Fare Motochiyel U M’on Rok Kristus

“Rib t’uf rog e motochiyel rom! Gu ma par ni gu ma lemnag ni polo’ e rran.”​—PSALM 119:97.

1. Mang e ma gagiyegnag rogon ni ma yan e pi n’en u lan e lang?

DABI SIY ni nap’an ni kab bitir Job ma ke sap nga lan e lang me ngat ngay. Ma sana ke fil e gallabthir rok ngak fithingan boch i ulung e t’uf nge morngaagen e pi motochiyel ni be gagiyegnag e yan ko pi ulung i t’uf nem u lan e lang. Ya girdi’ nkakrom e ur yaliyed rogon ni be yan e pi t’uf nib mudugil ni ngar poyed ko wuin ni ke thil e ngalan’. Machane nap’an ni yaliy Job e pi t’uf nem me ngat ngay ma de nang ko be mang gelngin ni be n’igin nge par e pi t’uf u taabang. Ere de chuchugur ni nge yog ni nge fulweg e deer ni fith Jehovah Got ngak ni gaar: “Ga manang fan e pi motochiyel ni be gagiyegnag lan e lang?” (Job 38:31-33, The New Jerusalem Bible) Arrogon, bay boch e motochiyel ni be gagiyegnag e pi t’uf​—ma kari mo’maw ni ngan nang fan e pi motchiyel nem ma aram ma pi scientist ko ngiyal’ ney e gathi ri yad manang fan.

2. Mang fan ni rayog ni ngan nog ni urngin ban’en ni kan sunumiy ma bay e motochiyel ni be gagiyegnagrad?

² Jehovah e ir e Ani Ta ma Pi’ e Motochiyel u palpal th’ib. Bay e pi motochiyel ni ma gagiyegnag urngin ban’en ni i ngongliy. U m’on ni kan sunumiy e pal pal th’ib ma fa en ni Fak ni ir e “bin ni m’on e Fak ni kan sunumiy u m’on ko urngin ban’en” e ke fol ko motochiyel ku Chitamangin! (Kolose 1:15, New World Translation) Mus ko pi engel ma bay e motochiyel ni be gagiyegnagrad. (Psalm 103:20) Maku bay e motochiyel ni be gagiyegnag e pi gamanman ya yad ma fol ko instinct ni aram e motochiyel ni tay e Ani Sunumiyrad nga man’ey rorad.​—Proverbs 30:24-28; Jeremiah 8:7.

3. (a) Mang fan nib t’uf ko girdi’ e motochiyel? (b) Uw rogon ni ke gagiyegnag Jehovah fare nam nu Israel?

³ Ma uw rogon ko girdi’? Kan taw’athnagdad ko llowan’, nge nangan’, ma gad ma nang e tirok Got ban’en, machane kub t’uf rodad e motochiyel rok Got ni nge pow’iydad nap’an ni gad ma maruweliy e pi n’ey. Gal nsom’on e ga’ rodad ni Adam nge Efa e yow ba flont, me ere ke mus ni buch uw e motochiyel nib t’uf rorow ni ngan pow’iyrow. Rogon nib t’uf rorow e Chitamangirow nu tharmiy e susun ni k’aringrow ni ngar folgow rok. Machane dar folgow. (Genesis 1:26-28; 2:15-17; 3:6-9) Ma wenegan riy e pi fakrad e yad e tadenen ma ba t’uf boor boch e motochiyel ni ngan pow’iyrad. Ma ke ayuwegrad Jehovah ko re n’ey u fithik’ e t’ufeg. Ke pi’ boch e motochiyel ku Noah ni fan ko tabinaw rok. (Genesis 9:1-7) Ma in e chibog nga tomren me pi’ Got ku Moses boch e motochiyel ni kan yoloy nga but’ ni fan ko piyu Israel ni yad ba nam nib biech. Aram e yay nsom’on ni ke gagiyegnag Jehovah reb e nam ni polo’ ko motochiyel nib thothup. Faan gad ra yaliy e re Motochiyel nem ma aram e ra tamilangnagan’dad ko uw fene ga’ fan e motochiyel nib thothup ko par ko Kristiano ko ngiyal’ ney.

