Fan ni Kab T’uf ni Ngad Nanged e Gin ni Ngad Musgad Riy

1, 2. Mang fan ndaki par Saul nib fel’ u wan’ Got? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

NAP’AN ni mang Saul e Pilung u Israel kakrom, ma ir be’ ni manang e gin ni nga i mus riy maku yima tayfan. (1 Sam. 9:1, 2, 21; 10:20-24) Machane, faani boch nga tomuren, ma boor ban’en nib kireb ni i rin’ ni bochan e tolangan’ rok. Bod nnap’an nde taw Samuel ni profet rok Got nga Gilgal ko ngiyal’ ni yog nra taw riy, ma daki yag ni nge gum’an’nag Saul ir. Ma ngiyal’ nem e be fal’eg piyu Filistia rogorad ni ngar chamgad ngak piyu Israel, maku be tabab e girdi’ nu Israel ni ngar chuwgad rok Saul. Ere, rayog nsana gaar u wan’, ‘Thingar ggur nggu rin’ ban’en.’ Ere, ognag ba maligach ngak Got ndariy mat’awun ni nge rin’. De m’agan’ Jehovah ko n’en ni rin’ Saul.​—1 Sam. 13:5-9.

² Nap’an ni taw Samuel nga Gilgal, mi ri puwan’ ngak Saul. Machane, de lemnag Saul ni nge motoyil ko fonow ni kan pi’ ngak, ya gay e tawey rok, me yon’ e kireb nga daken yugu boch e girdi’, miki guy rogon ni nge yan i aw ni gathi rib gel e kireb ko n’en ni ke rin’. (1 Sam. 13:10-14) Ka aram nap’an ni tabab Saul i rin’ boch ban’en nib kireb u fithik’ e tolangan’ rok, me munmun ma aram e daki m’agan’ Jehovah ngay ni nge par ni ir e pilung miki kireb e tha’ u thilrow. (1 Sam. 15:22, 23) Ba fel’ gubin ban’en ni i rin’ Saul ko som’on, machane tomur riy me yan i par ni ir be’ nib kireb.​—1 Sam. 31:1-6.

3. (a) Mang e ma lemnag boor e girdi’ u murung’agen e gin ni ngan mus riy? (b) Mang boch e deer nib t’uf ni ngan nang e fulweg riy?

³ Ngiyal’ ney ni kari gel e tagenging ni be tay e girdi’ ko re fayleng ney e boor e girdi’ ni yad ma lemnag ni faanra nge fel’ rogon e par rorad ma thingar ra guyed rogon ni ngar gagiyelgad u fithik’ e tin ni ka bay e girdi’. Ere, aram fan ni yad ma yog ni yad e sororad ni bochan e nge m’ug ni ka yad ba fel’ ngak yugu boch e girdi’. Bod ni, bay be’ nib gilbuguwan ni yima pag yaan u boch e kachido ni ke mang reb e tayugang’ ko am ni yog bayay ni gaar: “Gag be’ ndariy e gin ni gu ma mus riy, ma aray rogon ni gu baadag ni nggu par.” Mang fan ni kab ga’ fan ni ngad nanged e gin ni ngad musgad riy e ngiyal’ ney? Mang e be yip’ fan ni nge nang be’ e gin ni nge mus riy? Mang e bin nib puluw e kanawo’ ni nga i lemnag be’ e re n’ey riy? Ma uw rogon ni ngaud pared ni gad manang e gin ni ngad musgad riy u nap’an ni kad mada’naged boch e magawon ara nap’an ni be towasariydad e girdi’ ni ngad rin’ed boch ban’en? Gad ra weliy e fulweg ko dalip nsom’on e deer ko re article ney. Ma bin migid e article e gad ra weliy riy e fulweg ko bin aningeg e deer.

MANG NIB GA’ FAN NI NGAD NANGED E GIN NI NGAD MUSGAD RIY?

4. Ra uw rogon ma aram e be rin’ be’ ban’en u fithik’ e tolangan’?

⁴ Be yog e Bible e n’en nib thil rok be’ ni manang e gin ni nge mus riy nge be’ nib tolangan’. (Mu beeg e Proverbs 11:2.) Ere, aram fan ni yog David ngak Jehovah ni nge “taleg ni nge dabi rin’ boch ban’en u fithik’ e tolangan’.” (Ps. 19:13, NW) Ra uw rogon ma aram e be rin’ be’ ban’en u fithik’ e tolangan’? Faanra rin’ be’ ban’en ndariy mat’awun ni nge rin’ ni bochan e dabiyog ni nge gum’an’nag ir ara bochan e ufanthin, ma aram e be rin’ ban’en u fithik’ e tolangan’. Bochan ni ke af e denen ngodad ma aram fan ni bay yu ngiyal’ ni gad ma rin’ boch ban’en u fithik’ e tolangan’ rodad. Machane, kad filed ko n’en ni ke buch rok Saul ni Pilung ni faanra mecham ngodad ni ngaud ngongolgad ni aray rogon, ma aram e ra munmun ma dabkiyog ni ngad fel’gad u wan’ Got. Be weliy e Psalm 119:21 (BT) murung’agen Jehovah ni gaar: “Ga ma ginang e en nib tolangan’.” Mang fan?

