Ban’en Nib Mith Nri Dabi Mithag E Kristiano!

“Urngin ngiyal’ ni gu ma machib ngak urngin e girdi’ u fithik’ e girdi’ ni yoor. . . . Dawor gu weliy ban’en nib mith.”​—JOHN 18:20.

1, 2. Mang fan fare bugithin nu Greek ni my·steʹri·on ni bay ko Bible?

FARE bugithin nu Greek ni my·steʹri·on e ni piliyeg ko fare New World Translation of the Holy Scriptures ni 25 yay ni “ban’en nib thothup mab mmith” ma 3 yay e “ban’en da nnang.” Ban’en nib mith mab thothup e dabi siy ni ri baga’ fan! Be’ ni kan taw’athnag ni nge yog e tamilangan’ u ban’en nib mith ni aram rogon e susun ni nge falfalan’ ngay, ya kan turguy ni bay rogon ni nge nang ban’en nib mith rok fa An Th’abi Ga’ ko palpal th’ib.

² Fare babyor ni Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words e be micheg ni baga’ ni kab puluw fare thin ni “ban’en nib thothup ma mmith” ko “ban’en nda nnang.” Be weliy morngaagen fare bugigithin ni my·steʹri·on ni gaar: “U lan e [Bin ni Greek e M’ag ko Bible] ma de sor fan nga ban’en nda nnang (ni bod fare bugithin ni Meriken), ya ma sor fan ko ban’en ndabiyog ni nge nang e girdi’ fan ndariy e ayuw riy, ma kari mus ni Got e rayog ni nge tamilangnag, ma ma rin’ ko ngiyal’ ni ke dugliy, ma ma pi’ ko girdi’ ni bay e Kan ni Thothup Rok ma kari mus. Rogon e re bugithin nem ko thin ni Meriken e ban’en nda nnang e ma sor fan ko tamilangan’ ni kan mithag; ma rogon ni bay ko Bible e ma sor fan ko thin riyul’ ni kan dag. Ere pi thin nib puluw ngay e ‘kan tamilangnag,’ ‘ke m’ug,’ ‘kan dag,’ ‘kan machibnag,’ ‘kan nang fan,’ ‘kan wereg.’”

3. Uw rogon nib thil e ulung ko Kristiano u nap’an e bin som’on e chibog ko yugu boch e teliw ni da nnang morngaagrad?

³ Pi thin nem e ma tamilangnag rogon fene thil thilin e pi yuraba’ i teliw nib mith u nap’an e bin som’on e chibog nge fare ulung ko Kristiano ni ka fini sum. Piin ni kar uned ko pi teliw nem nib mith e kan tay chilen ngorad ndabkur weliyed e machib rorad, machane dariy biyay ni kan nog e re n’em ko pi Kristiano. Rriyul’ ni i weliy apostal Paul morngaagen e “gonop rok Got nib mith,” me yog ni “de nang e girdi’,” ya kan mithag rok e “pi pilung u roy u fayleng.” Ma dan mithag rok e pi Kristiano ya kan tamilangnagan’rad u daken e kan ni thothup rok Got ni fan ni ngar wereged ko girdi’ ni yoor.​—1 Korinth 2:7-12; mu taarebnag ko Proverbs 1:20.

Kan Tamilangnag fare “N’en nib Thothup ma Mmith”

4. Mini’ e ba l’ag ko fare “thin nib thothup ma mmith” ma uw rogon?

⁴ Fare “n’en nib thothup ma mmith” e ma sor fan ku Jesus Kristus. I yoloy Paul ni gaar: “e rin’ [Jehovah] riy e tin ni ke finey, me dag ngodad e n’en ni ke tay nib mith ni ke mu’ i lemnag rok ni nge libguy u daken Kristus. N’en ni ke mu’ i lemnag rok Got ni nge rin’ e bay fini taw nga nap’an me libguy, ni aram e nge kunuy urngin e tin ni sunumeg ban’en nga taabang, ni urngin ban’en ni bay u tharmiy ngu but’, me par Kristus ni ir e llug riy.” (Efesus 1:9, 10) Miki tamilangnag Paul u morngaagen fare “n’en nib thothup ma mmith” faani weliy ni ba t’uf ni ngan “nang e tin nib riyul’ u morngaagen fare n’en nib thothup ma mmith rok Got, ni aram Kristus.”​—Kolose 2:2, New World Translation of the Holy Scriptures.

