June

Anạ onhiin oyil phọ Samuel akaran ni iiḅaghamhị dị ebụgh iboom. Odị arọl li emạr esi ibadị asiạ. (1 Sam. 1:2) Awe Izrạl phọ umheeraam mọ anhịr kụ odi dọl emạr pọ eḍeenhaan mọ aḍisẹph phọ k’Enhaạn nyodị i/loonaan. Iphẹn phọ ikọm ni iboom aroofola engọ Anạ. (Gen. 30:1, 2) Oḍighi idị araraạr keloghorinhaạn Anạ, olom mọ odị aḅilhẹ ni amhoọgh onhọn anhịr dị oghol mọ Peninnah, kụ opọ phọ amharaghiạn ni. kụ aḅenị yogh ghan Anạ ilọ iphẹn phọ. Ikparanhaạn ni Anạ okaran adọl phọ aḍiẹn phọ. Iphẹn phọ iphin ni esi odị iboom dị tutụ “amhoghiyogh bịn eḍien u/meera ule.” Odị amhoọgh ni “oboom okururu” siphẹ ekpom mọ odị. (1 Sam. 1:7, 10) Anạ amhoọgh ika iidereghị? Anạ aaḅereghị ni aḅenhị aZihova ipẹ dị alhoghoma bọ. Odị rooḅereghị kụ aḅenhị Ogbogh Opinyọn Rikiạ phọ Eli ipẹ reeḅaghamhị bọ nyodị. Kụ Eli aḅenhị nyodị mọ: “Kiạ r’eephọ, kụ eḍighi idị Enhaạn phọ Izrạl kaḍighi angọ nyinhạ ipẹ nạ alhọm bọ.” Eeghe kụ iḍuạ emite? Anạ “agheel li olhoghotu alhe eḍien, bịn arisigh odị oo/mọr mun.” (1 Sam. 1:17, 18) Iiḅereghị ilhoghonhaạn ni ḍighaạgh Anạ oḅilhẹ omhoọgh eephọ olhoghi. w20.02 21 ¶4-5

Esi eẹny ekulha amem bịn, aZihova kasiemhi ni eekunha aḅirinhi phọ ophọn. Ogina “abuphẹ [Enhaạn] mesaḅạr bọ omoọgh aghuḍum k’agee-pọ phọ” kụ kokpetenhaan. (Iiḍighi 13:48) Kụ iḍighi kụ eḍighi ni eseeriom dị yira kowạ mọ asiya ayira udạph aani iyira okumu aZihova. Odẹ ephomhoghiạn phọ ayira, Zihova, “o/wạ ophiemi r’oniin oye, odị rawạ ghan ghụn mọ oomo phọ awe phọ okiton esi ikarạph phọ abidị.” (2 Pit. 3:9) Ewạ ni dị yira kolegheri mọ eten edi ni dị ekpẹ ḅilhẹ r’idị i/kpẹ osighẹ oghaaphọm adom apelieẹny phọ. Esi omaạm, mem dị yira rokaaphạn ruuruen yira roḍighinhom ghan ni magheel, kuolọ mem dị yira rokaaphạn buọ asiya ayira, yira rokaạph ghan bịn onyen eten. Mem dị yira ootughiạn eḅẹl eten phọ epẹ yira omhiighom bọ ongọ ogbaanhaạn buọ asiya phọ ayira, eeni yira otue ni ologhoma saị. Enighẹ ni dị yira kootughiạn oroma otelhedom mọ Pọl, oghaạph bọ siẹn emhuoghaạph ibạl aḍiroọr phọ, mem dị yira rokaaphạn r’abuọ asiya phọ ayira. Obọ yira kokaạph ghan bọ eten dị keporogh bidị ekelẹ kparipẹ r’olhoghonhaạn abidị ḍighaạgh onhaghạn adom mọ. w19.08 14-15 ¶3-5

