Ga Ra Fol ko Pi N’ey ni Kan Yoloy Nga Bible, Fa?

1, 2. Mang fan ni ngad weliyed e n’en ni buch rok aningeg e pilung nu Judah?

FAANRA kam guy be’ ni ke sirgig u ba pa’ i kanawo’, ma gathi ga ra kol ayuw u nap’an ni ga be yan ko re pa’ i kanawo’ nem? Faan gad ra lemnag e oloboch ni ke rin’ yugu boch e girdi’, ma rayog ni nge ayuwegdad ni ngad siyeged e pi oloboch nem. Ku arrogon e pi n’en ni gad ma rin’ ni bay rogon ko tirok Got ban’en. Rayog ni ngad filed ban’en ko oloboch ni ke tay yugu boch e girdi’ nib muun boch e girdi’ ngay ni bay murung’agrad u Bible.

² Fa aningeg i pilung nu Judah ni faan kad weliyed murung’agrad ko fa binem e article e yad gubin nra pigpiggad ngak Jehovah u polo’ i gum’ircha’rad. Machane, yad gubin nra ngongliyed boch e oloboch nrib gel e kireb riy. Ere, mang e rayog ni ngad filed ko n’en ni buch rorad, ma uw rogon nrayog ni ngad siyeged ndabi buch boch ban’en rodad ni aram rogon? Faan gad ra fal’eg i lemnag e pi n’en ni buch rorad ma rayog ni nge ayuwegdad ni nge yib angin ngodad e pi n’en ni kan yoloy nga Bible ni nge fonownagdad.​—Mu beeg e Roma 15:4.

FAAN YIRA TAGA’ KO GONOP KO GIRDI’ MA BAY RIY’EN

3-5. (a) Mang magawon e mada’nag Asa ni yugu aram rogon ni i pigpig ngak Jehovah u polo’ i gum’irchaen? (b) Mang e rayog ni ir e k’aring Asa ni nge taga’ ko gonop rok e girdi’ u nap’an ni yib Baasha ni nge cham nga Judah?

³ Som’on e ngad weliyed e n’en ni buch rok Asa ma gad guy rogon nrayog ni nge gagiyegnag e Thin rok Got e pi n’en ni gad ma rin’ u lan e yafos rodad. Nap’an ni yib reb e milyon e salthaw nu Ethiopia ni ngar chamgad nga Judah, me taga’ Asa ngak Jehovah ni nge ayuweg. Machane, nap’an ni tabab Baasha ni pilung nu Israel ni nge yororiy yu Ramah nreb e mach nib chugur ko mathil nu Judah, ma aram e daki taga’ Asa ngak Jehovah. (2 Kron. 16:1-3) I taga’ ko gonop rok, ma aram me fek boch ban’en nge yan i pi’ ngak Ben-hadad ni Pilung nu Syria ni bochan e nge m’agan’ ngay ni nge yan i cham ngak Baasha. Ere gur, i yib angin e n’en ni rin’ Asa? Be gaar e Bible: “Nap’an ni rung’ag Baasha ni Pilung e n’en ni be buch, me tal i yororiy yu Ramah me pag fare maruwel.” (2 Kron. 16:5, BT) Ere, som’on e sana lemnag Asa nib puluw e n’en ni ke rin’!

⁴ Machane, uw rogon u wan’ Jehovah e n’en ni rin’ Asa? I l’og Hanani ni profet rok ni nge yan i yal’uweg Asa ko n’en ni rin’ nde taga’ ngak Jehovah. (Mu beeg e 2 Kronicles 16:7-9, BT.) I yog Hanani ngak ni gaar: “Bay um par u fithik’ e mahl e chiney i yan e ngaram.” Ere, yugu aram rogon ni yag rok Asa ni nge taleg Baasha ko n’en ni lemnag ni nge rin’, machane wenegan ni yib riy e yigi par e pi nam ni yugu yad be cham ngak nge girdi’ rok u n’umngin nap’an ni i gagiyeg.

