Ca tema ni zeeda lu ca primé yaza: ñee naquiiñeʼ guidxíbinu dxi guinitilú guidxilayú la?
Ora rieeteʼ zanitilú guidxilayú, nuu tu ridxibi ni, riuulaʼdxiʼ ni o riuu triste
Xi runi sentirluʼ ora gunadiágaluʼ 21 stiʼ diciembre 2012, ti fecha ni zeeda lu calendariu stiʼ ca maya, dxi guníʼcabe zuchaa stale cosa lu Guidxilayú. Zándaca pur ni guníʼ íqueluʼ ñacaʼ bidxíbiluʼ, guyuuláʼdxiluʼ ñácani o guluuni lii triste. Ñee nga nga sti fecha guníʼcabe zanitilú Guidxilayú ne maʼ qué ñaca ni la?
Xi riníʼ íqueluʼ ora runadiágaluʼ «iluxe guidx[i]layú» ni rieeteʼ lu Biblia (Mateo 24:3). Nuu binni ridxibi ora guiníʼ ique zacaguí Guidxilayú riʼ. Xcaadxi riuulaʼdxiʼ guʼyaʼ modo nácabe zanitilú ni. Ne stale maʼ biree gana gunadiaga maʼ cadxiña dxi guinitilú guidxilayú. Yanna, ñee rábiluʼ runi sentírcabe zacá pur ca cuentu ni ruzáʼ si binni ne cadi pur ni na Biblia la?
Zándaca dede zadxagayaaluʼ gánnaluʼ xi ruzeeteʼ Biblia de dxi guinitilú guidxilayú. Luni zeeda caadxi razón ni zucaa laanu gacaláʼdxinu guedandá dxi ca; peru laaca rieeteʼ luni zándaca zareʼnu gana ora maʼ cabézanu ni pa guiníʼ íquenu candaa para guedandá ni. Nga runi, cayuni invitardu lii gúʼyaluʼ ximodo cacabi Biblia tapa cosa ni nabé rinabadiidxaʼ binni de dxi guinitilú guidxilayú.
Ñee zacaguí Guidxilayú la?
SICARÍʼ NA BIBLIA: «Guluu [Dios] guidxilayú riʼ ra naquiiñeʼ guiaanani; qué ziuu dxi guiniibini de ra nuuni» (SALMO 104:5).
Qué zacá guí diʼ Guidxilayú riʼ ne nin sti cosa qué zunitilú ni, ni rusiidiʼ Biblia nga qué ziuu dxi gusaana de guibani binni ndaaniʼ Guidxilayú riʼ. Sicaríʼ na Salmo 37:29: «Cani runi jneza ca zacaacaʼ guidxilayú, ne zabánicaʼ luni guiráʼ dxi» (Salmo 115:16; Isaías 45:18).
Dxi biluxe bizáʼ Dios Guidxilayú guníʼ «nabé galán cani», ne dede yanna zacá nga ruuyabe cani (Génesis 1:31). Lugar de niguixhe ique Dios nunitilú Guidxilayú, ni caniʼbe zúnibe nga «zuniti[lube] cani binitilú guidxilayú». Ni na ca diidxaʼ ca nga qué zudiibe lugar guni feu binni Guidxilayú dede maʼ qué ganda gacachaahuiʼ ni (Apocalipsis 11:18).
Zándaca guiníʼ íqueluʼ ca diidxaʼ ni cá lu 2 Pedro 3:7 ra na: «Ibáʼ ne guidxilayú ni nuu yanna ri la? [...] ma gudixhe Dios unitilú ni ne gui». Ñee caníʼ textu riʼ zacaguí Guidxilayú ra nabézanu riʼ la? Lu Biblia nuu xi riníʼ ca diidxaʼ guibáʼ, guidxilayú ne guí. Casi rieeteʼ lu Génesis 11:1: «Guiráʼ ca binni ni nuu lu guidxilayú que guniʼcaʼ ti diidxaʼ si». Lu diidxaʼ hebreu ra gucuá Biblia primé na «diidxaʼ ni guníʼ guidxilayú», raríʼ biquiiñecabe diidxaʼ «guidxilayú» para guníʼcabe «binni».
