GURUY NI 8
Baadag Got e Girdi’ nib Beech
“Ga ba machalbog [ara “beech”] ko piin yad ba machalbog [ara “beech”].”—PSALM 18:26, BT.
1-3. (a) Mang fan ni ke guy reb e matin rogon ni nga i par fak nib beech? (b) Mang fan ni baadag Jehovah ni nga i par e pi tapigpig rok ni yad ba beech? Mang fan ni gad ma athamgil ni ngaud pared ni gad ba beech?
REB e matin e ke fal’eg rogon bochi pagel ni fak ya nga ranow nga bang. Ke luknag ma ke chuweg ko mad nib beech. Manang ni faanra i par fak nib beech ma ra ayuweg ni nge dabi m’ar. Ku manang ni faanra un guy fak ni be par nib beech ma ra fel’ thin riy.
2 Jehovah ni Chitamangidad ni bay u tharmiy e baadag ni nga i par e pi tapigpig rok ni yad ba beech. Be gaar e Bible: “Ga ba machalbog [ara “beech”] ko piin yad ba machalbog [ara “beech”].”a (Psalm 18:26, BT) Gad ba t’uf rok Jehovah, ma manang ni faan gad ra par ni gad ba beech ma ra fel’ rogodad riy. Baadag ni gadad e pi tapigpig rok e nge beech yaadad nge ngongol rodad ya nge guy e girdi’ mi yad pining e sorok ngak mu kun tayfan fithingan nib thothup.—Ezekiel 36:22; mu beeg e 1 Peter 2:12.
3 Bochan ni kad nanged ni baadag Got e girdi’ nib beech, ma aram fan ni gad ma athamgil ni ngaud pared ni gad ba beech. Ba t’uf Got rodad ma gad baadag ni ngan pining e sorok ngak u gubin ban’en ni gad ma rin’. Ku gad baadag ni ngaud pared ni gad ba t’uf rok. Chiney e ngad guyed ko mang fan ni ngaud pared ni gad ba beech, nge n’en ni be yip’ fan ni ngaud pared ni gad ba beech, nge rogon ni ngaud pared ni gad ba beech. Gad ra nang e pi n’ey ma ra ayuwegdad ni ngad nanged boch ban’en nib t’uf ni ngad thilyeged ara ngad m’onoggad riy.
MANG FAN NI NGAUD PARED NI GAD BA BEECH?
4, 5. (a) Mang e bin th’abi ga’ i fan nthingar ud pared ni gad ba beech? (b) Uw rogon nib gagiyel feni beech Jehovah ko pi n’en ni ke sunmiy?
4 Pi n’en ni ma rin’ Jehovah e aram reb e kanawo’ ni ma pow’iydad riy. Aram fan ni ke yog e Bible ni ngaud pared ni gad be “folwok rok Got.” (Efesus 5:1) Bin th’abi ga’ i fan nthingar ud pared ni gad ba beech e bochan ni Jehovah ni fare Got ni gad ma pigpig ngak e ir reb e Got nib beech, mab machalbog, mab thothup.—Mu beeg e Levitikus 11:44, 45.
5 Rayog ni ngan guy pi fel’ngin Jehovah ko pi n’en ni ke sunmiy, maku be m’ug riy ni ir reb e Got nib beech. (Roma 1:20) Ke ngongliy e fayleng ke tay ni bangi ban’en nib beech nrayog ni nge tafanay e girdi’. Ki ngongliy boch ban’en ke tay nga fayleng ni nge beechnag e nifeng nge ran me ayuweg nga i par nib beech. Ere, ba tamilang ni baadag e en ni “Ngongliy e fayleng” ni nge par e fayleng nib beech. (Jeremiah 10:12) Ma susun ni ngki er rogodad.
6, 7. Uw rogon ni kan tamilangnag ko fare Motochiyel Nni Pi’ Ngak Moses feni ga’ fan ni nge par e pi tapigpig rok Jehovah ni yad ba beech?
