‘Marod Ngak Girdien E Pi Nam Ngam Pingeged Yad Ngar Manged Pi Gachalpeg’

“Kan pag fan urngin ban’en ngog u tharmiy ngu but’. Ere mmarod ngak girdien e pi nam u gubin yang ngam pingeged yad ngar manged pi gachalpeg.”​—MATTHEW 28:18, 19.

1, 2. (a) Mang maruwel e ke pi’ Jesus ngak pi gachalpen? (b) Mang boch e deer u morngaagen e motochiyel rok Jesus ni gad ra weliy?

REB E RRAN u tobolngin e duw ko 33 C.E. ma ke muulung pi gachalpen Jesus u reb e burey u Galilee u Israel. Ke fas e Somol rorad ko yam’ ma be n’en ni nge yan nga tharmiy, machane u m’on ni nge yan ma bay ban’en ni baga’ fan ni nge yog ngorad. Bay reb e maruwel ni nge pi’ Jesus ngorad. Mang e re maruwel nem? Uw rogon e re maruwel nem u wan’ pi gachalpen? Ma uw rogon e re maruwel nem ngodad e ngiyal’ ney?

² N’en ni ke yog Jesus ngorad e bay ko Matthew 28:18-20 ni gaar: “Kan pag fan urngin ban’en ngog u tharmiy ngu but’. Ere mmarod ngak girdien e pi nam u gubin yang ngam pingeged yad ngar manged pi gachalpeg, mi gimed taufenagrad nga fithingan e Chitamangiy nge Fak nge fare kan ni thothup, mi gimed fil ngorad rogon ni nguur folgad u gubin e tin ni ku gog ngomed ni nguum rin’ed. Ma dab mpaged talin ni gubin ngiyal’ ma gu ba’ romed, nge yan i mada’ nga tomren e fayleng.” I weliy Jesus morngaagen “urngin ban’en u tharmiy ngu but’” nge “pi nam u gubin yang” nge “gubin e tin ni ku gog ngomed” nge “gubin ngiyal’.” Bay aningeg ban’en ko re motochiyel rok Jesus ney ni ke un urngin ban’en ngay ma ke sum boch e deer riy ni baga’ fan: mang fan? u uw? mang? wuin? Ngada weliyed reb e pi deer ney mfin da weliyed reb.a

“Kan Pag Fan Urngin Ban’en Ngog”

3. Mang fan ni ngada folgad ko motochiyel rok Jesus ni ngada ayuweged e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen?

³ Som’on, mang fan nthingar da folgad ko fare motochiyel ni ngada machibnaged e girdi’ ya ngar manged pi gachalpen Jesus? I weliy Jesus fan ni gaar: “Kan pag fan urngin ban’en ngog u tharmiy ngu but’. Ere mmarod ngak girdien e pi nam u gubin yang ngam pingeged yad ngar manged pi gachalpeg.” Fare bugithin ni “ere” e ma tamilangnag fan ni ngada folgad ko fare motochiyel. Ya “kan pag fan urngin ban’en” ngak Jesus ni ir e ani ke pi fare motochiyel. Uw urngin ban’en ni kan pag fan ngak Jesus?

4. (a) Uw urngin ban’en ni kan pag fan ngak Jesus? (b) Uw rogon e motochiyel rok Jesus u wan’dad ni bochan e ke tamilang u wan’dad ni kan pag fan urngin ban’en ngak Jesus?

⁴ Mmil fan e ulung rok ngak Jesus, ma ka nap’an e duw ni 1914 ma kan pag fan Gil’ilungun Got ngak. (Kolose 1:13; Revelation 11:15) Ir pilungen e engel ma pi engel ni bokum miriay e million urngirad e yad e pi salthaw rok nu tharmiy. (1 Thessalonika 4:16; 1 Peter 3:22; Revelation 19:14-16) Ke pi’ Chitamangin mat’awen ngak ni nge thang “urngin e pi kan ni be gagiyeg, nge piin ni yad be tay murung’agen ban’en, nge piin ni yad be yog e thin” ni yad be togopuluw ko tin nib mat’aw ban’en. (1 Korinth 15:24-26; Efesus 1:20-23) Gathi ke mus ni piin ni yad ba fas e kan pag fan ngak Jesus. Ya ra “pufthinnag e piin ni kab fos nge piin ni kar m’ad” ma ke pi’ Got gelngin ngak ni nge faseg e piin ni kar m’ad. (Acts 10:42; John 5:26-28) Dabi siy ni ngan tay ni ri baga’ fan e motochiyel ni ke pi’ be’ ni aray urngin ban’en ni kan pag fan ngak. Ere gad ma tay fan Kristus mab m’agan’dad ngay ni ngada folgad ko motochiyel rok Jesus ni ngada “machibnaged girdien e pi nam u gubin yang ngada pingeged yad ngar manged pi gachalpen.”

