Nap’an Nge Ngal’an Ni Bay U Pa’ Jehovah

“Nap’an nge ngal’an e ke dugliy e Chitamag u daken mat’awun, ma dariy rogon ni ngam nanged.”​—ACTS 1:7.

1. Uw rogon ni fulweg Jesus e pi deer ni fith pi gachalpen ngak nib sor fan nga ba ngiyal’?

DABI SIY ni piin ni be “fan nga lang ma yad be gel’gel’ ni bochan e pi n’en nib kireb ni yibe rin’” u Kristendom ngu gubin yang u fayleng ma yad be lemnag ko wuin e ra mus e re m’ag nib kireb ney ma ran tay e fayleng nib biech rok Got nga luwan. (Ezekiel 9:4; 2 Peter 3:13) Pi apostal ku Jesus e ur fithed boch e deer ngak u m’on ni kem’ ngu tomren ni kan faseg ko yam’. (Matthew 24:3; Acts 1:6) Machane de yog Jesus ngorad ko uw rogon ni ngan sumarnag boch e rran. Ya ke pi’ e pow ngorad ma boor ban’en nib l’ag ngay, miki yog ni ‘nap’an nge ngal’an e ke dugliy e Chitamangiy u daken mat’awun, ma dariy rogon ni ngam nanged.’​—Acts 1:7.

2. Mang fan nrayog ni ngan nog ni gathi gubin ngiyal’ ni i nang Jesus e ngiyal’ nra rin’ e Chitamangin boch ban’en ko ngiyal’ ntomren e re m’ag ney?

² Jesus e ir Fak ni maagirag rok Jehovah machane yugu demtrug rogon ma ku ir ma de nang faram e pi rran ni ke dugliy e Chitamangin ni nge buch boch ban’en. Nap’an ni yiiynag u morngaagen e tin tomren e rran me yog Jesus u fithik’ e sobut’an’ ni gaar: “Machane re rran nem nge re awa nem e dariy be’ ni manang e ngiyal’ nra taw riy, ni mus ko pi engel ni yad bay u tharmiy, ara en ni Fak Got, ya ke mus ni en ni Chitamangiy e manang.” (Matthew 24:36) I felan’ Jesus ni nge son nge mada’ ko ngiyal’ ni ke m’ag rok e Chitamangin ni nge yog ngak ngal’an ni ran gothey e re m’ag nib kireb ney.a

3. Mang e rayog ni ngad filed ko fulweg ni pi’ Jesus ko pi deer u morngaagen e tin nib m’agan’ Got ngay?

³ Ere rayog ni ngan nang l’agruw ban’en ni bochan e fulweg ni pi’ Jesus ko pi deer nib sor fan ko ngiyal’ nra lebug boch ban’en nib m’agan Got ngay. Som’on e kan tamilangnag ni Jehovah e bay e schedule rok ara ngiyal’ ni ke dugliy boch ban’en; ma bin l’agruw e yigoo ir e ma dugliy e pi rran nem, ma pi tapigpig rok e dariy rogon ni ngar nanged u m’on riy e pi rran nge ngal’an ni ke dugliy.

Nap’an nge Ngal’an ni ke Dugliy Jehovah

4. Mang fan fagal bugithin nu Greek nni piliyeg ni “nap’an” nge “ngal’an” u Acts 1:7?

⁴ Mang fan fare thin ni “nap’an’” nge “ngal’an”? Bay l’agruw ban’en nib sor fan ko tayim u rogon ni yog Jesus u Acts 1:7. Fare bugithin nu Greek ni “nap’an’” e ma sor fan ko “n’umngin nap’an ban’en,” ara ba ngiyal’ (nib n’uw ara bngoch). Fare bugithin nni piliyeg ni “ngal’an” e ma sor fan ko ba ngiyal’ ni kan dugliy nib mutrug, ara ba nap’an ni bay boch ban’en riy nib lingagil. I weliy W. E. Vine u morngaagen e gali bugithin ney ni gaar: “U Acts 1:7, ma ‘fa en Chitamangiy e ke turguy u daken mat’awun’ nap’an ban’en (chronos), ni n’umngin nap’an boch ban’en, nge ngal’an (kairos), ni aram nap’an ra buch boch ban’en nib lingagil.”

