Rogon ni Nga Don’ed e Bin nib Beech e Pangin Nga Dakendad Ma Dab Kud Sulod Nga Pangidad ni Kafram

1, 2. (a) Mang fan ni gad manang nrayog ni nga don’ed nga dakendad e bin nib beech i gadad? (b) Mang boch ban’en u rarogon e bin nib beech e pangin ni kan weliy ko Kolose 3:10-14?

“BIN nib beech i gimed.” L’agruw yay ni ke m’ug e re thin ney u lan fare New World Translation of the Holy Scriptures. (Efe. 4:24, NW; Kol. 3:10) Re thin ney e be yip’ fan reb e pangin nib “m’agan’ Got ngay.” Machane, rayog ni nga don’ed nga dakendad e bin nib beech i gadad. Mang fan? Bochan ni ke sunmiy Jehovah e girdi’ ni yad bod yaan, ere rayog ni nge m’ug pi fel’ngin rodad nib manigil.​—Gen. 1:26, 27; Efe. 5:1.

² Riyul’ ni bochan ni ke af e denen ko gal ga’ rodad ngodad, ma aram fan ni bay yu ngiyal’ ni gad ma ar’arnag boch ban’en nib kireb. Pi n’en nib liyegdad e ku rayog ni nge rin’ ban’en nga rogon e pi n’en ni gad ma ar’arnag. Yugu aram rogon, ma rayog ni nge ayuwegdad Jehovah ni ngad manged e re miti girdi’ ni baadag ni ngad manged. Ere, chiney e ngad weliyed boch ban’en u rarogon e bin nib beech e pangin ni weliy apostal Paul murung’agen ya nge yag ni ayuwegdad ni ngad dugliyed u wan’dad ni ngad rin’ed e re n’ey. (Mu beeg e Kolose 3:10-14.a) Ku gad ra weliy rogon nrayog ni ngad daged e pi fel’ngin ney u nap’an e machib.

“GIMED GUBIN MA KAM TAAB GIRDI’GAD”

3. Mang reb e ban’en u rarogon e bin nib beech e pangin?

³ Tomuren ni pi’ Paul e athamgil nga lanin’dad ni nga don’ed nga dakendad e bin nib beech i gadad, ma aram me yog nreb e ban’en nib ga’ fan u rarogon e bin nib beech e pangin e aram fare lem ni nge taareb rogon urngin e girdi’ u wan’uy. I gaar: “Gadad gubin ntaareb rogodad ndariy ban’en nib thil u thilin e piin ni gathi yad piyu Israel nge piyu Israel, nge piin ni kan maad’ad ngorad nge piin ni dawor ni maad’ad ngorad, nge piin ni gathi yad yu Greece, nge pi nam ni dawori ga’ e llowan’ rorad [“pi Scythian,” NW], nge girdi’ ni yad e sib ara girdi’ ni gathi yad e sib.”b Ere, susun e dab ud yu thalnaged e girdi’ u lan e ulung ni bochan ramaen dowrad, ara nam ni kar bad riy, ara rarogorad u lan binaw. Mang fan? Bochan ni gadad e tin riyul’ i gachalpen Kristus e kad “taab girdi’gad.”​—Kol. 3:11; Gal. 3:28.

4. (a) Uw rogon e ngongol nib t’uf ni nga i dag e pi tapigpig rok Jehovah ko girdi’? (b) Mang reb e ban’en nrayog ni nge mo’maw’nag ko piin Kristiano ni nge taareban’rad?

⁴ Piin ni ka ron’ed nga dakenrad e bin nib beech e pangin e yad ma tayfan e piin taareb e michan’ rorad nge piin nde taareb e michan’ rorad ni yugu demtrug rarogorad u lan binaw ara gin ni kar bad riy. (Rom. 2:11) Bay yu yang u fayleng nib mo’maw’ ni ngan rin’ e re n’ey riy. Bod ni, yooren e Pi Mich u South Africa e ka yad ma par u boch e binaw ni ke tay e am ni nga i par e girdi’ riy nib thil e binaw rorad. Ere, aram fan nnap’an e October ko duw ni 2013, ma aram me ngongliy fare Ulung ni Ma Pow’iyey reb e yaram nib beech ni nge ayuweg e pi walag ni ngar nanged yad nib fel’ rogon ni bochan e yad baadag ni ngar pied e athamgil nga laniyan’ e pi walag ni ngar “t’ufeged gubin e girdi’.” (2 Kor. 6:13, NW, ftn.) Mang e ba muun ko re n’ey?