5. Mang fan ni kab gel e kireb riy ni ngad rin’ed boch ban’en u fithik’ e tolangan’ rodad?

⁵ Kab gel e kireb riy ni ngad rin’ed ban’en ni bochan e tolangan’ rodad ko bin ni ngad rin’ed reb e oloboch ni kad kalgad riy. Som’on e, faan gad ra rin’ ban’en ni bochan e tolangan’ rodad, ma aram e gad be darifannag Jehovah ni ir e En ni bay mat’awun ni nge Gagiyegnagdad. Bin migid e, faan gad ra rin’ ban’en ndariy mat’awdad ni ngad rin’ed, ma rayog ni nge sum boch e magawon u thildad yugu boch e girdi’. (Prov. 13:10) Ma bin dalip e, faanra yan i tomur riy me m’ug ni fapi n’em ni kad rin’ed e ban’en ni kad rin’ed u fithik’ e tolangan’ rodad, ma aram e rayog ni nge k’aring e tamra’ ngodad. (Luke 14:8, 9) Ngongol ni yima rin’ u fithik’ e tolangan’ e dabi yib angin ngodad nib fel’. Ku be tamilangnag e Bible ni kab fel’ ni ngad nanged e gin ni ngad musgad riy.

MANG E BA MUUN NGAY NI NGAD NANGED E GIN NI NGAD MUSGAD RIY?

6, 7. Mang e sobut’an’, ma uw rogon nib chugur fan e re bugithin ney ko ngan nang e gin ni ngan mus riy?

⁶ Ngan nang e gin ni ngan mus riy e ba chugur fan ko sobut’an’. Reb e Kristiano nib sobut’an’ e gathi ir be’ nib tolangan’ ma ma tay ni kab ga’ fan yugu boch e girdi’ ngak. (Fil. 2:3) Be’ nib sobut’an’ e manang e gin ni nge mus riy, maku manang e tin nrayog rok, ma der ma mithag e oloboch rok, ma kub m’agan’ ngay ni nge motoyil ko n’en ni ke yog yugu boch e girdi’ ngak me fol riy. Be’ nib sobut’an’ e rib fel’ u wan’ Jehovah.

⁷ Be yog e Bible ni be’ ni manang e gin ni nge mus riy e manang rarogon, maku manang e tin nrayog rok ara bay mat’awun ni nge rin’. Be’ ni aray rogon e ma tayfan e girdi’, ma ma ngongol u fithik’ e sumunguy.

8. Mang boch ban’en ni faanra tabab be’ ni nga i rin’ ma aram e be m’ug riy ni ke tolangan’?

⁸ Machane, rayog ni nge tolangan’dad ndarud nanged. Uw rogon nrayog ni nge buch e re n’ey? Baaray boch ban’en nrayog ni nge m’ug riy ni ke tolangan’dad. Rayog nib pag rogon ni gad be lemnag boch ban’en u rarogodad ara pi tow’ath ni ke yag ngodad u lan e ulung. (Rom. 12:16) Ku rayog ni ngaud rin’ed boch ban’en ni bochan e nge sap owchen e girdi’ ngodad. (1 Tim. 2:9, 10) Fa reb e u dogned e n’en ni nge rin’ yugu boch e girdi’ ara n’en ndab rrin’ed. (1 Kor. 4:6) Ba ga’ ni faanra ud ngongolgad ni aray rogon, ma aram e darud nanged ni ke tolangan’dad.

