KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Kibanga ki Nsungi
KISUEKULU KI ZIBUKU MU KHONDI MAYO
Ibinda
  • KIBIBILA
  • BILONGULU
  • ZIKHUTUKUNU
  • w25 Ngonda Yimuadi zitsyel. 2-7
  • Kibila Mbi Tufueti Vutudila Matondo mu Nlemvu Yave?

Tsielu ayiyi yisi ko video ayoyo

Lemvuka, video ayiyi yisinkuiza sika ko kibila diambu dimbi dibe monika.

  • Kibila Mbi Tufueti Vutudila Matondo mu Nlemvu Yave?
  • Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2025
  • Mua Mintu mi Malongi
  • Malongi Mankaka madi Nguizani
  • KITHUADI NA NZAMBI
  • LUAKU LU KUTAMBULA NLEMVU
  • KHUDULU
  • LUVUKUSU AYI KUTEDULU WUSONGA
  • Mbi Khudulu yi Tulonga?
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2025
  • Buidi Tulenda Bakila Ndandu mu Luzolo lu Yave?
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2025
  • Mbi Nlemvu wu Yave Wunsundula Kuidi Ngiewu?
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2025
  • Yave, Nzambi Yilutidi Zangama
    Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2024
Tala Mankaka
Kibanga ki Nsungi Kinsamuna Kintinu Ki Yave (Dilongi)—2025
w25 Ngonda Yimuadi zitsyel. 2-7

DILONGI 6

NKUNGA 18 Vutula Matondo mu Khudulu

Kibila Mbi Tufueti Vutudila Matondo mu Nlemvu Yave?

“Nzambi wuzola batu mu nza, diawu kavanina Muan’andi wumueka to.”—YOA. 3:16.

MAMBU TUANLONGUKA

Tufueti vutulanga matondo mu nlemvu Yave. Muingi kuvanga mawu tuanlonguka mbi Yave kavanga muingi kulemvukila masumu mitu.

1-2. Mu phila mbi befu batu tuididi buka ditoko tube tubila mu lutangu lutheti?

YINDULABU ditoko wubutukila va dikanda dike beni busina. Vayi kilumbu kimueka vamonika diambu diphasi, matata mandi bayiza fua. Tsangu ayoyo yiba beni yimbi kuidi nandi. Vayi vadi diambu dinkaka dimbika beni mu kiunda. Nandi wuyiza zaba ti matata mandi bamanisa zimbongo zioso baba ayi bakota mu zipholo ziwombo. Yindulabu, nandi wutambula zipholo kubika kuandi kiuka ki dikanda. Ayi batu badevisa zimbongo beni kuidi matata mandi, ba kunkuika muingi kafuta ziawu. Vayi nandi kasi ko bu kufutila zimbongo beni.

2 Mambu ditoko adiodio kamonikina, mawu mvitu tumonikina. Matata mitu matheti Adami ayi Eva baba bavedila ayi baba luaku lu kuzinga ku paladizu va ntoto. (Ngene. 1:27; 2:​7-9) Bawu baba luaku lu kuzinga mu mayangi mvu ka mvu. Vayi bazimbisa luaku alolo. Mbi babikila kuidi bana bawu? Kibibila kintuba: “Disumu dikotila va nza, mu kibila ki mutu wumueka to, ayi disumu beni, dituadisa lufua, ayi lufua lutembakana kuidi batu boso, kibila baboso basumuka.” (Lom. 5:12) Adami wutubikila disumu ayi diawu dituadisa lufua. Disumu didi buka pholo yo tulendi nunga ko kufuta.—Minku. 49:8.

3. Buidi masumu mitu madidi buka “pholo”?

3 Yesu wudedikisa masumu buka pholo. (Mat. 6:12; Luk. 11:4) Befu kusumuka dimbanga buka befu tundeva Yave. Boti Yave kasa tuvana ko luaku lu kulemvukila masumu mitu, khanu tumfutilanga mawu bo tumfua ayi khanu tuisi ko kivuvu ki kubue zinga.—Lom. 6:​7, 23.

