Yibe Par U Fayleng Machane Yibe Par Nib Dar Riy

“Gathi ki gimed bang ko fayleng, . . . ereray fan ni ke e girdi’ nu fayleng.”​—JOHN 15:19, New World Translation.

1. Uw rogon thilin e pi Kristiano nge girdi’ nu fayleng, machane u rogorad u wan’ e girdi’ nu fayleng?

FA bin tomur e nep’ ni i par Jesus ko pi gachalpen, me gaar ngorad: “Gathi ki gimed bang ko fayleng.” Mang fayleng ni be weliy u morngaagen? Ya gathi ke yog faram ni gaar: “Yi Got e rib t’uf e fayleng rok, ma aram me pi’ Fak ni kari maagirag rok nge yib, ni fan e nge urngin e piin ni michan’rad ngak e aram e dab kur m’ad ya ke yog e yafas ndariy n’umngin nap’an ngorad”? (John 3:16, NW) Re fayleng nem ni ke weliy morngaagen e ba muun ngay pi gachalpen ya yad e som’on ni ke michan’rad ku Jesus me yog e yafas ni manemus ngorad. Me ere mang fan ni ke yog Jesus ni pi gachalpen e gathi yad bang ko fayleng? Ma mang fan ni ki yog ni gaar: “Gathi ki gimed bang ko fayleng, . . . ereray fan ni ke fanenikaymed e girdi’ nu fayleng”?​—John 15:19.

2, 3. (a) Mang fare “fayleng” ni susun ni nge par e pi Kristiano nib dar riy? (b) Mang e ma yog e Bible u morngaagen fare “fayleng” ni susun ni nge par e pi Kristiano nib dar riy?

² Fulweg riy e bochan ni ma fanay e Bible fare bugithin ni “fayleng” (Greek, koʹsmos) ko boch e kanawo’ nib thil reb nga reb. Fa binem e article e kan weliy riy ni yu ngiyal’ ma fare thin ni “fayleng” e ma sor fan ko boch e girdi’. Ereram e fayleng ni ke t’uf rok Got ma ke yim’ Jesus ni bocherad. Machane, fare babyor ni The Oxford History of Christianity e begaar: “Fare bugithin ni ‘fayleng’ e ku ma fanay e Kristiano ni nge sor fan nga ban’en nib mal’af rok Got ma be togopuluw ngak.” Uw rogon e re n’em? Weliy be’ nib Katolik ni Roland Minnerath fithingan u lan e babyor ni Les chrétiens et le monde (Pi Kristiano nge fare Fayleng), ni gaar: “Faanra kan weliy u morngaagen rogon nib kireb ma fare fayleng aram . . . gin nsuwon e pi am nib togopuluw ku Got ni yad ma rin’ e tirorad ban’en ma bochan ni yad be togopuluw ko gagiyeg rok Kristus ma aram mi yad mang e toogor rok ni bay u tan pa’ Satan.” Re “fayleng” nem e ma sor fan ko girdi’ u fayleng ni yad be par nib dar ku Got. Tin riyul’ e Kristiano e gathi yad bang ko re fayleng nem, ma yad ma fanenikayrad.

³ Nap’an ni ke chugur nga tungun e bin som’on e chibog, ma be lemnag John u morngaagen e re fayleng nem faani gaar: “Dabi t’uf romed e tin ni ba’ u roy u fayleng ara n’en nib mil fan nga fayleng. Faanra t’uf romed e tin ni bay u fayleng, ma aram e de t’uf e en ni Chitamangiy romed. Gubin ban’en nib mil fan ngaray nga fayleng ni aram e tin nib tagan ban’en ni yima ar’arnag ni tin nra guy e girdi’ ma yad ba adag ni nge yog ngorad, nge urngin ban’en ni bay u roy u fayleng nri ma uf e girdi’ ngay​—dariy reb e pi n’ey ni yib rok e en ni Chitamangiy; ya urngin me yib rok e fayleng.” (1 John 2:15, 16) Miki gaar: “Gadad manang nib mil fadad ngak Got, ma tin ni ka ba’ e girdi’ nu fayleng e ke suweyrad Faanem nib Kireb.” (1 John 5:19) Yog Jesus ni Satan e ir e be “gagiyegnag e re fayleng ney.”​—John 12:31; 16:11.

