Pi Reference ni Fan ko fare Babyor ni Pi N’en ni Ma Rin’ e Piin Kristiano nge Machib ni Yad Ma Tay
May 6-12
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 2 KORINTH 4-6
“Dabi ‘Mulan’dad’”
Ke Magar Machane Dabi Tal
16 Riyul’ ni rib ga’ fan ni ngad ayuweged gadad ko tirok Got. Faanra ke fel’ thildad Jehovah Got, maku rayog ni ngad magargad, machane dab da magargad ko liyor ngak. Jehovah e ir e ke “pi’ gelngin e piin ni kar magargad; nge piin ni dakuriy gelngirad ma ma pi’ gelngirad nib gel.” (Isaiah 40:28, 29) Paul ni apostal, ni ir be’ ni ke guy ni riyul’ e pi thin ney, e ke yoloy ni gaar: “Ereray fan nri der mulan’dad. Yugu ra be meewar dowdad i yan, ma lanin’dad e yibe beechnag u reb e rran ngu reb.”—2 Korinth 4:16.
17 Mu lemnag fare bugithin ni “u reb e rran ngu reb.” Re n’ey e be yip’ fan ni ngad fanayed e tin ma pi’ Jehovah ngodad u gubin e rran. Reb e missionary ni ke un ko re maruwel ney u fithik’ e yul’yul’ u lan 43 e duw e immoy ba ngiyal’ ni ke meewar me mulan’. Machane de tal. Ke yog ni gaar: “Gu ma od ni kakadbul nbochan e u m’on ni nggu tabab ko maruwel rog ndemtrug, ma rayog ni nggu fanay e tayim ni nggu meybil ku Jehovah ma nggu beeg e Thin rok. Ma re n’ey ni gu ma rin’ u gubin e rran e ke ayuwegeg ni nggu k’adan’ug nge mada’ ko chiney.” Riyul’ ni rayog ni ngad pagedan’dad nga gelngin Jehovah ni nge gelnagdad nfaanra gubin ngiyal’, arrogon “reb e rran ngu reb,” ma ngad meybilgad ngak ma ngad fal’eged i lemnag fel’ngin nrib fel’ nge pi n’en ni ke micheg.
it-1-E 724-725
K’adan’
Kub ga’ fan ni nge gubin ngiyal’ ma ngad l’eged owchedad ko athap rok e piin Kristiano ni aram e yafos ni manemus ni kad flontgad. Mus ni faanra kad m’ad u pa’ e piin ni yad be gafgownagdad, ma re n’ey e dabiyog ni nge kirebnag e athap rodad. (Ro 5:4, 5; 1Th 1:3; Re 2:10) Ya nap’an nra lebug e re n’ey, ma gafgow ni gad be yan u fithik’ e ra yan i aw nib m’ay fan. (Ro 8:18-25) Pi n’en ni gad ra felfelan’ ngay ni manemus boch nga m’on e faan gad ra taareb rogonnag ko gafgow ni gad be yan u fithik’ e ngiyal’ ney ma “dabi n’uw nap’an.” (2Ko 4:16-18) Ere faanra dabi pagtalin be’ nib ngoch nap’an e gafgow ni gad be yan u fithik’ me chichiiy pa’ ko fare athap rok e piin Kristiano, ma aram e n’en nra ayuweg ndabi pag ir nge mulan’ me par ndab ki yul’yul’ ngak Jehovah Got.
