Lii zanda guibániluʼ sin qué chuʼ dxi gátiluʼ
STALE binni ni nuu ndaaniʼ ti religión racaláʼdxicaʼ guibánicaʼ sin qué chuʼ dxi gáticaʼ. Neca gadxé gadxé modo riníʼ ca binni ni rusiidiʼ ndaaniʼ cani modo gueeda gácani la? guirácabe racaláʼdxicabe guibánicabe galán sin qué chuʼ dxi gáticabe. Ñee laaca riuuláʼdxiluʼ guibániluʼ zacá la? Xiñee stale tu runi cré ziuu ti dxi zabani binni sin qué chuʼ dxi gati. Ñee zanda guibani binni sin qué chuʼ dxi gati la?
Dede dxi bizáʼ Dios primé hombre ne primé gunaa lu Guidxilayú riʼ, guluube ndaaniʼ ladxidoʼcaʼ guibánicaʼ sin qué chuʼ dxi gáticaʼ. Ne Stiidxaʼ Dios ruzeeteʼ ni: «Guluu [Dios] ndaaniʼ ladxidoʼcaʼ cadi liica guiluxe ca dxi sticaʼ» (Eclesiastés 3:11).
Peru, para ñanda nibani Adán ne Eva lu Guidxilayú riʼ sin qué ñuu dxi ñáticaʼ la? naquiiñeʼ nusihuínnicabe Jiobá si nga napa derechu guiníʼ xii nga ni jneza ne ni cadi jneza. Pa ñúnicabe ni zacá la? Jiobá nudii lugar nibánicabe sin qué ñuu dxi ñáticabe ndaaniʼ jardín ni guyuu Edén, lugar ra bidiibe laacaʼ que (Génesis 2:8; 3:22).
Biníticabe guendanabani ni qué zaluxe que
Stiidxaʼ Dios na bizuhuaa Jiobá ti «yaga stiʼ guendananna ni jneza ne ni cadi jneza» ndaaniʼ jardín que ne gúdxibe Adán ne Eva cadi gocaʼ cuananaxhi stiʼ yaga que, purtiʼ pa gócabe ni záticabe (Génesis 2:9, 17). Pa laacabe qué ñócabe cuananaxhi stiʼ yaga que la? nusihuínnicabe cuzuubacabe Stiidxaʼ Dios. Peru pa laacabe gócabe ni la? zusihuínnicabe qué racaláʼdxicabe guni mandar Dios laacabe. Peru Adán ne Eva qué ninacaʼ nuzuubacaʼ Stiidxaʼ Dios ne gudocaʼ cuananaxhi ni biʼniʼ mandar Dios laacaʼ cadi gocaʼ. Ra bíʼnicabe ngue, bisihuínnicabe nuucabe ladu stiʼ Binidxabaʼ, ti ángel ni bicaalú Dios. Cumu Dios runi ni jneza la? guníʼ qué zanda guibani Adán ne Eva sin qué chuʼ dxi gáticaʼ (Génesis 3:1-6).
Ante gucheecabe, Dios bidii lugar cuícabe xi racaláʼdxicabe guicaacabe: pa racaláʼdxicabe guibánicabe la? o gáticabe. Cumu bicheecabe la? gupa xidé gúticabe. Adán, Eva ne ca xiiñiʼ la? qué ñápacaʼ ti alma ni qué rati. Ne laaca qué ñápacabe ti nisa ni runi milagru ni ganda gacané laacabe guibánicabe jma xadxí.a
Cumu qué nuzuubaʼ Adán stiidxaʼ Dios la? guiráʼ ca xiiñibe gucaná. Ximodo yaʼ. Apóstol Pablu cusiene ni: «Pur tobi hombre biuu enda ruchee ndaani guidxilayú, ne guti be purti bichee be, ne zacá ucuá enda guti que irá xixé binni, purti laca bichee caʼ» (Romanos 5:12).
