Cadi guixélenu de Dios ni nadxii laanu
«Cadi ixele tu de Dios ni nadxii laatu laga cabeza tu dxi udii Señor Jesucristu laanu enda nabani ni qué zaluxe.» (JUD. 21)
1, 2. 1) Ximodo bisihuinni Dios nadxii laanu. 2) Ñee zannaxhiiruʼ Jiobá laanu neca gúninu intiica cosa la? Bisiene xiñee bicábiluʼ zacá.
STALE modo rusihuinni Jiobá nadxii laanu. Ne ra jma bisihuínnibe ni nga ora bidiibe Xiiñibe para gulá laanu. Nabé nadxiibe binni purtiʼ dede biseendabe Xiiñibe lu Guidxilayú para gati pur laanu (Juan 3:16). Ne bíʼnibe nga purtiʼ racaláʼdxibe guibáninu sin qué chuʼ dxi gátinu ne para cadi gusaanabe de gannaxhiibe laanu.
2 Yanna, ñee zannaxhiiruʼ Jiobá laanu neca gúninu intiica cosa la? Coʼ, purtiʼ versículo 21 stiʼ Judas na sicaríʼ: «Cadi ixele tu de Dios ni nadxii laatu laga cabeza tu dxi udii Señor Jesucristu laanu enda nabani ni qué zaluxe». Ca diidxaʼ «Cadi ixele tu de Dios ni nadxii laatu» ca cusihuínnicani naquiiñeʼ gúninu xiixa. Xi naquiiñeʼ gúninu para cadi guixélenu de Dios ni nadxii laanu yaʼ.
Xi naquiiñeʼ gúninu para cadi gusaana de gannaxhii Dios laanu
3. Xi biʼniʼ Jesús para qué nusaana Bixhoze de ñannaxhii laa.
3 Guidúʼyanu xi bicabi Jesús ne ca diidxaʼ ni guníʼ gueelaʼ ante gati que. Sicaríʼ guniʼbe: «Pa uzuuba tu stiidxaʼ, qué zusaana de ganaxhiee laatu, casi qué huasaana Bixhoze de ganaxhii naa purti ruzuuba stiidxaʼ» (Juan 15:10). Jesús gunna naquiiñeʼ guzuubaʼ stiidxaʼ Bixhoze para cadi guixeleʼ de laabe. Ne pa biʼniʼ Jesús zacá neca qué ñalené donda la? laanu jma naquiiñeʼ gúninu ni.
4, 5. 1) Ximodo nga jma rusihuínninu nadxiinu Jiobá. 2) Xiñee naquiiñeʼ chuuláʼdxinu gúninu ni na ca mandamientu stiʼ Dios.
4 Jma jneza nga gusihuínninu nadxiinu Jiobá ora guzúʼbanu stiidxaʼ. Ne zacá ni pur ca diidxaʼ guníʼ apóstol Juan riʼ: «Sicarí nga ganaxhii nu Dios: guni nu ni na. Ne cadi nagana ni na be guni nu» (1 Juan 5:3). Laanu nánnanu guiráʼ binni qué riuulaʼdxiʼ guzuubaʼ diidxaʼ. Peru versículo ca cusiéneni «cadi nagana ni na [Dios] guni nu». Dxandíʼ, qué rinabaʼ diʼ Dios laanu gúninu xiixa ni qué zanda.
5 Guidúʼyanu ti ejemplu: Ñee ninábaluʼ tobi de cani jma xhamíguluʼ ñuáʼ xiixa pa nannuʼ nabé nanaa ni para laabe la? ¡Coʼ njaʼ! Zacaca nga Jiobá, laabe nabé nacháʼhuibe ne nanna dxíchibe xii nga ni zanda gúninu ne ni qué zanda gúninu. Biblia cayabi laanu «rietenaláʼdxibe de yú laanu» (Sal. 103:14). Laabe qué ziuu dxi guinábabe laanu gúninu xiixa ni qué zanda gúninu. Nga runi laanu, ca xpinni Cristu, naquiiñeʼ chuuláʼdxinu gúninu ni na ca mandamientu stiʼ Jiobá. Ne zacá zusihuínninu nadxiinu laabe ne qué racaláʼdxinu gusaanabe de gannaxhiibe laanu.
