Felngin E Michan’ Rom—Yibe Skengnag E Chiney
“Pi walageg ni girdien Kristus! Mu lemniged gimed nib fel’ waathmed ko ngiyal’ nra yib urngin mit e sikeng riy ngomed, ya gimed manang ni faanra gelnagmed e michan’ romed ko pi sikeng nem ni aram rogon, ma wenegan nra yib ngomed e aram e ke yog romed ni nguum k’adedan’med.”—JAMES 1:2, 3.
1. Mang fan ni susun ni nge lemnag e Kristiano ni ran skengnag e michan’ rorad?
TIN riyul’ e Kristiano e gathi yad ba adag ni ngar uned ko gafgow, ma dar falfalan’gad ni ngan moningnagrad ara ngan maadadnag ngorad. Machane yad ma tay fan e pi thin nem ni yoloy James ni walagen Jesus. Ke tamilangnag Kristus ngak pi gachalpen ni susun ni ngar nanged ni ra yib e togopuluw nge yugu boch e gafgow ngorad ni bochan ni yad ma fol ku Got. (Matthew 10:34; 24:9-13; John 16:33) Machane ku rayog ni nge yib e falfalan’ ko pi skeng nem. Uw rogon?
2. (a) Uw rogon nrayog e falfalan’ ko skeng ko michan’ rodad? (b) Uw rogon nrayog ni ngad filed rogon e k’adan’ nib mus rogon?
2 Reb i fan ni gad ma falfalan’ u fithik’ e gafgow ara skeng ko michan’ rodad e bochan ni ku rayog ni nge yib angin ngodad. Ya rogon ni yog James e faanra gad ra athamgil u fithik’ e skeng ara magawon ma ra yog ni “nguud k’adedan’dad.” Rayog ni nge yib angin ngodad ni faanra bay e re felngin nem rodad ya aram reb e ngongol ko Kristiano. I yoloy James ni gaar: “Ngam guyed rogon ngam k’adedan’med nge mada’ ko tomur ndab mmulgad, nge yog ni mmarod mu pired ni kam yal’uwgad, ni aram e ke yan i mus nga rogomed ndakuriy ban’en nda mu gamangad riy.” (James 1:4) Bay fan ni ngan k’adan’uy ya bay ban’en nra lebuguy. Ya ra n’igin ni ngad gamangad nib mus rogon ma ra ayuwegdad ni ngad pared nib thabthabel nrogon e Kristiano. Ere faanra gad ra pag e magawon nge yan i mus rogon ma dabda guyed rogon ni ngad taleged u rogon nde puluw ko Bible ma aram ma rayog ni ngan skengnag e michan’ rodad min gelnag. Faanra mo’maw ni ngad gum’an’gad ara ngad daged e runguy, ara ngad golgad ngak e girdi’, ara ngad ngongolgad ngak e girdi’ u fithik’ e t’ufeg, me ere k’adan’ e rayog ni nge ayuwegdad nge gaman e pi n’ey rodad. Arrogon, ereray rogon e re n’em: Skeng e ma yibnag e k’adan’; k’adan’ e ma yognag felngin e Kristiano; pi n’ey e ma yibnag e falfalan’.—1 Peter 4:14; 2 Peter 1:5-8.