4. (a) Boti tuisi ko lusalusu, khanu mbi tummonikinanga mu kibila ki masumu? (Minkunga 49:​7-9) (b) Mu Kibibila, mbi kikuma “disumu” kinsundula? (Tala quadro yintuba “Disumu.”)

4 Bukiedika ti tulenda bue baka biuma bioso Adami ayi Eva bazimbisa? Mu mangolo mitu veka tulendi nunga ko. (Tanga Minkunga 49:​7-9.) Mu khambu ku lusalusu, khanu tuisi ko kivuvu ki kubue zinga. Khanu tumfuanga buka bibulu.—Mpovi 3:19; 2 Pet. 2:12.

Disumu

Mu Kibibila kikuma “disumu” kilenda sundula mambu mawombo:

  • Ditheti, tho yi disumu voti nzimbala yo Adami kavanga vantuala Yave Nzambi.—Ngene. 3:​17-19; Lom. 5:​14, 17.

  • Dimmuadi, disumu tutambakana mu kibila ki Adami.—Minku. 51:5.

  • Dintatu, yoso kuandi nzimbala tulenda vanga kuba kuandi mu lutia luitu voti ndamba, yidi mu kibila ki disumu tutambakana.—Yoa. 8:34; Tia. 1:​14, 15.

5. Buidi Tat’itu yi luzolo katusadisila kubaka nlemvu wu disumu tutambakana?

5 Bueyindula ditoko tube tubila va thonono. Khanu buidi nandi kankuiza bela va kumonika dibakala didi beni zimbongo wukivana muingi kufuta zipholo ziandi? Bukiedika, khanu wunkuiza vutula beni matondo ayi kukikinina mawu. Bobuawu mvandi Tat’itu yi luzolo Yave, wutuvana nkhailu wufuta pholo yi disumu Adami katubikila. Yesu wusudikisa mawu mu phila ayiyi: “Nzambi wuzola batu mu nza, diawu kavanina Muan’andi wumueka to, muingi batu boso ba kunlekila kiminu, babika kubungu, vayi babaka luzingu lu mvu ka mvu.” (Yoa. 3:16) Mvandi nkhailu awowo, wutu vana luaku lu kuba kikundi kimboti na Yave.

Ndandasani yi zifoto: 1. Yesu wunlonga va builu. 2. Masodi ma basi Loma bambotula nyitu yi Yesu va dikunzi.

Yesu wusamuna zitsangu zimboti zitedi nlemvu Yave kammonisanga mu nzila khudulu. (Yoa. 3:16) Nandi wuvana luzingu luandi muingi kufuta khudulu (Tala lutangu 5)


6. Mambu mbi tuentubila mu dilongi adidi ayi kibila mbi?

6 Ndandu mbi tulenda baka mu nkhailu awowo wumboti wutuvana luaku lu kulemvukulu masumu mitu? Tulenda baka mvutu wu kiuvu akiokio mu kuzaba phila Kibibila kinsadilanga bikuma, Kithuadi na Nzambi, luaku lu kutambula nlemvu, nkhailu wufuana, Khudulu, Luvukusu ayi kutedulu wusonga. Mu dilongi adidi, tuentubila tsundu yi kadika kikuma. Ayi kuyindula mambu Yave kavanga muingi kutu lemvukila, mankuiza luta buela phuil’itu yi kuntonda.

KITHUADI NA NZAMBI

7. (a) Mbi binkaka Adami ayi Eva bazimbisa? (b) Ayi mbi biaba tombulu kuidi nkunu wu Adami ayi Eva? (Loma 5:​10, 11)

7 Kubotula kuandi luaku baba lu kuzinga mvu ka mvu, Adami ayi Eva bazimbisa kikundi kimboti baba na Tat’awu Yave. Bawu baba mu dikanda di Nzambi. (Luk. 3:38) Vayi bo babayisa Yave, nandi wuba kuka mu dikanda diandi ava babuta bana. (Ngene. 3:​23, 24; 4:1) Diawu, vaba tombulu nkunu’andi kuba kithuadi na Yave. (Tanga Loma 5:​10, 11.) Mu thubulu yinkaka, vantombulu befu kukuna kikundi kimboti ayi nandi. Dedi buntubila buku yimueka, kikuma kuba “kikundi na Nzambi” kilenda sundula kuvanga kikundi na mbeni’aku. Mayangi beni kuzaba ti Yave nandi mutu wutheti wutuama ntuala muingi kuvanga mawu. Buidi?