Ti cosa nabé risaca ni bisigaʼdeʼ Jiobá laanu
6, 7. 1) Ximodo racané xquendabiaaninu laanu. 2) Guníʼ ti ejemplu ni gusihuinni ximodo racané xquendabiaaninu laanu para cadi gusaana Dios de gannaxhii laanu.
6 Ndaaniʼ guidxilayú ra nabáninu riʼ nuu stale guendanagana, nga runi nápanu xidé quixhe íquenu xi gúninu. Xi naquiiñeʼ gúninu para gánnanu pa ziuulaʼdxiʼ Dios cani quixhe íquenu gúninu yaʼ. Jiobá bisigaʼdeʼ laanu ti cosa ni nabé risaca ni zacané laanu guzúʼbanu stiidxaʼ. Laani nga xquendabiaaninu. Laani racaneni laanu guidúʼyanu ximodo nuunu, zeeda gaca ni casi ti juez ni cayabi laanu xi cayúninu. Laaca racaneni laanu gánnanu xii nga ni zanda gúninu, ne guidúʼyanu pa jneza o pa cadi jneza ni cayúninu (biindaʼ Romanos 2:14, 15).
7 Ximodo racané xquendabiaaninu laanu yaʼ. Quíxhenu ti ejemplu. Ti explorador zeʼ ndaaniʼ guiʼxhiʼ ra gastiʼ neza nin carretera ne gastiʼ xiixa ni gabi laabe paneza chebe. Peru zebe ra cá íquebe chindabe. Xi gucané laabe gánnabe pa jneza zebe yaʼ. Ni gucané laabe nga ti brújula. Luni cá paneza nga ladu guiáʼ ne ladu gueteʼ ne neza rindani gubidxa ne neza riaaziʼ ni, ne puru ladu guiáʼ nga ruluíʼnani. Pa qué ñapa hombre ca ti brújula la? niniti. Zacaca nga laanu, pa ñaca qué ñacané xquendabiaaninu laanu, laaca qué ñánnanu xi ñúninu ne qué ñanda niguixhe íquenu nibáninu jneza.
8, 9. 1) Xi qué zuni xquendabiaaninu nuu tiru. 2) Xi zanda gúninu para gacané xquendabiaaninu laanu gúninu ni jneza.
8 Peru cásica brújula que, cadi guiráʼ diʼ biaje nga zabi xquendabiaaninu laanu xii nga ni jneza. Pa niguu explorador que ti imán gaxha de brújula ca la? maʼ qué nuluíʼ aguxaʼ stini paneza nga riaana ladu guiáʼ. Zacaca nga reeda gaca xquendabiaaninu. Pa gudiʼnu lugar gucaa ladxidoʼno laanu gúninu ni na la? maʼ qué zaníʼ íquenu jneza. Naquiiñeʼ gánnanu «ladxidóʼ binni nga ni jma riguite laa que intiica si cosa, ne qué ridxélani xi gúnini» (Jer. 17:9; Pro. 4:23). Peru laaca qué ñacané diʼ brújula ca explorador ca pa qué ñapa ti mapa ni nuluíʼ laabe paraa nuube. Zacá nga zazaacanu pa qué gudiʼnu lugar gabi Stiidxaʼ Dios laanu xi naquiiñeʼ gúninu, ne maʼ qué zacané xquendabiaaninu laanu (Sal. 119:105). Triste nga guininu ni, peru stale binni runi ni na ladxidóʼ ne qué rulábicaʼ cani cá lu Stiidxaʼ Dios (biindaʼ Efesios 4:17-19). Nga runi, stale binni nabé huayuni guendaquéiquiiñeʼ, neca ñanda niquiiñecaʼ xquendabiaanicaʼ jneza (1 Tim. 4:2).