3. Mang fan ndabda rusgad ko gafgow ara skeng ko michan’ rodad?
3 Ki tamilangnag apostal Peter ko mang fan ni de t’uf ni ngad rusgad ko skeng ko michan’ rodad. I yoloy ni gaar: “Ere mfelfelan’gad ngay, ni yugu ara’ rogon e chiney ndabi siy ni nge taganan’med nib ngoch nap’an ni bochan e boor mit e gafgow ni gimed be tay nib sikeng ngomed. Fan e pi gafgow ney e nge micheg nriyul’ nib mich Got u wun’med. Mus ko gol ni ban’en nrayog ni ngan kirebnag ma yima sikengnag ko nifiy; ere ku er rogon e michan’ romed ngak Got, ni ban’en ni kab tolang puluwon ko gol, e ku er rogon nthingar ni sikengnag, ni fan e nge yog ni par. Ma aram e ra nog e sorok ngomed, me yog e flaab ngomed min ta’ famed ko Chirofen nra yib i m’ug Jesus Kristus riy.” (1 Peter 1:6, 7) Pi thin ney e be pi’ e athamgil nga lanin’dad ko ngiyal’ ney ya kari chugur ko fare “gafgow ni baga’”—ni aram e ngiyal’ ni ran pining e sorok ngak Got, min n’uf, ma ngan magay nib fas—ma kab chugur ko ngiyal’ nra taw ko re n’em ko rogon ni be lemnag e girdi’ ko ngiyal’ nra taw, ma kab chugur e chiney ko ngiyal’ ni baaram ni ka fini mich e thin riyul’ u wan’dad.—Matthew 24:21; Roma 13:11, 12.
4. Uw rogon u wan’ reb e walag e skeng ni yib ngorad ni yad e pi Kristiano ni kan dugliyrad?
4 U lan fa binem e article, e kad weliyed boch e skeng ni ke yib ko girdien fachi ulung nap’an e 1914 iyib ngaray. Bay tapgin e falfalan’ fa? I weliy A. H. Macmillan u morngaagen e ngiyal’ nem ni gaar: “Kug guy boor e gafgow ni ke yib ko fare ulung ma kan skengnag e michan’ rok e girdi’ ko ulung. Fare kan ni thothup rok Got e ke ayuweg fare ulung ke par nib manigil ma ke mon’og iyan. Kug guy ni bay e gonop riy ni ngan sonnag Jehovah ni nge tamilangnag ngodad e thin ko Bible ma gathi ngad maga’fandad ko ban’en nib biech ni kan nog. . . . Demtrug ko mang e thingarda thiliyeged ko lem rodad yu ngiyal’ ma dan thiliyeg fare maligach ni biyul’ nge n’en ni ke micheg Got u morngaagen e yafas ni manemus. Ere de t’uf ni ngad paged nge war e michan’ rodad ni bochan ni de buch ban’en nrogon ni kad lemnaged ara kan thiliyeg ban’en ni ka nog.”—The Watchtower, August 15, 1966, page 504.
5. (a) Mang angin ni yib ko pi skeng ni yib ko girdien fachi ulung? (b) Mang fan nsusun ni ngad adaged ni ngad nanged morngaagen e skeng?
5 Pi Kristiano ni kar magaygad u nap’an fare skeng ni yib ko 1914-19 e kan pithigrad ko pi n’en ko fayleng ni be suwey laniyan’ e girdi’ ma kan pithigrad ko ngongol ko pi yuraba’ i teliw nu Babylon. Girdien fachi ulung e kar mon’oggad iyan ni yad e girdi’ ni kan biechnagrad ma kan machalbognagrad, me m’agan’rad ngay ni ngar n’ufed Got ma kan fl’eg laniyan’rad ya ke felan’ Got ngorad. (Isaiah 52:11; 2 Korinth 6:14-18) Ke tabab e pufthin nsom’on min pufthinnag e tabinaw rok Got, machane dabi m’ay u ba ngiyal’ ni kan turguy. Ya ka be ul’ul’ fare skeng ko girdi’ rok Got. Piin ni yad be athapeg ni ngar magaygad nib fas u nap’an fare “gafgow ni baga’” ni yad fare “ulung ni baga’” e ku yibe skengnag e michan’ rorad. (Revelation 7:9, 14) Yibe rin’ e re n’ey ni bod rogon ni kan rin’ ko girdien fachi ulung nge ku yugu boch e kanawo’.
Uw Rogon Nrayog ni Ngan Skengnagem?