Ca versículo ni cá ante de 2 Pedro 3:7 cusihuínnicani nuu xi riníʼ ca diidxaʼ guibáʼ, guidxilayú ne guí ni rieeteʼ lu textu ca. Versículo 5 ne 6 cuzeeteʼ binitilú Nisaguié Naroʼbaʼ ni biaba tiempu stiʼ Noé guibáʼ ne guidxilayú ni guyuu dxiqué, peru cadi Guidxilayú ra nabézanu riʼ nga binitilú. Nisaguié Naroʼbaʼ que binitilú ti «guidxilayú», o ca binni malu, ne binitilú «guibáʼ», o ca binni ni cayuni mandar dxiqué (Génesis 6:11). Ngaca nga ni riníʼ ca diidxaʼ ni zeeda lu 2 Pedro 3:7 ra cayeeteʼ zanitilú guiráʼ xixé binni malu ne ca gobiernu ni qué runi ni jneza, casi ñaca nicáguicaʼ.
Xi zazaaca ora guinitilú guidxilayú
SICARÍʼ NA BIBLIA: «Canitilú guidxilayú ne irá ni nuu ndaani ni que, peru qué ziuu dxi initilú ni guni ni na Dios» (1 JUAN 2:17).
Cadi «guidxilayú» ra nabézanu riʼ nga cayeeteʼ chiguinitilú, sínuque ca binni ni cadi cayuni ni na Dios. Cásica raxha doctor xiixa tumor ni maʼ napa cáncer para cadi gatiʼ tuuxa la? zacaca zaxha Dios ca binni malu o zunitilube laacaʼ ti ganda guibani ca binni nachaʼhuiʼ nayecheʼ lu Guidxilayú riʼ (Salmo 37:9). Nga rusihuinni galán nga dxi «iluxe guidx[i]layú».
Ne rihuinni zacá ni pur modo huatiixhicabe ca diidxaʼ «iluxe guidx[i]layú» lu caadxi Biblia, nuu ra rucaacabe ni: «Zaluxe modo nabani binni yanna» (Mateo 24:3; Biblia Textual). Pa qué zanitilú Guidxilayú riʼ ne ziuuruʼ binni luni despué, ñee cadi riníʼ nga zuchaa modo nabani binni la? Zacapeʼ nga rusiene Biblia zaca ni, purtiʼ stale biaje rieeteʼ de «ca cosa ni gueeda» (Lucas 18:30, TNM).
Sicaríʼ guníʼ Jesús de tiempu ca: «Dxi guzulú gaca guiráʼ cosa nacubi». Dxi ca zuni chaahuibe lu Guidxilayú riʼ ti guibani binni luni casi gucalaʼdxiʼ Dios nibani binni luni dede primé que (Mateo 19:28, Dios habla hoy, 2002). Óraca maʼ zanda gápanu ca ndaayaʼ riʼ:
Ti paraísu lu Guidxilayú riʼ ra maʼ qué ziuu ni guchibi binni ne qué ziaadxaʼ gastiʼ laacaʼ (Isaías 35:1; Miqueas 4:4).
Dxiiñaʼ risaca ne ni zusiecheʼ binni (Isaías 65:21-23).
Maʼ qué zaca huará binni (Isaías 33:24).
Zaca binni nahuiiniʼ sti biaje (Job 33:25).
Ziasa ca binni ni maʼ guti (Juan 5:28, 29).
Pa gúninu «ni na Dios» qué zadxíbinu dxi guinitilú guidxilayú, o ca cosa malu, sínuque zabézapenu dxi ca.
Dxandíʼ nga mayaca guinitilú guidxilayú la?
SICARÍʼ NA BIBLIA: «Ora guʼya tu gaca irá nga, ma nanna tu ma bidxiña dxi guni mandar Dios» (LUCAS 21:31).
Lu libru The Last Days Are Here Again (Maʼ bibiguetaʼ ca últimu dxi), bicaa profesor Richard Kyle ca diidxaʼ riʼ: «Guiráʼ ca cosa ni málasi cazaaca ne guiráʼ guendanagana ni nuu rucaacani binni guiníʼ mayaca guinitilú guidxilayú», ne jmaruʼ si rúnicabe zacá ora qué randa riénecabe xiñee cayaca stale cosa.
Peru ora guníʼ cani riguixhená xi zaca dxi mayaca guinitilú guidxilayú cadi bíʼnicabe ni purtiʼ guníʼ íquecabe gusiénecabe xiñee cayaca stale cosa feu dxi bibánicabe, sínuque Dios peʼ gudxi laacabe gucaacabe xi guiráʼ nga zazaaca dxi mayaca guinitilú guiráʼ cosa malu. Biiyaʼ caadxi diidxaʼ ni rieeteʼ lu Biblia zazaaca ne guníʼ ique pa cayaca ni nácani yanna.
Guendaridinde, guendarindaana, guendahuará malu ne xu (Mateo 24:7; Lucas 21:11).
Zadale guendaquéiquiiñeʼ (Mateo 24:12).
Zunitilú binni guidxilayú (Apocalipsis 11:18).
