KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Kibanga ki Nsungi
KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Ibinda
  • KIBIBILA
  • BILONGULU
  • ZIKHUTUKUNU
  • w24 Ngonda Yisambuadi zitsyel. 14-19
  • Keba Muingi Wubika Bua mu Phukumunu

Tsielu ayiyi yisi ko video ayoyo

Lemvuka, video ayiyi yisinkuiza sika ko kibila diambu dimbi dibe monika.

  • Keba Muingi Wubika Bua mu Phukumunu
  • Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2024
  • Mua Mintu mi Malongi
  • Malongi Mankaka madi Nguizani
  • MAMBU MBI TUFUETI LUTA BELA KEBA KEBA?
  • BUIDI TULENDA KUKIKEBILA
  • TATAMANANU BAKOTUKA
  • NDANDU TULENDA BAKA MU KUTATAMANA BAKOTUKA
  • Buidi Tulenda Nungina Phuila Yi Kuvanga Mambu Mambi
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2025
  • ‘Tatamana Kulandakana’ Yesu bo Wumbotama
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2024
  • Makani Wumbaka Malenda Monisa ti Wumfiatilanga mu Yave
    Nzingulu ayi Kisalu Kitu ki Buklistu—Thuadusulu yi Zikhutukunu—2023
  • Tusa Zaba ko Mamoso
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2025
Tala Mankaka
Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2024
w24 Ngonda Yisambuadi zitsyel. 14-19

DILONGI 29

NKUNGA 121 Tufueti Kukiyala

Keba Muingi Wubika Bua mu Phukumunu

“Tatamananu bakotuka ayi tatamananu kusambila muingi lubika bua mu ziphukumunu.”—MAT. 26:41.

MAMBU TUANLONGUKA

Tunkuiza mona nkinza wu kubika vola disumu ayi kubika vanga mambu malenda kutunata kuvola diawu.

1-2. (a) Ndubu mbi Yesu kavana kuidi minlandikini miandi? (b) Kibila mbi minlandikini mi Yesu banyekudila? (Tala mvandi fikula.)

“MUTU widi phuila yi kuvanga mambu masulama, vayi nyitu yidi yilebakana.”a (Mat. 26:41b) Mu kutuba mambu amomo, Yesu wumonisa ti nandi waba visanga ti befu tuidi batu basumuka ayi tumvanganga zinzimbala. Ayi nandi waba tomba kutulubula, tubika kukifiatilanga beni. Va thonono builu Yesu katuba mambu amomo, minlandikini miandi bankamba ti bankuiza tatamana kuba va khonazo’andi, kheti mu moso kuandi mambu malenda monika. (Mat. 26:35) Mayindu mawu maba mamboti. Vayi bawu basa visa ko ti dilenda ba diambu diphasi kukindama befu kumonikina mambu maphasi. Diawu Yesu kaba kambila: “Tatamananu bakotuka ayi tatamananu kusambila muingi lubika bua mu ziphukumunu.”—Mat. 26:41a.

2 Kiadi ayi kiunda kuzaba ti minlandikini mi Yesu, basa tatamana ko kuba bakotuka. Bo bayiza kanga Yesu, bukiedika ti bawu batatamana kuba va khonzo’andi? Mu khambu ba keba keba, minlandikini mi Yesu bavanga mambu mo bawu batuba ti balendi vanga ko—bawu banyekula.—Mat. 26:56.

Ndandasana yi zifikula: Yesu wunkoluka ayi bapostolo bandi ku lumbu lu Ngetesemani. 1. Yesu wunkoluka ayi bapostolo bandi. 2. Bapostolo banlala tolo. 3. Bapostolo bantina bo bankanga Yesu.

Yesu wulubula minlandikini miandi muingi batatamana bakotuka ayi ba kikieba mu zithotolo, vayi bawu banyekula (Tala tutangu 1-2)


3. (a) Muingi tutatamana bakuikama kuidi Yave, kibila mbi tulendi kuyifiatilanga ko beni? (b) Mambu mbi tunkuiza tubila mu dilongi adidi?

