GURUY NI 10
Mabgol e Ba Tow’ath ni Yib rok Got
“Ba yil’ i tal nni ngongliy u dalip yil’ e gaf e ba mo’maw’ ni nge math’.”—EKLESIASTES 4:12, BT.
1, 2. (a) Mang e gad ma lemnag u nap’an ni ke mabgol l’agruw ni’, ma mang fan? (b) Mang boch e deer ni gad ra weliy u lan e re guruy ney?
GA MA felfelan’ ni ga ma un ko madnom ko mabgol? Boor e girdi’ e yad ma felfelan’ ni yad ma un ko madnom ko mabgol. Ra taw ko madnom ko mabgol rok l’agruw ni’ ma rayog ni ngam guy ni kar ra felfelan’gow, ma bay boch ban’en ni kar michegew ngorow ni yow be athapeg ni ngar rin’ew.
2 Ngiyal’ ney e ku bay e girdi’ ni yad ma lemnag boch ban’en u rogon e mabgol. Yugu aram rogon ni gad ma athapeg ni nge fel’ e mabgol ko piin ni ka fin ra uned ko mabgol, ma bay yu ngiyal’ nrayog ni ngad lemnaged ko: ‘Rayog ni nge par e re mabgol nem ni bay e felfelan’ riy, fa? Rayog ni nge par ndabi kireb, fa?’ Fulweg ko gali deer ney e be yan u rogon ko ra pagan’ fa wu’ i mabgol ko fonow rok Got u Bible ni fan ko piin mabgol mar folgow riy, fa danga’. (Mu beeg e Proverbs 3:5, 6.) Ba t’uf ni ngar folgow ko re n’ey ni faanra ngar pirew ni yow ba t’uf rok Got. Chiney e ngad guyed aningeg e deer nra pi’ e Bible e fulweg riy: Mang fan ni ngan mabgol? Faanra kam lemnag e mabgol, ma mini’ e ba fel’ ni ngam leay? Mang boch ban’en nib t’uf ni ngam rin’ u m’on ni ngam mabgol? Ma mang e ra ayuweg e mabgol rok l’agruw ni’ ni nge par ni bay e felfelan’ riy?
MANG FAN NI NGAN MABGOL?
3. Mang fan nde fel’ ni ngam un ko mabgol ni bochan e ga be guy ni yibe rin’?
3 Boch e girdi’ e yad ma lemnag nra dabi un be’ ko mabgol ma dabiyog ni nge par nib felfelan’. Re n’ey e de riyul’, ya Jesus e de un ko mabgol, ma ke yog ni aram reb e tow’ath. (Matthew 19:11,12) Miki yog apostal Paul fel’ngin e muchugbil. (1 Korinth 7:32-38) Machane, de ngongliy Jesus nge Paul e motochiyel u murung’agen e re n’ey, ya piin ni yad ma machibnag nib kireb ni ngan mabgol e yad be fol ko “machib rok e pi moonyan’.” (1 Timothy 4:1-3) Machane ra dab mu un ko mabgol, ma rayog ni ngam pigpig ngak Jehovah ni dariy ban’en nra magawonnagem. De fel’ ni ngam un ko mabgol ni bochan e kan towasariyem, fa bochan e ga be guy ni yibe rin’.
4. Faanra ba fel’ e mabgol, ma mang angin nra yib ko chugol bitir?
4 Bay fan ni ngan un ko mabgol, fa? Arrogon, ya mabgol e ba tow’ath ni yib rok Got. (Mu beeg e Genesis 2:18.) Ere, bay fel’ngin maku bay e felfelan’ riy. Bod ni faanra ba fel’ e mabgol ma aram e ra fel’ e tabinaw. Bitir e ba t’uf rorad e tabinaw nib fel’ ni bay e gallabthir riy ni ma t’ufegrad, ma be llowan’nagrad, ma be pow’iyrad ko tin nib fel’. (Psalm 127:3; Efesus 6:1-4) Machane, gathi kemus ni yima mabgol ni bochan e ngan fakay e bitir.
5, 6. (a) Mang angin e fager nib fel’ nrogon ni bay ko Eklesiastes 4:9-12? (b) Uw rogon nrayog ni nge par e mabgol ni bod ba yil’ i tal ni kan ngongliy u dalip yil’ i gaf?