Nạ ulhoghoma ika mem mọ nạ alhegheri bọ igey phọ ilọ Oọny phọ? Mọ aZizọs kụ omhunhenhiom iyạl oye dị apelheghiom epẹ k’akẹ r’isiẹn ade phọ. M’odị kụ Etagharạn phọ ayira. Mọ amheeraam ni ongọ aghuḍum odị loor emhụ ayira. Mem lọ yira oḍeenhaan siphẹ aroozọ phọ ayira mọ yira omeeraam ni etagharạn phọ, pọ kosạr ri ikarạph ayira uwilhenhaạn iyira, yira oḍigh righirị r’Enhaạn, bịn omoọgh ghuḍum k’agee-pọ. (Jọn 3:16) AZizọs Ogbogh Opinyọn rikiạ ayira. Odị rawạ ghan olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh dị yira komooghọm suọ etagharạn phọ, oḅilhẹ omoọgh mugey amasian r’Enhaạn. (Hib. 4:15; 7:24, 25) Idiphọ Uw-emhạ Omhạr phọ k’Enhaạn, Odị kụ edị aZihova kaḍighinhom bọ oḅaalhamhị aḍien phọ odị, asiemhi eekunha ikarạph, kụ asighẹ atu ḍisẹph kirokirọ dị ketọl k’agee-pọ siphẹ Paradais ghisigh. (Mat. 6:9, 10; Ogan. 11:15) Yira otuughaạny ghan Zizọs. Odị uphighinhaan iyira eḍeenhaan ipẹ rokuọm ghan bọ loor oḍighi ogbi phọ Enhaạn. (Jọn 4:34) Mem dị nạ amheeraam ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ ilọ aZizọs, pọ nạ maphomhoghiạn ooḅi Oọny phọ Enhaạn. Ephomhoghiạn phọ epẹ kenyu nyinhạ osighẹ aghuḍum mọ anạ oḍighinhom ogbi phọ Enhaạn idiphọ aZizọs. w20.03 10 ¶12-13

AZizọs aaḅereghị ni ibadị amem ḍio phọ aḍiphẹ odị kamugh bọ. Mem mọ odị aphighi bọ eḍighieeny ootughianạm aḍuugh phọ odị, aaḅereghị ni angọ abrẹd phọ r’amiim mọ. (1 Kọr. 11:23-25) Kụ ogbi bọ oḍuạ esi phọ bidị orọl bọ ophạm eyaạl ophẹl otene phọ, odị aaḅereghị ni r’abutelhedom mọ odị. (Jọn 17:1-26) Mem mọ odị r’abutelhedom mọ odị osi bọ siphẹ Oghoony phọ aGetsemani ḍughul phọ aḍiphẹ phọ, odị aaḅereghị ni ibadị amem. (Mat. 26:36-39, 42, 44) Ḅilhẹ ikpo onhụ phọ odị aḅạ bọ mem mọ resophaan bọ nyodị iḍighi iiḅereghị. (Luk 23:46) AZizọs aḅenị ghan ni aZihova ilọ atorobọ iyaạr dị remitenaan nyodị ḍio phọ aḍiphẹ odị kamugh bọ, esi iiḅereghị. Eniin iyaạr dị eloghonaạn Zizọs ḍighaạgh okparạm pọ, odị aaghiraan ghan asoman Odẹ phọ odị esi iiḅereghị. Abutelhedom mọ pakirị opọ abidị, u/tue utolonaạn aani esi iiḅereghị ḍughul phọ aḍiphẹ phọ. Loor esi iduọn phọ, bidị uroph ni akpọ oḅio phọ abidị mem mọ odẹgh ophogh phọ asoor bọ. (Mat. 26:40, 41, 43, 45, 56) Yira kotue opạm ḍimeerạ phọ ayira mem lọ yira osoman odẹgh ophogh, esi otuughaạny eḍeenhaan phọ aZizọs kụ ‘ooḅereghị ghan.’ w19.04 9 ¶4-5