Ngan Fal’eg i Gay Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
w12-E 2/1 28-29
“Mu Felfelan’nag Jehovah”
David Splane ni ir reb e girdien fare Ulung ni Ma Pow’iyey e ke fal’eg i weliy e welthin rok nib puluw ko re thin nu Bible ney. (2 Korinth 4:7) Mang e re n’ey ni be weliy nrib ga’ fan? Gur, re n’ey e aram e tamilangan’ ara gonop? I yog ni gaar: “Danga’. Ya n’en ni be weliy Paul murung’agen ni ban’en nrib ga’ fan e aram fare ‘maruwel’ ni ngad rin’ed ni gad ‘be weliy e tin nib riyul’’ ngan nang.” (2 Korinth 4:1, 2, 5) Ke puguran Brother Splane ni fan ni kan skulnagrad u lan lal e pul e bochan ni ngar fal’eged rogorad ni ngar ayuweged e girdi’ u nap’an e machib. Ma re maruwel nem ni ngar rin’ed e ban’en nrib ga’ fan.
Ki tamilangnag Brother Splane ni fare “rume’ ni but’” e be yip’ fan dowdad. Ma aram me weliy e n’en nib thil u thilin ba rume’ ni kan ngongliy ko but’ nge reb ni kan ngongliy ko gol. Bin ni kan ngongliy ko gol e gathi gubin ngiyal’ ni yima maruwel ngay. Machane, bin ni kan fal’eg ko but’ e gubin ngiyal’ ni yima maruwel ngay. Ere faan gad ra tay ban’en nib ga’ fan nga lan ba rume’ ni kan fal’eg ko gol, ma sana rayog ni ngad tiyan’dad ko fare rume’ ma gathi n’en ni bay u lan fare rume’. I gaar Brother Splane, “Gimed e piin ni gimed be un nga skul e dubmed ni ngam k’aringed e girdi’ ni ngar pininged e sorok ngomed. Ma bochan ni gimed boch e missionary, ma aram fan ni gimed baadag ni ngam pow’iyed e girdi’ ngak Jehovah. Ya gimed bod e rume’ ni but’, ma gimed manang e gin ni ngam musgad riy.”
Ngaud Ga’naged e T’ufeg Rodad Ngak Pi Walagdad
7 Ma gadad, uw rogon ni rayog ni ngad “ga’naged e t’ufeg rodad”? Girdi’ ni taab yangarrad, thin, nge yalen rorad e sana ba mom ni ngar t’ufeged yad. Ma ku arrogon ni piin taab mit i fafel ni yad ba adag, e ba ga’ ni yad ma chag u taabang ni gubin ngiyal’. Machane n’en ni gimed ma rin’ boch e walag e ra palognag thilmed boch e girdi’ u lan e ulung ma aram e ba t’uf ni ngad “ga’naged e t’ufeg rodad.” Fel’ ni ngad fithed gadad ni nge lungudad: ‘Gathi ri gu ma chag ngak e girdi’ u lan e ulung ni da gu mecham ngorad u nap’an e machib nge ku boch e maruwel? U lan e Kingdom Hall, gathi ri gu ma non ngak e girdi’ ni ka fin ra uned ko muulung, ya gu be lemnag ni fin munmun ma rayog ni ngar manged tafager rog? Gu ma non ngak e piin ni kar ilal gad nge piin yad ba bitir ngog?’
May 13-19
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 2 KORINTH 7-10
“Ngad Ayuweged e Girdi’ rok Got”
w98-E 11/1 25 ¶1
“Got e Ba T’uf Rok e En ni Ma Pi’ Ban’en u Fithik’ e Felfelan’”
Som’on e weliy Paul ngak e pi Kristiano nu Korinth murung’agen e ayuw ni ke pi’ e Kristiano nu Macedonia nrib manigil. Ke yoloy ni gaar: “Ba gel e skeng ni kan ta’ ngorad ko gafgow ni yib ngorad; machane ri ba ga’ e felfelan’ rorad ni boor e tin ni ur pied ban’en, ni yugu aram rogorad nri yad ba gafgow.” De t’uf ni nga nog ngorad ni ngar pied e ayuw. Ya yog Paul nra “weniggad ngomad ni ngan pagrad ngar uned i ayuweg e girdi’ rok Got.” Faan gad ra lemnag rogon e ayuw ni pi’ piyu Macedonia u fithik’ e felfelan’, ma riyul’ ni ban’en nrib manigil ni bochan e mus ngorad ma ri “yad ba gafgow.”—2 Korinth 8:2-4.
