Kido Kuti Akurase Ninyanyakipa Pai Tipa Gbia gu Raka Nga ga Ngbarago

KAZA-VUSE, nga gu zi boro be ri bibiriko riahe watadu gu riahe duna kere ngua rogoho nga gbegbere kaza. Gu boro si azio ni dedede, si naida ni du na rubangirise tipa agu ahe ni arihe. Ono tie, pa mbu boro ririahe naabaha dunduko tipa ni ka ri gu riahe nika ye na kaza-vuse funi, nga ruru berã nirengo te. Pa manga boro ho wo rengbe ka ye na dungu fudifudiapai susi gu weneapai rengbe pa mbu riahe ka ye nani funi. Mbiko na zingo riahe, boro arengbanga ka raka tipa gbanga regbo te.

Teketeke wa kina gure a, pa gbarasa boro gu kido kurani adu nani kutini nga iimipai. Pa gbarasa aboro agu akido timburu kuraha du ani nani kutiyo rengbe ka sa rani ani rugutirani na pa agu aboro ani ka sia yo tipa kaa sungo na yo na kini kido kutiyo. Ono, wa vura duhe wo, pa kpara ani tirani kusayo ti aboro rogo apai dunduko tipa ka ne gu gberarago rengbe yo ka fuhe fu rani, nga ziga tipa gipai re te. Tipagine adunga ha ti ni wo ya? Mbiko pa zanga du ani na kido kuti kura aboro nabengeta rani na ngbarago. Tipa ani rengbe ka raka gu raka nga ga ngbarago, si naida ani du na gu pagume dagbarani na kura aboro du mburuhe ri kido kuti akuarani.

Gu buku du rimoho nga Jugend 2002 nayaa: “Pa kido boro kuti akurani nga pai sa dagba gu bambataapai nasa raka dagba aboro si du taata rogo a’uru nibasasa.” Gu waraga pangbangaa nga Neue Zürcher Zeitung nayaa: “Aboro dunduko duna nyemu ka kido kuti akurayo. . . . Pa kido boro kuti akurani nambakada gani raka” na ki du “ninyanyakipa pai tipa boro naaraka.” Nirengo, gu waraga pangbangaa re aafura kindi kumbatayo ya, pa zanga du boro na kido kuti kurani, nasa ni “ka ni arengbanga ka sovura kuti agu apai nga ga raka ki du na diabese ya.”

Wa duhe tie nga si naida ani du na kido kuti kura aboro, gini boro rengbe ani ka kido kutini ki zanga du na bakabangirise ya ni nika fu gberarago afu fu rani?

Oni Kido Kuti Yekova na Ngbaduroniyo Dunduko

Ziazia Kekeapai naya fu rani wee: “Mo kída kuti Yekova na kpotoro yo dunduko.” (Asanza 3:5) Nirengo, Fugo Mbori nangarasa rani dedede ani kido kuti Bakusirani, nga Yekova Mbori.

Tipagine rengbe ani ti ni ka kido kuti Mbori? Bambata nduhe nga, mbiko Yekova Mbori nga ziazia boro. Gu nebi nangia Yesaya akepai tipa ko ki yaa: “Ziazia, ziazia, ziazia nga Yekova.” (Yesaya 6:3) Padu Yekova niziazia boro nanyaga roni anyaga kusayo tiko? Nirengo, si naida padu Yekova niziazia boro du ni gupai naye na oni koyo du ko ni mbiko si nayugo gupai nga, ko tutuurũ ti manga irairaapai dunduko, ko nigu boro rengbe aboro ka kido kutiko rogo wiri apai dunduko. Ko arengbanga ka gbarasa sinoko te watadu ka ingamangasunge na gako pagbia a te, na si fuko nigasigasipai ko gbarasipa gu kido du ani nani kutiko.