6 Reb i fan nthingar ud pared ni gad ba beech e bochan ni baadag Jehovah ni Pilung rodad Nth’abi Tolang ni nge par e pi tapigpig rok ni yad ba beech. Fare Motochiyel ni pi’ Jehovah ngak piyu Israel kakrom e be tamilangnag ni rogon ni ngaur pared ni yad ba beech e bay rogon ko liyor ni yad be tay ngak. Rogon ko re Motochiyel nem e ra taw ko fare Rran ko Biyul, ma en nib tolang ko prist e thingari maluk ni l’agruw yay. (Levitikus 16:4, 23, 24) Pi prist ni yad ma ognag e maligach ngak Jehovah e thingar ra luknaged pa’rad nge rifrifen ayrad u m’on ni ngar rin’ed e re maruwel nem. (Exodus 30:17-21; 2 Kronicles 4:6) Ku be tamilangnag e re Motochiyel nem 70 ban’en nra rin’ be’ ma ke taay, nge n’en nra rin’ be’ ma dabkiyog ni nge un nga tagil’ e liyor. Nap’an nra taay be’ nu Israel ma dabiyog ni nge un ko liyor ni yibe tay, ma faanra un ma rayog ni ngan li’ ngem’. (Levitikus 15:31) Ma ra dabi fol be’ ko pi’ n’en ni yima rin’ ni ngan beech bayay, ni bod ni nge maluk me luknag e mad rok, ma “dab kun tay ni reb e girdi’ rok Got” ni aram e be yip’ fan ni yira li’ ngem’.—Numbers 19:17-20, BT.
7 Yugu aram rogon nda kud moyed u tan fare Motochiyel Nni Pi’ Ngak Moses, machane re n’ey e ra ayuwegdad ni ngad nanged rogon laniyan’ Got. Kub tamilang ko re Motochiyel nem ni piin ni yad ma pigpig ngak Got e ku thingar ra pared ni yad ba beech. Ma Jehovah e dawori thil. (Malaki 3:6) Dabiyog ni nge fel’ u wan’ e liyor ni gad be tay ngak ni faanra de ‘machalbog ma de riyul’.’ (James 1:27) Ere, ba t’uf ni ngad nanged e n’en ni baadag ni ngad rin’ed.
N’EN NIB MUUN KO NGAN PAR NI YIB BEECH U MIT GOT
8. Mang aningeg ban’en ni baadag Jehovah ni ngad beechgad riy?
8 Rogon ni ngan par ni yib beech ni kan weliy u Bible e gathi kemus ni fan ko dowef, ya kub muun gubin ban’en ni gad ma rin’ ngay. Baadag Jehovah ni nge machalbog e liyor rodad, me beech e ngongol rodad, nge lem rodad, nge dowef rodad. Ngad guyed boch ban’en ni kub muun ko aningeg i n’ey.
9, 10. Mang e be yip’ fan ni nge par e liyor rodad nib machalbog? Mang boch ban’en ndabi un e tin riyul’ e Kristiano ngay?
9 Nge machalbog e liyor rodad. Ra nge machalbog e liyor rodad, ma thingar dabi maathuk ban’en ni googsur ngay. Nap’an ni chuw piyu Israel u Babylon ni ngar sulod nga Jerusalem, ma thingar ra folgad ko fare thin ni gaar: “Mu chuwgad u Babylon ni ka chingiyal’ ney! Dab mmathgad nga ban’en ni ke yog e motochiyel ndab mmathgad ngay; mu ted gimed ni gimed ba thothup.” (Isaiah 52:11) Ngiyal’ nem e yad be sul i yan nga taferad ni ngkur liyorgad ngak Jehovah bayay. Ma liyor ni ngar ted e thingari par nib machalbog ndabi maathuk e pi machib, nge ngongol, nge yalen ko teliw nu Babylon ngay.