kr-E 209 ¶1
Ngan Ayuweg e Girdi’ rok Got
KE CHUGUR ko duw ni 46 C.E., ma girdi’ ko fare nam nu Judea e yad be yim’ ko bilig. Ma pi Jew ni yad pi gachalpen Kristus ni yad be par ko re binaw nem e der yag ni ngar chuw’iyed e grain ni bochan e ke lich ma ke tolang puluwon. Ere kar pared ni kar m’ad ko bilig. Machane dabki n’uw nap’an ma yad ra guy rogon nra ayuwegrad Jehovah u reb e kanawo’ ndawori buch rok reb i gachalpen Kristus. Ere mang e bayi buch ndabi n’uw nap’an?
kr-E 209-210 ¶4-6
Ngan Ayuweg e Girdi’ rok Got
4 Ke weliy Paul u lan e bin l’agruw e babyor ni yoloy nge yan ngak e pi Kristiano nu Korinth ni piin Kristiano e l’agruw ban’en ni ngar rin’ed ni fan ko pigpig rorad ngak Got. Yugu aram rogon ni babyor ni yoloy Paul e fan ngak e pi Kristiano ni kan dugliyrad, machane ku rayog ni nge fol “yugu boch e saf” rok Kristus ko re thin ney e ngiyal’ ney. (John 10:16) Bang ko tin ni gad ma rin’ ni fan ko pigpig rodad ngak Got e aram e “ngad guyed rogon e tin ni ka ba’ e girdi’ ngkur manged pi tafager rok.” Ireray e n’en ni gad ma rin’ u nap’an e machib ni gad ma tay ni gad be fil e Bible ngak e girdi’. (2 Kor. 5:18-20; 1 Tim. 2:3-6) Ma bin l’agruw e n’en ni gad ma rin’ ni fan ko pigpig rodad ngak Got e ba l’ag rogon ko ayuw ni gad ma pi’ ngak pi walagdad. Ke yog Paul nre n’ey e aram e ngan “ayuweg e girdi’ rok Got.” (2 Kor. 8:4) Ere fa gal thin ni “ngad guyed rogon e tin ni ka ba’ e girdi’ ngkur manged pi tafager rok” Got nge ngan “ayuweg e girdi’ rok Got” e kan pilyeg ko fare bugithin nu Greek ni di·a·ko·niʹa. Mang nib ga’ fan e re n’ey?
5 Re n’em ni ke rin’ Paul ni aram e ke fanay e re bugithin nem nu Greek ni fan ko fa gal maruwel ni gad ma rin’, e be m’ug riy ni gal maruwel ney e ba l’ag rogon ko pi maruwel ni gad ma rin’ u lan e ulung ni Kristiano. Ya i yog u m’on riy ni gaar: “Boor kanawoen ni yima pigpig, machane taab Somol e yibe pigpig ngak. Ba thilthil rogon e tin nrayog rok be’ nge be’ ko pigpig, machane . . . taab Kan ni Thothup [“gelngin Got nib thothup,” NW] e be rin’ urngin e pi n’ey.” (1 Kor. 12:4-6, 11) Bin riyul’ riy e, ke taarebnag Paul e pi maruwel ney ni yima rin’ u lan e ulung ko bin riyul’ e “liyor ni susun e ngam pied ngak Got.” (Rom. 12:1, 6-8) Aram fan ni lemnag nib fel’ ni nge fanay e tayim rok ni nge “pigpig ngak e girdi’ rok Got”!—Rom. 15:25, 26.
