Pi N’en ni Guy Zekariah u Nap’an Nni Pilyeg e Changar Rok nge Rogon nib Gab L’ag Ngay
“Mu sulod ngog, ma aram mug sul ngomed.”—ZEK. 1:3, BT.
1-3. (a) Uw rarogon e girdi’ rok Jehovah u nap’an ni tabab Zekariah i rin’ e maruwel rok ni ir reb e profet? (b) Mang fan ni yog Jehovah ko girdi’ rok ni ngar ‘sulod ngak’?
BANGI babyor ni kan bachiy ni be changeg u fithik’ e nifeng, nge l’agruw i ppin ni yow be changeg nib elmerin porow ni bod pon e arche’ ni stork. Ireray boch ban’en ni yira ngat ngay nni pilyeg e changar rok Zekariah nge guy. (Zek. 5:1, 7-9) Mang fan ni pilyeg Jehovah e changar rok e re profet nem nge guy e pi n’ey? Uw rarogon piyu Israel e ngiyal’ nem? Ma mang rogon ngodad e pi n’en ni guy Zekariah u nap’an nni pilyeg e changar rok?
2 Rib gel e felfelan’ ni tay e girdi’ rok Jehovah ko duw ni 537 B.C.E. Tomuren nra kalbusgad u Babylon u lan 70 e duw, ma aram min pagrad. Kar ra felfelan’gad ni kar sulod nga Jerusalem. Ere, ra tababgad ni ngar rin’ed boch ban’en ya nge yag ni sul e bin riyul’ e liyor nga rogon. Nap’an e duw ni 536 B.C.E., ma ke m’ay i ngongliy e def ko fare tempel. Rib gel e felfelan’ ni i tay e girdi’ u rom, ere ur ‘tolulgad, ni yira par u urel ma yira rung’ag lamrad.’ (Ezra 3:10-13) Machane, de n’uw nap’an nga tomuren ma aram min tabab ni ngan togopuluw ngorad ko maruwel ni yad be tay. Ere, bochan ni mulan’rad ko togopuluw nge magawon ni ur mada’naged, ma aram mar talgad nda kur ngongliyed fare tempel, ma ra bagayad me par nga i ngongliy e naun nge milay’ rok. Ragag nge nel’ e duw nga tomuren, ma ka dawori m’ay fare tempel rok Jehovah. Ere, ba t’uf ni ngan puguran ko girdi’ rok nib t’uf ni ngar sulod ngak, mar talgad i m’oneg boch ban’en ni kemus ni yigoo yad e nge fel’ ngorad. Baadag Jehovah ni ngar sulod ngak ya nge yag ni ngkur pigpiggad ngak bayay u polo’ i gum’ircha’rad ndab kur rusgad.
Ra fel’ e pigpig ni gad be tay u wan’ Jehovah ni faan gad ra pigpig u polo’ i gum’ircha’dad
3 Ere, pi’ Got Zekariah ni profet rok ko duw ni 520 B.C.E ni nge puguran ko girdi’ rok fan ni ke chuwegrad ko kalbus u Babylon. Fan fare ngachal ni Zekariah e “De Pag Jehovah Talin.” Re n’ey e rayog ni nge puguran ban’en nib ga’ fan ngorad. Yugu aram rogon ni kar paged talin rogon ni i ayuwegrad Jehovah, machane ir e dawori pagtalin e girdi’ rok. (Mu beeg e Zekariah 1:3, 4.) I micheg ngorad u fithik’ e t’ufeg nra ayuwegrad ngar sulweged e bin riyul’ e liyor nga rogon. Machane, ki puguran ngorad ndabkiyog ni nge k’adan’ ko pigpig ni yibe tay ngak nder yib u polo’ i gum’irchaey. Chiney e ngad weliyed rogon ni k’aring Jehovah e girdi’ rok ni ngar rin’ed e n’en nib t’uf ni ngar rin’ed u daken e bin nel’ nge bin medlip e n’en ni guy Zekariah u nap’an nni pilyeg e changar rok. Maku reb e, gad ra weliy boch ban’en nrayog ni ngad filed riy e ngiyal’ ney.
