Dab Mu Paged Talin U Tomren Ni Kam Motoyilgad

“Dab mbanniged gimed ni ke mus ni nguum motoyilgad ko thin rok; ya ngam maruwelgad nay.”​—JAMES 1:22.

1. Mang boch e maang’ang ni guy piyu Israel kakrom?

“DABIYOG NI NGAN PAG TALIN” e pi maang’ang ni fl’eg Jehovah u Egypt kakrom. Dabi siy ni kan ngat nga ra reb fa Ragag e Gafgow. Ma tomren fapi gafgow min ayuweg piyu Israel u nap’an ni dareg fare day ni Red Sea. (Deuteronomy 34:10-12) Faan manga kam guy nga owchem e pi n’en nem ma dabi siy ni dab mu pag talin Faanem ni ke fl’eg e pi maang’ang nem. Machane i tang e ani yoloy e Psalm ni gaar: “Ke pag talin [piyu Israel] e Ani ke ayuweg e yafas rorad, ni Faanem ni rin’ e tin ni baga’ fan u Egypt, ni ir e binaw rok Ham, ni pi maruwel ni ngan ngat ngay u day ni Red Sea.”​—Psalm 106:21, 22.

2. Mang e be dag ni de n’uw nap’an e tay fan rok piyu Israel ko pi n’en ni fl’eg Got?

² Tomren ni kar th’abed fare day ni Red Sea nga barba’ “me yib madgun Somol u wan’ piyu Israel mu ur pired ni ke pagan’rad ngak Somol.” (Exodus 14:31) I un fapi pumoon nu Israel ngak Moses ur tangnaged Jehovah ya kar gelgad ko mahl ma Miriam nge pi ppin e ur chubeged talin e musik ni tambourine mu ur churu’gad. (Exodus 15:1, 20) Arrogon, baga’ fan u wan’ e girdi’ rok Got e pi n’en ni baga’ ni ke fl’eg Jehovah. Machane de n’uw nap’an e tay fan ni kar ted ngak Faanem ni ke fl’eg e pi maruwel ni baga’ nem. De n’uw nap’an u tomren me ur ngongolgad ni gowa kar paged talin e pi n’en nem. Kar gun’gun’gad ma ur gathibthibnaged Jehovah. Boch i yad e ur uned ko meybil ko liyos nge ngongol ko darngal.​—Numbers 14:27; 25:1-9.

Mang E Ra N’igin Ni Ngada Paged Talin?

3. Bochan e gad e pi tadenen, mang e rayog ni ngada paged talin?

³ Ra balyangan’ be’ nga rogon ni dariy e tay fan rok piyu Israel. Machane, nrayog ni nge aw ni aram rogodad. Riyul’ ni dawor da guyed e maang’ang ni fl’eg Got. Machane bay boch ban’en ni dabiyog ni ngada paged talin ni ke buch u thildad Got. Boch i gadad e dawor da paged talin e ngiyal’ ni ke mich e machib nu Bible u wan’dad. Ma bay fare ngiyal’ ni kada ognaged gadad ngak Jehovah u fithik’ e meybil ma kada uned ko taufe ni gad e tin riyul’ e Kristiano. Ma boor i gadad ni kada guyed e ayuw rok Jehovah u nap’an e yafas rodad. (Psalm 118:15) Ma bin ni baga’ fan e ke yog e athap ngodad ni bochan e biyul rok Fak Got ni Jesus Kristus. (John 3:16) Machane bochan e gadad tadenen ma rayog ni ngada paged talin fapi n’en ni fl’eg Jehovah ni fan ngodad u nap’an ni ra wawliydad e tin nib kireb ara nap’an ni ra magafan’dad.

4, 5. (a) Uw rogon ni weliy James ni ba kireb ni ngada motoyilgad ma gad pag talin? (b) Uw rogon nrayog ni ngada fanayed fare fanathin rok James u morngaagen e ani be sap ko thirek?