Fan Fare Motochiyel ku Moses

4. Mang fan nib mo’maw ko piin pi fak Abraham ni nge yib rorad fa ani Owchen?

⁴ I fith apostal Paul ni ir be’ ni ta ma fil fare Motochiyel ni gaar: “Mang ni pi’ Got fare Motochiyel?” (Galatia 3:19) Ra ngan fulweg e re deer nem ma ngad lemnaged e n’en ni micheg Jehovah ku fager rok ni Abraham ni ra yib fa en ni Owchen ko ganong rok ma ir e en ni ra yibnag e flaab ko urngin e nam. (Genesis 22:18) Machane bay e magawon riy: Ya pi fak Abraham ni yad piyu Israel e gathi yad gubin ma ba t’uf Jehovah rorad. Ma in e ngiyal’ ni ke yan ma baga’ ni ur togopuluwgad ngak ma ba gelan’rad​—ma boch i yad e de yog ni ngan nog e thin ngorad! (Exodus 32:9; Deuteronomy 9:7) Girdi’ ni aram rogon ma kari mus ni goo fan ni yad girdien Got e bochan ni kan gargelnagrad ko re nam nem, ma gathi bochan ni kan mel’egrad.

5. (a) Mang e ke fil Jehovah ngak yu Israel u daken fare Motochiyel rok Moses? (b) Uw rogon ni kan fl’eg fare Motochiyel ni nge gagiyegnag e ngongol ko girdi’?

⁵ Uw rogon ni nge yog ko girdi’ ni aram rogon ni nge yib rorad fa en ni Owchen me yib angin ngorad riy? De gagiyegnagrad Jehovah ni bod e masin ni robot ya ke fil ban’en ngorad u daken e motochiyel. (Psalm 119:33-35; Isaiah 48:17) Ma fare bugithin ni “motochiyel” ko thin ni Hebrew ni toh·rahʹ e bpuluw ko “ngan fil ban’en.” Mang e ke fil? Ke fil ngak yu Israel ni ba t’uf rorad fare Messiah ya ir e ra biyuliyrad ya yad e ta denen. (Galatia 3:24) Miki fil fare Motochiyel u morngaagen e madgun Got u wan’uy nge fol. Rogon ni kan nog ku Abraham ma piyu Israel e thingara manged e pi mich rok Jehovah ngak gubin e nam. Ere thingari fil ngorad fare Motochiyel rogon ni ngan ngongol nrogon ni ngan n’uf Jehovah; ma ra ayuweg yu Israel ni ngar pared nib dar ko ngongol nib kireb ni be rin’ e pi nam u charrad.​—Levitikus 18:24, 25; Isaiah 43:10-12.

6. (a) Uw urngin e motochiyel ni bay ko Motochiyel rok Moses, ma mang fan ni aram gathi ri boor? (Mu guy fare footnote.) (b) Mang e rayog ni nge tamilangan’dad riy ni faanra gad ra fil u morngaagen fare Motochiyel rok Moses?

⁶ Ere dabni gin ngay ni boor e thin ni bay ko fare Motochiyel​—nib pag 600.a Pi motochiyel ney ni kan yoloy nga but’ e ke gagiyegnag rogon e liyor nge am nge gafarig, nge court, nge ku rogon e tin ni rayog ni ngan ka’ nge rogon ni ngan par nib biech dowey. Ere fare Motochiyel e ke mus ni boor boch e thin nib elmirin rogon ni ma tay chilen ban’en fa? Faanra ngan fl’eg i yaliy re Motochiyel ney ma yira tamilangan’uy rarogon Jehovah ni ma t’ufegey. Mu lemnag boch e thin u morngaagen.