6. Mang reb e skeng ni ke yib ngak boch e girdi’?
6 Boor e Kristiano e ma lemnag u morngaagen e skeng ni bay yib ngorad ni ran togopuluw ngorad nib elmirin ma thingara pared nib mudugil. Yad ma sul nga daken e re report ney ni be gaar: “[Pi tayugang ko Jew] e ur pininged fapi apostel ngar bad nga lan fare singgil, min toyrad nge mu’ mi ni motochiyel ngorad ndab kur weliyed murung’agen nge fithingan Jesus bayay; ma aram mi yad pagrad nga ranod. Me yan fapi apostel ngar chuwgad ko fare ulung, ni kar felfelan’gad ni bochan e ke tafinaynag Got ni ba’ rogorad ni ngar gafgowgad ni fan nga fithingan Jesus.” (Acts 5:40, 41) Ma chepin e girdi’ rok Got ko ngiyal’ ney u nap’an e pi mahl ko fayleng, e ma tamilangnag ni boor e Pi Mich Rok Jehovah e kan li’rad, fa kan rin’ boch ban’en ngorad ni kab gel e kireb riy.
7. Uw rogon ni kan skengnag e michan’ ko boch e Kristiano?
7 Taareb rogon nra togopuluw e fayleng ko piin Kristiano ni girdien fachi ulung nge fare ulung ni baga’ ko “yugu boch e saf.” (John 10:16) U lan in e duw ma gali ulung ney e yad gubin ma kan skengnagrad ya kan nin’rad nga kalbus ma boch i yad e kan li’rad kar m’ad ni bochan nib t’uf Got rorad ma ke michan’rad ngak. Fagal ulung yow l’agruw ma ba t’uf e kan ni thothup rok Got rorow, ndemtrug ko bin ngan e athap ni ke l’agan’row ngay. (Mu taarebnag fare The Watchtower, June 15, 1996, page 31.) Nap’an e pi duw ko 1930’s nge 1940’s u Nazi Germany, ma boor e pi tapigpig rok Jehovah nib muun ngay e piin bitir ni kar daged e michan’ nib gel, ma boor iyad e kan skengnagrad nge mus rogon. Ma ngiyal’ ney ma kan skengnag e girdi’ rok Jehovah u Burundi, nge Eritrea, nge Ethiopia, nge Malawi, nge Mozambique, nge Rwanda, nge Singapore, nge Zaire. Ka be ul’ul’ e skeng ni aram rogon iyan.
8. Mang e yog reb e walag nu Africa ni ke dag ni kab boor ban’en nib l’ag ko skeng ko michan’uy ni gathi ke mus ni ngan k’adan’ ko togopuluw ni ma li’ e girdi’?
8 Machane ka bay yugu boch e kanawo’ ni yibe skengnag e michan’ rodad riy nde lingagil. Boch e skeng e gathi rib gagiyel ma mo’maw ni ngan nang. Mu lemnag ko mang e ngam rin’ ko pi n’en ney ni baaray. Reb e walag u Angola e bay ragag e bitir rok ma yad bay ko reb e ulung ni immoy ba ngiyal’ ni kan ning e kanawo’ ma de yog ni nge yib e ayuw ngorad ko pi walag nib ilal. Munmun ma kan pithig e kanawo’ me yib boch e girdi’ ngar bad ko re ulung nem. Kan fith ko re moon nem ko uw rogon ni be duruw’iy e tabinaw rok. De mom rok ni nge pi’ e fulweg ko re deer nem, ma kari mus e n’en ni yog e ke mo’maw. Ke yog ni nge duruw’iy e bitir rok taab yay u reb e rran fa? Ke fulweg ni gaar: “Danga’. Machane kug nanged rogon ni nggu fasgad ko n’en ni bay romad.” Ma aram me yog u fithik’ e pasig ni gaar: “Machane gathi aram e n’en ni susun ni ngad lemnagnaged nra buch ngodad ko ngiyal’ ntomren e fayleng?” Rib fel’ e michan’ ni aram rogon u fayleng, machane gathi aram ban’en nib lingagil u fithik’ e pi Kristiano nib yul’yul’, ya goo ke pagan’rad ni ra lebug e pi n’en ni kan micheg u daken Gil’ilungun Got.