9 Laanu qué racaláʼdxinu gácanu zacá. Nga runi, rudiʼnu lugar guni xquendabiaaninu ni na Stiidxaʼ Dios ti ganda gacaneni laanu. Ne lugar de gúninu ni guinabaʼ ladxidoʼno laanu la? rúninu ni na xquendabiaaninu. Ne laaca rúninu stipa pur guni respetarnu modo riníʼ ique xcaadxi xpinni Cristu. Nga runi, rúninu stipa pur cadi gúninu xiixa ni guchiiñaʼ xquendabiaanicabe ne nánnanu nuu tiru gadxé modo zuuyacabe xiixa ni rábinu jneza (1 Cor. 8:12; 2 Cor. 4:2; 1 Ped. 3:16).
10. Xi chiguizíʼdinu lu xcaadxi párrafo ca.
10 Guidúʼyanu chonna modo zanda gusihuínninu ruzúʼbanu stiidxaʼ Jiobá ne dxandíʼ nadxiinu laabe: 1) gannaxhiinu ca binni ni nadxiibe, 2) guzúʼbanu stiidxaʼ cani runi mandar ne 3) gúninu stipa pur guibáninu nayá nezalube. Lúcani zadúʼyanu naquiiñeʼ chinándanu ca conseju zeeda lu Biblia para ganda iquiiñenu xquendabiaaninu jneza.
Gannaxhiinu cani nadxii Jiobá
11. Xiñee naquiiñeʼ gannaxhiinu ca binni ni nadxii Jiobá.
11 Primé la? naquiiñeʼ gannaxhiinu cani nadxii Jiobá. Lu stale cosa rusihuínninu zeeda gácanu casi ti esponja ora riguucabe laa ndaaniʼ nisa, purtiʼ nagueendaca ricá modo naca ca binni ni ridxaaganu laanu. Dios ni bizáʼ laanu nanna zanda gucaa ca xhamígunu laanu gúninu ni jneza o ni cadi jneza. Nga runi, cudiibe conseju riʼ laanu: «Tu canazané binni nuu xpiaaniʼ la? zaca binni nuu xpiaaniʼ, peru tu ridxaaga binni ni nahuati la? qué zieni laa jneza» (Pro. 13:20; 1 Cor. 15:33). Guiranu nga racaláʼdxinu gácanu binni nuu xpiaaniʼ, purtiʼ riuuláʼdxinu guireendú guiráʼ ni gúninu. Nga runi naquiiñeʼ chinándanu ejemplu sicarú stiʼ Jiobá. Cumu Jiobá maca nuu xpiaaniʼ la? cadi caquiiñeʼ diʼ guidxaagabe tuuxa para gánnabe jma, ne guirutiʼ tu zanda gucaa laabe gúnibe cosa malu, neca zacá ribibe tu gaca xhamígube. Yanna, tuu nga ca binni ni gulí Jiobá para gaca xhamigu neca binni ruchee laacaʼ yaʼ.
12. Tuu nga cani ribí Jiobá para gaca xhamigu.
12 Laanu nánnanu gudxi Jiobá Abrahán: «Xhamiguaʼ» (Isa. 41:8). Abrahán nabé bisihuinni gupa fe, qué nusaana Jiobá, biʼniʼ ni jneza ne bizuubaʼ stiidxabe (Sant. 2:21-23). Nga nga ca binni ni ruyubi Jiobá gaca xhamigu. Pa laabe ribibe tu gaca xhamígube, ñee cadi jma naquiiñeʼ ñúninu zacá la? Nga runi, naquiiñeʼ sánenu binni nuu xpiaaniʼ ti gácanu binni nuu xpiaaniʼ.
