Pi Reference ni Fan ko fare Babyor ni Pi N’en ni Ma Rin’ e Piin Kristiano nge Machib ni Yad Ma Tay
June 5-11
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | JEREMIAH 51-52
“Gubin e Thin ni Ma Yog Jehovah e Ma Yan i Aw nib Riyul’”
it-2-E 360 ¶2-3
Medes
Ke gel yu Medes nge Persia ko fare binaw nu Babylon. U lan e bin meruk e chibog B.C.E., me yiiynag Isaiah ni profet nra k’aring Jehovah “piyu Medes ni ngar mahlgad nga Babylon. Dariy fan e silber u wan’rad ma dabi unan’rad ko gol. Gan e gat’ing nge gat’ing rorad e bay ra lied e piin pagel ngay.” (Isa 13:17-19, BT; 21:2) Fare bugithin ni “Medes” ni kan weliy murung’agen u roy e ku be yip’ fan e girdi’ nu Persia. Mus ngak e pi Greek ni yad ma weliy chepin e girdi’ nib ga’ ni yad ma fanay e re bugithin ney ni nge yip’ fan piyu Medes nge Persia. Re n’em ndariy fan e silber nge gol u wan’ piyu Medes e be dag ni n’en nib ga’ fan u wan’rad e ngar gelgad ngak yu Babylon, ma gathi nge yag e chugum ko re binaw nem ngorad. Ere dariy ban’en ara chugum nra pi’ be’ ngorad u fithik’ e sasalap nra talegrad ni nge dab kur chamgad ko fare binaw nu Babylon nge mada’ ko ngiyal’ ni kar gelgad ngay. Ba ga’ ni ma fanay piyu Medes e gat’ing ni nge mang talin e cham rorad ni bod rogon yu Persia. Pi gat’ing rorad nem e ba ga’ ni yad ma tay e bronze ara copper nga p’ebugul min fal’eg i uthum ya nap’an ni yira pag e pi gan e gat’ing nem ni boor mab mom nra rag ku be’ me rich nga fithik’ i dow. (Mu taarebrogonnag ko Ps 18:34) Sana ireray e n’en ni ur “lied e piin pagel” nu Babylon ngay.—Jer 51:11.
Sana ba puluw ni nga nog ni ke weliy Jeremiah (51:11, 28) murung’agen fapi “pilung nu Media” ni yad ba muun ngak e piin nra chamgad nga Babylon. Re n’ey e ku be tamilangnag nnap’an ni be gagiyeg Cyrus ni pilung ma immoy yugu boch e pilung nu Medes ni yad bay u tan pa’. Re yaram ney e ban’en ni ku yima rin’ kakrom. (Kum taarebrogonnag ko Jer 25:25.) Ere mus nga nap’an ni peth piyu Medes, nge Persia, nge Elam, nge yugu boch e ganong nga taabang ni ngar chamgad ngak yu Babylon, ma Darius ni be’ nu Medes e ir e “pilung ko nam nu Babylonia.” Mmudugil ni Cyrus ni Pilung nu Persia e ir e mel’eg ni nge mang pilung nu Babylon e ngiyal’ nem.—Da 5:31; 9:1; mu guy e DARIUS No. 1.
it-2-E 459 ¶4
Nabonidus
Ke weliy fare Nabonidus Chronicle murung’agen e n’en ni buch ko rofen nni kol fare mach nu Babylon ni gaar: “Nap’an ni yib fapi salthaw rok Cyrus nga Babylon ma de t’uf ni ngar chamgad ko girdi’ u rom.” Re n’ey e be dag nib mom rogon ni kar koled e re mach nem mab puluw ko n’en ni yiiynag Jeremiah u nap’an ni yog ni ke tal e pi ‘salthaw nu Babylon ko mahl.’—Jer 51:30.