5. Mang e ba l’ag ko fare “thin nib thothup ma mmith”?

⁵ Machane ka bay boch ban’en nib l’ag ngay ya fare “n’en nib thothup ma mmith” e aram ban’en nib mith nib yoor raba’ riy. Ya gathi ke mus ni be tamilangnag Jesus ni ir fare Owchen ni kan micheg ara Messiah; ya kub muun ngay e liw rok u nap’an ni nge lebuguy e tin nib m’agan’ Got ngay. Kub muun ngay e am nu tharmiy, ni aram Gil’ilugun fare Messiah rok Got, ni aram e n’en ni weliy Jesus u morngaagen ngak pi gachalpen ni gaar: “Gimed e kan weliy ngomed kam nanged fan e tin nda nnang ni murung’agen e gagiyeg nu tharmiy, machane yad e dawor.”​—Matthew 13:11.

6. (a) Mang fan nib puluw ni ngan nog ni i par fare thin “nib thothup ma mmith” nib “mith ni ke kakrom i kakrom.”? (b) Uw rogon ni kan tamilangnag buch uw iyan?

⁶ Ra n’uw nap’an e ngiyal’ u thilin e yay nsom’on ni weliy Got morngaagen e tin m’agan’ ngay ko Gil’ilungun fare Messiah nge ngiyal’ “nra m’ay . . . fare n’en nib thothup ma mmith.” (Revelation 10:7, NW; Genesis 3:15) Ra m’ay u nap’an e ngiyal’ nran dugliy Gil’ilungun Got, ya arrogon ni be yog ko Revelation 10:7 nge 11:15. Ma rriyul’ ni 4,000 eduw ni ke yan u thilin e yay nsom’on ni kan weliy morngaagen Gil’ilungun Got u Eden nge mada’ ko ngiyal’ ni yib fa en ni ra mang Pilung riy ko duw ni 29 C.E. Ma ke yan 1,885 e duw u m’on ni kan dugliy e re Gagiyeg nem u tharmiy ko duw ni 1914. Ere buch uw iyan ma kan tamilangnag fare “n’en nib mith” u lan 6,000 e duw. (Mu guy page 30.) Ba sorok Paul nap’an ni weliy ni “ke dag e tin nib thothup ma mmith ni i par nib mith ni ke kakrom i kakrom. Machane chiney e kan dag e tin riyul’ kan nang.”​—Roma 16:25-27; Efesus 3:4-11.

7. Mang fan ni rayog ni nge mich u wan’dad ko fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop?

⁷ Jehovah e gathi bod e girdi’ ni ba ngoch nap’an e yafas rorad, me ere der ma lemnag ni thingari gur me weliy e tin nib mith rok u m’on ko ngiyal’ nib m’ag. Re n’ey e susun nge ayuwegdad ndabi ngochngochan’dad u nap’an ndawori yog ni ngan weliy reb e thin ko Bible nib tamilang. Kan dugliy fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop ni nge mil fan ngorad ni ngar pied gan e tabinaw ni Kristiano ko ngiyal’ nib puluw, ma goo yad manang e n’en ni bay rogon ngorad me ere dabra weliyed boch ban’en ni lem rorad u m’on ni kan tamilangnag ngorad. Dabi weliy fare tapigpig e lem rok me yog ni ri aram rogon. Ma ba sobut’an’ me ere ma yog ni chiney ma dabiyog ni nge pi’ e fulweg ko urngin e deer, ya be lemnag e thin ko Proverbs 4:18. Machane ri gad ba falfalan’ ngay ni ra tamilangnag Jehovah e tin nib m’agan’ ngay ma mmith ko ngiyal’ ni ke turguy nge rogon ni ba adag! Susun ndabi ngochngochan’dad ko n’en ni ke yarmiy Jehovah ma dabda m’ongad rok fa An ni ma dag e tin nib mith. Kan fl’eg laniyan’dad ya gad manang ni gathi aram rogon fare ulung ni be fanay Jehovah ko ngiyal’ ney! Ya ba yul’yul’ mab gonop.​—Matthew 24:45; 1 Korinth 4:6.

