Rudiéʼ xquíxepeʼ Dios neca huazaacaʼ stale desgracia—Ximodo gucané Biblia naa para bineʼ huantar
Enrique Caravaca Acosta guníʼ ni bizaaca
Qué ziuu dxi guiaandaʼ naa ni bizaaca 15 stiʼ abril 1971, dxi ziaa ra ranchu zigannaʼ binnilidxeʼ. Cumu maʼ napa dxi de biree ralidxeʼ la? maʼ nuaa guuyaʼ laacabe. Ni caníʼ iqueʼ nga pa zadxelaʼ guiráʼ binnilidxeʼ ra yoo o tu guidxaagalú naa primé. Nin qué liica nidiʼdiʼ ndaaniʼ iqueʼ pa chiguuyaʼ xiixa cosa feu: ¡ora yendayaʼ raqué biiyaʼ maʼ biiticabe jñaa ne xhonna binni!
GUIZÁʼ bidxibeʼ. Xiñee gúticabe yaʼ. Qué nidxelaʼ xi ñuneʼ ne qué ñuuyadiáʼ guirutiʼ neza raqué. Xi guneʼ yanna yaʼ. Ante gabeʼ laatu xiruʼ guca la? racaladxeʼ gánnatu xcaadxi de naa. Zacá zanda gánnatu ximodo bineʼ sentir dxi que ne ora gupaʼ xcaadxi guendanagana.
Ximodo gúcadu Testigu
Guleʼ Quirimán, ti lugar nuu gaxha de guidxi Nicoya (Costa Rica). Bixhozeʼ ne jñaa, naa ne ca bicheʼ ne bizanaʼ gulézadu ndaaniʼ ti ranchu. Ne neca gúcadu católicu qué ñuuláʼdxidu caadxi cosa ni bisiidicabe laadu ne guyuu stale cosa ni gunabadiidxadu peru qué nicábicabe laadu. Lu 1953, dxi napaʼ 37 iza, yeganna ti hombre laadu.
Ti dxi siadoʼroʼ, guyé ti hombre láʼ Anatolio Alfaro ralídxidu para gabi laadu pa zazíʼdidu ni cá lu Biblia. Bixhozeʼ ne jñaa, tobi de ca bicheʼ, bizanaʼ ne ti xhamiga ni yeganna laadu dxi que ne naa guridu para gucaadiágadu laabe. Bisiénebe laadu caadxi cosa ni rusiidiʼ Biblia ne biindanebe laadu stale textu stini. Guidubi dxi que gunabadiidxadu laabe stale cosa dede gunda galaa gueelaʼ.
Biaana Anatolio ralídxidu gueelaʼ que ne guidubi sti dxi que. Biéchedu stale ora bíʼyadu modo cusiénebe laadu cani rinabadiidxadu ne jmaruʼ si ora guluiʼbe ni laadu de lu Biblia. Guiráʼ ni bisiidibe laadu que nabé gucaneni binnilidxeʼ. Guníʼ íquesidu guiráʼ ni maʼ bizíʼdidu que, bidiʼdu cuenta dxandíʼ ngue guiráʼ ni bisiidibe laadu. Dede dxiqué, guiradu maʼ zúbadu guiráʼ gueelaʼ para guidúʼndadu ca revista ne ca libru ni bidii Anatolio laadu. Nagana huiiniʼ gúcani purtiʼ gastiʼ biaaniʼ dxiqué. Ne para cadi gó biuxi laadu la? cada tobi de laadu rigúʼñeedu ndaaniʼ ti sacu naroʼbaʼ ra ridxá papa.
Gudiʼdiʼ si xhoopaʼ beeu maʼ guyuaanisaʼ ne laaca guyuunisa bixhozeʼ ne jñaa ne xhupa binnilidxeʼ. Oraqueca bizulú bicheechedu diidxaʼ de yoo pur yoo. Guizáʼ guyuuláʼdxidu guiráʼ ni bizíʼdidu que, ngue runi para laadu gastiʼ ngue rizadu chupa hora ne nuu tiru maʼ ziuudu deche maniʼ para chindadu Carrillo, ti guidxi ra ridagulisaa ca testigu stiʼ Jiobá. Anatolio qué nusaana de niganna laadu para nusiidiʼ laadu ni cá lu Biblia. Despué bizulú guca ti guendaridagulisaa ralídxidu ra guyuu xhono binni. Guirácabe guyuunísacabe despué. Qué nindaa diʼ biniisi grupu huiiniʼ que ne maʼ bidagulisaa gande binni raqué.
Bineʼ jma lu xhiiñaʼ Dios
Ca testigu stiʼ Jiobá de Costa Rica, biʼniʼ invitarcaʼ xcaadxi xpinni Cristu ni zanda guni jma lu xhiiñaʼ Dios. Lu 1957 bizuluáʼ dxiiñaʼ riʼ. Guizáʼ galán dxiiñaʼ que. Chupa chonna biaje guzayaʼ stubeʼ stale hora para yendayaʼ ralidxi ca binni ni nabeza jma zitu. Cadi guiráʼ diʼ ora bicaadiaga binni naa. Rietenaladxeʼ biaʼ chonna biaje bireecabe luaʼ ne ti machete ne guníʼcabe zuuticabe naa pa qué guiniéʼ tu naa ne xi cayuneʼ raqué.