5, 6. (a) Mang e kan yarmiy ni ngan rin’ u reb e nam ya nge yag nni ayuweg e pi tapigpig rok Got u rom ni ngari taareban’rad? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.) (b) Mang angin e re yaram ney?

⁵ I yarmiy e pi walag ney ni nge taw nga boch e Sabado nge Madnom ma nge mada’ e pi walag u l’agruw e ulung nib thil e thin ni yima fanay riy ma pi walag riy e kub thilthil e gin ni kar bad riy, ya nge yag nrin’ed boch ban’en u taabang. Pi walag ko gal ulung ney e yad ma yan ko machib u taabang, ma yad ma muulung u taabang, maku yad ma yan ko tabinaw rok yugu boch e walag ni ngar abichgad mar felfelan’gad u taabang. Bokum miriay e ulung u rom nra uned ko re n’ey, ma boor ban’en nib fel’ ni ka nog ko branch ofis rodad u rom ni bochan e re yaram ney. Mus ko girdi’ u wuru’ e ulung ni ku rogned boch ban’en nib fel’ u murung’agen e re yaram ney. Bod ni, bay reb e tayugang’ u barba’ e teliw ni yog ni gaar, “Gathi gag reb e Pi Mich, machane rayog ni nggog nrib yaram rogon e maruwel ni machib ni gimed be tay, ma kub taareban’ e girdi’ ko teliw romed ni yugu aram rogon nib thilthil e gin ni kar bad riy.” Mang angin e re yaram ney ni ke yib ngak e pi walag?

⁶ Bay reb e walag nib pin ni ka nog Noma ngak ni ma non ko thin ni Xhosa ni ma magagawon ni nge pining e pi walag nib wechwech dowrad nga tafen ni yad ma un nga reb e ulung ni yima non riy ni thin ni Meriken. Machane, tomuren nranod e pi walag nem ko machib u taabang, miki un nga taferad, ma aram me yog ni gaar, “Pi walag ney e ka yug taareb rogorad ngomad!” Ere, nap’an ni taw ko ngiyal’ ni nge yib e pi walag ko bin baaram e ulung ni yima non riy ni thin ni Meriken ni ngar machibgad e pi walag u taabang ni yad ma un ko bin baaram e ulung ni yima non riy ni thin ni Xhosa, ma aram me ngongliy Noma boch e ggan me pining boch i yad nga tafen ni ngar abichgad u taabang. Ku immoy reb e walag ni pumoon nib wechwech dow ni ir reb e piilal ni ki un nga tafen Noma. Ere, yog Noma ni gaar: “Rug gin ngay ni ke m’agan’ ngay ni nge par nga daken ba kahol ni kan chamiy nib plastic nrib sobut’ nga but’.” Bochan e re yaram ney, ma aram e boor e walag ni yag boch e fager ngorad nib beech, ma kar dugliyed u wan’rad ni ngar ululgad i dag e t’ufeg ngak yugu boch e girdi’ nib thil e gin ni kar bad riy.

“RUNGUY, NGE GOL”

7. Mang fan ni gubin ngiyal’ nib t’uf ni ngaud daged e runguy ngodad?

⁷ N’umngin nap’an ni ka bay e re fayleng rok Satan ney maku ra ud mada’naged e magawon. Gad ma mada’nag boch e magawon ni bod rogon e maruwel ni ke mo’maw’, nge m’ar nrayog ni nga nim’ riy, nge gafgow ni yibe tay ngodad, nge yoko’, nge durru’, nge ku boch ban’en ni ma yib ni yima gafgow riy, maku bayi n’en me mul u pa’dad boch ban’en ni bay rodad ni bochan e kireb ni be rin’ e girdi’, ara yugu boch e magawon. Ere, faanra nge yag nda ayuweged gadad u fithik’ e pi magawon ney, mab t’uf ni ngaud runguyed gadad. Runguy e aram e n’en nra k’aringdad ni ngaud golgad ngodad. (Kol. 3:12) Ireray l’agruw e fel’ngin nib muun ko bin nib beech e pangin nra ayuwegdad ni ngad folwokgad rok Got me yag ni ngaud fal’eged laniyan’ yugu boch e girdi’.