Kurii gure, ani rengbe arengba ka kido kuti Mbori mbiko gako tandu na mbiko ko na nyemu songoda agu aboro namangasunge fuko. Nikpiapai, gako bakere ome nasa ko ko mangipai. Gako rengberengbe ruru sarangbangaa gbiati tatamana naringbisapa gu gene ko amangapai ngbaha. Gako nyemuse adunga gu wa ha be boro ya nafõngbadukoyo ko mangipai. Gu mokedi nangia Yoane akepai tipa ko ki yaa: “Mbori nga nyemuse.” (1 Yoane 4:8) Ga Mbori nyemuse namaa ome kurii agu apai dunduko ko amangaha. Padu Yekova ziazia gbiati gu kura abangua asinoko, nasa ko nibawene sino Barani, nigu boro rengbe ani ka kido kutini zanga kapa. Anga he ho watadu boro ho rengbe ka susa Yekova tipa aboro kido kutini te.

Oni Kido Kuti Yekova na ki Du Na Ngbarago

Gu kura wene ndupai si aida ani kido ti ni kuti Yekova nga wee ko ima rugatiko na pa agu apai du tipa rani kisusi gu ini kura aboro dunduko. Ko ima ino gupai nga, aboro nibasasa naida ka du na gu pagume nga ga kido dagbayo na Bakusiyo na si ki du nibandabandaha, na ki nyeanye kindi. Agu aboro duna ngbatunga gu pagume re dagbayo na ko nabi gupai nga, ngba bayo angba. Bakindo Davide adigisi gupai ko aagumbaha na gu fugo nga: “Boro maku nga gu boro namaa Yekova ka kida kutiko.” (Atambuahe 40:4) Dungu mirioni aboro areme nafugö agu afugo nga ga Davide re na ngbaduyo yo dunduko.

Ani wisiginga bete kpiaapai. Dee nga Doris araki rogo agu aringara nga Dominican Republic, Germani, ringara aGiriki, na Amerika. Ri nayaa: “Mi na bakere ngbarago tire ka kido kuti Yekova. Ko ima ino wai ka ngera fuo kpotore, fuo agu apai du ngbadureyo na tipa du mi wenengai rogo toroyo. Ko nga gu bawene bakure kisusi rengbe boro ka kakuti ko.” Wolfgang, nga nafurugute fu aboro tipa agu apai nga ga ndiko, nayaa: “Si niwenepai oni kido kuti gu boro nakpinyemu kina weneapai naamanga fu roni, nga gu boro rengbe, na nirengo nika manga gupai amanga ngbaa kisusi fu roni!” Ham, nga gu kumba i abatika ko Asia yo ono naraka awere Putu yo, nayaa: “Mi na kido mbiko apai dunduko kutii gu rugapai nga ga Yekova, na ko ainganga rogo gako mangaapai te, sidu, mi na ngbarago tire ka kido kutiko.”

Rengo ngaha nga, anga si naida ani kido wa du ani nibasasa kina kuti Bakusirani sa te, ono si naida ani kido a kuti kura aboro. Sidu, wa du Yekova nga iratatamana na kingia gu bakurearani duna inohe, ko naruga rani tipa ngbatunga agu aboro si aida ani naakido kutiyo. Nigeda ani Ziazia Kekeapai sirisiri, ani rengbe arengba ka kparia gako arugute tipa gipai re.

Agu Aboro Rengbe Ani ka Kido Kutiyo

Bake Atambuahe akepai ki yaa: “Ka oni nikída nga kuti abarumbatayo ya, kuti wiri boro, nga gu ni adu nga undahe be ni . . . ya.” (Atambuahe 146:3) Gi fugo ga Mbori toro adu kugiipa kehe re, naundo rani ani idi na gupai nga, dungu aboro arẽnga tipa ani kido kutiyo te. Zavura agu aboro i abi payo kuari gbe wa agu “abarumbatayo” nga ga gi zegino yo re vurũ. Si aidanga ani kido kuti ngbatunga agu aboro du wa abangbasia ainihe nibasa zanga berãkuriipai mbata te. Dedede, agu arugute i afuhe, si nikina irairaha, na pa maa boro gani kido kuti ngbatunga agu “abarumbatayo” re, rengbe ka ye na kina gberarago funi niipo.

