Nguum Marow Got U Taabang

“Mpaged fare kan ni thothup nge mang ir e i gagiyegnag pangimed, ma aram e dab um marod nga ar’aren lanin’med.”​—GALATIA 5:16.

1. (a) Uw rogon e fayleng u nap’an Enok ma uw n’umngin nap’an ni ke yan u taabang ku Got? (b) Uw n’umngin nap’an ni yan Noah u taabang Got, ma mang boch ban’en nib tomal ni ke mil fan ngak?

BE weliy e Bible ni ke yan Enok u “taabang ko bin riyul’ e Got.” Yugu aram rogon ni i par u fithik’ e girdi’ ni ma yog e thin nib kireb ma dariy Got u wan’rad, machane ki yan u taabang ku Got nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni ke yim’ ni 365 e duw rok. (Genesis 5:23, 24; Jude 14, 15) Ku arrogon Noah ni i yan “u taabang ko bin riyul’ e Got.” Ma ke rin’ u nap’an ni be chuguliy e bitir rok, ma be athamgil u fithik’ e fayleng ni bay e engel nib kireb riy nge pi bitir rorad nib ta cham, ma be toy fare arke ni baga’ ni kab baga’ ko pi barkow ko ngiyal’ nem. Ke par ni yow be yan Got u taabang u tomren fare Ran ni ke tharey e fayleng, ni mus ko ngiyal’ ni kan togopuluw ngak Jehovah biyay u Babel. Arrogon, ke par Noah ni yow be yan Got u taabang nge mada’ ko ngiyal’ ni ke yim’ ni 950 e duw rok.​—Genesis 6:9; 9:29.

2. Mang fan fare thin ni ‘ngan yan u taabang ku Got’?

² Nap’an ni be weliy e Bible u morngaagen e pi pumoon ney ni kar “ranod Got u taabang” ma be sor fan nga ban’en. Ya be yip’ fan ni ke ngongol Enok nge Noah u rogon ni be micheg ni ba gel e michan’ rorow ku Got. Kar rin’ew e n’en ni tay Jehovah chilen ngorow mar puluwnagew e yafas rorow ko pi n’en ni kar nangew u morngaagen e ngongol rok ngak e girdi’. (Mu taarebnag ko 2 Kronicles 7:17.) Ke taareban’rad Got ko pi n’en ni yog nge pi n’en ni rin’ maku ur rin’ew urngin ban’en nib t’uf ni ngar rin’ew ku Got​—ni gathi ke mus ni yugu boch ban’en ya urngin ban’en ni yog Got u rogon nrayog rorow ni yow e girdi’ ndar flontgow. Ere ke rin’ Noah e n’en ni yog Got ngak ni nge rin’ me rin’ nri rogon. (Genesis 6:22) De m’on Noah rok Got nge rin’ boch ban’en nde yog Got ni nge rin’, maku de sowath ni nge rin’ e n’en ni ka nog ngak. Ke fel’ thilrow Jehovah, me ere ke meybil ngak Got nib puf rogon me chaariy e fonow ni pi’ Got ngak, mu uranow Got u taabang. Ga be yodorom fa?

Ba Kanawoen e Yafas ni Nguun Par Riy

3. Mang e baga’ fan ko urngin e piin ni kar ognaged yad ku Got mar uned ko taufe ni yad e pi tapigpig rok?

³ Bay e falfalan’ riy ni ngan guy e piin ni kar tababgad i yan u taabang ku Got. Ma nap’an ni yad ma rin’ boch ban’en nib puluw ko tin nib m’agan’ Jehovah ngay ma aram mi yad dag ni ke michan’rad ngak, ya dariy be’ nra fel’ u wan’ Got ni faanra de mich Got u wan’. (Hebrews 11:6) Gad ba falfalan’ ya nap’an fa lal e duw ni ke yan ma ra reb e duw ma ke pag 330,000 e girdi’ ni kar ognaged yad ku Jehovah mar uned ko taufe u fithik’ e ran! Machane ku baga’ fan ni nguur ranod u taabang ku Got maku baga’ fan ngodad.​—Matthew 24:13; Revelation 2:10.

