Dab Mu Dareg E N’en Ni Ke Chagiy Got Nga Taabang

“Aram e gathi ku yow ba ruw ni girdi’, ya kar taab girdi’gow. Ere thingari dabi dareg e girdi’ e gali cha’ ni Got e ke chagiyrow.”​—MATTHEW 19:6.

1, 2. Mang fan nriyul’ maku ba puluw ko Bible ni piin ni yad mabgol e ra ur mada’naged e magawon?

AM LEMNAG ni ga be n’en ni ngam man nga reb e milekag nib palog u karrow. Ga ra mada’nag e magawon u kanawo’ fa? De puluw ni ngam lemnag ni dabi buch! Ni bod ni, ga ra mada’nag e lang nib gel, ma ra t’uf ni ngam sagaal ma ga yan ni ga be kol ayuw. Ra taw nga ba ngiyal’, ma sana ra kireb e karrow ndabiyog ni ngam ngongliy, ma thingar mu tay nga wuru’ e kanawo’ ma gayiy be’ ni nge ayuwegem. Ere pi magawon ney e nge k’aringem ngam lemnag ni kam oloboch kam man ko milekag ma thingar mu digey fare karrow ngam sul? Danga’. Ya nap’an ni ga ra milekag nib n’uw woem, ma thingar mu nang ni ga ra mada’nag e magawon ma gay e kanawo’ ni ngam pithig e pi magawon nem.

² Re n’ey e taareb rogon ko mabgol. Dabiyog i siyeg e magawon, ma de puluw ni l’agruw ni’ ni yow be lemnag e mabgol ni ngar lemnagew ni yow ra felfelan’ u n’umngin nap’an e mabgol rorow. Be yog e Bible u 1 Korinth 7:28 nra i ‘pirieg e en figirngiy nge en leengiy e gafgow.’ Mang fan ni aray rogon? Ya bochan ni dawori flont e en figirngiy nge en leengiy, maku gad be par ko ‘tin tomuren e rran nri bayi mo’maw’ ni ngan par nrogon e tin nriyul’ ni girdien Kristus.’ (2 Timothy 3:1; Roma 3:23) Ere, mus ngak ba wu’ i mabgol nrayog ni ngar pirew u taabang maku yow ma sap nga ban’en nrogon ni ma sap Got ngay e ku yow ra mada’nag e magawon.

3. (a) Uw rogon u wan’ e girdi’ nu fayleng e mabgol? (b) Mang fan ni ma athamgil e piin Kristiano ni nge par nib fel’ mabgol rorad?

³ Lan e biney e m’ag, e nap’an nra mada’nag boch e mabgol e magawon ma n’en ni yad ra rin’ ko som’on e ngar dargow. Boor e nam e ke yoor i yoor e mabgol ni be dar riy. Machane, tin nriyul’ e Kristiano e yad ma pithig e magawon, gathi yad ma mil riy. Mang fan? Bochan e yad ma sap ngay ni mabgol e ba tow’ath nib thothup ni yib rok Jehovah. I yog Jesus murung’agen e piin mabgol ni gaar: “Ere thingari dabi dareg e girdi’ e gali cha’ ni Got e ke chagiyrow.” (Matthew 19:6) Riyul’ nde mom ni ngan fol ko re motochiyel nem. Ya bod ni, girdi’ u lan e tabinaw nge yugu boch e girdi’​—nib muun ngay boch e girdi’ ni ma pi’ e fonow ko mabgol—​ni dar nanged e motochiyel u Bible e ba ga’ ni yad ma yog ko piin mabgol ni ngar dargad nde puluw ko Bible.a Machane piin Kristiano e yad manang ni kab fel’ ni ngan pithig e magawon u lan e mabgol ko bin ni ngan dar. Arrogon, ba ga’ fan ni ngad rin’ed gubin ban’en u rogon ni baadag Jehovah ni ngad rin’ed​—gathi rogon e fonow rok yugu boch e girdi’.​—Proverbs 14:12.

Ngan Gel ko Magawon

4, 5. (a) Mang boch ban’en ni yira mada’nag u lan e mabgol? (b) Mang fan nib ga’ angin e pi kenggin e motochiyel nu Bible, ni mus ko ngiyal’ ni ke sum e magawon u lan e mabgol?

