Bay Rogon ni Ngad Pininged e Sorok Ngak Jehovah

“Ngan pining e sorok ngak Somol!”​—PS. 111:1, BT.

1, 2. Mang e ke yog e piin ni kar yoloyed e psalm ni nge rin’ e girdi’?

“ALLELUYA!” Re bugithin ney e ba ga’ ni yima yog u galesiya ko Kristiano ni googsur. Ma boch e girdi’ e ra i non ma be uneg u fithik’ e sabethin. Machane, ri buchuuw e girdi’ nri manang e bin riyul’ i fan e re bugithin ney. Ma yooren e girdi’ ni yad ma yog e re thin ney e yad ma darifannag Got u daken e ngongol rorad. (Titus 1:16) Yog reb e dictionary ko Bible nre bugithin ney ni “Alleluya” e “bbugithin ni i fanay e piin nra yoloyed fapi tang ni kan tay nga Bible ni yad be pining e girdi’ ni ngar uned ngorad i n’uf Jehovah.” Boor e girdi’ ni manang boor ban’en u murung’agen e Bible ni ka rogned ni fan e “Alleluya” e “‘mu n’uf Jah,’ [ni aram] Jehovah.” Ken nu Waab e Bible e kan piliyeg e re thin riy ni “Ngan pining e sorok ngak Somol.”

² Fare Bible Ni Thothup e kan piliyeg riy fare thin u Psalm 111:1 ni “Ngan pining e sorok ngak Somol!” Re bugithin ney ni kan piliyeg ko thin ni Greek e aningeg yay ni bay ko Revelation 19:1-6 ni be weliy murung’agen e felfelan’ ni yira tay u tomren ni kan thang e yurba’ i teliw ni googsur. Nap’an nra buch e re n’em ma aram e ngiyal’ nra yog e tin riyul’ e tapigpig rok Got fare bugithin ni “Alleluya” u fithik’ e tayfan.

Tin Ke Sunmiy

3. Mang e bin th’abi ga’ i fan ni gad ma muulung ni gubin ngiyal’?

³ En ni ke yoloy e Psalm 111 e ke tamilangnag boor i fan ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah u taabang. Be gaar ko taareb: “U polo’ i gum’irchaeg e nggu pining e magar riy ngak Somol u lan e muulung ko girdi’ rok.” Ere ku arrogon ni ma rin’ e Pi Mich Rok Jehovah e ngiyal’ ney. Bin th’abi ga’ i fan ni gad ma muulung ni gubin ngiyal’ e bochan e ngad pininged e sorok ngak Jehovah.

4. Uw rogon me nang e girdi’ fan e tin ni ke sunmiy Jehovah?

⁴ “Rib th’ab feni fel’ e tin ma rin’ Somol! Gubin e piin ni kar felfelan’gad ngay e yad baadag ni ngar nanged fan.” (Ps. 111:2, BT) Am guy fare thin ni “yad baadag ni ngar nanged.” Rogon ni yog reb e babyor e, re thin ney e fan ngak e piin ni yad ma “fil mi yad fal’eg i lemnag fan” e thin rok Got. Bay fan e tin ni ke sunmiy Jehovah ni yira ngat ngay. Ke tay e yal’ nge fayleng nge pul nga tagil’. Gubin e pi n’ey ni bay rogon reb nga reb mab fel’ palogin ya nge yog ni par e fayleng nib fel’ gowelngin mab gaman e tamilang ni be yan ngay nge gelngin ban’en, ma bay e rran nge nep’, nge rogon e yafang nge day ni ma thilthil.

5. Llowan’ ko girdi’ ni be mon’og i yan e be fil ngodad e mang?

⁵ Boor ban’en u rarogon e fayleng ni ke pirieg e piin llowan’. Kur nanged nib m’ag ga’ngin e pul ko fayleng ma kub fel’ rogon ni ma chel nge liyeg e fayleng. Feni fel’ rogon ni kan yarmiy e pi n’ey u lan e lang ke par nga tagil’ nge rogon ni yad ma maruwel u taabang e ir e ma fal’eg rogon e yafang u fayleng. Reb e sensey u reb e skul nib tolang ni ma fil rogon i sunmiy min chamiy e masin e yog ni gaar: “Ba mom ni ngan nang ko mang fan ni ke thil e lem ko piin llowan’ u lan fa 30 i duw ni ke yan, ke m’agan’rad ngay ni tin ni bay u lan e lang e gathi yigi sum. Boor fan ni nge mich u wan’uy ni bay be’ ni ke sunmiy urngin e pi n’ey nrib fel’ rogon ke tay.”​—The Designed ‘Just So’ Universe.

