LIBRARY U ONLINE ni fan ko Wulyang ko Damit
Wulyang ko Damit
LIBRARY U ONLINE
Waab
  • BIBLE
  • PI BABYOR
  • PI MUULUNG
  • w03 12/1 pp. 20-25
  • Mu Folwok Rok Jehovah, Ni Got Rodad Ni De Laniyan’

Dariy e video ko n'en ni kam mel'eg.

Wenig ngom, dabiyog ni nge load e re video ney.

  • Mu Folwok Rok Jehovah, Ni Got Rodad Ni De Laniyan’
  • Fare Wulyang Ntagil’ E Damit Ni Be Weliy Morngaagen Gil’ilungun Jehovah—2003
  • Pi Subheading
  • Boch Ban'en ni Ku Taareb Rogon Ngay
  • N’en ni Kan Rin’ ni Bochan e Gilbuguwan Rok Jehovah
  • Rogon ni Kan Rin’ Ban’en Ngak Abraham nge Israel
  • Jesus, fare Sensey ni De Laniyan’
  • Angin nib Fel’
  • Ngan Warnag e laniyan’
  • “Ngan Ga’nag”
  • Tin Baga’ Fan ko fare Babyor ku Joshua
    Fare Wulyang Ntagil’ E Damit Ni Be Weliy Morngaagen Gil’ilungun Jehovah—2004
  • Thin rok Jehovah e Dar Ma Aw nib M’ay Fan
    Pi Article ni Ngan Fil ko Fare Wulyang ko Damit 4—2007
Fare Wulyang Ntagil’ E Damit Ni Be Weliy Morngaagen Gil’ilungun Jehovah—2003
w03 12/1 pp. 20-25

Mu Folwok Rok Jehovah, Ni Got Rodad Ni De Laniyan’

“Yi Got e taareb rogon e ngongol ni ma tay ngak urngin e girdi’.”​—ROMA 2:11.

1, 2. (a) Mang e tin nib m’agan’ Jehovah ngay ni fan ngak piyu Canaan ni gubin? (b) Mang e ke rin’ Jehovah, ma mang boch e deer ni ke sum?

NAP’AN ni piyu Israel ni ur pared u daken e Tagpas nu Moab ko duw ni 1473 B.C.E., ma yad be motoyil ngak Moses nib fel’ rogon. Immoy e magawon ni be sonnagrad, u ba’ nem ko fare Lul’ nu Jordan. Ke weliy Moses e tin nib m’agan’ Jehovah ngay ni ra gel piyu Israel ko fa medlip i nam nu Canaan nib yargel u lan fare Binaw ni Kan Micheg. Ri be pi’ e thin rok Moses e athamgil nga lanin’rad ni gaar: “Jehovah ni Got rom e ba mudugil ni ra pi’rad ngom, ma rim gel ngorad”! Piyu Israel e de t’uf ni nge fal’eg e m’ag u thilrad, ma dariyfan ni ngan runguyrad.​—Deuteronomy 1:1; 7:1, 2, NW.

2 Yugu aram rogon, ma de thang Jehovah reb e tabinaw ni yib u reb e mach ni i cham piyu Israel ngorad. Ma girdi’ ni ra bad u aningeg e binaw e ku ke ayuwegrad Got. Mang fan? Mang e be fil ngodad u murung’agen Jehovah ko tin i buch nib l’ag ko pi girdi’ nu Canaan ni kar magaygad nib fas? Ma uw rogon ni ngad folwokgad rok?

N’en ni Kan Rin’ ni Bochan e Gilbuguwan Rok Jehovah

3, 4. Thin ni kan wereg u murung’agen piyu Israel ni kar gelgad ko mahl e mang e ke rin’ ngak e girdi’ nu Canaan ni be’ nge be’?