5 Am lemnag fare thin nu Bible ni bay u tabolngin e re guruy ney nge ku boch e thin ni bay u m’on riy ni gaar: “L’agruw e ba fel’ ko taareb, ni bochan e yow ra peth mi yow maruwel nib fel’ rogon. Faanra paraw bagayow me ayuweg bagayow nge sak’iynag. Machane faanra be’ ni goo ir nra paraw, ma rib gafgow, ni bochan e dariy be’ nra ayuweg. Ma faanra yib e garbeb, ma l’agruw ni’ e rayog nra molow nga taabang mi yow par ni yow ba magowel. Ma uw rogon ni nge m’ay e ulum rom ni goo gur? L’agruw ni’ e rayog ni ngar tapngiyew yow u ba cham ni ke yibnag be’ ma faanra taa bagayow ma ra war. Ba yil’ i tal nni ngongliy u dalip yil’ e gaf e ba mo’maw’ ni nge math’.”—Eklesiastes 4:9-12, BT.
6 Tabolngin e pi thin nu Bible ney e be weliy murung’agen fel’ngin e fager. Ere, mabgol e taareb rogon nga l’agruw i fager nrib fel’ thilrow. Rogon ni be dag e Bible e faanra aram rogon e tha’ u thilin l’agruw ni’, ma aram e rayog ni ngar ayuwegew yow, mu ur piew e athamgil nga lanin’row. Dabi fel’ e mabgol ni faanra dariy e ayuw rok Got riy. L’agruw yil’ e gaf e ba mom nra math’, machane dalip yil’ ni kan l’ang e ba gel ma ba mo’maw’ ni nge math’. Faanra par ba wu’ e mabgol ni tin nib m’agan’ Jehovah ngay e ba m’on u wan’row, ma aram e rayog ni nge par e mabgol rorow ni bod fare yil’ i tal ni kan ngongliy u dalip yil’ i gaf. Bochan ni bay Jehovah u lan fare mabgol, ma aram fan nra par nib gel.
7, 8. (a) Mang fonow e ke pi’ Paul ngak e piin Kristiano ni muchugbil? (b) Mang e ke yog e Bible nra i buch rok e piin ni kar uned ko mabgol?
7 Par ko pumoon nge ppin e kemus ni fan ko piin mabgol. Ma aram reb e felfelan’ ni bay ko piin ni kar mabgolgad. (Proverbs 5:18) Ba ga’ ni piin dawor ra mabgolgad e yad ma ar’arnag e par ko pumoon nge ppin. Ere, faanra dab ra kol ayuwgad ma rayog ni ngar th’abed e motochiyel rok Got. Ke fonownag Paul e piin ndawor ra uned ko mabgol ni gaar: “Faanra dabkiyog ni ngam k’adedan’med, me ere mu uned ko mabgol ya kab fel’ ni nga ni mabgol ko bin ni ngu u nim’ ni bochan e ngan par.”—1 Korinth 7:9; James 1:15.
8 Demtrug fan ni ke un be’ ko mabgol, ma thingari lemnag ni aram reb e tow’ath ni yib rok Got. Ke yog Paul ni piin mabgol e ku yad ra ‘pirieg e gafgow ni be pirieg e piin ni mabgol.’ (1 Korinth 7:28) Piin mabgol e yad ma pirieg boch e magawon nder ma yib ngak e piin muchugbil. Faanra kam dugliy ni ngam mabgol, ma uw rogon me lich e magawon u lan e mabgol rom, mu um parew e en mabgol rom ni gimew ba felfelan’? Reb e kanawo’ nrayog ni ngam rin’ e re n’ey riy, e ngam mel’eg be’ nib fel’ ni ngam leay.
UW ROGON NI NGAM PIRIEG BE’ NIB FEL’ NI NGAM LEAY?
9, 10. (a) Uw rogon ni ke tamilangnag Paul e magawon nra sum ni faanra mm’agem ngak be’ nib thil e michan’ romew? (b) Mang e ra buch ni faanra dab mu fol ko fonow rok Got ni be yog ni dab mu mabgolgow be’ nib thil e michan’ romew?
