Ba Ga’ Fan e Yafas u Wan’um ni Bod Got?

1, 2. Mang reb e tow’ath ni ke pi’ Got nib ga’ fan e ngiyal’ ney, ma mang fan?

KE PI’ e Chitamangidad nu tharmiy reb e tow’ath nrib manigil ngodad ni aram e yafas. Re tow’ath ney e rayog ni ngad daged pi fel’ngin riy. (Genesis 1:27) Bochan e re tow’ath nem ni ke pi’ ngodad, ma rayog ni ngad nanged ko uw rogon nra ayuwegdad e pi kenggin e motochiyel nu Bible. Faan gad ra fol riy, ma rayog ni ngad ilalgad ko tirok Got ban’en me t’uf Jehovah rodad ‘ya kad filed rogon ni ngad nanged e tin nib fel’ ko tin nib kireb.’​—Hebrews 5:14.

² Ngiyal’ ney e rib ga’ fan ni nge tamilang e pi kenggin e motochiyel nu Bible u wan’dad, ya boor e magawon ni be sum ni dariy ko motochiyel u Bible. Bod e racha’ ni yima fanay ko tafalay. Ireray ban’en nrib ga’ fan ni nge tamilang u wan’ e piin ni yad baadag ni ngar folgad rok Jehovah. Faanra riyul’ ni ke tamilang e pi kenggin e motochiyel nu Bible u wan’dad, ma rayog ni ngad dugliyed ban’en nib puluw ko nangan’ rodad ma gad par ni gad ba t’uf rok Got. (Proverbs 2:6-11) Ngad weliyed boch e pi kenggin e motochiyel ney.

BA THOTHUP E YAFAS NGE RACHA’

3, 4. Wuin e som’on nni weliy feni thothup e racha’ u lan e Bible? Mang kenggin e motochiyel e bay rogon ngay?

³ Som’on ni yog Jehovah feni thothup e yafas nge racha’ u wan’ e, u tomuren ni li’ Kain Abel nge yim’. I gaar ngak Kain: “Rachaen walagem e be tolul ngog u fithik’ e but’, ni bod ba lam ni be pong ni ngan fulweg taban e kireb ni kan rin’ ngak.” (Genesis 4:10) Rachaen Abel u wan’ Jehovah e aram e yafas rok ni kan thang. Ere, ku rayog ni nga nog ni rachaen Abel e be yog ngak Got ni nge fulweg taban e n’en ni kan rin’ ngak.​—Hebrews 12:24.

⁴ Tomuren fare Ran u nap’an Noah, me pi’ Got mat’awun e girdi’ nrayog ni ngar ked ufin e gamanman ma gathi rachaen. I yog Got ni gaar: “Ufin ni ba’ e racha’ u fithik’ e dab mu koyed, ya racha’ e ba’ e yafos u fithik’. Ma faanra thang be’ e pogofan rok bigimed, ma bay gu pi’ e gechig rok ni yam’.” (Genesis 9:4, 5) Re motochiyel ney e fan ngak Noah i yib nge mada’ ngodad e ngiyal’ ney. Be tamilangnag e n’en ni yog Got ngak Kain, ni aram e racha’ e be yip’ fan e yafas ko girdi’ nge gamanman. Ere, be micheg e re n’ey ni Jehovah, ni ir Enggin ara Tabolngin e yafas, e ra gechignag e piin ni yad be darifannag e yafas nge racha’.​—Psalm 36:9.

5, 6. Uw rogon ni ke dag fare Motochiyel Nni Pi’ Ngak Moses nib thothup e racha’ mab ga’ fan? (Kum guy fare thin ni kenggin e “Ngan Tayfan e Yafas ko Gamanman.”)

⁵ Bay murung’agen e yafas nge racha’ u lan fare Motochiyel Nni Pi’ Ngak Moses. Be gaar e Levitikus 17:10, 11, BT: “Faanra kay be’ nu Israel ara be’ u bang ni ma par u fithik’ yu Israel e ufin ni ka bay e racha’ u fithik’, ma ra togopluw Somol ngak ma dabki tay faanem ni reb e girdi’ rok. Yafos ko gubin ban’en nib fos e bay u fithik’ e racha’ . . . ma arfan ni Somol e ke yog ni urngin e racha’ ma ngan puog nga daken fare altar ni nge chuweg e denen ko girdi’. Racha’, ni ir e yafos, e ma chuweg e denen.”a​—Mu guy fare thin ni kenggin e, “Gelngin e Racha’ ni Yima Fanay ko Biyul.”