⁵ Kad weliyed ko fa binem e article ni ke yaliy Got rarogon gum’irchaen Asa ma ke guy nrib yul’yul’ ngak. (1 Ki. 15:14) Ere, ba fel’ u wan’ Got e pigpig ni i tay Asa ngak. Machane, i yib wenegan ngak e n’en nib kireb ni rin’. Ere, mang e k’aring Asa ni nge taga’ ko gonop rok nge gonop rok Ben-hadad, ma de taga’ ngak Jehovah? Gur, i lemnag nrayog ni nge fanay boch e llowan’ ko salthaw ya nge yag ni nge gel ko re mahl nem? Fa gur, i lem ni aram rogon ni bochan e motoyil ko fonow nib kireb ni pi’ boch e girdi’ ngak?

6. Mang e rayog ni ngad filed ko oloboch ni tay Asa? Mu tamilangnag.

⁶ Gur, ra k’aringdad e n’en ni buch rok Asa ni ngad fal’eged i yaliy e pi n’en ni gad ma rin’? Nap’an ni gad ra mada’nag boch e magawon ni gowa dabiyog ni ngad pithiged ni gadad rodad, ma aram e sana ba mom ni ngad nanged nib t’uf ni ngad taga’gad ngak Jehovah. Machane, mang e gad ma rin’ u nap’an ni gad ra mada’nag boch e magawon ni gathi rib ga’? Gur, gad ma taga’ ko gonop ko girdi’ ma gad guy rogon ni ngad pithiged fapi magawon ni gadad rodad? Fa gad ma fal’eg i lemnag e pi kenggin e motochiyel u Bible ma gad guy rogon ni ngad folgad riy, ma gad dag ni gad be taga’ ngak Jehovah ni nge ayuwegdad ni ngad pithiged e magawon rodad? Bod ni, sana rayog ni be guy rogon e girdi’ u tabinaw rom ni ngar mo’maw’naged ngom ni ngam un ko muulung ara reb e assembly. Ere, kam ning e ayuw ngak Jehovah ni nge pow’iyem me ayuwegem ni ngam nang e bin nib fel’ e kanawo’ ni ngam pithig e re magawon nem riy. Machane, uw rogon ni faanra kan talegem ko maruwel rom, ma be mo’maw’ ni ngam pirieg reb e maruwel ni ngam un ngay? Nap’an ni gimew ra non be’ ni baadag ni nge fekem ni ngam maruwel rok, ma gur, ga ra yog ngak ni bay e muulung ni yima tay ni gubin e wik nthingar mu un ngay, fa? Demtrug rogon e magawon ni gad ra mada’nag, mab fel’ ni ngad folgad ko fapi thin ni yog e en ni yoloy e psalm ni gaar: “Mu piem ngak Somol; mu pagan’um ngak, me ayuwegem.”​—Ps. 37:5.

MANG WENEGAN NRA YIB NGOM NI FAANRA MU CHAGIL NGAK BOCH E GIRDI’ NIB KIREB E NGONGOL RORAD?

7, 8. Mang boch e oloboch ni rin’ Jehoshafat, ma mang wenegan ni yib riy? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

⁷ Ma uw rogon Jehoshafat ni fak Asa? Boor fel’ngin Jehoshafat. Boor ban’en nib fel’ ni i rin’ ni bochan e i taga’ ngak Got. Machane, ku bay boch ban’en ni i rin’ nde fel’. Bod ni, yan i fek ba rugod ni fak Ahab ni ir e Pilung ko fare ganong ni bay ko lel’uch ni nge leay ba pagel ni fak. Boch nga tomuren me un ngak Ahab nga ranow ra chamgow ngak piyu Syria ni yugu aram rogon ni yog Mikayah ni profet ngorow ndab rrin’ew. Ere, nap’an e re cham nem me chugur i yim’ Jehoshafat, ma aram me sul nga Jerusalem. (2 Kron. 18:1-32) Nap’an ni sul e ngaram, ma aram me fith Jehu ni profet ngak ni gaar: “Ga be lemnag ma ba mat’aw ni ngan ayuweg e piin ba kireb min fol ngak e piin ni dubrad Somol?”​—Mu beeg e 2 Kronicles 19:1-3, BT.