AZihova akel li iiḍighi ikarạph aruwaloor. Odị aḅenị buọ Izrạl phọ mọ: “Ku/miịn onyọ anyina dị kasighẹ moọny obobọ onyanị odị asumeeny niạn, oye dị ramiịn ghan imiịn, oye dị raḍighi yogh ghan simazik, oye dị rawaaghị ghan siamạgh, ogbiọm aghamạ, oye dị asighẹ egbạ aghoroghiọm bunhọn, oye dị rakiighị ghan k’ariil obobọ bulọ rokaạph ghan ilọ iḍue, obobọ oye dị rawaaghị ghan raraạr ḍighaạgh abuphẹ momuughu bọ. Oye dị aḍighi raraạr phọ iphẹn phọ aḍighi iyaạr aḅaphanyạ esi aZihova.” (Deut. 18:10-12) AKristẹn u/lo aani eeḍiạn Olhogh phọ aZihova angọ bọ nmụny Izrạl phọ. Ghalamọ r’iduọn phọ ni, yira olegheri ni mọ eten phọ epẹ aZihova asighẹ bọ iiḍighi ikarạph aruwaloor phọ ke/nmia. AZihova uphụr iyira rurụ ilọ iiḍighi ikarạph aruwaloor, loor esi dị alegheri mọ aSeten rasighẹ ghan kangooghiọm we iiḅaghamị. ASetan rasighẹ ghan iiḍighi ikarạph aruwaloor kabugheọm okpẹ kirokirọ—eḅaramaạm okpẹ phọ aḅẹm bọ mọ buphẹ momuughu bọ omoọgh ni ekpisi dị ogheel. (Eccl. 9:5) ASetan raḍighinom ghan kẹn ikarạph aruwaloor ookperemi awe obọ okiton oḍuạ esi aZihova. Iitughiạn odị pọ oḍighi idị awe koḍuom olhoghi ikarạph aruwaloor kparipẹ r’aZihova. w19.04 21 ¶5-6

Ibiighi ibạm anmụny ekạr kụ eḍighi igbogh ikarạph. Mem dị oye abiighi obumoọny repueghị ghan ni ibadị araraạr esi abumoọny phọ. Obumoọny phọ ka/tue mun aḍuomologhi oye phọ, ḅilhẹ resighẹ ghan kẹn dọl eghuan obumoọny phọ. Ekạr ewạ oghoph ibạm anmụny phọ ayira osighẹ esi ekarạph eḍighinhom iyaạr phọ ephẹn phọ, ḅilhẹ r’oodereghị kụ oḅilhẹ ologhonaạn aḍighaạgh buphẹ memitenaan ghan bọ. (1 Tẹs. 5:14) Mem dị oye dị aḍighi aani pakirị ookpomhoghan phọ abiighi obumoọny, odị rasiphe ghan ni umugholoor ookpomoghan phọ. (Mat. 5:16; 1 Pit. 2:12) Yira ro/meera ghan mọ abuḍighinom ikarạph dị u/meera ukiton orọl siẹn igbo phọ ayira ophuẹ ḍimạ aḍien ookpomoghan phọ. Eḍighi maạr lọ oye siẹn ookpomoghan phọ ku asoor olhogh, idiphọ obiighi obumoọny pọ odị masoor olhogh abuọ itooghị phọ. (Poghom Iiḍighi 25:8.) Ghalamọ r’iduọn i/ḍighi bọ oḍighi ikumor awe phọ osiph oye dị asoor olhogh ekpisi phọ, bidị ro/booghị ghan oye dị asoor olhogh aGomẹt phọ. w19.05 9 ¶4-7