it-1-E 237 ¶1
Babylon
Ka nap’an e duw ni 539 B.C.E., me tabab fare nam nu Babylon ni nge war i yan. L’agruw yay ni gay yu Babylon rogon ni ngar togopuluwgad ku Darius I (Hystaspis) ni ir e emperor nu Persia. Machane yay ni tomur ni ur togopuluwgad ma aram e ngiyal’ nni gel ngorad min taleg e gagiyeg ni yad be tay. Nap’an e ngiyal’ ni ki gay Babylon rogon ni nge togopuluw ngak Xerxes I ma aram e chel e girdi’ rok Xerxes ngar iringed e chugum ko fare binaw nu Babylon. Mus ngak Alexander ni Pilung ni ke gay rogon ni nge n’igin yu Babylon ni nge mang tochuch ko pi binaw ni be gagiyegnag, machane me yim’ nib tomgin ko duw ni 323 B.C.E. Ere nap’an e duw ni 312 B.C.E., me gel Nicator ko re binaw ney, me fek yooren e chugum riy nge tay nga marichlen fare lul’ ni Tigris ya nge fanay u nap’an nra ngongliy e tochuch rok ni aram yu Seleucia. Machane nap’an e ngiyal’ ni tabab e Kristiano ma immoy boch e Jew ko re mach nu Babylon nem. Ma aram fan ni yan apostal Peter ni nge guy e pi Kristiano nem nrogon ni yoloy ko babyor rok. (1Pe 5:13) Bay e yol ni kan pirieg ni kan ker nga downgin ban’en ni be dag ni ki immoy fare tempel rok Bel u Babylon ni ka nap’an e 75 C.E. Nap’an ni taw ko bin aningeg e chibog C.E., ma dakuriy e re binaw nu Babylon nem ya ke “par ni dakuriy woton u but’.”—Jer 51:37, BT.
Ngan Fal’eg i Gay Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
it-2-E 444 ¶9
Burey
Be yip’ fan e am ni be gagiyeg. Yu ngiyal’ e nap’an nra weliy e Bible murung’agen e burey, ma be yip’ fan e am ni be gagiyeg. (Da 2:35, 44, 45; mu taarebrogonnag ko Isa 41:15; Re 17:9-11, 18) Ke gothey e pi salthaw nu Babylon yugu boch e nam, ere aram fan ni ka nog ni fare binaw nu Babylon e ke bod reb e ‘burey’ ni ke kirebnag boch ban’en. (Jer 51:24, 25) Be weliy fare thin ko psalm murung’agen Jehovah ni ir be’ nib gel ramaen ma ke bod ba burey nib “tolang ko pi burey nib meewar” ni nge tamilangnag e n’en nra rin’ ngak e pi salthaw. (Ps 76:4, NW) ‘Pi burey ney nib meewar’ e be yip’ fan e pi am ni yad be togopuluw nga Gil’ilungun Got. (Mu taarebrogonnag ko Na 2:11-13.) Ke weliy David murung’agen Jehovah ni gaar: “Um yororiyeg ni bod bburey ni kan yororiy ni fan ko mahl” re n’ey e sana be yip’ fan ni Jehovah e ke tolangnag e gagiyeg rok David ma ke tay nib mudugil. (Ps 30:7, BT; mu taarebrogonnag ko 2Sa 5:12.) Ere ke tamilang ni burey e be yip’ fan e pi am ni be gagiyeg, ma aram e n’en ni ku ra tamilangnag fan fare thin ni be weliy murung’agen “bburey ni ba ga’ ni be yik’” ni bay ko Revelation 8:8. Ere, re burey nem ni be yik’ e bay rogon nga ba am ni be gagiyeg nrayog ni nge kirebnag ban’en ni bod rogon e nifiy nrayog ni nge kirebnag ban’en.
it-2-E 882 ¶3
N’ew
Pi salthaw ni yad boor. Ke weliy Jeremiah murung’agen fapi salthaw ni be mada’ lingarad nga lang ni yad be yan ni ngar chamgad nga Babylon ni yad bod e “n’ew” nu maday nib ga’ lingan. (Jer 50:42, BT) Ere fare “n’ew” ni nge tharey yu Babylon ni yiiynag Jeremiah murung’agen e be yip’ fan e pi salthaw nu Medes nge Persia ni yad boor ni kar bad ni ngar chamgad mar gelgad ngak yu Babylon.—Jer 51:42, BT; mu taarebrogonnag ko Da 9:26.