Ke Gel e Pi Am nu Fayleng

4. Uw rogon me sum e pi am ni world power?

⁴ Re fayleng ney nib dar ku Got e ke gel iyan u tomren fare Rran ni ke tharey e fayleng u nap’an Noah, ya boor e piin ni yad pi fak pi fak Noah e dakur liyorgad ku Jehovah Got. Nimrod e be’ nib gilbuguwan ya ke toy boch e mach, ma ir be’ nib “gel ni tamakol gamanman ma be togopuluw ku Jehovah.” (Genesis 10:8-12) Ngiyal’ nem ma ke yoor e mach u fayleng ni ra reb ma reb e nam, ma yu ngiyal’ ma boch e ra taab lanin’rad mi yad cham ngak yugu boch e nam. (Genesis 14:1-9) Ma ke gel boch e mach ko yugu boch e mach ma aram mi yad suweyrad me sum boch e am ni be gagiyegnag boch e binaw. Ma boch e nam ni aram rogon e kar gelgad min nog ni yad e gagiyeg ko fayleng.

5, 6. (a) Mang fa medlip e am ni world power ni be weliy e Bible morngaagen? (b) Mang e be yip’ fan e pi am ney, ma u uw ni ma yib gelngirad riy?

⁵ Bod rogon Nimrod ma pi tayugang ko re fayleng nem e dar liyorgad ku Jehovah mar rin’ed boch ban’en ni rib gel e kireb riy. Pi am nem e be yip’ fan e gamanman nib maloboch u lan e Bible, ma be tamilangnag e Bible nel’ e pi gagiyeg nem u lan in e chibog ni bay ban’en ni ur rin’ed me yib wenegan ko girdi’ rok Jehovah. Aram e pi am nu Egypt nge Assyria nge Babylon nge Medo-Persia nge Greece nge Roma. Ma tomren fare am nu Roma e kan yiiynag ni bay yib e bin medlip e am ni ra suwey e fayleng. (Daniel 7:3-7; 8:3-7, 20, 21; Revelation 17:9, 10) Aram e Anglo-American World Power, ni aram e nam nu Britain nge Meriken, ma munmun me gel e nam nu Meriken. Ke tabab e nam nu Britain u tomren ni ke m’ay fare nam ni Roman Empire.a

⁶ U Revelation ma fa medlip e gagiyeg nu fayleng e be yip’ fan fa medlip i lolugen ba gamanman nib maloboch ni yib u maday ni aram e day ni be yip’ fan e girdi’ ni kar wageygad. (Isaiah 17:12, 13; 57:20, 21; Revelation 13:1) Mini’ e ma pi’ gelngin e re gamanman nem? Be pi’ e Bible e fulweg ni gaar: “Me pi’ fare dragon gelngin ngak fare gamanman, nge tagil’, nge mat’awun ni baga’ lungun u puluwon e girdi’.” (Revelation 13:2) Ma re dragon nem e ir Satan ni Moonyan’.​—Luke 4:5, 6; Revelation 12:9.

Bayi Gagiyeg Gil’ilungun Got

7. Mang e ma l’agan’ e pi Kristiano ngay, me ere uw rogon u thilrad e pi am nu fayleng?

⁷ Ke chugur ni ke gaman 2,000 e duw ni be yibilay e pi Kristiano ni gaar: “Nge yib gil’ilungum, min rin’ e tin nib m’agan’um ngay u roy u but’ ni bod rogon ni yibe rin’ u tharmiy.” (Matthew 6:10) Manang e Pi Mich Rok Jehovah ni kari mus ni Gil’ilungun Got e rayog ni nge yibnag e bin riyul’ e gapas nga fayleng. Yad ma tiyan’ ko pi thin ko profet u lan e Bible, me ere ke mich u wan’rad ni dabki n’uw nap’an ma yira fulweg taban e re meybil nem ma Gil’ilungun Got e ra gagiyegnag e fayleng. (Daniel 2:44) Yad ma tay tanggin Gil’ilungun Got me ere yad ma par u mathilin e pi n’en ni ma rin’ e pi am ko fayleng.