3 Befu tulendi kuyifiatilanga ko beni. Bukiedika, befu tulendi bika ko ni kiuma ki tutatula mu mioko mi Yave. Vayi bo tuidi batu basumuka tulenda monikina zithotolo. (Lom. 5:12; 7:​21-23) Diawu mu khambu ku lutia luitu, tulenda monikina mambu malenda ku tutota kuvanga diambu dimbi. Muingi tutatamana bakuikama kuidi Yave ayi Muan’andi, befu tufueti landakana dilongi di Yesu di kutatamana bakotuka, muingi tubika bua mu ziphukumunu. Mawu tuemmona mu dilongi adidi. Theti, tuemmona mambu mo tufueti luta bela keba keba, bosi tunkuiza tubila buidi tulenda kuyikebila muingi tubika bua mu ziphukumunu ayi tunkuiza tubila buidi tulenda tatiminina bakotuka.

MAMBU MBI TUFUETI LUTA BELA KEBA KEBA?

4-5. Kibila mbi tufueti bela keba keba mu zithotolo?

4 Masumu maluelu malenda dekula kikundi kitu na Yave. Mvandi malenda ku tunata kuvola masumu mankaka manneni.

5 Befu boso tumviokilanga mu zithotolo zilenda ku tuvanga kusumuka. Ayi kadika mutu mu befu widi mambu mo kadidi wulebakana. Mawu malenda ba kuvola disumu dingolo, kuvanga mambu malenda ku tubivisa mu kiphevi, voti kuba mayindu ma nza. Dedi mutu mueka kalenda viokila mu thotolo yi kuvanga kitsuza. Wunkaka wumvanganga mangolo muingi kununga kifu ki kubika vanga mambu makhamulu madiodila buka kunyonya pheni muingi kumanisa phuila yi kubundana nyintu voti kutala zi filme zi batu bambundana nyitu. Ayi bankaka ḿba badi mu kunuana nzingu muingi kununga boma bu batu, kubika ba mambayisa, kubika fika fuemanga voti mambu mankaka. Tiagu wutuba: “kadika mutu wunthotuanga ayi wumvukumukanga mu ziphuila ziandi veka.”—Tia. 1:14.

6. Mu mambu mbi ka tulendi kukivuna ko?

6 Ngie zebi mambu mbi wididi wulebakana? Yisi ko mbonosono yinduenga kulenza mambu tuididi balebakana, voti kuyindula ti befu tuidi beni mangolo ayi tulendi vola ko disumu. (1 Yoa. 1:8) Mvuala Polo wutuba ti kheti batu “bayonzuka mu kiphevi,” balenda bua mu disumu ba kukhambu ba keba keba. (Nga. 6:1) Tulendi kukivuna ko vayi befu tufueti zaba mambu tuididi balebakana.—2 Ko. 13:5.

7. Mu mambu mbi tufueti luta bela keba keba? Fuanikisa.

7 Mbi tufueti vanga befu kubakula mambu tuididi balebakana? Tufueti vanga mangolo muingi tubika kuvunuka mu mambu beni! Muingi kufuanikisa, mu thangu yikhulu mielu mi divula muawu zimbeni baba luta kotilanga beni. Diawu baba luta kebilanga ayi kukengidila miawu. Bobuawu mvandi, befu tufueti luta ba keba keba mu mambu tuzebi ti tuidi balebakana.—1 Ko. 9:27.

BUIDI TULENDA KUKIKEBILA

8-9. Khanu buidi ditoko bantubila mu buku yi Zingana kapu 7 katinina disumu? (Zingana 7:​8, 9, 13, 14, 21)

8 Buidi tulenda kuyikebila? Ndoko tufiongunina kifuani ki ditoko bantubila mu buku yi Zingana kapu 7. Nandi, wuvanga kitsuza na nkietu wu kindumba. Lutangu 22 lutuzabikisa ti nandi wuyendila kuna mu kinzimbukula. Vayi matangu mankaka mammonisa ti vadi mambu mankaka nandi kavanga malembi malembi mannata kubua mu disumu.

9 Mbi binnata kubua mu disumu adiodio? Ditheti, vabuilu beni nandi ‘wuviokila mu nzila yidi va ndeku nzo [nkietu wu kindumba].’ Ayi nandi wuyenda ku nzo’andi. (Tanga Zingana 7:​8, 9.) Bosi, bo kamona nkietu nandi kasa tina ko, wuvitika besu nkietu beni kamvana ayi wuyuwa mambu kaba kunkamba matedi minkhailu kavana. Ḿba nkietu beni katubila mawu muingi ditoko beni kabika kuntadila banga mutu wumbi. (Tanga Zingana 7:​13, 14, 21.) Boti ditoko beni wutina mambu mannata kubua mu disumu, khanu nandi wukikeba ayi khanu kasa vola ko disumu.