LUAKU LU KUTAMBULA NLEMVU

8. Mbi binsundula bikuma (a) Luaku lukutambula nlemvu? (b) Nkhailu wufuana?

8 Luaku lu kutambula nlemvu, didi diambu Yave kavanga muingi batu va ntoto bavutuka kubue ba kikundi ayi nandi. Nandi wutomba phila yi kubue vutudila luaku Adami ayi Eva bazimbisa, mu kuvana nkhailu wudedakana. Masonoko ma Kingeleko mansadila kikuma “nlemvu” kidedakana na tsundu yi kikuma nkhailu wufuana. (Lom. 3:25) Nkhailu wufuana, luidi luaku lu kuba mu ndembama na Nzambi ayi kuba yandi kikundi kimboti.

9. Luaku mbi Yave kavana basi Isaeli muingi kulemvukilanga masumu mawu?

9 Yave wuvana luaku muingi kulemvukila masumu ma basi Isaeli, muingi babaka bu kubela kikundi kimboti ayi nandi. Vaba tombulu basi Isaeli kuvanganga nkungi wunkinza beni, khumbu mueka mu kadika mvu. Nkungi beni baba wutedilanga kilumbu ki kudindila nlemvu. Mu kilumbu beni nkulutu wu zinganga Nzambi, waba vikanga minkhailu mi bibulu muingi kudinda nlemvu wu masumu ma dikabu. Vayi bibulu biabasa sadisanga ko kumanisa masumu ma batu, kibila batu balutidi kena bibulu. Vayi mu thangu basi Isaeli baba nyonginanga masumu mawu ayi kuvana minkhailu Yave kaba dindanga, nandi waba balemvukilanga. (Ebe. 10:​1-4) Mvandi kuvananga minkhailu kadika thangu, maba kuba tebulanga moyo ti bawu basa ba ko batu basonga va meso ma Yave. Diawu vaba tombulu diambu dilutidi muingi kubaka nlemvu wu masumu mawu moso.

10. Mbi Yave kavanga muingi kumanisa masumu moso ma batu?

10 Mbi Yave kavanga muingi kumanisa masumu moso ma batu? Nandi wuvanga muingi Muan’andi wu luzolo “kayivana khumbu yimueka to” muingi kunata masumu ma batu bawombo. (Ebe. 9:28) Yesu wuvana “luzingu luandi banga khudulu va mvingi batu bawombo.” (Mat. 20:28) Mbi binsundula khudulu?

KHUDULU

11. (a) Dedi bummonisina Kibibila, mbi binsundula khudulu? (b) Mambu mbi maba tombulu muingi kutuadisa khudulu?

11 Mu Kibibila khudulu yawu thalu Yave kafuta muingi tubaka nlemvu wu masumu ayi tubue vutuka kuba kithuadi ayi nandi.a Tebuka moyo ti Adami ayi Eva bazimbisa luzingu luvedila ayi luaku lu kuzinga mvu ka mvu. Diawu, muingi kutuadisa khudulu vaba tombulu kufuta yoyawu thalu. (1 Ti. 2:6) Vaba tombulu mutu (1) wuba wuvedila; (2) wuba luaku lu kuzinga mvu ka mvu va ntoto ayi (3) wuba wukubama muingi kuvana luzingu luandi dedi khudulu mu kibila kitu. Mawu maba tombulu muingi kufuta luzingu Adami ayi Eva bazimbisa.