Thingarni Wereg e Thin ni Morngaagen Fare N’en nib Mith ni Kan Tamilangnag!

8. Uw rogon ma gad manang ni susun ni ngan tamilangnag fare “thin nib thothup ma mmith”?

⁸ De tamilangnag Jehovah e “n’en nib thothup ma mmith” rok ngak e pi Kristiano ni fan ni ngar ted nib mith. Ya fan ni ngan wereg e thin morngaagen, ya arrogon nib puluw ko n’en ni yog Jesus ko urngin pi gachalpen​—ma gathi ke mus fan ko in e tayugang ko teliw: “Gimed bod e tamilang ngak e girdi’ nu fayleng ni polo’. Bbinaw ni kan tay nga daken bburey nib tolang e dabiyog ni nge mith. Dariy be’ nra tay e nifiy ko magal ni nge tay nga tan baraba’ i ban’en; ya ra tay nga tagil’ e magal, ko gin nrayog ni nge gal’ urngin e girdi’ ni yad bay u lan e naun. Ere ku er rogomed ni nge gal raamed u p’eowchen e girdi’, ya ngar guyed e tin nib fel’ ni gimed be rin’ mi yad yog e sorok ngak e Chitamangimed ni bay u tharmiy.”​—Matthew 5:14-16; 28:19, 20.

9. Mang e mich riy ni de lemnag Jesus ni nge thiliyeg boch ban’en ko ngiyal’ nem?

⁹ De lemnag Jesus ni nge fl’eg reb e ulung nib mith mar rin’ed boch ban’en nda nnang. Yoloy Robert M. Grant fare babyor ni Early Christianity and Society, me weliy riy e n’en ni yog Justin Martyr ni ir e apologist u nap’an e bin l’agruw e chibog u morngaagen e tin som’on e Kristiano ni gaar: “Faanra pi Kristiano e yad e revolutionist ma yad ra par nib mith ni fan ni nge yog ngorad e n’en ni yad be nameg.” Machane uw rogon nra par e Kristiano nib “mith” ma taab ngiyal’ me yad bod e “binaw . . . ni kan tay nga daken bburey nib tolang”? Dar lemnaged ni ngar mithaged e tamilang rorad nga tan baraba’ i ban’en! Ere de t’uf ni nge rus fare am ko pi n’en ni ur rin’ed. Ma ke weliy e cha’ ney ni yad “e tin th’abi fel’ e fager ko fare pilung ya yad ma mon’ognag e gapas nge yaram.”

10. Mang fan ni pi Kristiano e dabra mithaged yad?

¹⁰ De lemnag Jesus ni ra mithag pi gachalpen ni yad girdien e n’en ni kan pining sect ko teliw ngay. (Acts 24:14; 28:22) Ra kireban’ Kristus nge Chitamangin ni ir fa An ni ma Dag e tin nib mith nfaanra dabda boded e tamilang, maku dabda falfalan’gad ngay.

11, 12. (a) Mang fan ni ba adag Jehovah ni ngan tamilangnag e Kristiano? (b) Uw rogon ni i tay Jesus e kanawo’ ko re n’ey?