⁴ U lan e babyor rok James ni ir walagen Jesus ni i yoloy ngak e pi Kristiano, i yog ngorad nib kireb ni ngar paged talin u tomren ni kar motoyilgad. I gaar: “Dab mbanniged gimed ni ke mus ni nguum motoyilgad ko thin rok; ya ngam maruwelgad ngay. Ya en nra motoyil ko thin rok Got ma dabi maruwel ngay e bod be’ ni changar nga lan mit e thirek nge guy rogon yaan. Me yaliy ir nge mu’ me yan, ma ka chi ngiyal’ nem me pag talin rogon yaan.” (James 1:22-24) Mang fan e thin rok James?

⁵ Nap’an ni gad ra od ni kadbul ma baga’ ni gad ra sap nga lan e thirek ngada guyed ko mang e ngan rin’ ya nge fel’ boch yaadad. Ma nap’an ni gad ra tabab ko yugu boch e maruwel ma gad ra lemnag yugu boch ban’en ma dab ku da lemnaged e n’en ni kada guyed u lan e thirek. Maku aram e n’en nrayog ni nge buch rodad ko tirok Got ban’en. Nap’an ni gad ra sap nga lan e Thin Rok Got e gad ra taarebnag rarogodad ko pi n’en ni ba adag Jehovah ni ngada rin’ed. Ere gowa gad be yaliy pi thibngin ni bay rodad. Pi n’en ni kada guyed e ra pi’ e gel nga lanin’dad ni ngada thilyeged pangidad. Machane nap’an ni gad ra rin’ e pi maruwel rodad ko yu rran ma gad be maruweliy e pi magawon rodad, ma mmom ni ngada paged talin e tirok Got ban’en. (Matthew 5:3; Luke 21:34) Gowa kada paged talin e pi n’en ni rin’ Got ni fan ngodad u fithik’ e t’ufeg. Ma faan gad ra pag talin ma rayog ni ngada awgad ko denen.

6. Mang thin nu Bible ni gad ra fil nra ayuwegdad ni nge dab da paged talin e thin rok Jehovah?

⁶ U lan e bin taareb e babyor ni yoloy apostal Paul ngak yu Korinth i weliy morngaagen piyu Israel ni yad be milekag u daken e ted mar paged talin boch ban’en. Ke fel’ rogon e tin somm’on e Kristiano ko thin rok Paul, ere ku arrogodad nrayog ni nge dab da paged talin e thin rok Jehovah ni faan gad ra fil e pi n’en ni yoloy Paul. Ere ngada filed e thin ni bay ko 1 Korinth 10:1-12.

Nguuda T’ared Lanin’dad Ko Tin Nde Fel’

7. Mang e buch rok piyu Israel ni ke micheg ni ri yad ba t’uf rok Jehovah?

⁷ Pi n’en ni yog Paul u morngaagen piyu Israel e ke mang ba ning chilen ngak e pi Kristiano. I gaar Paul: “Pi walageg ni girdien Kristus, gub adag ni nge dab mpaged talin e n’en ni rin’ e pi chitamangidad ni ur uned ngak Moses. Yad gubin nranod u lan fare gi day nga barba’ nde buch ban’en rorad, ni fare gi day ni Red Sea fithngan. Re gi manileng nem nge re gi day nem e yad gubin ntaufenagrad ngay, ni aram e kar manged girdien Moses.” (1 Korinth 10:1-4) I guy piyu Israel u nap’an Moses gelngin Got ni be maruwel, nib muun ngay fare gi manileng ni i pow’iyrad ni kab rran me ayuwegrad ni ngar th’abed barba’ fare day ni Red Sea. (Exodus 13:21; 14:21, 22) Arrogon, i guy piyu Israel e mich riy ni ri yad ba t’uf rok Jehovah.

8. Mang wenegan ni bochan e pag piyu Israel talin e tirok Got ban’en?

⁸ I ulul Paul ngay ni gaar: “Machane yugu aram rogon ma oren i yad e dar fel’gad u wan’ Got, ma aram fan ni ur m’ad nge wer dowrad u daken e ted i yan.” (1 Korinth 10:5) Kar gafgowgad! Baga’ ni de un piyu Israel ni kar chuwgad u Egypt nga lan fare binaw ni ke micheg Got ngorad. Dar fel’gad u wan’ Got ni bochan e de mich u wan’rad, ere kar m’ad u daken e ted. (Hebrews 3:16-19) Mang e gad be fil ko re n’en ney? I gaar Paul: “Urngin e pi n’ey ni be fil ngodad, ma be ning chilen ngodad ndab uda m’ad ni bochan e tin nib kireb ban’en ni bod yad.”​—1 Korinth 10:6.

