BIBLIOTECA NI NUU LU INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA NI NUU LU INTERNET
diidxazá
  • BIBLIA
  • PUBLICACIÓN
  • REUNIÓN
  • w09 15/4 yaza 15-19
  • Guiráʼ cani bizáʼ Jiobá rusihuínnicani pabiáʼ nuu xpiaanibe

Gastiʼ nin ti videu de ca ni guliluʼ riʼ.

Bitiidilaʼdxiʼ, guyuu ti error ora cayaca cargar videu riʼ.

  • Guiráʼ cani bizáʼ Jiobá rusihuínnicani pabiáʼ nuu xpiaanibe
  • Torre stiʼ ni rapa ni caníʼ de Reinu stiʼ Jiobá 2009
  • Subtítulo
  • Laaca zanda gúʼndaluʼ
  • Jesús biʼniʼ dxiiñaʼ jnézapeʼ
  • Ni zanda guizíʼdinu de ca birí ca
  • Gúninu stipa pur cadi guixélenu de Dios
  • Gudxíʼlunu ca guendanagana ni gápanu
  • Cadi guixélenu de ni nachaʼhuiʼ
  • Ni rusiidiʼ cani bizáʼ Dios laanu
  • ¿Xi zanda guizíʼdinu de modo guyáʼ ca maniʼ ca?
    ¡Gutaná! 2006
Torre stiʼ ni rapa ni caníʼ de Reinu stiʼ Jiobá 2009
w09 15/4 yaza 15-19

Guiráʼ cani bizáʼ Jiobá rusihuínnicani pabiáʼ nuu xpiaanibe

«Qué zanda guʼya cabe enda nandxóʼ stibe [...] [peru] rihuinni dxichi tu naca be pur irá ni biʼni be.» (ROM. 1:20)

1. Xi huabeendú binni pur rinanda ca hombre ni nácabe nuu xpiaaniʼ.

CA DXI stinu riʼ riníʼ ique binni nabé nuu xpiaaniʼ tuuxa purtiʼ si nanna stale. Peru pa racaláʼdxinu gánnanu ximodo zanda guibáninu nayecheʼ la? qué zuyúbinu chuunu ra nuu cani na binni guidxilayú nuu xpiaanicaʼ. Ne ca binni ni rinanda ni rusiidicabe ca rúnicaʼ «casi runi xcuidi, ti dxi rarí, sti dxi raricaʼ» (Efe. 4:14).

2, 3. 1) Xiñee ruzeeteʼ Biblia Jiobá si nga ni jma nuu xpiaaniʼ. 2) Ximodo rihuinni jma nuu xpiaaniʼ Dios que binni.

2 ¡Guizáʼ maʼ gadxé nga ni ribeendú cani zinanda ni na Jiobá, Dios ni dxandíʼ nuu xpiaaniʼ ca! Ne Biblia na laabe nga «tobi lucha ni nuu xpiaaniʼ» (Rom. 16:27, Biblia del nuevo milenio). Laabe nánnabe ximodo guyáʼ guiráʼ ni nuu lu guidubi naca guibáʼ ne Guidxilayú, ne padxí guyuucani. Laabe nga gudíxhebe ca ley ni napa cani bizaʼbe, ne laacani nga ni riquiiñeʼ binni para ganna xcaadxi cosa. Nga runi, qué ridxagayaabe cani runi ca hombre ni nácabe nabé nuu xpiaaniʼ. «Ni rabi binni guidxilayú enda biaani la? enda huati ni para Dios.» (1 Cor. 3:19.)