9 Ke yoloy Paul kenggin e motochiyel nrayog ni nge ayuweg be’ ni nge gay be’ nib fel’ ni nge leay ni gaar: “Dab mu guyed rogon ni ngam pachgad ngak e piin nde mich Got u wun’rad.” (2 Korinth 6:14) Fanathin ni ke pi’ Paul e bay rogon ko piin ni yad ma ayuweg e woldug nge gamanman. Faanra bay l’agruw e gamanman nib thil ga’ngirow nge gelngirow, ma dabiyog ni ngan m’agrow nga taab mat’, ya yow ra gafgow. Ere, ku taareb rogon ko piin ni nge mabgol, ni dabiyog ni nge mabgol l’agruw ni’ nib thil e michan’ rorow, ya dabi taareban’row. Faanra baadag bagayow ni nge par nib t’uf rok Jehovah ma bagayow e dabun, ma dabiyog ni ngar m’aggow, ya ra i sum e magawon u thilrow. Ki yog Paul ngak e piin Kristiano ni ngar mabgolgad u lan e ulung.—1 Korinth 7:39.
10 Yu ngiyal’ e bay boch e Kristiano ni yad ma mabgol nga wuru’ e ulung, ya yad ma lemnag ni kab fel’ ko bin ni ngaur pared nib kireban’rad. Boch i yad e ma dugliy ni nge dab ki fol ko thin nu Bible, me leay be’ nder pigpig ngak Jehovah. Ere, rib gel e kireban’ ni ma yib ngorad ko tomur. Pi girdi’ ney e yad ma pirieg nib mo’maw’ ni ngar weliyed e michan’ rorad ko en mabgol rorad. Kireban’ ni ma yib ngorad e kab gel ko ngiyal’ ni baaram ndawor ra uned ko mabgol. Machane, ku bay bokum biyu’ e Kristiano ni yad ba muchugbil nib pagan’rad ma kar pared ni yad ba yul’yul’ ko fonow ni bay u Bible. (Mu beeg e Psalm 32:8.) Yugu aram rogon ni yad be athapeg ni ngar uned ko mabgol ba ngiyal’, machane kar pared ni yad ba muchugbil nge mada’ ko ngiyal’ ni kar pirieged be’ nib fel’ ni ngar leayed ni ma liyor ngak Jehovah Got.
11. Mang e rayog ni nge ayuwegem ni ngam mel’eg be’ nib fel’ ni ngam mabgolgow? (Kum guy fare thin ni kenggin e “Mang e Nggu Yaliy Rok e En ni Nggu Leay?”)
11 Ba thilthil rarogon e girdi’, ere de mom ni ngam pirieg be’ ni be pigpig ngak Jehovah nrayog ni ngam mabgolgow. Faanra ga be lemnag ni ngam mabgol, mag gay be’ ni taareb rogon e n’en ni gimew be nameg, mab t’uf Got rok. Fare tapigpig nib yul’yul’ ma ba gonop e kar ngongliyed boor e babyor u murung’agen e mabgol. Ere, ba fel’ ni ngam beeg e pi fonow nu Bible ni bay riy, ma ga meybil ni nge ayuwegem, ma ga pag ni nge pow’iyem ya nge yag nim turguy e n’en nib fel’ ni ngam rin’.a—Mu beeg e Psalm 119:105.
12. Uw rogon e yalen ko mabgol u boch e nam? Mang e be weliy e Bible nrayog ni nge pow’iydad?
12 Rogon e yalen u boch e nam e gallabthir e yad ma mel’eg e piin ni nge leay pi fakrad. Girdi’ ko pi nam nem e yad ma lemnag ni piin gallabthir e kab ga’ e gonop rorad ma boor ban’en ni yad manang ni rayog ni ngar dugliyed ban’en nib fel’ rogon. Mabgol ni ma m’ag e gallabthir e ba ga’ ni ma yan i aw nib fel’ ni bod kakrom. Rayog ni nge fol e piin gallabthir ko n’en ni rin’ Abraham ni l’og e tapigpig rok ni nge yan i fek be’ ni nge leay Isak ni fak. De lemnag Abraham ni nge leay fak be’ nib flaab fa ba tolang. Ya ke gay be’ u fithik’ e pi tapigpig rok Jehovah ni nge leay Isak.b—Genesis 24:3, 67.
MANG BOCH BAN’EN NIB T’UF NI NGAM RIN’ U M’ON NI NGAM MABGOL?
13-15. (a) Uw rogon nrayog ni nge ayuweg fare thin ko Proverbs 24:27 reb e pumoon ni be lemnag ni nge un ko mabgol? (b) Mang boch ban’en nib t’uf ni nge rin’ reb e ppin u m’on ni nge un ko mabgol?