8. Uw rogon u wan’ e pi am e gagiyeg ko Gil’ilungun Got, ni aram e kan yiiynag ko Psalm 2?

⁸ Boch e nam e ma yog ni yad ba passig ko teliw. Machane ngongol rorad e be dag ni dar ted fan ku Jehovah ni ir e Ani Ga’ u Palpal Th’ib ma ke dugliy Jesus ni ir e Pilung u tharmiy ma bay mat’awun ni nge gagiyegnag e fayleng. (Daniel 4:17; Revelation 11:15) Reb e thin ni kan yiiynag ko Psalm e be gaar: “Pi pilung nu fayleng e kar togopuluwgad, ma piin ni yad be gagiyegnagrad e kar muulunggad yad be makath nib togopuluw ngak Jehovah nge fare pilung ni ir e ke dugliy [Jesus]. Be lungurad: ‘Mmarod, ngad guyed rogon ngad chuwgad u tan e gagiyeg ni yow be tay ngodad, marod ngad tharbeged e gagiyeg ni yow be tay ngodad!’” (Psalm 2:2, 3, NW) De fel’ u wan’ e pi am ni ngar pared u tan pa’ ba gagiyeg ya dabi puf rogorad ni ngar rin’ed e tin ni yad ba adag. Ere, yog Jehovah ku Jesus ni ir e Pilung ni ke dugliy ni gaar: “Mu ning ngog, mu gu pi’ urngin e nam ngom; ma re fayleng ney ni polo’ e bayi mil suwon ngom. Bay gu gagiyegnagrad nga paam nib wasey; bay mt’et’arrad nnochiyang ni bod ba th’ib ni but’.” (Psalm 2:8, 9) Machane dabni ‘t’et’ar’ e re fayleng ney nib mus rogon riy ya yim’ Jesus ni fan ngorad.​—John 3:17.

Nge Siy “fare Pow” rok fare “Gamanman”

9, 10. (a) Mang e yibe ginangdad riy u lan fare babyor ni Revelation? (b) Mang e be yip’ fan fare ‘pow ko fare gamanman’? (c) Mang pow ni ba adag e pi tapigpig rok Got ni nge yog ngorad?

⁹ N’en ni kan dag ngak apostal John e be ginang ni re fayleng ney ko girdi’ ni be par nib mal’af rok Got e ra gelnag ir ngak “urngin e girdi’ ni piin ni yad ba sobut’ nge piin ni yad ba tolang, nge piin ni boor ban’en rorad nge piin ni yad ba gafgow, nge piin ni yad e sib nge piin ni gathi yad e sib ni ngan tay ba pow nga daken e rifrif u ba’ ni mat’aw i pa’rad nge nga daken peri’rad, ni dariy be’ nrayog ni nge chuw’iy ban’en fe pi’ ban’en nchuway’ ni faanra dariy e re pow ney rok, ni aram e fithingan fare gamanman ara re matheeg ni ke yan nga luwan fithingan.” (Revelation 13:16, 17) Mang fan e re thin nem? Ba pow nga daken rifrif u ba’ ni mat’aw paay e be yip’ fan ni yibe tay tanggin ban’en. Ma uw rogon fare pow nga daken peri’? Weliy fare The Expositor’s Greek Testament ni gaar: “Yibe puluwnag e re n’em ko yalen ni ngan tay e pow ni gachow fa brand nga daken e piin salthaw nge sib . . . ; fa ba puluw ko yalen ko teliw ni ngan tay fithingan ba got nga daken dow ni aram e talisman.” Boor e girdi’ e be dag ko ngongol rorad nge thin rorad ni bay e re pow nem rorad, ma aram mar ted ni yad e “pi sib” ara “pi salthaw” ko fare “gamanman.” (Revelation 13:3, 4) Ma yibe weliy ko mang e ra buch ngorad nga m’on u lan fare ke babyor ni Theological Dictionary of the New Testament ni gaar: “Pi toogor rok Got e ma pag ni ngan tay [fare pow] ko fare gamanman nga daken peri’rad ara rifrif u pa’rad, ni aram e mathaeg ni bay fithingan riy. Ma aram me yog ni nge fel’ rogorad ko salpiy nge shiyobay, machane ki be n’igin ni nge damumuw Got ngorad mi yad siyeg i un ko fare gagiyeg u lan biyu’ e duw, Rev. 13:16; 14:9; 20:4.”