10. Buidi kisadi ki Yave bubu kalenda vangila yoyawu nzimbala yi ditoko bantubila mu buku yi Zingana?

10 Kinongo ki Salomo, kimmonisa mambu malenda monikina kioso kuandi kisadi ki Yave. Nandi, kalenda vola disumu dingolo, bosi kuyindula ti mamoso mabe monikina mu ‘kinzimbukila.’ Vayi na kubotula thangu ayi kuyindula mu mamu mabe monika, ḿba wunkuiza bakula ti vadi mambu makhambu fuana kaba vanganga mannata kubua mu disumu beni. Mambu beni malenda ba: Minkangulu mi mbi, kuviokisa thangu mu biuma bi khambu fuana, voti kukuendanga mu bibuangu bikhambu fuana kuba kuandi mu kimutu voti mu internet. Ayi ḿba nandi kasiala bue sambila ko, kutanganga Kibibila, ku kuendanga mu zikhutukunu ayi kubasika mu kisalu ki kusamuna. Dedi ditoko bantubila mu Zingana ḿba disumu kavola diasa monikina ko mu kinzimbukulu.

11. Mbi tufueti vanga muingi tubika bua mu disumu?

11 Mbi tulenda longuka? Tufueti bika to kutina disumu vayi mvandi mambu malenda kutunata kuvola diawu. Mawu Salomo kasudikisa bo kamana kutubila matedi ditoko ayi nkietu wu kindumba bantubila mu buku yi Zingana. Mu matedi nkietu beni, Salomo wutuba: ‘Tatuka zinzila ziandi.’ (Zinga. 7:25) Matedi nkietu beni nandi wubue tuba: ‘Tina nkietu beni ayi bika kubelama va muelu nzo’andi.’ (Zinga. 5:​3, 8) Bukiedika, befu tulenda tina disumu befu kuvanga mangolo kutatuka mambu moso malenda ku tunata kuvola diawu.b Mawu mansundula kubika vanga mambu mo Kibibila ki khambu kandimina, vayi malenda tuvukumuna kuvanga diambu dimbi.—Mat. 5:​29, 30.

12. Makani mbi Yobi kabaka ayi ndandu mbi mantuadisa? (Yobi 31:1)

12 Muingi tubika bua mu disumu tufueti baka makani ma kuba keba keba. Mawu Yobi kavanga. Nandi wuvanga ‘luwawanu na meso mandi’ lu kukhambu tala mu phila yikhambu fuana nkietu wunkaka. (Tanga Yobi 31:1.) Kukuikama mu makani amomo kunsadisa kubika kuvanga kiphinga. Befu mvitu tulenda baka makani ma kubika vanga mambu malenda kututhota.

13. Kibila mbi tufueti kebila mayindu mitu? (Tala mvandi foto.)

13 Tufueti kebanga mvandi mayindu mitu. (Esodu 20:17) Bankaka banyindulanga ti disi ko diambu dimbi mutu kuyindula buka ti nandi wumvanga diambu dimbi boti kasi mvanga ko diawu. Vayi phila ayoyo yi kuyindudila yisi ko yimboti. Mutu wunyindulanga buka ti nandi wumvanga diambu dimbi, wumbuelanga phuila yi kuvanga diawu. Ayi na kutatamana kuvanga mawu malenda kunnata kubua mu disumu. Bukiedika, khumbu zinkaka mayindu makhambu fuana malenda tukuizila mu kilunzi. Vayi ma kumonika, tufueti fika botula mawu ayi kuvingisa mayindu mamboti. Befu kuvanga mawu tuisinkuiza vitika ko mayindu makhambu fuana mayozunka mu ntim’itu ayi kuvitila mu kitesu kio tuisinkuiza nunga ko kumayadila ayi kutunata kuvola disumu dingolo.—Fil. 4:8; Kolo. 3:2; Tia. 1:​13-15.

Ndandasana yi zifoto: 1. Khomba wuntala televisão va builu. 2. Nandi wuntala nkietu mu phila yikhambu fuana. 3. Nandi ayi nkietu beni badi mu kunua malavu ku bar.