⁶ Ere, faanra dab ni fanay rachaen reb e gamanman ni kan li’ ni fan ko maligach, ma thingar ni puog nga but’. Re n’ey e be yip’ fan ni kan sulweg fare yafas ngak e En ni Pi’. (Deuteronomy 12:16; Ezekiel 18:4) Machane, de guy piyu Israel rogon ni ngar chuweged urngin e racha’ u fithik’ reb e gamanman ni kan li’ ni ngan kay. Kemus ni ngar puoged rachaen, ma aram e rayog ni ngar ked ndabi magawon lanin’rad ma be m’ug ni yad be tayfan e En ni Ke Pi’ e Yafas.

7. Uw rogon ni dag David ni be tayfan feni thothup e racha’?

⁷ David e ir be’ ‘nib adag Got’ daken ma manang e motochiyel ni bay u tan e pi kenggin e motochiyel rok Got. (Acts 13:22) Bay bayay ni kari yib e belel ngak, ma aram me yan dalip e salthaw rok ko gin ni ma par e pi toogor rorad riy ngar feked e ran i yib ngak. Mang e rin’ David? I yog ni gaar: “Dariy e n’en nra rin’ mu gu unum e pi ran ney. Ya bod ni kug unum rachaen e pi pumoon ney nra dowgad ko pogofan rorad.” U wan’ David e faanra unum fapi ran ma gowa ke unum rachaen fapi salthaw rok ni kar dowgad ko pogofan rorad. Ere, yugu aram rogon ni ke yib e belel ngak, me ‘puog fapi ran nga but’ nib maligach’ ngak Jehovah.​—2 Samuel 23:15-17, BT.

8, 9. Nap’an ni sum e ulung ni Kristiano ma ke thil e motochiyel rok Got u murung’agen e yafas nge racha’, fa? Mu weliy rogon.

⁸ I yog Jehovah ngak Noah ndab ni kay e racha’, ma 900 e duw nga tomuren mu kun tamilangnag e re n’ey ko fare Motochiyel Nni Pi’ Ngak Moses, maku 1,500 e duw nga tomuren ma dawori thil e lem rok Jehovah u murung’agen e racha’, ya gagiyegnag fare ulung ni ma pow’iyey ko ulung ni Kristiano ni ngar yoloyed fare thin ni gaar: “[Dab] kun tay ban’en nib tomal nga dakenmed nge chag ko tin ni baaray e motochiyel ni ba’, ni aram e dab mu ked e ggan ni kan pi’ ni maligach ko liyos ni ma meybil boch e girdi’ ngay; ma dab mu ked e racha’; ma dab mu longuyed e gamanman nni uchuluy k’angan nge yim’; mi gimed ayuwegmed ndab mu pired be’ ni gathi mabgol romed.”​—Acts 15:28, 29.

⁹ Ba tamilang ni fare ulung ni ma pow’iyey kakrom e yad manang nib thothup e racha’, ma faan yira darifannag ma taareb rogon ko ngan un ko meybil ko liyos nge ngongol ni darngal. Tin riyul’ e Kristiano e ngiyal’ ney e ku yad ma fol ko re thin ney. Yad ma felfelan’nag Jehovah ko pi n’en ni yad ma dugliy u murung’agen e racha’ ni yima fanay ni bochan e yad ma lemnag e pi kenggin e motochiyel nu Bible ma yad ma fol riy.

RACHA’ NI YIMA FANAY KO TAFALAY

10, 11. (a) Uw rogon u wan’ e Pi Mich Rok Jehovah e tafalay ni ngan fanay e racha’ nge fa aningeg i n’em ni bay u fithik’ e racha’? (b) Mang boch e tafalay ni bay rogon ko racha’ nrayog ni nge thil rogon e lem ko pi Kristiano riy?

¹⁰ Pi Mich Rok Jehovah e yad manang ni fare thin ni “dab mu ked e racha’” e ku be yip’ fan ndab ra fanayed e racha’ maku dab ra pied ngak be’. Maku bochan ni yad ma tayfan e motochiyel rok Got, ma aram fan ni ku darur fanayed fa aningeg i n’em ni bay u fithik’ e racha’ ni ka nog e red cell, nge white cell, nge platelet, nge plasma ngay.