9. Uw rogon ni yibe skengnagdad nib puluw ko 1 Korinth 11:3?
9 Ku arrogon ni yibe skengnag fare ulung ni baga’ ko yaram nib theocratic ko ulung. Yibe pow’iy e ulung ko Kristiano u ga’ngin e fayleng nib puluw ko motochiyel rok Got nge yaram ko ulung rok. Ere Jesus e Baga’ Lungun, ya kan dugliy ni ir Lolugen e ulung. (1 Korinth 11:3) Gad be dag ni gad be fol rok nge rok e Chitamangin nfaanra ra michan’dad ko girdi’ ni kan dugliyrad ni fan ko tin nib theocratic ban’en, ma gad fol ko pi n’en ni kan turguy ma gad rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay u taabang. Maku ra reb e ulung ma bay e piin pumoon ni kan dugliyrad ni ngar rogned e thin. Dar flontgad ma bay thibngirad; machane susun ni ngad ted fan e pi piilal nem ma gad fol rorad. (Hebrews 13:7, 17) Bay yu ngiyal’ ni mo’maw ni ngam rin’ e re n’em fa? Ereray e skeng rom fa? Faanra er rogon, ma be yib angin ngom ko re skeng nem ko michan’ rom fa?
10. Uw rogon e skeng rodad ni fan ko machib u mit e tabinaw iyan?
10 Ku yibe skengnagdad u rogon ni gad ma un ko fare taw’ath ni ngan machibnag e girdi’. Ra ngad gelgad ko re skeng nem ma thingarda nanged ni dabi gaman ni ke mus ni buch uw e machib ni gad ra tay. Mu lemnag e n’en ni yog Jesus ni ke felan’ ko fare ppin ni kem’ figirngin ni ke pi’ urngin e salpiy rok. (Mark 12:41-44) Fel’ ni ngad fithed gadad ni, ‘Ku aram rogon gag ni gu be pi’eg ni fan ko machib fa?’ Gad gubin e susun ni gad e Pi Mich rok Jehovah u gubin ngiyal’, ma kad fl’eged rogodad ni nge gal ramadad u gubin ngiyal’.—Matthew 5:16.
11. Uw rogon ni ran skengnagdad u nap’an ni kan thiliyeg ban’en ko machib ara ngongol?
11 Ku reb e skeng nrayog ni nge yib ngodad e rogon ni gad be tay fan e thin ko Bible ni be tamilang iyan nge fonow ni ma pi’ girdien fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop. (Matthew 24:45) Ere yu ngiyal’ ma ba t’uf ni nge thiliyeg be’ e ngongol rok ni bod fa ngiyal’ ni kan tamilangnag ni piin ni ma thoy e tamagow e thingara n’aged e re ngongol nem nfaanra yad ba adag ni ngar pared ko ulung.a (2 Korinth 7:1) Fa yira skengnagdad ko musik ni gad ba adag ara mit e entertainment ni thingara n’aged.b Gad ra togopuluw ko fonow ni kan pi’ ngodad fa? Fa gad ra pag e kan ni thothup rok Got nge pingeg e lem rodad ma nge ayuwegdad ngad don’ed e bin nib biech e pangin nga dakendad?—Efesus 4:20-24; 5:3-5.
12. Mang e ba t’uf ni ngan gelnag e michan’ rok be’ u tomren ni ke un ko taufe?
12 U lan in e duw ma ke yoor iyan e piin ni be un ko fare ulung ni baga’, ma tomren ni kar uned ko taufe ma yad be ul’ul’ i gelnag e tha’ u thilrad Jehovah. Ma rogon ni nge yog e re n’ey e gathi ke mus ni ngan un ko assembly ara boch e muulung u Kingdom Hall, fa ngan un ko machib u mit e tabinaw iyan boch i ngiyal’. Susun: Sana ke chuw be’ ko Babylon nib Gilbuguwan, ni aram e pi yuraba’ i teliw ni googsur, machane rriyul’ ni ke pi’ keru’ ngay fa? Fa ka ba adag e pi n’en nib l’ag ko Babylon nib Gilbuguwan—ni pi n’en nib togopuluw ko motochiyel rok Got nib mat’aw fa? Gathi ri baga’ fan u wan’ e ngongol nib yalen nge yul’yul’ ko mabgol fa? Arrogon, ke par ni de kirebnag e kireb ko fayleng fa?—James 1:27.