3 Nap’an ni piyu Israel e yad be yan yan u daken e ted u lan 40 e duw u m’on ni ka ranod nga lan fare Binaw ni Kan Micheg, me ayuwegrad Jehovah me un ko cham ni nge ayuweg e girdi’ rok. U yimuch ko fare Binaw ni Kan Micheg, me mada’nag piyu Israel fare pilung nu Arad ni be’ nu Canaan. U daken e ayuw rok Jehovah me gel piyu Israel ngak nge ngak e girdi’ rok u Hormah. (Numbers 21:1-3) Me taaboch, me liyeg piyu Israel ko fare binaw nu Edom mi yad sor nga lel’uch nga ranod nga lel’uch ni ngek ko fare Dead Sea. Re binaw ney e piyu Moab e i par riy ko som’mon, ma chiney e girdi’ ni Amorites. Sihon ni Pilung ni be’ ni Amorite e de pag piyu Israel ni nga ranod nga lan e binaw rok. Bochan e re n’en ney min mahl u Jahaz, ko lel’uch ko fare Torrent Valley u Arnon ni aram e gini yim’ Sihon riy. (Numbers 21:23, 24; Deuteronomy 2:30-33) Boch nga lel’uch, me Og e ir e be gagiyegnag yugu boch e girdi’ ni Amorites u Bashan. Yugu aram rogon ni Og e ir be’ nib giant, ma dabiyog ni nge gel ngak Jehovah. Ni li’ Og ngem’ u Edrei. (Numbers 21:33-35; Deuteronomy 3:1-3, 11) Thin u murung’agen piyu Israel ni kar gelgad ko mahl nge chag nga murung’agrad ni kar bad u Egypt e rib gel e marus nib riy ngak e girdi’ ni ma par u Canaan.a

4 Nap’an ni piyu Israel e ka ranod nga Canaan u tomren ni kar th’abed e Jordan nga barba’, mar fal’eged rogorad ngar pared u Gilgal. (Joshua 4:9-19) De palog nga orel ko fare mach nu Jericho ni kan yororiy. Tin ni ke rung’ag Rahab ni be’ nu Canaan u murung’agen Jehovah e k’aring ni nge ngongol u fithik’ e michan’. Ma angin ni yib, e nap’an ni ke gothey Jehovah yu Jericho, ma de li’ e cha’ nem nge girdi’ ko tabinaw rok.​—Joshua 2:1-13; 6:17, 18; James 2:25.

5. Mang e ke k’aring piyu Gibeon ni ngara ngongolgad u fithik’ e gonop?

5 Bin migid, me chuw piyu Israel ko pi binaw ni tagpas ni ba’ u tooben fare lul’ ma ranod nga daken boch e burey u lukngun e re gin n’em. Min fol u rogon ni yog Jehovah, me fal’eg Joshua rogon e girdi’ ni ngan yan nib mith ngan cham ko fare mach nu Ai. (Joshua, guruy 8) Nap’an ni ke rung’ag e pi pilung nu Canaan e n’en ni ke buch me taareban’rad ngar uned ko mahl u taabang. (Joshua 9:1, 2) Ma girdi’ ni ma par ko mach ni Hivite nu Gibeon e bathil e n’en ni kar rin’ed. “Yad, ni yad rorad,” rogon ni yog ko Joshua 9:4, me ulul ngay ni gaar, “e ka ra rin’ed ban’en u fithik’ e gonop.” Bod rogon Rahab, kar rung’aged ni ke ayuweg Jehovah e girdi’ rok u nap’an ni kar Chuwgad u Egypt ma Sihon nge Og e kar gelgad ngorow. (Joshua 9:6-10) Me nang piyu Gibeon nfaanra ngar chamgad ngorad ma dabra gelgad. Ere piyu Gibeon nge dalip e mach nib chuchugur ngay​—ni aram e Chephirah, nge Beeroth, nge Kiriath-jearim—​e ka ra l’oged boch e girdi’ ngak Joshua nga Gilgal ni be dake ka nib u bang nib palog. Me yib angin e re n’em. I fal’eg Joshua e m’ag u thilrad ni be micheg ni yad ra par nib fas. Dalip e rran nga tomren me nang Joshua nge piyu Israel ni kan bannagrad. Machane, ka ra micheged ngak Jehovah fare m’ag ere ra folgad riy. (Joshua 9:16-19) Ba fel’ e re n’em u wan’ Jehovah fa?