Zanda guibáninu sin qué chuʼ dxi gátinu
Apóstol Pablu bizeeteʼ zeeda gácanu casi ca esclavu ni bibani lu primé siglu que. Cumu bisaanané Adán ne Eva laanu donda la? nga runi nin tobi de laanu qué zanda guilá de lu naʼ guendaguti, casi ñaca nicanu «yaga lu ná pecadu» (Romanos 5:12; 6:16, 17). Ne nicárunu «yaga lu ná pecadu» pa ñaca qué nudii Jiobá ti binni para nulá laanu, purtiʼ lu ley stibe rinabaʼ gácani zacá. Pablu guníʼ: «Cásica udxiʼba donda ique irá xixé binni runi ti hombre [Adán] ni bichee la? zaqueca pur tobi hombre ni biʼni jneza, zaxá stonda caʼ, ne zapa ca enda nabani». Para gunda bixiá donda stiʼ binni la? gupa xidé «beda gati Cristu, beda tixe saca ilá[nu]». Ley stiʼ Dios na caquiiñeʼ gati ti binni ni qué gapa donda para ganda guilá binni guidxilayú de lu naʼ guendaguti. Para Jiobá, guendaguti stiʼ Jesús zanda gulá binni guidxilayú de lu naʼ guendaguti ne guibánicaʼ sin qué chuʼ dxi gáticaʼ (Romanos 5:16, 18, 19; 1 Timoteo 2:5, 6).
Ca científicu ca qué zanda diʼ guidxélacabe lu cuerpu stinu ti célula ni ganda gacané laanu guibáninu sin qué chuʼ dxi gátinu. Xiñee yaʼ. Stiidxaʼ Dios na rátinu purtiʼ bicaalú primé hombre Dios ne qué niná nuzuubaʼ stiidxabe. Ngue runi, Dios bidii Xiiñiʼ para gueeda gati pur laanu ne zacá guibáninu sin qué chuʼ dxi gátinu purtiʼ zacá canabaʼ ley stiʼ Dios ni. Zacá bisihuinni Dios nadxii laanu ne rúnibe ni jneza. Yanna, tu laa zanda guilá de lu naʼ guendaguti ne guibani sin qué chuʼ dxi gati yaʼ.
Nuu binni qué liica zanda gati
Jiobá Dios qué liica zanda gati, purtiʼ Biblia na qué gápadibe paraa bizulube nin ra guilúxebe (Salmo 90:2). Jesucristu nga primé binni ni gudixhe ique Dios qué liica zanda gati. Apóstol Pablu bicaa de laabe: «Nanna nu ma biasa Cristu de lade gueʼtuʼ, ma qué zati ruʼ, ma qué zanda guni mandar enda guti laabe» (Romanos 6:9). Raríʼ Pablu guníʼ xiñee gadxé Jesús de ca binni ni runi mandar lu Guidxilayú riʼ, purtiʼ laabe nabe «qué ziuu dxi gati Jesús». Nga runi gastiʼ zanda guuti Jesús (Hebreos 7:15-17, 23-25; 1 Timoteo 6:15, 16).
Peru cadi Jesús si diʼ nga gudixhe ique Dios guibani sin qué chuʼ dxi gati. Ca binni ni gulí Dios pur espíritu santu, cani gulibe para gácacaʼ rey guibáʼ, ora laacaʼ guiásacaʼ lade gueʼtuʼ maʼ qué liica zanda gáticaʼ (Romanos 6:5). Apóstol Juan guníʼ 144,000 binni nga zacaa ndaayaʼ riʼ (Apocalipsis 14:1). Ca binni riʼ laaca qué liica zanda gáticaʼ. Pablu guníʼ de laacabe: «Qué zanda chuʼ cuerpu ni napa nu ndaani guidxilayú ri ra runi mandar Dios [...]. Purti zaxidxi trompeta que ne óraque zandisa Dios ca gueʼtuʼ, ne ziasa né ca ti cuerpu ni qué ziuʼdxuʼ, ne zuchaa be irá nu. Purti riquiiñe aca cuerpu ni riuʼdxu ne ni rati ri ti cuerpu ni qué zati». Casi ridúʼyanu riʼ, maʼ qué liica zanda diʼ gati ca binni ni rindisa Dios zacá (1 Corintios 15:50-53; Apocalipsis 20:6).
Nabé risaca nga ni culuíʼ Dios laanu riʼ. Guníʼ ique si: ca ángel ca bizáʼ Dios laacaʼ para qué chuʼ dxi gáticaʼ, peru pa laacaʼ gucheecaʼ la? zanda guutibe laacaʼ. Xiñee rininu zanda gáticabe yaʼ. Purtiʼ Biblia ruzeeteʼ zanitilú Binidxabaʼ ne guiráʼ ca ángel ni bidxiideche Jiobá (Mateo 25:41). Peru, ca binni ni chiguni mandarné Jesús guibáʼ guirutiʼ zanda guuti laacaʼ, purtiʼ dxi biʼniʼ Jiobá laacabe zacá la? maca nanna qué ziuu dxi gusaanacabe de guzuubacabe stiidxabe.