8. Mang angin nib fel’ nrayog ni nge yib ngodad ni bochan e gad ma dag e runguy nge gol ngak urngin e girdi’ u lan e ulung? Mu weliy ban’en ni ke buch.

⁸ Uw rogon ni ngar ud golgad ngak e pi walag ni kar bad u yugu boch e nam ara piin ni yad ba gafgow ni yad bay ko ulung rodad? Ba t’uf ni ngad m’ag fagergad ngak e pi girdi’ ney, ma gad ayuweged yad ni ngar nanged ni yad bang ko ulung rodad mab ga’ farad u wan’dad. (1 Kor. 12:22, 25) Am lemnag e n’en ni buch rok Dannykarl ni chuw u Manile’ nge yan i par nga Sapan. Piin ni yad nga maruwel e darur ngongolgad ngak ni bod rogon e tin ni ka bay i girdien e maruwel. Boch nga tomuren ma aram me un nga reb e muulung ni tay e Pi Mich Rok Jehovah. I yog Dannykarl ni gaar, “Ba da ke gubin e girdi’ nra uned ko muulung e yad e girdi’ nu Sapan, machane rogon e ngongol rorad ngog e gowa gamad manangmad.” Gol ni i dag e pi walag ngak e aram e n’en ni ayuweg ni nge mon’og ko tirok Got ban’en, me un ko taufe, ma chiney e be pigpig ni ir reb e piilal u lan e ulung. Pi piilal ko re ulung ni baaram ni ma un Dannykarl nge Jennifer ni ppin rok ngay e ka rogned ni yad ba felfelan’ ngay ni yow bang ko ulung rorad. Baaray e n’en ni ke yog e piin piilal u murung’agrow. Ke lungurad, “Kar ra momnagew rogon e par rorow ni yow l’agruw e pioneer ma yow ma dag e kanawo’ nib fel’ ni ngan folwok riy u rogon ni yow ma m’oneg Gil’ilungun Got u lan e yafos rorow.”​—Luke 12:31.

9, 10. Mu weliy boch e tow’ath nra yag ngak e piin ni yad ma dag e runguy ko girdi’ u nap’an e machib.

⁹ Nap’an ni gad ra weliy fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got ngak yugu boch e girdi’, ma aram kanawoen nrayog ni ngad “ngongliyed e ngongol nib fel’ ngak urngin e girdi’.” (Gal. 6:10) Boor e Pi Mich ni yad ma guy rogon ni ngar filed yugu reb e thin ni bochan e yad be runguy e girdi’ nu bang ni yad be par ko nam rorad. (1 Kor. 9:23) Ere, boor e tow’ath ni ke yag ngorad ni bochan e re n’ey. Bod ni, bay reb e walag nib pin u Australia ni ka nog Tiffany ngak ni fil e thin ni Swahili ni bochan e nge yag ni pi’ e ayuw nga reb e ulung rodad ni bay ko mach nu Brisbane ni yima non riy ko thin ni Swahili. Yugu aram rogon nib mo’maw’ ngak ni nge fil e re thin nem, machane boor e tow’ath ni ke yag riy ngak. I yog ni gaar: “Faanra ga baadag ni ngam felfelan’ ko machib ni ga be tay, mab fel’ ni ngam pigpig u reb e ulung ni yima non riy ni thin u yugu reb e nam. Re n’ey e bod rogon ni kag be milekag u lan e mach rom ndawor mu chuw ngam man nga bang. Rayog ni ngam nang rarogon pi walagdad ni kar bad u ga’ngin yang e fayleng, mag guy rogon e taareban’ ni bay u thilrad.”