5. (a) Mang e rin’ Peter me fol ko thin rok Jesus? (b) Mang flaab ni ke yog ngak Peter ni bochan e ke fol rok Jesus?

⁵ U tobolngin machib ni tay u fayleng ma ke fil Jesus ngak pi gachalpen ni ra yib e flaab ngorad ni faan yad ra fol ko pi motochiyel rok. Bay biyay ni yog Jesus ngak Peter ni ir be’ ni tafita’ ni gaar: “Mu thuruy e re bowoch ney i yan nga toar, ma ga non ngak e piin ni beer ni gimed nga mon’ed e nug romed nga maran ngam koled e nig.” U wan’ Peter e ri dariy e nig ere gaar ngak Jesus: “Masta, ka fowngan ni gu fita’gad ke rran ma da gu koled ban’en.” Machane ba sobut’an’ Peter me gaar: “Machane faanra ka mog ni er rogon, me ere bay gon’ e nug nga maran.” Me fol Peter ko motochiyel rok Kristus me “kol e nig ni pire’.” Kari tamdag Peter ngay me “ragbug u p’eowchen Jesus me gaar, “Somol mman ngam chuw rog, yi gag be’ ni gub tadenen!” Me fulweg Jesus ngak ni gaar: “Dab mu tamdag; ya chiney i yan ngaram e bay um yognag e girdi’.” (Luke 5:1-10; Matthew 4:18) Mang e gad be fil ko re thin ney?

6. (a) Fare thin u morngaagen e nig ni boor nni kol e ma tamilangnag e mang u morngaagen e fol ni ba adag Jesus ni ngan tay ngak? (b) Uw rogon ni ngada folwokgad rok Jesus?

⁶ Ke pi Jesus fare maruwel ngak Peter nge Andrew nge fapi apostal ni ngar “fita’gad ngar yognaged e girdi’” u tomren ni kar gin gad ni kar koled e nig ni pire’, ma de pi’ fare maruwel ngorad u m’on ko ngiyal’ nem. (Mark 1:16, 17) Ere ba tamilang ni de lemnag Jesus ni nge fol pi gachalpen ni dariy tapgin. Kari micheg Jesus ngak e pi pumoon nem fan ni ngar folgad ko thin rok. Kar folgad ko motochiyel rok Jesus ni ngar ron’ed e nug rorad ma boor e nig ni kar koled, ere ku taareb rogon ni faan yad ra fol ko motochiyel rok Jesus ni ngar “fita’gad ngar yognaged e girdi’” ma ra yib e flaab riy. Ke fol e pi apostal ni kari mich u wan’rad. Ya ke ulul fare thin ni gaar: “Mi yad girngiy fa gali bowoch nga lang mi yad pag urngin ban’en ngar uned ngak Jesus.” (Luke 5:11) Ngiyal’ ney u nap’an ni gad ra ayuweg yugu boch e girdi’ ni ngar uned ko fare maruwel ni ngan machibnag yugu boch e girdi’ ngar manged pi gachalpen Jesus, gad ra folwokgad rok Jesus. Dab da towasariyed e girdi’ ni ngar folgad ko tin ni gad ra yog, ya gad ra tamilangnag ngorad fan ni ngar folgad ko motochiyel rok Kristus.

Fan Ni Ngan Machib Nge Rogon Lanin’uy

7, 8. (a) Mang boch e thin ko Bible ni fan ni ngada machibnaged Gil’ilungun Got ma ngada ayuweged e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Jesus? (b) Gur, mang thin ko Bible ni ke ayuwegem ni ngam un machibnag e girdi’? (Ku mu guy e footnote.)