¹¹ Ngiyal’ ney e ku yima fek boch ban’en u fithik’ e aningeg i n’em ni ngan fanay ko tafalay. Ere, rayog ni nge fanay reb e Kristiano e nochi n’ey u fithik’ e racha’ ko tafalay, fa? Ga be lemnag ma nochi n’ey e ka “racha’,” fa? Ra be’ ma ke milfan ngak ni nge dugliy. Re n’ey e ku taareb rogon ko tin baaray e tafalay ni kan nog e hemodialysis, nge hemodilution, nge cell salvage ngay.​—Mu guy fare article ni bay ko Yugu Boch e Thin ni kenggin e “Nochi Ban’en u Fithik’ e Racha’ nge Ku Boch e Tafalay ni Bay Rogon ko Racha’.”

12. Susun ni nge uw rogon u wan’dad e pi n’en ni ngad turguyed ni rogon ni be yog e nangan’ rodad?

¹² Ere, faanra gadad e ba milfan ngodad ni ngad dugliyed ban’en, ma aram e dariy fan u wan’ Jehovah, fa? Danga’, ya ku ma lemnag e n’en ni bay u lanin’dad nge fan ni gad ma rin’ ban’en. (Mu beeg e Proverbs 17:3; 24:12.) Ere, tomuren ni kad ninged e ayuw ngak Jehovah ni nge pow’iydad, ma kad fal’eged i gay murung’agen e pi tafalay ni ngad uned ngay, ma aram e thingar da folgad ko n’en ni be yog e nangan’ rodad nib puluw ko Bible. (Roma 14:2, 22, 23) Gathi boch e girdi’ e ngar dugliyed e n’en ni ngad rin’ed, maku dab da fithed yad ni nge lungudad, “Mang e ga ra rin’ ni faanra keb e magawon ngom ni aray rogon?” Ya ra reb e Kristiano “ma ba’ gilban ni be fek.”​—Galatia 6:5; Roma 14:12; mu guy fare thin ni kenggin e, “Ba Thothup e Racha’ u Wan’ug, Fa?”

PI MOTOCHIYEL ROK JEHOVAH E BE DAG NI IR REB E MATAM NI MA T’UFEGEY

13. Mang e be dag e pi motochiyel nge pi kenggin e motochiyel u murung’agen Jehovah? Mu weliy rogon.

¹³ Pi motochiyel nge pi kenggin e motochiyel ni bay u Bible e be tamilangnag ni Jehovah e ir e Ma Pi’ e Motochiyel ma ir reb e Matam ni bay e t’ufeg rok, ya ma lemnag e tin nib t’uf rok pi fak. (Psalm 19:7-11) Yugu aram rogon ni fare thin ni ‘dab ni kay e racha’’ e gathi kan pi’ ni fan ko motochiyel ni nge ayuwegdad ko m’ar, machane faan gad ra fol riy, ma ra ayuwegdad ndabi af boch e m’ar ngodad ko racha’ ni yima fanay. (Acts 15:20) Ku bay boch e tafalay e chiney ndanir fanay e racha’ ngay ni boor e togta ni ke yog ni aram e “tin th’abi fel’ e tafalay.” Tin riyul’ e Kristiano e yad be guy e mich riy ni Jehovah e rib gonop ma bod reb e matam ni ma t’ufegey.​—Mu beeg e Isaiah 55:9; John 14:21, 23.

14, 15. (a) Mang motochiyel e ke m’ug e t’ufeg rok Got riy ngak e girdi’ rok? (b) Uw rogon nrayog ni ngam fol ko pi kenggin e motochiyel ni bay rogon ko pi motochiyel ney?

¹⁴ Rogon ni i lemnag Got e tin nib t’uf ko girdi’ rok u Israel kakrom e i m’ug ko pi motochiyel ni i pi’ ngorad. Bod ni yog ngak piyu Israel ni faan yad ra toy e naun rorad ma ngan tay e yoror u thatharen e chig riy, ya nge dabi mul be’ riy nga but’, ya ba ga’ ni aram e gin ni yima rin’ boor ban’en riy. (Deuteronomy 22:8; 1 Samuel 9:25, 26; Nehemiah 8:16; Acts 10:9) Miki yog ngorad ni ngar ayuweged e garbaw rorad ndabi maad’ad ngak be’. (Exodus 21:28, 29) Faanra dabi fol be’ ko pi motochiyel ney ma aram e be dag nder tayfan e yafas, ma ra chey ni buch ban’en rok be’ ma ir e kireb rok.