GECHIG NRA TAY GOT KO PIIN NI YAD BA MORO’RO’
4. Mang e guy Zekariah ko yay ni nel’ ngay nni pilyeg e changar rok? Mang fan ni l’agruw raba’ e gi babyor nem ni bay e thin riy? (Mu guy e bin som’on e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)
4 Guruy ni 5 ko fare babyor rok Zekariah e be weliy murung’agen ban’en ni guy ni yugu ba thil rogon u nap’an nni pilyeg e changar rok. (Mu beeg e Zekariah 5:1, 2.) I guy Zekariah bangi babyor ni kan bachiy ni be changeg u fithik’ e nifeng ni sogonap’an 30 e fit (9 m) n’umngin ma 15 e fit (4.5 m) radan! Re gi babyor nem e kan pithig nrayog ni ngan beeg. Bay murung’agen e pufthin riy ni kan yoloy nga l’agruw raba’. (Zek. 5:3) Babyor ni kan bachiy ni yima yoloy kakrom e ba ga’ ni kemus ni taabarba’ e bay e thin riy. Ere, ba tamilang nre gi babyor ney e be weliy murung’agen ba pufthin ni yira tay nrib ga’ fan.
5, 6. Uw rogon e moro’ro’ u wan’ Jehovah?
5 Mu beeg e Zekariah 5:3, 4a. Yugu aram rogon nra tomur ma gubin e girdi’ ni yad ra weliy ngak Jehovah rogon e pi n’en ni ur rin’ed, machane girdi’ rok e rib tomal ngorad ni bochan e yad be fek e ngachal rok. Piin nib t’uf Got rorad e yad manang ni faan yad ra un ko moro’ro’, ma aram e yad be “m’aynag fan” e ngachal rok e Got rorad. (Prov. 30:8, 9, BT) Bay boch e girdi’ ni yad ma lemnag nde kireb ni ngar moro’ro’gad ni faanra ba puluw fan e moro’ro’ ni kar ted. Machane, demtrug fan ni ke moro’ro’ be’, ma aram e be dag ni kab ga’ fan u wan’ e pi n’en ni baadag ni nge yag ngak ko tha’ u thilrow Got. Ra rin’ be’ ban’en ni aray rogon, ma aram e be dag ni kab ga’ fan e chugum u wan’. Maku reb e, aram e be achignag fan e motochiyel rok Got, ma be dag ni dariy fan Jehovah nge ngachal rok.
6 Kam tay fanam i yan riy ni fare thin ni bay ko Zekariah 5:3, 4 e be yog nre ‘buch waathan nem [e ra] yan, nge chuw nga lan e naun rok e pi tamoro’ro’ . . . me fanay lan e pi naun rorad,’ fa? Ere, rayog rok Jehovah ni nge gagiyelnag e kireb ni be rin’ e girdi’ rok me pufthinnagrad riy. Mus ni faanra rayog rok be’ ni nge mithag ban’en ni ke iring rok e polis, ara piin nib ga’ u tabon e maruwel, ara piin piilal, ara gallabthir rok, machane dabiyog ni nge mithag rok Jehovah. Ke micheg ni gubin e moro’ro’ ni yibe tay e ra munmun meb i tamilang. (Heb. 4:13) Ere, aram fan ni gad baadag ni gad ma chag ngak e piin ni yad ma athamgil ni ngaur yul’yul’gad u “gubin ban’en.”—Heb. 13:18, NW.
7. Uw rogon nrayog ni ngad thaygad ko fare pufthin ni bay murung’agen ko fagi babyor ni kan bachiy ni be changeg u fithik’ e nifeng?
7 Gubin e moro’ro’ ni yima tay nib fanenikan Jehovah. Gad ba tow’ath ni gad be fol ko pi motochiyel rok Jehovah, ma gad be rin’ e ngongol nder darifannag e ngachal rok. Faan gad ra rin’ ni aray rogon, ma aram e rayog ni ngad thaygad ko pufthin nra tay Jehovah ngak e piin ndarur folgad ko pi motochiyel rok ni lem rorad.
NGAD TED U GIL’ E TIN NI KAD MICHEGED NI GUBIN E “RRAN”
8-10. (a) Faanra ke mow be’, ma aram e mang e ke rin’? (b) Mang e mownag Zedekiah ni Pilung nde yag ni nge tay u gil’?
8 Fapi thin ni bay u daken fagi babyor ni kan bachiy ni be changeg u fithik’ e nifeng e bay e thin riy ni fan ngak e piin ni ‘yad ma mow ni goo bogi ban’en nga fithingan’ Got. (Zek. 5:4) Faanra ke mow be’, ma aram e ke yog bbugithin ni nge micheg nriyul’ ban’en, ara ke micheg ni nge rin’ ban’en, ara nge taleg ir u ban’en.