Ba Motochiyel ni ke Gagiyelnag e Runguy nge Gol

7, 8. (a) Uw rogon ni ke ga’nag fan fare Motochiyel e runguy nge gol? (b) Uw rogon ni ke fanay Jehovah fare Motochiyel u fithik’ e runguy ni fan ku David?

⁷ Ke ga’nag fan fare Motochiyel e runguy nge gol, ma baga’ ni fan ko piin nib gafgow nge piin dabiyog ni ngar ayuweged yad. Kan tay fan ko piin ni ppin ni kem’ figirngiyrad nge piin bitir ni dariy e gallabthir rorad. (Exodus 22:22-24) Kan ayuweg e gamanman ni ma maruwel ni dabkun gafgownagrad. Ma kan tay fan e binaw ko girdi’. (Deuteronomy 24:10; 25:4) Kan tay chilen ko fare Motochiyel ni en ni ke thang e fan rok be’ e yira li’ ngem’, machane kan runguy e piin ni ur thanged e fan ku be’ ndar rin’ed ni pumrad. (Numbers 35:11) Ma pi tapuf oloboch nu Israel e bay rogon rorad ni ngar turguyed e gechig ko boch e motochiyel ni kan th’ab, ni ma tor ko en ni ke th’ab e motochiyel nge rogon e lem rok.​—Mu taarebnag ko Exodus 22:7 nge Levitikus 6:1-7.

⁸ I tay Jehovah e kanawo’ ko pi tapuf oloboch ya ke maruweliy fare Motochiyel rogon nib mudugil machane ke dag e runguy ko ngiyal’ nib m’ag. Kan runguy David ni Pilung u nap’an ni ke un ko ngongol ndarngal me thang e fan ku be’. Ma gathi dan gechignag ya de tel Jehovah wenegan e denen rok ngak. Machane bochan fare m’ag ko Gil’ilungun maku bochan ni ke runguy David yugu boch e girdi’ ma kari kalngan’, ma aram e dan thang e fan rok.​—1 Samuel 24:4-7; 2 Samuel 7:16; Psalm 51:1-4; James 2:13.

9. Uw rogon ni bay rogon e t’ufeg ko fare Motochiyel rok Moses?

⁹ Ma fare Motochiyel ku Moses e ke ga’nag fan e t’ufeg. Mu lemnag reb e nam ko ngiyal’ ney ni kan motochiyelnag ni ngan t’ufegey! Ere fare Motochiyel e gathi ke mus ni ke yog ni dab nli’ be’ ngem’; ya ki tay chilen ni gaar: “Mu par nib t’uf yugu boch e girdi’ rom ni bod gur ni gab t’uf rom.” (Levitikus 19:18) Ma gathi ke mus ni kan tay chilen ndab kun gafgownag e girdi’ nu bang ni be par rorad ya kun tay chilen ni gaar: “Ngongol romed ngorad e nge bod rogon e ngongol romed ngak e girdi’ nu Israel, ngar t’ufgad romed ni bod fanmed t’uf romed. Dab mu paged talin ni um pired u Egypt ni gimed girdien yugu reb e nam.” (Levitikus 19:34) Ma gathi ke mus ni kan tay chilen ndab mu parew be’ ni gathi mabgol rom ya ku tay chilen ko piin figirngiy e ngar falan’naged pi leengiyrad! (Deuteronomy 24:5) Ke mus u lan e babyor ko Deuteronomy ma ke pag 20 yay ni be weliy ko thin ni Hebrew u morngaagen e t’ufeg. I micheg Jehovah ngak yu Israel ni yad ba t’uf rok ni​—kafram nge ngiyal’ nem nge ngiyal’ nga m’on rorad. (Deuteronomy 4:37; 7:12-14) Ma fa bin th’abi ga’ fan e n’en ni kan tay chilen ko fare Motochiyel ku Moses e “Ngari t’uf romed Jehovah ni Got romed u polo’ i gumercha’med ngu polo’ i lanin’med, ngu polo’ i gelngimed.” (Deuteronomy 6:5, NW)) Yog Jesus ni urngin e Motochiyel rok Moses e be tor ko re motochiyel ney nge fare motochiyel ni nge t’uf rom e en ni migid ngom. (Levitikus 19:18; Matthew 22:37-40) Ar fan ni kan yoloy ko Psalm ni gaar: “Rib t’uf rog e motochiyel rom! Gu ma par ni gu ma lemnag ni polo’ e rran.”​—Psalm 119:97.