⁸ Ere gur, i fil Jehoshafat ban’en ko re n’em ni buch rok? Yugu aram rogon ni ki dag nib t’uf Got rok ma baadag ni nge rin’ e tin nib m’agan’ ngay, machane bod ndariy ban’en ni fil ko n’en ni buch rorow Ahab nge ginang ni pi’ Jehu ngak. Ki yan i ngongliy e m’ag u thilrow be’ ni kub kireb. Cha’nem e aram Ahaziah ni Pilung ni fak Ahab, maku ir reb e toogor rok Got. I ngongliy Jehoshafat nge Ahaziah bogi barkow u taabang. Machane, tomur riy me pil fapi barkow nde yag ni ngan fanay ko n’en nni lemnag ngay.​—2 Kron. 20:35-37.

9. Mang e rayog ni nge buch rodad ni faanra ud chagilgad ko girdi’ nib kireb e ngongol rorad?

⁹ Gad ra beeg murung’agen e pi n’en ni buch rok Jehoshafat, mab mudugil nra k’aringdad ni ngad fal’eged i yaliy e pi n’en ni gad ma rin’. Ni uw rogon? Gad manang ni Jehoshafat e ir reb e pilung nib manigil. I rin’ e tin nib mat’aw ma “i rin’ urngin e tin nrayog rok” ni nge gay Jehovah me pigpig ngak u polo’ i gum’irchaen. (2 Kron. 22:9, BT) Yugu aram rogon me dugliy ni nga i chag ko girdi’ nde t’uf Jehovah rorad, ma aram me yib wenegan nib kireb ngak. Dab mu pagtalin e n’en ni be yog e proverbs ni gaar: “Mpachegem ngak e piin ni yad ba gonop me yog e gonop ngom. Mm’agem ngak e girdi’ ni balyang ma ga kireb.” (Prov. 13:20) Ere, sana rayog ni gad be chagil ko girdi’ nu fayleng ni bochan e gad be gay rogon ni ngad ayuweged yad ni ngar uned ko tin riyul’. Machane, dab da paged talin ni bochan ni yigi par Jehoshafat ma be chag ngak Ahab, ma aram fan ni buch ban’en rok ni chugur ni nge yim’ riy. Ere ku arrogodad ni faanra yug gad ma chagil ko girdi’ nde t’uf Jehovah rorad, ma rayog ni nge yib wenegan ngodad.

10. (a) Faanra gad baadag ni ngad uned ko mabgol, ma mang e rayog ni ngad filed rok Jehoshafat? (b) Mang e susun ndab da paged talin?

¹⁰ Mang e rayog ni ngad filed ko n’en ni buch rok Jehoshafat? Rayog ni nge tabab reb e Kristiano ni nge adag be’ nde t’uf Jehovah rok ni bochan e be lemnag ndabiyog ni nge pirieg be’ u fithik’ e tapigpig rok Got nrayog ni nge leay. Fa reb e bay boch e girdi’ rok ndarur uned ko tin riyul’ ni yad be towasariy ni nge un ko mabgol ‘u m’on ni nge sagaal.’ Maku reb e, bay boch e walag nsana yad ma lem ni bod rogon reb e walag nib pin ni yog ni gaar: “Ka ban’en ni bay ko girdi’ ni yad baadag ni ngan t’ufegrad ma kur t’ufeged be’.” Ere, mang e ba t’uf ni nge rin’ reb e Kristiano? Faanra fal’eg i lemnag e n’en ni buch rok Jehoshafat ma rayog ni nge ayuweg. Ya Jehoshafat e i par ni be sap ngak Got ni nge pow’iy. (2 Kron. 18:4-6) Machane, mang e buch rok u nap’an ni tabab ni nga i chag ngak Ahab ni be’ nde t’uf Jehovah rok? Susun ndabi pag Jehoshafat talin ni ma gay Jehovah e piin ni yad ba yul’yul’ ngak u polo’ i gum’ircha’rad. Ku arrogon e ngiyal’ ney ni be “fal’eg i yaliy e re fayleng ney ni ga’ngin,” ma ke fal’eg rogon ke par ni nge ‘pi’ gelngidad.’ (2 Kron. 16:9, BT) Manang rarogodad ma gad ba t’uf rok. Ere, ba mich u wan’um nra ayuwegem Got ni ngam pirieg be’ nrayog ni ngam t’ufegew gimew, fa? Thingari pagan’um ngay nra taw nga ba ngiyal’ ma ra rin’!