3 Biblia na rudii Jiobá guendabiaaniʼ ca xpinni (Pro. 2:6). Maʼ gadxé cani rusiidiʼ ca hombre ca de cani rusiidiʼ Jiobá, purtiʼ cadi jneza diʼ guiráʼ cani rusiidicabe. Cani rusiidiʼ Jiobá dxandíʼ cani ne rihuínnica riénebe guiráʼ cosa, nga runi guiráʼ cani rusiidibe racanécani laanu quixhe íquenu gúninu ni jneza (biindaʼ Santiago 3:17). Pablu nabé bidxagayaa pabiáʼ nuu xpiaaniʼ Jiobá, ngue runi bicaabe ca diidxaʼ riʼ: «Nabé riene Dios, iruti ru nuu xpiaani biaʼ nuu xpiaani be, ne iruti ru riene biaʼ riene be. Qué zanda di ganna nu xi na xquenda biaani be nin guiene nu xi cayuni be» (Rom. 11:33). Jiobá si nga ni jma nuu xpiaaniʼ lu guidubi naca guibáʼ ne Guidxilayú. Nga runi, nanna dxíchinu zacané ca ley stibe laanu guibáninu jma jneza. Ne laabe nga ni jma nánnabe xii nga ni caquiiñenu para guibáninu nayecheʼ (Pro. 3:5, 6).

Jesús biʼniʼ dxiiñaʼ jnézapeʼ

4. Ximodo zanda gudiʼnu cuenta pabiáʼ nuu xpiaaniʼ Jiobá.

4 Ora guidúʼyanu guiráʼ cani bizáʼ Jiobá, ránnanu pabiáʼ nuu xpiaanibe ne gunáʼ nga ca guenda ni nabé sicarú nápabe (biindaʼ Romanos 1:20). Cásica lu ca cosa ni nahuiiniʼ ni bizaʼbe zaqueca lu cani naroʼbaʼ rihuinni ximodo laabe. Ora guidúʼyanu cani nuu guibáʼ ne cani nuu lu Guidxilayú riʼ rudiʼnu cuenta pabiáʼ nuu xpiaaniʼ Dios ne pabiáʼ nadxiibe laanu. Casi maʼ bidúʼyanu ca, guiráʼ ni bizáʼ Jiobá rusiidicani laanu stale de laabe (Sal. 19:1; Isa. 40:26).

5, 6. 1) Tu gucané Jiobá para bizáʼ guiráʼ cosa. 2) Xi chidúʼndanu lu tema riʼ, ne xiñee.

5 Cadi stubi si Jiobá «bizáʼ guibáʼ ne guidxilayú» (Gén. 1:1). Biblia na ante guzáʼ Dios guiráʼ ni nuu guibáʼ ne Guidxilayú, bizaʼbe ti binni de espíritu ni gucané laabe para guyáʼ «irá ni» nuu. Binni ca nga Xiiñibe ni «maca nuu [...] ante cha irá xixé ni nuu», ne laa nga gule lu Guidxilayú riʼ ne biree lá Jesús (Col. 1:15-17). Jesús laaca nabé nuu xpiaaniʼ cásica Bixhoze. Ne capítulo 8 stiʼ Proverbios ruzeeteʼ laabe casi guendabiaaniʼ ne laaca rieeteʼ nácabe «casi tobi ni runi xhiiña [Dios] jnézapeʼ» (Pro. 8:12, 22-31).

6 Nga runi, guiráʼ cosa ni guyáʼ ca rusihuínnicani pabiáʼ nuu xpiaaniʼ Jiobá ne pabiáʼ nuu xpiaaniʼ Jesús, ni biʼniʼ xhiiñabe jnézapeʼ. Stale cosa nga ni zanda guizíʼdinu ora guidúʼyanu cani bizáʼ Jiobá. Lu Proverbios 30:24-28 ruzeeteʼ pabiáʼ nuu xpiaaniʼ tapa maniʼhuiiniʼ bizáʼ Jiobá, yanna guidúʼndanu de laacame.a

Ni zanda guizíʼdinu de ca birí ca

7, 8. Xii nga ni jma riuuláʼdxiluʼ de ni runi ca birí ca.

