“Gu Manang ni Bay ni Faseg ko Yam’”
“Fager rodad i Lazarus e ke mol, machane bay gu wan gu pug.”—JOHN 11:11.
1. Mang e n’en nib pagan’ Martha ngay nra buch rok Lazarus ni walagen? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)
MARTHA ni ir reb e fager rok Jesus nib pach e thin rorow maku ir reb i gachalpen e ke kireban’ ni bochan e ke yim’ Lazarus ni walagen. Ere gur, bay ban’en nrayog ni nge fal’eg laniyan’? Arrogon, ya micheg Jesus ngak ni gaar: “Bay ni faseg walagem ko yam’.” Dabisiy ni n’en ni yog Jesus ngak Martha e dabi chuweg e kireban’ rok, machane ba pagan’ ko n’en ni ke micheg Jesus ngak. Aram fan ni gaar: “Gu manang ni bay ni faseg ko yam’ ko chirofen ni ir e tomur ko rran.” (John 11:20-24) Ere, ba pagan’ ngay nra buch e re n’em boch nga m’on. Machane, ka chirofen nem me ngongliy Jesus ba maang’ang ni aram e faseg Lazarus ko yam’.
2. Mang fan ni ga baadag ni nge taareb rogon e n’en nib pagan’um ngay ko n’en nib pagan’ Martha ngay?
2 Dariy rogon ni ngad lemnaged nra faseg Jesus ara Chitamangin e piin nib t’uf rodad ni yad be yim’ e ngiyal’ ney. Machane gur, ba pagan’um nra boch nga m’on ma yira faseg e piin nib t’uf rom ni kar m’ad ni bod rogon Martha, fa? Rayog nsana ke yim’ e en mabgol rom, ara chitamam ara chitinam, ara tutuw ara titaw rom, ara bitir rom. Ere dabisiy ni ga be athapeg ni ngam gamuchmuchgow, ara mu nonow, ara mu minmingow e en nib t’uf rom u taabang bayay. Machane rayog ni nga mog fapi thin ni yog Martha ni faani gaar, ‘Gu manang ni bay ni faseg e en nib t’uf rog ko yam’.’ Yugu aram rogon mab t’uf ni nge bagadad me fal’eg i lemnag fan nrayog ni nge pagan’ ko re athap ney.
3, 4. Mang e ka fini rin’ Jesus ndawori n’uw nap’an? Uw rogon ni ke gelnag e re n’em e pagan’ rok Martha?
3 Ma par Martha u bang nib chugur nga Jerusalem. Ere, sana de guy Jesus ni faseg ba pagel ni fak be’ nib pin ni ke yim’ figirngin u tooben yu Nain ni bay u lan yu Galile. Yugu aram rogon, ma sana rayog ni ke rung’ag murung’agen e re n’ey. Maku reb e, dabisiy ni ki rung’ag ni ke faseg Jesus bochi pin ni fak Jairus. Gubin e piin ni ur moyed ko re tabinaw nem e yad “manang ni ke aw e fan rok” e chi pin nem. Yugu aram rogon me kol Jesus pa’ fachi pin, me gaar ngak: “Fachi pin, mu suwon!” Ma ka ngiyal’ nem me suwon. (Luke 7:11-17; 8:41, 42, 49-55) Manang Martha nge Maria ni walagen nrayog rok Jesus ni nge golnag e m’ar. Aram fan nib mich u wan’row ni faan gomanga immoy Jesus u rom ma dabi yim’ Lazarus. Machane, mang e rayog ni nge lemnag Martha e chiney ni ke yim’ Lazarus? Mu tay fanam i yan riy ni yog nra boch nga m’on ko “chirofen ni ir e tomur ko rran,” ma yira faseg Lazarus ko yam’. Mang fan nib pagan’ Martha ko re n’ey? Ma mang fan nrayog ni nge pagan’um nra boch nga m’on ma yira faseg e piin ni kar m’ad nib muun e piin nib t’uf rom ngay?
4 Bay fan nrayog ni nge mich e fos ko yam’ u wan’um. Ngad weliyed boch e pi n’ey. Nap’an ni gad be weliy e pi n’ey u lan e Thin rok Got ma rayog ni ngam pirieg boch ban’en riy nsana da um lemnag kafram. Pi n’ey e ra gelnag e michan’ rom nra boch nga m’on ma kag ra guy bayay e piin nib t’uf rom ni kar m’ad.