⁴ Tin nriyul’ riy e urngin e mabgol ma bay ba ngiyal’ nra taw ngay ma ba t’uf ni ngan yaliy rogon nrayog ni ngan pithig e magawon ni ke sum. Yu ngiyal’ e ba muun ngay ni ngan pithig e magawon u boch ban’en nder taareban’uy ngay. Yugu aram rogon ma boch e mabgol e bayi n’en ma bay e magawon riy nib gel nra kirebnag e tha’ u thilin fare wu’ i mabgol. Yu ngiyal’, ma ra t’uf ni ngam ning e ayuw ngak reb e piilal ni Kristiano nib mabgol ni boor ban’en u murung’agen e mabgol ni manang. Machane, pi magawon ney e gathi be yip’ fan nib kireb e mabgol rom. Ya be tamilangnag feni ga’ fan ni ngan fol ko pi kenggin e motochiyel u Bible u rogon ni ngan pithig e magawon.

⁵ Jehovah ni ir e Sunumiy e girdi’ ma ir e Tabolnginnag e mabgol, e ka boor ban’en ni manang u murung’agen e n’en nib t’uf ni ngan rin’ me yog ni par e tha’ u thilin e mabgol nib fel’. Deer riy e, Gad ra fol ko fonow rok ni bay ko Thin rok, fa? Rib mudugil nra fel’ rogodad riy ni faan gad ra rin’ ni aram rogon. I yog Jehovah ngak e girdi’ rok kakrom ni gaar: “O faan go manga ga ra tiyan’um ko pi motochiyel rog! Ma ra yib e gapas ngom ni bod ba lul’, ma tin nib mat’aw rom e ra bod fapi n’ew nu maday.” (Isaiah 48:18, NW) Ra ngan fol ko fonow u lan e Bible ma rayog ni nge fal’eg e mabgol. Som’on ma ngad guyed e fonow ni ke pi’ e Bible ko piin figirngiy.

“Piin Pumoon, Ngari T’uf Leengimed Romed”

6. Mang e fonow u lan e Bible ni fan ko piin figirngiy?

⁶ Fa gi babyor ni yoloy apostal Paul nge yan ngak piyu Efesus e bay e fonow riy ni fan ko piin figirngiy. I yoloy Paul ni gaar: “Piin ni pumoon, ngari t’uf e piin nleengimed romed ni bod rogon feni t’uf girdien e galesiya rok Kristus me pi’ e pogofan rok ni fan ngorad. Pumoon e thingari t’uf rorad e piin nleengirad ni bod rogon nib t’uf dowrad rorad. Re moon nib t’uf leengin rok e aram e be t’ufeg ir. Ya dariy be’ ni kaa fanenikay e birok e dowef. Ya ma duruw’iy ma ma ayuweg, ni bod rogon e n’en ni ma rin’ Kristus ngak girdien e galesiya; Machane ku be yip’ famed: urngin e pumoon e thingari t’uf rok leengin ni gowa ir, ma urngin e ppin ni thingari ta’ fan figirngin.”​—Efesus 5:25, 28, 29, 33.

7. (a) Mang e n’en nib ga’ fan ni nge par ni bang ko def ko mabgol rok e Kristiano? (b) Uw rogon ni ma ul’ul e pi figirngiy ni ngaur t’ufeged leengirad?

⁷ De weliy Paul murung’agen gubin e magawon nrayog ni nge sum u thilin be’ ni figirngiy nge be’ ni leengiy. Ya, i weliy rogon nrayog ni ngan pithig e magawon ni aram e ngan fal’eg i yaliy e n’en nib ga’ fan ni bay ko def ko mabgol ko piin Kristiano​—t’ufeg. Riyul’, ya ke m’ug fare thin ni t’ufeg ni nel’ yay u lan fare thin nu Bible ni kad beeged. Gad ra guy ni yog Paul ngak e piin figirngiy ni gaar: “Ngari t’uf e piin leengimed romed.” Dariy e maruwar riy ni, nge adag l’agruw ni’ yow ko som’on e kab mom ko bin ni ngar pirew ni yow baadagew yow. Riyul’ e re n’ey e ngiyal’ ney ko “tin tomuren e rran,” ya boor e girdi’ e “ke mus ni yad e yad be lemnagrad” ma dakura “runguyed e girdi’.” (2 Timothy 3:1-3) Miti ney e ngongol e boor e mabgol ni be kirebnag e ngiyal’ ney, machane be’ ni figirngiy ni ma t’ufeg leengin e dabi pag e miti ney e lem ko fayleng nib siin ni nge gagiyegnag e lem nge ngongol rok.​—Roma 12:2.

Uw Rogon Nrayog ni Ngam Pi’ e Tin nib T’uf rok Leengim?

8, 9. Mang boch e kanawo’ ni ma pi’ be’ ni Kristiano ni figirngiy e tin nib t’uf rok e ppin rok riy?