Kan Dariy Fannag fare Motochiyel

10. Baga’ ni uw rogon u wan’ piyu Jew fare Motochiyel rok Moses?

¹⁰ Ere bay e kireban’ riy ya baga’ ni dar ted fan yu Israel fare Motochiyel rok Moses! Dar folgad ko fare Motochiyel, mar dariy fannaged, ma ur paged talin. Ma kar alitnaged e liyor nib machalbog ko ngongol ko teliw ko yugu boch e nam. (2 Kings 17:16, 17; Psalm 106:13, 35-38) Ma ka bay boch ban’en ni ur rin’ed nib togopuluw ko fare Motochiyel.

11, 12. (a) Tomren e ngiyal’ nap’an Ezra ma uw rogon ni boch e ulung ko tayugang ko teliw e ur kirebnaged fare Motochiyel rok Moses? (Mu guy fare kahol.) (b) Mang fan ni ke lemnag e pi rabbi kakrom ni ba t’uf ni ngan “liyeg fare Motochiyel ko yoror”?

¹¹ Fa piin ni ur rogned ni yad be machibnag ma yad be ayuweg fare Motochiyel e kari elmirin rogon ni ur kirebnaged. Aram e n’en ni buch ko ngiyal’ u tomren Ezra ni ir e tayol nib yul’yul’ u nap’an e bin lal e chibog B.C.E. I athamgil Ezra nib elmirin nib togopuluw ko ngongol ko yugu boch e nam ma ke ga’nag fan ni ngan bieg min machibnag fare Motochiyel. (Ezra 7:10; Nehemiah 8:5-8) Boch e sensey ko fare Motochiyel e ur rogned ni yad be fol rok Ezra ma ur ngongliyed e n’en ni kan nog e “Synagogue nib Baga’” ngay. Ma ban’en ni ur machibnaged e: “Ngan fl’eg e yoror nib liyeg fare Motochiyel.” Ya ur lemnaged ni fare Motochiyel e bod ba milay’ nib baga’ fan. Ma ra dabi yib be’ nga lan e re milay’ nem ara th’ab e pi motochiyel riy, ma aram mar fl’eged yugu boch e motochiyel, ni fare “Motochiyel ni Yima Yog,” ni fan ni dabi chugur ni nge th’ab e girdi’ fare Motochiyel.

¹² Boch e girdi’ e ra yog nib sorok e pi tayugang ko Jew nem ni kar yodoromgad. Ma ngiyal’ nga tomren nap’an Ezra ma yugu boch e nam e be gagiyegnag piyu Jew, ma yu Greece aram reb. Ma ke sum boch e ulung ko pi tayugang ko teliw ko Jew ni fan ni dabni uneg e machib nge yalen nu Greece ko teliw rorad. Munmun ma ke tagenging boch e ulung ney ko pi prist nu Levi mar mon’gad ngorad mar manged pi sensey ko fare Motochiyel. (Mu taarebnag ko Malaki 2:7.) Ma nap’an e 200 B.C.E. ma fare motochiyel ni yima yog e ke ga’ fan ko par ko piyu Jew. Som’on ma dan yoloy e pi motochiyel ney nga but’ ni nge dabi taareb rogon ko fare Motochiyel ni kan yoloy nga but’. Machane munmun ma lem ko girdi’ e ke m’on ko lem rok Got, me ere re “yoror” ney e ke kirebnag fare “milay’” ni susun ni be ayuweg.