BOCH BAN’EN NI I BUCH NRA PI’ E L’AGAN’ NGODAD!
5. Mang fan nib pagan’ Martha nra fos Lazarus ko yam’?
5 Am lemnag e n’en ni yog Martha. De gaar: ‘Gu be athapeg ni yira faseg walageg ko yam’,’ ya yog ni gaar: “Gu manang ni bay ni faseg ko yam’.” Mang fan nib pagan’ Martha ko re n’ey? Bochan e manang murung’agen boch e girdi’ ni kan fasegrad ko yam’. Rayog nsana kab bitir me fil murung’agen e pi n’ey u tabinaw rok ara u lan tafen e muulung. Ere, chiney e ngad weliyed dalip e pi fos ko yam’ nem ni bay murung’agen u lan e Bible.
6. Mang maang’ang e ngongliy Elijah, ma mang rogon e re n’ey ngak Martha?
6 Bin som’on e fos ko yam’ e buch u nap’an ni i pi’ Got gelngin Elijah ni profet ni nge ngongliy boch e maang’ang. Immoy be’ nib pin ni ke yim’ figirngin nrib gafgow ni ma par u Zarefath nreb e binaw ni bay u Fonicia ni i ayuweg e re profet nem. Ere, ngongliy Got e maang’ang ni aram e n’igin ni nge dabi m’ay e flowa nge gapgep ko re ppin nem, ya nge yag nra parew ba pagel ni fak ndab ra m’ow. (1 Ki. 17:8-16) Boch nga tomuren, ma aram me m’ar fare pagel ni fak fare pin nge yim’. Machane me ayuweg Elijah fare pin. Nap’an ni yan Elijah i palpal nga daken fachi pagel me meybil ngak Jehovah ni gaar: “Somol ni Got rog, mfulweg e pogofan rok e re tir ney!” Ma aram e n’en ni buch! I rung’ag Got e meybil rok Elijah, ma aram me fos fare tir bayay. Ireray e bin som’on e fos ko yam’ ni bay murung’agen u Bible. (Mu beeg e 1 Kings 17:17-24.) Ere, dabisiy ni manang Martha murung’agen e re n’ey.
7, 8. (a) Uw rogon ni fal’eg Elisha laniyan’ fare matin ni ke kireban’? (b) Mang e be micheg fare maang’ang ni ngongliy Elisha u murung’agen Jehovah?
7 Bin l’agruw e fos ko yam’ ni bay murung’agen u Bible e ngongliy Elisha ni profet ni ir e yan nga lon Elijah. Immoy be’ nib pin u Israel ni ma par ko mach nu Shunem ndariy e bitir rok. Bochan ni i ayuweg e re ppin nem Elisha, ma aram me tow’athnagrow Jehovah e pumoon rok mar fakayew bochi pagel. Boch e duw nga tomuren, ma aram me yim’ e re pagel nem. Am susunnag gelngin e kireban’ ni tay e chitiningin. Bochan gelngin e kireban’ rok, ma aram me milekag u lan 19 e mayel (30 km) ni be gay Elisha me pirieg ko Burey nu Karmel. Ere, l’og Elisha Gehazi ni tapigpig rok ni nge m’on nga Shunem ni bochan e nge faseg fare pagel. Machane de yag rok ni nge rin’ e re n’em. Boch nga tomuren mfini taw Elisha nge chitiningin fare pagel ko gin ni bay fare yam’ riy.—2 Ki. 4:8-31.
Ke dag Got nrayog rok ni nge faseg e piin ni kar m’ad
8 Ere nap’an ni taw Elisha ko re tabinaw nem me yan nga naun ko gin ni bay fare pagel riy ni ke yim’, ma aram me meybil ngak Jehovah. Me fulweg Jehovah taban e meybil rok ni aram e ngongliy ba maang’ang miki fos fare pagel bayay. Ere, nap’an ni guy fare pin ni kan faseg fak bayay mi ri felfelan’! (Mu beeg e 2 Kings 4:32-37.) Sana rayog ni yib ngan’ e thin ni yog Hannah u lan e meybil rok. Hannah e dabiyog ni nge diyen, machane boch nga tomuren me tow’athnag Jehovah me yag ni nge fakay reb e bitir ni aram Samuel. Nap’an ni fek Samuel i yan nga tabernacle me meybil ni gaar: “Somol e . . . ma pi’ e girdi’ nga ranod ko fare gi nam ni ma par e piin ni ke yim’ riy, me ir e ku ma fulwegrad.” (1 Sam. 2:6) Ere ba tamilang nnap’an ni faseg Got fare pagel nu Shunem, ma aram me dag nrayog rok ni nge faseg e piin ni kar m’ad.