4. Mang fan ni boor e girdi’ nu Israel ni kar chuwgad u Egypt e dar uned ko fare Binaw ni Kan Micheg ngorad ni yugu aram rogon ni ke michan’rad boch ngak Got?

⁴ Nap’an Moses ma ba t’uf e michan’ ko girdi’ nu Israel ni ngar uned ko madenom ko Palukaf u Egypt mar liyefed e racha’ nga langan e mab ko tabinaw rorad. (Exodus 12:1-28) Machane ke maruwar e michan’ rok boor e girdi’ u nap’an ni kar guyed e pi salthaw rok Farao ni be chugur iyib ngorad u lan fare Day ni Row. (Exodus 14:9-12) Be dag Psalm 106:12 ni nap’an ni ka ranod nga baraba’ fare day nga daken e but’ nib milik ma kar guyed e day ni ke tharey e pi salthaw nu Egypt, ma aram me “mich u wan’rad e thin rok [Jehovah] biyay.” Machane de n’uw nap’an nga tomren u nap’an ni yad bay u daken e ted me gun’gun’ piyu Israel u morngaagen e ran ni ngan unum nge ggan, nge rogon ni yibe pow’iyrad. Ma kar madugdaggad ya 10 e spy ko fa 12 e spy e kar weliyed boch ban’en nde fel’ u morngaagen fare Binaw ni kan Micheg ngorad. Ma aram e n’en ni buch min nog e pi thin ko Psalm 106:24 ni be gaar, “de mich e thin rok [Got] u wan’rad.” Kar adaged ni ngar sulod nga Egypt. (Numbers 14:1-4) Ke mus ni ke michan’rad ngak Got ko ngiyal’ ni kar guyed gelngin Got ni ke m’ug ngorad. Dar pared ni yad be yan u taabang ku Got. Ma wenegan ni yib riy e de un boch e pi girdi’ nem nu Israel nga lan fare Binaw ni kan Micheg ngorad.​—Psalm 95:10, 11.

5. Uw rogon nib peth e thin ko 2 Korinth 13:5 nge Proverbs 3:5, 6 ko yan u taabang ku Got?

⁵ Be pi’ e Bible e fonow ngodad ni gaar: “Mu changargad ngomed ko gimed be par ni gimed be ngongol u fithik’ e michan’ romed ngak Kristus fa danga’.” (2 Korinth 13:5) Rogon ni ngan “par u fithik’ e michan’” e ngan fol ko machib ko Kristiano. Aram e n’en ni baga’ fan ni ngad pared ni nguu darod Got u taabang u n’umngin nap’an e yafas rodad. Ku thingarda maruweliyed e michan’ rodad ma gad pagan’ ku Jehovah ni aram e gad be yan Got u taabang. (Proverbs 3:5, 6) Bay boor e wup nge low ni rayog ni nge aw ngay e piin ndar yodoromgad. Mang boch e pi wup ney?

Nge Siy i Pagan’ Be’ Ngak

6. Mang e goo manang urngin e Kristiano u morngaagen e ngongol ndarngal nge iling, ma uw rogon e pi denen ney u wan’rad?

⁶ Urngin e piin ni ur filed e Bible, ma kar ognaged e yafas rorad ku Jehovah, mar uned ko taufe e goo yad manang ni ngongol ndarngal nge iling e ba togopuluw ko Thin Rok Got. (1 Thessalonika 4:1-3; Hebrews 13:4) Ma ba puluw e re n’ey u wan’rad. Ke m’agan’rad ngay ni ngar folgad riy. Machane ngongol ndarngal e aram reb e wup rok Satan ni rib baga’ angin ni ma yib ngak. Mang fan?