6. Mang e ke rin’ Jehovah ko fare ma’g ni ke fal’eg Joshua u thilrad piyu Gibeon?

6 Piyu Gibeon e kan ta’rad ni yad ma th’ab e gek’iy ma yad ma l’ing e ran ni fan ko piyu Israel, ma ku “fan ko altar rok Jehovah” ko fare tabernacle. (Joshua 9:21-27) Ku boor ko binem, ya nap’an fa lal i pilung nu Amorite nge pi salthaw rorad e kar magawonnaged piyu Gibeon, me ayuwegrad Jehovah u fithik’ e maangang. Fa yungi ayis ni ke mul u tharmiy nga but’ e boor e toogor rorad ni li’rad ngar m’ad ko tini li’ e salthaw rok Joshua. Me fulweg Jehovah e meybil rok Joshua u nap’an ni ke wenig ngak ni nge taleg e yal’ nge pul ni fan e nge yog ni ngar gelgad ko pi toogor rorad ni urngin. “Dawori yodorom reb e rran nga m’on riy, ara nga tomren ni bod e re rran nem,” ireray e n’en ni yog Joshua, ni gaar, “ni aram rogon ni ke fol Somol rok be’ nib moon, ya Jehovah e ir e ke cham ni fan ngak piyu Israel.”​—Joshua 10:1-14, NW.

7. Mang thin riyul’ ni ke puluw laniyan’ Peter ngay ni kan dag ko tin ni buch rok in e girdi’ nu Canaan?

7 Rahab ni be’ nu Canaan nge tabinaw rok, nge piyu Gibeon, e bay madgun Jehovah u wan’rad ma kar ngongolgad nrogon nib puluw ngay. Tin ni buch rorad e ba tamilang ni be dag e thin riyul’ ni ke yog Peter ni apostal ni gaar: “Ka fin gu nang e chiney nriyul’ ni gubin e girdi’ ma taareb rogorad u wan’ Got. En ni ba’ madgun Got u wan’ ma be rin’ e tin nib mat’aw e ra i par nib fel’ u wan’ Got ndemtrug ko be’ u kun nam.”​—Acts 10:34, 35.

Rogon ni Kan Rin’ Ban’en Ngak Abraham nge Israel

8, 9. Uw rogon ma ngongol rok Jehovah ni de laniyan’ e kan dag ko tin ni rin’ Abraham nge fare nam nu Israel?

8 James ni gachalpen e kari weliy murung’agen e gol rok Got nib gel u rogon e n’en ni rin’ ngak Abraham nge piin ni owchen. Michan’ rok Abraham, ma gathi nam rok, e ke ayuweg me mang “fager rok Jehovah.” (James 2:23, NW) Michan’ rok Abraham nge t’ufeg ku Jehovah e ke yibnag e flaab ngak e piin ni owchen. (2 Chronicles 20:7) I micheg Jehovah ngak Abraham ni gaar: “Bay gu flaabnagem ma bay gu yoornag pi owchem ni bod urngin e t’uf u lan e lang ara urngin e yan’ ni bay u dap’e l’ay.” Machane mu ta’ fanam i yan ko fare n’en ni micheg ni bay ko bin migid e verse ni gaar: “U daken e en owchem ma urngin e nam nu fayleng e bay ra flaabniged yad riy.”​—Genesis 22:17, 18, NW; Roma 4:1-8.

9 Ba math keru’ ko ngongol ni ba laniyan’, i dag Jehovah u rogon e pi n’en ni ke rin’ ngak piyu Israel e aram e n’en nra yog ni nge rin’ ngak e piin ni yadra fol rok. Pi n’en nem ni rin’ e be dag ko uw rogon ni dag Jehovah e t’ufeg rok nib yul’yul’ ngak e pi tapigpig rok nib yul’yul’. Yugu aram rogon ni Israel e ir e nam ni “kari mel’eg” Jehovah, ma biney e der yip’ fan ni yugu boch e girdi’ e dabiyog ni ngar thamiyed e ngongol rok nib fel’. (Exodus 19:5; Deuteronomy 7:6-8) Riyul’, ni ke chuw’iy Jehovah piyu Israel biyay ni dabkuura pired ni yad e sib rok piyu Egypt ma bochan e re n’enem me yog ni gaar: “Goo gimed e kug nangmed u fithik’ urngin e tabinaw u fayleng.” Machane u daken Amos ni profet nge yugu boch e profet, e ku ke micheg Jehovah reb e athap ni rib fel’ ni fan ko girdi’ ko “urngin e nam.”​—Amos 3:2; 9:11, 12; Isaiah 2:2-4.