June 12-18
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | LAMENTATIONS 1-5
“Faan Gad Ra Gum’an’naged Gadad ma Ra Ayuwegdad Got ni Ngad Athamgilgad u Fithik’ e Magawon”
“Ga Be Chuchugur Ngog”
Yugu aram rogon ni ba gel e kireban’ ni be tay e girdi’, machane Jeremiah e bay e athap rok. Be yor ngak Jehovah ni be gaar: “Ba mudugil ni dab mu pagtalneg, ma ga be chuchugur ngog.” (Verse 20) De maruwar laniyan’ Jeremiah. Manang ni Jehovah e dabi pagtalin e piin ni kar kalgadngan’rad. Ere mang e ra rin’ Got ni gubin ma rayog rok?—Revelation 15:3.
Ba mich u wan’ Jeremiah ni Jehovah e ra “chugur” ngak e piin ni ke kalngan’rad. Pi thin ney e be tamilangnag ni ir be’ nib sumunguy mab gol. Jehovah e ir e “th’abi Tolang u polo’ e fayleng” ma ra sobut’nag ir ni nge sulweg e girdi’ rok nga rogon nib m’agan’ ngay. (Psalm 83:18) Bochan ni bay e athap rok Jeremiah, ma aram e rayog ni nge fel’ laniyan’. Fare profet nib yul’yul’ e ke dugliy u wan’ ni nge sonnag fare rran rok Jehovah nra chuweg e girdi’ rok ni ke kalngan’rad.—Verse 21.
Jehovah e Ir e Ma Pagan’ug Ngak
8 Fare ganong rok Levi e ke pagan’rad ngak Jehovah. Machane boch e girdi’ e yad ma fanay fare bugithin ni ‘pagan’’ u nap’an ni yad ra weliy murung’agen e tha’ u thilrad Got nge rogon ni ke pagan’rad ngak. (Lam. 3:24) Bod ni be weliy e Bible murung’agen reb e Levite ni ma tang maku ma tunguy e tang ni yog nib pagan’ ngak Jehovah. Sana re Levite ney e ir Asaf, fa be’ ko tabinaw rok nrib cheg ko tang ni immoy u nap’an David ni Pilung. (1 Kron. 6:31-43) Be yog e Psalm 73 ni ke awan’ Asaf ngak e piin nib kireb ni bochan ba fel’ rogon e par rorad. I yog ni gaar: “Gur mm’ay fan ni kug tiyeg ni gub machalbog, ma gu be ayuw gu be par ndagur ngongliy e denen?” N’en ni yog Asaf e be m’ug riy ni gowa ke pagtalin e maruwel nib ga’ fan ni ke pi’ Jehovah ngak nge rogon nrayog ni nge pagan’ ngak. Re n’ey e ke magawonnag laniyan’ nge mada’ ko ngiyal’ ni yan “nga lan e tempel” rok Got.—Ps. 73:2, 3, 12, 13, 17.
Tin nib Ga’ Fan ko Babyor rok Lamentations
3:21-26, 28-33, BT. Uw rogon nrayog ni ngad athamgilgad u fithik’ e gafgow nib gel? Baaray e n’en ni yog Jeremiah. Thingar dab da paged talin ni gubin ngiyal’ ni ma dag Jehovah e t’ufeg ngodad ma ma runguydad. Ma thingar dab da paged talin ni bochan e gadad ba fos ma bay fan ni nge dabi mulan’dad maku ba t’uf ni ngad gum’an’niged gadad ma dab ud gun’gun’gad ma gad sonnag Jehovah ni nge ayuwegdad. Maku reb e “thingar da siro’gad ni kad m’inggad,” ni aram e ngad athamgilgad u fithik’ e pi skeng ni gad be yan u fithik’ ni bochan e bay fan ni ke pag Got e pi n’em ni be buch rodad.