¹¹ “Dabun [Jehovah] ni nge n’ag be’, ya ba adag ni nge urngin e girdi’ mi yad pi’ keru’rad ko urngin e denen ni yad be rin’.” (2 Peter 3:9; Ezekiel 18:23; 33:11; Acts 17:30) Yibe n’ag fan e denen ko girdi’ ni kar kalgadngan’rad u daken e michan’uy ko maligach ni pi’ Jesus Kristus, ni ke pi’ ir ni nge biyuliy urngin e girdi’​—ma gathi ke mus ni fan ko boch e girdi’—ya “fan e nge urngin e piin ni michan’rad ngak e aram e dab kur m’ad, ya ke yog e yafos ndariy n’umngin nap’an ngorad.” (John 3:16) Baga’ fan ni ngan ayuweg e girdi’ ngar rin’ed e tin nib t’uf ni nge yog ni ngan turguy ni yad e saf, ma gathi kaming, u nap’an e ngiyal’ ko pufthin ni bay yib.​—Matthew 25:31-46.

¹² Dabni mithag e tin riyul’ e Kristiano; ya ngan tamilangnag u gubin ngiyal’ nrayog. I tay Jesus e kanawo’ ko re n’ey. Nap’an ni deeriy e prist nib tolang Jesus u morngaagen pi gachalpen nge morngaagen e machib ni be tay, me gaar: “Urngin e ngiyal’ ni gu ma machib ngak urngin e girdi’ u fithik’ e girdi’ ni yoor; ma urngin e machib ni gu ma tay e gu ma tay u lan tafen e muulung i yan ngu lan e tempel ko gin ni ma muulung urngin e girdi’ nu Israel ngay. Dawor gu weliy ban’en nib mith.” (John 18:19, 20) Ma bochan e re n’ey ma mini’ e en ni bay madgun Got u wan’ e rayog ni nge mithag e thin ni ke yog Got ni thingari wereg? Mini’ e rayog ni nge mithag “fare kiy ko tamilangan’” ni ma pow’iy iyan ko yafas ni manemus? Faanra yodorom ma ra bod e pi tayugang ko teliw ni ur dake modingniged yad u nap’an e bin som’on e chibog.​—Luke 11:52; John 17:3.

13. Mang fan nsusun ngad machibnaged e girdi’ u gubin ngiyal’ nrayog?

¹³ Dabda paged nra nnog ni gadad e Pi Mich Rok Jehovah e kad mithaged e thin ko Gil’ilungun Got! Demtrug ko yiba adag fare thin fa danga’, ma thingari nang e girdi’ ni kan machibnag. (Mu taarebnag ko Ezekiel 2:5; 33:33.) Ere nguuda weliyed fare thin riyul’ u gubin ngiyal’ nrayog nge ngak urngin e girdi’, ndemtrug e gin ni gad ma mada’nagrad riy.

Yira The’ e Lam nga L’ugun Satan

14. Mang fan nsusun ndabda telgad ni ngad tamilangnaged e liyor rodad?

¹⁴ Bay boor yu yang ni be lingagil e Pi Mich Rok Jehovah ko news. Bod rogon ni un rin’ ko tin som’on e Kristiano ma boor yay ni yibe weliy morngaagen rogon nde puluw ma yibe lemnag ni yad bod bogi teliw ni cult nge pi ulung nib mith. (Acts 28:22) Gathi ra gel e togopuluw ngodad ni faanra gad ra machib u fithik’ e yoor fa? Dariy e gonop riy maku de puluw ko fonow rok Jesus ni ngad uned ko magawon nde t’uf. (Proverbs 26:17; Matthew 10:16) Machane ku dabda mithaged e maruwel ko machib ko Gil’ilungun Got ma da ayuweged e girdi’ nge fel’ e par rorad. Ya pi n’em e ma n’uf Jehovah, ma ma tolangnag, ma ma pow’iy e girdi’ ngak nge ngak Gil’ilungun. Ke yoor e girdi’ ni be un ko thin riyul’ ko Bible u Europe ni Ngek ngu yu yang u Africa ni bochan e rayog ni ngan machibnag e thin riyul’ u fithik’ e yoor e chiney.

