Jiobá bilá ne gupa ca xpinni ni bibani dxiqué
«Dios stinneʼ, gucané naa nagueendaca. Lii nga racaneuʼ naa ne rulaluʼ naa.» (SAL. 70:5.)
1, 2. 1) Pora ndiʼ rinabaʼ stale de ca xpinni Jiobá gacanebe laacaʼ. 2) Xi zándaca guinabadiidxanu, ne ximodo zánnanu pa dxandíʼ ni.
LAGA nuu ti guendaxheelaʼ de vacación gúdxicabe laacaʼ biniti xiiñidxaapacaʼ de 23 iza ne guirutiʼ tu ganna ximodo gúcani. Ne nácabe zándaca nuu tu biiti laabe. Neza zeeda guendaxheelaʼ ca para guibiguétacaʼ ralídxicaʼ la? nabé gunábacabe Jiobá gacané laacabe. Sti Testigu de 20 iza gúdxicabe laa napa ti clase guendahuará ni zaguixhe laa ne maʼ qué zanda guiniibi. Nagueendaca biʼniʼ orar hombrehuiiniʼ ca Jiobá. Ne ti gunaa Testigu, ni cusiniisi ti dxaapahuiiniʼ stiʼ de 12 iza, qué guidxela dxiiñaʼ ne qué gapa bueltu para síʼ ni gocaʼ, nga runi biʼniʼ orarbe Jiobá ne guidubi ladxidoʼbe. Lu ca ejemplu ca ridúʼyanu primeca ni runi ca xpinni Cristu ora cadíʼdicaʼ lu guendanagana nga guiníʼnecaʼ Dios. Ñee huanábaluʼ Dios gacané lii ora cadíʼdiluʼ lu ti guendanagana la?
2 Peru zándaca guinabadiidxanu: «Ñee dxandíʼ zacané Jiobá laanu ora guinábanu ni laabe la?». Lu Salmo 70 zacabi ni gunabadiidxanu ca ne zaguixhedxini ladxidoʼno. Salmo riʼ bicaa David ni, ti xpinni Jiobá ni gudiʼdiʼ lu stale guendanagana. Laabe gúdxibe Jiobá ca diidxaʼ riʼ: «Lii nga ni racané naa ne ni Rulá naa» (Sal. 70:5). Ra guidúʼndanu Salmo 70 ca zucaani laanu laaca guinábanu Jiobá gacané laanu ora cadídinu ra nagana ne guni crenu zulabe laanu.
Jiobá rulá ca xpinni
3. 1) Xii nga cani gunabaʼ David lu Salmo 70. 2) Xii nga biʼniʼ cré David zuni Jiobá.
3 Ra bizulú David ne ra biluxe bicaa Salmo 70 ca canábabe Jiobá de guidubi ladxidoʼbe gacané laabe nagueendaca ne gulá laabe (biindaʼ Salmo 70:1-5). Lu guiropa ne guionna versículo stiʼ Salmo ca canabaʼ David Dios cadi guiree ni naguixhe ique ca xhenemígube guni para guuticaʼ laabe ne gusituí lúcabe pur guendaquéiquiiñeʼ stícabe. Lu guidapa versículo ca maʼ canábabe pur ca xpinni Dios si. Lu oración stiʼ David gunabaʼ chuʼ ca xpinni Jiobá nayecheʼ ne gusisácacaʼ labe. David gudxi Jiobá ca diidxaʼ riʼ ora biluxe Salmo ca: «Lii nga ni racané naa ne ni Rulá naa». Ne ca diidxaʼ guníʼ David ca ridúʼyanu maʼ qué ninábadibe xiixa Jiobá, sínuque maʼ guniʼbe laa nga ni racané laabe ne ni rulá laabe.
4, 5. Ximodo culuíʼ Salmo 70 ca naca David. Xii nga zanda ganna dxíchinu.
4 Ximodo culuíʼ Salmo 70 ca naca David. Lu Salmo ca ridúʼyanu ora bidxiilube ca xhenemígube, cani gucalaʼdxiʼ ñuuti laabe, qué ninádibe ñuutibe laacaʼ. Ne bidiibe lugar Jiobá gusabanáʼ laacaʼ modo na ne ora náʼ (1 Sam. 26:10). David gunna dxichi racané Jiobá cani ruyubi laa ne rulá laacabe (Heb. 11:6). Laabe laaca gunna dxíchibe napa ca xpinni Dios stale razón para chuʼcaʼ nayecheʼ ne gusisácacaʼ Dios ora guiniʼcaʼ nezalú binni pabiáʼ nandxoʼbe (Sal. 5:11; 35:27).