9. Mang boch e ayuw ni pi’ Jehovah ngak e girdi’ rok, ma uw rogon e pi taw’ath ney u wan’rad?

⁹ Boor e tirok Got ban’en ni bay rok piyu Israel u nap’an ni yad be milekag u daken e ted. Bay fare m’ag ni ke micheg Jehovah ngorad ma kar manged ba nam ni kan ognag ngak Got. Ma kan pi’ ba ulung u prist ngorad, ma bay ba tabernacle ni aram kenggin e liyor rorad ngak Got, ma bay rogon ni ngar pied e maligach ngak Jehovah riy. Dar falfalan’gad ko pi taw’ath ney ni yib rok Got, ya de fel’ u wan’rad e pi chugum ni pi’ Got ngorad.​—Numbers 11:4-6.

10. Mang fan ni nge par Got u lanin’dad ni gubin ngiyal’?

¹⁰ Pi girdi’ rok Jehovah e ngiyal’ ney e gathi yad bod piyu Israel u daken e ted, ya kar fel’gad u wan’ Jehovah. Machane baga’ fan ni nge bagadad e nge par Got u lanin’dad. Faanra aram rogon ma rayog ni ngada paged e pi n’en ni yima ar’arnag ya pi n’en nem e rayog ni nge kirebnag rogon e machib u lanin’dad. Thingar da duguliyed lanin’dad ni gad “be t’ar lanin’dad ko tin nde fel’, ma gadad ba yal’uw, ma gadad be rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay u roy u fayleng.” (Titus 2:12) Pi arodad ni kada uned ko ulung ni Kristiano ni ka nap’an ni gad bbitir e dab da lemnaged ni bay boch ban’en nib fel’ ni dariy rodad ni bochan e machib. Faan manga gad ra lemnag ni aram rogon, ma dab da paged talin Jehovah nge pi flaab nra pi’ ngodad.​—Hebrews 12:2, 3.

Ngari Nfol Rok Jehovah

11, 12. Uw rogon nrayog ni nge aw ni be meybil be’ ko liyos ni yugu aram rogon ni de siro’ nga reb e liyos?

¹¹ Ki weliy Paul ni ngan ayuw ni gaar: “Ara ud ted fan ma gadad be meybil ko liyos ni ma meybil boch e girdi’ ngay ni bod e n’en ni i rin’ boch i yad. Ni bod rogon ni be yog e babyor nib thothup ni be gaar, “Pi girdi’ nem e ra pired nga but’ ngar abichgad mi yad garbod, mi yad sak’iy ni ngar churu’gad.”” (1 Korinth 10:7) Be weliy Paul morngaagen fa ngiyal’ nem ni yog piyu Israel ngak Aaron ni nge ngongliy fare liyos ni gol ni yaan e garbaw. (Exodus 32:1-4) Sana dab da meybil gad nga reb e liyos, machane rayog ni nge aw ni gad be tay fan ban’en ni gathi Jehovah ni faan gad ra pag e pi n’en ni yima yim’ ni bochan ni nge wawliydad nga bang.​—Kolose 3:5.

¹² Yugu biyay me yoloy Paul morngaagen boch e girdi’ ni baga’ fan e chugum u wan’rad ma gathi tirok Got ban’en. I yol u morngaagen e piin ni “kar manged e toogor ko yam’ ni tay Kristus” ni gaar: “bay ranod nra maethgad ko yam’ ya n’en ni be ar’arnag dowrad e ke mang got rorad.” (Filippi 3:18, 19) N’en ni baga’ fan u wan’rad ni gowa yad be meybil ngay e gathi reb e liyos. Ya ur liyorgad ko pi n’en ni yima ar’arnag. Gathi be yip’ fan ni ba kireb urngin ban’en ni yima ar’arnag. Ya i sunmiydad Jehovah ni bay boch ban’en nib t’uf ko dowef rodad ma ke tay ni nge yog ni ngada falfalan’gad nga boor ban’en. Machane piin ni ke tay ni ka baga’ fan e falfalan’ rorad ko bin ni nge fel’ thilrad Got e gowa yad e piin ni ma meybil ko liyos.​—2 Timothy 3:1-5.