6. Uw rogon u wan’um rogon ni ke ngongliy Got e girdi’?

⁶ Ku reb e n’en ni yira ngat ngay ko tin ni ke sunmiy Got e rogon ni ke ngongliydad. (Ps. 139:14) I sunmiy e girdi’ nrayog ni ngar lemgad ma bay dowrad nge pi n’en ni ma ayuweg rogon ni ma maruwel fithik’ i dowrad. Ki sunmiyrad nrayog ni ngar rin’ed boch ban’en. Bod nrayog ni ngar nonad mar motoyilgad, maku rayog ni ngar yolgad mar beeged e babyor. Boor e girdi’ ni bay e pi fel’ngin nem rorad. Kun ngongliydad nrayog ni ngad sak’iygad ni dab da thiggad. Rriyul’ ni gad ra ngat nga rogon ni kan ngongliy gubin e pi n’ey. Ma rogon nib peth e nguchey u dowdad e ir e be ayuweg e lem rodad nge thamtham rodad ni nge maruwel u reb e kanawo’ ndawori yog rok e piin llowan’ ni ngar maruwelgad riy. Bin riyul’ riy, e be yog ni nge rin’ e girdi’ boch ban’en ni bochan e lem nge thamtham ni kan pi’ ngorad. Mus ko tin th’abi salap e engineer ndabiyog ni ngar rin’ed e maruwel rorad nib fel’ rogon ni faanra dariy buguli pa’rad. Mu fithem ni nge lungum, ‘Gur, rayog ni nge fal’eg e girdi’ gubin e pi n’ey ni faanra de ngongliy Got buguli pa’rad?’

Maruwel rok Got Nrib Fel’ nge Pi Fel’ngin

7. Mang fan ni ngad sapgad ko Bible ni ban’en ni ke ngongliy Got ni ku yira ngat ngay?

⁷ Rogon ni bay u Bible e ku bay boch ban’en nrib manigil nib muun ko pi n’en nrib fel’ ni ke sunmiy Jehovah ni fan ko girdi’. Bible e ban’en ni ke ngongliy Got ni ku yira ngat ngay ni bochan e pi babyor riy e ba puluw reb nga reb. Dariy ba ken e babyor ni taareb rogon ko Bible, ya Bible e urngin e thin ni bay riy ma “Got e yib i pi’ nga laniyan’ e girdi’ ngar yoloyed.” (2 Tim. 3:16) Bod e bin som’on e babyor ko Bible ni Genesis. Re babyor ney e be weliy rogon ni chuweg Got e girdi’ nib kireb u fayleng u nap’an Noah. Ma bin migid ngay e babyor ni Exodus, e be weliy rogon ni micheg Jehovah ni ir e bin riyul’ e Got u nap’an ni chuweg piyu Israel ko sib u Egypt. Dabisiy ni i lemnag faen ni yoloy e re tang ney e pi n’ey, arfan ni gaar: ‘Gubin e tin ma rin’ [Jehovah] ma ba manigil ma rib rir; ma feni mat’aw e dariy n’umngin nap’an. I Somol e der ma pagdad ngad paged tilin e pi maang’ang ni ma rin’; ir e ba gol ma ba marunguy.’ (Ps. 111:3, 4, BT) Gathi riyul’ ni pi n’en ni ke rin’ Jehovah ni kab kakrom i yib ke mada’ ko chiney e be puguran ngodad ni ir ba Got nrib ‘manigil ma rib rir’?

8, 9. (a) Mang boch e kanawo’ nib thil e tin ni ma rin’ Got riy ko tin ni ma rin’ e girdi’? (b) Mang boch i fel’ngin Got nrib fel’ u wan’um?