⁸ Faanra gur be’ ni figirngiy ni Kristiano, ma uw rogon nrayog ni ngam siyeg e lem nib siin ma ga dag e t’ufeg ngak leengim? Thin rok ni pi’ ngak yu Efesus ni kad weliyed kafram e, dag Paul l’agruw ban’en nib t’uf ni ngam rin’​—ngam pi’ e tin nib t’uf rok leengim, mag ayuweg ni gowa ir bang u dowam. Uw rogon ni ngam pi’ e tin nib t’uf rok leengim? Reb e kanawo’ e chugum​—ngam pi’ ngak leengim e tin nib t’uf ko par rok. I yol Paul ku Timothy ni gaar: “Ma faanra dabi ayuweg be’ e girdi’ rok, ni ba ga’ ni girdien e tabinaw rok, ma aram e ke n’ag rogon nib mich Got u wan’, ma kab gel e kireb rok ngak be’ ndawori mich Got u wan’.”​—1 Timothy 5:8.

⁹ Machane, ku boor ban’en nib muun ngay ko bin ni kemus ni ngam yognag e ggan, mad, nge naun ni fan ngak. Mang fan? Ya bochan nrayog ni be’ ni figirngiy e ma pi’ e tin nib t’uf rok leengin nib bod e ggan, mad nge naun ma der fal’eg laniyan’ me pi’ e tin nib t’uf rok ni fan ko tirok Got. Ngan ayuweg e piin leengiy ko pi kanawo’ ney e ba ga’ fan. Riyul’, ya boor e piin Kristiano ni pumoon ni boor e maruwel rorad u lan e ulung. Machane gathi bochan ni boor e maruwel rok be’ ni figirngiy u lan e ulung ma aram e dabki rin’ e maruwel nib mil fan ngak ni ir lolugen e tabinaw. (1 Timothy 3:5, 12) I weliy reb e babyor murung’agen e re n’ey boch e duw ni ke yan ni gaar: “Rogon nib puluw ko n’en ni yog e Bible, e rayog ni nga nog ni ‘ayuw e ma tabab u tabinaw.’ Faanra dabi ayuweg reb e piilal e tabinaw rok, ma rayog ni nge mul u pa’ e tow’ath rok ni ir reb e piilal.”b Rib tamilang ni, rib t’uf ni ngam pi’ e tin nib t’uf ko ppin rom ni fan ko ggan, mad, naun, lem rok, nge tirok Got ban’en.

Mang e Be Yip’ Fan ni Nge Ga’ Fan Leengim u Wan’um?

10. Uw rogon nrayog ni nge dag e en ni figirngiy nib ga’ fan leengin u wan’?

¹⁰ Faanra ba ga’ fan leengim u wan’um, ma ga ra ayuweg nib fel’ rogon ni bochan e ba t’uf rom. Bay boch e kanawo’ nrayog ni ngam rin’ e re n’ey riy. Bin nsom’on e, ngam tay e tayim ni boor ni fan ngak e en ni mabgol rom. Faanra mu darifannag e en ni leengim ko re n’ey, ma rayog ni nge war e t’ufeg rok ngom. Ma kum lemnag nrayog ni n’en ni ga be lemnag nib t’uf rok leengim e gathi ir e n’en ni be lemnag nib t’uf rok. Dabiyog ni ke mus ni nga mog nib t’uf leengim rom. Ya ku thingari thamiy rok nib ga’ fan u wan’um. I yoloy Paul ni: “Ra be’ ma gathi goo ir e ngi i tafinaynag e tin nib fel’ ngak, ya ngki tafinaynag e tin nib fel’ ngak boch e girdi’.” (1 Korinth 10:24) Bochan ni gur be’ ni figirngiy ni ma t’ufeg leengin, ma ga baadag ni ngari mu nang e n’en ni ir e rib t’uf rok leengim.​—Filippi 2:4.