⁷ Bochan ni gad ma tay fan mat’awen Kristus ni nge yog e thin, gad ma un i machibnag Gil’ilungun Got ma gad ma ayuweg e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Jesus. Gur, bay yugu reb e fan u lan e Bible ni ngada machibnaged e girdi’ ya ngar rin’ed e tin nib fel’, fa? Amu lemnag e n’en ni yog boch e Mich Rok Jehovah u boch e nam nge rogon nib puluw e thin rorad ko thin ko Bible.

⁸ Be’ ni Roy fithngan ni kan taufenag ko duw ni 1951 e ke gaar: “Nap’an ni kugu ognag e yafas rog ngak Jehovah e kugu micheg ngak ni gu ra pigpig ngak ni manemus. Gu ba adag ni nggu rin’ e tin ni kug micheg.” (Psalm 50:14; Matthew 5:37) Be’ ni ppin ni Heather fithngan e ke un ko taufe ko duw ni 1962 ma ke gaar: “Nap’an ni gu ra lemnag urngin e pi n’en ni ke rin’ Jehovah ni fan ngog gu ba adag ni nggu pining e magar ngak ni nggu pigpig ngak u fithik’ e yul’yul’.” (Psalm 9:1, 9-11; Kolose 3:15) Be’ ni ppin ni Hannelore fithngan e ke un ko taufe ko duw ni 1954 ma ke gaar: “Pi engel e ma ayuwegdad u nap’an ni gad be machibnag e girdi’​—ri gad ba taw’ath ni bochan!” (Acts 10:30-33; Revelation 14:6, 7) Be’ ni ppin ni Honor fithngan e kan taufenag ko duw ni 1969 ma ke gaar: “Nap’an nra taw e gechig rok Jehovah ma dubug ni nge yog be’ ko binaw rog ni Jehovah nge Pi Mich Rok e dar ayuweged ara nge gaar: “Dariy be’ ni ke ginangeg!” (Ezekiel 2:5; 3:17-19; Roma 10:16, 18) Be’ ni pumoon ni Claudio fithngan e ke un ko taufe ko duw ni 1974 ma ke gaar: “Nap’an ni gad be machib ma be “sap Got ngodad” ma “gad be maruwel Kristus u taabang. Amu tafinaynag! Nap’an ni gad be machib e gad bay rok fagali cha’ ni th’abi fel’ e thin rodad.”​—2 Korinth 2:17.b

9. (a) Fare thin u morngaagen e nig ni boor ni ke kol Peter nge pi apostal e ma tamilangnag e mang u morngaagen lanin’uy ni ma n’igin be’ ni nge fol rok Kristus? (b) Mang fan ni ngan fol rok Got nge Kristus e ngiyal’ ney, ma mang fan nib puluw ni nge arrogon lanin’dad?

⁹ Fare thin u morngaagen e nig ni boor ni kan kol e ma tamilangnag fene ga’ fan ni nge puluw lanin’dad ni gad be fol rok Kristus​—ni bochan e t’ufeg. I yog Peter ngak Jesus ni gaar: “Somol mman ngam chuw rog, yi gag be’ ni gub tadenen!” Machane de chuw Jesus rok, maku de yog ni ba kireb Peter ya ba tadenen.“ (Luke 5:8) Maku de yog Jesus ni ba kireb Peter ya ke yog ngak ni nge chuw rok. Ya ke fulweg Jesus ngak u fithik’ e sumunguy ni gaar: “Dab mu tamdag.” Ere ba kireb ni ngan fol rok Kristus ni bochan e tamdag. I yog Jesus ngak Peter ni ir nge piin ni yad e ngar fita’gad ngar yognaged e girdi’. Ku arrogon e ngiyal’ ney ni dab da towasariyed e girdi’ ni ngar folgad rok Kristus ni bochan e gad be n’igin ni ngar tamdaggad ara nge kireban’rad ara ngar tamra’gad. Ra falfalan’ Jehovah ni ke mus ni faanra fol e girdi’ ni bochan e ba t’uf Got nge Kristus rorad.​—Matthew 22:37.

“Ngam Machibnaged E Girdi’ Ko Pi Nam U Gubin Yang Ngam Pingeged Yad Ngar Manged Pi Gachalpeg”

10. (a) Mang ko motochiyel rok Jesus ni ngan ayuweg e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen e ba mo’maw’? (b) Mang e rin’ pi gachalpen ni kar folgad ko motochiyel rok Jesus?