13 Faanra ga be lemnag ni ngam un ko mabgol, ma ba fel’ ni ngam fithem ni nge lungum, ‘Riyul ni ke taw nga nap’an ni rayog ni nggu mabgol?’ Fulweg ko re deer ney e gathi kemus ni be yan u rogon e n’en ni ga ma lemnag u murung’agen e adag, nge par ko pumoon nge ppin, nge be’ ni ngaum puruy’gow, ara chugol bitir. Ya ku bay ban’en nib ga’ fan ni nge lemnag e en figirngiy nge en leengiy.
14 Ra be lemnag reb e pumoon ni nge un ko mabgol, ma thingari fal’eg i lemnag e re kenggin e motochiyel ni baaray ni gaar: “Dab mu toy e naun rom ngam sunumiy reb e tabinaw nge mada’ ko ngiyal’ ni ka mu fal’eg rogon yungi flang rom, ni ke pagan’um ni rayog ni ngam par rom.” (Proverbs 24:27, BT) Mang e be tamilangnag e re thin ney? Kakrom e faanra baadag reb e pumoon ni nge yag reb e tabinaw ngak ni aram e nge un ko mabgol, ma thingari fith ir ni nge gaar, ‘Faan gu ra mabgol, ma rayog ni nggu ayuweg leengig nge bitir romow, fa?’ Som’on e thingari maruwel, ni aram e nge ayuweg e yungi woldug rok. Ku er rogon e ngiyal’ ney ni faanra baadag reb e pumoon ni nge un ko mabgol, ma thingari nang e n’en nib milfan ngak. Ya thingari maruwel nib gel u n’umngin nap’an ni rayog u gelngin. Be yog e Bible ni faanra dabi pi’ reb e pumoon e tin nib t’uf ko tabinaw rok ni bod e naun, nge ggan, nge mad, nge t’ufeg, nge fonow, nge thin rok Got, ma kab gel e kireb rok ngak be’ nde mich Got u wan’!—Mu beeg e 1 Timothy 5:8.
15 Faanra ke lemnag reb e ppin ni nge un ko mabgol, ma thingari nang rogon me m’agan’ ngay ni nge rin’ e maruwel nib milfan ngak. Be weliy e Bible murung’agen boch e salap nge fel’ngin nib t’uf ni nge yag ngak reb e ppin ni faanra nge ayuweg figirngin nge tabinaw rok nib fel’ rogon. (Proverbs 31:10-31) Piin ni yad ma gurnag e mabgol e kemus ni goo yad e yad ma lemnaged yad, ya dawor ra fal’eged rogorad ni ngar pied e tin nib t’uf ko en mabgol rorad. Machane, bin th’abi ga’ fan, e piin ni yad be lemnag e mabgol e thingari yag rorad ni ngar folgad ko pi kenggin e motochiyel nu Bible ni fan ko piin mabgol.
16, 17. Mang kenggin e motochiyel u Bible ni nge fal’eg i lemnag e piin ni yad be lemnag ni ngar uned ko mabgol?
16 U m’on ni nge un be’ ko mabgol, ma kub ga’ fan ni nge nang e maruwel ni ke pi’ Got nib milfan ko en figirngiy nge en leengiy. Pumoon e thingari nang ko mang e maruwel ko en lolugen e tabinaw ni Kristiano. Ya en lolugen e tabinaw e gathi nge suwey urngin e girdi’ u lan e tabinaw. Ya thingari folwok u rogon ni i maruwel Jesus nga mat’awun ni ke pi’ Got ngak. (Efesus 5:23) Ku er rogon e piin nib pin ni Kristiano ni ku thingar ra nanged e maruwel nib milfan ngak e en leengiy. Gur, rayog rok ni nge fol ko “motochiyel” rok figirngin? (Roma 7:2) Ya ngiyal’ ni dawori un ko mabgol e be par u tan e motochiyel rok Jehovah nge Kristus. (Galatia 6:2) Ma nap’an nra un ko mabgol ma ke yan nga tan reb e motochiyel ni yugu ba thil. Ere gur, rayog ni nge fol rok reb e pumoon nde flont? Ya faanra dabiyog, ma kab fel’ ni nge dabi mabgol.
17 Maku reb e ra bagayow fagal yabgol ma thingari gamaneg e tin nib t’uf rok bagayow. (Mu beeg e Filippi 2:4.) I yoloy Paul ni gaar: “Urngin e pumoon e thingari t’uf rok leengin ni gowa ir, ma urngin e ppin ni thingari ta’ fan figirngin.” Ke nang Paul ko thin ni thagthagnag Got nga laniyan’, ni be’ nib pumoon e ba t’uf ni nge nang ni be tay e ppin rok fan. Ma fare pin e thingari nang nib t’uf ko pumoon rok.—Efesus 5:21-33.