13. Mang e rayog ni ngada filed ko fare thin u morngaagen fare liyos ni yaan e garbaw?

¹³ Tomren ni ke chuw piyu Israel u Egypt kar ngongliy ba liyos ni yaan e garbaw ni ngar meybilgad ngay. Gathi ke mus ni ke mang ba ning chilen ngodad ni nge dab da meybilgad ko liyos, ya ku bay ban’en ni rayog ni ngada filed ko re thin nem. De fol piyu Israel ko reb e motochiyel nrib tamilang ni yib rok Jehovah. (Exodus 20:4-6) Dar lemnaged ni ngar n’aged Jehovah ni nge dabi mang Got rorad. Kar pied e maligach ngak fare liyos ni yaan e garbaw mar rogned ni aram ba “mur ni fan ngak Somol.” Kar bannaged yad kar lemnaged ni dabi tay Got fan e togopuluw ni kar ted. Kar dariy fannaged Jehovah, meri damumuw ni bochan.​—Exodus 32:5, 7-10; Psalm 106:19, 20.

14, 15. (a) Mang fan ni dariy e tawey rok piyu Israel ni ngar paged talin e pi n’en ni kar rung’aged? (b) Faanra ke mudugil u wan’dad ni dab da paged talin e pi n’en ni kada rung’aged, mang e gad ra rin’ ko pi motochiyel rok Jehovah?

¹⁴ Baga’ ni dabi un reb e Mich Rok Jehovah nga barba’ i teliw. Machane boch i yad e ra togopuluw ko gagiyeg rok Jehovah u yugu boch e kanawo’ ni ka yad bay u lan e ulung rok. Dariy tapgin rok piyu Israel ni ngar paged talin e pi n’en ni kar motoyilgad ngay. Kar rung’aged Fa Ragag I Motochiyel mar ur moyed ko fa ngiyal’ i n’em ni pi Moses fare motochiyel rok Got ni gaar: “Thingar dab mu ngongliyed e pi got romed nfl’eg ko silver ara nfl’eg ko gol.” (Exodus 20:18, 19, 22, 23) Mar rung’aged machane kar ngongliy ba liyos ni yaan e garbaw.

¹⁵ Ku arrogodad ni dariy e tawey rodad ni faan manga kada paged talin u tomren ni kada rung’aged. Ke pow’iydad Jehovah u daken e Thin Rok Nib Thothup u boor e kanawo’. Susun, Thin Rok Jehovah e ma yog nib kireb ni nang ning ban’en ma dab ni fulweg. (Psalm 37:21) Ka nog ngak e piin ni bitir ni ngar folgad ko gallabthir rorad, ma thingari chuguliy pi matam pi fakrad ma “ngar llowan’naged nrogon.” (Efesus 6:1-4) Ka nog ngak e piin ni dawor ra mabgolgad ni ngar mabgolgad “girdien Kristus,” ma ka nog ngak e piin ni kar mabgolgad ni gaar: “Mabgol e urngin e girdi’ ni nge ta’ fan, ma pumoon nge ppin ni kar uned ko mabgol e thingari bagayad mi i par nib yul’yul’ ngak bagayad. Ya ra gechignag Got e pi arorad ni be ngongliy e ngongol ko darngal nge piin ni yad be par e girdi’ ni gathi mabgol rorad.” (1 Korinth 7:39; Hebrews 13:4) Faanra ke mudugil u wan’dad ni nge dab da paged talin u tomren ni kada rung’aged ma gad ra tay fan ma gad ra fol ko pi motochiyel rok Got ney nge yugu boch e thin rok.