6 I guy Paul rogon ni nge ayuweg e pi Kristiano nu Korinth ni nge tamilang u wan’rad fan ni fare maruwel ni ngan ayuweg e girdi’ rok Got e aram bang ko pigpig nge liyor ni gad ma tay ngak Jehovah. Baaray rogon ni tamilangnag e re n’ey: Kristiano ni yad be ayuweg e girdi’ rok Got e yad be rin’ ni bochan e yad be fol ko fare “thin nib fel’ ni yib rok Kristus.” (2 Kor. 9:13) Ere yad ma ayuweg pi walagrad ni bochan e yad baadag ni ngar folgad ko tin ni machibnag Kristus ngorad. Be yog Paul ni pi n’ey ni yad be rin’ u fithik’ e gol ni fan ngak pi walagrad e aram kanawoen ni yad be dag e runguy ni ‘ke pi’ Got ngorad nib pag rogon.’ (2 Kor. 9:14; 1 Pet. 4:10) Fare Wulyang ko Damit ko December 1, 1975 e weliy rogon e ayuw ni ma pi’ e pi walag ngorad. I yog ni gaar: “Susun ndabi maruwar u wan’dad nib ga’ fan u wan Jehovah Got nge Jesus Kristus ni Fak e re maruwel ney.” Arrogon ba ga’ fan e re maruwel ney ni gad ma rin’ ni aram e gad ma ayuweg e girdi’ rok Got ni bochan e aram bang ko pigpig rodad ngak.—Rom. 12:1, 7; 2 Kor. 8:7; Heb. 13:16.
kr-E 196 ¶10
Rogon e Ayuw ni Gad Ma Pi’ ni Fan ko Machib
10 Bin som’on e gad ma pi’ e salpiy ni ayuw ni bochan e ba t’uf Jehovah rodad ma gad baadag ni ngad rin’ed e “tin nib m’agan’ ngay.” (1 John 3:22) Ri ma felfelan’ Jehovah ngak e pi tapigpig rok u nap’an ni yad ma pi’ e ayuw ni ke yib u gum’ircha’rad. Ere ngad weliyed e thin ni yog apostal Paul nib l’ag rogon ko pigpig ni ma tay e piin Kristiano. (Mu beeg e 2 Korinth 9:7.) Der ma pi’ reb e Kristiano e ayuw ni bochan e ban’en nthingari rin’ ara bochan e yibe towasariy ni nge rin’. Ya ma rin’ ni bochan e aram e n’en ni “ke dugliy u laniyan’.” Re n’ey e aram e ke pi’ ni bochan e manang e n’en nib t’uf ni ngan rin’ nge rogon nrayog ni nge pi’ e ayuw. Be’ ni ma pi’ ban’en ni aray rogon e rib ga’ fan u wan’ Jehovah ya “Got e ba t’uf rok e en ni ma pi’ ban’en u fithik’ e felfelan’.” Kun pilyeg e re thin ney u yugu reb e Bible ni: “Got e ba t’uf rok e en ni ma pi’ ban’en.”
Ngan Fal’eg i Gay Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Mu Pag fare Tow’ath ni Ke Pi’ Got “Ndabiyog Puluwon” ni Nge Gagiyegnigem
2 Manang Paul nib mudugil nra buch urngin e pi n’en ni ke micheg Got ni bochan fare maligach ni pi’ Kristus. (Mu beeg e 2 Korinth 1:20.) Ere, re tow’ath nem “ndabiyog puluwon” ni ke pi’ Jehovah e ba muun ngay urngin ban’en nib manigil ni ke pi’ ngodad u daken Jesus ni kub muun ngay e t’ufeg rok ngodad. Arrogon, dabiyog i weliy ko thin rogon feni fel’ e re tow’ath nem. Ere, susun ni nge uw rogon u wan’dad e re tow’ath nem nrib manigil? Ma mang boch e kanawo’ nra ayuwegdad e re tow’ath nem riy u nap’an ni gad be fal’eg rogodad ni fan ko fare Puguran ko yam’ ni tay Kristus ni yira tay ko rofen ni Dalip Fen e Maruwel ko March 23, 2016?
g99-E 7/8 20-21
Gur, Ba Kireb ni Ngan Uf?