13. Xi zacané laanu gánnanu tu gaca xhamígunu.
13 Xi zacané laanu gánnanu tu guidxaaganu yaʼ. Ni zacané laanu nga guidúʼyanu caadxi ejemplu ni zeeda lu Biblia. Guiníʼ íquenu ejemplu stiʼ Rut ne suégrabe Noemí, laacabe nabé guca xhamígacabe, David ne Jonatán laaca guca xhamígucaʼ, laaca zacaca guca Timoteu ne Pablu (Rut 1:16, 17; 1 Sam. 23:16-18; Fili. 2:19-22). Laacabe dxandíʼ guca xhamígucabe purtiʼ nabé gunnaxhiicabe Jiobá. Ñee zanda guidxélanu tuuxa ni nadxii Jiobá cásica laanu para gaca xhamígunu laa la? Naquiiñeʼ gánnanu zanda guidxélanu binni zacá lade ca binni ridagulisaa para gaca xhamígunu laacaʼ. Laacabe qué zuxhélecabe laanu de Jiobá, sínuque zacanécabe laanu guzúʼbanu stiidxaʼ Jiobá, guiniisinu jma lu stiidxaʼ Dios ne chinándanu ni guluíʼ espíritu santu laanu (biindaʼ Gálatas 6:7, 8). Pa gúninu zacá qué zusaana Dios de gannaxhii laanu.
Guzúʼbanu stiidxaʼ cani runi mandar
14. Xiñee nuu tiru raca nagana para laanu guzúʼbanu diidxaʼ.
14 Guiropa modo zanda gusihuínninu nadxiinu Jiobá nga guzúʼbanu stiidxaʼ cani runi mandar. Peru nuu tiru zándaca gaca nagana para laanu gúninu ni. Xiñee yaʼ. Purtiʼ binni ruchee cani runi mandar ca ne zaqueca laanu, nga runi qué rinanu guzúʼbanu diidxaʼ.
15, 16. 1) Xiñee naquiiñeʼ guzúʼbanu stiidxa ca binni riquiiñeʼ Jiobá para guni mandar xquidxi. 2) Xi biʼniʼ ca israelita que ni cadi naquiiñeʼ gúninu.
15 Nga runi zándaca guiníʼ tuuxa: «Pa raca nagana para laanu guzúʼbanu stiidxaʼ cani runi mandar, xiñee naquiiñeʼ gúninu ni yaʼ». Naquiiñeʼ guzúʼbanu diidxaʼ purtiʼ zacá zusihuínninu napa Dios derechu guni mandar. Pa ti binni guyubi guni mandar Jiobá laa la? naquiiñeʼ guzuubaʼ stiidxabe, purtiʼ pa qué gúnibe nga qué zanda diʼ guiniʼbe Jiobá nga Rey stibe. Para guni mandar Jiobá xquidxi la? riquiiñebe binni ni gulené donda. Pa qué guzúʼbanu stiidxacabe, ximodo zuuyaʼ Jiobá laanu yaʼ (biindaʼ 1 Tesalonicenses 5:12, 13).
16 Casi dxi bidxiichiné ca israelita que Moisés ne bicaalucaʼ laabe la? biiyaʼ Jiobá qué nácabe guzuubacabe stiidxaʼ (Núm. 14: 26, 27). Ne zacaca ruuyaʼ Jiobá ni yanna. Pa qué guzúʼbanu stiidxaʼ ca binni ni maʼ gudíxhebe guni mandar la? casi ñaca cucáʼlunu laabe.
17. Ximodo naquiiñeʼ guidúʼyanu cani naguixhe Dios para guni mandar lade ca binni ridagulisaa.
17 Apóstol Pablu cayabi laanu ximodo naquiiñeʼ guidúʼyanu ca binni ni naguixhe Dios guni mandar lade ca binni ridagulisaa. Laabe bicaabe ca diidxaʼ riʼ: «Lauzuuba stiidxa cani nuu de xaíque stitu. Laguni ni gabi ca laatu purti qué rixhacalaʼdxi ca de gapa ca laatu, ti nanna ca Dios iníʼ pa jneza cayuni caʼ. Pa guni tu zacá la? zieche né cabe xhiiña cabe, ne qué zaca ni naná para laacabe, ne jma rusi zanda acané cabe laatu» (Heb. 13:17). Dxandíʼ nga nuu biaje raca nagana para binni guzuubaʼ diidxaʼ. Peru cadi guiaandaʼ laanu qué zusaana Dios de gannaxhii laanu pa guzúʼbanu diidxaʼ. Ñee cadi dxandíʼ naquiiñeʼ gúninu stipa pur guzúʼbanu diidxaʼ la?