11. Mang e ma rin’ rogon ni ma ayuweg be’ ni figirngiy leengin ko tha’ u thilrow Got nge fare ulung?

¹¹ Ku reb e kanawo’ ni ngam dag riy ni ga ma ta’ fan leengim e nguum ngongol ngak u fithik’ e sumunguy, ko thin rom nge ngongol rom. (Proverbs 12:18) I yol Paul ngak piyu Kolose ni gaar: “Piin ni pumoon, nge t’uf romed pi leengimed, ma dab um gelniged e thin ngorad.” (Kolose 3:19) Rogon ni yog reb e babyor e, ra ngan piliyeg e n’en tomur ni yog Paul ma ra yan i aw ni “dab mu ngongol ngak ni bod rogon reb e sib”. Be’ ni figirngiy ni ma yodoromnag leengin​—ndemtrug ko fithik’ e girdi’ ara yigoo yow—​e riyul’ ni dar dag nib ga’ fan leengin u wan’. Faanra i gelnag e thin ngak leengin, ma rayog ni nge kirebnag e tha’ u thilrow Got. I yol apostal Peter ngak e piin figirngiy ni gaar: “Ma ku er rogomed e piin ni pumoon ni nguum pired e pi leengimed ma thingar um nanged ni yad mmeewar ko pumoon, ere thingar um tiyed farad; ya ku er rogorad nra pi’ Got e tow’ath rorad e yafos ni bod gimed. Mu rin’ed ni ara rogon nge dabi magawon ban’en ko meybil ni gimed be pi’ ngak Got.”c​—1 Peter 3:7.

12. Mang e rayog ni nge fil be’ ni figirngiy ni Kristiano u rogon ni ma ayuweg Jesus e ulung ko Kristiano?

¹² Dab mu darifannag e t’ufeg rok leengim ngom. Mu dag ngak ni gubin ngiyal’ nib t’uf rom. I dag Jesus e kanawo’ ni nge fol e piin figirngiy ni Kristiano riy u rogon ni nga i ayuweg e ulung ko Kristiano. Ba sumunguy, ma ba gol, ma ma n’ag fan e kireb​—ni mus ko yu ngiyal’ ni i oloboch pi gachalpen riy. Ere rayog ni nge gaar Jesus ngak boch e girdi’: “Mired ngog, . . . ya gub munguy ma gub sobut’an’; mi gimed pirieg e toffan.” (Matthew 11:28, 29) Be’ ni figirngiy ni ma ayuweg leengin ni bod rogon ni ma ayuweg Jesus e ulung e be folwok ku Jesus. Be’ nib moon nriyul’ nib ga’ fan leengin u wan’, ma ma dag ko thin rok nge ngongol rok, e ra fal’eg laniyan’.

Pi Leengiy ni Ma Par ni Rogon nib M’ag Nga Kenggin e Motochiyel u Bible

13. Mang e pi kenggin e motochiyel ni bay u Bible nrayog ni nge ayuweg e piin leengiy?

¹³ Bible e ku bay riy kenggin e motochiyel nrayog ni nge ayuweg e piin leengiy. Efesus 5:22-24, 33 e be gaar: “Piin ni ppin, um marod nga laniyan’ pi figirngimed, ni Somol e gimed be yan nga laniyan’. Ya en ni pumoon e ngi i gagiyegnag e ppin rok ni bod rogon Kristus ni ir e be gagiyegnag e galesiya; mi Kristus e ir e ayuweg girdien galesiya, ni aram downgin nge thapegrad ngak Got. Ere piin ni ppin e thingar u ranod nga laniyan’ pi figirngirad u gubin ban’en. . . . Ma urngin e ppin ni thingari ta’ fan figirngin.”

14. Mang ni fare kenggin e motochiyel u Bible ni murung’agen pi leengiy ni thingar u ranod nga laniyan’ pi figirngirad e gathi be sobut’nag e ppin?

¹⁴ Am guy rogon ni ga’nag Paul fan ni nga i yan be’ ni leengiy nga laniyan’ figirngin ma be tay fan. Kan puguran ngak pi leengiy ni nga u ranod nga laniyan’ pi figirngirad. Ma re n’ey e ba puluw nga rogon e yaram rok Got. Gubin ban’en nib fos u tharmiy ngu fayleng e ma yan nga laniyan’ be’. Mus ngak Jesus ni ma yan nga laniyan’ Jehovah Got. (1 Korinth 11:3) Arrogon, faanra i rin’ be’ ni figirngiy e maruwel rok nib fel’ rogon ni ir lolugen be’ ni leengin ma ra mom nag ngak leengin ni nga i yan nga laniyan’ figirngin.

15. Mang boch e fonow ni yira pirieg u Bible ni fan ngak e piin leengiy?

¹⁵ Ki weliy Paul ni pi leengiy e ku ‘thingar ur ted fan figirngirad.’ Be’ ni leengiy ni Kristiano e thingari par ni ir be’ nib “sumunguy ma ba gapas,” ma dar ma togopuluw ko liw rok figirngin ara rin’ ban’en ni yigoo ir rok. (1 Peter 3:4) Be’ ni leengiy ni Kristiano e ma maruwel nib gel ni fan ngak girdien e tabinaw rok ma ma tay fan e en ni lolugen. (Titus 2:4, 5) Ra gay rogon ni nga i weliy e tin nib fel’ u murung’agen figirngin ma dabi rin’ ban’en ni nge k’aring e girdi’ ngar darifannaged figirngin. Maku ra maruwel nib gel ni nge fel’ e tin ni ke dugliy figirngin.​—Proverbs 14:1.