7 Dede ca maniʼ ni jma nahuiiniʼ zanda gusiidicaʼ laanu stale cosa pur modo guyáʼcame ne pur cani rúnicame. Casi birí ca nabé nuu xpiaanime purtiʼ maca nánname xi naquiiñeʼ gúnime (biindaʼ Proverbios 30:24, 25).

8 Caadxi binni ni ruundaʼ de ca maniʼ ca nacaʼ pur cada binni nuu chupa gayuaa mil birí, ni cadi cusaanacaʼ de gúnicaʼ dxiiñaʼ ora maʼ nuucaʼ ndaaniʼ lídxicaʼ ne ora maʼ nuucaʼ fuera. Ndaaniʼ lidxi ca birí ca nuu chonna clase birí: ca reina, ca machu ne cani runi dxiiñaʼ, ne cada grupu maca nápacaʼ xi dxiiñaʼ gúnicaʼ para gápacame ni iquiiñecame. Casi ca birí ni ruchuuguʼ bandaga ni nuu Sudamérica la? riguucame abono ca hongo ni rudxiibacame para gócame, ne ruchaacame cani de lugar ne rusiácame cani para guidale cani jma nagueenda. Ca binni ni ruundaʼ de ca maniʼ ca maʼ bidiicaʼ cuenta ximodo runi ca birí ca dxiiñaʼ para gápacame biaʼ guendaró caquiiñecame.b

9, 10. Ximodo zanda chinándanu ejemplu stiʼ ca birí ca.

9 Nabé stale nga ni rizíʼdinu de ca birí ca. Tobi de cani rusiidicame laanu nga naquiiñeʼ gúninu dxiiñaʼ pa racaláʼdxinu gápanu ni iquiiñenu. Stiidxaʼ Dios na: «Biiyadxí ca birí ca binni nachaabaʼ; biiyaʼ cani rúnicame ne guca binni nuu xpiaaniʼ. Neca qué gápacame comandante, oficial ne nin ti gobiernu la? riguucame listu guendaró ni iquiiñecame tiempu nandáʼ ne rindísacame cani» (Pro. 6:6-8). Jesús guníʼ: «Dede yanna cayuni Bixhoze dxiiñaʼ ne naa laca cayuneʼ», nga rusihuinni nabé runi guirópacabe dxiiñaʼ (Juan 5:17).

10 Guiranu naquiiñeʼ gúninu dxiiñaʼ ne stale gana cásica runi Jiobá ne Jesucristu. Intiica dxiiñaʼ gudiicabe laanu ndaaniʼ xquidxi Dios naquiiñeʼ gúninu ni jneza ti «qué chuʼ dxi usaana [n]u de guni [n]u xhiiña Señor» (1 Cor. 15:58). Nga runi, jma jneza nga chinándanu conseju bidii Pablu ca xpinni Cristu de Roma: «Cadi ichaaba tu ne cadi aca tu nayanda, sínuque laguni xhiiña Señor ne stale gana» (Rom. 12:11). Dios rusisaca stipa rúninu pur gúninu ni na, purtiʼ Biblia na: «Jneza runi Dios, ne qué zusiaanda irá enda nachaʼhui ni huayuni tu ca xpinni purti nadxii tu laa» (Heb. 6:10).

Gúninu stipa pur cadi guixélenu de Dios

11. Bizeeteʼ ximodo manihuiiniʼ ni láʼ damán ca.

11 Sti manihuiiniʼ ni zanda gusiidiʼ laanu stale cosa nga damán (biindaʼ Proverbios 30:26). Laame zeeda gácame casi ti coneju, peru jma nachucu ñeeme ne nahuiiniʼ diágame ne redondo ni. Qué raca nagana para laame guxooñeme de ca maniʼ ni zanda gó laame, purtiʼ dede zitu ruuyame ne rucachilume ndaaniʼ ca guiruyú ni nuu lade ca guié neza ra nuume. Ca damán ca rizácame pur manada ne nga racané laacame para cadi guniná tuuxa maniʼ laacame ne para guidxaacame tiempu nanda.c

12, 13. Xi rizíʼdinu de manihuiiniʼ láʼ damán ca.