Kireb ko Pi Farise

13. Mang fan ni lemnag e pi tayugang ko teliw ni Jew ni bay rogon rorad ni ngar sunumiyed e motochiyel ni boor?

¹³ I lemnag e pi rabbi ni bochan nib flont fare Torah ara Motochiyel rok Moses me ere dabi siy ni bay e fulweg riy ko urngin e deer nra sum. Ma re lem nem e de puluw. Ya aram fan ni ke yog ko pi rabbi ni ngar fanayed e lem ko girdi’ mar n’igined ni be m’ug riy ni Thin Rok Got e aram tapgin ni ngan motochiyelnag urngin ban’en​—ni boch e ma sor fan ko tirok be’ ban’en, ma boch e yugu dariy fan.

14. (a) Mang e yog e pi tayugang ko teliw ni Jew ni ke pag rogon e Thin rok Got ni be tay chilen ni ngan par nib dar ko pi nam? (b) Mang e ma dag ni pi motochiyel ko pi rabbi e de ayuweg e girdi’ ni Jew ndabra uned ko pi n’en ko yugu boch e nam?

¹⁴ Boor yay ma pi tayugang ko teliw e kar maruweliyed e Thin nib Thothup nib pag rogon. Susun, fare Motochiyel rok Moses e be yog ni ngan par nib dar ko pi nam, machane pi rabbi e ur machibnaged ni ngan sap nga but’ ko urngin ban’en ni gathi fen piyu Jew. Ur rogned ni thingari dabi tay e Jew e pi garbaw rok u tafen e Gentile, ya piyu Gentile e dabi siy ni yad ma un ko ngongol ni “girdi’ e ma par ko gamanman.” Ma kan tay chilen ni be’ ni ppin ni Jew e dabi ayuweg e ppin ni Gentile ni be n’en ni nge gargel ya faanra arrogon ma ra aw ni be “ayuweg i gargelnag e bitir ni ma liyor ko liyos.” Ma ban’en nib manigil e ur ginaged ni dabni un ko pi tafen e gosgos ko piyu Greek machane kur ted chilen ni dabni un ko urngin mit e exercise fa gosgos. Chepin e girdi’ e ma micheg ni urngin e pi motochiyel ney e de ayuweg piyu Jew ko lem ni Gentile. Ma bin riyul’ riy e pi Farise e ur machibnaged fare machib nu Greek ni dabi yim’ e yaal!​—Ezekiel 18:4.

15. Uw rogon ni ke kirebnag e pi tayugang ko teliw ni Jew e pi motochiyel u morngaagen e par nib machalbog nge par ko l’agruw ni’ ni yow girdi’.

¹⁵ Pi Farise e ur paged rogon e pi motchiyel u morngaagen e machalbognigey. Kan nog ni ra machalbognag e pi Farise e yal’ ni faanra kan pagrad ngar rin’ed. Reb e motochiyel rorad e be yog ni faanra ran sagaal ni “ngan yan ko kolosis ko ngiyal’ ni ke yib ngak be’” ma aram ma ra alitnag e cha’nem! Ma boor e motochiyel ni fan ni ngan lukuy pa’, ya kan tay chilen nib mutrug ko bin raba’ i pa’ ni ngan luknag ko som’on nge rogon ni ngan rin’. Ma kan lemnag ni piin ppin e dar machalboggad. Ma bay fare Thin rok Got ni be yog ni “dabmu chuchugur” ku be’ ni girdi’ rom (ma aram e be yog ni dabmu parew be’ ni girdi’ rom), machane pi rabbi e ur ted chilen ko piin figirngiy ni dab ranod nga but’ u tomren leengiyrad; ma dabi non ko leengin u tafen e market.​—Levitikus 18:6.

16, 17. Mang boch e motochiyel ni yima yog ni kan uneg ko fare motochiyel ni ngan fol ko Sabbath, ma mang wenegan riy?