Fare bugithin ni kau·khaʹo·mai nrogon ni bay ko Pi Babyor ko Bible nni Yoloy Nsom’on ni Thin ni Greek e kan pilyeg ni “ngan uf” e rayog ni nge yip’ fan ban’en ni ngan rin’ nib kireb ara ban’en ni ngan rin’ nib fel’. Bod ni yog Paul nrayog ni ngad ufgad ko felfelan’ ni bochan e “ke l’agan’dad ko flaab rok Got.” Miki yog ni gaar: “En ni baadag ni nge weliy ban’en ni ke uf ngay e thingari uf” ni bochan Jehovah. (Roma 5:2; 2 Korinth 10:17) Re n’ey e be yip’ fan ni gad ma uf ni bochan e Jehovah e ir e Got rodad ma aram e n’en ni ma k’aringdad ni ngad ufgad ni bochan fithingan nge rarogon nib manigil.
May 20-26
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | 2 KORINTH 11-13
“Ba Liliy ni Immoy rok Paul ‘nib Gel e Amith Riy’”
w08-E 6/15 3-4
Ba Gel Gelngin ko Ngiyal’ nib Meewar
Ku bay yugu reb e tapigpig rok Jehovah nib yul’yul’ ni ning e ayuw ngak ni nge chuweg ban’en ni be magawonnag ni bod ba liliy “nib gel e amith riy.” Cha’nem e aram apostal Paul ma dalip yay ni wenig ngak Jehovah ni nge chuweg e re magawon nem rok. Ya aram ban’en ni ma k’aring e chalban ngak maku ma n’igin ni nge dabki felfelan’ ko pigpig rok ngak Jehovah. Ke taareb rogonnag Paul e re magawon rok nem ngak be’ ni be batnag owchen. Machane baaray rogon e fulweg ni yog Jehovah ngak. I yog ni gaar: “Ayuw rog [“runguy rog,” NW] ngom e ke mus e taare n’en ni ir e thingari yog ngom; ya gelngig e rib gel ko ngiyal’ ni gab meewar.” Ere de chuweg Jehovah e magawon rok Paul. Ya thingari athamgil Paul u fithik’, machane i yog ni gaar: “Ngiyal’ ni gub meewar, e aram e ngiyal’ ni gub gel.” (2 Kor. 12:7-10) Ere mang e be yip’ Paul fan?
Ma Pi’ Jehovah e “Kan ni Thothup Ngak e Piin ni Yad Ra Ning Ngak”
17 I fulweg Got e meybil rok Paul ni gaar: “Ayuw rog ngom e ke mus e taare n’en ni ir e thingari yog ngom; ya gelngig e rib gel ko ngiyal’ ni gab meewar.” Me gaar Paul: “Ere kari gu felfelan’ ni nggu uf ko meewar rog, ni fan e nggu thamiy rog ni ke yib gelngin Kristus ngog ni nge mang yoror rog.” (2 Korinth 12:9; Psalm 147:5) Ere thamiy Paul e re ayuw nem u daken Kristus, ayuw rok Got nib gel ni gowa ba tento ni be yororiy Paul. Ku arrogon e ngiyal’ ney ni aram rogon ni ma fulweg Got taban e meybil rodad. Ma yororiy Got e pi tapigpig rok.