10 Gadad e tin riyul’ e Kristiano e ngiyal’ ney e ku thingar dabi maathuk e liyor ni googsur ko liyor ni gad be tay ngak Got. (Mu beeg e 1 Korinth 10:21.) Thingar ni kol ayuw ko re n’ey ni bochan e ke garer e teliw ni googsur u gubin yang. Boor e nam ni bay boch e yalen riy nge boch ban’en ni yima rin’ nib l’ag rogon ko machib ni googsur. Bod rogon fare machib nnap’an nra yim’ be’ ma ka bay ban’en u fithik’ i dow ni ma par nib fas. (Eklesiastes 9:5, 6, 10) Tin riyul’ e Kristiano e darur uned ko pi n’en ni yima rin’ nib l’ag rogon nga boch e machib ni googsur.b Maku dab ra paged boch e girdi’ ni ngar towasariyed yad ni ngar th’abed e motochiyel nu Bible u murung’agen rogon e liyor nib machalbog.—Acts 5:29.
11. Ra nge beech e ngongol ma mang e kub muun ngay, ma mang nib ga’ fan e re n’ey?
11 Nge beech e ngongol rodad. Ra nge beech e ngongol rodad mab muun ngay ni ngan palog ko urngin mit e ngongol ni puwlag. (Mu beeg e Efesus 5:5.) Ere rib ga’ fan ni ngaud pared nib beech e ngongol rodad. Gad ra guy e bin migid e guruy ko re ke babyor ney ma be weliy ni faanra ngaud pared ni gad ba t’uf rok Got, ma thingar da paloggad ko “ngongol ko darngal.” Piin ni yad ma un ko ngongol ndarngal ma dab ra kalgadngan’rad e “dabiyog ni ngar manged girdien e gin nsuwon Got.” (1 Korinth 6:9, 10, 18) Piin ni yad ma ngongliy e ngongol nib ‘puwlag’ e yad ba sonogor u mit Got. Ma faanra dab ra thilyeged e ngongol rorad ma “tagil’rad . . . e bin l’agruw yay e yam’.”—Revelation 21:8.
12, 13. Mang e ba peth ko lem nge ngongol? Uw rogon ni nga i par nib beech e lem rodad?
12 Nge beech e lem rodad. Tin ni gad ma lemnag e ma m’ug ko ngongol rodad. Faan gad ra pag e lem nib kireb ni nge suguy lanin’dad nge gum’ircha’dad, ma ra munmun me alit e ngongol rodad. (Matthew 5:28; 15:18-20) Machane, faan gad ra suguy lanin’dad ko tin nib fel’, ma ra beech e ngongol rodad. (Mu beeg e Filippi 4:8.) Ere, uw rogon ni nge beech e lem rodad? Thingar da siyeged e pi n’en ni yima chuweg e chalban ngay nrayog ni nge alitnag lanin’dad.c Maku reb e rayog ni ngad suguyed lanin’dad ko tin nib beech ni faanra ud filed e Thin rok Got ni gubin e rran.—Psalm 19:8, 9.
13 Faanra ngad pared ni gad ba t’uf rok Got mab ga’ fan ni nge machalbog e liyor rodad, me beech e ngongol nge lem rodad. Pi n’ey e ku yira weliy u boch e guruy ko re ke babyor ney. Machane chiney e ngad weliyed e bin aningeg e kanawo’ u rogon ni ngad pared ni gad ba beech, ni aram e nge beech e dowef rodad.
UW ROGON NI NGE PAR E DOWEF RODAD NIB BEECH?