5. Wuin ni ke yog Jehovah ngak Noah ni ke m’agan’ ngay ni nge thang e re fayleng nem nib kireb, ma mang l’agruw ban’en ni rin’ Noah?

⁵ U m’on ni ke mathrow e fayleng ko fare Ran, me turguy Got ba ngiyal’ ni 120-e duw n’umngin nap’an ni nge par e fayleng ni ke kireb ni bochan e girdi’ nge pi engel ni ur togopuluwgad ngak. (Genesis 6:1-3) Ke gaman 480 e duw rok Noah e ngiyal’ nem. (Genesis 7:6) Ma dariy e bitir rok me par ni aram rogon nge yan i gaman 20 e duw. (Genesis 5:32) Boch nga tomren ni ke ilal pi fak Noah mar uned ko mabgol, ma aram me yog Got ngak ni ke m’agan’ ngay ni nge chuweg e kireb u fayleng. (Genesis 6:9-13, 18) Ma mus ko ngiyal’ nem ma dawori yog Jehovah ngak Noah e ngiyal’ ni ke dugliy ni nge rin’ ban’en ni yugu aram rogon ni kan nog ngak ni nge toy fare arke ma ngki machibnag e girdi’.​—Genesis 6:14; 2 Peter 2:5.

6. (a) Uw rogon ni dag Noah ni ke pagan’ ku Jehovah ko ngiyal’ nra rin’ e n’en ni ke yog? (b) Uw rogon nrayog ni ngad folwokgad rok Noah?

⁶ U lan in e duw​—sana ke gaman baley e chibog—ni “rin’ Noah urngin e tin ni yog Got ngak ni nge rin’.” I rin’ Noah “u daken e michan’ rok,” ma de nang e ngiyal’ nra buch. (Genesis 6:22; Hebrews 11:7) Ma de yog Jehovah ngak e ngiyal’ nra buch boch ban’en nge yan i mada’ nga reb e wik u m’on ni yib fare Ran ni nge tharey e fayleng. (Genesis 7:1-5) I pagan’ Noah ku Jehovah me michan’ ngak ma aram e rayog ni nge pag ni nge turguy Got e yu ngiyal’ nra rin’ ban’en. Ma kari pining Noah e magar ku Jehovah ni kan ayuweg u nap’an ni yib fare Ran me munmun me yan nga wuru’ fare arke nga daken e fayleng nib biech! Ku aram rogon e athap rodad, ere gathi susun ni nge michan’dad ku Got ni aram rogon?

7, 8. (a) Uw rogon ni sum e pi nam nge pi am nib gel ko fayleng? (b) Uw rogon ni turguy Jehovah ko ‘tabolngin e re ngiyal’ i n’en nge yungi n’en ni nge par e girdi’ riy’?

⁷ Tomren ni kan tharey e fayleng ko Ran, ma dakur uned e piin ni owchen Noah ko bin riyul’ e liyor ku Jehovah. Ur guyed rogon ni ngar pared u taabang, ma aram mar fl’eged ba mach mar toyed reb e wulyang ni fan ko liyor ni googsur. Me turguy Jehovah ni ke taw ko ngiyal’ ni nge rin’ ban’en. Ke athkuy e thin rorad me “weregrad mi yad wer nga gubin yang u fayleng, mi yad pag fare binaw [Babel].” (Genesis 11:4, 8, 9) Munmun me sum boch e nam nib thil u daken e thin rorad, ma boch i yad e kar gelgad ngak yugu boch me mang ba gelngin nib gel u boch e binaw, ma boch e kar gelgad u ga’ngin e fayleng.​—Genesis 10:32.