18 Ba tento e der ma taleg e n’uw ni be aw ara nifeng ni be thow, machane fare tento e ma yororiy e girdi’ riy ko n’uw nge nifeng. Ku arrogon e “ayuw u daken Kristus” ni der taleg e skeng ara magawon ni ma yib ngodad. Machane ma ayuweg e michan’ rodad ni nge gel ko togopluw ni ma yib rok e re fayleng ney nge pilung riy ni Satan. (Revelation 7:9, 15, 16) Ere rayog ni nge mich u wan’um ni manang Jehovah e magawon rom ni mus ko ngiyal’ ni de chuweg fare magawon rom, ma ra fulweg taban e ‘meybil rom’ ni ga be pi’ u fithik’ e meyor. (Isaiah 30:19; 2 Korinth 1:3, 4) I yol Paul ni gaar: “Yi Got e dabi thilyeg e tin ni ke yog nra rin’ ngodad, ma dabiyog ni nge pagmed nge yib ngomed e pi n’en ni ma waliy e girdi’ nge denen nge pag rogon ndabkiyog romed ni ngam taleged gimed riy; machane re ngiyal’ i n’em e ra pi’ gelngimed ngam k’adedan’med riy, ni aram e ke pi’ e kanawo’ ngomed ni ngam bad riy nga wuru’ e pi n’em.”—1 Korinth 10:13; Filippi 4:6, 7.
“Ma Pi’ Gelngin e Piin ni Dakuriy Gelngirad”
8 Mu beeg e Isaiah 40:30. Demtrug urngin e salap rodad, mab mudugil urngin ban’en nrayog ni ngad rin’ed u gelngidad. Gad gubin nthingar da filed ban’en ko re n’ey. Yugu aram rogon ni boor ban’en nrayog ni nge rin’ apostal Paul, machane bay boch ban’en ni baadag ni nge rin’ ndabiyog rok. Nap’an ni weliy laniyan’ ngak Got, ma aram me gaar Got ngak: “Gelngig e rib gel ko ngiyal’ ni gab meewar.” I nang Paul fan e n’en ni yog Jehovah ngak. Aram fan ni gaar: “Ngiyal’ ni gub meewar, e aram e ngiyal’ ni gub gel.” (2 Kor. 12:7-10) Mang e be yip’ fan e pi thin ney ni yog?
9 Manang Paul ni faanra dabi ayuweg Got ma boor ban’en ndabiyog ni nge rin’. Rayog ni nge pi’ gelngin Got nib thothup gelngin Paul. Machane gathi kemus aram, ya ku rayog ni nge pi’ e re gelngin nem gelngin Paul ni nge rin’ boch ban’en ndabiyog ni nge rin’ u gelngin. Ku arrogodad ni faanra Jehovah e ir e be pi’ gelngidad, ma aram e rayog ni ngad gelgad!
Ngan Fal’eg i Gay Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
w18.12-E 8 ¶10-12
Deer ko Piin Ma Beeg
Fa “thal nth’abi tolang e tharmiy” ni kan weliy ko 2 Korinth 12:2 e rayog ni be yip’ fan Gil’ilungun fare Messiah ni aram fa “bin nib beech e lan e lang” ni be gagiyegnag Jesus nge fare 144,000.—2 Pet. 3:13.
Fan ni ka nog fa “thal nth’abi tolang e tharmiy” ngay e bochan ni Gil’ilungun Got e ba tolang ma rib manigil e gagiyeg nra tay.
Fare “paradis” nni fek Paul ngay “nib tomgin” u nap’an nni pilyeg e changar rok e rayog ni nge yip’ fan (1) fare Paradis ni gad be sonnag u roy u fayleng, nge (2) fare paradis nib fanathin ni gad ra par riy boch nga m’on u ga’ngin yang e fayleng ni kab fel’ ko fare paradis nib fanathin ni bay rodad e chiney, nge (3) fare “Milay’ [“paradis,” NW] rok Got” ni bay u tharmiy u nap’an e bin nib beech e fayleng.