¹⁶ Ma rib kireb rogon ni ke dariy fannag fare motochiyel ni yima yog e motochiyel ko Sabbath. Rib mom ni ngan nang fan e n’en ni ke tay Got chilen ko piyu Israel ni gaar: Dabni maruwel ko bin medlip e rran. (Exodus 20:8-11) Machane fare motochiyel ni yima yog e ke uneg 39 mit e maruwel ni dabni rin’, nib muun ngay e ngan m’ag fa ngan pithig e gaf, nge ngan nip’ mad ni l’agruw yay, nge ngan yoloy nga but’ l’agruw e yol nthin nu Hebrew, nge boch. Ma ra reb e mit e maruwel ney ma ka boch e motochiyel ni kan puthuy ngay. Ni bod rogon e tin ngan ko yu mit rogon ni ngan m’ag e gaf e dabni rin’ nge tin ngan e rayog? Pi deer ney e yigi fulweg fare motochiyel ni yima yog. Ma kan nog ni dabkun ayuweg be’ ko m’ar ya aram e maruwel ni dabkun rin’. Susun, kan tay chilen ni dabni m’ag fa yal’uweg yilen be’ ni ke m’ing ko rofen ni Sabbath. Ma be’ ni ke amith nguwelen e rayog ni nge tay e vinegar ko ggan rok nge kay, machane dabiyog ni nge n’igin nge yan fare vinegar u thilin nguwelen. Ya aram ma ra fas fare nguwelen!

¹⁷ Ere bokum miriay e motochiyel ni sum ko girdi’ e ke upunguy fare motochiyel ko Sabbath ma aram ma daki lemnag yu Jew nib sor fan e re motochiyel nem ko tirok Got ban’en. Ma Jesus Kristus ni ir fare “Somol ko sabbath” e ke ngongliy boch e maangang ni rib fel’ ko rofen ni Sabbath machane dan mithmitheg gumerchaen e pi Farise. Ya ke mus ni ur lemnaged ni de fol ko pi motochiyel rorad.​—Matthew 12:8, 10-14.

Ngan Fil Ban’en ko Kal ko Pi Farise

18. Bochan ni kan uneg e pi motochiyel ni yima yog nge yalen ko fare Motochiyel rok Moses ma mang wenegan ni yib riy? Mu weliy ko fanathin.

¹⁸ Rayog ni ngan nog ni pi motochiyel nge yalen ney ni kan uneg ko fare Motochiyel rok Moses e bod e pi icham ni ma gabal ko barkow. Ma be’ ni bay e barkow e ra rin’ urngin ban’en nrayog rok ni nge chuweg e pi n’en nem ko barkow rok ya ra yan e barkow nib sagaal ni bochan ma ra kirebnag e machaw ni be ayuweg ndabi t’ay. Aram rogon e pi motochiyel ni yima yog nge pi yalen ni kar n’igined nib tomal fare Motochiyel ma kan n’igin nge gowa ke t’ay ya kan fanay yugu reb rogon ni gathi ir. Machane pi rabbi e dar chuweged e pi motochiyel nem ya kur uneged boch ngay. Ere nap’an ni yib fare Messiah ni nge lubeg fare Motochiyel ma fare “barkow” e kari sug ko “icham” nib chag ngay ma aram e ke mo’mow ni nge pes u maday! (Mu taarebnag ko Proverb 16: 25.) Pi tayugang ko teliw e dar ayuweged fare Motochiyel ya kar kirebnaged. Machane mang fan ni de m’ag fare “yoror” rorad ni aram e pi motochiyel ni ur fl’eged?

19. (a) Mang fan ni de m’ag fare “yoror ni be liyeg fare Motochiyel”? (b) Mang e ma dag ni pi tayugang ko teliw ni Jew e dariy e michan’ rorad?