Jesus, fare Sensey ni De Laniyan’

10. Uw rogon ni ke folwok Jesus rok e Chitamangin ni ke dag ni ir be’ ni de laniyan’?

10 Nap’an ni immoy Jesus u fayleng ni i wereg e machib, ma ri taareb yaarow e Chitamangin, ke folwok rok Jehovah ni be’; ni de laniyan’. (Hebrews 1:3) N’en ni ri ma lemnag e ngiyal’ nem e aram e nge gay e “saf ko tabinaw rok Israel ni ke malog.” Yugu aram rogon, ma de maruwaran’ ni nge machibnag fare pin ni be’ nu Samaria u tooben ba luwed. (Matthew 15:24; John 4:7-30) Maku ke fal’eg e maangang u nap’an ni ke wenig reb e ga’ ko salthaw ngak, ni gathi be’ nu Israel. (Luke 7:1-10) Ke uneg e re n’em ko t’ufeg ni dag ngak e girdi’ rok Got u daken e ngongol rok. Pi gachalpen Jesus e ku kar wereged e machib ko binaw ni demtrug. Me tamilang ni rogon ni ngeb e flaab rok Jehovah e gathi be yan u rogon e nam rok be’, ya lem nge ngongol rok. Girdi’ nib sobut’an’ mab yul’yul’ ni keb e bilig ngorad ko thin riyul’ e ka ra adaged fare thin nib fel’ ko Gil’ilungun. Ma ban’en nib thil riy, e girdi’ nib ufanthin mab tolangan’ e kar moningniged Jesus nge thin rok. “Chitamag, ni Somol nu tharmiy ngu fayleng, gu ma pining e sorok ngom u fithik’ e yoor,” i yog Jesus ni aram rogon, me ulul ngay ni gaar, “ya bochan kam mithag e pi n’en ney nib fel’ rogon ni dabi pirieg e piin nib gonop ma boor e tamilangan’ rorad, ma kam dag ngak e piin ni bitir. Arrogon, O Chitamag, ya tin ni aram rogon e aram e n’en ni ga baadag.” (Luke 10:21) Nap’an ni ngad rin’ed ban’en ngak yugu boch e girdi’ nbochan e t’ufeg nge michan’, ma gad ra ngongol ni de laniyan’, ya gad manang ni ireray e kanawo’ ni baadag Jehovah.

11. Uw rogon nni dag e ngongol ni de laniyan’ u lan e ulung ko Kristiano kakrom?

11 U lan e ulung ko Kristiano kakrom, ma piyu Israel nge piin gathi yad piyu Israel e dariy bagayad nib tolang ngak bagayad. “Machane Got e ra pi’ e flaab, ma ra ta’ fan, ma ra pi’ e gapas ngak urngin e piin ni yad be rin’ e tin nib fel’”, i weliy Paul ni aram rogon, me ulul ngay ni gaar, “ni piyu Israel e yad ba m’on, me migid e piin ni gathi yad piyu Israel. Yi Got e taareb rogon e ngongol ni ma tay ngak urngin e girdi’.”b (Roma 2:10, 11) Rogon ni nge yog ngorad e gol rok Jehovah nib gel, e gathi bochan e nam rorad, ya be yan u rogon e ngongol rorad ko tin ni kar filed u murung’agen Jehovah nge fare athap ni kan pi’ nbochan e biyul rok fak, i Jesus. (John 3:16, 36) I yoloy Paul ni gaar: “Gathi ir be’ u Israel ko pow ni ba’ u downgin, ara maadad ni kan ta’ ngak e kan ta’ nga downgin. Machane ir be’ u Israel u fithik’, ni kan maadad nga laniyan’ u daken e kan ni thothup, ma gathi fare Motochiyel ni kan yoloy.” Ngemu, me fanay Paul boch e thin nib l’ag ko fare bugithin ni “Jew” u fithik’ e salap (ni be yip’ fan e “birok Judah,” ni aram e kan pining e sorok), me ulul ngay ni gaar: “Be’ ni ke yodorom e Got e bay yog e sorok ngak, ma gathi girdi’ e nge yog e sorok ngak.” (Roma 2:28, 29, NW) Jehovah e de laniyan’ rogon ni ma pining e sorok ngak be’. Ku aram rogon gadad fa?