DABI TOLANGAN’UM

11, 12. (a) Uw rogon ni gagiyel e n’en ni bay u gum’irchaen Hezekiah? (b) Mang fan ni n’ag Got fan e kireb rok Hezekiah?

¹¹ Mang e rayog ni ngad filed ko n’en ni buch rok Hezekiah? Immoy ba ngiyal’ ni tamilangnag Jehovah e n’en ni bay u gum’irchaen Hezekiah. (Mu beeg e 2 Kronicles 32:31, NW.a) Nap’an ni m’ar Hezekiah nrib ubchiya’, ma aram me dag Got e pow ngak ni nge micheg ni ka ra gol ko re m’ar rok nem. Re pow nem ni dag ngak e aram e gagiyegnag ba tagalul’ ni nge sul nga tomur u ragag thal ba tawo’ ni kan n’uf nga lang. Ma boch nga tomuren ma aram me l’og e piin ni yad be gagiyeg u Babylon boch e girdi’ ni ngar bad ra fithfithed boch ban’en u murung’agen e re pow nem. (2 Ki. 20:8-13, BT; 2 Kron. 32:24) Be yog e Bible ni “pag” Jehovah ni nge rin’ e tin ni baadag ni bochan e nge guy ko mang e bay u gum’irchaen. Ere, n’en ni rin’ e aram e dag ngak fapi cha’ nu Babylon urngin e pi n’en ni bay u lan e “pi singgil ni ma chaariy e chugum rok riy.” N’en ni rin’ Hezekiah e gagiyelnag e “n’en ni bay u gum’irchaen.”

¹² Der yog e Bible e n’en ni k’aring Hezekiah ni nge tolangan’. Rayog ni sana bochan ni gel ngak piyu Assyria ara bochan ni chuweg Got e m’ar rok u daken e maang’ang. Fa reb e rayog ni bochan e ir be’ nrib “fel’ rogon, ma gubin e girdi’ ni ur ted fan.” Demtrug rogon, machane bochan ni tolangan’, ma aram e “daki pining e magar ngak Somol ko urngin ban’en ni ke rin’ ni fan ngak.” Rib gel e kireban’ riy, ya yugu aram rogon ni i pigpig ngak Got u polo’ i gum’irchaen, machane immoy ba ngiyal’ ndaki rin’ e tin nib m’agan’ Jehovah ngay. Machane, boch nga tomuren, ma aram me “sobut’nag Hezekiah” laniyan’, ma aram me n’ag Got fan e kireb rorad e girdi’ ko nam rok.​—2 Kron. 32:25-27, BT; Ps. 138:6.

13, 14. (a) Mang reb e ban’en nrayog ni nge gagiyelnag e n’en ni bay u gum’ircha’dad? (b) Mang e susun ni ngad rin’ed u nap’an ni kan n’ufdad nga lang ni bochan boch ban’en nib fel’ ni kad rin’ed?