15, 16. (a) Mang fan ni ngad tamilangnaged gadad nge rogon fene gad ba flaab, machane ku aram e n’en ni ngan ayuw riy fa? (b) Mang fan ni ra the’ Jehovah e lam nga l’ugun Satan?

¹⁵ Rriyul’ ni rogon ni ma machib e Pi Mich Rok Jehovah u fithik’ e yoor, nge rogon ni yad be par u paradis nib spiritual, nge rogon in ke fel’ rogorad riy​—ya yad boor ma boor e chugum rorad​—ma ar fan ni yad ba lingagil. Pi n’en ney e ma k’aring e piin nib yul’yul’ ngar uned ngay, ma piin ta togopuluw e ra dabuy. (2 Korinth 2:14-17) Ma sana bochan ni ke fel’ rogorad ma aram e n’en nra k’aring e tirok Satan e girdi’ ngar togopuluwgad ko girdi’ rok Got.

¹⁶ Susun ngad rusgad ko re n’ey? Danga’ ya arrogon ni be yog ko thin ni i yiiynag Jehovah u Ezekiel guruy ni 38 nra buch. Be yiiynag ni Gog nu Magog, ni be yip’ fan Satan ni Moonyan’ ni kan nin’ nga fayleng u tomren ni kan dugliy Gil’ilungun Got ko 1914, e ra togopuluw ko girdi’ rok Got. (Revelation 12:7-9) Ma yog Jehovah ngak Gog ni gaar: “Thingar mog: ‘Gu ra yib nib togopuluw ko fare binaw u daken e ted. Gu ra yib nga daken e piin ni dariy ban’en ni be magawonnagrad, ni yad be par nib gapas lanin’rad, ma dariy e yoror rorad, ma dariy e mab ara garog ko binaw rorad.’ Ga ra yodorom ni fan ni nge yog boch ban’en ngom ma ngam fek e tin ni ga ba adag, ni ngam mub ko yu gin ndariy ban’en riy faram ma chiney ma be par e girdi’ u gubin e nam riy, ni be yoor e chugum rorad nge binaw rorad, mi yad e piin ni be par u lukngun e fayleng nib pagan’rad.” (Ezekiel 38:11, 12) Ma verse 4 e be dag ni de t’uf ni nge rus e girdi’ rok Got ko re togopuluw ney, ya Jehovah e ir e n’igin. Mang fan ni ra pag Got​—arrogon, me k’aring​—ni ngan togopuluw ko girdi’ rok? Verse 23 e be weliy e fulweg ni pi’ Jehovah ni gaar: “Gu ra n’ufeg ma gu ra thothupnageg ma gu ra rirnageg ma gu ra n’igin ni gub gilbuguwan u p’eowchen e pi nam; ma thingara nanged ni gag Jehovah.”

17. Susun uw rogon u wan’dad e ngiyal’ nra togopuluw Gog ngodad?

¹⁷ Ere dabi rus e girdi’ rok Jehovah ko ngiyal’ nra togopuluw Gog ngorad, ya yad be sonnag e ngiyal’ nem nra lebug e thin ko profet u lan e Bible. Rib fel’ ni ngan nang ni be flaabnag Jehovah e ulung rok u fayleng me fel’ rogorad, ma aram rogon ni yibe the’ e lam nga l’ugun Satan ma be girngiyrad ko tirok ban’en ngar uned ko magothgoth!​—Ezekiel 38:4.

Dariy Biyay e Kab Ga’ Fan ko Ngiyal’ Ney!

18. (a) Mang e be tamilang u wan’ e girdi’ ko ngiyal’ ney ma mang fan? (b) Uw rogon nge rogon ni ma k’aring fare machib ko Gil’ilungun Got boch e girdi’ e susun nge k’aringdad?