⁸ Yu ngiyal’ ma ke m’agan’ Got ngay ni nge dugliy e gin ni ra mus boch e nam riy nge ngiyal’ ni nge par reb e nam ni ir e ba gel u bang ara ra gel u fayleng ni polo’. (Genesis 15:13, 14, 18-21; Exodus 23:31; Deuteronomy 2:17-22; Daniel 8:5-7, 20, 21) I weliy apostal Paul u morngaagen e re n’ey ko nap’an nge ngal’an ni ke dugliy Jehovah faani yog ko pi llowan’ nu Greek u Athens ni gaar: “I Got ni ir e sunmiy e fayleng nge urngin ban’en ni ba’ riy . . . ri taareb e pumoon ni sunmiy, me sum rok e re moon nem girdien urngin e nam, me tayrad ni ngar pired u daken e re fayleng ney ni polo’. I ir e turguy ko tabolngin e re ngiyal’ i n’en nge yungi n’en ni ngar pired riy.”​—Acts 17:24, 26.

9. Uw rogon ni ke ‘thiliyeg Jehovah nap’an ban’en nge ngal’an’ ni fan ko piin pilung?

⁹ Gathi Jehovah e ke n’igin ni nge gel reb e nam ngak reb u gubin ngiyal’ ara ke n’igin e pi n’en ni ke thil ko pi nam. Machane, rayog ni nge rin’ ban’en ko ngiyal’ ni ba adag ni fan ni nge lebuguy e tin ke m’agan’ ngay. I guy Daniel e ngiyal’ ni ke war yu Babylon ndabki par ni ir fare World Power ko Fayleng me yan yu Medo-Persia nga luwan, me yog u morngaagen ni gaar: “Yi ir e ma gagiyegnag nap’an ban’en nge ngal’an; i ir e ma pilungnigey me ir e ma chuwegey ko pilung. I ir e ma pi’ e gonop ngak e girdi’ ma ma gagiyegnagrad ngar nanged fan ban’en.”​—Daniel 2:21; Isaiah 44:24–45:7.

“Ke Chugur ko Fare Ngiyal’”

10, 11. (a) Uw n’umngin nap’an u m’on riy ni ke dugliy Jehovah e ngiyal’ nra ayuweg pi fak Abraham ndabkura pared ni yad e sib? (b) Mang fan ni be m’ug riy ni de nang piyu Israel e ngiyal’ ni yira ayuwegrad?

¹⁰ Boor ko aningeg e chibog u m’on riy, me dugliy Jehovah fare duw ni ra sobut’nag fare pilung nu Egypt ni aram ba gagiyeg nib gel u fayleng ni polo’ ma ra pithig pi fak Abraham ndabkura pared ni yad e sib. I weliy Got ngak Abraham e n’en ni ke m’agan’ ngay ni gaar: “Piin ni bay ra bad ni owchem e bay ra pired ni yad e milekag u lan ba nam ni gathi nam rorad; bay ra pired ni yad e sib u rom ma ba kireb e n’en ni bay un rin’ ngorad ni 400 e duw. Machane bay gu gechignag e re nam ni bay ra yodoromgad ngorad, ma boor e machaf ni bay ra chuwgad ko re nam nem mi yad fek.” (Genesis 15:13, 14) Nap’an ni weliy Stefen e chep ko yu Israel me yog morngaagen e re ngiyal’ i n’em ni 400 e duw n’umngin nap’an me gaar: “Ma faani chugur ko fare ngiyal’ i n’em ni nge rin’ Got fare bugithin ni yog ngak Abraham ni bay rin’ ngak, ma aram e ke yoor e girdi’ rodad ni bay u Egypt. Me yib yugu reb e pilung, ni be’ nde nang Josef, nge mang ir e yib i yog e thin nu Egypt.”​—Acts 7:6, 17, 18.