⁸ Mu tay fanam i yan riy ni ki tamilangnag faen ni yoloy e re tang ney pi fel’ngin Jehovah nrib manigil ni bod e mat’aw nge gol nge runguy. Tin ni ma rin’ e girdi’ ni tadenen e gathi gubin ngiyal’ ni ma yan i aw nib mat’aw. Ya ba ga’ ni yad ma rin’ e pi n’ey ni bochan gelngin e chogow nge tolangan’ rorad. Reb e mich riy e fapi talin e cham nib gel ni be ngongliy e girdi’ ni bochan e nge yog e salpiy riy ngorad ma boch e yad be fanay ko mahl ni ir e ke k’aring e marus nge gafgow nga bokum milyon e girdi’ ni dariy ban’en ni kar bucheged. Maku reb e boor e girdi’ ni kar gafgowniged boch e girdi’ ni bochan e ngar ngongliyed boch ban’en ni yad be lemnag. Bod e n’en ni un rin’ kakrom ni un fanay e pi sib ni ngar ngongliyed e pi pyramid.a Pi naun nem e un toy ni fan e nguun k’eyag e pi pilung ni tolangan’ nu Egypt riy. Maku arrogon e ngiyal’ ney ni boor ban’en ni be rin’ e girdi’ ni be gafgow boch e girdi’ riy maku yad be ‘kirebnag e fayleng’ ni bochan.​—Mu beeg e Revelation 11:18.

⁹ Rib thil ko tin ni ma rin’ Jehovah ni gubin ngiyal’ ma ba fel’! Tin ni ke rin’ e ba muun ngay fare biyul ni ke pi’ nra thapeg e girdi’ ni tadenen ngak. Re n’em ni ke pi’ e ‘ke dag rogon nib mat’aw nge rogon ni ma mat’awnag e girdi’ ngak.’ (Rom. 3:25, 26) Riyul’ ni “feni mat’aw e dariy n’umngin nap’an”! Ma rogon ni be k’adan’ Got u puluwon e girdi’ ni tadenen e be dag riy gelngin feni gol. Immoy yu ngiyal’ ni i non ngak piyu Israel u fithik’ e sumunguy ni ngar paged e ngongol nib kireb ngar sulod nga kanawoen e mat’aw.​—Mu beeg e Ezekiel 18:25.

Ba Yul’yul’ ko Tin Ke Micheg

10. Uw rogon ni par Jehovah nib yul’yul’ ko fare m’ag ni fal’eg u thilrow Abraham?

¹⁰ “Ma pi’ e ggan ni fan ngak e piin yad ma liyor ngak; der ma pagtalin fare m’ag rok.” (Ps. 111:5, BT) Gowa be weliy faen ni yoloy e re tang ney murung’agen fare m’ag ni ngongliy Got u thilrow Abraham. I micheg Jehovah nra tow’athnag e piin ra yib ni owchen Abraham miki yog ni yad ra gel ngak e piin ni yad ra mahl ngorad. (Gen. 22:17, 18; Ps. 105:8, 9) Yay ni som’on ni lebug e pi n’ey ni kan micheg e nap’an ni mang e piin ni owchen Abraham ba nam, ni aram fare nam nu Israel. Ba n’uw nap’an nra pired ni yad e sib rok yu Egypt. Machane, me lemnag Got e “tin ni yog ni bay rin’ ngak Abraham” me chuwegrad ko sib. (Ex. 2:24) Ngongol rok Jehovah ngorad e ke m’ug riy gelngin feni gol. I pi’ garad nge thin rok ni nge ayuwegrad. (Deut. 6:1-3; 8:4; Neh. 9:21) Machane, ba ga’ nda ur folgad rok. Ere i l’og e pi profet rok ni nga rogned ngorad ni ngar sulod ngak bayay. Me yani 1,500 e duw nga tomren ni ke chuweg piyu Israel ko sib u Egypt, me pi’ fak ni kari maagirag rok ngeb nga fayleng. Yooren piyu Jew e de mich Jesus u wan’rad mar paged ni ngan li’ ngem’. Ere mel’eg Jehovah boch e girdi’ ni ngar manged e tin nib beech i girdien u fithik’ i lanin’rad. Re nam nib beech nem e yad ra un ngak Kristus ngar manged e piin ni owchen Abraham nib beech ni aram e piin ni yiiynag Jehovah nra tow’athnag e girdi’ u dakenrad.​—Gal. 3:16, 29; 6:16.

11. Uw rogon ni kad nanged ndawori pag Jehovah talin “fare m’ag” u thilrow Abraham?

¹¹ Dawori pag Jehovah talin “fare m’ag rok” nge pi tow’ath ni ke micheg. Ngiyal’ ney e be pi’ e thin rok ni bod e ggan nib pag 400 mit e thin. Ku arrogon e tin nib t’uf nga dowdad ni gad be ning ngak u daken e meybil ni bod fapi thin ni: “Mpi’ ngomad u reb e rran ngu reb e rran e ggan ni nge yog ngomad.”​—Luke 11:3; Ps. 72:16, 17; Isa. 25:6-8.