Gúninu stipa para chuʼnu nayá nezalú Jiobá
18. Xiñee racalaʼdxiʼ Jiobá chuʼnu nayá.
18 Yanna guidúʼyanu guionna modo zanda gusihuínninu nadxiinu Dios: gúninu stipa para chuʼnu nayá nezalube. Stale binni rúnicaʼ stipa pur chuʼ xiiñicaʼ nayá ne guihuínnicaʼ galán. Xiñee nabé riguu xaíque binni chuʼ xiiñicaʼ nayá yaʼ. Purtiʼ racané nga chúʼcabe nazaaca ne ora guʼyaʼ binni laacabe zaníʼ íquecaʼ nabé rizaalaʼdxiʼ bixhózecabe ne jñaacabe laacabe ne nadxiicaʼ laacabe. Laaca pur ngaca nga racalaʼdxiʼ Jiobá chuʼnu nayá. Laabe nánnabe ziuʼnu nazaaca ne zaníʼ ique binni rizaaláʼdxibe laanu pa chuʼnu nayá. Ne nabé risaca gúninu nga purtiʼ ora guʼyaʼ binni maʼ gadxé laanu de ca binni ni runi cosa malu, zucaa nga laacaʼ guidxíñacaʼ Dios stinu.
19. Xiñee risaca gácanu binni nayá.
19 Ca xpinni Cristu naquiiñeʼ chuʼcaʼ nayá nezalú Dios lu guiráʼ ni gúnicaʼ. Jiobá gudxi ca israelita que naquiiñeʼ gácacaʼ nayá (Lev. 15:31). Ngue runi, ley ni bidii Jiobá Moisés que bisiene chaahuiʼ nápacabe xidé gusáʼbicabe guiráʼ ni maʼ qué zaquiiñeʼ, quíʼbicabe ca traste stícabe, nácabe, ñeecabe ne xhábacabe (Éxo. 30:17-21; Lev. 11:32; Núm. 19:17-20; Deu. 23:13, 14). Ley ca bisietenaláʼdxini ca israelita que naca Jiobá ti Dios nayá. Laaca naquiiñeʼ gaca ca xpinni Dios nayá cásica laabe (biindaʼ Levítico 11:44, 45).
20. Ximodo nga rusihuínninu nuunu nayá nezalú Dios.
20 Peru cadi naquiiñeʼ si chuʼ ládinu nayá, sínuque laaca naquiiñeʼ chuʼ xquendabiaaninu ne ladxidoʼno nayá. Laanu rúninu stipa pur chuʼ xquendabiaaninu nayá ne pur chinándanu ca ley stiʼ Jiobá ra na naquiiñeʼ chuʼnu nayá nezalube, neca nabáninu ndaaniʼ ti guidxilayú ra ricá ique binni chuʼné ni cadi xheelaʼ. Ne ni jma risaca nga rúninu stipa pur guni adorarnu Dios jneza ne qué rúninu ca cosa ni runi ca religión ni qué rusiidiʼ ni dxandíʼ. Qué riaandaʼ laanu ca diidxaʼ ni zeeda lu Isaías 52:11: «Laguixeleʼ, laguixeleʼ, laguiree de racá, cadi cánatu gastiʼ ni nabiidiʼ; laguiree ndaaniʼ ni, lachuu nayá». Laanu riuʼnu nayá nezalú Bixhózenu ni nuu guibáʼ ora qué liica rúninu ni ruuyabe cadi jneza para guni adorarnu laabe. Nga runi qué rúnidinu ca saa ne ca costumbre ni napa ca religión ni qué rusiidiʼ ni dxandíʼ, ni nabé runi binni yanna. Dxandíʼ nga nagana para chuʼ binni nayá nezalú Dios, peru qué zusaana Dios de gannaxhii laanu pa gúninu ni.