¹⁰ Kum lemnag e n’en ni rin’ girdien reb e tabinaw ni yad ma par u Sapan. Sakiko nreb e ppin ni fak e re tabinaw nem e yog ni gaar: “Nap’an e pi duw u thilin e 1990 nge 1999, mab ga’ ni gamad ma mada’nag e girdi’ nu Brazil u nap’an e machib ni yad be par ko nam romad. Nap’an ni gamad ra dag ngorad boch e thin nu Bible ko yu ke rorad e Bible ni thin ni Portuguese ni bod rogon e Revelation 21:3, 4 ara Psalm 37:10, 11, 29, mab ga’ ni yad ma motoyil maku bay yu ngiyal’ ni yad ma yor.” Bochan ni i runguy girdien e re tabinaw ney e pi girdi’ nem ni kar bad u yugu boch e nam ma yad baadag ni ngar ayuweged yad ni ngar nanged e tin riyul’, ma aram mar tababgad i fil e thin ni Portuguese. Boch nga tomuren ma aram mar pied e ayuw ni ngan tababnag reb e ulung u rom ni fan ko piin ni yad ma non ni thin ni Portuguese. Nap’an e pi duw nem ma boor e girdi’ ni kar bad u yugu boch e nam nra ayuweged ni ngar manged boch e tapigpig rok Jehovah. I yog Sakiko ni gaar: “Ba gel e maruwel nug ted ya nge yag nug filed e thin ni Portuguese, machane bin riyul’ riy e pi tow’ath ni ke yag riy ngomad e de chugur ni nge taareb rogon ko maruwel ni kug ted. Ri gamad be pining e magar ngak Jehovah.”​—Mu beeg e Acts 10:34, 35.

“SOBUT’AN’ . . . E THINGAR MON’ED NGA DAKENMED NGE MANG MAD ROMED”

11, 12. (a) Mang nib ga’ fan ni nge puluw fan ni nga don’ed nga dakendad e bin nib beech i gadad? (b) Mang e ra ayuwegdad ni ngaud pared nib sobut’an’dad?

¹¹ Fan ni ka don’ed nga dakendad e bin nib beech i gadad e bochan e gad baadag ni ngad pininged e sorok ngak Jehovah. Gathi bochan e gad be guy rogon ni ngan pining e sorok ngodad. Dab mu pagtalin ni immoy ba engel nib flont ni ki chel nge denen ni bochan e pag ir nge tolangan’. (Mu taareb rogonnag ko Ezekiel 28:17.) Gadad e girdi’ e dawor da flontgad, ere kab gel e mo’maw’ riy ngodad ni ngad siyeged e ufanthin nge tolangan’! Yugu aram rogon, ma rayog ni nga don’ed nga dakendad e sobut’an’ ni nge mang mad rodad. Mang e ra ayuwegdad ni ngad rin’ed e re n’ey?

¹² Ra ngad pared ni gad ba sobut’an’, mab t’uf ni ngad ted e tayim ni ngad fal’eged i lemnag e n’en ni kad beeged ko Thin rok Got. (Deut. 17:18-20) Machane, n’en nth’abi ga’ fan riy e ba t’uf ni ngad fal’eged i lemnag e pi n’en ni i fil Jesus nge rogon ni i dag e sobut’an’. (Matt. 20:28) Ki maluknag Jesus e rifrif u ay e pi apostal rok. (John 13:12-17) Maku reb e, kub t’uf ni ngaud yibilayed gelngin Got nib thothup ni nge ayuwegdad ni ngad gelgad nga boch e lem ni ma yib ngodad ni ma k’aringdad ni ngad lemnaged ni ka gad ba tolang ngak yugu boch e girdi’.​—Gal. 6:3, 4; Fil. 2:3.

13. Faanra ba sobut’an’dad, ma mang boch e tow’ath nra yag ngodad?

¹³ Mu beeg e Proverbs 22:4. Gubin e tin riyul’ e tapigpig rok Got e ba t’uf ni ngaur daged e sobut’an’, maku boor e tow’ath nra yag riy ngorad. Faanra ud daged e sobut’an’, ma ra ayuwegdad ni ngad mon’ognaged e gapas nge taareban’ u lan e ulung. Maku reb e, faanra ba sobut’an’dad ma aram e rayog ni nge runguydad Got. I yog apostal Peter ni gaar: “Gimed gubin nthingar mon’ed madan e sobut’ laniyan’ nge bigimed me pigpig ngak bigimed; ya babyor nib thothup e be gaar, ‘I Got e ma togopluw ngak e piin nib tolangan’rad, ma ma ayuweg e piin nib sobut’an’rad.’”​—1 Pet. 5:5.