Gelngin Jehovah ni Yira Ngat Ngay

12. Uw rogon nni pi’ “tafen piyu bang” ngak yu Israel?

¹² “Ke dag gelngin ko girdi’ rok ko pi binaw ni tafen piyu bang ni ke pi’ ngorad.” (Ps. 111:6, BT) N’en ni immoy u laniyan’ e en ni yoloy e re tang ney e nap’an ni kan chuweg piyu Israel ko sib u Egypt. Nap’an ni pagrad Jehovah nga ranod nga lan fare Nam ni Kan Micheg, ma aram mar suweyed e pi ganong u baan ngek ngu baan ngal fare lul’ nu Jordan. (Mu beeg e Nehemiah 9:22-25.) Riyul’ ni ke pi’ Jehovah “tafen piyu bang” ngak piyu Israel. Ireray bayay ni ke dag Got gelngin nrib gel!

13, 14. (a) Mang boch ban’en ni rin’ Jehovah ko girdi’ rok u Babylon ni immoy u wan’ e en ni yoloy e psalm? (b) Mang boch e kanawo’ ni ki dag Jehovah gelngin riy?

¹³ Machane, kad nanged nda i tay piyu Israel fan Jehovah nge Abraham, Isak nge Jakob ni pi chitamangirad kakrom, ni yugu aram urngin e tin ni i rin’ ni fan ngorad. Ur pired ni yad be togopuluw ngak Got nge ni mada’ ko ngiyal’ ni kolrad piyu Babylon ngan fekrad ni kalbus ngaram. (2 Kron. 36:15-17; Neh. 9:28-30) Rogon ni ke yog boch e girdi’ ni boor ban’en ni manang u murung’agen e Bible e faan gomanga kab fas e en ni yoloy e Psalm 111 u tomren nni pag piyu Israel u kalbus u Babylon, ma boor ban’en ni ku ra guy nra rin’ Jehovah u daken gelngin nib gel ngu fithik’ e yul’yul’ nrayog ni nge pining e sorok riy ngak. Re nam nu Babylon nem e bay e motochiyel ko am rorad ni dab ni pag e piin ni kan kolrad ni kalbus. Ere n’en ni rin’ Jehovah e rriyul’ ni be dag ni ir reb e Got nib gel gelngin ma ba yul’yul’.​—Isa. 14:4, 17.

¹⁴ Sogonap’an lal miriay e duw nga tomren miki maruwel Jehovah nga gelngin bayay ni aram e chuweg e piin ni kar kalgadngan’rad ko sib ko denen nge yam’. (Rom. 5:12) Reb i angin e ke mab e kanawo’ nga 144,000 e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Kristus ni kan dugliyrad nga gelngin Got nib thothup. Nap’an e duw ni 1919, me fanay Jehovah gelngin ni nge chuweg e tin ni ka bay ko pi girdi’ ney u tan gelngin e pi yurba’ i teliw ni googsur. Tin ni yad be rin’ e ngiyal’ ney ko tomur e gubin ni yad be rin’ u daken gelngin Got. Ma faan yad ra yul’yul’ nge mada’ ko yam’, ma aram e yad ra un ngak Jesus Kristus ko gagiyeg u tharmiy, ni ngar gagiyegniged e piin ni yad bay u fayleng ni kar kalgadngan’rad ko denen rorad. (Rev. 2:26, 27; 5:9, 10) Kab ga’ yang e binaw ni yad ra tafanay ko binaw nni pi’ nge tafanay yu Israel kakrom.​—Matt. 5:5.

Kenggin e Motochiyel nib Fel’

15, 16. (a) Mang e ba muun ko tin ma rin’ Jehovah? (b) Mang e yog Jehovah ngak piyu Israel kakrom?

¹⁵ “Ba yul’yul’ ma ba mat’aw u fithik’ urngin e tin ma rin’; urngin e motochiyel rok ma ba pagan’uy ngay. Ya ma par ni ka rogon ni gubin ngiyal’; nni pi’ u fithik’ e riyul’ nge mat’aw.” (Ps. 111:7, 8, BT) N’en nib muun ko “tin ma rin’ [Jehovah]” e fagal yang i malang ni yoloy fa ragag i motochiyel nga daken ni fan ngak piyu Israel. (Ex. 31:18) Pi motochiyel nem nge tin ni kub muun ngay e motochiyel e yib i mang bang ko fapi Motochiyel nni pi’ ngak Moses. Gubin e pi motochiyel nem nni fek ko pi kenggin e motochiyel rok Got ni yira pagan’uy ngay.