7. U daken e ted nu Moab ma uw rogon ni ke l’ag e pi pumoon nu Israel ko ngongol ni goo yad manang nib kireb?

⁷ Som’on ma piin ni ma un ko ngongol ndarngal e dar tafinaynaged ni ngar uned ngay. Sana ku aram rogon piyu Israel u daken e ted nu Moab. Sana ke magar e pi pumoon nu Israel ko par u daken e ted mi yad lemnag nib fel’ daken e pi ppin nu Moab nge Midian ma yad ba gol. Machane mang e buch u nap’an ni kan pining yu Israel ngar pared u taabang ni yad e piin ni ma pigpig ku Baal ma gathi Jehovah, ma yad e girdi’ ni ma pag e pi rugod rorad (ni mus ko pi tabinaw nib tolang) ni ngar pared ko pumoon ni yugu aram rogon dar mabgolgad? Nap’an ni lemnag e pi pumoon nu Israel nib fel’ ni ngan chag ngorad, ma aram min waliyrad ngar rin’ed boch ban’en ni yad manang nib kireb, ma wenegan ni yib riy e ke mul e yafas rorad u pa’rad.​—Numbers 22:1; 25:1-15; 31:16; Revelation 2:14.

8. Ngiyal’ ney ma mang e ra k’aring e Kristiano nge un ko ngongol ndarngal?

⁸ Mang e rayog ni nge n’igin be’ nge aw ko wup ni aram rogon ko ngiyal’ ney? Yugu aram rogon ni manang rogon fene kireb ni ngan un ko ngongol ndarngal, machane faanra de lemnag ni bay e riya’ riy ni nge pagan’iy ngak, ma rayog ni nge pag ir nge un ko boch ban’en ni ra waliy ni nge rin’ e kireb me gel ngak.​—Proverbs 7:6-9, 21, 22; 14:16.

9. Mang thin ko Bible ni be ginangdad ko ngongol ndarngal?

⁹ Rib tamilang e Thin rok Got ni be ginangdad ni ndabda banniged gadad ngad lemnaged ni gad ba gel ko tirok Got ban’en me ere rayog ni ngad chaggad ngak e girdi’ nib kireb ma dabda kirebgad. Re n’em e ba muun ngay e pi n’en ni yima dag ko tv ni morngaagen e piin ni ma un ko ngongol ndarngal ma ba muun ngay e pi babyor ni ma kak’aring e ar’ar’ nib kireb. (1 Korinth 10:11, 12; 15:33) Mus ni ngan chag ko girdi’ ko ulung u rogon nde puluw ma rayog ni nge sor iyan ko magawon. Ya ba gel e adag u thilin e piin pumoon nge piin ppin. U fithik’ e t’ufeg ma be ginang e ulung rok Jehovah e girdi’ ndabi un be’ ku be’ ni goo yow u bang ndabiyog ni ngan guyrow riy ni be’ ni pumoon nge be’ ni ppin ni gathi yow mabgol ma gathi yow tabinaw. Ba t’uf ni ngad siyeged fare wup ko be’ ni be pagan’iy ngak ma gad fol ko ginang ni pi’ Got ngodad ma aram e rayog ni nguud darod u taabang ku Got.​—Psalm 85:8.

Dab Mu Pag e Marus ko Girdi’ ni nge Gagiyegnigem

10. Uw rogon ma “marus ko girdi’” e bod ba wup ni pangthal?

¹⁰ Ku ban’en ni bay e riya’ riy e bay ko Proverbs 29:25 ni be gaar: “Marus ko girdi’ e bod ba wup ni pangthal.” Ba wup ni pangthal e bay e gaf riy ni ma uchuliy k’angan’ ba gamanman ara ma olobochnag ay. (Job 18:8-11) Ku arrogon e marus ko girdi’ e ba dake rayog ni nge uchuliy be’ dabiyog ni nge non nge ngongol nib puf rogon ni ra felan’ Got ngak. Dariy e kireb riy ni ngan adag ni ngan felan’nag e girdi’, ma de puluw ko Kristiano ni ngan dariy fannag e lem ko girdi’. Machane ba t’uf ni ngan thabthabelnag. Faanra rin’ be’ ban’en nib togopuluw ku Got fa dabi rin’ e n’en ni yog ko Thin Rok Got ni bochan ni be lemnag ko ra uw rogon u wan’ e girdi’, ma aram ma ke aw e cha’ nem ko wup.

11. (a) Mang e ra ayuweg be’ nge dabi pag e marus ko girdi ni nge gagiyegnag? (b) Uw rogon ni ke ayuweg Jehovah e pi tapigpig rok ni yad be magawon ko marus ko girdi’?