Nap’an ni be puruy’nag l’agruw ni’ e mabgol, ma ba fel’ ni ngar piningew be’ ni nga i un ngorow
18. Mang fan ni thingari kol ayuw l’agruw ni’ ni yow be puruy’nag e mabgol?
18 Ngiyal’ ni be puruy’nag l’agruw ni’ e mabgol, e gathi kemus ni yigoo felfelan’ e ngar tew. Ya ireray e ngiyal’ ni thingar ra nangew ko uw rogon ni yow ra ayuwegew yow, ma aram e yow ra guy ko ba fel’ ni ngar mabgolgow fa danga’. Maku aray e ngiyal’ ni ngar kol ayuwgow, ya rayog ni ngar rin’ew boch ban’en ni kemus ni piin mabgol e rayog ni ngar rin’ed. Ere, piin ni riyul’ ni yad ma t’ufeged yad e dabiyog ni ngar rin’ed ban’en ni nge kirebnag e michan’ rok be’ nib t’uf rorad. (1 Thessalonika 4:6) Faanra gimew be puruy’nag be’ e mabgol ma thingar mu t’arew lanin’mew ko pi n’en ni rayog ni nge kirebnagmew, ya aram e rayog ni nge yib angin ngomew ni demtrug ko gimew ra mabgol fa danga’.
UW ROGON NI NGE DABI KIREB E MABGOL ROM?
19, 20. Uw rogon nib thil e mabgol u wan’ e piin Kristiano ko girdi’ nu fayleng e ngiyal’ ney? Mu weliy rogon.
19 Faanra nge guy l’agruw ni’ rogon ni nge dabi kireb e mabgol rorow, ma ba t’uf ni ngar fal’egew i lemnag e n’en ni kar michegew ngorow. U lan boch e babyor nge kachido e ba ga’ ni yima dag e n’en ni ma lemnag boch e girdi’, ni aram e ngan un ko mabgol, min felfelan’, ma aram e kemus. Machane, bin riyul’ riy e nap’an nra mabgol l’agruw ni’ ma gathi kemus aram, ya aram tabolngin ban’en ni ke ngongliy Jehovah ni nge par ni nap’an e yafas. (Genesis 2:24) Gathi aram rogon ni ma lemnag e girdi’ e mabgol e ngiyal’ ney. Rogon e yalen u boch e nam, e ma yog e girdi’ riy ni mabgol e bod “l’agruw yil’ i gaf ni kan m’ag nga taabang.” Pi girdi’ ney e darur nanged nre fanathin ney e be tamilangnag rogon e mabgol ko girdi’ e ngiyal’ ney. Mang fan ni aram rogon? Ya gaf ni kan m’ag nib fel’ rogon e rayog ni nge par ni dabi puf, machane ku rayog ni ngan pithig.
20 Boor e girdi’ e ngiyal’ ney e yad ma lemnag ni mabgol e dabi par nib n’uw nap’an. Yad ma lemnag ni ngar uned ko mabgol ni bochan e nge yag e tin nib t’uf rorad, ma faanra dabi fel’ e mabgol rorad ma rayog ni nge dar. Dab mu pagtalin fare fanathin ni bay u Bible ni be weliy murung’agen ba yil’ i tal ni kan taarebrogonnag ko mabgol. Tal e ba ga’ ni yima fanay u barkow, ma kan ngongliy ni nge par nib n’uw nap’an ma dabi puf u nap’an ni ke yib e lang nib gel. Ere, taareb rogon ko mabgol ni thingari par ni n’umngin nap’an e yafas. Dab mu pagtalin e thin rok Jesus ni gaar: “Thingari dabi dareg e girdi’ e gali cha’ ni Got e ke chagiyrow.” (Matthew 19:6) Ere, faanra mu un ko mabgol ma ngam lemnag ni nge par ni n’umngin nap’an e yafas. Ga be lemnag ni mabgol ni nge par ni n’umngin nap’an e yafas e ra yibnag e gafgow ngom, fa? Danga’.
21. En figirngiy nge en leengiy e susun ni nge uw rogon e lem rorow ngorow, ma mang e ra ayuwegrow ni ngar rin’ew e re n’ey?