12. Revelation 7:9 e be ognag e mang athap, ma fan ngak mini’?

12 Me taaboch, u nap’an ni ke pig e changar rok John ni apostal ma ke guy e piin Kristiano ni kan dugliyrad ma yad ba yul’yul’ ni ka nog ni ba nam nib spiritual ngorad ni bay 144,000 e girdi riy, ni “kan ta’ e pow ngorad ni ra bad u gubin e ganong ko pi fak Israel.” Ma tomur riy, me guy John “reb e ulung ni baga’ . . . nra bad u gubin e nam nge ganong nge gubin mit e girdi’ ngu gubin e thin, ni kar sak’iygad u p’eowchen tagil’ Got nge fare Fak e Saf, ni ka ron’ed e mad nib wechwech ni ba’ yuwan e faltir u pa’rad.” (Revelation 7:4, 9) Ere, dariy reb e nam ara thin ni dabiyog ni nge un ko ulung ko Kristiano e ngiyal’ ney. Girdi’ nra bad u gubin e nam nib thilthil e bay e athap rorad ni ngar magaygad nib fas u fithik’ fare “gafgow ni baga’” ma ra unumed e ran ni fek ko “alublub ni bay e ran ko yafas riy” u lan fa bin nib biech e fayleng.​—Revelation 7:14-17.

Angin nib Fel’

13-15. (a) Uw rogon ni rayog ni ngad gelgad ko fare magawon ko thil u thilin ramaen dowey nge yalen? (b) Mu weliy boch ban’en nib fel’ ni ra yibnag e tin ni baaray ni ngan gol ngak be’.

13 Ri manangdad Jehovah, ni bod e chitamangiy nib fel’ ni ri manang pi fak. Maku arrogon nfaanra ngada nanged yugu boch e girdi’ ma aram ngad nanged e yalen rorad nge gin nra bad riy, ma ra aw nib achichig e n’en nib thil u thildad. Pi magawon ni ma sum nbochan e bathil thil e nam rodad e ra m’ay, ma ra gel gelngin e fager nge t’ufeg. Mi ri taareban’ e girdi’. (1 Korinth 9:19-23) Kan dag e re n’en ney nib fel’ rogon ko maruwel ni ma tay e piin missionary ni yad be pigpig u bang. Kar daged e t’ufeg ngak e girdi’ ni ma par u rom, ma angin ni yib, e der n’uw nap’an me guy e piin missionary ni kar pared nrib chuchugur ngak e girdien e ulung u rom.​—Filippi 2:4.

14 Angin nib fel’ nbochan e danir laniyan’ e ke gal kan guy u boor e binaw. Aklilu, ni be’ nu Ethiopia, e immoy ni ba kireban’ ni ma par u London ni ireray e mach nib ga’ nu Britain. Me gel e kireban’ rok ya bochan be lemnag ni boor e girdi’ ni be dag ni dubrad ni ngar manged fager ko girdi’ nu bang, ni aram e ngongol ni yibe guy ko fapi mach nib ga’ u Europe e ngiyal’ ney. Rib thil e n’en ni ke guy Aklihu u nap’an ni ke un nga reb e muulung ko Kristiano u Kingdom Hall ko Pi Mich Rok Jehovah! Girdi’ ni immoy u rom e ke pining e magar ngak ni keb, ma de n’uw nap’an me thamiy ni bod ni bay u lan e tabinaw rok. Rib papey ni ke mon’og me toar e tamilangan’ rok u murung’agen e En Ta Sunmiy. De n’uw nap’an ma ke gay e tayim ni nge wereg e thin nib fel’ ni murung’agen fare Gil’ilungun ngak yugu boch e girdi’ ko re binaw nem. Reb e rran, u nap’an ni be yan Aklilu nge be’ ni yow ko machib me fith fanem ko mang e be nameg e chiney ko yafas rok, me fulweg Aklilu e chi ngiyal’ nem me yog ni be athapeg ni ra reb e rran ma rayog ni nge un nga reb e ulung ni ma non ni thin rok, ni Amharic. Nap’an ni nang e piin ni piilal ko ulung ni yima thin nu Meriken riy e re n’en ney, ma ra yarmiyed u fithik’ e falfalan’ reb e welthin ni kan fek u Bible ni fan ko yoor ni ngan weliy ni thin rok Aklilu. Faan nni pining e girdi’ ni ngar uned ngar ayuweged e re muulung nem ma boor e girdi’ nu bang nge girdi’ nu rom e ra uned ko fa bin som’mon e welthin ni fan ko yoor ni kan tay u Britain ko thin ni Amharic. Chiney, ma girdi’ nu Ethiopia nge boch e girdi’ nu rom e ke taareban’rad u lan reb e ulung ni be mon’og i yan. Boor e girdi’ nu rom e kar guyed ni dariy ban’en nrayog ni nge talegrad ngar pared u ba’ rok Jehovah ma ra uned ko taufe ko Kristiano.​—Acts 8:26-36.