16. Mang e rayog ni nge fil e piin leengiy ko n’en ni rin’ Sarah nge Rebekah?

¹⁶ Ngan par nib sumunguy mab gapas e gathi be yip’ fan ni leengiy ni Kristiano e dabiyog ni nge yog e n’en ni be lemnag ara n’en ni be lemnag e de ga’ fan. Boch e ppin ni tapigpig rok Got kakrom, ni bod Sarah nge Rebekah e ra gayew e kanawo’ ni ngar weliyew e n’en ni yow be lemnag u boch ban’en, ma Bible e be dag ni m’agan’ Jehovah ko n’en rin’ew. (Genesis 21:8-12; 27:46–28:4) Pi leengiy ni Kristiano e ku rayog ni ngar weliyed e n’en ni yad be lemnag. Machane, thingar rin’ed u fithik’ e sumunguy. Yad ra nang ni numon ni aram rogon e ra k’aring pi figirngirad ngar motoyilgad ngorad.

N’en ni Ma Rin’ e Tin ni Kan Micheg

17, 18. Mang boch e kanawo’ ni ma fanay Satan nrayog ni nge siyeg e piin mabgol ya nge dabi kireb e mabgol rorad?

¹⁷ Mabgol e ban’en ni nge par u n’umngin nap’an e yafos. Ere, thingari gay rogon e en figirngiy nge en leengiy ni nge fel’ e mabgol rorow. Faanra dariy e numon u thilin e mabgol ma ireray e n’en rayog ni nge ga’nag e magawon. Ba ga’ ni ma tal ba wu’ i mabgol ndabku ra nonow ngorow u nap’an nra sum e magawon, ma ir e ma k’aring e damumuw. Ma boch e girdi’ e ma guy rogon ni ngar dargow e en ni mabgol rok, ni bod ni sana nge un ngak be’ ni gathi mabgol rok. I ginangey Jesus ni gaar: “Machane nggog ngomed e chiney, ni en nra sap ngak be’ ni ppin me finey ni manga yugu ra pirew, e ke kireb rok, ni fan e kar pirew u fithik’ i laniyan’.”​—Matthew 5:28.

¹⁸ I fonownag apostal Paul gubin e Kristiano nib muun ngay e piin ni yad mabgol ni gaar: “Faanra mu damumuwgad, ma dab mpaged e damumuw romed nge fekmed nga fithik’ e denen; ma dab mpired ni gimed ba damumuw nge polo’ reb e rran. Dab mu binged e kanawo’ ngak moonyan’.” (Efesus 4:26, 27) Satan ni ir e toogor rodad nth’abi ga’ e ma fanay e maluagthin ni ma sum u thilin e Kristiano. Dab mu pag nge gel ngom! Nap’an nra sum e magawon, mag fal’eg i gay e n’en ni be yog e Bible u rogon e lem rok Jehovah u murung’agen fare magawon ko pi babyor nib puluw ko Bible. Ngan weliy e n’en ni dar taareban’uy ngay u nap’an ni ke m’ay e damumuw ngu fithik’ e yul’yul’. Mu taarebnag e pi motochiyel rok Jehovah ko ngongol rom. (James 1:22-25) Faanra gur e mabgol rom, ma ngam dugliy u wan’um ni ngam ul’ul nguum marow leengim ara figirngim nge Got u taabang, ma dab mu pag be’ ara ban’en nge dareg e n’en ni ke chagiy Got nga taabang!​—Mikah 6:8.

[Footnotes]

Ka Ga Manang?

• Mang fan ni mus ko mabgol ko pi Kristiano ma rayog ni nge mada’nag e magawon?

• Uw rogon nrayog ni nge pi’ be’ ni figirngiy e tin nib t’uf rok leengin me be dag ngak nib ga’ fan u wan’?

• Mang e rayog ni nge rin’ be’ ni leengiy ni nge dag ngak figirngin nriyul’ ni be tay fan?

• Uw rogon nrayog ni nge gelnag ba wu’ i mabgol e n’en ni kar michegew ngorow?

[Picture on page 20]

Be’ ni figirngiy e thingari yognag e tin nib t’uf ko tabinaw rok, gathi kemus ni tin nib t’uf nga dowrad ya kub muun e tirok Got ngay

[Picture on page 19]

Be’ nib moon nib ga’ fan leengin u wan’ e ma yibnag e baud nga laniyan’ leengin

[Picture on page 21]

Pi leengiy ni Kristiano e yad ma yog lanin’rad u fithik’ e tay fan