12 Xi rusiidiʼ manihuiiniʼ láʼ damán ca laanu yaʼ. Casi maʼ bidúʼyanu ca, laame rixéleme de ca maniʼ ni zanda gó laame ne ruuyame dede zitu ne nuucame gaxha de ti guiruyú o cueʼ ti guié para gucachilume. Laanu laaca naquiiñeʼ gatananu ne guidúʼyanu xii nga riquiiñeʼ Binidxabaʼ para guxheleʼ laanu de Dios. Apóstol Pedru gudxi ca xpinni Cristu ca diidxaʼ riʼ: «Lacuu xpiaani tu ne lagataná, purti canazá binidxabaʼ, enemigu stitu, canananda laatu casi ti lion ni canaguu beedxeʼ, canayubi tu uxuuxe» (1 Ped. 5:8). Dxi guyuu Jesús lu Guidxilayú riʼ nabé gúpabe laabe para cadi nucaa Binidxabaʼ laabe nucheenebe Dios (Mat. 4:1-11). ¡Nabé sicarú ejemplu bisaanabe para laanu!

13 Ni zacané laanu gatananu nga cadi gusaananu de guidúʼndanu Biblia ne chuunu ca guendaridagulisaa ca, purtiʼ zacá cayapa Jiobá laanu yanna (Luc. 4:4; Heb. 10:24, 25). Ne cásica randa rilá ca damán que purtiʼ riuucame tobi si la? laanu laaca naquiiñeʼ chuʼnu gaxha de ca xpinni Cristu para «[g]acané saa nu» (Rom. 1:12). Pa guyúbinu Jiobá para gapa laanu la? zanda guininu cásica guníʼ David: «Jiobá nga guié ngola stinneʼ, ne ti lugar ni nadipaʼ para naa ne Ni Rulá naa. Dios stinneʼ nga ti guié para naa. Ra nuube nga zalaʼyaʼ» (Sal. 18:2).

Gudxíʼlunu ca guendanagana ni gápanu

14. Xi zanda guni ti manada gusú.

14 Laaca rizíʼdinu stale cosa de ca gusú ca. Zándaca qué zadxíbinu ora guidúʼyanu ti gusú de 5 centímetru, peru gadxé si nga ora guidúʼyanu ti manada (biindaʼ Proverbios 30:27). Ti ratuhuiiniʼ si zanda gunduuxeʼ ti manada gusú ti layú ni maʼ napa guela. Lade ca manihuiiniʼ ni ruzeeteʼ Biblia laaca zeeda gusú, ne ridxi stícame ora maʼ zeedacame pur manada zeeda gaca casi ora rixidxi ca carru ni ritindenécabe o casi rixidxi ora maʼ cuzaaquicabe guiʼxhiʼ (Joel 2:3, 5). Para cadi guniná ca gusú ca cosecha stiʼ binni la? rucaaguicaʼ xiixa guiʼxhiʼ para gunduuxecaʼ laacame, peru qué ribeendúcabe gastiʼ. Xiñee yaʼ. Purtiʼ stale de laacame riaba lu guí ca dede rizuíʼ ni, ne xcaadxi de laacame que maʼ zeʼ. Neca qué gapa ca gusú ca ti rey o ti xaíque ni guni mandar laacaʼ la? guirácame maʼ zécame casi rié ca soldadu ni maʼ zitinde ne gastiʼ randa rucueeza laacame (Joel 2:25).d

15, 16. Xiñee zanda guchaaganu ni runi ca gusú ca ne ni runi cani rucheeche stiidxaʼ Reinu.