¹¹ Re pilung ney e ke tay yu Israel ni yad e sib. Ma ngiyal’ nem e dawori yoloy Moses fare babyor ko Genesis, machane sana kan yoloy nga but’ e n’en ni yog Jehovah ku Abraham ni bayi rin’ ara kan nog ngak pi fak. Yug demtrug ma be m’ug riy ni de nang yu Israel urngin ban’en u morngaagen me ere de yog ni ngar sumarnaged e ngiyal’ ni ran chuwegrad ko gafgow. I nang Got e ngiyal’ ni ra ayuwegrad, machane dan nog ngak yu Israel. Ya be yog fare thin ni gaar: “Me munmun me yim’ e pilung nu Egypt. Me gel’gel’ piyu Israel ko gafgow ni yibe ta’ ngorad ya kar manged sib rok piyu Egypt, mi yad wenig ni ba ga’ lamrad ni ngan ayuwegrad. Me yan lamrad ngak Got, me rung’ag lamrad ni yad be gel’gel’, me lemnag e tin ni yog ni bay rin’ ngak Abraham nge Isak nge Jakob, ni aram fare m’ag u thilrad. Me guy ni kan tay yu Israel ni yad e sib, me gagiyegnagrad ngar nanged ni ir e Somol ni ba’.”​—Exodus 2:23-25.

12. Uw rogon ni dag Stefen ni ke rin’ Moses ban’en u m’on ko ngiyal’ ni ke dugliy Jehovah?

¹² Ma rogon ni weliy Stefen e thin e ku be tamilangnag ni de nang yu Israel e ngiyal’ ni ran ayuwegrad. I weliy u morngaagen Moses ni gaar: “Ma faani yan i gaman aningeg i ragag e duw yangaren Moses me turguy u wan’ ni nge yan i guy piyu Israel ni aram girdien. Me guy bagayad nib kireb e ngongol ni ke rin’ be’ u Egypt ngak; ma aram me yan i ayuweg nge li’ faanem nu Egypt ngem’, ni aram e ke fulweg taban e kireb rok ngak. I finey ni girdi’ rok, ni aram piyu Israel, e yad ra nang fan ni Got e nge maruwel ngak nge mang ir e chuweg piyu Israel u tan pa’ yu Egypt; machane de nang yu Israel fan.” (Acts 7:23-25) I rin’ Moses ban’en ni nge ayuweg yu Israel 40 e duw u m’on ko ngiyal’ ni dugliy Got. I tamilangnag Stefen ni thingari son Moses 40 e duw fin taw ko ngiyal’ ni Got e ra ‘maruwel ngak nge mang ir e chuweg piyu Israel u tan pa’ yu Egypt.’​—Acts 7:30-36.

13. Uw rogon ni taareb rogon e ngiyal’ ney ko fa ngiyal’ i n’em u m’on ni kan ayuweg yu Israel ngar chuwgad u Egypt?

¹³ Yugu aram rogon ni ke “chugur ko fare ngiyal’ i n’em ni nge rin’ Got fare bugithin” ma ke m’ay i dugliy rok Got e re duw nem, machane thingari michan’ Moses nge urngin e girdi’ nu Israel ko re n’em. Thingara songad ko ngiyal’ ni ke turguy Jehovah, ma de yog ni ngar sumarnaged u m’on riy ngar nanged. Ku arrogon gadad ni ke mich u wan’dad ni ke chugur ko ngiyal’ ni ran ayuwegdad ngad chuwgad ko re m’ag nib kireb ney. Gad manang ni gad be par ko ngiyal’ ni “tin tomren e rran.” (2 Timothy 3:1-5) Ere gathi susun ni nge m’agan’dad ngay ni ngad daged ni ke michan’dad ku Jehovah ni ke dugliy ba ngiyal’ ni ra yib e rofen nem ni rran rok? (2 Peter 3:11-13) Ma aram e bod Moses nge piyu Israel, ma rayog ni ngad don’ed e tang ni be n’uf Jehovah ya ke ayuwegdad.​—Exodus 15:1-19.