¹⁰ Bin l’agruw e deer ni yira fith u morngaagen e motochiyel rok Kristus e, U uw e ngan machibnag e girdi’ riy ngar manged pi gachalpen Jesus? I yog Jesus ngak pi gachalpen: “Ngam machibnaged e girdi’ ko pi nam u gubin yang ngam pingeged yad ngar manged pi gachalpeg.” U m’on ni yib Jesus ni nge machibnag e girdi’ ma rayog rok e girdi’ ko pi nam ni ngar bad nga Israel ni ngar pigpiggad ngak Jehovah. (1 Kings 8:41-43) Baga’ ni i machibnag Jesus e girdi’ ni yad e Jew, machane i yog ngak pi gachalpen ni ngar machibnaged e girdi’ ko urngin e nam. Ba chig yang e gini i machib pi gachalpen riy faram ni gowa yad be fita’ u lan “bochi lipath”​—ni goo girdi’ nu Jew e yad be machibnag—​ma chiney e ka nog ngorad ni ngar fita’gad u lan e “day ni baga’” ni aram urngin e girdi’ nu fayleng. Yugu aram rogon ni ri baga’ e re maruwel nem ni kan pi’ ngorad I fol pi gachalpen ko thin rok Jesus. Gonapan 30 e duw nga tomren ni yim’ Jesus i yog apostal Paul ni gathi ke mus ni yu Jew e kan machibnagrad ya “re thin nib fel’ ney ni kan machibnag ngak urngin e girdi’ nu fayleng.”​—Kolose 1:23.

11. Uw rogon ni ke ga’ yang e gini yima “fita’” riy ni ka nap’an e bin 20 e chibog?

¹¹ Ngiyal’ ney e ku be ga’ iyan e gini yibe machib riy. U tobolngin e bin 20 e chibog ma ke mus ni in e nam ni yibe “fita’” riy. Machane i folwok pi gachalpen Kristus e kanawo’ rok e tin somm’on e Kristiano mi yad ga’nag e gini yad be machib riy. (Roma 15:20) U tobolngin e pi duw ko 1930 e yad be ayuweg e girdi’ ko raay e nam ni ngar manged pi gachalpen Jesus. Chiney e ke ga’ e gini yima “fita’” riy ma yibe machib u lan 235 e nam.​—Mark 13:10.

“U Gubin Miti Thin”

12. Mang ban’en nib mo’maw’ ni ke tamilangnag fare thin u Zechariah 8:23?

¹² Baga’ fare maruwel ni ngan ayuweg e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Jesus ni gathi ke mus ni bochan e baga’ yang e fayleng ni ngan machib riy ya ku bochan ni boor miti thin ni ngan machib riy. I weliy Jehovah e n’en ni ra buch ko ngiyal’ ney u daken Zechariah ni profet rok ni gaar: “Ngiyal’ i n’em ma ragag e pumoon u gubin miti thin ko pi nam e yad ra kol tabanggin e mab rok reb e moon ni ir e Jew nra lungurad: “Gamad ra un ngomed ya kugu rung’aged ni bay Got romed.” (Zechariah 8:23) “Fare moon ni ir e Jew” e be yip’ fan e tin ni ka bay ko pi Kristiano ni kan duguliyrad ko kan ni thothup ma “fa ragag e pumoon” e be yip’ fan girdien fare “ulung ni baga’.”c (Revelation 7:9, 10; Galatia 6:16) Ere yira pirieg e re ulung ni baga’ ney u fithik’ e pi nam ma bod ni be yog Zechariah ma yira non u boor miti thin. Pi n’en ni be rin’ e girdi’ rok Got e ngiyal’ ney e be dag ni be machib pi gachalpen Jesus u gubin miti thin, fa? Yibe rin’.

13. (a) Uw rogon ni ke thil rarogon e thin rok e girdi’ rok Got e ngiyal’ ney? (b) Mang e rin’ fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop ya ngar pied e ggan ni machib u boor miti thin? (Mu uneg fare thin ni “Pi Babyor ni Fan Ko Piin Nib Malmit” ngay.)