¹⁵ Uw rogon nrayog ni ngam fol ko pi kenggin e motochiyel ni bay rogon ko pi motochiyel ney? Mu lemnag rogon e karrow rom, nge rogon ni ga ma yan u karrow, nge gamanman u tabinaw rom, nge naun rom, nge gin ni ga ma maruwel riy, nge pi n’en ni ga ma mel’eg ni ngam felfelan’ ngay. Bay boch e binaw ni boor e fel’ yangaren riy ni ke yim’ ni bochan e darur kol ayuwgad. Machane, piin fel’ yangaren ni yad baadag ni ngar pared ni yad ba t’uf rok Got e yad ma tayfan e yafas ma darur uned nga boch ban’en ni bay e riya’ riy. Darur lemnaged ndabiyog ni nge buch ban’en rorad. Ere, yad ma un nga boch ban’en ni ngar felfelan’gad ngay ni yad manang ndab ra maad’adgad riy.​—Eklesiastes 11:9, 10.

16. Mang kenggin e motochiyel u Bible e bay rogon ko mali’ bitir u meyal? (Kum guy e footnote.)

¹⁶ Mus ko yafas ko bitir u meyal mab ga’ fan u wan’ Got. Kakrom u Israel e faanra bit’ be’ ngak reb e ppin nib diyen nge maraggil ara yim’, ma ra tay Got nib kireb e rok faen ni ke bit’ ngak fare pin, ma aram e puluwon reb e “pogofan e ku pogofan.”b (Mu beeg e Exodus 21:22, 23, BT.) Am lemnag rogon laniyan’ Jehovah nga urngin e bitir ni be guy ni yibe li’ u meyal u gubin e duw, ni boch e yibe li’ ni bochan e dabiyog ni ngan ayuweg, ma boch e yibe li’ ni bochan e nge mith e ngongol ndarngal ni yibe rin’.

17. Uw rogon nrayog ni ngam fal’eg laniyan’ be’ ni ke li’ e bitir rok u meyal u m’on ni nge fil murung’agen e pi motochiyel rok Got?

¹⁷ Ere, uw rogon reb e ppin ni ke li’ e bitir rok u meyal u m’on dawori fil e Bible? Gur, re n’ey e be yip’ fan ndabi n’ag Got fan e kireb rok? Danga’! Ya faanra kalngan’ ma ra n’ag Jehovah fan u daken rachaen Jesus ni map’. (Psalm 103:8-14; Efesus 1:7) Aram fan ni gaar Kristus: “Gathi ku gub ni nggu pining e piin ni yad ba yal’uw ni ngar kalgadngan’rad ngar pied keru’rad ko kireb ni yad be rin’, ya ku gub ni nggu pining e piin ndabun e girdi’ nu lan binaw dakenrad.”​—Luke 5:32.

NGAN SIYEG E FANENIKAN!

18. Uw rogon ni be tamilangnag e Bible e n’en ni ma k’aring e cham?

¹⁸ Baadag Jehovah ni ngad chuweged e fanenikan u lan gum’ircha’dad ni bochan e aram e n’en ni ma k’aring e cham. I yog apostal John ni gaar: “En ni be fanenikay walagen ni girdien Kristus e be’ ni ma thang e fan ko girdi’.” (1 John 3:15) Be’ ni aray rogon e gathi kemus ni ma fanenikay walagen ya ku be athapeg ni nge yim’. Ku ma yib i m’ug gelngin e fanenikan rok u boch e thin ni ma tunguy nga i yog ni murung’agen be’ ni faan gomanga riyul’ ma ra gechignag Got faanem riy. (Levitikus 19:16; Deuteronomy 19:18-21; Matthew 5:22) Mit ney e lem e faanra bay rok be’ ma thingari guy rogon nge chuweg!​—James 1:14, 15; 4:1-3.