¹⁸ Ngiyal’ ney ma kari tamilangnag e Pi Mich Rok Jehovah e machib rorad ni bay ko Bible, ni mus faanra gathi ri ba adag e girdi’ e re n’ey. U lan in e duw ma ur ginanged e girdi’ nib kireb e tamaggow nge drug, mab kireb ni dabni gechignag e bitir, mab kireb e miti entertainment nib l’ag ko ngongol ndarngal nge cham, maku ur tamilangnaged nib kireb ni ngan kuruf e racha’. Maku kar tamilangnaged ni de puluw e machib ko evolution. Chiney ma be yoor iyan e girdi’ ni be yog ni, “Ba sorok e Pi Mich Rok Jehovah.” Faan manga dada tamilangnaged e pi n’en ney u fithik’ e yoor ma dab rogned e pi thin nem. Ma nap’an ni yad ra yog e pi thin nem ma yad be mon’og iyan ma sana ra munmun mi yad gaar, “Satan, kam lifith l’ugunam; ba sorok Jehovah.” Aram tapgin ni nguuda folwokgad rok Jesus ma gad wereg e thin nib riyul’ u fithik’ e yoor!​—Proverbs 27:11.

19, 20. (a) Mang e ke dugliy e girdi’ rok Jehovah lanin’rad ngay ko duw ni 1922, ma kab puluw e pi thin nem ko ngiyal’ ney fa? (b) Susun uw rogon u wan’dad fare “thin nib thothup ma mmith” rok Jehovah?

¹⁹ Kari nang fan e girdi’ rok Jehovah e re n’ey nib mil fan ngorad ni ngar rin’ed. U nap’an reb e convention ko duw ni 1922, ma J. F. Rutherford, ni ir fare president ko Watch Tower Society, ko ngiyal’ nem e ke gaar: “Mu pared ni gimed ba sober, mi gimed be par nib od u gubin ngiyal’, ma gubin ngiyal’ ma gimed be rin’ ban’en, ma dab kum rusgad. Mpired nib yul’yul’ ni gimed e tin riyul’ e pi mich rok Somol. Mmarod ko cham nge mada’ ko ngiyal’ ni kan gathay urngin ban’en ko Babylon. Mwereged fare thin u yu gin nib chugur nge yu gin nib palog. Thingari nang e fayleng ni Jehovah e ir Got ma Jesus Kristus e ir fare Pilung ko pi pilung nge Somol ko pi somol. Ereray e rran ko pi rran. Mu sapgad, be gagiyeg fare Pilung! Gimed e piin ni ma wereg e thin morngaagen. Ere mwereged, mwereged, mwereged fare thin u morngaagen fare Pilung nge gil’ilungun.”

²⁰ Pi thin ney e baga’ fan ko duw ni 1922 ma kab baga’ fan 75 e duw nga tomren u nap’an ni kari chugur ni nge dag Kristus ni ir e an Ta Pufthin, nge Ta Gechig! Fare thin u morngaagen Gil’ilungun Jehovah ni kan dugliy nge morngaagen fare paradis nib spiritual ni bay ko girdi’ rok Got e aram ba “thin nib thothup ma mmith” ni rib baga’ fan ndabiyog ni ngan mithag. I tamilangnag Jesus ni thingari weliy iyan pi gachalpen morngaagen e n’en nra rin’ nge lebug e tin nib m’agan Got ngay “nge yan i mada’ ko yungi n’en ni yan i mus e fayleng ngay” ma fare kan ni thothup e ra ayuwegrad riy. (Acts 1:8; Efesus 3:8-12) Ma rriyul’ ni gad e pi tapigpig rok Jehovah ni ir fare Got ni ma tamilangnag e tin nda nnang ere ri dabda pared ni dabda wereged e re thin nib mith ney!

Mang e Fulweg Rom?

◻ Be mang fare “thin nib thothup ma mmith”?

◻ Uw rogon ma gad manang ni susun ni ngan wereg e thin u morngaagen?

◻ Mang e ra k’aring ni nge togopuluw Gog ko girdi’ rok Jehovah, ma susun uw rogon e re n’ey u wan’dad?