¹³ Nap’an fare duw ni 1950 ma 3 guruy u fithik’ 5 guruy e Pi Mich Rok Jehovah u fayleng iyan e ma non nthin nu English. Machane nap’an e duw ni 1980 ma gonapan 2 guruy u fithik’ 5 guruy e ma thin nu English ma chiney e ke mus ni 1 guruy u fithik’ 5 guruy e Pi Mich Rok Jehovah ni ma thin nu English. Ere mang e ke rin’ fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop ni bochan e ke thil e thin rok e girdi’? Kar pied e ggan ni machib u boor miti thin. (Matthew 24:45) Nap’an e duw ni 1950 ma kan fl’eg e pi babyor rodad u 90 miti thin machane chiney e gonapan 400 miti thin ni kan fl’eg e babyor rodad riy. Bay angin e re n’ey ni kan ayuweg e girdi’ u boor miti thin, fa? Bay! Gonapan 5,000 e girdi’ “ko pi nam ni boor miti thin riy” e kar manged pi gachalpen Jesus u gubin e wik ko yu duw! (Revelation 7:9) Ma ka be mon’og iyan. U boch e nam e yibe “yon’ e nug” rorad ma ke yognag e girdi’!​—Luke 5:6; John 21:6.

Bay Angin E Machib Ni Yibe Tay —Rayog Ni Ngam Un Ngay, Fa?

14. Uw rogon nrayog ni ngada ayuweged e girdi’ ni ma thin u yugu reb e nam ni yad ma par ko binaw rodad? (Mu uneg fare thin ni “Ngan Fanay E Fanathin Nga Paay Ni Ma Tay E Piin Ni Biling Ya Ngan Ayuwegrad Ni Ngar Manged Pi Gachalpen Jesus” ngay.)

¹⁴ U boch e nam e ke yib boor e girdi’ u yugu boch e nam ngay ni ngar pared u rom, ere baga’ e maruwel rorad ni ngar machibnaged e girdi’ “u gubin miti thin.” (Revelation 14:6) Uw rogon nrayog ni ngada ayuweged e girdi’ ko binaw rodad ni yad ma non u yugu boch e thin ni gathi thin rodad? (1 Timothy 2:4) Nap’an nra fita’ be’ ma ra fanay talin e fita’ nra puluw ko nig ni ba adag ni nge kol, ere ku arrogodad u nap’an ni gad ra machib. Gad ra pi’ ngak e pi girdi’ ney e babyor ko thin rorad. Ma faan rayog ma gad ra yog ngak reb e Mich Rok Jehovah ni manang e re thin nem ni nge machibnag. (Acts 22:2) Boor e Pi Mich Rok Jehovah ni kar filed e thin u yugu boch e nam ni gathi nam rorad ya ngar ayuweged e pi girdi’ nem ni ngar manged pi gachalpen Jesus. Ma falfalan’ e piin ni kar rin’ed e re n’ey ya ngar ayuweged e girdi’.

15, 16. (a) Mang e l’agruw e thin ni ma tamilangnag ni bay e flaab riy ni ngan ayuweg e girdi’ ni ma thin u yugu reb e nam? (b) Mang boch e deer u morngaagen e machib ni ngan tay u yugu reb e thin rayog ni ngada fithed gadad?

¹⁵ Amu lemnag e pi n’en ni buch u nam nu Netherlands ni yima machibnag Gil’ilungun Got ngak e girdi’ u 34 miti thin. L’agruw e mabgol e kar ognagew yow ni ngar ayuwegew e girdi’ nu Poland ni ma par ko nam rorow. Baga’ angin e machib ma ke lichnag fare moon e maruwel rok ya nge yog yugu reb e rran ko yu wik ni nga fil e Bible ngak e girdi’ ni yad ba adag e machib. De n’uw nap’an ma be fil fagali mabgol 20 e Bible study ngak e girdi’ u gubin e wik. Be lungurow: “Gamow ba falfalan’ ni bochan e machib ni gamow be tay. Ma falfalan’ e piin ni ma ayuweg e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Jesus u nap’an nra rung’ag e girdi’ e machib u thin rorad mi yad tay fan e machib nriyul’ u Bible. Susun, u nap’an reb e muulung ntay nthin nu Vietnam, i sak’iy reb e pumoon ni ke pilibthir me wenig ya nge non. Bay e lu’ u owchen ni be yog ngak e Pi Mich Rok Jehovah: “Kam magargad ya gimed be athamgil ni ngam fil e thin rog ni rib mo’maw’. Gu ba falfalan’ ni gu be fil boor e tin nib fel’ ko Bible e chiney ni kug pilibthir.”