12. Kibila mbi Yesu kabela mutu wufuana muingi kufuta thalu yaba tombulu?

12 Mona mambu matatu mammonisa ti Yesu wuba wufuana muingi kufuta khudulu. (1) Nandi wuba wuvedila—mansundula ti “kasa vola ko disumu.” (1 Pet. 2:22) (2) Nandi wuba luaku lu kuzinga mvu ka mvu va ntoto. (3) Nandi wuba wukubama muingi kufua ayi kuvana luzingu luandi mu kibila kitu. (Ebe. 10:​9, 10) Mu kuba wuvedila, Yesu wuba dedi mueka na Adami dibakala ditheti, ava kasumuka. (1 Ko. 15:45) Lufua lu Yesu luvana luaku lu kufuta masumu ma Adami, mu phila ayoyo nandi wufuta biabioso Adami kazimbisa. (Lom. 5:19) Yesu wuyiza ba “Adami wutsuka,” diawu vasi bue tombulu ko mutu wunkaka kiza futa biabioso Adami kazimbisa, kibila Yesu “wuvanga mawu khumbu mueka to.”—Ebe. 7:27; 10:12.

13. Disuasana mbi didi luaku lu kutambula nlemvu ayi khudulu?

13 Disuasana mbi didi luaku lu kutambula nlemvu ayi khudulu? Luaku lu kutambula nlemvu, didi diambu Yave kavanga muingi batu va ntoto bavutuka kubue ba kikundi ayi nandi. Khudulu yidi thalu Yave kafuta muingi kabaka bu kulemvukila batu va ntoto. Thalu ayoyo yinsundula menga ma Yesu matengulu mu kibila kitu.—Efe. 1:7; Ebe. 9:14.

LUVUKUSU AYI KUTEDULU WUSONGA

14. Mbi tuentubila ayi kibila mbi?

14 Ndandu mbi tumbakanga mu mambu Yave katuvangila? Muingi tubaka mvutu wu kiuvu akiokio, tuentubila tsundu yi bikuma biodi bi Kibibila bitusadisa kuvisa ndandu nlemvu wu Yave wutu tuadisanga. Kheti tsundu yi bikuma abiobio yidi nguizani, vayi kadika kikuma kintubila diambu dinkinza dizibula nzila muingi Yave kamanisa masumu mitu.

15-16. (a) Mu Kibibila, mbi kikuma “luvukusu” kinsundula? (b) Mabanza mbi tumbanga kuzaba ti batuvukisa mu kivika ki disumu ayi lufua?

15 Mu Kibibila, kikuma luvukusu kinsundula kufuta thalu yintombulu muingi kukula voti kuvukisa. Mvuala Petelo wusudikisa mawu mu phila ayiyi: “Benu luzebi ti bakana ko mu biuma binzimbalanga dedi, palata voti wola ba lukudila mu nzingulu yikhambu fuana yo bakulu binu ba lutambikisa. Vayi ba lukudila mu menga ma luvalu ma Klistu.”—1 Pet. 1:​18, 19.

16 Mu kibila ki khudulu, befu tulenda vuka mu kivika ki lufua ayi ki disumu. (Lom. 5:21) Bukiedika, befu tuidi bibila muingi kuyimuena buka ti pholo tuidi kuidi Yave ayi Yesu. Kibila bawu batukula mu nzila menga voti luzingu lu Yesu.—1 Ko. 15:22.

17-18. (a) Mbi binsundula kutedulu wusonga? (b) Ndandu mbi tumbakanga bo Yave katutedila batu basonga?

17 Kutedulu wusonga kunsundula ti Yave wulemvukila voti wukubula masumu mitu. Mu kuvanga mawu, Yave kasa bundula ko minsiku miandi misonga. Nandi katutadilanga ko batu basonga mu mangolo mitu veka ayi mvandi kakikininanga ko mambu mambi tumvanganga. Vayi, mu kibila ki kiminu kitu mu nlemvu’andi ayi mu khudulu Yesu, Yave wunkubulanga pholo tuidi kuidi nandi.—Lom. 3:24; Nga. 2:16.