16. Mang wenegan e meybil ko fare liyos ni yaan e garbaw?

¹⁶ De fel’ u wan’ Jehovah e meybil rok piyu Israel ni ur meybilgad nrogon ni yad ba adag. Danga’, ya i thang 3,000 i yad ni sana yad e piin ni ur suruyed e girdi’ ni ngar meybilgad ngak fare liyos ni yaan e garbaw. I gechignag Jehovah yugu boch i yad. (Exodus 32:28, 35) Re thin ney e ke mang ba ning chilen ngak e piin ni yad ma poy e Thin Rok Got machane kar mel’eged e pi thin riy ni ngar folgad ngay!

“Mu Palog Ko Ngongol Ko Darnal”

17. Fare thin u 1 Korinth 10:8 e be weliy morngaagen e mang?

¹⁷ I weliy apostal Paul reb e kanawo’ nrayog ni nge pag talin be’ e tirok Got ban’en ni bochan e tin ni be ar’arnag e dowef ni gaar: “Thingar dab da ngongliyed e ngongol ko darngal ni bod ni i rin’ boch i yad, ma reliw nge dalip i biyu’ i yad e yim’ u lan taareb e rran.” (1 Korinth 10:8) Be weliy Paul morngaagen fa ngiyal’ i n’em ni ke taw piyu Israel ko binaw nu Moab u tomren ni ur milekaggad u daken e ted ni 40 e duw. I ayuweg Jehovah piyu Israel ni ngar gelgad ko pi binaw ni bay ko ngek ko yu Jordan, machane boor piyu Israel ni kar paged talin e ayuw rok Jehovah ara dar ted fan. Nap’an nra tawgad ko mathil ko fare Binaw Ni Kan Micheg ngorad, kan wawliyrad ni ngar uned ko ngongol ko darngal mar kar meybilgad ku fare Baal nu Peor. Kan thang e fan rok 24,000 I yad, ma 1,000 i yad e ga’ rorad.​—Numbers 25:9.

18. Mang boch e ngongol nra pow’iy be’ ko ngongol ko darngal?

¹⁸ Ba gilbuguwan e girdi’ rok Jehovah e ngiyal’ ney ni bochan e yad ba yalen. Machane nap’an ni kan wawliyrad ko ngongol ko darngal, boch e Kristiano e kar paged talin Got nge pi motochiyel rok. Kar rung’aged ma kar paged talin. Somm’on ma sana gathi kan wawliyrad ko darngal. Sana ra adag ni nge yaliy ara weliy e tin ni puwlag ban’en, ara nge fl’eg e thin ngak be’ ni gathi mabgol rok ara nge chag ngak e piin ni de yalen. Urngin e pi n’en ney e ke pow’iy e pi Kristiano ko denen.​—1 Korinth 15:33; James 4:4.

19. Mang boch e thin ko Bible nra ayuwegdad ni ngada paloggad ko ngongol ko darngal?

¹⁹ Nap’an ni kan wawliydad ko ngongol nde yalen, ma thingar dab da paged talin Jehovah. Danga’, ya thingar da folgad ko pi motochiyel ni bay ko Thin Rok. (Psalm 119:1, 2) Gad e Kristiano e gad ma athamgil ni ngada pared ni gad machalbog, machane thingar nguuda athamgilgad iyan. (1 Korinth 9:27) I yol Paul ngak e pi Kristiano nu Roma ni gaar: “Yigoo kan rung’ag fanmed yul’yul’ ko thin rok Got, ni era fan ni kug felfelan’ ngomed. Gub adag ni nge tamilangan’med u murung’agen e tin nib fel’, machane ngam pired ndab mu uned ko kireb.” (Roma 16:19) Ni bod rogon nni gechignag 24,000 piyu Israel ni bochan e denen rorad, maku arrogon ni ra gechignag Jehovah e piin ni ma un ko ngongol ko darngal nge yugu boch e denen. (Efesus 5:3-6) Dab da paged talin e pi n’en ni kada rung’aged, ya ngada “paloggad ko ngongol ko darngal.”​—1 Korinth 6:18.