Yira kotue ni olegheri ilọ okaran atorobọ ipaanaạn—loor esi dị aZihova kụ Ogbogh Otughemiạ ayira. (Isa. 30:20, 21) Ekpo onhụ phọ odị r’ingọ ghan iyira torobọ iyaạr dị yira owạ, omhoọgh “iinyạ oḍighinom atorobọ ooḅi oḍighi.” (2 Tim. 3:17) Mem lọ yira odaphạn itughemị aBaibul phọ, yira rosụ ghan ni olhoghi k’opu buphẹ roleenye ghan bọ eleeny “olegheri iyaạr” aḅirini phọ.” (Ps. 119:97-100) Eten okururu, olhegheri iyaạr aḅirini phọ ibadị amem raḅeraạn ghan ruuphuạ iphulupul phọ. Kụ iḍighi kụ rikparanaạn ghan ni iyira oghel eten iitughiạn r’aroozọ aḅirini phọ. Epẹ kụ iyaạr phọ aBaibul phọ aḅẹm bọ mọ: “Igona loor ephamạ iloghi anyina, obọ oye kasighẹ ghan bọ olegheri iyaạr aḅirini phọ iikeleghiom inyina aboọr ologhi.” (Kọl. 2:8) Idiphọ aBaibul phọ aḅẹm bọ ni ilọ asiḍio eekuna phọ, mọ awe “kopomoghiạn eedughạ opu Enaạn.” (2 Tim. 3:4) Enhọn iyaạr dị meḅilẹ ekọm pọ areezẹgh dị reḍuạ ghan kemite loor esị orolạn esi, idiphọ AIDS, kụ iphẹn phọ eḍeenhaan mọ olhegheri iyaạr aḅirini phọ akạr kụ aḍighi elologhi. w19.05 21 ¶1-2; 22 ¶4-5

ASetan aakeleghi we phọ Izrạl esi ootughiạn ghan mọ oghị aghisigh pọ bidị kotuughaạny aani iḍighinhom araraạr areelhe phọ ekitonhom bọ bidị. Areelhe phọ ipẹ phọ umheeraam mọ koḍighi raraạr aghuḍum ongọ rumhụgh phọ, pidị engọ bidị olophiạ. Awe Izrạl phọ abuphẹ u/moọgh bọ omheeraam u/kị esi aZihova, umheeraam mọ ephẹn kụ ogina eten dị bidị koḍighi okpetanhaan oodoọny aghozogh phọ, kụ iḍighi kụ, bidị omhiigh oḍighiyogh aani araraạr aghuḍum oghueniom emhụgh okpẹ phọ, Baal. ASetan aḅilhẹ kẹn asighẹ aḍighinhom ruuphuạ iphulhupul phọ. Areelhe phọ ipẹ Enaạn roo/ḅereghị ghan bọ uuseenyom ghan rumhụgh phọ abidị r’aroozọ dị i/ḅaạl. Iiseeny phọ iphẹn phọ i/ḅaạl bọ, iḅaramaạm orolhạn esi igbo alhephiri r’alhephiri ḅilhẹ anmariịr r’anmariịr, siphẹ otu iiḅereghị phọ abidị. Orolhạn esi igbo iyạl alhephiri anmụny ḅilhẹ r’inhọn odọ orolhạn esi dị u/ḅaạl iḍighi eḍighinhom iyaạr dị bidị osighẹ mọ enighẹ ni! (Deut. 23:17, 18; 1 Ki. 14:24) Awe areelhe phọ umheeraam mọ araraạr aghuḍum mọ iphẹn phọ reḍighi ghan iyaạr dị arumhụgh phọ kesẹph de phọ. Iḍighinhom araraạr orolhạn esi dị u/ḅaạl iḍạ ibadị abuọ Izrạl phọ elhọgh ooḅereghị arumhụgh okpẹ phọ. w19.06 2 ¶3; 4 ¶7-8