18 Ndandu mbi tumbakanga bo Yave katutedila batu basonga? Baboso basolu muingi kuyala na Yesu ku diyilu, baba tedila basonga ayi bana ba Nzambi. (Titu 3:7; 1 Yoa. 3:1) Yave wulemvukila masumu mawu. Mawu mammonisa buka ti basa vola ko masumu ayi badi bafuana muingi kuba mu Kintinu ki Nzambi. (Lom. 8:​1, 2, 30) Baboso badi kivuvu ki kuzinga va ntoto, baba tedila basonga mu kuba bakundi ba Nzambi ayi nandi wulemvukila masumu mawu. (Tia. 2:​21-23) Nkangu wunneni wala vuka mu Alimangedoni, badi kivuvu ki kukhambu bue fua. (Yoa. 11:26) “Basonga” ayi “bakhambulu basonga” bala vulubuka. (Mav. 24:15; Yoa. 5:​28, 29) Diawu bisadi bioso bi Yave ba kuntumukinanga bubu, “bala baka kiphuanza ki nkembu wu bana ba Nzambi.” (Lom. 8:21) Lusakumunu luwombo kubaka nlemvu wu masumu ayi kuba kithuadi na Tat’itu Yave.

19. Buidi mambu mitu mabalukila? (Tala quadro yintuba “Mbi Mawu Mansundula Kuidi Befu.”)

19 Mambu mitu madi buka ma ditoko tube tubila va thonono, wukhambu baka ndandu mu kiuka ki dikanda ayi wutambula pholo yinneni yo kakhambu baka bu kufutila. Vayi mambu mitu mabaluka kibila Yave wutulemvukila ayi wufuta pholu’itu mu nzila khudulu. Bukiedika, tufueti vutulanga matondo mu lusalusu lu Yave. Kiminu kitu mu Yesu Klistu kiawu kituvana luaku lu kuvuka va kivika ki disumu ayi lufua. Ayi bo Yave kanlemvukilanga masumu mitu, nandi wunzimbakananga mawu ayi dilutidi nkinza, bubu tulenda ba kikundi kimbote na Tat’itu yi luzolo Yave.

Ndandasana yi zifoto: 1. Batu ba mimvila miviakana. 2. Yesu wunnata dikunzi diandi di ziphasi.

Mbi Mawu Mansundula Kuidi Befu

KITHUADI NA NZAMBI: Makani ma Yave kuidi batu va ntoto, madi ma kuvutula kikundi kimboti ayi nandi

KUTAMBULA NLEMVU(ayi NKHAILU WUFUANA): Makani Yave kabaka muingi kaba mu ndembama ayi batu va ntoto

KHUDULU: Yawu thalu yifutu—mu menga ma Yesu matengulu muingi kutambula nlemvu (ayi kuvana nkhailu wufuana)

LUVUKUSU: Tuvuka bo bafuta thalu yidedakana na pholu’itu

KUTEDULU WUSONGA: Yave wutu tedilanga basonga, madi buka befu tusa vola ko disumu

20. Mbi tuala tubila mu dilongi dinkuiza?

20 Bo tunyindula mambu Yave ayi Yesu batuvangila, tunkuiza luta ba phuila yi kuba vutudila matondo. (2 Ko. 5:15) Boti bawu basa tusadisa ko khanu befu tuisi ko kivuvu! Mbi nlemvu wu Yave wunsundula mu kadika mutu mu befu? Mawu tuala tubila mu dilongi dinkuiza.

MVUTU MBI WULENDA VANA

  • Kibila mbi Yave katuvanina luaku lu kutambula nlemvu wu masumu mitu?

  • Mbi Yave kavanga muingi kulemvukila masumu mitu?

  • Ndandu mbi tumbakanga mu kuzaba ti Yave wunlemvukilanga masumu mitu?

NKUNGA 10 Zitisa Yave Nzamb’itu!

a Mu zimbembu zinkaka, kikuma “khudulu” bakisekudilanga mu phila ayiyi: “Thalu yi luzingu” voti “thalu babe futa.”

    Zibuku mu Ibinda (2008-2025)
    Basika
    Kota
    • Ibinda
    • Kufila
    • Phila Wuntombila
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Zithuadusulu bu Kusadila
    • Nsiku wu no Wuvuidi
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Kota
    Kufila