¹¹ Rogon ni ngan ayuw ko wup ni aram rogon e gathi nge pagan’ be’ ngak, ya thingari “pagan’ ku Jehovah.” (Proverbs 29:25b, NW.) Mus ku be’ nib tatamra’ ma faanra pagan’ ku Got, ma rayog ni nge par nib mudugil e tabinaw rok, ma dabi rus. N’umngin nap’an ni gad bay u fithik’ e re m’ag rok Satan ney, ma ba t’uf ni ngad ayuwgad ko wup ni marus ko girdi’. Yugu aram rogon ni ke yul’yul’ Elijah ni profet u boor e duw, machane nap’an ni yog Jezebel ni ran li’ ngem’ ma ke rus me mil rok. (1 Kings 19:2-18) Ma ki rus Peter ma aram me yog ni de nang Jesus Kristus, ma in e duw nga tomren me rus ko girdi’ biyay ma ke ngongol nib togopuluw ko Kristiano. (Mark 14:66-71; Galatia 2:11, 12) Machane, ke fel’ u wan’ Elijah nge Peter ni ngan fonownagrow, me pagan’row ku Jehovah mar pigpiggow ku Got nib fel’ rogon.

12. Uw rogon boch e girdi’ ko ngiyal’ ney ma kan ayuwegrad ndar paged e marus ko girdi’ ni nge talegrad ndabkuur felan’naged Got?

¹² Boor e tapigpig rok Jehovah ko ngiyal’ ney e kar filed rogon ni ngar gelgad ko marus. Reb e Mich Rok Jehovah ni fel’ yangaren u Guyana e ke gaar: “Ba gel e cham ni thingarni tay u skul ni bochan e towasar ko bitir.” Miki gaar: “Machane ku aram rogon nib gel e michan’ rog ngak Jehovah.” Sensey rok e ke moningnag u fithik’ e class ni bochan e michan’ rok, ma aram me meybil ku Jehovah u laniyan’. Ma tomren e re n’em me non ko re sensey nem ni goo yow me machibnag. Bay reb e pagal ni be fil e tin nib t’uf ni ngan rin’ ku Jehovah ma nap’an ni sul ko binaw rok u Benin, me mudugilan’ ni nge chuweg reb e liyos ni ke fl’eg e chitamangin ni fan ngak. Ke nang e re pagal nem ni dariy e yafas rok e re liyos nem, ma de rus ngay, machane ki nang ni ra puwan’ e girdi’ ko re binaw nem ngak ma yad ra guy rogon ni ngar lied ngem’. Ke meybil ku Jehovah, ma nap’an ni ke nep’ me fek fare liyos nga fithik’ e gerger me n’ag. (Mu taarebnag ko Judges 6:27-31.) Nap’an ni tabab reb e ppin u Dominican Republic ni nge pigpig ku Jehovah, ma ke yog e an figirngin ni thingari mel’eg ko ir fa Jehovah. Ke yog fare moon ni ra chuw rok. Ere ra digey fare ppin e michan’ rok ni bochan e ke rus? Ke gaar ngak: “Gu ra tamra’ ni faanra kug un ko ngongol nde yalen, machane dagu tamra’ ko pigpig ni gu be tay ku Jehovah Got!” Kii yan u taabang ku Got, ma munmun me un figirngin ngak ngar rin’ew e tin nib m’agan’ Jehovah ngay. Faanra gad ra pagan’ ku Chitamangidad nu tharmiy, ma ku rayog rodad ni dabda paged e marus ko girdi’ ni nge talegdad ndabkuuda rin’ed e n’en ni ra felan’nag Jehovah.