3:27. Rayog ni ngan skengnag e michan’ rodad ni aram e ngan gafgownagdad min moningnagdad u nap’an ni kab fel’ yangardad. Machane re n’ey e ba ‘fel’’ ni nge buch rok be’ u nap’an ni kab fel’ yangaren. Mang fan? Ya faan ga ra athamgil u fithik’ e gafgow nra yib ngom, ma re n’ey e ra ayuwegem ni ngam nang rogon ni ngam athamgil u fithik’ e skeng ni ga ra mada’nag boch nga m’on.
Ngan Fal’eg i Gay Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Tin nib Ga’ Fan ko Babyor rok Lamentations
2:17, BT—Uw rogon ni rin’ Jehovah e “n’en ni yog” nra rin’ ko fare mach nu Jerusalem? N’en ni yog Jehovah nra rin’ e bay rogon ko fare thin ni bay ko Levitikus 26:17 (BT) ni be gaar: “Bay gu pi’ keruug ngomed, ya ngam wargad, ma piin yad be fanenikaymed e bay ra gagiyegnaged gimed; bay um pired u fithik’ e marus nguum milgad ndariy be’ ni be tulufmed.”
Tin nib Ga’ Fan ko Babyor rok Lamentations
5:7—Gur, ma gechignag Jehovah e girdi’ ni bochan e denen ni i ngongliy e girdi’ rorad kakrom? Danga’, ya Jehovah e der ma gechignag e girdi’ ni bochan e denen rok e pi ga’ rorad kakrom. Be yog e Bible nra “bagadad ma nge weliy ngak Got e n’en ni i rin’.” (Roma 14:12) Machane, rayog ni nge mada’nag e tin ni bay yib e mfen wenegan e kireb ni ke ngongliy be’. Bod e n’en ni buch rok piyu Israel kakrom u nap’an ni tayfan e pi ga’ rorad e liyos ma aram e n’en ni ke mo’maw’nag ngak e tin ni bay yib e mfen ni ngar pared ni yad ba yul’yul’ ko kanawo’ rok Jehovah nib mat’aw.—Exodus 20:5
June 19-25
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | EZEKIEL 1-5
“Rib Felfelan’ Ezekiel ni Nge Weliy e Thin rok Got”
Ngan Gel Ko Magawon Ni Ma Yib U Nap’an E Machib U Mit E Tabinaw
6 Babyor rok Ezekiel e ku be dag ban’en nrayog ni ngki ayuwegdad ni ngad nonad ndab da rusgad. Nap’an nni pilyeg Jehovah e changar rok Ezekiel me pi’ bangi babyor ngak ni kan bachiy nruw raba’ ma kan yoloy e “dolo’loy nge gel’gel’ u fithik’ e amith” ngay, me yog ngak ni nge kay. I yog Jehovah ngak ni gaar: “Fak e girdi’, mu longuy e gi babyor ney ni nggu pi’ ngom; mu sugnag e yal rom ngay.” Mang e be yip’ fan e n’en nni pilyeg e changar rok Ezekiel nge guy? Thingari fal’eg i fil Ezekiel e thin ko re babyor nem ni nge nang fan ya ireray e n’en nra weliy ko girdi’. Ku thingari gay rogon ni nge taw e thin riy nga gum’irchaen. Ere i yog fare profet ni gaar: “Mu gu longuy, ma ba athib lamen ni bod lamen t’ay e ngul nib athib.” Re n’ey ni be kay Ezekiel fagi babyor ni bod lamen e t’ay e ngul e be yip’ fan nrib felfelan’ ni nge weliy e thin rok Got ngak e girdi’. Rib ga’ fan u wan’ ni nge yan ni owchen Jehovah ni aram e nge lebguy e maruwel ni ke pi’ ngak, ni yugu aram rogon ni nge weliy boch e thin nra k’aring e damumuw ngak e piin ndubrad ni ngar motoyilgad ngak.—Mu beeg e Ezekiel 2:8–3:4, 7-9.
