Girdi’ nib thilthil e teliw rorad ni yad ma liyor ngak got u taabang—Ireray e N’en nib M’agan’ Got Ngay, Fa?
“Gur, ma taarebnag e pi yurba’ i teliw e girdi’ ara yad ma ruw raba’nagrad?” Ireray e deer nni fith ngak e piin ni yad ma beeg reb e babyor ni ka nog e The Sydney Morning Herald ngay. Sogonap’an 89 e pasent ko pi girdi’ nem e yad ma lemnag ni pi yurba’ i teliw e yad ma ruw raba’nag e girdi’.
PIIN ni yad ma un ko piin ni yad ma liyor ngak Got u taabang nib thilthil e teliw rorad e ba thilthil e n’en ni yad ma yog u murung’agen e re n’ey. Eboo Patel ni be’ ni tababnag e Interfaith Youth Core e yog ni gaar: “Mog reb e teliw ngog nder ma runguy e girdi’ . . . , maku der ma lemnag rogon ni nge ayuweg e pi n’en ni bay u toobey . . . , ma der ma lemnag rogon ni nge ayuweg e piin ni milekag.”
Riyul’ ni pi yurba’ i teliw ko Buddhist nge Katolik nge Protestant nge Hindu nge Muslim nge ku boch e teliw e ku bay yu ngiyal’ ni yad ma maruwel u taabang ni ngar ayuweged e piin gafgow, mar ayuweged rogon ni ngan tayfan mat’awun e girdi’, maku yad ma maruwel u taabang ni ngar chuweged e pi donmach ni yima k’eyag, ara yad ma guy rogon ni ngar ayuweged e pi n’en ni bay u toobey. Boor e pi yurba’ i teliw ney ni kar bad nga taabang ni ngar weliyed rogon ni ngar pared ni yad ba taareb nge rogon nra bagayad me pi’ e athamgil nga laniyan’ bagayad. Yad ma tay e madnom nib muun e piin nib thilthil e teliw rorad ngay u taabang ni aram e yad ma keeg e kindal, ma yad be chubeg e musik, maku yad ma meybil.
Gur, ra maruwel e pi yurba’ i teliw u taabang mi yad par ni dakuriy e magawon u thilrad? Ra fanay Got e pi yurba’ i teliw ney ni nge fek e gapas nga fayleng, fa?
TAAREBAN’—MANG WENEGAN?
Reb ko re ulung nem e yad ba uf ngay ya ke yoor ko 200 e teliw nib thilthil ni yad ma chag nga taabang ni yad bay u 76 e nam. Yad ma nameg ni nge “maruwel gubin e teliw u taabang ni gubin ngiyal’.” Machane, kar pirieged nib mom ni nga nog e re n’ey machane, ba mo’maw’ ni ngan rin’. Bod ni yog e piin ni yad ma yarmiy boch ban’en ko re ulung ney ni bay bang i babyor ni kan fal’eg nib t’uf ni ngan lemnag rogon e thin riy ni ngan yoloy, ya nge dabi kireb laniyan’ e girdi’ ko pi yurba’ i teliw ni yad ma un ko re ulung nem ni ngar yoloyed fithingrad nga but’. Mang fan? Reb e ban’en nde taareb lanin’rad riy e yad ra uneg murung’agen Got ko fagi babyor ni yad be fal’eg fa danga’. Machane, me tomur riy, ma da kun tay murung’agen Got ko fare gi babyor.
Faanra dab ni weliy murung’agen Got, ma mang rogon e michan’ ngodad? Ma uw rogon nib thil e re ulung ney ko tin ni ka bay e ulung ni ku yad ma pi’ e ayuw ko girdi’ nib t’uf e ayuw rorad? Aram fan nre ulung ney e yad ma yog ni gathi yad barba’ i teliw, ya kemus ni yad barba’ i “ulung ni yad ma fil rogon ni ngan maruwel u taabang.”
GUR, BA GAMAN KO PI YURBA’ I TELIW NI KEMUS NI NGAR FILED E TIN NIB FEL’?
I yog reb e Dalai Lama ni be’ nib ga’ ni ma tay e girdi’ fan, maku ma tay fan e pi yurba’ i teliw ni yad ma maruwel u taabang ni gaar, “Gubin raba’ e teliw ni yad ma fol u taab ban’en ni aram e: t’ufeg, runguy, nge n’ag fan.” Miki yog ni gaar: “N’en nib ga’ fan e thingar daged e pi fel’ngin ney.”
Bin riyul’ riy e pi fel’ngin ni aram e t’ufeg nge runguy nge n’ag fan e bogi ban’en nrib ga’ fan. Rogon ni bay ko fare kenggin e motochiyel nib l’ag rogon ko ngongol rodad ngak boch e girdi’, ni bod rogon fare Golden Rule e yog Jesus ni gaar: “Mu rin’ed ngak e girdi’ e tin ni gimed baadag ni ngar rin’ed ngomed.” (Matthew 7:12) Machane gur, bin riyul’ e michan’ e be yip’ fan ni kemus ni ngan rin’ e tin nib mat’aw?