9 Ra mow be’ nga fithingan Jehovah, ma ban’en nrib ga’ fan. Aram e n’en ni rin’ e bin tomur e pilung ni gagiyegnag yu Jerusalem ni ka nog Zedekiah ngak. I mow nga fithingan Jehovah nra pag ir nga tan pa’ e pilung nu Babylon. Machane, de tay Zedekiah u gil’ e n’en ni mownag. Bochan e re n’ey, ma aram me yog Jehovah ni gaar: “Bod feni ba mich ni Gag Got ni gu be par ni gub fos. Ra yim’ e re pilung ney nu Judah [ni aram Zedekiah] u lan yu Babylon ni bochan e ke th’ab fare michmich nge fare tha’ nra m’agew e pilung nu Babylon, ir e tay ni nge mang pilung.”—Ezek. 17:16, BT.
10 Ke mow Zedekiah ni Pilung nga fithingan Got, ere rogon u wan’ Jehovah e thingari tay Zedekiah u gil’ e n’en ni ke micheg ndabi thilyeg. (2 Kron. 36:13) Machane bin riyul’ riy e, gathi aram e n’en ni rin’ Zedekiah, ya man ayuw nga Egypt ni ngan ayuweg nge chuw u tan pa’ yu Babylon. Machane, ku de yag ni ngar ayuweged.—Ezek. 17:11-15, 17, 18.
11, 12. (a) Mang e n’en nth’abi ga’ fan ni gad ra micheg u lan e yafos rodad? (b) Mang rogon e n’en ni kad micheged ngak Got u nap’an ni kad ognaged gadad ngak ko pi n’en ni gad ma rin’ u reb e rran ngu reb?
11 Ku ma motoyil Jehovah ko pi n’en ni gad ma micheg. Rib ga’ fan u wan’ e pi n’en ni kad micheged, ma thingar da ted u gil’ ya nge yag nda fel’gad u wan’. (Ps. 76:11) N’en nth’abi ga’ fan ni gad ma micheg e aram e n’en ni kad micheged ngak Jehovah u nap’an ni kad ognaged gadad ngak. Ga ra ognagem ngak Jehovah, ma aram e kam micheg ngak ni ngam pigpig ngak ndemtrug ko mang e ra buch.
12 Ere, uw rogon ni ngad ted u gil’ e n’en ni kad micheged u nap’an ni kad ognaged gadad ngak Got? Rogon e n’en ni gad ma rin’ u nap’an ni kad mada’naged e skeng ndemtrug ko ba ga’ fa ba achig, e ra m’ug riy ko rriyul’ nib ga’ fan u wan’dad e n’en ni kad micheged ni aram e ngad pininged e sorok ngak Jehovah ni gubin e “rran” fa danga’. (Ps. 61:8, BT) Bod nnap’an nra ngongol ara non be’ ngodad u tabon e maruwel ara skul ni nge m’ug riy ni kemus ni baadag ni ngad pared, ma gur, gad ma guy rogon ni ngad ‘folgad rok’ Jehovah ni aram e dab da daged nib m’agan’dad ko n’en ni be rin’, fa? (Prov. 23:26) Faanra gad be par u reb e tabinaw nib thil e michan’ ko girdi’ riy, ma gur, gad ma wenig ngak Jehovah ni nge ayuwegdad ni nge m’ug pi fel’ngin e Kristiano rodad ni yugu aram rogon ndariy be’ u toobdad ni be ngongol ni aram rogon, fa? Gad ma meybil ngak e Chitamangidad ni bay u tharmiy ni gubin e rran ma gad pining e magar ngak ni be pow’iydad ma be t’ufegdad, fa? Gad ma tay e tayim ni ngaud beeged e Bible ni gubin e rran, fa? Gathi ireray e pi n’en ni kad micheged ni gad ra rin’? Faan gad ra rin’ e pi n’ey, ma aram e gad be fol. Faan gad ra rin’ e pi n’en nib t’uf ni ngad rin’ed ni fan ko liyor ni gad be tay ngak Jehovah, ma aram e be m’ug riy nib t’uf rodad ma riyul’ ni kad ognaged gadad ngak. Pigpig ni gad ma tay e aram bang ko yafos rodad, gathi kemus ni yugu ban’en ni gad ma rin’. Maku reb e, faan gad ra tay u gil’ e n’en ni kad micheged ma gadad e ra yib angin ngodad, ma yul’yul’ ni gad ra tay e ra yib angin nib manigil ngodad boch nga m’on.—Deut. 10:12, 13.