7 Bay ban’en nrayog ni nge fil e pi tapigpig rok Got e ngiyal’ ney ko n’en nni pilyeg e changar rok Ezekiel nge guy. Ya mus ngodad ma ka gad ma machibnag e thin nib fel’ ngak e girdi’ e ngiyal’ ney. Machane gathi gubin ngiyal’ nib ga’ fan e re thin nem u wan’rad. Ere faanra ngaud ululgad i rin’ e re maruwel ney ni ke pi’ Got ngodad, ma thingar da filed e thin rok Got ni gubin ngiyal’. Dabiyog ni ngad nanged e pi machib u lan e Bible ni faanra de yaram rogon e fol Bible ni gad ma tay ara darud fal’eged i lemnag e pi n’en ni gad be fil. Ere gur, rayog ni ngam mon’og u rogon ni ga ma tay e fol Bible ni yigoo gur ni gubin ngiyal’? Ma gur, ku rayog ni ngam gay rogon ngaum fal’eg i lemnag e pi n’en ni ga be beeg ni gubin ngiyal’?—Ps. 1:2, 3.
it-1-E 1214
Gil’iggan
Ggan ni gad ma kay e ma yan nga lan e gil’iggan rodad ni aram e gin ni yima bilig e ggan riy. Re n’ey e kan fanay ni ngan susunnag rogon ni ma maruwel e thin rok Got nga lanin’dad. Aram e n’en ni guy Ezekiel u nap’an nni pilyeg e changar rok mi nog ngak ni nge kay fare gi babyor ya nge suguy e yal rok [“gil’iggan,” NW] (Heb., me·ʽimʹ). Ere faan ra fal’eg i lemnag Ezekiel e thin ni kan yoloy ko fagi babyor ni kan pi’ ngak me gay rogon ni nge tay e thin riy nga laniyan’, ma aram e n’en nra gelnag e michan’ rok. Ma angin nra yib riy e ra gel ko tirok Got ban’en ma ireray e thin nra weliy ko girdi’.—Eze 3:1-6; mu taarebrogonnag ko Re 10:8-10.
Tin nib Ga’ Fan ko Babyor rok Ezekiel—I
2:9–3:3—Mang fan ni fare babyor ni bay e dolo’loy nge gel’gel’ riy e ba athib lamen u wan’ Ezekiel? Fan nib athib e re gi babyor nem u wan’ Ezekiel e bochan nib puluw rogon ni lemnag e maruwel rok. Ba felfelan’ Ezekiel ni nge pigpig ngak Jehovah ni ir reb e profet.
Ngan Fal’eg i Gay Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Tin nib Ga’ Fan ko Babyor rok Ezekiel—I
1:4-28—Mang e be yip’ fan fare karrow ni ma girngiy e os? Fare karrow ni be girngiy e os e be yip’ fan e ulung rok Jehovah u tharmiy nib muun e pi engel rok ni yad ba yul’yul’ ngay. Gelngin Got nib thothup e ir e ma gagiyegnag rogon ni ma yan e re karrow nem, ma faen ni bay u daken e re karrow nem e aram Jehovah ni ir be’ nrib malup’lup’. Ma rogon feni sumunguy e lem rok e kan taarebrogonnag nga ba ragim.