15 Joel, ti ni riguixhená, bichaaga ni runi ca gusú ca ne dxiiñaʼ ni runi ca xpinni Cristu. Sicaríʼ guníʼ Joel de laacabe: «Casi hombre nadipaʼ ruxooñecabe. Casi hombre ni chitinde riguíʼbacabe lu lindaa. Ne maʼ zeʼ cada tobi lu neza stiʼ, ne qué rireecuedícabe de luni. Ne qué rulaanasaacabe. Casi hombre nadipaʼ maʼ zécabe lu neza stícabe; ne pa gati caadxi ne flecha la? qué rixeleʼ xcaadxi que de lu neza stiʼ» (Joel 2:7, 8).

16 Jnézapeʼ nga modo guníʼ Joel rucheeche ca xpinni Jiobá diidxaʼ. Guirutiʼ qué ganda gucueeza laacabe neca nuu tu cucaalú laacabe casi ñácacaʼ ti «lindaa» para laacabe. Ca xpinni Cristu ca zinándacaʼ ejemplu stiʼ Jesús purtiʼ laabe bíʼnibe ni na Dios ne stale gana neca biʼniʼ binni menu laabe (Isa. 53:3). Dxandíʼ nga nuu caadxi xpinni Cristu ni huayuuti binni laacaʼ peru jma stale qué huasaana de gucheeche diidxaʼ ne cadálerucaʼ. Ne qué ridxagayaadinu ora rizanándacabe laanu purtiʼ jma ranna binni de Jiobá óraca, ne pa qué ñaca ni zacá qué ñanna binni de Reinu stiʼ Dios (Hech. 8:1, 4). Ñee rucheecheluʼ diidxaʼ sin guireeluʼ gana neca qué náʼ binni gucaadiaga lii ne neca chuʼ tu gucaalú lii, cásica gastiʼ ni rucueeza ca gusú ca la? (Heb. 10:39.)

Cadi guixélenu de ni nachaʼhuiʼ

17. Ximodo riguiidiʼ naʼ ne ñee geco ca ra jma nalisu.

17 Nuu ti manihuiiniʼ ni láʼ geco, laame zeeda gácame casi ti bilopayoo o gupayoo, ne qué riábame ora maʼ came xiixa lugar (biindaʼ Proverbios 30:28). Nabé ridxagayaa ca científicu ca pur modo ruxooñeme cueʼ yoo ne ra nabé nalisu. Ximodo rúnime nga yaʼ. Qué gápadime xiixa ni uquiidiʼ laame cueʼ yoo ca casi ti resistol. Cada tobi de ca bicuini name ne ñeeme napa ti esponja huiiniʼ ne luni napa jma guicha huiiniʼ ni napa ruedahuiiniʼ punta. Guiráʼ nga racané laame guicame ti lugar sin guiábame. Ca hombre ni ruundaʼ de ca maniʼ ca nabé ridxagayaacabe ni napa naʼ ne ñee manihuiiniʼ ca ne nácabe pa ñanda ñúnicabe xiixa casi laani la? zanda iquiiñecabe ni para guquiidicabe ti cosa sin guiladiʼ.e

18. Xi naquiiñeʼ gúninu para cadi guixélenu de ni nachaʼhuiʼ.

18 Xi zanda guizíʼdinu de geco ca yaʼ. Biblia cudii conseju riʼ laanu: «Laucaa ná ni nadxabaʼ, ne lachinanda [«cadi guixéletu de», NM] ni nachaʼhuiʼ» (Rom. 12:9). Guiráʼ ca cosa malu nuu lu guidxilayú riʼ zanda gucaa cani laanu maʼ cadi chinándanu ca conseju stiʼ Dios. Casi pa gaca xhamígunu cani runinenu dxiiñaʼ ne cani rinenu scuela o gúninu xcaadxi cosa ni cadi jneza. Naquiiñeʼ gápanu laanu de ca binni ni qué runi ni na ca ley stiʼ Dios purtiʼ laacabe zucaacabe laanu maʼ cadi guzúʼbanu stiidxaʼ Dios. Cadi gudiʼnu lugar gucaacabe laanu gúninu zacá. Stiidxaʼ Dios cayabi laanu: «Cadi guiníʼ íqueluʼ nabé nuu xpiaaniluʼ» (Pro. 3:7). Naquiiñeʼ chinándanu conseju ni bidii Moisés xquidxi Dios dxiqué: «Naquiiñeʼ guidxíbiluʼ Jiobá, Dios stiluʼ. Naquiiñeʼ gúniluʼ ni nabe, ne cadi guixéleluʼ de laabe» (Deu. 10:20). Pa qué guixélenu de Jiobá zusihuínninu zinándanu ejemplu stiʼ Jesús purtiʼ laabe bicaa íquebe gúnibe ni nachaʼhuiʼ ne gucananaláʼdxibe ni nadxabaʼ (Heb. 1:9).