Mu Tay Fan E Pi Ayuw Ni Yib Rok Jehovah Ni Gubin Ngiyal’

20. Uw rogon ni i skengnag piyu Israel Jehovah, ma mang wenegan?

²⁰ Baga’ ni der ma un e pi Kristiano ko ngongol ko darngal. Machane thingar da ayuwgad ni dab da uned ko kanawo’ nra yan ko gun’gun’ ara thinthinan’ ni ban’en ni dubun Got. I gaar Paul: “Ere thingar dab da sikengniged rogon e k’adan’ rok Somol ni bod rogon e n’en ni rin’ boch i yad−me li’rad e porchoyog ngar m’ad. Ma thingar dab un gun’gun’gad ni bod e n’en ni i rin’ boch i yad−me li’rad fare engel, ni engel ko yam’ ngar m’ad.” (1 Korinth 10:9, 10) I gun’gun’ piyu Israel nib togopuluw ngak Moses nge Aaron​−ma ur togopuluwgad ngak Got−​ni yad be gun’gun’ ni bochan fare manna’ ni pi’ Got ngorad nib maang’ang’. (Numbers 16:41; 21:5) Ba gel boch e damumuw rok Jehovah ni bochan e gun’gun’ rorad fa ba gel e damumuw rok ni bochan e ngongol rorad ko darngal? Fare thin ko Bible e be dag ni boor e piin ni kar gun’gun’gad ni kar m’ad ni ke li’rad e porchoyog. (Numbers 21:6) Ku bay biyay ni ke pag 14,700 e piin ni kar gun’gun’gad ni kan thangrad. (Numbers 16:49) Ere dab da skengnaged e k’adan’ rok Jehovah ni gad be dariy fannag e ayuw ni yib rok.

21. (a) Mang thin ni yoloy Paul? (b) Rogon e thin ni bay ko James 1:25, uw rogon nrayog ni ngada falfalan’gad?

²¹ U lan e babyor ni yoloy Paul ngak e pi Kristiano I ginangrad ni gaar: “Urngin e pi n’en ney e yib ngorad ni fan e nge fil e tin ni ka ba’ e girdi’ ban’en riy, ma kan yoloy nga babyor ni nge mang ba ning chilen ngorad. Ya gadad be par u ba ngiyal’ ni ke chugur ni nge taw ko tungun. En ran finey ni ke par ni ke mudugil e nge ayuw ya ri mul.” (1 Korinth 10:11, 12) Gad bod piyu Israel ni boor e flaab ni yib rok Jehovah ngodad. Machane dab da boded yad ni dab da paged talin e pi n’en ni ma rin’ Got ni fan ngodad ma ngada ted fan e ayuw rok. Nap’an ni ra magafan’dad, ngada lemnaged e pi n’en ni ke micheg u lan e Thin Rok. Dab da paged talin ni ke fel’ thildad Jehovah ma nguuda rin’ed fare maruwel ni ke pi’ ngodad ni ngada machibnaged Gil’ilungun. (Matthew 24:14; 28:19, 20) Gad ra rin’ ma ra yib e falfalan’ ngodad, ya ke micheg e Bible ni gaar: “Machane en nra fal’eg i yaliy ir nga fithik’ fare motochiyel nrib yal’uw ni ir e ma pithig e girdi’ ko kireb, me tiyan’ ngay ma gathi ke mus ni motoyil ngay me pag talin, ya be maruwel ngay−cha’nem ni aram rogon e Got e ra ayuweg ko tin ni be rin’.”​—James 1:25.

Uw Rogon Ni Ga Ra Fulweg?

• Mang e rayog ni nge n’igin ni ngada paged talin ban’en ni kada rung’aged?

• Mang fan ni baga’ fan ni ngada folgad rok Got?

• Uw rogon nrayog ni ngada “paloggad ko ngongol ko darngal”?

• Susun uw rogon e pi ayuw rok Jehovah u wan’dad?

[Picture on page 23]

I pag piyu Israel talin e pi n’en ni rin’ Jehovah ni fan ngorad

[Picture on page 24]

Mmudugil u wan’ e girdi’ rok Jehovah ni ngar pared ni yad be fol ko pi motochiyel rok Jehovah ni ba yalen