Lu ca iza stiʼ 1950 que nagana para chindá binni ra nuu ca yoo ni nuu jma zitu que. Primé la? purtiʼ nabéʼ ca neza que ne nuucani lade guiʼxhiʼ. Ne guyuu caadxi lugar ra zanda chindá binni ne maniʼ si. Laaca guyuu biaje gudídidu guiiguʼ ne stale biaje gúsidu ra na pampa. Nabé bichiichi biuxi laadu, ne guyuʼdu cuidadu neza zizadu purtiʼ nuu stale beendaʼ ne beʼñeʼ raqué. Neca zaqué guizáʼ guyuuladxeʼ gacaniáʼ binni gunibiáʼ Jiobá Dios. Nabé nayecheʼ ribiguetaʼ ralidxeʼ purtiʼ maʼ bisiideʼ binni ni cá lu Biblia. Ora runeʼ dxiiñaʼ riʼ ne ora ruundaʼ Biblia guiráʼ dxi gucanécani naa para gannaxhieeʼ Dios jma ne chuaa jma gaxha de laabe.
Chaahuiʼ chaahuiʼ maʼ bidiicabe naa xcaadxi dxiiñaʼ guneʼ. Jma de chii iza yegannaʼ gadxé gadxé neza binni ridagulisaa guiráʼ semana para gacaniáʼ laacaʼ iguidxi fe sticaʼ. Cumu gucaʼ huaraʼyaʼ la? ngue runi maʼ qué ñanda ñuneʼ dxiiñaʼ sicarú que. Peru qué nusaanaʼ de nucheecheʼ diidxaʼ biaʼ gúndatiʼ.
Ra bizulú ca desgracia que
Lu 1971 nuaa Nicoya, ora guníʼ iqueʼ chigannaʼ binnilidxeʼ. Primé ca ni biiyaʼ ora guyuaa ndaaniʼ yoo que nga nexheʼ jñaa layú, dxiqué maʼ nápabe 80 iza. Bicuaagucabe laabe ne bicuícabe gudxíu laabe. Cacaaruʼ jñaa bi ora bidxiñaʼ laa, peru qué nindaa gútibe ndaaniʼ nayaʼ. Ora biiyadxiéʼ neza ra guzina que biiyaʼ nexheʼ gunaa ni runi guendaró ralidxeʼ laaca maʼ guti, gunaa que ndaʼ maʼ napa xhono beeu de nacaxiiñiʼ. Peru cadi ngue si, ra guzayaʼ sti ndaa que biiyaʼ nexheʼ ti gunaa Testigu lu neza que maʼ guti, ne ndaaniʼ bañu que biiyaʼ xiiñihuiiniʼ gunaa ni runi guendaró que laaca maʼ guti. Óraque guníʼ iqueʼ tu bicuaagu ne bicuí gudxíu guirácabe ne xiñee.
Ora biree de ralidxeʼ biiyaʼ bixhozeʼ laaca bidiicabe ti tiru ique, ¡peru nabánirube! Bixooñeʼ ziaa ralidxi bicheʼ ni riaana quince minutu de ralidxeʼ ne raqué gunnaʼ biiticabe sti gunaa ne xiiñiʼ. ¡Laguiníʼ ique si ximodo guyuaa ora gunnaʼ ti sobrinuaʼ de 17 iza biiti guirácabe! Baʼduʼ que cadi Testigu diʼ laa ne huará xquendabiaaniʼ, bixooñebe ne guirutiʼ ñanna paneza zebe. Oraqueca biyúbicabe laabe guidubi Costa Rica.
Nabé bieeteʼ lu noticia de ni bizaaca que ndaaniʼ guidubi guidxi que. Bidxela puliciá laabe despué de ti semana, biiyacabe laabe naazebe ti gudxíu naroʼbaʼ ne ti pistola calibre 22, ni bitoocabe lube neca nánnacabe huará xquendabiaanibe. Gútibe de ti tiru ora canaazecabe laabe.
Ora canayúbicabe laabe que la? stale tu gudxi naa guiree de raqué purtiʼ zándaca guibiguetaʼ sobrinuaʼ que para guuti naa. Peru qué nináyadiaʼ nusaanaʼ binnilidxeʼ ne ca xpinni Cristu ni ridagulisaanécabe. Despué de bineʼ orar Dios la? biaanaʼ raqué.
Deche ca deche guca ca desgracia que
Sti iza si bibani bixhozeʼ. Ne ti bizanaʼ ni laaca naca xpinni Dios biiticabe laa lu sti iza que. Sti biaje ca biʼniʼ sentir binnilídxidu ne ca xhamígudu pabiáʼ naná nga gati ti binni ni nadxiidu. Qué zanda diʼ guidxelaʼ ximodo guiniéʼ pabiáʼ triste guyuaa ca dxi que. Peru rudiéʼ xquíxepeʼ Jiobá purtiʼ bidii naa stipa ni caquiiñeʼ para ganda guneʼ huantar guiráʼ ni bizaacaʼ que.