5 Cásica David la? laanu laaca zanda ganna dxíchinu zulá Jiobá laanu ne zacané laanu. Nga runi, ora gudxíʼlunu xiixa guendanagana o qué guidxélanu xi gúninu la? galán guinábanu Jiobá gacané laanu nagueendaca (Sal. 71:12). Peru, ximodo zanda guicabi Jiobá laanu yaʼ. Ante guicábinu ni gunabadiidxanu ca, guidúʼyanu chonna modo bilá Dios David ora gudiʼdiʼ lu guendanagana.
Jiobá bilá laabe de ca xhenemígube
6. Gunáʼ nga ca historia gucané David guni cré rulá Jiobá cani nachaʼhuiʼ.
6 David gunna racané Jiobá cani nachaʼhuiʼ pur cani biʼndaʼ de lu Stiidxaʼ Dios de cani gupa si binni dxiqué. Laabe gúnnabe bilá Dios Noé ne binnilidxi dxi bedané nisaguié naroʼbaʼ ne binitilú ca binni qué iquiiñeʼ que (Gén. 7:23). Laaca gúnnabe bilá Dios Lot ne guiropaʼ xiiñidxaapaʼ dxi bisaba gui de guibáʼ ne azufre para biiti ca binni malu ni guyuu Sodoma ne Gomorra (Gén. 19:12-26). Ne ora biiti Dios faraón, rey ni bidxiibaʼ laca laa que, ne ca soldadu stiʼ ndaaniʼ nisadóʼ Xiñáʼ que la? gúpabe xquídxibe ne bilabe laacaʼ (Éxo. 14:19-28). Ne pur nga guníʼ David lu sti Salmo naca Jiobá «ti Dios ni hualá ca xpinni» (Sal. 68:20).
7-9. 1) Xi stiʼ razón gupa David para guni cré zacané Jiobá laa. 2) Tuu nga guníʼ David gucané laa para cadi ñuuticabe laa.
7 Peru laaca biʼniʼ cré David zanda gulá Dios laa purtiʼ laapebe biiyabe ximodo racané Jiobá ca xpinni (Deu. 33:27). Ne cadi ti biaje si bilá Jiobá laabe de lu naʼ ca xhenemígube ni cadxiichiné laabe (Sal. 18:17-19, 48). Guidúʼyanu ti ejemplu.
8 Ora bizulú ca gunaa israelita que cusisácacaʼ David pur cani biʼniʼ ora yetinde la? bidxiichi rey Saúl ne chupa biaje bilaa lanza stiʼ laabe para ñuuti laabe (1 Sam. 18:6-9). Guiropaʼ biaje ca guca David nagueenda, ngue runi qué nigaa diʼ ni laabe. Xi gucané laabe para cadi ñátibe yaʼ. Ñee purtiʼ gúcabe ti hombre ni nanna tinde ne nagueenda la? Coʼ. Biblia na: «Jiobá guyuuné laabe» (biindaʼ 1 Samuel 18:11-14). Dede «Saúl biiyaʼ ne bidii cuenta guyuuné Jiobá David» purtiʼ qué ñuuti ca filisteu que David casi gudíxhebe ñácani que (1 Sam. 18:17-28).
9 Tuu nga guníʼ David gucané laa para cadi ñuuticabe laa. Lu Salmo 18 cá ti canción ni cuzeeteʼ tuu nga nabe gucané laabe, ra ruzuluni cá David nga bicaani «dxi bilá Jiobá laabe [...] de lu naʼ Saúl». Laabe guniʼbe: «Jiobá nga guié ngola stinneʼ, ne ti lugar ni nadipaʼ para naa ne Ni Rulá naa. Dios stinneʼ nga ti guié para naa. Ra nuube nga zalaʼyaʼ» (Sal. 18:2). Ñee cadi dxandíʼ ratadxí ladxidoʼno gánnanu zanda gulá Jiobá ca xpinni la? (Sal. 35:10.)
Jiobá bidii stipa laabe dxi guca huarabe
10, 11. Padxí nga zándaca gupa David ti guendahuará malu casi na lu Salmo 41, ne ximodo nánnanu ni.
10 Lu Salmo 41 na ti biaje gupa David ti guendahuará dede gudíxheni laa. Nabé malu guendahuará que dede guníʼ ique ca xhenemígube qué ziándabe (versículo 7 ne 8). Padxí guca ca nga yaʼ. Pur ni cá lu salmo ca zanda guiníʼ íquenu gúcacani dxi gucalaʼdxiʼ xiiñibe Absalón ñaxha laabe trono stibe (2 Sam. 15:6, 13, 14).