14. Mang fan ndab da lemnaged ni gadad e ba milfan ngodad ko nge par e dowef rodad nib beech fa danga’?
14 Ra nge beech e dowef mab muun ngay ni nga i par dowdad nge toobdad nib beech. Gur, re n’ey e kemus ni goo gadad e bay rogon ngodad? Danga’, ya gadad e pi tapigpig rok Jehovah. Kad filed faram ni baadag Jehovah ni nga i par dowdad nib beech ni bochan e fan ngodad, maku fan e nga nog e sorok riy ngak. Am lemnag fare matin nge fare tir ni fak ni faan kad weliyed faram. Faanra um guy reb e bitir nib alit downgin nge mad rok, ma dabisiy ni ga ra lemnag ko ba uw rogon e gallabthir rok. Ere, ku er rogodad ni dubdad ni ngan darifannag e Chitamangidad ni bay u tharmiy fa machib ni gad be tay ni bochan yaadad nge rogon e par rodad. Be gaar e Bible: “Dabumad ni nge pirieg be’ ban’en nib kireb ko maruwel romad, ere gamad be guy rogon ndab gu ninged e kanawo’ rok be’. Machane urngin ban’en ni gamad be rin’ e gamad be dag riy ni gamad bogi tapigpig rok Got.” (2 Korinth 6:3, 4) Ere, uw rogon ni ngad pared nib beech e dowef rodad?
15, 16. Mang e ba muun ko ngad pared ni gad ba beech? Susun ni nge uw rogon e mad ni nga u don’ed?
15 Rogon ni ngaud pared ni gad ba beech nge rogon yaadad. Yugu aram rogon nra reb e nam ma rogon e par nge yalen riy, machane gubin yang ni bay e soap nge ran riy nrayog ni ngan maluk ngay ni gubin e rran, ya nge yag nda pared pi fakdad ni gad ba beech. Ra ngad pared ni gad ba beech, maku thingar da luknaged pa’dad u m’on ni ngad abichgad ara ngad ngongliyed e ggan, ngu tomuren ni kad sulod u kolosis, ngu tomuren ni kad thilyeged e osme ko bitir. Faanra ud luknaged pa’dad ma rayog ni ngad paloggad ko m’ar. Ku rayog ni nge ayuwegdad u boch e fakl’ud ni ma k’aring e m’ar ni yanyan kenggin. Faanra dariy e kolosis nib fel’, ma rayog ni ngan k’eyag e magungan ni bod ni un rin’ u Israel kakrom.—Deuteronomy 23:12, 13.
16 Thingar ud luknaged e mad rodad ya nga i par nib beech. De t’uf ni ngari chuw e Kristiano ko tin nrib tolang puluwon e mad ara tin nib beech e yaan, ya n’en nib ga’ fan e nga i par e mad rorad nib beech mab yalen. (Mu beeg e 1 Timothy 2:9, 10.) Demtrug e gin’en ni gad be yan riy, ma gad baadag ni ngad “girngiyed e fel’ ko machib ni murung’agen Got.”—Titus 2:10.
17. Mang fan nthingar i par e naun rodad nge toobdad nib beech?
17 Gin gad ma par riy. Gathi ngari fel’ yaan e naun rodad, machane thingar i par nib beech ya nge yib e girdi’ nga tabinaw rodad me guy nib beech. Ku er rogon e karrow ni gad ma yan riy ko muulung nge machib nthingar ud klinnaged langgin nge wuru’. Dab da paged talin ni faanra i par e naun rodad nge toobdad nib beech, ma aram e yira yog e sorok riy ngak fare Got ni gad ma pigpig ngak. Maku reb e gad ma machibnag ko girdi’ ni Jehovah e ir reb e Got nib beech, ma ra thang e “piin ni kar kirebniged e fayleng,” ma dabki n’uw nap’an ma Gil’ilungun e ra fal’eg e re fayleng ney nge mang paradis. (Revelation 11:18; Isaiah 65:17) Aram fan ni gad baadag ni nge beech e naun rodad nge toobdad ya nge guy e girdi’ mi yad nang ni gad be fal’eg rogodad ni fan ko bin nib beech e m’ag ni bay yib.