21 En figirngiy nge en leengiy e ba t’uf ni ngar pirew nib fel’ lanin’row ngorow. Faanra i par bagayow ni be yaliy fel’ngin bagayow nge athamgil ni be tay, ma aram e rayog ni ngar felfelan’gow. Ga be lemnag ni dabiyog ni nge riyul’ ban’en ni aram rogon, fa? Jehovah e gubin ngiyal’ ni ma yaliy e tin nib fel’ rodad ni yugu aram rogon ni dawor da flontgad. Ke yog e en ni yoloy e psalm ni gaar: “Faan mang e mu tay ngan’um e kireb ni gamad be rin’, me mini’ e rayog rok ni nge thay ndab ni gechignag?” (Psalm 130:3) Ere, piin mabgol e ba t’uf ni ngaur lemgad ni aram rogon mu ur n’aged fan e kireb rorad u wan’rad.—Mu beeg e Kolose 3:13.
22, 23. Mang e ke rin’ Abraham nge Sarah nib fel’ ni nge folwok e piin mabgol riy e ngiyal’ ney?
22 Rayog ni nge par e mabgol ni bay e felfelan’ riy u n’umngin nap’an e yafas. Be weliy e Bible ngodad rogon e mabgol rok Abraham nge Sarah u nap’an ni kar pilibthirgow. I yib e magawon nge gafgow nga lan e mabgol rorow. Am lemnag rogon Sarah ni gonap’an 60 e duw rok ma nge chuw ko tabinaw rok u Ur ni be par nib fel’ rogon nge yan i par nga bang nga lan e tent u n’umngin nap’an e yafas rok. Yugu aram rogon me fol ko n’en ni ke yog Abraham ngak. Ere, ke m’ug ni riyul’ ni ir e taayuw ko pumoon rok, ma ke tayfan ko tin ni ke dugliy. Gathi kemus ni i tayfan e pumoon rok, ya ku ma tay u “wan’” ni ir e masta rok. (Genesis 18:12; 1 Peter 3:6) Ere, tayfan ni i tay ngak e pumoon rok e yib u gum’irchaen.
23 Gathi be yip’ fan ni gubin ban’en ni ma taareban’row ngay. Bay bayay ni yog Sarah ban’en nri “dabuy” Abraham. Machane, me yog Jehovah ngak Abraham ni nge motoyil ko n’en ni ke yog leengin, ma aram me tow’athnag e tabinaw rorow. (Genesis 21:9-13) Piin mabgol ni kafin ra mabgolgad nge piin ni kar mabgolgad ni ke yoor e duw e rayog ni ngar filed boor ban’en u murung’agen e mabgol rok Abraham nge Sarah ni ur folgow ko thin rok Got.
24. Uw rogon e mabgol ni ma n’uf Jehovah Got, ma mang fan?
24 Boor e mabgol u lan e ulung ni Kristiano ni yad ba felfelan’, ya ma tay e en leengiy fan figirngin, ma ma t’ufeg e en figirngiy leengin, ma yow ma m’oneg e tin nib m’agan’ Jehovah ngay u lan e mabgol rorow. Faanra kam dugliy ni ngam mabgol, ma thingar mu mel’eg be’ nib fel’ ni ngam mabgolgow, ma ga maruweliy rogon ni nge par e mabgol rom nib fel’, ma ga rin’ u fithik’ e gapas nge t’ufeg ya nge yag nim pining e sorok ngak Jehovah Got. Faan ga ra rin’ ni aram rogon, ma rayog ni nge ayuwegem ni ngaum par ni gab t’uf rok Got.
a Mu guy e guruy ni 2 ko fare babyor ni “Ngam Falfalan’nag E Yafas Ko Tabinaw Rom” nge fare thin ni bay ko Fare Wulyang Ntagil’ E Damit ko August 1, 2005 ni kenggin e “Rayog Ni Nge Fel’ E Mabgol U Fayleng E Ngiyal’ Ney.”
b Immoy boch e pumoon nib yul’yul’ kakrom ni boor e ppin rorad. Nap’an piyu Israel kakrom ma i pag Jehovah ni nge leay e pumoon boor e ppin. Yugu aram rogon ni pag ni ngaun rin’, ma gathi ir e tababnag. Machane, dabi pag e piin Kristiano talin ni ngiyal’ ney e dakir pag Jehovah ni nge leay reb e pumoon ni tapigpig rok boor e ppin.—Matthew 19:9; 1 Timothy 3:2.