Ke dag Jehovah e kanawo’ nib fel’ ngodad ni aram e ke tay u gil’ e pi n’en ni ke micheg
13. Mang e rayog ni ngad filed ko bin nel’ e n’en ni guy Zekariah u nap’an nni pilyeg e changar rok?
13 Fa bin nel’ e n’en ni guy Zekariah u nap’an nni pilyeg e changar rok e be ayuwegdad ni ngad nanged ni piin nib t’uf Jehovah rorad e susun e dab ra moro’ro’gad ara ra mowgad ni goo bogi ban’en. Kud filed ni yugu aram rogon ni i oloboch piyu Israel, machane de pagrad Jehovah. Manang nib mo’maw’ ni ngar pared ni yad ba yul’yul’ ni bochan e ba liyegrad e pi toogor rorad. Machane, ke dag e kanawo’ nib fel’ ngodad ni aram e ke tay u gil’ e pi n’en ni ke micheg, maku ra ayuwegdad ni ngkud ted u gil’ e pi n’en ni kad micheged. Reb e kanawo’ ni ma ayuwegdad riy e aram e ke micheg ngodad nra boch nga m’on me chuweg gubin e kireb ni bay u ga’ngin yang e fayleng. N’en ni migid ni guy Zekariah u nap’an nni pilyeg e changar rok e be micheg e re n’ey.
KAN YAN NNI TAY E KIREB KO “GIN NI BAY ROGON NI NGE PAR RIY”
14, 15. (a) Mang e bin medlip e n’en ni guy Zekariah u nap’an nni pilyeg e changar rok? (Mu guy e bin l’agruw e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.) (b) Mang e be yip’ fan fare pin ni bay u lan fare dug ni ka nog e ephah ngay? Mang fan ni kan chuchuy nga but’ u lan fare dug min fulweg e upong riy nga daken?
14 Tomuren ni guy Zekariah fagi babyor ni kan bachiy ni be changeg u fithik’ e nifeng, ma aram me yog ba engel ngak ni nge “changar” nga lang. Ere, mang e migid ni guy? I guy ba dug ni ka nog e ephah ngay. (Mu beeg e Zekariah 5:5-8, BT.) Re dug nem e bay upongen ni kan “ngongliy ko plomow.” Nap’an nni pug upongen fare dug nga lang, ma aram me guy Zekariah “be’ nib pin riy ni ke par nga but’.” Ma aram me yog fare engel ngak nre ppin nem ni bay u lan e re dug nem e be yip’ fan e “kireb.” Am lemnag gelngin e marus ni tay Zekariah u nap’an ni guy e re ppin nem ni be gay rogon ni nge yib u lan e re dug nem nga but’! Machane, ka chingiyal’ nem ma aram me chuchuy fare engel fare pin nga but’ u lan fare dug, me fulweg e upong riy nga daken. Ere, mang e be yip’ fan e re n’ey?
15 Re n’ey ni guy Zekariah e be tamilangnag ni Jehovah e dabiyog ni nge pag e kireb ni nga i par u fithik’ e girdi’ rok. Faanra ke guy ban’en nib kireb ni yibe rin’, ma ra gurnag ir ni nge rin’ ban’en ya nge yag ni chuw fare kireb. (1 Kor. 5:13) Aram e n’en ni tamilangnag fare engel u nap’an ni fulweg upongen fare dug nga daken.
16. (a) Mang e migid ni guy Zekariah ni buch ko fare dug ni ka nog e ephah ngay? (Mu guy e bin dalip e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.) (b) Uw e fek fa gali ppin ni bay porow ni bod pon e arche’ ni stork fare dug i yan ngay?
16 Bin migid, ma aram me guy l’agruw i ppin ni bay porow nib gel ni bod pon e arche’ ni stork ni yow be changeg i yib ngak. (Mu beeg e Zekariah 5:9-11b.) Rib thil e gal ppin nem ko fa bin baaram e ppin ni bay u lan fare dug! I fanay e gal ppin nem porow nib gel ngar chibiyew fare dug ni bay e “kireb” riy ngar changagnigew. Ere, uw e ngar fekew i yan ngay? Ra fekew fare dug ni bay e kireb riy nga ranow nga “lan e binaw nu Shinar,” ara Babylon. Mang fan ni kar fekew e re dug nem nga Babylon?