¹⁰ Be gel iyan rogon nib t’uf ni ngan athamgil ma dabkun rus ni ngan togopuluw ko towasar ni ngan tay “fare pow” nga dakenam. (Revelation 14:9-12) Ma pi tapigpig rok Got e bay gelngirad ni aram rogon, ma bochan e re n’em ma yibe fanenikayrad ma yibe moningnagrad. (John 15:18-20; 17:14, 15) Yog Isaiah ni dariy rorad fare pow ko fare gamanman ya yad ra yoloy nga daken rifrif u pa’rad e pi thin ney ni gaar, “Fen Jehovah.” (Isaiah 44:5) Ma bochan ni yad ma ‘fil e fan rorad ma yad ma gel’gel’’ ko pi n’en nib kireb ni be rin’ e pi yuraba’ i teliw ni apostate ma aram min tay e pow nga peri’rad ni be yip’ fan ni bay rogorad ni ngan ayuwegrad mi yad par nib fas u nap’an ni ra pi’ Jehovah e gechig.​—Ezekiel 9:1-7.

11. Mini’ e ma pi’ mat’awun e pi am ni ngar gagiyeggad nge mada’ ko ngiyal’ ni ra yib Gil’ilungun Got ni nge gagiyegnag e fayleng?

¹¹ Pag Got e pi am ko girdi’ ni ngar gagiyeggad nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni ke taw nga nap’an ni nge tabab e am rok Kristus u tharmiy ni nge gagiyegnag e fayleng. Kan weliy morngaagen e re n’ey u lan e babyor ni yoloy Professor Oscar Cullmann ni The State in the New Testament. Ke yoloy ni gaar: “Bochan ni be pag Got e pi am ni ngar pared u ‘ba ngiyal’’ ma aram fan ni de taareban’rad e pi Kristiano ko Am, ya be m’ug riy ni yad be ngongol nib math keru’ ngay. Gu be tamilangnag ni ke mus ni be m’ug ni aram rogon. Ya ba t’uf ni ngad weliyed e thin ko Roma 13:1 ni be yog, ‘Gubin e girdi’ ma thingar ra folgad ko am . . . ,’ nge fare thin ni bay ko Revelation 13: fare Am e ir fare gamanman ni yib u lan fare low nib toar.”

Fare “Gamanman” nge “Caesar”

12. Uw rogon e lem ko Pi Mich Rok Jehovah nib puluw u morngaagen e pi am ko girdi’?

¹² De puluw ni ngan nog ni urngin e girdi’ ko am e Satan e be suwey lanin’rad. Ya boor iyad e ur micheged nib fel’ e gafarig rorad, ni bod fare proconsul Sergius Paulus ni be yog e Bible ni ir “be’ nib moon nib llowan’.” (Acts 13:7) Boch e tayugang e ur ayuweged e piin sobut’, ya nangan’ ni pi’ Got ngorad e i pow’iyrad ni yugu aram rogon ndar nanged Jehovah nge tin nib m’agan’ ngay. (Roma 2:14, 15) Ma dab mu pag talin ni be fanay e Bible fare bugithin ni “fayleng” u l’agruw e kanawo’: fare fayleng ko girdi’ nib t’uf rok Got ma aram e susun ni ngad t’ufeged, nge fare fayleng ni aram e girdi’ nib mal’af rok Jehovah, ni Satan e got rorad ma thingarda paloggad riy. (John 1:9, 10; 17:14; 2 Korinth 4:4; James 4:4) Ere pi tapigpig rok Jehovah e ba thabthabel e lem rorad u morngaagen e pi gagiyeg ko girdi’. Gad ma par u mathilin e magawon ko pi am ya gad e tapigpig ara ta mol’og ko Gil’ilungun Got ma kad ognaged e yafas rodad ku Got. (2 Korinth 5:20) Machane ku gad ma fol ko piin ni baga’ lungurad.

13. (a) Uw rogon u wan’ Jehovah e pi am ko girdi’? (b) U uw e gin ni ma mus riy e fol ni ma tay e pi Kristiano ko pi am ko girdi’?