9. Mang e ma k’aring boch e girdi’ ni nge tolangan’rad? Mu weliy murung’agen be’ ni bay u Bible.

⁹ Faanra pag be’ e pi ar’ar rok ni nge mang ir e i gagiyegnag, ma aram e rayog ni nge ngongol nge thum’ nga wuru’ e gin ni nge mus riy. Boor e girdi’ ni kar rin’ed boch ban’en u fithik’ e tolangan’ ni bochan e yad baadag ni nga nog e sorok ngorad, ara be awan’rad ngak yugu boch e girdi’, ara der yag ni ngar gagiyegnaged e damumuw rorad. Bay boch e girdi’ ni bay murung’agrad u Bible ni bod rogon Absalom, nge Uzziah, nge Nebukadnezzar nra paged yad ko pi n’en ni ur ar’arnaged, ma wenegan ni yib riy ngorad e aram e pag Jehovah ni nge buch boch ban’en rorad ni bochan e ngar nanged nib t’uf ni ngar sobut’naged lanin’rad.​—2 Sam. 15:1-6; 18:9-17; 2 Kron. 26:16-21; Dan. 5:18-21.

10. Mang fan nsusun e ngad guyed rogon ndab da turguyed u lanin’dad fan ni ke rin’ be’ ban’en? Mu weliy ban’en ni ke buch ni bay murung’agen u Bible.

¹⁰ Ku bay boch i fan nrayog ni nge rin’ be’ boch ban’en u fithik’ e tolangan’. Am lemnag l’agruw ban’en ni buch ni bay ko Genesis 20:2-7 nge Matthew 26:31-35. Gur, i ngongol Abimelek nge Peter ni aram rogon ni bochan e ar’ar nib kireb ni bay rorow? Fa gur, kar ngongolgow ni aram rogon ni bochan e dar nangew gubin ban’en ni be buch ara dar lemgow u m’on riy? Bochan ndabiyog ni ngad nanged e n’en ni bay u gum’irchaen be’, ma aram fan nsusun e dab da gurgad ngad turguyed u lanin’dad fan ni ke rin’ be’ ban’en.​—Mu beeg e James 4:12.

MARUWEL RODAD U LAN E ULUNG ROK GOT

11. Mang e ba t’uf ni ngad nanged?

¹¹ Be’ ni manang e gin ni nge mus riy e manang e n’en nib milfan ngak u lan e ulung rok Got. Bochan ni Jehovah e ir reb e Got nib yaram, ma aram fan nra be’ u lan e ulung ma bay e n’en ni ke tay nib milfan ngak. Gad gubin nib thilthil e maruwel rodad u lan e ulung, machane gubin e pi maruwel nem nib ga’ fan. Bochan e runguy rok Jehovah ngodad ma aram fan nib thilthil e tow’ath ni ke pi’ ngodad, nge pi n’en ni gad ba salap riy, nge pi n’en nrayog rodad. Machane, rayog ni ngad fanayed e pi tow’ath ney u rogon nib m’agan’ Jehovah ngay. (Rom. 12:4-8) Maku reb e, gad manang ni baadag ni ngad maruwelgad ko pi tow’ath ney ni fan e ngad pininged e sorok riy ngak ma gad ayuweg yugu boch e girdi’.​—Mu beeg e 1 Peter 4:10.

12, 13. Mang fan nsusun e dab da gingad ngay ni faanra ke thil boch ban’en u rogon e pigpig ni gad be tay ngak Jehovah?

¹² Machane, rayog ni nge munmun me thil e maruwel rodad u lan e ulung rok Got. Am lemnag Jesus, ya som’on e yigoo ir ni immoy rok Jehovah u tharmiy. (Prov. 8:22) Ma aram me ayuweg Jehovah ni ngar sunmiyew e pi engel, nge palpalth’ib, nge girdi’. (Kol. 1:16) Boch nga tomuren, ma aram me pi’ Jehovah Jesus nge yib nga fayleng, ngan gargeleg nib girdi’, min chuguliy nge ilal. (Fil. 2:7) Tomuren e yam’ ni tay nib maligach, min faseg nib kan me sul nga tharmiy ni nge mang Pilung u Gil’ilungun Got ko duw ni 1914. (Heb. 2:9) Machane, dawori mus e maruwel rok aram, ya tomuren e gagiyeg nra tay u lan fare Biyu’ i Duw, ma ra sulweg Gil’ilungun ngak Jehovah me mang ir e “gagiyegnag urngin ban’en.”​—1 Kor. 15:28.