¹⁶ Ere rib taw’ath e piin ni yad be machibnag e girdi’ ni yad ma thin u yugu reb e nam. Be gaar l’agruw e mabgol u Britain: “Gamow ba falfalan’ ko machib ni gamow be tay ni gamow be ayuweg e girdi’ ni yad ma thin u yugu reb e nam. Ara e bin ni th’abi gel e falfalan’ ni gamow be tay u lan 40 e duw ni kugu machibgow.” Rayog rom ni ngam un ko re machib ney ni ngam machibnag e girdi’ ni ma thin u yugu reb e nam, fa? Faanra ka ga be un ko skul ma rayog ni ngam fil e thin u yugu reb e nam u skul ya nge yog rom ni ngam machibnag e girdi’ ko re thin nem, fa? Ga ra rin’ ma ra mab e kanawo’ ngom ni boor e flaab riy. (Proverbs 10:22) Ngam puruy’gad e gallabthir rom ya ngam un ko re machib ney.

Nge Thilthil Rogon E Machib Rodad

17. Uw rogon nrayog ni nge yoor boch e girdi’ ni ngada machibnaged ko binaw rodad?

¹⁷ Rriyul’ ni baga’ ni dabiyog rodad ni ngada “paged e nug rodad” u boch e binaw ni ma thin u yugu reb e nam. Machane sana rayog ni ngada ayuweged yugu boch e girdi’ ni ma par ko binaw rodad. Uw rogon? Rayog ni faan gad ra thil thilyeg rogon ni gad ma wereg e machib. Dabi thil fare machib machane ra thil kanawoen ni gad ra wereg. U boch e binaw e ke yoor e girdi’ ni ma par u lan e naun ni boor thal nga lang ma dabiyog ni nge yan yugu girdi’ nga lan. Boor e girdi’ ni dar moyed u tabinaw ko ngiyal’ ni gad ra yan ngay ni fan ko machib. Ere thingar “don’ed e nug rodad” u yugu reb e ngiyal’ ara ngada machibgad u yugu bang. Arrogon ni gad ra folwok rok Jesus. I gay Jesus e kanawo’ nib thilthil ya nge machibnag e girdi’.​—Matthew 9:9; Luke 19:1-10; John 4:6-15.

18. Mang angin e machib ni yima tay u yugu boch e kanawo’? (Mu uneg fare thin ni “Mu Ayuweg E Girdi’ Ni Ma Maruwel Ni Ngar Manged Pi Gachalpen Jesus” ngay.)

¹⁸ U boch e binaw u fayleng e yima machibnag e girdi’ ko gini yad bay riy ma aram reb e kanawo’ nib fel’ ni ngan ayuweg e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Jesus. Piin ni yad manang rogon ni ngan ayuweg e girdi ‘ni ngar manged pi gachalpen Jesus e yad ma machib u boor yang. Yad ma machib u mit e tabinaw, ma ku yad ma machib u skojo, ngu lan e ofis, nge kantin, ngu gini yima tay e karro ngay, ngu gini yima sonnag e bus riy, ngu kanawo’, u lan e park, ngu dap’e lay ngu yugu bang. Bay boor e girdi’ ni ka fin ra uned ko taufe u Hawaii ni kan machibnagrad ni aram rogon. Gad ra thilyeg rogon ara kanawoen ni gad ma machib e ra ayuwegdad ni ngada folgad ko motochiyel rok Jesus ni ngada ayuweged e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen.​—1 Korinth 9:22, 23.

19. Mang ko motochiyel rok Jesus ni gad ra weliy ko bin migid e thin?

¹⁹ Nap’an ni ke pi’ Jesus e maruwel ngodad ni ngada ayuweged e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen e gathi ke mus ni ke tamilangnag ko mang fan nge u uw e ngada rin’ed fare maruwel ya ki tamilangnag ko mang e ngada machibnaged nge ngiyal’ ni nge mus e maruwel rodad riy. Gad ra weliy gali n’en ney ko maruwel ni ke pi’ Jesus ngodad ko bin migid e thin.

[Footnotes]

Ka Ga Manang?

• Mang boch i fan ni gad ma machibnag Gil’ilungun Got ma mang e ma n’igindad ni ngada ayuweged e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Jesus?