◻ Susun mang e nge mudugilan’dad ni ngad rin’ed?

[Kahol ko page 30]

BOCH I YAN MA KAN TAMILANGNAG BA “THIN NIB THOTHUP MA MMITH”

◻ Tomren e 4026 B.C.E.: I micheg Got nra yibnag ba Owchen ni ra thang mit Satan.​—Genesis 3:15

◻ 1943 B.C.E.: Kan dugliy fare m’ag ku Abraham, ni be micheg ni ra yib fa an ni Owchen u daken Abraham.​—Genesis 12:1-7

◻ 1918 B.C.E.: Kan gargelnag Isaak ni ir bang ko fare m’ag.​—Genesis 17:19; 21:1-5

◻ c. 1761 B.C.E.: I micheg Jehovah ni ra yib fa en ni Owchen u daken Jakob ni fak Issak.​—Genesis 28:10-15

◻ 1711 B.C.E.: I tamilangnag Jakob ni ra yib fa en ni Owchen u daken Judah ni fak.​—Genesis 49:10

◻ 1070-1038 B.C.E.: Kan tamilangnag ngak David ni Pilung ni ra yig fa en ni Owchen u daken ma ra gagiyeg ni ir e Pilung ndariy n’umngin nap’an.​—2 Samuel 7:13-16; Psalm 89:35, 36

◻ 29-33 C.E.: Kan tamilangnag ni Jesus e ir fa en ni Owchen, ni fare Messiah, me ir e ra mang ta pufthin, nge Pilung.​—John 1:17; 4:25, 26; Acts 10:42, 43; 2 Korinth 1:20; 1 Timothy 3:16

◻ I tamilangnag Jesus ni ra un boch e girdi’ ngak ko gagiyeg mi yad un ko pufthin, ma fare Gil’ilungun nu tharmiy e ra gagiyegnag e girdi’ u fayleng, ma piin ni pi gachalpen e thingara wereged e thin u morngaagen Gil’ilungun.​—Matthew 5:3-5; 6:10; 28:19, 20; Luke 10:1-9; 12:32; 22:29, 30; John 10:16; 14:2, 3

◻ I tamilangnag Jesus ni ran dugliy fare Gil’ilungun ko ngiyal’ ni kan turguy, ma boch ban’en ni be buch u fayleng e ra micheg e ngiyal’ nem.​—Matthew 24:3-22; Luke 21:24

◻ 36 C.E.: Ke tamilang u wan’ Peter ni ku ra un e girdi’ ni gathi yad yu Israel ko gagiyeg u tharmiy.​—Acts 10:30-48

◻ 55 C.E.: I weliy Paul ni ngiyal’ ni ba’ Kristus ma piin ni ra un ko Gil’ilungun u tharmiy e yira fasegrad mar pared ndabkura m’ad biid.​—1 Korinth 15:51-54

◻ 96 C.E.: I tamilangnag Jesus ni oren e girdi’ ni ran dugliyrad e yad 144,000 u gubin ma ngiyal’ nem ma ke tabab ni nge gagiyegnagrad.​—Efesus 5:32; Kolose 1:13-20; Revelation 1:1; 14:1-3

◻ 1879 C.E.: Fare babyor ni Zion’s Watch Tower e ke tamilangnag fare duw ni 1914 ni aram e duw ni baga’ fan ko fare “thin nib thothup ma mmith” rok Jehovah.

◻ 1925 C.E.: Be weliy fare The Watch Tower ni kan sunumeg fare Gil’ilungun ko duw ni 1914; ma be n’en ni ngan tamilangnag fare “thin nib thothup ma mmith” u morngaagen Gil’ilungun Got.​—Revelation 12:1-5, 10, 17

[Sasing ko page 29]

Bod Jesus ni Ani Ga’ rorad ma Pi Mich Rok Jehovah e ma wereg e thin u morngaagen Gil’ilungun Jehovah u fithik’ e yoor