Thin rok Jehovah e Ba Fas

Tin ni Ba Ga’ Fan ko Babyor rok Isaiah​—II

I RIN’ Isaiah e maruwel rok nib profet u fithik’ e yul’yul’. Yiiy ni yog u murung’agen fa ragag i ganong nu Israel e ke m’ug nib riyul’. Ma ka bay e thin ni ra yog u murung’agen e n’en ni ra buch rok yu Jerusalem gabul nge langlath.

Bay ni gothey fare mach nu Jerusalem, ma bay ni kalbusnag e girdi’ riy. Machane re magothgoth nem e dabi par ni manemus. Boch nga tomur riy ma yira fulweg e bin riyul’ e liyor nga rogon. Ireray kenggin e machib ni bay ko Isaiah 36:1–66:24.a Rayog ni ngeb angin ngodad ni faan gad ra lemnag e n’en ni be yog ko pi guruy ney ya bochan ni boor e yiiy riy e ke lebug ni polo’ ko ngiyal’ ney ara ra lebug ni dabki n’uw nap’an. Maku pi guruy ney e bay e yiiy riy ni murung’agen fare Messiah.

“AM SAP! BA YIB BOCH E RRAN”

(Isaiah 36:1–39:8)

U nap’an e bin 14 e duw ko gagiyeg rok Hezekiah ni Pilung (732 B.C.E.), me cham piyu Assyria ngak piyu Judah. I micheg Jehovah ni ra ayuweg yu Jerusalem. Ma fare riya’ e m’ay u nap’an reb e engel rok Jehovah e goo ir me li’ fa 185,000 i salthaw nu Assyria.

Me m’ar Hezekiah. I fulweg Jehovah taban e meybil rok me golnag e m’ar rok, me puthuy 15 e duw ko yafas rok. Nap’an ni l’og fare pilung nu Babylon boch e girdi’ ni nga ranod rogned e magar ngak, me oloboch Hezekiah me dag urngin e chugum rok ngorad. Me fek Isaiah e thin rok Jehovah i yan ngak Hezekiah, ni gaar: “Amsap! Ba yib boch e rran ni urngin e chugum ni bay u lan e naun rom nge pi n’en ni kunuy e pi chitamam ke mada’ ko chiney e bay ni fek nga Babylon.” (Isaiah 39:5, 6, NW) Ke pag buchuuw ko 100 e duw nga tomren, me lebug fare yiiy.

Fulweg u Boch e Deer ko Bible:

38:8​—Mang e “yu thal i tawo’” ni tagalul’ riy e ma achig? Bochan ni fon ban’en ko yal’ ara sundials e i fanay yu Egypt u nap’an e bin meruk e chibog B.C.E., ma yu thal i tawo’ ney e rayog ni nge yip’ fan fare fon ban’en ko yal’ ni fen Ahaz ni chitamangin Hezekiah. Ara rayog ni immoy e tawo’ u lan fare tafen e pilung. Min tay ba duga’ nga tooben fare tawo’ ni sana ma pi’ e tagalul’ nga daken e yu thal i tawo’ nem, ni yima fanay ni ngan nang e tayim.

Tin Gad Ra fil Riy:

36:2, 3, 22. Yugu aram rogon ni kan chuweg Shebna ko maruwel rok ni ma ayuweg e tabinaw ko pilung, min pag ni nge ul’ul ko pigpig ko pilung ni ba ta yol rok faen ni kan tay nga luwan. (Isaiah 22:15, 19) Faanra kan chuwegdad u reb e maruwel u lan e ulung rok Jehovah, ma gathi fel’ ni ngad ul’ulgad ko pigpig ngak Got ndemtrug ko mang maruwel ni ke fel’ u wan’ ni ngad uned ngay?

37:1, 14, 15; 38:1, 2. U nap’an ni gad ra magawon, mab fel’ ni ngad meybilgad ngak Jehovah ma ngad pagedan’dad ngak.

37:15-20; 38:2, 3. Nap’an ni kan nang ni nge cham yu Assyria ngak yu Jerusalem, ma n’en ni ri lemnag Hezekiah e faanra war yu Jerusalem ma yira darifannag fithingan Jehovah. Nap’an ni ke nang ni fare m’ar ni keb ngak e rayog ni nge yim’ riy, ma gathi ke mus ni be lemnag Hezekiah birok e yafas. N’en ni ri be magawonnag laniyan’ e n’en ni ra buch ko fare tha’ ko pilung ni ra sum u tabinaw rok David riy nfaanra yim’ ndariy be’ ni nge yan nga lon. Maku i lemnag ko mini’ e ra ayuweg e girdi’ rok ngar chamgad ngak yu Assyria. Ngada boded Hezekiah ngan thothupnag fithingan Jehovah min lebguy e tin nib m’agan’ Got ngay e kab ga’ fan ko yafas rodad.