Tin nib Ga’ Fan ko Babyor rok Ezekiel—I
4:1-17—Riyul’ ni yan Ezekiel u yaan yu Jerusalem ni yibe longobiy, fa? I wenignag Ezekiel ngak Jehovah ni nge thilyeg e n’en ni nge lum ngay. Me pag Jehovah ni nge rin’ e n’en ni yog. Re n’ey e be tamilangnag nriyul’ ni ke yan Ezekiel u yaan yu Jerusalem ni kan longobiy. Ka nog ngak Ezekiel ni nge par nib thigichar ko ba’ ni gilay’ rok u lan 390 e rran nre n’em e be yip’ fan fare 390 e duw ni nge par fa ragag i ganong nu Israel u tan e gechig rok Got. Re ngiyal’ i n’em e tabab ko duw ni 997 B.C.E. nge yan i mada’ ko duw ni 607 B.C.E. u nap’an ni kan gothey yu Jerusalem. Ma nap’an nra pig nga ba’ ni mat’aw rok me par ni aram rogon u lan 40 e rran ma re n’ey e be yip’ fan fare 40 e duw ni ke denen yu Judah, ni tabab ko ngiyal’ ni kan dugliy Jeremiah ni nge mang ba profet ko duw ni 647 B.C.E. nge yan i mada’ ko duw ni 607 B.C.E. Ere u nap’an fare 430 e rran, me par Ezekiel ni kemus ni buchuuw e ggan ni nge kay ma buchuuw e ran ni nge unum, nre n’ey e be dag nra yib e uyungol u nap’an ni yira longobiy yu Jerusalem.
June 26–July 2
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | EZEKIEL 6-10
“Yira Tay e Pow Nga Periim ni Aram e Ga Ra Magey ni Gab Fos, Fa?”
Deer Ko Piin Ma Beeg
Mini’ e be yip’ fan fare pumoon ni be fek ban’en ni nge yol ngay nge fa nel’ i pumoon nra bagayad ma ke fek reb e talin e cham ni faani guy Ezekiel u nap’an nni pilyeg e changar rok?
▪ Pi pumoon ney e be yip’ fan e pi engel u tharmiy nra uned i gothey fare mach nu Jerusalem, maku yad ra un i gothey e re m’ag rok Satan nib kireb ney u nap’an e Armageddon. Mang fan nib t’uf ni ngan thilyeg rogon ni gad ma weliy e re machib ney?
U m’on ko duw ni 607 B.C.E., me pilyeg Jehovah e changar rok Ezekiel nge guy e n’en nra buch u Jerusalem u m’on ko ngiyal’ nni gothey e re mach nem. Nap’an nni pilyeg e changar rok, me guy nel’ i pumoon nra bagayad ma ke fek reb e talin e cham. Ki guy reb e pumoon u fithik’rad ni “ke yin’ ba mad nib wech” ni “be fek ban’en ni nge yol ngay.” (Ezek. 8:6-12; 9:2, 3, BT) Ma aram min gaar ko fare pumoon: “Mman u ga’ngin yang fare binaw . . . ngam tay e pow nga peri’ gubin e girdi’ ni ke kireban’rad ma ke gafgow lanin’rad ni bochan e pi n’en nib sonsonogor ni kan rin’ u lan fare binaw.” Ma aram mi nog ko fapi pumoon ni kar feked talin e cham ni ngar lied e girdi’ u lan fare mach ndan tay e pow nga peri’rad. (Ezek. 9:4-7, BT) Ere, mang e gad ra fil ko re n’ey, ma mini’ fare pumoon ni be fek ban’en ni nge yol ngay?
Kan weliy e re yiiy ney u nap’an e duw ni 612 B.C.E., ma nga lal e duw nga tomuren me lebug ko yay nsom’on u nap’an ni gothey e pi salthaw nu Babylon fare mach nu Jerusalem. Yugu aram rogon ni ma meybil piyu Babylon nga boch e got ni googsur, machane aram e piin ni fanayrad Jehovah ni ngar gechignaged e girdi’ rok ndar folgad. (Jer. 25:9, 15-18) Machane, gathi yug demtrug e girdi’ nni gechignagrad ko re mach nem. Ya piin ni yad mmat’aw e dan gechignagrad. I guy Jehovah rogon ndabi buch ban’en ko pi Jew nda ur uned ko pi ngongol nib kireb ni un rin’ ko re mach nu Jerusalem nem.