9. Mu weliy rogon nib l’ag Elisha ko bin dalip e fos ko yam’ ni be weliy e Bible murung’agen.
9 Machane gathi kemus e n’en ni buch rok Elisha nrayog ni ngad gingad ngay. I pigpig ni ir reb e profet rok Got u lan 50 e duw, me munmun ma aram me “yib e m’ar ngak nge ubchiya’ riy ndabki gol” nge yim’. Ba n’uw nap’an nga tomuren me yan i par ni yigoo ka yilen Elisha e ka bay, ma aram me yib barba’ i salthaw ni toogor rok piyu Israel e ngaram. Rofen nem e yan boch e girdi’ nu Israel ni ngar k’eyaged be’ nib pumoon ni ke yim’. Ma nap’an nra guyed e pi toogor rorad ni kar bad, ma aram mi yad garpey fare yam’ nga lan e low ko gin bay yilen Elisha riy, mi yad mil. Be gaar e Bible: “Nap’an ni yigi math fare yam’ ko yil rok Elisa, me fos me sak’iy nga lang.” (2 Ki. 13:14, 20, 21) Pi girdi’ ney ni kan fasegrad ko yam’ ni bay murung’agen u Bible e aram e n’en ni micheg ngak Martha ni bay gelngin Got nrayog ni nge faseg e yam’. Re n’ey e ku rayog ni nge micheg ngom ni Got e dariy e gin nra mus gelngin riy.
BOCH BAN’EN NI I BUCH U NAP’AN E BIN SOM’ON E CHIBOG
10. Uw rogon ni ayuweg Peter reb e walag nib pin ni Kristiano ni ke yim’?
10 Ku be weliy e Pi Babyor ko Bible nni Yoloy Nsom’on ni Thin ni Greek murung’agen boch e girdi’ ni fasegrad boch e tapigpig rok Got ni yad ba yul’yul’. Kad weliyed murung’agen fare pagel ni faseg Jesus u tooben yu Nain nge fachi pin ni fak Jairus ni faseg Jesus. Boch nga tomuren me faseg apostal Peter Dorkas ni ku yima yog Tabitha ngak ni ir reb e walag nib pin ni Kristiano. I yib Peter ko gin ni bay fare yam’ riy, me meybil ngemu’ me gaar: “Tabitha, mu suwon!” Ka chingiyal’ nem me pithig owchen ma aram me pi’ Peter Tabitha “ni ke fos” ngak fapi cha’ ni yad bay u rom. “Boor e girdi’ ni mich Somol u wun’rad” ni bochan e n’en ni buch. Pi cha’ney ni ka fin ra manged boch i gachalpen Jesus e rayog ni ngar weliyed ngak yugu boch e girdi’ fare thin nib fel’ u murung’agen Jesus nge rogon nrayog rok Jehovah ni nge faseg e yam’.—Acts 9:36-42.
11. Mang e weliy Luke nreb e togta u murung’agen be’ nib pagel? Uw rogon e re n’ey u wan’ e piin nra guyed e n’en ni buch?
11 Ku bay yugu boch e girdi’ nra guyed be’ ni kun faseg ko yam’. Immoy bayay ni i muulung apostal Paul nge boch e walag ko thal ni lang u ba naun u Troas ni chiney e yima yog ni aram yu lel’uch ni ngal u Turkey. I welthin Paul nge mada’ ko lukngun e nep’. Ma bay reb e pagel ni Eutykus fithingan ni ke par nga langan e winda ni be motoyil. Machane munmun me yib e chuchuw ngak nib gel, ma aram me mol me mul ko thal ni dalip thal e naun nga but’. Dabisiy ni Luke e ir e som’on ni yan i guy e re pagel nem. Bochan ni ir reb e togta ma manang nre pagel nem e gathi kaygi maad’ad ndaki nang ban’en, ya bin riyul’ riy e ke aw e fan rok! Ma aram me yib Paul nga but’ ko gin ni bay fare yam’ riy me fek nge dibey, me gaar: “Ke fos bayay.” Kari gin e piin ni kar guyed e re maang’ang ney ni buch! Bochan ni yad manang ni ke yim’ e re pagel nem ma kun faseg ko yam’, ma aram e n’en nri ‘fal’eg e tafinay rorad.’—Acts 20:7-12, NW.