Tufueti tina mambu malenda tunata kubua mu zithotolo (Tala tutangu 13)


14. Mambu mbi mankaka malenda tusadisa kukikieba mu zithotolo?

14 Mbi binkaka tufueti vanga muingi tu kikeba mu zithotolo? Tufueti ba lufiatu ti kutumukina minsiku mi Nzambi ndandu to kututuadisanga thangu zioso. Khumbu zinkaka valenda tombulu tuvanga mangolo mawombo muingi tuba mayindu ayi ziphuila zidi kithuadi na luzolo lu Nzambi. Befu kuvanga mawu malenda tusadisa kubaka mayangi makiedika.

15. Buidi mayindu mamboti malenda tusadisila tubika bua mu zithotolo?

15 Tufueti vanga mangolo muingi tuba ziphuila zimboti. Befu kulonguka ‘kuzola mamboti ayi kulenda mambi,’ tuala kindisa makani mitu ma kuvanga mamboti ayi kuba keba keba mu mambu malenda tuvanga kubua mu disumu. (Amo. 5:15) Kuba mayindu mamboti, kulenda tusadisa kutatamana bakuikama kheti mu thangu tummonikina thotolo mu kinzimbukila.

16. Buidi mambu ma kiphevi malenda tusadisila kutatamana bakotuka? (Tala mvandi foto.)

16 Buidi tulenda bela ziphuila zimboti? Mu kukivana mu mambu ma kiphevi. Bo tumbanga mu zikhutukunu voti mu kisalu ki kusamuna, dimbanga diambu diphasi kuthotu muingi kuvanga diambu dimbi. Vayi tumbuelanga phuil’itu muingi kukuangidika Yave. (Mat. 28:​19, 20; Ebe. 10:​24, 25) Kutanga Diambu di Nzambi ayi kuyindula mu mawu kunkindisanga luzolo luitu mu mambu mamboti ayi kulenda mambi. (Yosua 1:8; Minku. 1:​2, 3; 119:​97, 101) Tebuka moyo mambu Yesu kakamba minlandikini miandi: “Tatamananu kusambila muingi lubika bua mu ziphukumunu.” (Mat. 26:41) Bo tumviokisa thangu na Tat’itu mu nsambu, nandi wu tusadisanga muingi tukindisa makani mitu ma kunkuangidika.—Tia. 4:8.

Kuba thuadusulu yimboti yi kiphevi, kulenda tusadisa kutina zithotolo (Tala tutangu 16)c


TATAMANANU BAKOTUKA

17. Mu diambu mbi Petelo kabela wulebakana?

17 Befu ḿba tulenda nunga mambu mankaka tuididi balebakana. Vayi bumviokila thangu, tulenda bakula ti mankaka makidi ku tutatisanga. Tala kifuani ki mvuala Petelo. Ḿba diambu kabela wulebakana diba, boma bu batu, kibila wumanga Yesu Khumbu zitatu. (Mat. 26:​69-75) Vayi ḿba Petelo wununga boma beni, kibila kuntuala wuyiza vana kimbangi mu kibakala ku nzo lufundusu. (Mav. 5:​27-29) Vayi mua mimvu kuntuala, nandi wuba ‘boma bu basi Yuda,’ kibila mu mua thangu wubika kudia na Baklistu bakhambu ba basi Yuda. (Nga. 2:​11, 12) Boma Petelo kaba mu batu buvutuka ayi ḿba nandi wunuana nzingu mu diambu adiodio, mu luzingu luandi loso.

18. Mu matedi ziphuila zimbi mambu mbi tulenda monikina?

18 Befu mvitu tulenda ba buka Petelo. Buidi? Ḿba vadi diambu dimueka tubela balebakana ayi tuyindula ti tununga diawu, vayi tummona ti dima bue vutuka ku tuthota. Dedi, khomba mueka wutuba: “Yiviokisa kumi di mimvu mu khambu bue mona zifilme zimmonisa batu bambundana nyitu, diawu yiyindula ti yinunga kifu akiokio. Vayi kifu aikiokio, kiba kisuama mu khatiami ayi kiaba temina thangu yifuana muingi kubue thatisa.” Vayi nandi kasa vonga ko. Nandi wuvisa ti kafueti vanga mangolo kadika kilumbu muingi kukindama mu thotolo ayoyo—ayi ḿba wala tatamana kuvanga mawu mu luzingu luandi loso, mu nza ayiyi yi Satana. Mu lusalusu lu nkazi’andi ayi bakulutu ba kimvuka, nandi wusikika zindilu muingi kunuga kifu akiokio.