Angin e Michan’uy ni Kan Skengnag
13, 14. Mang e rin’ boch e girdi’ u tomren ni kar uned ko bin riyul’ e liyor?
13 Faanra rriyul’ ni kad chuwgad ko Babylon nib Gilbuguwan ma kad chuwgad ko fayleng, ma dabkuda sapgad nga tomur. Rogon ni yog e Bible u Luke 9:62, ma faanra gad ra sap nga tomur ma dabkuuda pared ni gad e girdi’ ko Gil’ilungun Got. I yog Jesus: “En ra tabab i gi’ e but’ u milay’ mi i changar nga keru’ e dabi yib fan ko gagiyeg rok Got.”
14 Machane boch e girdi’ ni kar uned ko Kristiano faram e kar paged yad ngar leked e pi n’en ko re m’ag ney. Dar togopuluwgad ko nifengin e fayleng. (2 Peter 2:20-22) Kari mus e n’en ni yad be tiyan’ ngay e tirok e fayleng ban’en, ma aram e be telrad, ndabkuura mon’noggad iyan. Dar yiluyed lanin’rad nge gum’ercha’rad nga Gil’ilungun Got nge tin nib mat’aw ban’en, ma dar m’oneged ko yafas rorad, ma aram e kar chelgad nga bayang mar leked e chugum. Ma faanra dabni mithmithegrad ngar nanged ni ke war e michan’ rorad ma ngan k’aring ni ngar thiliyeged e kanawo’ rorad mi yad gay e fonow rok Got, ma aram e rayog ni nge mul u pa’rad e tha’ u thilrad Jehovah nge ulung rok.—Revelation 3:15-19.
15. Mang e ba t’uf ni nge felan’ Got ngodad?
15 Kari mus rogon ni gad ra par ni ngan felan’ ngodad min ayuwegdad u nap’an fare gafgow ni baga’ ni be chugur iyib e thingarda pared nib biech, ni kad ‘lukniged e mad ro[dad] nga rachaen fare Fak e Saf.’ (Revelation 7:9-14; 1 Korinth 6:11) Faanra dabda pared nib klin ni gad ba mat’aw u p’eowchen Got, ma dabi felan’ ko liyor ni gad be tay ngak. Ra bagadad e susun ni nge tamilang u wan’dad ni michan’uy ni kan skengnag e ra ayuwegey ni ngan k’adan’ min siyeg i kirebnagan’ Got.
16. Uw rogon ni rayog ni ngan skengnag e michan’ rodad u daken e thin googsur?
16 Yu ngiyal’ ma girdien e shimbung nge pi tayugang ko am e ra yog boch e thin nib googsur u morngaagen e girdi’ rok Got, mar rogned boch ban’en nde puluw u morngaagen e machib rodad nge par rodad ko Kristiano. Susun ndabda gingad ko re n’ey ya ke dag Jesus ni ra ‘fanenikay[dad] e girdi’ nu fayleng, ya gathi [gad] girdien e fayleng.’ (John 17:14) Gad ra pag e piin ni ke tay Satan lanin’rad nga fithik’ e lumor ni ngar diliiyed lanin’dad mar n’igined ni ngad tamra’gad ko fare thin nib fel’ fa? Gad ra pag e thin ngoogsur u morngaagen e thin riyul’ ni nge talegdad ndab kuuda uned ko muulung nge machib fa? Fa gad ra par nib mudugil ma dabda rusgad ngay ma ra mudugilan’dad ni nguud wereged e thin riyul’ u morngaagen Jehovah nge Gil’ilungun fa?