Ra nge beech e dowef rodad mab muun ngay ni nga i par dowdad nge toobdad nib beech
18. Uw rogon ni ngaud ted fan e Kingdom Hall rodad?
18 Tagil’ e liyor rodad. T’ufeg rodad ngak Jehovah e ma k’aringdad ni ngad ted fan e Kingdom Hall rodad, ya ireram tagil’ e liyor rodad. Gad baadag ni nge yib be’ me gin nga feni beech e Kingdom Hall rodad. Ere, ba t’uf ni ngaun klinnag ma yibe fal’eg e yungi n’en ni ke kireb riy, ya nga i par nib beech mab gamog. Faanra ud rin’ed e tin nrayog rodad ni nge par e Kingdom Hall rodad nib fel’ rogon, ma aram e be m’ug ni gad ma tayfan. Reb e tow’ath e ray ni kam ognagem ngay ni ngam un i “fal’eg e yungin ke kireb” u tagil’ e liyor rodad. (2 Kronicles 34:10, BT) Ku yima rin’ e re n’ey u nap’an ni gad ma mada’ nga bang ni ngan tay reb e muulung nib ga’ riy.
NGAD SIYEGED BOCH BAN’EN NIB ALIT NI YIMA MECHAM NGAY
19. Ra nge par e dowef rodad nib beech, ma mang e ba t’uf ni ngad siyeged? Uw rogon ni be ayuwegdad e Bible ko re n’ey?
19 Ra nge beech e dowef rodad, mab t’uf ni ngad siyeged e tin nra alitnagdad ni bod e langad, nge tamagow, nge chingaw, nge boch e falay ni ma kirebnag lolugey. Dariy u Bible fithingan urngin mit e pi n’en nib alit ni boor e girdi’ ni ke mecham ngay e ngiyal’ ney. Machane bay kenggin e motochiyel nra ayuwegdad nge yag nda nanged rogon laniyan’ Jehovah ko pi n’ey. Bochan ni gad manang rogon laniyan’ Jehovah, ma t’ufeg rodad ngak e ra k’aringdad ni ngaud rin’ed e tin nib fel’ u wan’. Ngad weliyed lal i kenggin e motochiyel nu Bible.
20, 21. Mang e baadag Jehovah ni ngad pithiged gadad riy? Mang fan ni ngad folgad ko re n’ey?
20 “Pi tafager rog ni gimed ba t’uf rog, urngin e pi thin ney e ke yog Got nra rin’ ngodad! Ere ngad pithiged gadad u urngin ban’en ni ma alitnag e dowef nge lanin’uy, ma ngad gayed rogon ni ngad pired ni gadad ba thothup, ni aram e nguud pired ni ba’ madgun Got u wan’dad.” (2 Korinth 7:1) Baadag Jehovah ni ngad pithiged gadad ko pi n’en ni ma alitnag e dowef ma ra kirebnag lanin’uy, ara i gagiyegnagdad. Aram fan nthingar da paloggad ko pi n’en ni yima mecham ngay nib kireb ko dowef nge man’ey rodad.
21 Be yog e Bible fan nthingar da “pithiged gadad u urngin ban’en ni ma alitnag e dowef nge lanin’uy.” Mu tay fanam i yan riy ni tabolngin fare thin ko 2 Korinth 7:1 e be gaar: “Urngin e pi thin ney e ke yog Got nra rin’ ngodad.” Mang e ke yog Jehovah nra rin’ ngodad? Ke yog ni gaar: “Gimed ra yib ngog. Ma bay gu mang chitamangimed.” (2 Korinth 6:17, 18) Aygum lemnag: Ke micheg Jehovah nra ayuwegem ma ra i t’ufegem ni bod ba matam ni ma t’ufeg fak. Machane ra rin’ Jehovah e pi n’ey ni faan ga ra palog ko pi n’en ni ma alitnag e “dowef nge lanin’uy.” Ri gab balyang ni faan ga ra pag e tin nib kireb ni kam mecham ngay nge palognagem nga orel rok Jehovah!
22-25. Mang boch kenggin e motochiyel nu Bible nra ayuwegdad ni ngad siyeged e ngongol nib alit ni yima mecham ngay?