Ni rusiidiʼ cani bizáʼ Dios laanu

19. 1) Xi guiráʼ guenda stiʼ Jiobá ruuyaluʼ lu cani bizaʼbe. 2) Xi ribeendunu ora guizíʼdinu nabé nuu xpiaaniʼ Dios.

19 Casi maʼ bidúʼyanu ca, guiráʼ cani bizáʼ Jiobá rusihuinni dxíchicani ca guenda stibe ne rusiidiʼ cani laanu stale cosa. Pa guidúʼndanu de laacani zacané cani laanu guidúʼyanu pabiáʼ nuu xpiaanibe. Naquiiñeʼ chinándanu ca conseju stiʼ Jiobá purtiʼ laabe nga jma nuu xpiaanibe que binni, ne pa gúninu zacá zabáninu nayecheʼ yanna ne zápabe laanu despué (Ecl. 7:12). Zudiʼnu cuenta dxandíʼ ni na ca diidxaʼ ni cá lu Proverbios 3:13, 18: «Nayecheʼ nga hombre ni nuu xpiaaniʼ ne ni riene [...]. Casi ti yaga ni rudii guendanabani la? guendanuuxpiaaniʼ ca laaca zudii guendanabani cani guyubi ni, ne ziuu binni nayecheʼ pa qué gusaana de gapa ni».

[Cani cá ñee yaza]

a Runi invitardu guiráʼ cani nahuiiniʼ gúʼndacaʼ ca revista ni zeeda ñee yaza stiʼ tema riʼ ne ora guicábicaʼ guiniʼcaʼ ni biindacaʼ lúcani.

b Para gánnaluʼ jma de birí ni ruchuuguʼ bandaga ca biiyaʼ revista ¡Despertad! 22 stiʼ marzo 1997, yaza 31, ne 22 stiʼ mayo 2002, yaza 31.

c Para gánnaluʼ jma de damán ca biindaʼ ¡Despertad! 8 stiʼ septiembre 1990, yaza 15 ne 16.

d Para gannuʼ jma de ca gusú ca zanda gúʼyaluʼ revista ¡Despertad! 8 stiʼ marzo 1977, yaza 11.

e Para gánnaluʼ jma de geco ca biindaʼ ¡Despertad! stiʼ abril 2008, yaza 26.

Rietenalaʼdxuʼ la?

Xi rizíʼdinu de...

• ... birí.

• ... damán.

• ... gusú.

• ... geco.

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 16]

Ñee rúninu dxiiñaʼ casi birí ni ruchuuguʼ bandaga riʼ la?

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 17]

Ñee ruyúbinu ra guilanu casi runi damán riʼ la?

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 18]

Ca xpinni Cristu zeeda gácacaʼ casi ca gusú purtiʼ qué rucueeza gastiʼ laacaʼ

[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 18]

Ca xpinni Cristu qué rixélecaʼ de ni nachaʼhuiʼ cásica geco riʼ qué riladiʼ de ra guiʼdiʼ

[Credit Line 18]

Stockbyte/Getty Images

    Libru ne revista zapoteco del Istmo (1993-2025)
    Biteeguʼ sesión
    Bizulú sesión
    • diidxazá
    • Compartir
    • Configuración
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Modo iquiiñeʼ ni
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Bizulú sesión
    Compartir