19. Uw rogon fare thin ni bay ko Psalm 11:5 nge Filippi 4:8, 9 u wan’ be’ ni ma fol ko pi kenggin e motochiyel nu Bible?

¹⁹ Piin nib ga’ fan e yafas u wan’rad ni bod Jehovah, ma yad baadag ni ngaur pared ni yad ba t’uf rok, e ku yad ma siyeg gubin mit e cham. Be gaar e Psalm 11:5, NW: “Ma fanenikay [Jehovah] e en ni baadag e cham.” Re thin ney e gathi kemus ni be weliy rarogon Got, ya ku reb i kenggin e motochiyel ni nga i pow’iyey. Re thin ney e ra k’aring e piin nib t’uf Got rorad ni ngar siyeged e pi n’en ni yima yaliy, ara yima motoyil ngay, ara yima beeg ni nge chuweg e chalban nra k’aringey ni ngan adag e cham. Fare thin ni be yog ni Jehovah e ir e Got ko “gapas” e ra k’aring e pi tapigpig rok ni ngar suguyed lanin’rad ko tin nib fel’, ma ba machalbog, nge tin ndariy thibngin nra awnag e gapas.​—Mu beeg e Filippi 4:8, 9.

NGAN PALOG KO PI ULUNG NI BAY E RACHA’ U PA’RAD

20-22. Uw rogon nib thil e piin Kristiano ko girdi’ ko re fayleng ney, ma mang fan?

²⁰ Bay e racha’ u pa’ e girdi’ ko re fayleng rok Satan ney u p’eowchen Got. Pi am ko re fayleng ney ni ke fanathinnag e Bible ngab gamanman nib ta cham, e bokum milyon e girdi’ ni kar lied nib muun boor e pi tapigpig rok Jehovah ngay. (Daniel 8:3, 4, 20-22; Revelation 13:1, 2, 7, 8) Bochan ni ke mon’og e llowan’ ko girdi’, ma boor e siyobay ni bay u tan gelngin e re gamanman ney ni be ngongliy boch tatalin e cham nib yargel, ma boor e salpiy ni be yag ngorad riy. Ere, rriyul’ ni “tin ni ka ba’ e girdi’ nu fayleng e ke suweyrad Faanem nib Kireb”!​—1 John 5:19.

²¹ Piin ni yad ma folwok rok Jesus e dariy e racha’ u pa’rad ni bochan e gathi yad ba muun “ko girdi’ nu fayleng,” ma yad ma par u mathilin ngongolen e am, ma darur uned ko mahl.c (John 15:19; 17:16) Ku yad ma folwok rok Kristus ni aram e nap’an ni yira gafgownagrad, ma darur sulweged taban, ya yad ma t’ufeg e pi toogor rorad maku yad ma yibilayrad.​—Matthew 5:44; Roma 12:17-21.

²² Maku reb e, tin riyul’ e Kristiano e darur uned ko pi n’en ni ma rin’ fare “Babylon nib Gilbuguwan,” ni aram e pi yurba’ i teliw ni googsur ni yad e th’abi yoor e girdi’ ni kar lied ke yim’. Be gaar e Thin rok Got: “Ni pirieg rachaen e pi profet nge girdien Got u lan; er rogon, ni rachaen urngin e piin ni kan li’rad u fayleng.” Aram fan ni yibe fonownagdad ni yibe gaar: “Mired pi girdieg ngam chuwgad rok.”​—Revelation 17:6; 18:2, 4, 24.

23. Mang e be yip’ fan ni ngan chuw ko fare Babylon nib Gilbuguwan?

²³ Ra ngad chuwgad ko fare Babylon nib Gilbuguwan ma gathi kemus ni ngad chuweged fithingdad ko teliw ni googsur. Ya kub muun ngay ni ngad fanenikayed e pi ngongol nib kireb ni ma un girdien e teliw ni googsur ngay, ni bod e ngongol ndarngal, nge ngongolen e am, nge chogowen e fel’ rogon. (Mu beeg e Psalm 97:10; Revelation 18:7, 9, 11-17) Mit ney e ngongol e ma k’aring e cham!

24, 25. (a) Uw rogon nra runguy Got beʼ ni ke kalnganʼ ko kireb rok? (b) Mang e be puguran e re nʼey ngodad?

²⁴ Gadad gubin e nap’an ndawor da uned ko bin riyul’ e liyor, ma immoy e racha’ u pa’dad ya gad ma un ko pi ngongol ni yima rin’ u lan e re fayleng rok Satan ney. Machane, bochan ni kad thilyeged e ngongol rodad, ma ke mich u wan’dad fare biyul ni maligach ni pi’ Kristus, ma kad ognaged e yafas rodad ngak Got, ma aram e ke yag ni nge runguydad me ayuwegdad ko pi n’en nra magawonnag e tha’ u thildad. (Acts 3:19) Re nʼey e be puguran ngodad murungʼagen fapi binaw kakrom nrayog ni nge mil beʼ ngay ni nge ayuweg e pogofan rok.​—Numbers 35:11-15; Deuteronomy 21:1-9.