BA ATHAP NIB MUDUGIL
12, 13. Mang boch e deer nib t’uf ni ngad weliyed ni bay rogon ko pi n’en ni kad weliyed u murung’agen e piin ni kan fasegrad ko yam’?
12 Pi n’en ni kad weliyed u murung’agen e piin ni kan fasegrad ko yam’ e susun nrayog ni nge pi’ e pagan’ ngom ni bod rogon Martha. Rayog ni nge pagan’dad ni Got rodad ni Ir e Ma Pi’ e Yafos ngodad e rayog rok ni nge faseg e piin ni kar m’ad. Rib manigil e re n’em ni immoy boch e tapigpig rok Got ni yad ba yul’yul’ ni bod rogon Elijah, nge Jesus, nge Peter u nap’an ni fos e pi girdi’ nem ko yam’. Maku reb e, ki buch e pi n’em ko ngiyal’ ni i ngongliy Jehovah e maang’ang. Machane, mang e rayog ni nga dogned u murung’agen e piin ni ur m’ad ko ngiyal’ ndakunir ngongliy e maang’ang riy? Ba puluw ni nge lemnag e pi tapigpig rok Got ni yad ba yul’yul’ nra boch nga m’on ma ra faseg Got e piin ni kar mad, fa? Gur, rayog ni nge pagan’rad ni bod rogon Martha u nap’an ni weliy murung’agen Lazarus ni walagen ni gaar: “Gu manang ni bay ni faseg ko yam’ ko chirofen ni ir e tomur ko rran”? Mang fan nrayog ni nge pagan’ Martha nra boch nga m’on ma yira faseg e piin ni kar m’ad? Ma mang fan ni ku rayog ni nge pagan’um ko re n’ey?
13 Bay boch e thin nu Bible ni be tamilangnag ni manang e pi tapigpig rok Got ni yad ba yul’yul’ nra boch nga m’on ma yira faseg e piin ni kar m’ad. Baaray boch e pi n’em.
14. Mang e rayog ni ngad filed u murung’agen e fos ko yam’ ko n’en ni buch rok Abraham?
14 Am lemnag e n’en ni yog Got ngak Abraham ni nge rin’ ngak Isak ni yugu aram rogon ni ke n’uw nap’an ni be son ni nge yib be’ ni owchen. I yog Jehovah ngak ni gaar: “Mu fek fare pagel ni fakam ni Isak, ni kari maagirag rom, ma ba t’uf rom . . . ma ga urfiy ngam pi’ ni maligach.” (Gen. 22:2) Ga be lemnag ma uw rogon laniyan’ Abraham u nap’an ni rung’ag e n’en ni ka nog ngak? Ya bin riyul’ riy e, ke micheg Jehovah ngak Abraham nra tow’athnag e pi nam u daken be’ nra yib ni owchen. (Gen. 13:14-16; 18:18; Rom. 4:17, 18) Ki yog Jehovah ni “Isak” e ir e ra yib e re tow’ath nem u daken. (Gen. 21:12) Ere, uw rogon nra lebug e re n’ey ni faanra nge li’ Abraham Isak ni fak nge yim’ ni nge mang ba maligach? Nni thagthagnag nga laniyan’ Paul nge yog nib mich u wan’ Abraham nrayog rok Got ni nge faseg Isak ko yam’. (Mu beeg e Hebrews 11:17-19.) Der yog e Bible ni lemnag Abraham ni faanra fol rok Got ma aram e in e awa, ara rran, ara wik nga tomuren, ma aram e ra faseg Got Isak. Ya bin riyul’ riy e, dabiyog ni nge nang Abraham ko mingiyal’ e yira faseg fak. Machane, ba pagan’ ngay nra faseg Jehovah Isak ko yam’.