¹⁹ De tamilang u wan’ e pi tayugang ko Jew ni rogon ni ngan chamnag e kireb e bay u gumerchaey ma gathi bay ko motochiyel ni boor ni un fl’eg. (Jeremiah 4:14) T’ufeg e aram rogon ni ngan gel​—ni rogon ni ga ma t’ufeg Jehovah nge motochiyel rok, nge gafarig nib mat’aw. Tufeg ni aram rogon e ma n’igin ngan fanenikay e tin ni ma fanenikay Jehovah. (Psalm 97:10; 119:104) Piin nib sug gumercharad ko t’ufeg e yad ma par nib yul’yul’ ko pi motochiyel ku Jehovah u nap’an ni yad bay ko re fayleng ney nib kireb. Ke taw’ath e pi tayugang ko teliw ni Jew ya ke mil fan ngorad ni ngar machibnaged e girdi’ mar mon’eged e t’ufeg ni aram rogon mar k’aringed. Mang fan ni dar lubeged e re n’em? Ya dariy e michan’ rorad. (Matthew 23:23, footnote) Faan go manga ke michan’rad ko gelngin e kan ni thothup rok Jehovah ni nge k’aring gumerchaen e piin nib yul’yul’, ma aram e dabra lemnaged nib t’uf ni ngar gagiyegnaged e yafas ko girdi’. (Isaiah 59:1; Ezekiel 34:4) Dariy e michan’ rorad me ere de yog ni ngar k’aringed e michan’ ko yugu girdi’; ma kar pied e tomal ko girdi’ ko pi motochiyel ni ur sunumiyed.​—Matthew 15:3, 9; 23:4.

20, 21. (a) Mang wenegan ni yib ko teliw ni Jew ni bochan ni kan lemnag ni baga’ fan ni nguun fol ko yalen? (b) Mang e gad be fil ko n’en ni buch ko teliw ni Jew?

²⁰ Pi tayugang ko teliw ni Jew nem e dar mon’ognaged e t’ufeg. Pi yalen rorad e ke sumeg e teliw ni kayigi pag rogon ni be lemnag e pi n’en nde sor fan ko tirok Got ban’en, mar n’igined ni yugura fol e girdi’ ni fan ko madag​—ma aram me mom ni nge sum e ngongol ni ma dake moding. (Matthew 23:25-28) Pi motochiyel rorad e ke pi’ tapgin ni ngan turguy e kireb ko yugu girdi’. Ere pi Farise nib tolangan’rad e ur lemnaged ni bay mat’awrad ni ngar gathibthibnaged Jesus Kristus. Ma da ur lemnaged ko mang fan fare Motochiyel mar togopuluwgad ko fa bin riyul’ e Messiah. Ma wenegan riy e ke yog Jesus ngak fare nam ni Jew ni gaar: “Mu sapgad! Chiney e bay nn’ag e tabinaw romed.”​—Matthew 23:38, NW; Galatia 3:23, 24.

²¹ Mang e gad be fil ko re n’ey? Ba tamilang ni lem ni kari yal’uw ndabi mam’ag rogon ni ma fol ko yalen e dabi mon’og e liyor nib machalbog ku Jehovah! Machane aram e de t’uf ko piin ma liyor ku Jehovah ko ngiyal’ ney ni ngar ted chilen boch ban’en ya kari mus ni pi motochiyel ko Thin nib Thothup e ngan fol riy fa? Danga’. Bin migid e thin e ra weliy ko uw rogon ni ke tay Jesus Kristus ba motochiyel ni kab fel’ ko fare Motochiyel rok Moses.

[Boch e Thin nra Tamilangnag Murung’agen]

Rayog ni Ngam Weliy?

◻ Uw rogon ma urngin ban’en ni kan sunumeg e bay e motochiyel nib thothup ni be gagiyegnagrad?

◻ Mang fan fare Motochiyel rok Moses?

◻ Mang e ma dag ni fare Motochiyel rok Moses e ke ga’nag fan e runguy nge gol?

◻ Mang fan ni pi tayugang ko teliw ni Jew e ur uneged boor e motochiyel ko fare Motochiyel rok Moses, ma mang wenegan riy?