“SUMUNGUY, NGE GUM’AN’ E THINGAR MON’ED NGA DAKENMED NGE MANG MAD ROMED”

14. Mini’ e en ni ke dag e bin th’abi fel’ e kanawo’ ngodad u rogon ni ngaun dag e sumunguy nge gum’an’?

¹⁴ Ngiyal’ ney e faanra ba sumunguy be’ ma kub gum’an’, ma yima sap ngak ni ir be’ nib meewar. Machane, de riyul’ e re n’ey. Gal fel’ngin ney e l’agruw i fel’ngin nrib manigil ni ke yib rok e En th’abi gel gelngin ni bay u palpalth’ib. Jehovah Got e aram e en ni ke dag e bin th’abi fel’ e kanawo’ ngodad u rogon ni ngaud daged e sumunguy nge gum’an’. (2 Pet. 3:9) Am lemnag rogon ni non ngak Abraham nge Lot u daken e engel rok u nap’an ni ur fithew boch e deer ngak. (Gen. 18:22-33; 19:18-21) Maku reb e, ba pag 1,500 e duw ni i gum’an’ u puluwon piyu Israel u nap’an nda ur folgad.​—Ezek. 33:11.

15. Uw rogon ni ke dag Jesus e kanawo’ nib fel’ ni ngan folwok riy u rogon ni dag e sumunguy nge gum’an’?

¹⁵ Jesus e ir be’ nib “munguy.” (Matt. 11:29) I gum’an’ u puluwon pi gachalpen ni yugu aram rogon ni boor ban’en ni yad ba meewar riy. Nap’an e machib ni i tay u fayleng, ma boor e girdi’ u yugu boch e teliw ni ur gathibthibnaged ma yad be rin’ boch ban’en ngak nde mat’aw. Yugu aram rogon, ma i ngongol u fithik’ e sumunguy nge gum’an’ nge mada’ ko ngiyal’ nni li’ nge yim’. Nap’an ni bay u daken fare ley i gek’iy ni be gafgow ko amith, ma aram me meybil ngak e Chitamangin ni nge n’ag fan e kireb rok e piin ni yad be n’en ni ngar lied nge yim’. I gaar: “Dar nanged e n’en ni yad be rin’.” (Luke 23:34) Rib manigil e kanawo’ ni ke dag Jesus u rogon ni ke dag e sumunguy nge gum’an’ ni yugu aram rogon nib gel e amith nge mochuch ni tay u fithik’ e gafgow ni un tay ngak!​—Mu beeg e 1 Peter 2:21-23.

16. Mang reb e kanawo’ nrayog ni ngad daged e sumunguy nge gum’an’ riy?

¹⁶ Uw rogon ni ngad daged e sumunguy nge gum’an’? I weliy Paul reb e kanawo’ nrayog ni ngad rin’ed e re n’ey riy u nap’an ni yol ngak e piin taareb e michan’ rorad ni gaar: “Nge bigimed mi i ayuweg bigimed ko meewar rok u fithik’ e runguy, mu um n’iged fan u wun’med e n’en ni manga ke kirebnag bigimed u laniyan’ bigimed ko re ngiyal’ i n’en ni ba’ ban’en ni ke dabuy bigimed ni ke rin’ bigimed ngak. Thingar um n’iged fan u wun’med e n’en ni ke rin’ bigimed ngak bigimed ni bod rogon ni ke n’ag Somol fan u wan’ e tin ni kam rin’ed nib togopluw ngak.” (Kol. 3:13) Arrogon, ba t’uf ni ngad sumunguygad mad gum’an’naged gadad, ma aram e rayog ni ngad folgad ko re thin ney ni kan tay chilen ngodad. Machane, faanra ud n’aged fan e kireb rok yugu boch e girdi’, ma aram e gad be mon’ognag e taareban’ u lan e ulung.

17. Mang nib ga’ fan e sumunguy nge gum’an’?

¹⁷ Gubin e Kristiano nthingar ron’ed nga dakenrad e sumunguy nge gum’an’ ni nge mang mad rorad. Faanra gad baadag ni nge yag e yafos ndariy n’umngin nap’an ngodad, ma aram e ba t’uf ni nge yag e gal fel’ngin ney ngodad. Bin th’abi ga’ fan riy e, faanra bay e gal fel’ngin ney rodad, ma aram e rayog ni ngad n’ufed Jehovah ma gad ayuweg yugu boch e girdi’ ni ngkur rin’ed e re n’ey.​—Gal. 6:1; 2 Tim. 2:24, 25.