¹⁶ Reb ko pi motochiyel nem nni yoloy nga daken e gal yang i malang nem e be gaar: “Gag fare Somol [Jehovah] ni Got rom, mi gag ba Got ni dabug yugu reb e kan ni nge tagenging ngog.” Ki yog Jehovah ko re motochiyel nem ni “piin [nib] t’uf rorad ni yad be fol ko pi motochiyel ni [ke] pi’ e bay [i] dag ngak e piin ni owcherad ni yad ba t’uf [rok] ni yu biyu’ e mfen.” Gal yang i malang nem e ku bay boch i kenggin e motochiyel riy nib ga’ fan ngodad ni bod fare kenggin e motochiyel ni “mu liyor ko chitamam nge chitinam” nge “dab mmoro’ro,” nge ku boch i kenggin e motochiyel ni be yog ndab ni chogownag e tirok be’.​—Ex. 20:5, 6, 12, 15, 17.

Ba Thothup ma Bay Madgun e En Ma Chuwegey ko Gafgow

17. Mang fan ni nge tay piyu Israel fan fithingan Got?

¹⁷ “Got e ke pithig e girdi’ rok, ma ke ngongliy ba m’ag u thilrad ni manemus. Ir e ba thothup ma ba gel gelngin.” (Ps. 111:9, BT) Dabisiy nnap’an ni be yol faen ni yoloy e re tang ney ma be lemnag e yul’yul’ ni tay Jehovah ko fare m’ag ni micheg ngak Abraham. Bochan e re m’ag nem, aram fan ni i ayuweg Jehovah e girdi’ rok u nap’an ni yad e sib u Egypt ngu nap’an nni kolrad ngan fekrad nga Babylon ni kalbus. Gal gafgow ney nni tay ngak e girdi’ rok Got e goo chuwegrad u fithik’. Yug ra kemus e ngiyal’ ni ke ayuweg Got e girdi’ rok, ma ri dariy rogon ni ngar darifannaged fithingan.​—Mu beeg e Exodus 20:7; Roma 2:23, 24.

18. Faanra ga be lemnag nib tow’ath e piin ni ma machibnag fithingan Got ko girdi’, ma mang fan?

¹⁸ Ku arrogon e tin riyul’ e Kristiano e ngiyal’ ney ni kan chuwegrad ko sib ko denen nge yam’. Thingar ra athamgilgad u rogon nrayog rorad ngar folgad ko thin ko fare kenggin e meybil ni fil Jesus ngak pi gachalpen ni gaar: “Ngan tay fan fithingam nib thothup.” (Matt. 6:9) Gad ra fal’eg i lemnag fan fithingan Got ma ra yib madgun u wan’dad. En ni yoloy e Psalm 111 e rib tamilang fan madgun Got u wan’ ye gaar: “Dogwen Somol e ireram tabolngin e gonop; gubin e piin ma folwok rok e ra pi’ e tamilangan’ ngorad.”​—Ps. 111:10, BT.

19. Mang e gad ra fil ko bin migid e thin?

¹⁹ Madgun Got e ra ayuwegdad ni ngad fanenikayed e tin nib kireb. Ku ra ayuwegdad ni ngad maruweliyed fapi fel’ngin Got ni bay ko Psalm 112. Bin migid e thin e gad ra fil riy e pi fel’ngin Got nem. Re tang nem e gad ra fil riy e n’en ni ngad rin’ed ma gad mang boch e piin ni yad ra n’uf Got ndariy n’umngin nap’an. Ye ir e bay rogon ni “ngan pining e sorok ngak ni dariy n’umngin nap’an.”​—Ps. 111:10, BT.

Deer ni Ngan Fal’eg i Lemnag

• Mang fan ni bay rogon ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah u taabang?

• Mang e pi fel’ngin Jehovah ni ma m’ug ko tin ni ma rin’?

• Uw rogon u wan’um fare tow’ath ni ngan machibnag fithingan Got ko girdi’?

[Picture on page 22]

Bin th’abi ga’ i fan ni gad ma muulung ni gubin ngiyal’ e bochan e ngad pininged e sorok ngak Jehovah

[Picture on page 25]

Gubin e pi kenggin e motochiyel rok Got nib fel’ ma ra pagan’uy ngay

[Footnote]