¹³ Ku arrogodad nra i thil e n’en nib milfan ngodad. Bay yu ngiyal’ nra i thil e pi n’ey ni bochan boch ban’en ni kad dugliyed ni ngad rin’ed. Bod nrayog ni ud moyed ni gad ba muchugbil, ma boch nga tomuren ma gad un ko mabgol. Fa reb e kad fakayed e bitir. Maku reb e, rayog ni kad dugliyed ni ngad thilyeged boch ban’en u rarogon e par rodad ni bochan e nge yag nda uned ko machib u polo’ e tayim rodad. Gubin e pi n’ey ni kad dugliyed ni ngad rin’ed e bay boch e tow’ath ni ke yag riy ngodad, machane ku bay boch ban’en ni ke milfan ngodad ni bochan. Nap’an nra thil boch ban’en u rarogodad ma rayog ni nge mab e kanawo’ ngodad ni ngad rin’ed boor ban’en, fa reb e buchuuw ban’en nrayog ni ngad rin’ed. Kab fel’ yangarem fa kam pilibthir? Kab gel fithik’ i dowam fa kam meewar? Demtrug rarogodad ma manang Jehovah rogon kanawoen nrayog ni ngad pigpiggad ngak nib fel’ rogon. Der ma lemnag ni ngad rin’ed boch ban’en ndabiyog rodad, ya ba felfelan’ ko pi n’en ni gad ma rin’ ni fan ngak nrogon nrayog rodad.​—Heb. 6:10.

14. Faanra gad manang e gin ni ngad musgad riy, ma uw rogon nra ayuwegdad ni nge fel’ u wan’dad e maruwel ni gad be rin’ ma gad felfelan’ ngay?

¹⁴ Gubin e maruwel nni pi’ ngak Jesus, ma i rin’ u fithik’ e felfelan’. Ere, ku arrogodad nrayog ni ngad felfelan’gad ko maruwel ni kan pi’ ngodad. (Prov. 8:30, 31) Be’ ni manang e gin ni nge mus riy e ba fel’ u wan’ e maruwel ni kan pag fan ngak ni be rin’ u lan e ulung. Der lemnag ko ka yira pi’ yugu boch e maruwel ngak nib thil fa danga’, ara i par ni be lemnag e maruwel ni kan pag fan ngak yugu boch e walag. Ya ba fel’ u wan’ e maruwel rok u lan e ulung rok Jehovah ni bochan e manang ni ir e ke pi’ ngak. Maku reb e, ma tayfan e maruwel ni ke pi’ Jehovah ngak yugu boch e walag u lan e ulung. Ere, faanra gad manang e gin ni ngad musgad riy ma ra ud ted fan yugu boch e girdi’ ma gad be ayuwegrad.​—Rom. 12:10.

BIN NIB PULUW E KANAWO’ NI NGAD LEMNAGED E RE N’EY RIY

15. Mang e rayog ni ngad filed rok Gideon u rogon ni dag ni manang e gin ni nge mus riy?

¹⁵ I dag Gideon e kanawo’ nib fel’ nrayog ni ngad folwokgad riy u rogon ni dag ni manang e gin ni nge mus riy. Nap’an ni m’ug reb e engel rok Got ngak ko yay ni som’on, me yog ni ir e yib u reb e tabinaw nrib sobut’ ma be lemnag ndabiyog rok ni nge rin’ e maruwel ni ka nog ngak. (Judg. 6:15) Tomuren ni m’agan’ ngay ni nge rin’ e maruwel ni ke pi’ Jehovah ngak, ma aram me guy rogon ni ngari tamilang u wan’ urngin ban’en nib m’agan’ Jehovah ngay ni nge rin’, me meybil ngak ni nge pow’iy. (Judg. 6:36-40) Gideon e ir be’ nder ma rus. Machane, i kol ayuw u rogon ni i rin’ boch ban’en ma be ngongol u fithik’ e gonop. (Judg. 6:11, 27) De guy rogon ni nge fanay e maruwel ni kan pi’ ngak ni bochan e nge gilbuguwan. Ya nap’an ni mu’nag e maruwel ni kan pi’ ngak ma aram me sul nga tafen.​—Judg. 8:22, 23, 29.

16, 17. Mang e ma lemnag be’ ni manang e gin ni nge mus riy u nap’an ni be lemnag rogon ni nge mon’og ko tirok Got ban’en?

¹⁶ Ra gad manang e gin ni ngad musgad riy ma gathi be yip’ fan ndab da nameged ara m’agan’dad ngay ni ngki yag boch e tow’ath ngodad u lan e ulung rok Got. Be pi’ e Bible e athamgil nga lanin’dad ni ngad guyed rogon ni ngaud mon’oggad i yan. (1 Tim. 4:13-15) Machane gur, re n’ey e aram e be yip’ fan ni ngad thilyeged e maruwel ni gad be rin’ u lan e ulung rok Jehovah? Danga’, ya faanra tow’athnagdad Jehovah, ma aram e rayog ni ngad mon’oggad u rogon ni gad be rin’ reb e maruwel ni ke pi ngodad ni gad be rin’ e chiney. Rayog ni ngad ululgad i mon’ognag e pi salap ni ke pi’ Got ngodad nge rogon ni gad ma rin’ boch ban’en nib fel’ ni fan ngak yugu boch e girdi’.