Iza 1985 bizaacaʼ sti cosa nabé triste, ora guyaa San José, capital stiʼ guidxi que. Guyaa raqué purtiʼ guca ti cursu de chonna gubidxa para ca binnigola ni zaniruʼ lade ca xpinni Cristu, nabé bidiini stipa naa para guneʼ ni na Jiobá. Lunes que biree siadoʼroʼ para guicaa carru guibiguetaʼ xquidxeʼ. Peru ante chindayaʼ ra riree ca carru que bireecabe luaʼ ne gudiécabe yanneʼ dede bilá ñuuticabe naa. Cumu nabé nagueenda gúcani la? qué ñanda diʼ ñuuyaʼ lú ca gubaanaʼ que. Pur ni bizaaca riʼ maʼ qué ñanda nucaa ridxi casi runi ca binni de Guanacaste. Ca hombre de raqué rucaacaʼ ti ridxi nadipaʼ para ugapadiúxicaʼ o para ganna binni maʼ nuucaʼ raqué.
Lu 1979 bichaganayaʼ Celia, ti xpinni Cristu ni nabé riuulaʼdxiʼ guiráʼ ni zeeda lu Biblia. Guiráʼ dxi ridúʼndadu ni ne ruyúbidu guiénedu ni. Guizáʼ biuubaʼ ladxiduáʼ dxi gútibe de cáncer lu julio stiʼ iza 2001. Nuu tiru ora maʼ nuaa stubeʼ, riníʼ iqueʼ zadxiña dxi guiásabe ne nga rusiecheʼ naa (Juan 5:28, 29).
Nuaa nayecheʼ neca maʼ bizaacaʼ stale cosa
Neca huazaacaʼ stale desgracia la? huayacanécani naa para gusihuinneʼ pabiáʼ fe napaʼ Dios ne pabiáʼ ruzuubaʼ stiidxabe (Santiago 1:13). Cumu nannaʼ tutiica binni zanda gueeda guizaaca xiixa desgracia ni cadi cabeza la? nga huayacané naa para cadi guiníʼ iqueʼ xiñee huazaacaʼ stale cosa (Eclesiastés 9:11). Ne laaca nannaʼ nabáninu lu ca dxi «jma nagana», purtiʼ nabé malu binni, nabé ridíndecaʼ ne qué randa rucueezacaʼ laacaʼ (2 Timoteo 3:1-5). Nabé racané ejemplu stiʼ Job naa. Laabe gudíʼdibe stale guendanagana, guti ca xiiñibe, gúpabe ti guendahuará nabé feu ne binítibe guiráʼ ni gúpabe, neca zaqué guniʼbe: «Qué chuʼ dxi gusaana binni de gusisaca lá Jiobá». Bidii Dios laabe stale ndaayaʼ pur qué nucheebe (Job 1:13-22; 42:12-15). Guiráʼ cani ruundaʼ lu Biblia racanécani naa para chuaa nayecheʼ neca huayapaʼ stale guendanagana.
Jiobá laaca huayacané naa para cadi gusaanaʼ laa. Ni riguixhedxí ladxiduáʼ nga guundaʼ Biblia guiráʼ dxi ne laani rudiini stipa naa para guneʼ huantar. Laaca runeʼ orar Dios, ne laabe riguixhedxibe ladxiduáʼ «dede iruti zanda guiene ximodo ni» (Filipenses 4:6, 7). Nga runi, maʼ qué ricá iqueʼ guiráʼ ni bizaacaʼ. Ne ora chaa ca guendaridagulisaa ca ne ora guicabeʼ lu cani laaca riguidxi fe stinneʼ (Hebreos 10:24, 25).
Nécapeʼ maʼ huaniiseʼ rudiéʼ xquíxepeʼ Jiobá, purtiʼ naparuáʼ stipa para gacaniáʼ ca xpinni Cristu, gucheecheʼ stiidxaʼ Dios ne gacaniáʼ binni guiziidiʼ ni cá lu Biblia. Guiráʼ cani runeʼ riʼ racanécani naa para cadi chuaa triste. Nga runi, neca huazaacaʼ stale desgracia rudiéʼ xquíxepeʼ Jiobá, pur huayacané naa guneʼ huantar.a
[Cani cá ñee yaza]
a Chupa iza despué de gucuá relatu riʼ guti Enrique Caravaca Acosta, dxi napa 90 iza.
[Ni caníʼ yaza 28]
Ni riguixhedxí ladxiduáʼ nga guundaʼ Biblia guiráʼ dxi ne laani rudiini stipa naa para guneʼ huantar
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 27]
Primé biaje bidiéʼ ti libana ni zeeda lu Biblia
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 28]
Maʼ raca stale iza, dxi cucheecheʼ stiidxaʼ Dios