17. Mang e rayog ni nge pi’ e athamgil nga lanin’dad ngii par nib gel e michan’ rodad?
17 Thin ko profet ni ke lebug e be tamilangnag ni gad bay ko ngiyal’ ntomren e re fayleng ney. Rib mudugil ni ra riyul’ e n’en ni ke l’agan’dad ngay ni aram e bin nib biech e fayleng ni tin nib mat’aw ban’en e bay i par riy. Ere ngii par nib mudugil e michan’ rodad ko Thin Rok Got, ma gad micheg nib mudugil e michan’ rodad ya gad machibnag fare thin nib fel’ ko Gil’ilungun Got u gan’gin e fayleng. Mu lemnag e girdi’ ni yad bokum biyu’ ni be un ko taufe u gubin e wik. Gathi aram tapgin ni ngad ted fan ni be gum’an’ Jehovah be pi’ e tayim u m’on ni nge pi’ e gechig ni bochan ni nge thap boor e girdi’ ngak fa? Gathi gad ba falfalan’ ni ke pag Got ni nge ul’ul’ iyan i machibnag e girdi’ u morngaagen Gil’ilungun? Ma gathi gad ba falfalan’ ya bokum milyon e girdi’ e ke fel’ e thin riyul’ u wan’rad ma yad be ngongol nib puluw ko michan’ rorad fa?
18. Mang e ke mudugilan’um ngay ni fan ko pigpig ku Jehovah?
18 Dabiyog ni ngad dogned ko uw n’umngin nap’an ni yira skengnag e michan’ rodad. Machane rib mudugil e re n’ey ni baaray: I turguy Jehovah e ngiyal’ ni nge pufthinnag e re lan e lang nge fayleng ney nib kireb. Ere ngad pared ni ke mudugilan’dad ni ngad folwokgad ko michan’ rok Jesus ni michan’ rok e kan skengnag ma ir be tor e michan’ rodad ngak. Ma ngad leked e kanawo’ ni tay girdien fachi ulung ni kar pillibthirgad nge piin ni gad be pigpig u taabang ndar rusgad.
19. Mang e rayog ni nge michan’um ngay ni aram e n’en nra gel ko re fayleng ney?
19 Susun ni nge mudugilan’dad ni dabda talgad i wereg fare thin nib fel’ ngak gubin e nam, nge ganong, nge gubin mit e thin, nge gubin e girdi’ ni gad be maruwel u taabang fare engel u lang. Ngad weliyed ngorad ngar rung’aged e thin ni yog fare engel ni gaar: “Nge yib madgun Got ngomed, mi gimed ta’ fan nga feni sorok! Ya ke taw nga nap’an ni nge pufthinnag e girdi’.” (Revelation 14:6, 7) Nap’an ran pi’ e re pufthin nem, ma mang wenegan ni ra yib ko michan’ rodad ni kan skengnag? Gathi gad ra gel—ya yira thapegdad u fithik’ e re m’ag ney ngaram nga lan e bin nib biech e fayleng nib mat’aw rok Got fa? Faanra gad ra k’adan’ ko skeng ko michan’ rodad ma rayog ni ngad dogned e thin ni bod apostal John ni gaar: “Baaray rogon ma gadad gel ko pi n’en nde m’agan’ Got ngay u fayleng: michan’ rodad ngak Got.”—1 John 5:4, NW.
[Boch e Thin nra Tamilangnag Murung’agen]
a Mu guy fare The Watchtower ko June 1, 1973, page 336-43, nge July 1, 1973, pages 409-11.
b Mu guy fare The Watchtower ko July 15, 1983, page 27-31.
Ka Ga Manang?
◻ Uw rogon ma rayog ni ngad falfalan’gad u nap’an ni ran skengnag e michan’ rodad?
◻ Mang boch e skeng ko michan’ rodad nib mo’maw ni ngan poy?
◻ Uw rogon nrayog ni nge yib angin ngodad nfaanra gad ra gel ko skeng ko michan’ rodad?
[Sasing ko page 17]
Baaray yaan A. H. Macmillan (be’ u m’on nth’abi gilay’) ko ngiyal’ ni kan kalbusnag ir nge boch e girdi’ ni ma yog e thin ko Watch Tower Society
Ke un ko fare convention u Detroit, Michigan, 1928
Nap’an ni ke pillibthir, ma ka ba gel e michan’ rok Brother Macmillan
[Sasing ko page 18]
Bod e re tabinaw ney ma boor e Kristiano u Africa e kar daged felngin e michan’ rorad ni kan skengnag