¹⁷ Be’ ni manang e gin ni nge mus riy e ma guy rogon ni nge nang e pi n’en nib t’uf ni nge rin’ u m’on ni nge fek yugu reb e maruwel nib beech. Tomuren e re n’ey, ma aram e rayog ni nge fal’eg i yaliy boch ban’en u rarogon. Gur, rayog ni nge yoornag e maruwel ni be rin’ ara pi n’en ni kan pag fan ngak ndabi magawonnag boch ban’en nib ga’ fan, fa? Rayog ni nge pi’ boch e maruwel ni be rin’ e chiney ngak yugu boch e girdi’ ya nge yag ni ngki rin’ boch e maruwel nib beech, fa? Faanra yog facha’ e danga’ nga reb ara l’agruw e gal deer ney, ma aram e rayog nsana ka bay be’ ni ir e rayog ni nge rin’ e re maruwel nem e chiney. Faan gad ra meybil ma gad fal’eg i yaliy rarogodad nib fel’ rogon, ma aram e rayog ni nge ayuwegdad ni nge dab da thum’gad nga wuru’ e tin nrayog rodad. Ma faanra gad manang e gin ni ngad musgad riy ma aram e rayog ni nga dogned ndab da rin’ed e pi maruwel ney.

18. (a) Faanra gad manang e gin ni ngad musgad riy, ma mang e gad ra rin’ u nap’an ni kan pi’ reb e maruwel nib beech ni ngad rin’ed? (b) Mang rogon fare thin ko Roma 12:3 ngak be’ ni manang e gin ni nge mus riy?

¹⁸ Nap’an nra m’agan’dad ngay ni ngad rin’ed reb e maruwel nib beech, mab t’uf ni ngad sapgad ngak Jehovah ni nge pow’iydad me tow’athnagdad ni bod rogon ni rin’ Gideon. Bin riyul’ riy e, ka nog ngodad ni ngaud “folgad rok Got u fithik’ e sobut’an’.” (Mik. 6:8) Ere, nap’an ni gad ra fek reb e maruwel nib beech, mab t’uf ni ngaud meybilgad ma gad be lemnag e pi n’en ni be yog Jehovah ngodad u daken e Thin rok nge ulung rok. Ba t’uf ni ngad filed rogon ni ngad thilyeged boch ban’en u rarogodad ni nge m’ag nga rogon ni be pow’iydad Jehovah. Maku dab da paged talin ni pi n’en ni gad be rin’ e be yag ni ngad rin’ed ni bochan e Jehovah e ir reb e Got nib sobut’an’ ma baadag ni nge ayuwegdad, ma gathi bochan e pi n’en nrayog rodad. (Ps. 18:35) Ere, faan gad ra dugliy ni ngaud folgad rok u fithik’ e sobut’an’, ma aram e ra ayuwegdad e re n’ey ni nge dab ud tolangnaged gadad u lanin’dad nge pag rogon e lem nsusun e ngaud ted ara da lemnaged ndariy fadad.​—Mu beeg e Roma 12:3.

19. Mang boch i fan nib t’uf ni ngad nanged e gin ni ngad musgad riy?

¹⁹ Be’ ni manang e gin ni nge mus riy e ma pining e sorok ngak Jehovah ni bochan e Ir e Ke Sunmiydad ma Ir e Th’abi Tolang u Ga’ngin e Palpalth’ib. (Rev. 4:11) Ra gad manang e gin ni ngad musgad riy, ma aram e ra fel’ u wan’dad e maruwel ni gad be rin’ u lan e ulung rok Got. Re n’ey e ku ra ayuwegdad ni nga u darod nga laniyan’ pi walagdad. Ma angin nra yib riy e aram e rayog ni ngad pared pi walagdad nib taareban’dad. Maku reb e, faanra gad manang e gin ni ngad musgad riy ma ra ud m’oneged yugu boch e girdi’ u wan’dad, mu ud kol ayuwgad u rogon ni gad ma rin’ boch ban’en ya nge dab da rin’ed ban’en nib kireb. Ere, riyul’ ni kab ga’ fan ni nga i nang e pi tapigpig rok Jehovah e gin ni ngar musgad riy, mab ga’ fan u wan’ Jehovah e piin ni yad ma rin’ e re n’ey. Machane, uw rogon ni faanra be towasariydad boch e girdi’ ni ngad rin’ed boch ban’en? Bin migid e article e gad ra fil riy rogon nrayog ni ngad nanged e gin ni ngad musgad riy u nap’an ni kad mada’naged boch e magawon nib mo’maw’.