‘Faani Taw nga Nap’an’

14, 15. Uw rogon ni gad manang ni ke dugliy Got e ngiyal’ ni nge yib Fak nga fayleng, ma mang e be gayiy e pi profet nge pi engel ni ngar nanged fan?

¹⁴ I dugliy Jehovah ba ngiyal’ ni nge yib Fak nga fayleng ni ir fare Messiah. I yoloy Paul ni gaar: “Faani taw nga nap’an e ngiyal’ ni dugliy Got, me pi’ Got Fak nge yib. Me yib ni ba girdi’ e chitiningin, mi i par u tan fare Motochiyel rok piyu Israel.” (Galatia 4:4) Aram e ke lebug fare bugithin ni yog Got ni bay pi’ Owchen​—‘Shiloh, nge gagiyegnag urngin girdien e pi nam ngar folgad rok.’​—Genesis 3:15; 49:10.

¹⁵ Pi profet rok Got​—nge pi engel​—e kar pared ni yad be gay “ngal’an” ni ra yib i m’ug fare Messiah riy u fayleng ma ra yognag e ayuw ko girdi’ nib tadenen. I gaar Peter: “Re kanawo’ ney ni ir e yira thap riy ngak Got e ir e i gayiy e pi profet; ya yad e pi cha’ nri yiiynaged e re tow’ath ney ni bayi pi’ Got ngomed. Ur guyed rogon ni ngar pirieged e ngiyal’ nra taw ngay min pi’ nge rogon ni bay ni pi’; ya kan ni thothup rok Kristus ni immoy u fithik’rad e yog e re ngiyal’ i n’ey ni be yiiynag e pi gafgow ni nge athamgiliy Kristus, nge flaab ni bay yib nga tomren. . . . Ereray e tin nib riyul’ e thin ni mus ngak e pi engel ni yad ba adag ni ngar nanged fan.”​—1 Peter 1:1-5, 10-12.

16, 17. (a) U daken e mang thin ko profet ni ke ayuweg Jehovah piyu Jew u nap’an e bin som’on e chibog nge l’agan’rad ko fare Messiah? (b) Uw rogon ni ayuweg e thin ko Daniel ni profet piyu Jew ngar gayed fare Messiah?

¹⁶ Ke pi’ Jehovah e yiiy u morngaagen “medlip i ragag e wik” ngak Daniel ni profet​—me ir be’ nib mudugil e michan’ rok. Re bugithin nem e ra ayuweg piyu Jew u nap’an e bin som’on e chibog ni ngar nanged e ngiyal’ ni ra m’ug fare Messiah. Boch e thin ko re yiiy nem e be gaar: “Ngiyal’ ni baaram nnog ni ngan fulweg yu Jerusalem nga rogon nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni bay yib e en ni Got e ke turguy ni nge gagiyeg e aram e medlip e wik, nge ku nel’ i ragag nge l’agruw e wik.” (Daniel 9:24,25, NW) Pi llowan’ ni Jew nge Katolik nge Protestant e ma yog ni fapi “wik” ni be yog aram yu wik ko duw. Fa 69 e “wik” (483 e duw) ko Daniel 9:25 e ke tabab ko 455 B.C.E., u nap’an ni pi’ Artaxerxes ni Pilung nu Persia e thin nge yib ngak Nehemiah “ni nge ngongliy Jerusalem nge fulweg nga rogon.” (Nehemiah 2:1-8, NW) Me m’ay 483 e duw ma tomren​—e 29 C.E., ni aram e ngiyal’ ni kan taufenag Jesus min dugliy ko kan ni thothup me mang fare Messiah ara Kristus.​—Matthew 3:13-17.