17, 18. (a) Mang fan ni fare binaw nu Shinar e aram e “gin ni bay rogon ni nge par” e “kireb” riy? (b) Mang e susun ni ngad dugliyed u wan’dad ni ngad rin’ed ko kireb?
17 Piyu Israel ni ur moyed u nap’an Zekariah e yad manang fan nib puluw ni ngan yan nni tay fare dug ni bay e Kireb riy nga lan yu Shinar. Manang Zekariah nge pi Jew kakrom ni yu Babylon e aram reb e binaw nib sug e kireb riy. Bochan nra ilalgad u fithik’ e kireb nge liyor ni googsur ni ma tay e girdi’ ko re mach nem, ma aram fan ni gubin e rran nthingar ra guyed rogon ni ngar siyeged e lem ko girdi’ e ngiyal’ nem ni yad ma liyor nga boch e got ni googsur. Dariy e maruwar riy ni n’en ni guy Zekariah u nap’an nni pilyeg e changar rok e rayog ni nge fal’eg lanin’rad ni bochan e be micheg nra tay Jehovah e bin riyul’ e liyor nib beech!
18 Machane, re n’ey ni guy Zekariah e ku be puguran ngak e pi Jew nib milfan ngorad ni ngar guyed rogon ni nge par e liyor rorad nib beech. Girdi’ rok Jehovah e dabiyog ni ngar paged e kireb ni nga i par u fithik’rad, maku ban’en nthingar dab ra rin’ed. Tomuren ni ke fekdad Jehovah nga lan e ulung rok nib beech ko gin ni bay e ayuw nge t’ufeg rok riy, ma aram e ra bagadad mab milfan ngak ni nge ayuweg e ulung rok ni nga i par nib beech. Gubin mit e kireb ndabiyog ni nge par u lan e ulung rok Got.
PIIN NI YAD MA PAR NIB BEECH E YAD MA N’UF JEHOVAH
19. Mang rogon e pi n’en ni guy Zekariah u nap’an nni pilyeg e changar rok ngodad e ngiyal’ ney?
19 Fa bin nel’ nge medlip e n’en ni guy Zekariah u nap’an nni pilyeg e changar rok e ba ginang nib ga’ fan ni fan ngak e piin ni yad ma ngongol u fithik’ e sasalap. Be puguran ngorad ni dabiyog ni nge k’adan’ Jehovah ko kireb ni yima rin’. Pi tapigpig rok ni yad ba yul’yul’ ngak e thingar ra fanenikayed e kireb. Pi n’ey e ku be micheg ngodad ni faan gad ra athamgil u rogon nrayog rodad ni ngad rin’ed e tin nib m’agan’ e Chitamangidad u tharmiy ngay, ma dabi bucheg waathdad ya ra ayuwegdad me tow’athnagdad. Dabi yan i aw nib m’ay fan e athamgil ni gad be tay ni ngad pared ni gad ba beech u lan ba fayleng ni ke sug ko kireb. Ba pagan’dad nrayog ni ngad rin’ed e re n’ey u daken e ayuw rok Jehovah! Machane, uw rogon nrayog ni nge pagan’dad nra mon’og e bin riyul’ e liyor u lan e re fayleng ney ni ke sug ko kireb? Mang e be micheg nra ayuweg Jehovah e ulung rok e chiney ni be chugur i yib fare gafgow nib ga’? Gad ra weliy e fulweg ko gal deer ney ko bin migid e article.
a Zekariah 5:4, NW: “Baaray e n’en ni ke yog Jehovah ni gubin ma rayog rok, ‘Bay gu l’og e re buch waathan ney nge yan, nge chuw nga lan e naun rok e pi tamoro’ro’ nge lan e naun rok e piin ni yad ma mow ni goo bogi ban’en nga fithingag; me fanay lan e pi naun rorad.’”
b Zekariah 5:11, NW: “Me fulweg ni gaar: ‘Nga lan e binaw nu Shinar, ni aram e gin ni bayi toy e naun rok riy; ma nap’an e yira mu’nag e re naun nem, ma aram e yira tay u rom ko gin ni bay rogon ni nge par riy.’”