15 Pangin e girdi’ nge yalen ara gin ni ra bad riy e ba thilthil. Gathi ireray e fol ko mini’ e ba tolang nge mini’ e ba sobut’; Kemus ni aram e pi n’en nib thil u thilrad. Nap’an ni yibe yaliy e taufe ni tay e piin ni kefin ra ognaged yad ma kar manged pi tapigpig rok Jehovah u reb e donguch ni Malta fithingan, ma Pi Mich nu rom e kari falfalan’rad ma girdi’ nu Britain ni kar bad nga ram e ke map’ e lu’ u owcherad nbochan ni kari felan’rad. Piyu Malta nge girdi’ nu Britain e kar daged e felfelan’ rorad ko kanawo’ nib thilthil, ma t’ufeg rorad ngak Jehovah nib gel e be gelnag i m’agrad nga taabang ni nge taareban’nagrad ni yad e piin Kristiano.​—Psalm 133:1; Kolose 3:14.

Ngan Warnag e laniyan’

16-18. Mu weliy e n’en ni buch ni be dag ko uw rogon ni ngan gel ko ngongol ni ba laniyan’ u lan e ulung ko Kristiano.

16 Ra nge toar e t’ufeg rodad ngak Jehovah nge ngak e pi walagdad ni Kristiano, ma rayog ni ngad folwokgad rok Jehovah u rogon ni ngad yaliyed boch e girdi’. Lem rodad kafram nib laniyan’ ngak boch e nam, ni bochan ramaen dowrad, ara yalen rorad e rayog ni ngan warnag. Ni bod ni ngam mu lemnag e tin ke buch rok Albert ni ke maruwel kafram ni reb e salthaw nu Britain u nap’an e Bin II e Mahl ko Fayleng ma salthaw nu Sapan e ra koled u nap’an ni war yu Singapore ko duw ni 1942. Me taaboch me un ko maruwel u lan dalip e duw ko fare “death railroad”, u tooben fa gin’en ni tomur riy ma ka nog ni fare wethol u daken fare lul’ nu Kwai. Ngiyal’ ni kan pag u tomren fare mahl, ma ri 70 pounds tomalngin, ma ke m’ing e yidodan nge pethngun, me ke yib e m’ar ko yal ngak, nge sabow, nge malaria. Ma bokum biyu’ e girdi’ ni yad nga kalbus e kab gel e gafgow ni kar ted; ma boor i yad e kar m’ad. Ke guy ma ke magawon Albert nbochan e ngongol ndariy e runguy riy ni kan dag u rom, me sul ko binaw rok ko duw 1945 ni rib damumuw ma be fanenikan, ma ke dabuy daken Got nge teliw.

17 Ppin rok Albert, ni Irene fithingan, e ke mang bagayad e Pi Mich Rok Jehovah. Bochan baadag Albert ni nge falfalan’nag, ma aram ke un ko in e muulung ko ulung ko Pi Mich Rok Jehovah u rom. Reb e Kristiano ni kab pagal ni be un ko pioneer ni Paul fithingan e keb i guy Albert ni ngar filew e Bible. De n’uw nap’an me naab Albert ni be yaliy Jehovah rarogon gum’irchaen e girdi’ ni be’ nge be’. Me ognag e yafas rok ngak Jehovah min taufenag.