38:9-20. Re tang rok Hezekiah ney e be skulnagdad ndariy ban’en ni kab ga’ fan ko ngan pining e sorok ngak Jehovah.

‘NGAN FULWEG NGA ROGON’

(Isaiah 40:1–59:21)

Tomren ni yog Isaiah ni yira gothey yu Jerusalem ma yad ra mang kalbus u Babylon, miki yiiynag ni bay ni fulweg nga rogon. (Isaiah 40:1, 2) Ngan “fulweg yu [Jerusalem] nga rogon,” rogon ni yog ko Isaiah 44:28. Pi liyos ko got nu Babylon e yira fek nga bang ni bod e ‘chugum.’ (Isaiah 46:1) Bay ni gothey yu Babylon. Ke lebug urngin e pi n’em u tomren l’agruw e chibog.

Ra pi’ Jehovah e tapigpig rok ni bod “ba magal ngak e pi nam.” (Isaiah 49:6) “Pi tharmiy” nu Babylon ara girdi’ ni tagagiyeg, e ‘ra yoor ra ba’ ni bod e ath’ ma girdi’ ni be par u tan pa’ rad e ‘yad ra yim’ ni bod e liglig’; machane ‘fakyiy ni ppin nu Zion ni kan kol e ra chuweg e gaf ni kan m’ag nga belel l’ugun.’ (Isaiah 51:6; 52:2, NW) Ma piin ni ra chuchugur mi yad motoyil ngak, e yog Jehovah ngorad ni gaar: “Bay gu ngongliy ba m’ag u thildad ni bay i par ndariy n’umngin nap’an, mu um pired nri gimed ba t’uf rog ni bod rogon David ni i par nib t’uf rog.” (Isaiah 55:3, NW) Ra fol be’ ko motochiyel rok Got nib mat’aw ma ra pirieg e ‘felfelan’’ ni yib rok Jehovah. (Isaiah 58:14) Machane, fapi denen ko girdi’ e ra ‘palognagrad rok Got rorad.’​—Isaiah 59:2, NW.

Fulweg u Boch e Deer ko Bible:

40:27, 28​—Mang ni yog yu Israel ni gaar: “Kanawo’ rog e kan mithag rok Jehovah, ma de naab Got ko tin de mat’aw ni yima rin’ ngog”? Boch piyu Jew ni immoy u Babylon e sana kar lemnaged ni der guy Jehovah e tin nde mat’aw ni yibe rin’ ngorad. Min puguran ngorad Jehovah ni ir faen ni Sunmiy e fayleng e gathi dabi taw nga Babylon ni der ma magar.

43:18-21​—Mang fan ni piin kalbus ni yad be sul nga taferad e nog ngorad ni ‘ngar paged talin e tin kakrom’? Gathi be yip’ fan ni ngar paged talin rogon ni ke ayuwegrad Jehovah kafram. Danga’, baadag Jehovah ni ngar pininged e sorok ngak nbochan e “ban’en nib beech” ni yad ra guy, ni bod e milekag ni ngar ranod u fithik’ e pi binaw ni kan n’ag ma dariy ban’en ni ra buch rorad. Fare “ulung ni ba ga’” ni yad ra magey nib fas u tomren “fare gafgow ni ba ga’” e ku bay tapgin nib beech ni ngar pininged e sorok ngak Jehovah.​—Revelation 7:9, 14.

49:6​—Uw rogon ma fare Messiah e “ba magal ni fan ko pi nam,” nyugu aram rogon ni kemus ni pi fak Israel e ke machibnagrad? Aram rogon ya bochan e n’en ni ke buch u tomren ni ke yim’ Jesus. Thin nu Bible ni bay ko Isaiah 49:6 e be weliy murung’agen pi gachalpen Jesus. (Acts 13:46, 47) Ngiyal’ ney, ma piin Kristiano ni kan dugliyrad, nge fare ulung ni ba ga’, e yad “ba magal ni fan ko pi nam,” ni yad be pi’ e tamilangan’ ngak girdien e “pi nam u gubin yang.”​—Matthew 24:14; 28:19, 20.