¹³ Re ngongol nem nib thabthabel e ba puluw ko lem rok Jehovah Got. Nap’an nra gagiyeg e pi gagiyeg ko fayleng, fa boch e nam ni ba achig u fithik’ e yargel, mi yad diliiy e girdi’, ara gafgownag e piin ni ma liyor ku Got, ma aram e ba rogon ni ngan puluwnagrad ko thin ko profet u morngaagen e gamanman nib maloboch. (Daniel 7:19-21; Revelation 11:7) Machane, nap’an ni rin’ e pi nam e tin nib m’agan’ Got ngay mi yad n’igin ni nga un fol ko motochiyel nge par e girdi’ nib yaram mab mat’aw, ma aram mi yad e “pi tapigpig rok ni fene yoor.” (Roma 13:6) Ba adag Jehovah ni nge fol e girdi’ rok ko pi am nu fayleng mi yad par u tan pa’rad, machane gathi fol ni dariy e gin ni ma mus riy. Ya nap’an ni tay e girdi’ chilen ko pi tapigpig rok Got boch ban’en nib togopuluw ko motochiyel rok Got fa nap’an ni yad ma tay chilen boch ban’en ni dabni rin’ ni aram e pi n’en nib t’uf ni ngan rin’ ku Got, ma aram mi yad fol ko n’en ni yog e pi apostal ni lungurad: “Thingar gu folgad rok Got ko bin ni nggu folgad rok e girdi’.”​—Acts 5:29.

14. Mang e weliy Jesus u morngaagen rogon nra fol e pi Kristiano ko pi am? ma mang e weliy Paul?

¹⁴ Yog Jesus ni bay boch ban’en ni thingari fulweg pi gachalpen ko pi am nge ngak Got ye gaar: “Ere mpied ngak Caesar e tirok ban’en, mi gimed pi’ ngak Got e tirok ban’en.” (Matthew 22:21, NW) Kan thagthagnag nga laniyan’ apostal Paul ni nge yoloy e pi thin ney ni gaar: “Gubin e girdi’ e thingara folgad ko piin baga’ lungurad . . . Ma faanra mu rin’ e tin nib kireb, me ere mu tamdag ngak, ya ri bay gelngin nrayog ni nge gechignigem. Ya ir e tapigpig rok Got ni ma gechignag e piin ni ke damumuw Got ngorad ni bochan e yad be rin’ e kireb. Ereray fan nthingar mu fol ko pi am, ni gathi ke mus ni bochan e damumuw rok Got, ma ku bochan e be yog lanin’um ngom ni ereray e tin nib mat’aw. Ku ereray fan ni gimed be pi’ e tax.” (Roma 13:1, 4-6) Ka nap’an e bin som’on e chibog iyib ngaray ma thingari lemnag e pi Kristiano e pi n’en ni ma tay e am chilen ni ngar rin’ed. Ba t’uf ni ngar gonopiyed ko faanra yad ra fol ko pi motochiyel nem ma ra kireb ko liyor ku Got fa faanra ba puluw ni ngan fol riy ma susun ni ngar rin’ed.

Girdien e Binaw nib Yul’yul’

15. Uw rogon ni ma pi’ e Pi Mich Rok Jehovah ngak Caesar e tirok ban’en?

¹⁵ Pi tayugang ko am ni “baga’ lungurad” e yad e “tapigpig” rok Got u nap’an ni yad ma rin’ e tin nib m’agan’ ngay, ni ba muun ngay mat’awun ni ngar “gechignaged e piin nib kireb e ngongol rorad mi yad yog e sorok ngak e piin ni yad be ngongliy e ngongol nib fel’.” (1 Peter 2:13, 14) Pi tapigpig rok Jehovah e ma pi’ ngak Caesar e tax, ma yad ma rin’ e tin ni be yog lanin’rad ni ereram e tin nib puluw ko Bible ma “ngar folgad rok e piin pilung nge piin ni yad be tay murung’agen e girdi’, . . . mi yad par ni ngar rin’ed urngin e tin nib fel’.” (Titus 3:1) “Tin nib fel’” e ba muun ngay ni ngan ayuweg e girdi’, ni bod u nap’an ni ke yib e magawon ngorad. Boor e girdi’ e ur pininged e sorok ko Pi Mich Rok Jehovah ya kar golgad ngak e piin ni ke yib e magawon ngorad.​—Galatia 6:10.