¹³ Faan gad ra beeg murung’agen e n’en ni buch rok Hezekiah ma gad fal’eg i lemnag, ma mang angin nra yib ngodad? Dab mu pagtalin nde n’uw nap’an nga tomuren ni ayuweg Jehovah Hezekiah ni nge gel ngak piyu Assyria miki golnag e m’ar ni yib ngak ni chugur ni nge yim’ riy, ma aram e ngiyal’ ni tabab ni nge tolangan’. Ma uw rogodad? Nap’an nra buch ban’en nib fel’ rodad ara nap’an nra n’ufdad e girdi’ nga lang, ma mang e gad ra rin’? Rogon e ngongol rodad e aram e n’en nra dag e n’en ni bay u gum’ircha’dad. Bod nrayog ni sana bay reb e walag ni pumoon ni kari tiyan’ ke ngongliy e welthin rok nib fel’ rogon ni nge pi’ nge rung’ag e girdi’ ni boor ni kar muulunggad. Tomuren e re n’ey, ma aram e boor e girdi’ nra n’ufed nga lang ko n’en ni ke rin’. Ere, mang e ra rin’ fare walag?

¹⁴ Gubin ngiyal’ ni ngaud lemnaged fapi thin ni yog Jesus ni gaar: “Faanra mmu’gad i rin’ e tin ni ka nog ngomed ni ngam rin’ed ma nge lungumed, Gamad bogi tapigpig; ni ke mus ni maruwel romad e kug ngongliyed.” (Luke 17:10) Ere, ireray reb e ban’en nrayog ni ngad filed ko n’en ni buch rok Hezekiah. I gagiyel ni ke tolangan’ u nap’an ni “daki pining e magar ngak Somol ko urngin ban’en ni ke rin’ ni fan ngak.” Ere, faanra ud fal’eged i lemnag urngin ban’en ni ke rin’ Jehovah ni fan ngodad, ma ra ayuwegdad ni nge dabi af e biney e lem ngodad nrib fanenikan. Ku ra k’aringdad ni ngaud weliyed murung’agen e pi n’en ni ke rin’ ni fan ngodad. Ya bin riyul’ riy e, ke pi e Bible nge gelngin nib thothup ni nge ayuweg e girdi’ rok.

NGAD KOL AYUWGAD U NAP’AN NI GAD BE DUGLIY BOCH BAN’EN

15, 16. Mang fan nde ayuweg Got Josiah me tomur riy me yim’?

¹⁵ Mang e gad ra fil ko n’en ni buch rok Josiah ni Pilung? Yugu aram rogon ni Josiah e ir reb e pilung nib manigil, machane bochan e oloboch rok ma aram fan ni yim’. (Mu beeg e 2 Kronicles 35:20-22, BT.) Yugu aram rogon ni yog Neko ni Pilung nu Egypt ngak Josiah nder lemnag ni nge cham ngak, machane me yan i guy “rogon ni nge taleg fare pilung.” Be yog e Bible ni “Got” e ir e yib rok fapi thin ni yog Neko ngak Josiah. Ere, mang fan ni yan i cham Josiah ngak Neko? Der yog e Bible.

¹⁶ Ere, uw rogon nrayog ni nge nang Josiah ni Jehovah e ir e yib rok fapi thin ni yog Neko? Susun e rayog ni nge fith Jeremiah nreb e profet nib yul’yul’ ni immoy e ngiyal’ nem. (2 Kron. 35:23, 25) Machane, der yog e Bible ni rin’ Josiah ban’en ni aram rogon. Maku reb e, gathi be yan Neko ni nge cham nga Jerusalem, ya be n’en ni nge yan nga Karkemish ni nge cham “ngak e pi toogor rok.” Maku reb e, gathi be darifannag Neko Jehovah ara girdi’ rok. Ere, rib kireb Josiah ko n’en ni rin’ ni yan i cham ngak Neko. Mang e rayog ni ngad filed ko re n’ey? Nap’an ni gad ra mada’nag e magawon, mab fel’ ni ngad lemnaged e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay ni ngad rin’ed.