²⁵ Uw rogon ni un rin’ e re n’em? Faanra li’ be’ nu Israel be’ nge yim’ ni ke kal riy, ma nge mil nga reb fapi binaw ni kan mel’eg ya nge ayuweg e pogofan rok. Tomuren nra dugliy e pi tapuf oloboch ni n’en ni ke buch e ban’en ni kan kal riy, ma faen ni thang e fan ni ke kal riy e thingari par ko fare binaw ni ke mil ngay nge mada’ ko ngiyal’ ni ke yim’ e en tolang ko prist mfin aram e rayog ni nge chuw ngki yan i par nga bang. Re n’ey e be dag gelngin e runguy ni ma tay Got ngak e girdi’ nge gelngin feni thothup e yafas ko girdi’ u wan’! Ngiyal’ ney e bay ban’en ni ke pi’ Got nrayog ni ngan taarebrogonnag ko fapi binaw ni un mil ngay kakrom ni ngan ayuweg e pogofan. Re n’em e aram fare biyul ni maligach ni pi’ Kristus. Re biyul nem e rayog ni nge ayuwegdad u nap’an ni kad th’abed reb e motochiyel rok Got ni kad kalgad riy ni bay rogon ko yafas nge racha’. Ere, ga ma tayfan e n’en ni ke pi’ Got ni fan ngodad, fa? Ma uw rogon ni nge m’ug ni ga be tayfan? Reb e kanawoʼ e aram e ngam pining boch e girdiʼ ngar bad ko gin ni bay e ayuw rok Got riy e ngiyalʼ ney ni kari chugur fare “gafgow” nib gaʼ.​—Matthew 24:21; 2 Korinth 6:1, 2.

NGAM UN KO MACHIB YA NGE M’UG NIB GA’ FAN E YAFAS U WAN’UM

26-28. Uw rogon nib taareb rogon e n’en ni gad be rin’ e ngiyal’ ney ko n’en ni i rin’ Ezekiel ni profet? Uw rogon ni ngaud pared ni gad ba t’uf rok Got?

²⁶ N’en ni be rin’ e girdi’ rok Got e ngiyal’ ney e bod e n’en ni i rin’ Ezekiel ni profet kakrom. I yog Jehovah ngak ni nge mang damit ni nga i ginang e girdi’ nu Israel. I gaar Got ngak: “Gur e bay u mog ngorad e pi n’en ni bay ug ginangrad riy.” Faan gomanga de fol Ezekiel ko re n’ey, ma piin yira li’rad u Jerusalem e ra aw ni ir e kireb rok. (Ezekiel 33:7-9, BT) Machane, ke fol Ezekiel ma de aw rachaen e girdi’ nga pa’.

²⁷ Ri gad be chugur ko ngiyal’ ni ngan thang e re fayleng rok Satan ney. Aram fan ni Pi Mich Rok Jehovah e yad be machibnag ni kari chugur e ngiyal’ nra chuweg Got e ‘girdi’ rok u pa’ e toogor rorad,’ ya yad manang ni ireray ban’en thingar ra rin’ed, maku aram reb e tow’ath ni kan pi’ ngorad. (Isaiah 61:2; Matthew 24:14) Ere, gab pasig ni ga be un ko re maruwel ney, fa? Apostal Paul e i tiyan’ ko machib ni i tay. Aram fan nrayog ni nge gaar: “Faanra malog bigimed, me gag e dariy rogon ngog. Ya da gu tal nda gog ngomed e tin ni ke m’ay i lemnag rok Got ni fan ngomed.” (Acts 20:26, 27) Ere, rib fel’ ni ngaud folwokgad rok!

²⁸ Riyul’ ni faanra ngad pared ni gad ba t’uf rok Jehovah, ma gathi kemus ni nge ga’ fan e yafas nge racha’ u wan’dad, ya ku bay ban’en nib t’uf ni ngad rin’ed. Thingar da pared ni gad ba beech u mit Got. Aram e n’en ni gad ra weliy ko bin migid e guruy.