16. Mang boch e ngongol nib fel’ ni ma rin’ e Pi Mich Rok Jehovah ni fan ko am nge girdi’?

¹⁶ Ma t’ufeg e Pi Mich Rok Jehovah e girdi’ ma yad rin’ e tin nth’abi fel’ e maruwel ni fan ngorad ni aram e ngan ayuwegrad nge tamilangan’rad ko tin nib m’agan’ Got ngay ni nge yibnag e “bin nib biech e tharmiy nge bin nib biech e fayleng.” (2 Peter 3:13) Yad ma fil ko girdi’ e pi motochiyel ko Bible ma yad ma fol riy, ma aram ma yad e piin nib fel’ u lan e binaw, ma yad ma ayuweg e girdi’ ndabra kirebgad. Ma fol e pi tapigpig rok Jehovah ko motochiyel ma yad ma tay fan e girdi’ ko am ni yad e minister, nge official, nge tapuf oloboch, nge pi tayugang ko binaw, mi yad tay fan e ‘piin ni susun ni ngan tay farad.’ (Roma 13:7, NW) Pi gallabthir ni yad e Pi Mich Rok Jehovah e ke felan’rad ni ngar maruwelgad u taabang e pi sensey ko skul ni ngan ayuweg e bitir rorad ni ngar skulgad nib fel’ rogon, ni aram e yad ra fil rogon ni nge yog e salpiy ngorad ma dabra manged e piin ni ma tomalnag e binaw. (1 Thessalonika 4:11, 12) U lan e pi ulung rorad ma ma togopuluw e Pi Mich Rok Jehovah ko lem nib laniyan’ ko girdi’ ni bochan e nam rorad ara tolngirad, ma baga’ fan u wan’rad ni nge gel e tha’ u thilin e girdien e tabinaw rorad. (Acts 10:34, 35; Kolose 3:18-21) Ere ngongol rorad e be dag ni ba googsur e thin ni yima t’ar nga dakenrad ni ma yog ni dar ma ayuweg e par ko tabinaw ma dar ma ayuweg e binaw. Ere, ba riyul’ e pi thin rok apostal Peter ni be gaar: “Ya baaray e n’en nib m’agan’ Got ngay: ba adag ni ngam th’abed gulungan e piin ni balyang ndar nanged fan e n’en ni yad be yog, ni ngam th’abed gulungrad ko ngongol nib fel’ ni gimed be rin’.”​—1 Peter 2:15.

17. Uw rogon nrayog ko pi Kristiano ni ngar “gonopiyed rogon pangirad ngak e piin ndawori mich Jesus Kristus u wan’rad”?

¹⁷ Ere tin riyul’ e pi gachalpen Kristus e “gathi yad bang ko fayleng,” ma yad be par u fithik’ e girdi’ u fayleng ma thingara “gonopiyed rogon pangirad ngak e piin ndawori mich Jesus Kristus u wan’rad.” (John 17:16; Kolose 4:5) N’umngin nap’an ni ma pag Jehovah e piin baga’ lungurad ni ngar pared ni yad e tapigpig rok, ma gad ra tay farad. (Roma 13:1-4) Gad ma par u mathilin e magawon ko pi nam machane gad ma meybil ni fan ngak e “pi pilung nge urngin e girdi’ ni yad be tay murung’agen e girdi’,” ma baga’ ni gad ra yodor u nap’an ni thingara turguyed ban’en nib l’ag ko liyor nib puf rogon. Gad ra rin’ e re n’ey “ni bochan e nge yog nda pired u fithik’ e mocha’ nge gapas, ni gadad be liyor ngak Got ma ba fel’ pangidad,” ni aram e rayog ni ‘urngin e girdi’ ni ngar thapgad ngak Got.’​—1 Timothy 2:1-4.

[Boch e Thin nra Tamilangnag Murung’agen]

Pi Deer ni Ngan Sul nga Daken

◻ Bin ngan e “fayleng” e yad bang riy e pi Kristiano ma bin ngan e “fayleng” e susun ni yad ba dar riy?

◻ Mang e be yip’ fan “fare pow” ko fare “gamanman” ni kan tay nga pa’ e girdi’ ara peri’, ma mang pow ni bay ko pi tapigpig rok Jehovah ni yad ba yul’yul’?

◻ Uw rogon u wan’ e tin riyul’ e Kristiano e pi am ko girdi’?

◻ Uw rogon ni ma ayuweg e Pi Mich Rok Jehovah e girdi’ mi yad ayuweg e binaw nge par nib fel’?

[Sasing ko page 28]

Be tamilangnag e Bible ni pi am e yad e tapigpig rok Got ma yad e gamanman nib maloboch

[Sasing ko page 29]

Pi Mich Rok Jehovah e ma ayuweg e binaw rorad ya yad ma lemnag e yugu girdi’