22 “Thingari t’uf rom Somol ni ir e Got rom u polo’ i gum’irchaem, ngu polo’ i lanin’um, ngu polo’ i lem rom.” (Matthew 22:37) Ke mel’eg Jesus e re motochiyel ney ni nge par ni aram e bin th’abi ga’ e motochiyel. (Matthew 22:38) Ere, bay tapgin ni ngari t’uf Jehovah rodad. Ra nge t’uf Got rodad u polo’ i gum’ircha’dad, ngu polo’ i lanin’dad, ngu polo’ i lem rodad, ma thingar da paloggad ko pi n’en nra ngochnag e yafas rodad ara kirebnag gelngin e lem ni ke pi’ Got ngodad.
23 “[Jehovah] e ke pi’ e yafos nge pogofan nge urngin ban’en ngak e girdi’.” (Acts 17:24, 25) Yafas e ba tow’ath ni yib rok Got, mab t’uf rodad e En ke pi’, ere thingar ud ted fan e re tow’ath nem. Thingar da siyeged boch e ngongol nra kirebnag fithik’ i dowdad ni bochan e kad nanged ni pi ngongol nem e ma darifannag fare tow’ath ni aram e yafas.—Psalm 36:9.
24 “Thingari t’uf rom e en ni ir e mmigid ngom ni gowe gur.” (Matthew 22:39) Tin ni kan mecham ngay nib kireb mab alit e gathi kemus ni en ni be rin’ e ra yib wenegan ngak, ya kub muun e piin bay u tooben ngay. Bod rogon be’ ni be tamagow. Faanra bay be’ u tooben nder tamagow maku rayog ni nge m’ar. Ere, en ni ma rin’ ban’en ni aram rogon e be togopuluw ko fare motochiyel rok Got ni ngad t’ufeged e en nib migid ngodad. Ma ngongol rok e be micheg nde t’uf Got rok.—1 John 4:20, 21.
25 “Mpuguran ngak e girdi’ ni yad ba’ u wur ni ngar folgad rok e piin ni pilung nge piin ni yad be tay murung’agen e girdi’.” (Titus 3:1) U boch e nam e ba togopuluw ko motochiyel ni ngan fek e drug nga daken e nam ara un fanay. Ere, gadad e tin riyul’ e Kristiano e dab da uned ko pi n’ey.—Roma 13:1.
26. (a) Faanra ngaud pared ni gad ba t’uf rok Got, ma mang e ba t’uf ni ngad rin’ed? (b) Mang fan ni faan gad ra par u p’eowchen Got ni gad ba beech, ma aram e bin th’abi fel’ kanawoen e yafas?
26 Ra ngaud pared ni gad ba t’uf rok Got, ma ba t’uf ni ngad beechgad u gubin ban’en. Gathi ban’en nib mom ni ngad paged boch e ngongol nib kireb ni kad mechamgad ngay, machane rayog.d Ireray e bin th’abi fel’ kanawoen e yafas, ya Jehovah e baadag ni ngi i fil ngodad e tin nib fel’. (Mu beeg e Isaiah 48:17.) Ma bin th’abi ga’ fan riy e faanra ud pared ni gad ba beech, ma gad ra felfelan’, ya gad manang ni yibe pining e sorok ngak Got ni bochan. Re n’em e ku ra ayuwegdad ni ngaud pared ni gad ba t’uf rok Got.
a Fa gal bugithin ni kan pilyeg ni “machalbog” ara “beech” e bay yu ngiyal’ ni yima fanay ni fan ko dowef, machane boor yay ni yima fanay ni fan ko ngongol rodad nge rogon e liyor ni gad ma tay ngak Got.
b Mu guy e Guruy ni 13 ko re ke babyor ney ni be weliy murung’agen boch e madnom nge yalen ni nge palog e tin riyul’ e Kristiano riy.
c Guruy ni 6 e be weliy rogon ni ngan mel’eg e pi n’en nib fel’ ni yima chuweg e chalban ngay.
d Mu guy fare thin ni kenggin e, “Gu Be Athamgil ni Nggu Rin’ e Tin nib Fel’, Fa?” nge fare thin ni baaray u lang ni kenggin e “Got e Urngin Ban’en Ma Rayog Rok.”
e Kan thilyeg fithingan.