53:10​—Uw rogon ni ke felfelan’ Jehovah ni ngan thang e fan rok Fak? Susun ra kireban’ Jehovah nib Got nib tarunguyey u nap’an ni be guy Fak nib t’uf rok ni ke gafgow. Yugu aram rogon, ma ke felfelan’ ko lem rok Jesus ni baadag ni nge fol nge urngin e n’en nra lebug u daken e gafgow nge yam’ ni ra tay.​—Proverbs 27:11; Isaiah 63:9.

53:11​—Mang fare tamilangan’ ni ra ayuweg fare Messiah boor e girdi’ riy ‘ngar mat’awgad’? Ireray e tamilangan’ ni ke yog ngak Jesus u nap’an ni keb nga fayleng, me mang girdi’, min gafgownag ndariy tapgin nge mada’ ko yam’. (Hebrews 4:15) Ere ke pi’ fare maligach, nib t’uf ni fan ni ngan ayuweg e pi Kristiano ni kan dugliyrad nge fare ulung nib ba ga’ ni ngar fel’gad u wan’ Got.​—Roma 5:19; James 2:23, 25.

56:6​—Mini’ e “fapi cha’ nu bang,” ma uw rogon ni “yad be kol fare m’ag [rok Jehovah]”? “Fapi cha’ nu bang” e yad e “yugu boch e saf rok Jesus.” (John 10:16) Yad be kol fare m’ag nib beech ya bochan ni yad ma fol ko motochiyel ni bay rogon ko re m’ag nem, ma yad ma fol ko pi yaram ni kan rin’ u daken, ma thin riyul’ ni yad ma fil e ba taareb rogon ko pi n’en ni ma fil e Kristiano ni kan dugliyrad, ma yad ma un ngorad ko maruwel ni ngan machibnag e thin ko Gil’ilungun min pining e girdi’ ngar manged gachalpen Jesus.

Tin Gad Ra Fil Riy:

40:10-14, 26, 28. Jehovah e ba gel mab gol, ba gel gelngin ma rib gonop, ma rib boor e tamilangan’ rok ngodad ndabi chuchugur.

40:17, 23; 41:29; 44:9; 59:4. Pi am ni yad be maruwel u taabang nge liyos e ‘dabi pagan’uy ngay.’ Yira pagan’uy ngorad ma dariy fel’ngin.

42:18, 19; 43:8. Gad ra darifannag e Thin rok Got ma gad ning teldad ko fonow rok u daken fare “tapigpig nib yul’yul’ mab gonop” ma gad ra malmit ma gad biling ko tirok Got ban’en.​—Matthew 24:45.

43:25. Ma n’ag Jehovah fan e denen ko girdi’ u wan’ ni fan ngak. Ngan pithigdad ko denen nge yam’ e kab m’on ni ngan thothupnag fithingan Jehovah ngay.

44:8. Ma ayuwegdad Jehovah, ni Got nib gel ni bod ba war. Thingar dab da rusgad ni ngad machibniged ngak e girdi’ ni ir Got!​—2 Samuel 22:31, 32.

44:18-20. Liyor ko liyos e ba pow ko gum’ircha’ nib kireb. Thingari dariy ban’en ni nge yan nga luwan Jehovah u gum’irchadad.

46:10, 11. Gelngin ni nge gagiyegnag nge ‘par e thin rok nib mudugil’, ni aram e rayog ni nge lebguy e tin nib m’agan’ ngay, e reb e mich ni Jehovah e Got.

48:17, 18; 57:19-21. Faanra ngad sapgad ngak Jehovah ni nge ayuweg e yafas rodad, ma ngad chuchugurgad ngak, ma ngad tayedan’dad ko motochiyel rok, ma ra aw e gapas nga dakendad nib gel ni bod e ran u lan ba lul’ ma ra yoor e maruwel rodad nib mat’aw ni bod e n’ew nu maday. Piin dar ma motoyil ko Thin rok Got e yad bod e ‘day ni ke gel.’ Dariy e gapas u lanin’rad.

52:5, 6. Ke oloboch piyu Babylon ma ka rogned ni fa bin riyul’ e Got e ba war. Dar naabgad ni ke damumuw Jehovah ngak e girdi’ rok ma arfan ni ke pag ni ngan kalbusnag piyu Israel. Nap’an nra yib e gafgow ngak boch e girdi’, ma de fel’ ni ngan dugliy tapgin e magawon.

52:7-9; 55:12, 13. Bay nap’an dalip i fan ni ngad machibniged e thin ko Gil’ilungun ma ngad pingeged e girdi’ ngar manged gachalpen Jesus u fithik’ e felfelan’. Ra motoyil ngodad e piin keb e bilig ngorad ko tirok Got. Ra ‘sabal’ owchedad Jehovah ara fel’ thildad Got. Maku gad ra mon’og ko tirok Got ban’en.