Mu Siyeg i Dariy Fannag e Fonow

13. Mang wup ni be weliy 1 Timothy 6:9 u morngaagen?

¹³ Boch e wup ni ma fanay e piin ta makol gamanman e ra kol urngin e gamanman ni ra yib ko gin’ nem, ma boch e wup e ma waliy e gamanman ni nge yib ko wal. Aram e n’en ni ma rin’ e salpiy ko girdi’. (Matthew 13:22) U 1 Timothy 6:8, 9, ma be yog e Bible ngodad ni nge gaman e tin nib t’uf rodad ko par. Miki ginangdad ni gaar: “Piin ni yad ba adag ni nge yoor e salpiy rorad e yad ma pagrad ngak e pi n’en ni ma pingeg e girdi’ nge denen, mi yad aw ko wup ko ar’ar ni aram e yib ar’arnag e tin ndariy fan nge tin nra kirebnigey, ni ir e ma girngiy e girdi’ ko tagan mi yad malog.”

14. (a) Mang e rayog ni nge taleg be’ ndabi taw nga gum’ercha’en e fonow ni be yog ni nge felan’ ko tin nib t’uf ko par rok? (b) Uw rogon ni ra oloboch e lem ku be’ ko mang e par nib fel’ rogon ma aram me dariy fannag e ginang ni bay ko 1 Timothy 6:9? (c) Uw rogon ma “tin nra guy e girdi’ ma yad ba adag ni nge yog ngorad” e rayog ni nge tay boch e girdi’ ni dabra guyed e wup ni bay nga m’on rorad?

¹⁴ Yugu aram rogon ni kan ginangdad ma boor e girdi’ e ma aw ko re wup nem ya dar puluwnaged e re fonow nem ngorad. Mang fan? Ya sana ke tolangan’rad mi yad guy rogon ni ngar pared nib fel’ rogon ni ke pag rogon ko “tin nib t’uf rorad ko par” ni be yog e Bible ni susun ni nge gaman rodad fa? Fa yad ma dariy fannag e ginang ko Bible ya yad be lemnag ni fel’ rogon e bpuluw ko par ko piin ni ri boor e salpiy rorad? Be yog e Bible ni piin ni yad ba adag ni nge yoor e salpiy rorad e ba math keru’ ko piin ni ke felan’rad ko tin nib t’uf ko par rorad. (Mu taarebnag ko Hebrews 13:5.) “Tin nra guy e girdi’ ma yad ba adag ni nge yog ngorad”​—mi yad ma ar’arnag ni ngar fanayed e pi n’en ni yad ma guy, mi yad pag e tirok Got ban’en​—aram e ma n’igin ni nge tomur e bin riyul’ e liyor u wan’rad fa? (1 John 2:15-17; Haggai 1:2-8) Rib gel e falfalan’ ko piin ni ma fol ko fonow ko Bible mi yad yan u taabang ku Got ya kar mon’eged u wan’rad e pigpig ku Jehovah ko yafas rorad!

Rogon ni Ngan Gel ko Pi N’en ni ma K’aring e Magafan’uy

15. Mang boch ban’en ni ma k’aring e magafan’ ko girdi’ rok Jehovah, ma mang wup e thingarda tedan’dad ngay u nap’an ni kan diliiy lanin’dad?

¹⁵ Machane boor e girdi’ e kab gel ni be magafan’rad ni nge yog e tin nib t’uf rorad ko piin ni ba adag ni nge fel’ rogorad. Boor e pi tapigpig rok Jehovah e ma par ni ke mus ni buch uw ban’en ni bay rorad. Yad ma maruwel nib elmirin u boor e awa ni nge yog e tin nib t’uf rorad ko mad, nge gin ni nge mol e tabinaw rorad riy, nge ggan nib gaman ko rofen nem. Ma yugu boch e girdi’ e ba magawon ni bochan e m’ar ara pillibthir ara girdien e tabinaw rorad. Rib mom ni ngan pag e pi n’em nge thang u wan’rad e tirok Got ban’en!​—Matthew 13:22.