18 Ma tomur riy me yan Paul nga London nge par u rom, me fil e thin nu Sapan, me chag ngak reb e ulung u rom ni ma non ni Sapan. Ma nap’an ni ke yog Paul ni bay boch e Pi Mich ni girdi’ nu Sapan ni ngar uned ngak ngar bad ni ngar guyed e ulung ni ki i un ngay kafram, me yib ngan’ e pi walag u rom ni ri dabun Albert daken e girdi’ nu Sapan. Ka nap’an ni sul nga Britain, ma be par Albert ni ma pilo’ ni nge dabi mada’nag be’ ni yib u Sapan, ere be lemnag e pi walag ko mang e ra rin’ e chiney. Dariy e magawon riy​—ya kari dag Albert e t’ufeg ko walag u polo i laniyan’ ngak e piin ni kar bad ni ngar guyed yad.​—1 Peter 3:8, 9.

“Ngan Ga’nag”

19. Mang fonow rok Paul ni apostal e ra ayuwegdad nfaanra be m’ug ni ngongol ni ba laniyan’ e ra gel ngodad?

19 “Ra ngan dag e ngongol ni ba laniyan’ ma de fel’,” i yoloy Solomon ni Pilung ni aram rogon. (Proverbs 28:21, NW) Mom ni ngan chuchugur ngak e girdi’ ni ri gad manangrad. Machane, yu ngiyal’, ma gowa gathi ri gad ma tiyan’dad ngak e piin ni gathi ri gad manangrad. Lem ni aram rogon ni ba laniyan’ e dabib angin ngak e tapigpig rok Jehovah. Gad gubin e thingarda folgad ko fonow rok Paul ni “ngan ga’nag”​—arrogon, ngada ga’naged e t’ufeg rodad ngak e pi walagdad ni Kristiano ni ra bad ko binaw ara yalen nib thilthil.​—2 Korinth 6:13.

20. Mang bang ko yafas rodad e susun ni ngad folwokgad rok Jehovah, ni ir e Got rodad ni de laniyan’?

20 Demtrug ko bay e athap rodad ni nga darod nga tharmiy ara gad ra par u fayleng, ma gad ra dag e ngongol ni de laniyan’ ngak urngin e girdi’ ma ra ayuwegdad ni ngari taareban’dad ni gadad taab ulung, ma taareb e Ta Chugul saf rodad. (Efesus 4:4, 5, 16) Ra ngad athamgilgad ni ngad folwokgad rok Jehovah, ni ir e Got rodad ni de laniyan’, ma ra ayuwegdad u nap’an ni gad be wereg e machib, ngu lan e tabinaw rodad, ngu lan e ulung rodad, ma tin riyul’ riy, u urngin yang ko yafas rodad. Uw rogon? Bin migid e article e ra weliy e re kenggin ney.

[Footnotes]

a Feni gilbuguwan Jehovah e taaboch me mang kenggin fapi tang nib thothup.​—Psalm 135:8-11; 136:11-20.

b U roy, ma fare bugithin ni “piyu Greek” e be yip’ fan e girdi’ ni gathi yad piyu Israel ni gubin.​—Insight on the Scriptures, published by Jehovah’s Witnesses, Volume 1, page 1004.

Uw Rogon ni Ngam Pi’ e Fulweg?

• Uw rogon ni dag Jehovah ngak Rahab nge ngak piyu Gibeon ni ir e Got ni de laniyan’?

• Uw rogon ni dag Jesus ni ir be’ ni de laniyan u nap’an ni be fil ban’en ngak e girdi’?

• Mang e ra ayuwegdad ni ngad gelgad ko magawon ni ma yib nbochan e thil u thilin yalen e girdi’ nge ramaen dow?

[Picture on page 21]

Ke tabab ni nge gel piyu Israel ngak piyu Canaan

[Picture on page 23]

De tal Jesus ni nge machibnag reb e ppin nu Samaria

[Picture on page 24]

Reb e welthin ni fan ko yoor u Britain ko thin ni Amharic

[Picture on page 24]

T’ufeg rok Albert ngak Jehovah e ke ayuweg ni nge gel ko lem ni ba laniyan’

    Yapese Publications (1984-2025)
    Mu Log Out
    Mu Log In
    • Waab
    • Mu Sharenag
    • Pi N'en Nrayog ni Ngam Mel'eg
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Rogon ni Ngan Fanay
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Mu Log In
    Mu Sharenag