De un Ezekiel i tay e pow ko girdi’ u Jerusalem maku de un i gechignag e piin ni yad ba kireb ni ur moyed ko re mach nem. Ya pi engel e aram e piin nni pi’ e re maruwel nem ngorad ni ngar rin’ed. Ere, re yiiy ney e be ayuwegdad ni ngad guyed e n’en ni ke buch u tharmiy. I yog Jehovah ko pi engel rok ni ngar yarmiyed rogon ni yira thang e piin ni yad ba kireb nge rogon ni ngan kieg e piin ni yad mmat’aw ngar chuwgad u fithik’ e piin ni yad ba kireb ya nge yag nni ayuweg e yafos rorad.
Kafram e u dogned ni ku be lebug e re yiiy ney e ngiyal’ ney, ya fare moon ni ke fek ban’en ni nge yol ngay e be yip’ fan e piin ni kan dugliyrad ni ka yad bay u fayleng. Ud lemnaged ni piin ni yad be motoyil ko machib ni gad be tay e ngiyal’ ney e aram e piin ni yibe tay e pow ngorad. Machane, fapi duw ni ka fini yan ma ke tamilang nib t’uf ni ngad thilyeged rogon ni gad be weliy e re machib ney. Ya be tamilangnag e Matthew 25:31-33 ni Jesus e ir e en nra pufthinnag e girdi’. Ma ra yibnag e bin tomur e pufthin rok u nap’an fare gafgow nib ga’, ya aram e ngiyal’ nra fek e piin ni yad bod e saf nge chuwegrad u fithik’ e piin ni yad bod e kaming. Ma piin ni yad bod e saf e aram e piin nra yag e yafos ngorad, ma piin ni yad bod e kaming e aram e piin ni yira thangrad.
Ere, mang e gad ra fil ko n’en ni guy Ezekiel u nap’an nni pilyeg e changar rok? Bay lal ban’en ni gad ra fil riy:
(1) U m’on ni ngan gothey fare mach nu Jerusalem, ma i yan Ezekiel nge Jeremiah u lan e re mach nem ni yad be ginang e girdi’. N’en ni ur rin’ed e bod rogon e n’en ni i rin’ Isaiah u m’on riy. Ngiyal’ ney e be fanay Jehovah in ko pi tapigpig rok ni kan dugliyrad ni ka yad bay u fayleng ni ngar pied e tin nib t’uf ko girdi’ rok u fayleng mar ginanged e girdi’ u m’on ni nge yib fare gafgow nib ga’. Bin riyul’ riy e gubin e tin ni ka bay e tapigpig rok Kristus e ku yad be un i ginang e girdi’.—Matt. 24:45-47.
(2) De un Ezekiel i tay e pow ko piin nni mel’egrad ni yad ra magey ni yad ba fos, maku arrogon e pi tapigpig rok Got e ngiyal’ ney. Ya kemus ni yad be weliy e thin rok Jehovah ko girdi’. Ma re n’ey ni yad be rin’ e aram bang ko fare maruwel ni machib ni yad be rin’ u daken e ayuw ko pi engel.—Rev. 14:6.
(3) Gathi rriyul’ nni tay e pow nga peri’ e girdi’ nrayog ni ngan guy u nap’an Ezekiel, maku arrogon e ngiyal’ ney. Ere, uw rogon me yag ni nge magey be’ ndabi yim’? Ba t’uf ni nge motoyil ko n’en ni yibe machibnag ngak, me thilyeg e ngongol rok, me ognag e yafos rok ngak Jehovah, me ayuweg pi walagen Kristus. (Matt. 25:35-40) Piin ni yad ra rin’ e re n’ey e aram e piin ni yira ayuweg e yafos rorad u nap’an nra yib fare gafgow nib ga’.