• Uw fene ga’ yang ni ma fol e pi tapigpig rok Jehovah e ngiyal’ ney ko motochiyel rok Jesus ni ngar ayuweged e girdien urngin e nam ni ngar manged pi gachalpen Jesus?

• Uw rogon nrayog ni ngada thilyeg rogon ara kanawoen ni gad ma “fita’,” ma mang fan ni ngada thil thilyeged?

[Box/Pictures on page 22]

Pi Babyor Ni Fan Ko Piin Nib Malmit

Albert e ir reb e piilal ko Kristiano maku ma machib ni gubin ngiyal’ u Meriken. Ir be’ nib malmit. Ma fanay e pi babyor ni ma weliy fan e Bible nyoloy ni Braille ara pi babyor ni rayog ni nge thamiy e piin ni malmit e yol u daken ma pi babyor ney e ma ayuweg Albert ni nge machibnag yugu boch e girdi’ ma nge rin’ e maruwel rok ni piilal ni ir e service overseer. Ma uw rogon e maruwel rok u lan e ulung?

Be gaar James ni ir fare presiding overseer: “Baga’ angin e maruwel rok Albert ni ir e service overseer ma kab fel’ e maruwel rok ko tin ni ka bay e service overseer.” Albert e ir reb ko 5,000 e girdi’ u Meriken ni ma yib ngorad e pi babyor ney ni fan ko malmit nthin nu Meriken nge thin nu Spanish. Ma ka nap’an e duw ni 1912 ma ke pag raay e babyor ni Braille ni fan ko piin ni malmit ni ke fl’eg fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop. Bay e tin nib biech e masin rok e Pi Mich Rok Jehovah ni ma fl’eg bokum million e page ni fan ko piin ni malmit u gubin e duw ma ke pag ragag e thin ni yima fl’eg riy ma ke pag 70 e nam ni yima wereg e pi babyor ney riy. Ga manang be’ nib malmit ni ba adag e pi babyor ni Braille nfl’eg ni fan ko piin ni malmit?

[Box on page 23]

Ngan Ayuweg e Piin Ni Ma Shiyobay Ni Ngar Manged Pi Gachalpen Jesus

Reb e Mich Rok Jehovah u Hawaii e ma machibnag e girdi’ u lan e pi ofis ni yima maruwel riy me non ngak reb e ga’ ko company ko transportation. Yugu aram rogon ni boor e maruwel rok fare moon, me yog ni nge fil e machib u lan e ofis rok ni 30 e min u gubin e wik. Gubin e dalip fene maruwel ko yu wik me yog ngak girdien e ofis rok ni nge dabi telephone ya nge tayan’ ko machib ni be fil. Yugu reb e Mich Rok Jehovah u Hawaii e ma machibnag be’ ni ma fl’eg e sus. Yow ma machib u lan e kantin rok facha’. Nap’an nra yib be’ nga lan e kantin me tal fare Mich Rok Jehovah ko machib. Ma faani chuw facha’ ma yow ra machib biyay.

Ke rung’ag fare ga’ ko company nge facha’ ni bay e kantin rok e machib ya bochan e ke athamgil e Pi Mich Rok Jehovah mar ron’ed e “nug” rorad u yugu bang nib thilthil. Me gur, bay bang ko binaw rom nrayog ni ngam machibnag e girdi’ riy ni dar moyed u tabinaw rorad?

[Box/Picture on page 24]

Fanathin Nga Paay Ni Ma Tay E Biling Nge Rogon Ni Kan Ayuwegrad Ni Ngar Manged Pi Gachalpen Jesus

Bokum biyu’ e Pi Mich Rok Jehovah u fayleng i yan ni kar filed rogon ni ngan fanathin nga paay ya ngar ayuweged e piin nib biling ni ngar manged pi gachalpen Kristus. Boor e piin nib fel’ yangaren ni kar filed rogon ni ngan fanathin nga paay ni ma tay e piin nib biling. Bochan e athamgil ni ke tay e pi girdi’ nem ma kan taufenag 63 e biling u Brazil u lan reb e duw ma 35 e biling ni Mich Rok Jehovah ko re nam nem e yad ma machib ni gubin ngiyal’. Ke pag 1,200 e ulung u fayleng iyan ni yima fanathin nga paay ni fan ko piin ni biling.

[Picture on page 23]

Gur, rayog ni ngam machibnag e girdi’ ni ma thin u yugu reb e nam ni gathi nam rom?