Zannaxhii binni laca laa, zannaxhii bidxichi ne zuyubi ni chuulaʼdxiʼ si, peru qué zannaxhii Dios (2 Timoteo 3:2, 4).
Maʼ qué ziuu ca familia ca tobi si (2 Timoteo 3:2, 3).
Qué zuni cré binni pa mayaca guinitilú guidxilayú, neca cahuinni dxichi zacá ni (Mateo 24:37-39).
Zareeche ca diidxaʼ nacubi ne galán stiʼ Reinu stiʼ Dios lu guidubi naca Guidxilayú (Mateo 24:14).
Jesús guníʼ ora gúʼyanu «cayaca irá» ca cosa ca la? zacanécani laanu gánnanu mayaca guedandá dxi guinitilú guiráʼ cosa malu (Mateo 24:33). Ca testigu stiʼ Jiobá nanna dxíchicaʼ guiráʼ ni cazaaca yanna cusihuínnicani dxandíʼ ni, nga runi rusiidicabe binni cani runi crécabe ndaaniʼ 236 guidxi roʼ.
Ñee purtiʼ si qué huayaca ni huaníʼ binni de dxi guinitilú guidxilayú riníʼ nga qué ziuu dxi gaca ni la?
SICARÍʼ NA BIBLIA: «Ruluíʼ gasti chi gaca, nuu dxí guidxi, mala inaaze be laaca casi rinaaze yuuba ti gunaa ora ma gunda dxi gapa baʼduʼ. Zacá zazaaca cabe, ne óraque ma qué zalá cabe» (1 TESALONICENSES 5:3).
Biblia ruchaaga ora guinitilú guidxilayú casi dxi gapa ti gunaa xiiñiʼ: napa xidé gápabe yuubaʼ ne málasi guzuluni. Yanna, dxi mayaca guinitilú guidxilayú zanda guchaaganu ni ora maʼ nacaxiiñiʼ gunaa ca, purtiʼ zeʼ dxi jma zuuyabe xcaadxi seña ni zusihuinni mayaca gale xiiñibe. Neca qué gápabe xiiñibe dxi gudixhe doctor ca la? nánnabe maʼ qué zandaa zale xiiñibe. Zacá nga ora mayaca guinitilú guidxilayú, neca qué huayaca ni dxi huaguixhe binni gaca ni la? guiráʼ ni cayaca yanna cusihuínnicani maʼ nabézanu «ora mayaca izaa xhi guidxilayú» (2 Timoteo 3:1).
Zándaca guiniʼluʼ sicaríʼ: «Pa rihuinni dxichi mayaca guizaa xhi guidxilayú, xiñee nuu stale binni qué rudii cuenta yaʼ». Lu Biblia maca rieeteʼ ora mayaca guidxiña dxi guinitilú guidxilayú, stale binni qué zulabi ca seña ni cusihuinni maʼ gaxha nuu ni. Lugar de guʼyaʼ binni jma naxoo modo nabáninu lu ca últimu dxi riʼ la? laga zúnicaʼ burla ne zaniʼcaʼ: «Ma guti ca bixhoze gola du, peru ze ru guidxilayú cásica laa dxi nabani cabe ne dede dxi uyáʼ ni» (2 Pedro 3:3, 4). Ni riníʼ ca diidxaʼ ca nga zahuinni dxichi gunáʼ nga ca seña ni culuíʼ mayaca guinitilú guidxilayú, peru stale binni qué zulabi cani (Mateo 24:38, 39).
Lu tema riʼ zeeda chupa chonna si de cani ruzeeteʼ Biblia zazaaca para gánnanu mayaca guidxiña dxi guinitilú guidxilayú.a Ñuuláʼdxiluʼ ñánnaluʼ jma de laani la? Pa zacá ni, runi invitardu lii guyúbiluʼ ca testigu stiʼ Jiobá ne guinábaluʼ laacabe gusiidicabe lii sin quíxeluʼ. Zanda guʼndanécabe lii ralídxiluʼ o ra tiica chuuláʼdxiluʼ ne dede zanda guʼndanécabe lii pur teléfono. Ni naquiiñeʼ si gúniluʼ nga cueeluʼ ti tiempu huiiniʼ, ne zabeenduluʼ stale cosa.
a Pa riuuláʼdxiluʼ gánnaluʼ jma de laani la? biiyaʼ tema ni láʼ «Ñee nabáninu lu ca “últimu dxi” la?» ni zeeda lu capítulo 9 stiʼ libru Xipeʼ ndiʼ cusiidiʼ Biblia, ni biʼniʼ ca testigu stiʼ Jiobá.