(4) Ngiyal’ ney e fare pumoon ni be fek ban’en ni nge yol ngay e be yip’ fan Jesus Kristus ya ir e en ni be tay e pow ngak e piin ni yira ayuweg e yafos rorad. Yira tay e pow ngak girdien fare ulung nib ga’ u nap’an ni yira pufthinnagrad u nap’an fare gafgow nib ga’ me dugil ni yad ba muun ko piin ni yad bod e saf. Aram e ngiyal’ nra mudugil ni nge yag e yafos ndariy n’umngin nap’an ngorad u roy u fayleng.—Matt. 25:34, 46.
(5) Ngiyal’ ney e fa nel’ i pumoon nra bagayad ma ke fek reb e talin e cham e be yip’ fan e pi engel u tharmiy ni Jesus e ir e ba ga’ rorad. Dabki n’uw nap’an ma yad ra thang e piin ni yad ba kireb mar chuweged urngin e kireb ni be buch e ngiyal’ ney.—Ezek. 9:2, 6, 7; Rev. 19:11-21.
Ra tamilang e pi n’ey u wan’dad ma ra ayuwegdad ni nge pagan’dad ndabi uneg Jehovah e piin ni yad mmat’aw ngak e piin ni yad ba kireb nge thangrad u taabang. (2 Pet. 2:9; 3:9) Re n’ey e ku be puguran ngodad feni ga’ fan fare maruwel ni machib ni gad be rin’ e ngiyal’ ney. Ba t’uf ni ngan ginang gubin e girdi’ u m’on ni nge yib e tomur!—Matt. 24:14.
Ngan Fal’eg i Gay Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Fel’ngin e Tamilangan’ ni Yib Rok Got
10 Kemus ni Jehovah e rayog ni nge ayuwegdad ni ngad fal’eged rogodad ni fan ko gabul nge langlath, ya ir e manang ko mang e bayi buch boch nga m’on. Ma ir e ke dugliy e n’en nra buch ko girdi’ boch nga m’on. (Isa. 46:9, 10) Kan yiiynag u Bible ni ke chugur ni nge yib fare “rran” rok Jehovah. (Zef. 1:14, BT) Nap’an nra taw ko rofen nem ma ra riyul’ fare thin ni bay ko Proverbs 11:4 (BT) ni be gaar: “Flaab rom u fayleng e dariy angin ngom e rofen nra taw e yam’ ngom, machane yul’yul’ e rayog ni ayuweg e yafos rom.” Nap’an nra pufthinnag Jehovah e fayleng rok Satan, ma tha’ u thildad Jehovah e aram e n’en nib ga’ fan, ma salpiy e ra m’ay fan. Bin riyul’ riy e be yog Ezekiel 7:19 (BT) ni: “Bay ron’ed e gol nge silber rorad nga lan e yu pa’ i kanawo’ ni bod e dow, ni bochan e silber nge gol e dabiyog ni nge ayuwegrad u nap’an nra puog Somol e damumuw rok.” Bochan ni ke tamilang e re thin ney u wan’dad ma ireray e n’en nra ayuwegdad ni ngad gonopiyed rogon ni gad ma fanay e tayim rodad.
Ga Be Pag Gelngin Got nib Thothup ni Nge Pow’iyem?
14 Faanra bay e michan’ rodad ma aram e ba riyul’ Jehovah Got u wan’dad. Faanra de riyul’ Got u wan’dad mab mom ni ngad rin’ed e kireb. Mu lemnag e n’en ni buch ko girdi’ rok Got kakrom. I gagiyelnag Jehovah e kireb ni un rin’ nib mith ngak Ezekiel ni profet ni gaar: “Fak e girdi’ ga be guy e n’en ni be rin’ e pi tayugang’ nu Israel nib mith? Yad gubin ni yad be meybil u lan e singgil nib sug nga yaan bogi ban’en. Mi yad be gaar: ‘Somol e der guydad! Ya ke n’ag yu Israel.’” (Ezek. 8:12, BT) Kam nang ko mang e magawon rorad? Yad be lemnag nder guy Jehovah e n’en ni yad be rin’ ni bochan nde riyul’ Jehovah u wan’rad.