21. Xi naquiiñeʼ gúninu para cadi gusaana Dios de gannaxhii laanu.
21 Jiobá qué racalaʼdxiʼ gusaana de gannaxhii laanu. Peru para cadi gaca nga la? cada tobi de laanu naquiiñeʼ guni stipa pur chuʼ nayá nezalube. Nga runi galán chinándanu ejemplu stiʼ Jesús ne gusihuínninu nadxiinu Dios ora guzúʼbanu stiidxabe. Pa gúninu zacá la? gastiʼ «zanda uxhele laanu de Dios ni nadxii laanu, purti bisihuinni be pabiáʼ nadxii be laanu pur ni biʼni Jesucristu Señor stinu» (Rom. 8:38, 39).
Rietenalaʼdxuʼ la?
• Ximodo racané xquendabiaaninu laanu para cadi gusaana Dios de gannaxhii laanu.
• Xiñee naquiiñeʼ gannaxhiinu ca binni ni nadxii Dios.
• Xiñee risaca nga guzúʼbanu stiidxaʼ cani runi mandar.
• Xiñee nabé risaca nga gaca xquidxi Dios nayá.
[Cuadro ne dibuju/foto ni zeeda lu yaza 20]
TI LIBRU NI CAYABI LAANU XIMODO NAQUIIÑEʼ GUIBANI CA XPINNI CRISTU
Lu ca guendaridagulisaa de chonna gubidxa ni guca lu iza 2008-2009 biree ti libru de 224 yaza ni láʼ Cadi guixélenu de Dios ni nadxii laanu. Xi para guca libru riʼ yaʼ. Para gunibiáʼ chaahuiʼ ca xpinni Dios ca ley stibe ne gusisácacaʼ ni jma. Pa guiduʼndaʼ chaahuinu libru ni cusiene ximodo naquiiñeʼ guibani ca xpinni Cristu ca la? zánnanu jma jneza nga chinándanu ca ley stiʼ Jiobá ne laacani nga zacanécani laanu guibáninu sin qué chuʼ dxi gátinu.
Libru ca laaca zacané laanu gudiʼnu cuenta cadi nagana nga guzúʼbanu stiidxaʼ Jiobá, sínuque ora gúninu ni zuluinu pabiáʼ nadxiinu laabe. Ora guidúʼndanu libru ca naquiiñeʼ guiníʼ íquenu: «Xiñee cayuneʼ ni na Jiobá pue».
Nabé triste nga guininu nuu caadxi xpinni Cristu maʼ bixélecaʼ de Dios ni nadxii laacaʼ. Xiñee huayúnicabe zacá yaʼ. Stale de laacabe biʼniʼ zacá cadi purtiʼ qué ñénecaʼ xiixa ni rusiidiʼ Biblia, sínuque purtiʼ bíʼnicaʼ xiixa cosa malu. Nga runi, naquiiñeʼ gúninu stipa pur gannaxhiinu Jiobá jma ne gusisácanu ca ley ne ca conseju stibe, purtiʼ laacani ruluíʼcani laanu xi naquiiñeʼ gúninu lu xquendanabáninu guiráʼ dxi. Nanna dxíchinu zacané libru riʼ guiráʼ ca dendxuʼ huiiniʼ stiʼ Jiobá ni nuu lu guidubi naca Guidxilayú para gusihuínnicaʼ risaca ca ley stiʼ Jiobá ne guluiʼcaʼ rusiguii Binidxabaʼ, peru jma zacaneni laacabe para cadi gusaana Dios de gannaxhii laacabe (Jud. 21).
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 18]
«Pa uzuuba tu stiidxaʼ, qué zusaana de ganaxhiee laatu, casi qué huasaana Bixhoze de ganaxhii naa purti ruzuuba stiidxaʼ»