Rengo ngaha nga, si aidanga gipai re sa rani ani mbu kido kuti aboro dunduko te. Ono tie, si naida ani siaka agu aboro asiaka ani ka kido kutiyo. Gini arugute si aida ani irisihe nibi gipai re? Gu kpiapai namangi rogo gu ringara aYisaraere nadu mbata rengbe ka undo rani. Ho si aida gupai ni nga i sia aboro ka fuka rorõi asunge fuyo dagba aYisaraere, Mbori arugu Mose ko “sia agu akumba dagba aboro dunduko rengbe na apai nga agu yo nagunde ti Mbori, nga airarengo aboro, nasoga marã mobirimo.” (Gate 18:21) Ginipai rengbe ani ka wirikaha be gipai re?

Agi aboro re angia agu akumba nadu na gu kura asinombori tiyo mbata fu i nika sia yo kurogo agu aba aboro nikaa kido kutiyo rogoho. I aima yugo gu gopai nga, i aagunde ti Mbori; i aduna bakere irisa tipa Bakusiahe na ki duna gunde ti fu gberarago fuko. Si aima du ziazia fu kura aboro dunduko nga, agi akumba re aima asadatiyo nyanyakii ka songoda ga Mbori andiko. I aidanga ka dia marã-mobirimo be aboro te, nga gu nayugu gupai nga, i aduna ome tiyo ka ká ti mangasunge na gayo pagbia ngba iraira gene. I adunga ni agu aboro narengbe ka ingamangasunge na gu kido aboro adu nani kutiyo tipa ka manga kina agu apai nangbaa tiyo watadu nangbaa ti agumeyo watadu ti abakureayo te.

Anga si adu fu rani nipatatamana ani mangisunge na arugute wa kina gure ho ani asia agu aboro ni ani ka kido kutiyo tee? Ani ini pa agu aboro gayo mangaapai ayugo gupai nga, i nagunde ti Mbori? I ima diaberã ka kakuti gu gako andiko du tipa sino mangaapai? I ni agu aboro kakuti gayo ruru mangaapai ki he manga gu arunga ya? Ya mo i nigu ruru aboro nika arianga pai si ngba kubarayo ya watadu ka ariapai tipa ka gbia gupai i aida ka gbiaha? Nirengo, ngbatunga agu akumba na adee duna agu asino tiyo re ima rẽ ani kido kutiyo.

Ka Kpotoroniyo Zerenga be gu Gberarago Aboro Nika Baha Tironi ti Bete Aregbo Ya

Rogo gu diaberã ani amangaha tipa gu boro ani aida ka kido kutini, si naida ani du na zerangbaduse, mbiko pa sonosa ani kido kuti boro nadia gbanga regbo. Gu gene nga ga tatamana nga ka tona kido kuti boro tooni tooni, tona ti rukutu apai, angianga bara sa ya. Rogo gini gene? Ani rengbe ka kparia sino boro tipa bete bagizo regbo, kini bi wai ni amangapai ho du ni ni rogo kura apai. Gu rukutu apai aboro akido kutini rogoho, ni namangaha amanga? Nikpiapai, ni nagasa agu ahe ni adihe be aboro a wa ni akidohe tipa ka gasaha na kini banda gu regbo ni aringbisipaha fu kura boro? Kangia wo duhe, ani rengbe ka berãpa kido tie kutini rogo gu kura apai nyakipaha. Gipai re na ngbanya kuti agu arugute adunga ngburungburu ya nayaa: “Gu ni namanga wenengai na gu du ni toni he, ni amánga [amanga] wenengai [a] na gu du ni bakere he.” (Ruka 16:10) Pa siaka ani agu aboro ani ka kido kutiyo na ki du na zerangbaduse rengbe ka undo rani ani ne gu bakere gberarago ka boro baha tirani.

