, ya ba pagan’dad ni gagiyeg ni be tay e kab fel’, mab mat’aw ko gagiyeg ni ma tay e girdi’. (Isa. 55:8-11; Jer. 10:23) Aram rogon e lem rom, fa?

Mu Tiyan’um!

16, 17. Mang ni bay fan fare thin ko Mark 13:35-37 ngom?

¹⁶ “Mu ayuwgad mi gimed tiyan’med, ya da mu nanged e ngiyal’ nra taw ko re ngiyal’ nem.” (Mark 13:33) I yog Jesus e pi thin ney u nap’an ni be weliy murung’agen fare pow nra dag ni gad bay u tungun e re m’ag nib kireb ney. Mu lemnag e tin tomur e thin ni yog Jesus ko fare yiiy ni yoloy Mark ni gaar: “Mu tedan’med, ya da mu nanged e ngiyal’ nra sul e en ntafen e naun riy: ko nep’, fa lukngun e nep’, fa chochol e nimen, fa kakadbul. Ya nga yugum gingad ni ke taw ma dabi piriegmed ni gimed be mol! Ere fapi n’en ni ku gog ngomed e ku gog ngomed ni gimed gubin, ni aram e be lungug: Mu tedan’med ko matanag!”—Mark 13:35-37.

¹⁷ Thin ni yog Jesus e ra pug e tafinay rodad. I weliy murung’agen e matnag ni yima tay nnep’. Bin tomur e matnag e ba mo’maw’ ni bochan e ma tabab ko dalip e kolok ni tanirran nge mada’ ko ngiyal’ ni ke m’ug e yal’. Piin ni yad ma un ko mahl e yad manang ni aram e ngiyal’ nib fel’ ni ngar chamgad ko toogor rorad, ya yad be “mol.” Ku arrogon e ngiyal’ ney ni yooren e girdi’ nu fayleng e yad ma darifannag fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got ni yibe machibnag, ere ku rayog ni nge mo’maw’ ni ngad pared ni gad ba od ko tirok Got ban’en. Ere gur, be maruwaran’dad nga feni ga’ fan ni ngad “ayuwgad” mad ‘tedan’dad’ u nap’an ni gad be sonnag e tomur ni kan yiiynag murung’agen nge ngiyal’ ni yira ayuwegdad riy?

18. Gadad e Pi Mich Rok Jehovah e mang e rayog ni ngad rin’ed?

¹⁸ Fare moon ni ma fafel ko fapi tiger ni ka nog e Bengal tiger ngay ni kan weliy murung’agen e de yim’. Machane pi yiiy u Bible e rib tamilang ni be yog ndabiyog ni nge thay e pi yurba’ i teliw ni googsur nge re m’ag nib kireb ney ko gechig ni bay ni tay ngorad. (Rev. 18:4-8) Ere manga yigi urngin e tapigpig rok Got mi yad nang feni ga’ fan ni ngaur pared ni kar fal’eged rogorad ni fan ko fare rran rok Jehovah ni bod e n’en ni rin’ Noah nge chon e tabinaw rok. Ngiyal’ ney e pi tayugang’ ko pi yurba’ i teliw ni googsur, nge girdi’ ni gathi rib mich Got u wan’rad, nge girdi’ ni yad ma yog ndariy e Got e yad ma moningnag Got ko thin ni yad ma yog. Machane, thingar dab da paged nge af e lem rorad ngodad. Ere ngad guyed rogon ngad folwokgad ko fapi tapigpig rok Jehovah ni yad ba yul’yul’ ni kad weliyed murung’agen mu kud guyed rogon ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah ni ir e “Somol rok urngin e somol,” ma “ba th’abi gel gelngin, me ir e nguun par ni ba’ madgun u wun’uy.”—Deut. 10:17.

[Footnote]

Ka Ga Manang?

• Mang fan nib t’uf ni nge ayuweg Noah chon e tabinaw rok ko tirok Got ban’en?

• Uw rogon nib taareb rogon e ngiyal’ ney ni gad bay riy ko ngiyal’ ni immoy Noah riy?

• Yugu aram rogon ni bay boch ban’en ni mulan’ Moses riy, machane mang fan ni i par ni ke yiluy e changar rok ko pi n’en ni ke micheg Jehovah?

• Mang boch e yiiy u Bible ni be ayuwegem ni ngam par ni ga be tiyan’um ko tirok Got ban’en?

[Picture on page 23]

I par Noah nge chon e tabinaw rok ni yad be tedan’rad ko maruwel ni ke pi’ Jehovah ngorad

[Picture on page 24]

Pi n’en ni i micheg Got e ir e ayuweg Moses ni nga i par ni be tiyan’