17. Nap’an ni gad ra mada’nag e magawon, ma uw rogon ni ngad siyeged ndabi buch rodad e n’en ni buch rok Josiah?

¹⁷ Nap’an ni gad ra mada’nag reb e magawon, mab fel’ ni ngad fal’eged i lemnag e pi kenggin e motochiyel u Bible nrayog ni nge ayuwegdad nge rogon nrayog ni ngad folgad riy. Bay yu ngiyal’ nib fel’ ni ngad ninged e ayuw ngak e piin piilal. Maku reb e, rayog ni ngad fal’eged i lemnag boch ban’en ni gad manang u murung’agen fare magawon, ara da gayed murung’agen u lan e pi babyor rodad. Maku reb e, rayog ni ngad ninged e ayuw ngak reb e piilal ni nge ayuwegdad ni ngad lemnaged yugu boch i kenggin e motochiyel ni bay rogon ko fare magawon rodad. Bod ni, manang reb e walag nib pin nib milfan ngak ni nge machibnag fare thin nib fel’. (Acts 4:20) Machane, mang e ra rin’ ni faanra yan i reb e rran ni ke lemnag ni nge un ko machib, ma aram me yog e pumoon rok ngak ndabi un ko machib e rofen nem. Ma pumoon rok e der ma un ko tin riyul’. Ke yog ngak ni baadag ni nge par u tabinaw ni bochan e dakir yag ni ngar rin’ew boch ban’en u taabang, ere baadag ni ngar rin’ew boch ban’en u taabang e rofen nem. Ere, rayog ni nge lemnag fare pin boch e thin nu Bible nrayog ni nge ayuweg ni nge dugliy e n’en nib fel’ ni nge rin’. Bod nrayog ni nge fal’eg i lemnag fare thin ni be yog nthingari fol rok Got nge fare motochiyel ni be yog ni ngad yognaged boch e girdi’ ni ngar manged pi gachalpen Jesus. (Matt. 28:19, 20; Acts 5:29) Machane, susun e ku dabi pagtalin ni en leengiy e thingari fol ko pumoon rok, ma susun e gathi yigoo ir e nga i lemnag ir. (Efe. 5:22-24; Fil. 4:5) Kub t’uf ni nge lemnag ko be guy e pumoon rok rogon ni nge taleg ko machib, fa kemus ni baadag ni ngar rin’ew boch ban’en u taabang e rofen nem. Gadad e pi tapigpig rok Got e ba t’uf ni ngaud dugliyed boch ban’en nib fel’ rogon nra m’agan’ Got ngay.

MU PAR NI GAB YUL’YUL’ NGAK GOT U POLO’ I GUM’IRCHAEM MA GAB FELFELAN’

18. Faan ga ra fal’eg i lemnag e n’en ni buch ko fa aningeg i pilung ni kan weliy murung’agrad ko re article ney, ma mang angin nra yib ngom?

¹⁸ Bochan ndawor da flontgad, ma bay yu ngiyal’ nrayog ni ngad rin’ed reb fapi oloboch ni rin’ fa aningeg i pilung. Rayog ni (1) ngad taga’gad ko gonop rodad, (2) ngad chaggad ngak boch e girdi’ nib kireb e ngongol rorad, (3) nge tolangan’dad, ara (4) ngad dugliyed e n’en ni ngad rin’ed ndab da lemnaged e n’en nib m’agan’ Got ngay u m’on riy. Machane, riyul’ nrib gol Jehovah ngodad ni bochan e ma yaliy fel’ngidad, ni bod rogon fa aningeg i pilung! Ku manang Jehovah gelngin nrib t’uf rodad ma gad baadag ni ngad pigpiggad ngak u fithik’ e yul’yul’. Aram fan ni ke tay e pi n’ey ni ngad filed murung’agen me mang ba ning chilen ngodad me ayuwegdad ni ngad siyeged boch e oloboch nrib gel e kireb riy. Ere, ngad fal’eged i lemnag e pi thin nu Bible ney ma gad pining e magar ngak Jehovah ni ke tay e pi n’ey nga Bible ni fan ngodad!