Yanna, ñee cayabi ndiʼ laanu 144,000 si nga zabani ne qué ziuu dxi gáticaʼ ne guiráʼ ca binni ni huabani lu guidxilayú riʼ qué zabánicaʼ la? Coʼ. Guidúʼyanu xiñee.
Zabani binni ndaaniʼ ti paraísu lu Guidxilayú riʼ ne maʼ qué ziuu dxi gáticaʼ
Últimu libru stiʼ Biblia cuzeeteʼ nuu stale binni ni zabani ndaaniʼ ti paraísu lu Guidxilayú riʼ sin qué gáticaʼ. Lade guiráʼ ca binni riʼ ziuu cani guiasa lade gueʼtuʼ ne maʼ nazaacacaʼ ne maʼ daʼ stipa ñeecaʼ (Apocalipsis 7:9; 20:12, 13; 21:3, 4). Guirácabe zécabe ra nuu «ti guiigu nayá guieʼ. Ne ndaani ni riree nisa ni rudii enda nabani, ne nayaʼni dxindxi ni casi vidriu. Candani ni ra nuu trono sti Dios». Guriá guiiguʼ que «zuhuaa yaga rudii enda nabani. [...] Ne riquiiñe bandaga stini para usianda binni». Óraque binadiaga apóstol Juan ridxi stiʼ Jiobá ra cayuni invitar binni: «Ni cayati nisa la? gueda gué nisa ni rudii enda nabani sin quixe gastiʼ» (Apocalipsis 22:1, 2, 17).
Ca yaga ne nisa ni maʼ bizéʼtenu riʼ cadi laa diʼ cani nga ni biyubi ca hombre ni biquiiñecaʼ química que para ganda guibánicaʼ sin qué gáticaʼ ne laaca cadi laa diʼ ni nga cani biyubi ca hombre ni nuucaʼ guibánicaʼ sin guióʼxhocaʼ. Yaga ne nisa ni cayeeteʼ lu textu riʼ zeeda gácani guiráʼ cosa ni maʼ bidii Dios laanu pur Xiiñiʼ ti ganda gaca binni casi modo gucaláʼdxibe dxi bíʼnibe laacaʼ: cadi gápacaʼ donda.
Dios gudixhe ique guibani binni ni guzuubaʼ stiidxabe ndaaniʼ Guidxilayú riʼ sin qué chuʼ dxi gáticaʼ, ne ndiʼ caʼruʼ diʼ guidxaani. Ni gudixhe ique Jiobá ca zácani purtiʼ raca guiráʼ ni riniʼbe. Salmo 37:29 na: «Cani runi jneza ca zacaacaʼ guidxilayú, ne zabánicaʼ luni guiráʼ dxi». Cumu cayéchenu pur ni chigudii Dios laanu riʼ, cásica laanu ne zaqueca ca binni ni qué ziuu dxi gati, riale de ndaaniʼ ladxidoʼno guininu ca diidxaʼ riʼ nadipaʼ: «Naroʼba ne de enda ridxagayaa irá ni runi luʼ, Señor Dios ni jma nandxóʼ. Jneza ne sicarú irá ni riguixhe luʼ, lii ni runi mandar irá guidxi. Tuu nga qué idxibi lii ne usisaca lii yaʼ, [Jiobá], purti iruti ru casi lii» (Apocalipsis 15:3, 4).
Ñee racaláʼdxiluʼ guicaaluʼ guendanabani ni qué zaluxe ni cusigaʼdeʼ Dios laanu riʼ la? Pa racaláʼdxiluʼ guicaaluʼ ni la? naquiiñeʼ gúniluʼ stipa pur cadi gusaanaluʼ de guzuubaluʼ stiidxaʼ «ni runi mandar irá guidxi». Para ganda guzuubaluʼ Stiidxabe la? naquiiñeʼ guiziidiluʼ de Jiobá ne guiziidiluʼ de Jesucristu purtiʼ pur laabe nga zanda guicaanu ni. Guiráʼ ni gacalaʼdxiʼ guni ni na Jiobá ne ganna xii nga ni jneza ne ni cadi jneza zacaacaʼ guendanabani ni qué zaluxe (Juan 17:3).