Ngiyal’ nem u nap’an apostal Paul me weliy murung’agen e piin ni yad be dake yad be pigpig ngak Got ni gaar: “Rayog ni gu mang mich rorad nri yad be tiyan’rad ngak Got, machane tiyan’ ni yad be tay e ke thum’ nga wuru’ e wo’, ya dar nanged e tin riyul’.” Mang e magawon rorad? Miki yog Paul ni gaar: “Ya dar nanged e re kanawo’ ni ir e ma mat’awnag Got e girdi’ riy ngak, ma kar guyed rogon ni ngar ngongliyed e birorad e kanawo’.” (Roma 10:2, 3) Bochan ndar nanged e n’en ni baadag Got ni ngar rin’ed ma rogon farad pasig nge michan’ rorad e yan i aw nib m’ay fan.—Matthew 7:21-23.
N’EN NI BE YOG E BIBLE U MURUNG’AGEN E PI YURBA’ I TELIW NI YAD MA LIYOR NGAK GOT U TAABANG
I gaar Jesus: “Nge felan’ e piin yad ma guy rogon ni nge aw e gapas”. (Matthew 5:9) I fol Jesus ko pi n’en ni i machibnag, ma be weliy murung’agen e gapas ngak e girdi’ nib thilthil e teliw rorad. (Matthew 26:52) Piin ni kar folgad ko thin ni weliy Jesus e ur t’ufeged yad. (Kolose 3:14) Machane, kemus ni be gay Jesus rogon ni nge par e girdi’ nib thilthil e teliw rorad ni yad ba gapas? Gur, i un ko tin ni ka bay e girdi’ ko liyor ni ur ted ngak Got?
Pi tayugang’ ko teliw ko Farise nge Sadduse e ur togopuluwgad ngak Jesus, ma kur gayed rogon ni ngar thanged e fan rok. Mang e rin’ Jesus? I yog ngak pi gachalpen ni gaar: “Mpaged yad! Ya yad be pow’iy e girdi’ ma yad mmalmit.” (Matthew 15:14) De guy Jesus rogon ni nge chag ngak e pi girdi’ nem ngar liyorgad ngak Got u taabang.
Munmun, me sum reb e ulung ni Kristiano u Greece ko fare mach nu Korinth, re mach nem e boor raba’ e teliw ni bay riy. Uw rogon ni nge ngongol e piin Kristiano ni yad ma par ko re mach nem? I yol apostal Paul ngorad ni gaar: “Dab mu guyed rogon ni ngam pachgad ngak e piin nde mich Got u wun’rad.” Mang fan? Ya ki gaar: “Ra diin me taareban’ Kristus nge moonyan’? Be mang e re n’en nib taareb rogon rok e en ni ke michan’ ngak Jesus nge en nde michan’ ngak?” Miki fonownagrad ni gaar: “Thingar mu chuwgad rorad, ngam pithiged gimed rorad.”—2 Korinth 6:14, 15, 17.
Ba tamilang ni be yog e Bible nde m’agan’ Got ngay ni nge liyor e girdi’ nib thilthil e teliw rorad ngak u taabang. Machane, ga ra lemnag ko ‘Uw rogon nrayog ni ngan pirieg e taareban’?’
ROGON NI NGE YAG E BIN RIYUL’ E TAAREBAN’
Bochan ni maruwel 15 e nam u taabang me yag rorad ni ngar fal’eged fare International Space Station ara ban’en ni kan ngongliy ni bay u lan e lang ni ma liyeg e fayleng. Ga be lemnag ma rayog ni ngar ngongliyed ban’en ni aray rogon ni faanra de taareb lanin’rad u rogon ni ngan ngongliy?
Aram rogon e n’en ni ma rin’ e pi yurba’ i teliw ni yad ma liyor ngak Got u taabang e ngiyal’ ney. Yugu aram rogon ni yad ma gay rogon ni nge maruwel e girdi’ u taabang maku yad ma tayfan e girdi’, machane de taareb e def ko michan’ rorad. Wenegan ni ma yib riy e be par nde taareb rogon lanin’rad u murung’agen e ngongol nge machib.
Bible e bay e motochiyel rok Got riy, ni bod e def ni yima fol riy. Rayog ni ngad folgad ko n’en ni be yog e Bible. Piin ni kar folgad riy ma dakuriy e magawon rorad ko laniyan’ ni bochan raen dowrad nge teliw rorad nib thilthil, ma kar filed rogon ni ngar maruwelgad u taabang ni bay e gapas nge taareban’ u fithik’rad. I yog Got ni gaar: “Bay gu pingeg e thin rok e girdi’ nga reb e thin nib machalbog ya nge yog nra pininged fithingan Jehovah ni bochan e ngar pigpiggad ngak u taabang.” Ere rayog ni nge taareban’ e girdi’ ni bochan fare “thin nib machalbog,” ni aram e motochiyel rok Got.—Zefaniah 3:9, NW; Isaiah 2:2-4.
Pi Mich Rok Jehovah e yad be piningem ni ngam un ko muulung rorad u Kingdom Hall nib chugur ko gin ni ga ma par riy, nge yag nim guy e gapas nge taareban’ ni bay u fithik’rad.—Psalm 133:1.