¹⁷ Dan nang ko i nang piyu Jew u nap’an e bin som’on e chibog e ngiyal’ ni ke tabab fa 483 e duw fa danga’. Machane nap’an ni tabab John ni Ta Taufe ko machib “me gel e l’agan’ rok e girdi’; mi yad tabab i fithrad u murung’agen John, ya ya be finey nsana ir fare Kristus?” (Luke 3:15) Boch e girdi’ e ma puthuy e re n’em ko thin rok Daniel ni profet. Yoloy Matthew Henry u murung’agen ni gaar: “Yibe weliy u morngaagen . . . e girdi’ ni kar lemnaged u morngagen e machib nge taufe ni tay John mi yad puluwnag ko fare Messiah, mar lemnaged ni kari chugur ni nge m’ug. . . . Ke chugur ko ngiyal’ nra m’ay fa medlip i ragag e wik.” Fare babyor nu French ni Manuel Biblique, ni yoloy Vigouroux, nge Bacuez, nge Brassac e be gaar: “I nang e girdi’ ni ke chugur ko ngiyal’ ni tungun fa medlip i ragag e wik ni yiiynag Daniel morngaagen; dariy be’ ni ke gin ngay ni nge rung’ag ni be yog John ni Ta Taufe ni ke chugur ko ngiyal’ nra yib e gagiyeg rok Got.” Reb e llowan’ nu Jew ni Abba Hillel Silver fithingan e ke yoloy “rogon ni ke sumarnag e girdi’” ko ngiyal’ nem ma “kan lemnag ni ra yib fare Messiah u nap’an e bin l’agruw guruy ko aningeg guruy ko fa bin som’on e chibog C.E.”

Pi N’en ni Buch—Gathi Ngan Sumarnag Ngal’an

18. Pi thin ko Daniel ni profet e ke ayuweg piyu Jew ni ngar nanged e ngiyal’ nra m’ug fare Messiah, machane mang e bin th’abi gel e mich riy ni Jesus e ir fare Messiah?

¹⁸ Sumar e ke ayuweg yu Jew ni ngar sananaged e ngiyal’ nra yib fare Messiah, machane pi n’en ni buch e be dag ni de ayuwegrad ni nge michan’rad ku Jesus ni ir fare Messiah. Dawori gaman reb e duw u m’on nra yim’ Jesus me fith ko pi gachalpen ni gaar: “Be yog e girdi’ ni yoor ni gag mini’?” Ur fulweged ni gaar: “Be gaar boch e girdi’ e gur John ni i taufe. Ma boch e girdi’ e be gaar e gur Elijah, ma boch e girdi’ e be gaar e gur reb fapi profet ni kakrom ni kam fos ko yam’.” (Luke 9:18, 19) De yog e babyor ni i weliy Jesus e thin ko profet u morngaagen fapi wik ni be yip’ fan ban’en ni nge micheg ni ir fare Messiah. Machane bay biyay ni ke gaar: “Ba’ ban’en ni be micheg murung’ageg ni ka ba ga’ nga rogon murung’ageg ni i micheg John ngak e girdi’ ni aram e pi ngongol ni gu be rin’ ni pi ngongol ni pi’ e Chitamag ngog ni nggu rin’, pi n’ey e be michegeg ma be dag ni en ni Chitamangiy e ir e ke l’ugeg ku gub.” (John 5:36) De tamilangnag Jesus boch e ngiyal’ ni kan sumarnag ni nge micheg ni ir fare Messiah ni Got e l’og ya ke micheg ko machib ni i tay, nge maang’ang ni i ngongliy, nge pi n’en ni buch u nap’an ni yim’ (ke aw e lumor, ma ke ruw yang e kurtain ko tempel, ma ke yib e durru’).​—Matthew 27:45, 51, 54; John 7:31; Acts 2:22.

19. (a) Uw rogon nrayog ni nge nang e pi Kristiano ni ke chugur ko ngiyal’ nran thang yu Jerusalem? (b) Mang fan nib t’uf ko pi Kristiano ni kar chuwgad u Jerusalem ni ngar pared nib gel e michan’ rorad?