11 Casi ra cuzeeteʼ David bidxiideche ti xhamigu laa neca tobi si ra gudónebe xhamígube ca (versículo 9). Nga rusietenalaʼdxiʼ laanu Ahitofel, hombre ni rudii conseju laabe que laaca bidxiideche laabe ne bidaaguʼ Absalón para gucaalú laabe (2 Sam. 15:31; 16:15). Guxuíʼlunu ximodo biʼniʼ sentir rey David dxi néxhebe lu cama stibe, ne nin stipa gápabe para guiásabe, ne nánnabe stale tu nuu guuti laabe para gúnicaʼ ni racaláʼdxicaʼ (versículo 5).
12, 13. 1) Ximodo bisihuinni David runi cré zacané Jiobá laa. 2) Ximodo bidii Dios stipa David.
12 Qué liica nusaana David de ñuni cré zulá Jiobá laa. Laabe gunna dxíchibe xi runi Jiobá ora gaca huará ti xpinni, sicaríʼ guniʼbe: «Dxi tiidibe lu guendanagana zulá Jiobá laabe. Jiobá zudii stipa laabe ora maʼ huarabe; dxandipeʼ zápaluʼ laabe ora maʼ néxhebe huarabe» (versículo 1 ne 3). Ora guníʼ David zudii Jiobá stipa ca xpinni la? bisihuínnibe runi crebe zacané Dios laabe. Yanna, ximodo gucané Jiobá laabe yaʼ.
13 David qué nibeza diʼ ñuni Jiobá ti milagru para nusianda laabe, nanna dxíchibe zudii Jiobá stipa laabe ne zacané laabe dxi huarabe que. Ne dxandíʼ caquiiñeʼ David tu gacané laa ca dxi que, purtiʼ cadi huarásibe sínuque laaca caníʼ stale xhenemígube mal de laabe (versículo 5 ne 6). Zándaca bisietenalaʼdxiʼ Jiobá laabe stale cosa galán para gucané laabe gápabe stipa. David guníʼ: «Cumu nayá xquendanabaneʼ la? rudiiluʼ stipa naa» (versículo 12). Zándaca ni gucané David nga guiníʼ ique cayuuyaʼ Jiobá laa casi ti hombre ni runi ni jneza, nécapeʼ nabé huarabe ne caníʼ ca xhenemígube mal de laabe. Despué bianda David. ¡Nabé galán nga gánnanu rudii Jiobá stipa cani huará! (2 Cor. 1:3.)
Jiobá bidii ni caquiiñeʼ David
14, 15. Xi guendanagana gudiʼdiʼ David ne ca xpinni, ne tu gucané laacabe.
14 Cumu rey stiʼ Israel David la? nabé sicarú guiráʼ ni gudó. Dede gunda biʼniʼ invitarbe xcaadxi binni goné laabe (2 Sam. 9:10). Peru guyuu biaje laaca qué ñapa David ni ñó. Guidúʼyanu ti ejemplu. Dxi bicaalú Absalón David la? bixooñené ca xpinni de Jerusalén ne guyecaʼ Galaad, guidxi ni riaana gaxha de guiiguʼ Jordán que (2 Sam. 17:22, 24). Qué nindaa de ngue David ne ca xpinni maʼ queʼ ñápacaʼ ni ñocaʼ, gúticaʼ nisa ne bidxágacaʼ. Yanna, ximodo guidxélacabe ni iquiiñecabe ra nuucabe que yaʼ.
15 Ora yendá David ne ca xpinni guidxi Mahanaim la? bidxaagacabe Sobí, Makir ne Barzilai. Guionnaʼ hombre nadxibalú riʼ gucanecaʼ David, rey ni gulí Dios que. Ca hombre riʼ bixooñeʼ riesgu ñáticaʼ purtiʼ pa ñaca Absalón rey la? nusabanáʼ laacabe pur gucanécabe bixhózebe. Ora biiyaʼ ca hombre que modo nuu David ne ca xpinni la? bidiicaʼ laacabe ni caquiiñecabe, casi trigu, cebada, lenteja, dxiiña yaga, mantequiá, dendxuʼ, ne ra gátacabe para guiziiláʼdxicabe (biindaʼ 2 Samuel 17:27-29). Ni biʼniʼ ca hombre que pur David la? biniibini ladxidoʼbe. Nanna dxíchinu qué ñuu dxi nusiaandaʼ David ni biʼniʼ ca hombre que pur laa.