16. Uw rogon ni ma ayuwegdad Jehovah ni ngad gelgad ko pi n’en ni ma diliiy lanin’dad?

¹⁶ U fithik’ e t’ufeg me weliy Jehovah ngodad u morngaagen e toffan ni ra yog ko girdi’ u tan Gil’ilungun fare Messiah. (Psalm 72:1-4, 16; Isaiah 25:7, 8) Ku ma ayuwegdad ni ngad gelgad ko pi n’en ni ma diliiy lanin’dad e chiney ya ma pi’ e fonow ko uw rogon nrayog ni ngad mon’eged e tin baga’ fan u wan’dad. (Matthew 4:4; 6:25-34) Ma pi’ Jehovah e athamgil nga lanin’dad u daken e thin ni kan yoloy u morngaagen rogon ni ke ayuweg e pi tapigpig rok kafram. (Jeremiah 37:21; James 5:11) Ma gelnagdad ya ke tamilangnag u wan’dad ni kari mudugil rogon fani t’uf rok e pi tapigpig nib yul’yul’ ngak, ndemtrug e miti magawon ni ra yib ngodad. (Roma 8:35-39) Ma be weliy Jehovah ko piin ni ma pagan’ ngak ni gaar: “Ri dab gu pagem; ma ri dab gu n’igem.”​—Hebrews 13:5.

17. Mu weliy u morngaagen boch e girdi’ ni kar magawongad machane kuur ranod Got u taabang.

¹⁷ Ke tamilang e re n’em u wan’ e tin riyul’ e Kristiano me ere yad ma yan u taabang ku Got ma dabra chelgad nga kanawoen e fayleng. Reb e lem ko piin nib gafgow u boor e binaw e gathi gab mororo’ nfaanra kam fek ban’en rok be’ ni kab boor ban’en rok ngom ni fan ni ngam duruw’iy e tabinaw rom. Machane piin ni ma yan ko michan’ rorad e dar lemgad ni aram rogon. Baga’ fan u wan’rad ni nge felan’ Got ngorad mi yad sap ngak ni nge taw’athnag e ngongol rorad nib yul’yul’. (Proverbs 30:8, 9; 1 Korinth 10:13; Hebrews 13:18) Reb e ppin u India ni kem’ figirngin e ke pirieg ni faanra ke m’agan’ ngay ni nge maruwel ma ra guy rogon ni nge rin’ ban’en ma aram e ra ayuweg ko par rok. De awan’ ni bochan salpen, ya ke nang ni faanra ra mon’eg Gil’ilungun Got nge tin nib mat’aw ban’en ma aram e ra taw’athnag Jehovah nge yog e tin nib t’uf ni fan ngorow e bitir rok. (Matthew 6:33, 34) Bokum biyu’ e girdi’ u ga’ngin e fayleng e ma dag ni ndemtrug e gafgow ni ma yib ngorad ma Jehovah e manab rorad ni yad ma naf ngak. (Psalm 91:2) Aram rogom fa?

18. Mang e ra ayuwegey nge siy e pi wup ko re fayleng rok Satan ney?

¹⁸ N’umngin nap’an ni gad be par ko re m’ag ney, ma ra moy e pi wup ni thingarda siyeged. (1 John 5:19) Be tamilangnag e Bible e pi n’en ney ma ma yog ko uw rogon ni ngan siyeg. Piin ni rib t’uf Jehovah rorad ma kar rusgad ni nge kireban’ ngorad e rayog ni ngar gelgad ko pi wup nem. Faanra nguur “paged fare kan ni thothup nge mang ir e i gagiyegnag pangirad” ma dabra uned ko pi n’en ni ma rin’ e fayleng. (Galatia 5:16-25) Piin ni riyul’ ni yad ma rin’ urngin ban’en ni nge fel’ thilrad Jehovah e bay nga m’on rorad e par ni ngan yan u taabang ku Got nib fel’ thilrad ndariy n’umngin nap’an.​—Psalm 25:14.

Mang e Ga Ra Yog?

◻ Uw rogon ma faanra pagan’ be ngak ma aram ba wup?

◻ Mang e ra ayuwegdad ndabi gagiyegnagdad e marus ko girdi’?

◻ Mang e rayog ni nge n’igin ndabda folgad ko fonow u morngaagen e par ni yibe lek e salpiy?

◻ Mang e ra ayuwegdad ndabda awgad ko wup ko pi n’en ni ma diliiy lanin’uy?

[Sasing ko page 12]

Boor e girdi’ ni yad ma yan Got u taabang n’umngin nap’an e yafas rorad