it-2-E 177
Ngan Faray Owchey
Ngam “farayed owchemed nrogon e piin ni kar walaggad u daken Kristus.” Kakrom u nap’an nra mada’ e tin som’on e Kristiano ma yad ma ‘farayed owcherad nrogon e piin ni kar walaggad u daken Kristus’ (Ro 16:16; 1Ko 16:20; 2Ko 13:12; 1Th 5:26) ara yad ma ‘farayed owcherad u fithik’ e t’ufeg.’ (1Pe 5:14) Re n’ey e ban’en nrayog ni nge rin’ l’agruw e walag nib pin ara l’agruw e walag ni pumoon. Re n’ey ni i rin’ e tin som’on e Kristiano e sana ireray ban’en ni ma rin’ piyu Hebrew kakrom. Ya nap’an nra mada’ l’agruw ni’ ma yow ma farayew owcherow. Ere yugu aram rogon nde tamilangnag e Bible murung’agen e re n’ey, machane nap’an nra mada’ e pi walag mar ‘farayed owcherad nrogon e piin ni kar walaggad u daken Kristus,” ara ra ‘farayed owcherad u fithik’ e t’ufeg.’ Ya aram rogon ni be m’ug gelngin e t’ufeg nge taareban’ ni bay u thilrad u lan e ulung ni Kristiano.—Joh 13:34, 35.
May 27–June 2
BOCH E THIN NIB GA’ FAN KO THIN ROK GOT | GALATIA 1-3
“Gu Puwan’ Ngak u Fithik’ e Girdi’”
Ga Ma Lemnag e Tin nib Mat’aw Ban’en ni Bod Rogon Jehovah, Fa?
16 Mu beeg e Galatia 2:11-14. I rus Peter ko girdi’. (Prov. 29:25) Yugu aram rogon ni manang rogon ni i lemnag Jehovah e piin ni gathi yad e Jew, machane i rus nri chey ma daki tayfan e pi Jew ni kan maad’adnagrad ni kar bad u Jerusalem e ngaram ni bochan e be chag ko pi Kristiano nem. Ere, aram fan ni puwan’ apostal Paul ngak me tamilangnag e ngongol ni be rin’ nde puluw. Mang fan? Ya bochan ni Paul e ir bagayad e piin ni immoy u nap’an fare muulung nni tay u Jerusalem ko duw ni 49 C.E., ma aram me yog Peter boch e thin ni nge ayuweg e piin ni gathi yad e Jew. (Acts 15:12; Gal. 2:13) Ere, mang e nge rin’ e pi Kristiano ni gathi yad e Jew ko binem e ngongol ni ke rin’ Peter ngorad nde mat’aw? Gur, yad ra pag e re n’em ni nge magawonnag lanin’rad? Ma gur, yira chuweg boch e tow’ath rok Peter ni bochan e re oloboch nem ni ke rin’?
Piin nib T’uf Jehovah Rorad e “Dariy Ban’en Nrayog ni nge Mulegrad”
12 I rus Peter ko pi n’en ni ma lemnag e girdi’ u murung’agen. I par nib yul’yul’ ngak Jesus nge Jehovah, machane tomur riy me rin’ boch ban’en nde puluw ni bochan ni be rus. Ni bod ni dalip yay ni yog ni de nang Jesus. (Luke 22:54-62) Maku bay ba ngiyal’ ni i ngongol ngak e piin Kristiano ni gowa bay boch i yad nib ga’ farad ngak boch i yad. Ere, ba kireb rogon ni lemnag Peter boch ban’en, ma rayog ni nge af e re lem ney ngak yugu boch e girdi’ u lan e ulung. Ere, rib gel e fonow ni pi’ Paul ngak Peter. (Gal. 2:11-14) Ere, ke puwan’ Peter ni bochan ni kan fonownag ni aram rogon me lemnag ni nge tal ko fare sagreng, fa? Danga’. Ya i fal’eg i lemnag e n’en ni yog Paul ngak, me thilyeg rogon e lem rok, me ulul ko fare sagreng.