Ono tie, ginipai ka ani mangihe ka boro ba gberarago tirani? Agu aboro nga abawisigi Ziazia Kekeapai nika tingida gupai nga, rogo gu yuru i azi Yesu Kristo, gako amokedi aba gberarago tiko nikerehe. Yuda Keriota akusi ko fu akare, na gu yangarayo tigayo ki oro be gunde ki mbu ko nisako. Petero atikango Yesu bara biata ya ko ainonga ko te. Ono Yesu arugutiko na gupai nga, kina Yuda sa nataino aino kini mangi gbegberepai. Wa ga Yesu abawiriki avura fu gberarago fuko ti gu nyanyakipa regbo re, si asanga ko ko he rugusa pa gako kindo fu gu yangarayo nadu 11 fuo kina bete aposo gbua kusa te. (Matayo 26:45-47, 56, 69-75; 28:16-20) Teketeke wa kina gure a, ka ani bi gupai nga, gu boro ani akido kutini ni samungu kuti rani, nga gupai ani akido nga ka ni manginga ha te, si naida ani wisigihe ka bihe singia ni ataino aino kini mangihe watadu si aye be gu rungbura nga ga kpotose namanga vuru guru regbo.

Mi Nigu Boro Rengbe Aboro ka Kido Kutire?

Gu boro nadiberã ka siaka agu aboro ni ka kido kutiyo, si naida ni du niruru ni a ki sana tini ki yaa: ‘Mi nigu boro rengbe aboro ka kido kutire? Gini ruru andiko nga ga kidokutise si aida mi irisihe nitire na kura aboro kini irisihe a tigayo?’

Ka gumba rengo, gu boro rengbe aboro ka kido kutini, ni nga gu boro ninaape kina rengo ti aregbo dunduko. (AEfeso 4:25) Ni a’arianga agu apai ni agumbaha si ngba ti agu aboro nagiaha tipa ka gbia undo beyo tipa tini te. Kangia ni akidohe tipa ka mangaha, ni namanga agu apai dunduko du ku vurubeni ka manga gupai ni agumbaha. (Matayo 5:37) Ka boro votopai funi, ni nabandaha abanda ka ni agbadanga ha fu kura aboro ni gumbarimo ya. Gu boro rengbe aboro ka kido kutini, ni niruru ni fu gani badiarogatise. Ni angananga kpia kundiri aboro te, ni anyenga kuti berãpa gu nyemu apai nga ga borose te, na ni angenga mbaro watadu ka fura na kura boro si ki du wa ni naida aida ka kodaba nani te. (Matayo 5:27, 28) Gu boro rẽ tipa ani kido kutini namangasunge nyanyakii tipa ka gbia agu ahe ni aidaha tipa tini na tipa gani aborokporo tipa i naaraka, na ni agbatanga gene tipa gbia marã zanga mangasunge tipaha, nga gu marã kura aboro namangisunge tipaha te. (1 Timoteo 5:8) Pa maa ani gi ruru aberã re ku rirani yo gbiati agu andiko nga ga Ziazia Kekeapai nika undo rani ani kparia agu aboro rengbe ani ka kido kutiyo. Kurii gure, pa ka ani kuti kina gu bangisa sino mangaapai re nika undo rani wa du ani nibasasa aboro rengbe ka kido kuti rani.

Ka si du niwenepai ka raka rogo gu zegino ka aboro adu rogoho dunduko ni agu aboro rengbe akurayo ka kido kutiyo na nga gu zegino aboro abanga gberarago rogoho kuti akurayo ya! Ya mo gupai re gbua nga sangba mosumo? Anga si nga sangba mosumo fu agu aboro idi nyanyakii kuti agu akidohe nga ga Ziazia Kekeapai te, mbiko si nafura tipa bawene “vovo kpotosende” nga gu nika ye gizo kumbatayo, yo abiriki, aziree, na manga aboro ngba iraira gene ka gbia undo ti vuro yo, rungo kpotoseyo, akaza, gbiati kpio nika dunga ni ya! (2 Petero 3:13; Atambuahe 37:11, 29; Yugoti 21:3-5) Anga si adu niwenepai ka oni asadi tironi ka ino kura apai tipa gi maabangirise re tee? ADezire Yekova adu na ngbarago ka fu kura apai fu roni riipa gipai re na riipa kura nyanyakipa riiapai.

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 4]

Pa zanga du ani na kido kuti kura aboro nabengeta rani na ngbarago

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 5]

Yekova ima rẽ kisusi tipa ani kido kutiko

[Gu kpiahe du ti kpewaraga 7]

Ani dunduko naida gu pagume dagbarani du mburuhe rii kido kuti akuarani