52:11, 12. Ra nge yog ni ngad feked e ‘pi talin e maruwel rok Jehovah’​—ni aram e pi n’en ni ke pi’ ngodad ni fan ko pigpig ngak—​ma thingar da pared nib klin lanin’dad nge ngongol rodad.

58:1-14. Pigpig nge ngongol nib mat’aw ni de yib u gum’irchaey e ba m’ay fan. Tin riyul’ e tapigpig rok Got e susun ni nge gel e pigpig rorad ngak u fithik’ e yul’yul’ nge t’ufeg ngak e pi walag.​—John 13:35; 2 Peter 3:11.

59:15b-19. Ma yaliy Jehovah e tin ma rin’ e girdi’ ma ra yib ni nge pufthinnagrad u ngal’an ni ke dugliy.

THINGARI MANG “TEELIYAW NIB FEL YAAN”

(Isaiah 60:1–66:24)

Be weliy Isaiah 60:1 murung’agen e bin riyul’ e liyor kakrom nge ngiyal’ n’ey ni kan fulweg nga rogon ni gaar: “Jerusalem, mu od, nge gal ramaem ni bod e yal’; ramaen Somol e ke gal nga dakenam!” Zion e “thingari mang teeliyaw nib fel’ yaan u pa’ Jehovah.”​—Isaiah 62:3, NW.

I meybil Isaiah ngak Jehovah ni fan ngak girdien e nam rok ni ngar kalgadngan’rad u nap’an ni kan kalbusnagrad u Babylon. (Isaiah 63:15–64:12) Tomren ni ke yog fare profet e n’en nib thil u thilin e tin riyul’ e tapigpig rok Got nge piin nde riyul’, me yog ko uw rogon ni nge tow’athnag Jehovah e piin ni be pigpig Ngak.​—Isaiah 65:1–66:24.

Fulweg u Boch e Deer ko Bible:

61:8, 9​—Mang fare ‘m’ag ni dabi m’ay,’ ma mini’ fa piin ni ‘pi fak’? Ireray fare m’ag nib beech ni ke fal’eg Jehovah ni fan ko Kristiano ni kan dugliyrad. “Pi fak” e yad “fare ulung nib ba ga’”​—ni yad bokum milyon e girdi’ ni kar folgad ko thin ni kar wereged.​—John 10:16.

63:5​—Uw rogon ma damumuw rok Got e ke ayuweg? Ma gagiyegnag Got e damumuw rok ni aram e damumuw nib mat’aw. Ma ayuweg ma ma k’aring e damumuw rok ni nge pufthinnag e girdi’ nib puluw rogon.

Tin Gad Ra Fil Riy:

64:6. Girdi’ ni de flont e dabiyog ni ngar ayuweged yad. Ra ngan uponguy e denen, ma ngongol rorad nib mat’aw e dariy ban’en nrayog ni nge rin’ bod e mad ni ke alit.​—Roma 3:23, 24.

65:13, 14. Ma flaabnag Jehovah e pi tapigpig nib yul’yul’, ma ma pi’ ngorad e tin nib t’uf rorad ko tirok Got ban’en.

66:3-5. Ma fanenikay Jehovah e ngongol nde yul’yul’.

“Ngari Mu Felfelan’gad”

Ri fal’eg laniyan’ piyu Jew nib yul’yul’ nib kalbus u Babylon fapi yiiy ni ngan fulwegrad nga rogon! Yog Jehovah ni gaar, “Ngari mfelfelan’gad ndariy n’umngin nap’an ko pi n’en ni gag e bay gu sunmiy. Bin nib beech e Jerusalem ni bay gu sunmiy e bay i par nib sug ko felfelan’, ma girdi’ riy e bay ur pired ni yad ba felfelan’.”​—Isaiah 65:18.

Gadad e ku gad be par ko ngiyal’ ni fare fayleng nge pi nam ni bay riy e bay u fithik’ e lomur. (Isaiah 60:2) “Tin tomren e rran e ri bay mo’maw’ ni ngan par” riy e ke taw. (2 Timothy 3:1) Ere, thin rok Jehovah ni murung’agen e yafas ni bay ko fare babyor u Bible ni Isaiah e be pi’ e athamgil nga lanin’dad.​—Hebrews 4:12.

[Footnote]

[Picture on page 28]

Ga manang ko ri mang fan ni ke meybil Hezekiah ni ngan ayuweg rok piyu Assyria?

[Picture on page 31]

“Rib fel’ e piin nu daken e pi burey ni yad be fek i yib fare thin nib fel’!”