15. Mang e athap rok Job ni ir be’ nib yul’yul’?
15 Job ni ku ir be’ nib yul’yul’ e ku manang nra boch nga m’on ma yira faseg e piin ni kar m’ad. Manang ni faan yira th’ab ba ke gek’iy nga but’, ma rayog ni ngki for bayay nge bod ba ke gek’iy ni ka fini tugul. Machane, dabiyog ni nge buch e re n’ey ko girdi’. (Job 14:7-12; 19:25-27) Faanra yim’ be’ ma dabiyog rok ni nge faseg ir. (2 Sam. 12:23; Ps. 89:48) Riyul’ nder yip’ e re n’ey fan ndabiyog rok Got ni nge faseg be’ ni ke yim’. Ya bin riyul’ riy e, ba mich u wan’ Job ndabi pag Jehovah talin u nap’an nra yim’ ma ra faseg ko yam’ boch nga m’on. (Mu beeg e Job 14:13-15.) Machane dabiyog ni nge nang Job ko mingiyal’ e ra buch e re n’ey boch nga m’on. Yugu aram rogon, mab pagan’ ngay ni En ni Ke Pi’ e Yafos ko girdi’ e dabi pagtalin ni nge faseg ko yam’.
16. Mang e yog reb e engel ngak Daniel ni profet nra pi’ e athamgil nga laniyan’?
16 Daniel e ku ir reb e tapigpig rok Got nib yul’yul’ ni bay murung’agen u lan e Pi Babyor ko Bible nni Yoloy Nsom’on ni Thin ni Hebrew. I pigpig ngak Jehovah u n’umngin nap’an e yafos rok, maku i par Jehovah ni be ayuweg. Immoy ba ngiyal’ ni yog reb e engel ngak ni ir be’ nib “t’uf rok Got,” ma ‘dabi magafan’’ ma ‘dabi rus.’—Dan. 9:22, 23; 10:11, 18, 19.
17, 18. Mang e micheg Jehovah ngak Daniel?
17 Ngiyal’ nem e ke chugur ni nge gaman 100 e duw rok Daniel ma kki chugur ni nge yim’. Ere dabisiy ni i lemnag e n’en nra buch rok boch nga m’on. Gur, rayog ni ngki fos bayay, fa? Arrogon, ya tungun e babyor rok Daniel e bay riy e n’en ni micheg Got ngak ni gaar: “Me gur, Daniel, e nguum par ni gab yul’yul’ nge mada’ ko tomur. Ma aram e bay mum’.” (Dan. 12:13) Manang Daniel nnap’an nra yim’ be’ ma ra yan nga Low ko Yam’ ko gin “dariy e tafinay, ma dariy e llowan’, ma dariy e gonop” riy. Aram e gin nra yan Daniel ngay. (Ekl. 9:10, BT) Machane, re n’ey e der yip’ fan ndakuriy e athap rok Daniel, ya bay e athap nrib manigil ni ke pi’ Jehovah ngak.
18 Ki ulul fare engel ngay ni gaar: “Bayi taw ko tungun ma ga fos ko yam’ mi ni pi’ puluwom ngom.” De nang Daniel ko mingiyal’ e ra buch e re n’ey. Kemus ni manang nra yim’ ma yira ‘faseg ko yam’’ boch nga m’on u nap’an ni ke “taw ko tungun.” Baaray rogon ni kan pilyeg e pi thin ney nni micheg ngak Daniel u ba ken e Bible. Be gaar: “Yira fasegem ko tomur min pi’ puluwon ngom.”—Jerusalem Bible.
19, 20. (a) Uw rogon ni bay rogon e pi n’en ni kad weliyed ko n’en ni yog Martha ngak Jesus? (b) Mang e gad ra weliy ko bin migid e article?
19 Bay rogon ni nge pagan’ Martha ni yira faseg walagen ko “chirofen ni ir e tomur ko rran.” N’en ni micheg Got ngak Daniel nge n’en nrib pagan’ Martha ngay e susun nra gelnag e pagan’ rodad e ngiyal’ ney. Ya riyul’ ni yira faseg e piin ni kar m’ad.
20 Kad filed murung’agen e piin nni fasegrad ko yam’ kakrom. Ireray boch ban’en ni be micheg nriyul’ ni yira faseg e piin ni kar m’ad. Kud filed ni pi tapigpig rok Got ni yad ba yul’yul’ kakrom e ba mich u wan’rad ni bay e fos ko yam’. Machane gur, bay e mich riy nriyul’ nra buch e re n’ey ni yugu aram rogon ni ke n’uw nap’an ni kan micheg? Faanra arrogon, ma ireray e n’en nra gelnag e pagan’ rodad nrayog ni ngad athapeged e ngiyal’ ni yira faseg e piin ni kar m’ad ni bod rogon Martha. Machane wuin e ra buch e re n’ey? Gad ra weliy e pi n’ey ko bin migid e article.