[Cani cá ñee yaza]
a Nuu tu rusiidiʼ nápanu ti alma ni qué rati. Zanda guidxélaluʼ jma ni caníʼ de laani lu folletu ¿Qué nos sucede cuando morimos?, ni biʼniʼ ca testigu stiʼ Jiobá.
[Cuadro ne dibuju/foto ni zeeda lu yaza 5]
Ni maʼ xadxí racalaʼdxiʼ binni
Lu ti poema ni gucuá Mesopotamia raca biaʼ chupa mil iza ante gueeda Jesús, cayeeteʼ guiráʼ ni biʼniʼ ti hombre risaca para ganda guidxela modo guibani binni sin guioʼxhoʼ. Poema que láʼ la epopeya de Gilgaméš. Peru, ca binni bibani Egipto gadxé ni guníʼ íquecaʼ. Laacaʼ guxúbicaʼ xiixa ladi ca gueʼtuʼ que para cadi guiuʼdxuʼ cuerpu que, purtiʼ nácabe ribániruʼ alma stiʼ gueʼtuʼ que ora rati ne ribiguetaʼ alma stiʼ para iquiiñeʼ cuerpu bisaana que. Ngue runi bichácabe stale cosa ndaaniʼ ca baʼ que purtiʼ nácabe zaquiiñeʼ binni cani ora maʼ guti.
Dxiqué guyuu caadxi binni ni gúdxicabe laacaʼ alquimista, purtiʼ biquiiñecaʼ química para gúnicaʼ ti nisa ni gacané laacaʼ para cadi gáticaʼ. Lu siglu VIII ante gueeda Jesús, zándaca biyubi ca alquimista chinu modo guibánicaʼ xadxí sin qué gáticaʼ. Ne zándaca tapa gayuaa iza ante gueeda Jesús bizulúcabe biyúbicabe xiixa nisa ni runi milagru para gacané laacabe guibánicabe jma. Biaʼ xhoopaʼ gayuaa iza beeda si Jesús, ca alquimista árabe ne europeu bíʼnicaʼ ti nisa ni ganda gacané laacaʼ para cadi gáticaʼ, ngue runi biquiiñecaʼ mercurio, azufre ne zidi de arsénico para bíʼnicabe ni. ¡Nanna panda binni guti pur güeʼ ca nisa riʼ yaʼ!
Ne laaca guyuu ti tiempu nabé bizeeteʼ binni guyuu ti lugar ra cadá nisa ni racané binni para cadi guioʼxhoʼ. Ne nácabe pa tuuxa gueʼ nisa que la? ziuu stipa ñee.
[Cuadro ne dibuju/foto ni zeeda lu yaza 7]
Ñee zareʼnu gana guibáninu sin qué chuʼ dxi gátinu la?
Nuu tu laa na zaree binni gana guibani ndaaniʼ Paraísu ca, purtiʼ cumu qué zúnicaʼ gastiʼ la? zareecaʼ gana gúnicaʼ ngueca ca ngueca. Zándaca riníʼ íquecabe zabani binni sin qué chuʼ dxi gati casi modo nabani binni yanna, ne pa zacá ñácani la? guiráʼ binni niree gana nibani zacá. Peru Dios cayabi laanu ndaaniʼ Paraísu ni chiguni ca zabani binni ne stale guendanayecheʼ purtiʼ maʼ guirutiʼ zadinde (Salmo 37:11). Pa guicaanu guendanabani ni chigudii Dios riʼ la? zápanu tiempu para gunibiaʼnu guiráʼ ni bizáʼ Jiobá, zazíʼdinu gúninu xiixa ni riuuláʼdxinu, ne laaca zanda guidúʼndanu ne guiene chaahuinu xcaadxi cosa ne gúninu ni rusiecheʼ laanu casi ca cosa ni raca nagana para laanu gúninu yanna.
Doctor Aubrey de Grey ti hombre ni ruundaʼ ximodo zanda guibani binni jma xadxí ne biindaʼ ndaaniʼ Universidad de Cambridge guníʼ: «Ca binni ni huaziidiʼ gúnicaʼ stale cosa ne nápacaʼ tiempu para gúnicaʼ la? maca nánnacaʼ xi gúnicaʼ guiráʼ dxi ne qué rireecaʼ gana de guyúbicaʼ guiziidicaʼ gúnicaʼ xcaadxi cosa». Ne Stiidxaʼ Dios na nin qué ziuu dxi gunibiáʼ binni guidxilayú guiráʼ ni maʼ bizáʼ Dios (Eclesiastés 3:11).