16. Tupeʼ nga bidii David ne ca xpinni ni biquiiñecaʼ.
16 Peru, tupeʼ nga bidii ni caquiiñeʼ David ne ca xpinni ca yaʼ. David gunna dxichi rapa Dios ca xpinni. Pa gacalaʼdxiʼ Jiobá la? zanda iquiiñeʼ ca xpinni para gacané ca bíʼchicaʼ ne ca bizánacaʼ. David gunna Jiobá ngue biquiiñeʼ guionnaʼ hombre que para gácacaʼ nachaʼhuiʼ ne laabe ne zaqué bisihuinni nadxii laabe. Pur guiráʼ ni maʼ gudiʼdiʼ David bicaa ca diidxaʼ riʼ dxi mayaca gati: «Dxiqué nahuiineʼ, ne yanna maʼ biooxhuaʼ, peru qué huayuuyaʼ guirutiʼ ni runi ni jneza guiaana zacasi, ne nin qué huayuuyaʼ ca xiiñibe canayubi pan» (Sal. 37:25). Ñee cadi dxandíʼ ratadxí ladxidoʼno gánnanu rudii Jiobá guiráʼ ni iquiiñeʼ ca xpinni la? (Pro. 10:3.)
Rulá Jiobá ca xpinni ora tiidicaʼ ra nagana
17. Xi huahuinni pur cani huazaaca ca xpinni Dios.
17 David nga tobi de ca binni ni bilá Jiobá dxiqué. Guiráʼ cani huazaaca ca xpinni Dios ca rusihuinni dxandíʼ nga ca diidxaʼ ni guníʼ apóstol Pedru riʼ: «Rulá Dios ni zinanda laa ora cadiʼdi ca ra nagana» (2 Ped. 2:9). Guidúʼyanu chupa ejemplu.
18. Ximodo bilá Jiobá ca xpinni dxi bibani Ezequías.
18 Lu siglu VIII ante de ca dxi stiʼ Cristu que guyé ca soldadu stiʼ Asiria guluucaʼ leʼ Judá ne guniʼcaʼ zaqueca zúnicaʼ ne Jerusalén. Pur nga gunabaʼ rey Ezequías lu Dios: «Jiobá Dios stidu, bilá laadu [...] ti ganna guiráʼ reinu ni nuu lu guidxilayú riʼ Jiobá, lii si nga Dios» (Isa. 37:20). Lu textu riʼ rihuinni ni jma nuu xaíque rey Ezequías nga cadi guiníʼcabe mal de Jiobá. Ne Jiobá bicabi oración ni bíʼnibe laa, purtiʼ biseendaʼ ti ángel para biiti 185,000 soldadu asiriu ti gueelaʼ si. Zacá bilá Jiobá ca xpinni (Isa. 37:32, 36).
19. Xii nga gudxi Jesús ca xpinni de primé siglu que para bilacaʼ.
19 Caadxi dxi ante gati Jesús que gúdxibe ca xpínnibe ni nabeza Judea xi chiguizaaca raqué (biindaʼ Lucas 21:20-22). Peru gudiʼdiʼ stale iza para guca ni guníʼ Jesús que. Lu iza 66 que guluu ca romanu leʼ Jerusalén para gunduuxecabe ca judíu ni cucaalú laacabe. Cestio Galo biquiiñeʼ stale mil soldadu para gunda bisaba ti ndaa lindaa stiʼ yuʼduʼ que, peru málasi zécabe. Ca xpinni Cristu bidiicaʼ cuenta zanda guilacaʼ ante guinitilú Jerusalén casi guníʼ Jesús que, ngue runi bixooñecabe ra nuu ca dani que. Ca romanu que bibiguétacaʼ lu iza 70 que, peru yanna huaxa binduuxecabe guidxi Jerusalén. Ca xpinni Cristu ni bicaadiaga ni guníʼ Jesús qué la? bilacaʼ (Luc. 19:41-44).
20. Xiñee zanda guni crenu zulá Jiobá laanu.
20 Ora guidúʼndanu ca historia ra cayeeteʼ gucané Jiobá ca xpinni ca ruquidxi cani fe stinu ne rucaacani laanu guni crenu zacanebe laanu. Intiica guendanagana guidxaagalunu yanna o despué la? nápanu stale razón para guni crenu zulá Jiobá laanu. Peru, ximodo rulá Jiobá laanu yanna yaʼ. Xi bizaaca ca xpinni Cristu ni bizéʼtenu ra bizulú tema riʼ yaʼ. Cani gunabadiidxanu ca zacábinu cani lu sti tema ca.
Rietenalaʼdxuʼ la?
• Xii nga rucaa Salmo 70 laanu gánnanu.
• Ximodo gucané Jiobá David dxi guca huará.
• Gunáʼ nga ca ejemplu ruluíʼ laanu zanda gulá Jiobá ca xpinni de lu naʼ ca xhenemigu.
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 6]
Bicabi Jiobá oración stiʼ Ezequías