19. Buidi tulenda tatiminina kukindama mu mambu tuididi balebakana?

19 Mbi tufueti vanga muingi mambu tuidi balebakana mabika kutuvanga kubua mu disumu? Mu kulandakana dilongi di Yesu matedi: “Kutatamana kuba bakotuka.” Kheti mu thangu ngie wummuena ti widi mangolo, tatamana kutina mambu malenda kuthota kuvanga diambu dimbi. (1 Ko. 10:12) Tatamana kuvanga mamoso ngie wumona ti ma kusadisa kununga mambu ngie wididi wulebakana. Zingana 28:14 yintuba: ‘Mayangi kuidi mutu wuntatamana wukotuka.’—2 Pet. 3:14.

NDANDU TULENDA BAKA MU KUTATAMANA BAKOTUKA

20-21. (a) Ndandu mbi tulenda baka befu kukikieba mu zithotolo? (b) Befu kuvanga khonzu’itu, mbi Yave kala tuvangila? (2 Kolinto 4:7)

20 Tulenda ba lufiatu ti mangolo tumvanga muingi kukikieba mu zithotolo, masi ko ma bobo. Kibila boso kua bubela kuzingila mu minsiku mi Yave, kulenda luta tutuadisa mayangi kena “zinyezi zi mua thangu” zi masumu. (Ebe. 11:25; Minku. 19:8) Kibila buawu Yave katuvangila muingi tuzingila mu zithuadusulu ziandi. (Ngene. 1:27) Befu kuzingila mu phila yinkuangidika Yave, befu tuala ba kilunzi kidiodila ayi kuba batu bakubama muingi kutambula luzingu lu mvu ka mvu.—1 Ti. 6:12; 2 Ti. 1:3; Yud. 20, 21.

21 Bukiedika, “nyitu yidi yilebakana.” Vayi mawu masinsundula ko ti befu tuisi ko lusalusu. Yave ke wukubama muingi kutuvana lusalusu luntombulu. (Tanga 2 Kolinto 4:7.) Kibibila kimmonisa ti Nzambi wu tuvananga mangolo malutidi. Vayi kadika kilumbu tufueti vanga mangolo—muingi tuyikieba mu zithotolo. Befu kuvanga khonzu’itu, tulenda ba lufiatu ti Yave wala tambudila minsambu mitu ayi wala tubuela mangolo mantombulu. (1 Ko. 10:13) Bukiedika, mu lusalusu lu Yave, befu tulenda kuyikieba mu zithotolo.

MVUTU MBI WULENDA VANA?

  • Mu mambu mbi tufueti tatiminina kubela keba keba muingi kukikieba mu zithotolo?

  • Buidi tulenda kukikiebila mu zithotolo?

  • Kibila mbi tufueti tatiminina bakotuka?

NKUNGA 47 Sambila Yave Lumbu Bioso

a TSUDUKUSU YI BIKUMA: “Phevi” bantubila mu Matai 26:41 madi mangolo ma tunatanga kuyindula ayi kuvangila mambu mu phila tumvangilanga. “Nyitu” yinsundula kimutu kitu ki masumu. Diawu kheti tuidi mayindu ma kuvanga diambu dimboti, befu kumanga ba keba keba, tulenda vukumuka kuvanga diambu Kibibila kinkandimina.

b Mutu wuvola disumu dingolo, kalenda baka lusalusu mu buku Baka Mayangi ma Mvu ka Mvu! Mu dilongi 57 lutangu 1-3 ayi dilongi didi ntu diambu “‘Tsikika Thalu’aku ku Ntuala” mu Kibanga ki Nsungi Ngonda Kumi Mueka mvu 2020, tsielu 27-29, lutangu 12-17.

c MAMBU MADI MU FOTO: Khomba wuntanga matangu ma kilumbu va meni, wuntanga Kibibila mu thangu lumosu ayi wunlandakana lukutukunu lu khati sabala va builu.

    Zibuku mu Ibinda (2008-2025)
    Basika
    Kota
    • Ibinda
    • Kufila
    • Phila Wuntombila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Zithuadusulu bu Kusadila
    • Nsiku wu no Wuvuidi
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Kota
    Kufila