¹⁹ Ku aram rogon u tomren ni yim’ Jesus ma dan nog ko tin som’on e Kristiano ni ngar sumarnaged e ngiyal’ nra thumur e m’ag ko yu Jew. Rriyul’ ni thin ni yiiynag Daniel u morngaagen fapi wik e ke weliy u morngaagen e ngiyal’ nran thang e re m’ag nem. (Daniel 9:26b, 27b) Machane ra buch e re n’em u tomren fa “medlip i ragag e wik” (455 B.C.E.–36 C.E.). Ere, tomren ni un e tin som’on e girdi’ ni gathi yad piyu Israel kar manged pi gachalpen Jesus ko duw ni 36 C.E., ma aram dakuriy e ngiyal’ ara tayim ni weliy Daniel guruy ni 9 ni morngaagen u tomren e re duw nem. N’en ni ra ayuwegrad e boch ban’en nra buch ma gathi tayim ni kan sumarnag, ni nge tamilangnagrad ko wuin ni ke chugur ko ngiyal’ nra m’ay fare m’ag ko yu Jew. Pi n’en nem nra buch e yiiynag Jesus, me lebug ni ke yani mus rogon u nap’an e 66 C.E., ko ngiyal’ ni yib e pi salthaw nu Roma nga Jerusalem mar chamgad ngorad ma aram mar chuwgad. Aram e ngiyal’ nib m’ag ko pi Kristiano nib yul’yul’ u Jerusalem nge Judea ni ngar ‘milgad nga daken e pi burey.’ (Luke 21:20-22) De yog ko pi Kristiano nem ni ngar sumarnaged boch e ngal’an, me ere dar nanged e ngiyal’ nran gothey Jerusalem. Ere ba t’uf e michan’ ni ngar digeyed e naun rorad, nge milay’ rorad, nge maruwel rorad mi yad par aningeg e duw u wuru’ yu Jerusalem ma aram mfini yib e pi salthaw nu Roma ko duw ni 70 C.E. mara thanged e m’ag ko yu Jew!​—Luke 19:41-44.

20. (a) Uw rogon nrayog ni nge yib angin ngodad ko kanawo’ ni tay Noah, nge Moses, nge pi Kristiano u nap’an e bin som’on e chibog u Judea? (b) Mang e gad ra weliy ko bin migid e article?

²⁰ Bod Noah, nge Moses, nge pi Kristiano u Judea u nap’an e bin som’on e chibog, ma ngiyal’ ney e rayog ni nge pagedan’dad ku Jehovah u nap’an nge ngal’an ni ke dugliy. Ke mich u wan’dad ni gad be par ko ngiyal’ ntomren e re m’ag ney ma ran ayuwegdad riy ma re michan’ nem e be tor ko pi n’en ni be buch ni be lebuguy e thin ko profet ma gathi ke mus ni tin ni kan sumarnag. Maku yugu aram rogon ni gad be par ko ngiyal’ ni ba’ Kristus, machane gathi daki t’uf ni ngad pared ni ke michan’dad ma ngad pared nib od. Thingar nguuda pared ni gad be sonnag e pi n’en ni kan yiiynag u lan e Bible. Aram e n’en nran weliy ko bin migid e article.

[Boch e Thin nra Tamilangnag Murung’agen]

Boch e N’en ni Ngan Sul nga Daken

◻ Mang e yog Jesus ko pi apostal u morngaagen nap’an nge ngal’an ni ke dugliy Jehovah?

◻ Uw n’umngin nap’an u m’on riy ni i nang Noah ko wuin nra yib fare Ran?

◻ Mang e be dag ni de nang Moses nge piyu Israel e ngiyal’ ni ran ayuwegrad ngar chuwgad u Egypt?

◻ Uw rogon nrayog ni nge yib angin ngodad ko pi n’en ni bay ko Bible u morngaagen e yu ngiyal’ nge ngal’an ni ke dugliy Jehovah?

[Sasing ko page 8]

Michan’ rok Noah e ke ayuweg ni nge pagan’ ku Jehovah ni nge dugliy nap’an boch ban’en