Ngan Fal’eg i Gay Boch Ban’en nib Ga’ Fan ko Thin rok Got
Mu Pigpig Ngak Got u Fithik’ e Yul’yul’, ni Yugu Demtrug e “Gafgow” ni Ga Ra Mada’nag
20 Uw rogon boch e magawon nrayog ni ngad mada’naged ni ma yib u reb e kanawo’ nib mo’maw’ ni ngad nanged. Uw rogon ni ngad athamgilgad ya nge dabi mulan’dad? Reb e kanawo’ u rogon ni ngad rin’ed e re n’ey e aram e ngad fal’eg i lemnag fare biyul. Ireram e n’en ni rin’ apostal Paul. Immoy yu ngiyal’ ni i par nib kireban’. Machane, manang ni yim’ Jesus ni fan ngak e piin tadenen, ma gathi piin nib flont. Paul e ir bagayad e pi girdi’ nem. I yoloy ni gaar: “Kug par riy ni bochan e ke michan’ug ngak e en ni Fak Got, ni ir e gub t’uf rok ma ke pi’ e pogofan rok ni fan ngog.” (Gal. 2:20) Arrogon, ke fel’ fare biyul u wan’ Paul. Ke nang ni fare biyul e ban’en nib ga’ fan ngak.
21 Faanra ga manang ni fare biyul e aram reb e tow’ath ni ke pi’ Jehovah ni fan ngom, ma rayog ni ayuwegem. Re n’ey e gathi be yip’ fan ni dabki mulan’um. Bay boch i gadad nra i mulan’ nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni ke taw fa bin nib beech e fayleng. Machane, dab mu pagtalin ni: Yira tow’athnag e piin ni yad ra athamgil nge mada’ ko tomur. Gad be chugur ko ngiyal’ nra fek Gil’ilungun Got e gapas i yib, me ayuweg e piin ni yad ba yul’yul’ ni ngar flontgad. Mu athamgil ya nge yag nim par u tan Gil’ilungun Got, ni yugu aram rogon ni boor e gafgow ni ga ra mada’nag.
it-1-E 880
Babyor Nni Yoloy nge Yan ngak Piyu Galatia
Fare thin ni yog Paul ni gaar, “Gimed yu Galatia ni balyang” e der micheg ni kemus ni be non ngak e girdi’ nu France ni yad ma par ko lel’uch u Galatia. (Ga 3:1) Ya be puwan’ Paul ngak boch e girdi’ u lan e ulung u rom ni kar paged yad ke mich u wan’rad e machib ko pi Judaizers ara pi Jew ni yad be yog ko girdi’ ni kab t’uf ni ngan fol ko fare Motochiyel rok Moses. Pi Judaizers ney e yad be guy rogon ni ngar awgad ni yad ba mat’aw ni bochan e yad be fol ko Motochiyel rok Moses ko bin ni Got e nge mat’awnagrad ngak u daken fare m’ag nib beech ni bochan e “michan’ rorad ngak.” (2:15–3:14; 4:9, 10) Fare “galesiya ni bay u Galatia” (1:2) ni yoloy Paul e babyor nge yan ngorad e ba maathuk girdien. Ya bay e pi Jew nge piin ni gathi yad e pi Jew nge piin nra piggad ngar uned ko teliw rok e pi Jew. Ma piin ni kar piggad kar uned ko teliw rok yu Jew e aram e piin ni kan maad’adnagrad nge piin ni gathi yad e Jew ndawor ni maad’adnagrad mab mudugil ni ku bay boch e girdi’ riy ni kar bad ko nam nu Scotland, nge Wales, nge Ireland. (Ac 13:14, 43; 16:1; Ga 5:2) Gubin e pi girdi’ ney e yad e pi Kristiano nu Galatia ni bochan e gin ni yad be par riy e ka nog yu Galatia ngay. Fan e gi babyor nem ni yoloy Paul e nge pi’ ngak e piin ni manangrad ni yad ma par ko yimuch ko fare binaw nu Roma, ma gathi ke pi’ ngak e piin nde nangrad ni yad ma par ko lel’uch, ya gin’ey e dawori yan ngay.