“NGA MON’ED NGA DAKENMED E T’UFEG NGE MANG MAD ROMED”

18. Uw rogon nib l’ag rogon e t’ufeg ko fare lem ni nge taareb rogon urngin e girdi’ u wan’uy?

¹⁸ Gubin e pi fel’ngin ney ni kad weliyed murung’agen e goo ba l’ag rogon ko t’ufeg. Bod nib t’uf ni nge fonownag James nreb i gachalpen Jesus pi walagen nib fel’ e ngongol rorad ngak e piin ni boor ban’en rorad, machane ur darifannaged e piin ni yad ba gafgow. I tamilangnag nre n’em ni ur rin’ed e ba togopuluw ko fare motochiyel rok Got ni be yog ni “nge t’uf rom e en ni migid ngom ni gowe gur.” Ki ulul ngay ni gaar: ‘Faanra um taareb rogonniged e girdi’ ni gubin u lanin’med ni bochan yaarad nge rogon e mad ni ka ron’ed, ma ba kireb e romed, [ma] aram e kam denengad.’ (Jas. 2:8, 9) Machane, t’ufeg e ra k’aringdad ni nge dab ud laniyan’gad ko girdi’ ni bochan rogon tolngin e skul rorad, ara gin ni kar bad riy, ara rarogorad u lan binaw. Arrogon, dabiyog ni kemus ni ngaud daged ni gowa ba taareb rogon urngin e girdi’ u wan’dad, ya re n’ey e thingari mang bang ko ngongol rodad.

19. Mang nib ga’ fan ni nga don’ed nga dakendad e t’ufeg ni nge mang mad rodad?

¹⁹ T’ufeg e kub “gum’an’ ma ba gol” ma “de tolngan’.” (1 Kor. 13:4) Ba t’uf ni ngaud gum’an’gad, mu ud golgad, ma gad sobut’nag lanin’dad, ya nge yag nda ululgad i weliy fare thin nib fel’ ni murung’agen Gil’ilungun Got ngak e piin nib migid ngodad. (Matt. 28:19) Ku ireray e pi fel’ngin nra momnag ngodad ni ngaud pared gubin e pi walagdad u lan e ulung nib fel’ thildad. Mang boch e tow’ath nra yag ngodad ni faanra ud daged e re t’ufeg ney? Re n’ey e ra taarebnag laniyan’ e girdi’ u lan e ulung, me yag ni ngan pining e sorok riy ngak Jehovah, miki k’aring e piin ni yad baadag e machib ni ngar bad ko ulung rodad. Ere, aram fan nrib puluw rogon ni ke tamilangnag e Bible rarogon e bin nib beech e pangin ni ke gaar: “Machane, n’en nth’abi ga’ fan e nga mon’ed nga dakenmed e t’ufeg nge mang mad romed, ya ir e ma chugumiy urngin ban’en nga taabang nge par ni ke fel’ rogon.”​—Kol. 3:14, NW.

LANIN’MED E GUBIN NGIYAL’ NTHINGARI “PIG NI POLO’ NGE BEECH”

20. (a) Mang deer e ba t’uf ni ngad fithed gadad riy, ma mang fan? (b) Mang e n’en ni gad be athapeg ni ka bay nga m’on?

²⁰ Gad gubin nra bagadad mab t’uf ni nge fith ir ni nge gaar, ‘Ku mang boch ban’en nrayog ni nggu rin’ ya nge yag ni nggu n’ag e bin kakrom e pangin ma dab kug sul ngay?’ Ba t’uf ni ngad weniggad ngak Got ni nge ayuwegdad ma gad athamgil nib gel ni ngad siyeged boch e lem ara ngongol nra talegdad ndab da uned nga tan Gil’ilungun Got. (Gal. 5:19-21) Kub t’uf ni ngad fithed gadad ni nge lungudad, ‘Kug be ulul ni ngaug thilyeg rogon e lem ni gu ma tay ya nge yag ni m’agan’ Jehovah ngay, fa?’ (Efe. 4:23, 24) Gad gubin ndawor da flontgad, ere ba t’uf ni ngad maruwelgad nib gel ya nge yag ni nga don’ed nga dakendad e bin nib beech e pangin ma gad guy rogon ndab kud sulod nga pangidad ni kafram. Re n’ey e ban’en nthingar ud rin’ed ni gubin ngiyal’. Machane, rib gel e felfelan’ ni gad ra tay u nap’an nra taw ko ngiyal’ ni gubin e girdi’ e ka ron’ed nga dakenrad e bin nib beech e pangin, ma be m’ug pi fel’ngin Jehovah rorad nrib fel’ rogon!