Monmeeghi ni iiḍighi asimuonịr abudị orọl ghan Betẹl ḅilhẹ r’abunhọn. Kekparanhaạn ni agey bumor phọ r’abumarani phọ abuẹn okpẹ bọ oḍuomolhoghi phọ, owilhẹ arukumuan phọ bidị osereghiạn bọ idiphọ. Eḍighi maạr dị nạ aḍighi aani oniin onyọ abidị, p’eeghe kụ keloghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh odaphạn onmia phọ? Ḍuraan atuman aZihova esi aạl ghan aBaibul phọ kụ ogbirima ghan ḍio ḍio ḍio. Ḅilhẹ kẹn, kiọm ghisigh aḍighi ghan oomo ipẹ nạ katue bọ omite aani ghan epẹ erugh phọ siphẹ omhoom ookpomhoghan phọ anạ. AZihova ra/bula ghan buphẹ okpẹ bọ oḍuomolhoghi kụ oghiọm bọ ghisigh rokumu nyodị, ghalhamọ bidị u/tue mun u/kumuan ipẹ bidị okumuan ghan bọ mem dị eten. Dughe dọl aghuḍum mọ anạ. Ka/meera ooḅaghamhịan aloor ilọ araraạr aḅirinhi phọ aSetan ‘ekikima’ nyinhạ okumu aZihova. (Mat. 13:22) Kel inyuughiom aḅirinhi phọ obobọ righirị r’asiya anạ dị rootughianhạm ni nyinhạ igey, kụ rokpaariọm ghan nyinhạ owạ oghoph esi eelạ isiẹn aḅirinhi phọ aSetan. (1 Jọn 2:15-17) Ḍuom olhoghi aZihova opọ aguanhaan bọ ongọ ayira raraạr okparamhị omheeraam mọ ayira, ophamhaghạn iitughiạn phọ ayira, ḅilhẹ r’atorobọ iyaạr “mem lọ ikuom iyira.”—Hib. 4:16; 13:5, 6. w19.08 20 ¶4; 21-22 ¶7-8

Nạ asoman ni sidọl dị ekọm ooḅaghamiạn aloor engọ nyinạ ḍughụm? P’eeghe iyaạr iidereghị olegheri mọ aZihova anaghanạn ni ipẹ ikparanaạn bọ iyira. Odị alegheri ni sidugh ayira, aḅilhẹ alegheri iitughiạn r’ologhoma phọ ayira. (Ps. 103:14; 139:3, 4) Eḍighi maạr dị yira obeḍenọm aZihova, odị kuloghonaạn iyira ḍighaạgh okaran atorobọ iiḅaghamị dị kingọ iyira ooḅaghamiạn aloor. Ooḅaghamiạn aloor katue ni aḍighi idị nạ kaatughiạn ghan ikarạph bịn, kụ aḅonyonu azuan. Eḍighi iduọn phọ, pọ legheri mọ aZihova kaloghonaạn ni nyinạ ḍighaạgh okaran ooḅaghamiạn aloor. Ika kụ idị kaloghonaạn bọ nyinạ ḍighaạgh? Odị aḅẹm ni mọ kaạph ni iiḅaghamị phọ anạ aḅenị nyinọ. Kụ odị kapagharanaạn ni emoghi ilọm mọ anạ. (Ps. 5:3; 1 Pit. 5:7) Kụ iḍighi kụ gbor ghan aaḅereghị aḅenị aZihova iiḅaghamị anạ. Odị kụ nyinạ ka/ḅaanaạn, kuolọ odị kaḅaanaạn ghan nyinạ dị eego esi Ekpo Onhụ phọ odị, aBaibul phọ ḅilhẹ r’oḍighom mọ odị. Ipẹ nạ rabạl ghan bọ siphẹ aBaibul phọ ketue ni eedereghị nyinạ eḅilhẹ engọ nyinạ oḍuomologhi. Ḅilhẹ kẹn, abumor r’abumarani phọ anạ kokparamị ni nyinạ.—Rom 15:4; Hib. 10:24, 25. w19.06 16 ¶7-8

Mem dị nạ asoman igbiphoghọm, ḅeeḅereghị ghan aZihova, “zu ekpom mọ anạ idiphọ amuụm” kụ aḅenhị Odẹ ephomoghiạn phọ anạ oomo oghiilhaan r’ooḅaghamhiạn aloor phọ anạ. (Lam. 2:19) Nạ aghiọm ghisigh aaḅereghị ghan eten phọ ephẹn phọ, asiya phọ anạ r’aZihova kelegheri kụ ekpạr.—Rom. 8:38,39 Kuphom owol mọ aḍisẹph kirokirọ Omhạr phọ k’Enaạn ketu ni inẹ. (Num. 23:19) Eḍighi maạr dị omheeraam mọ anạ esi aruguanhaan phọ ipẹ phọ kụ adugh, pọ kedughanaan ni Setan r’otul phọ odị ookperemhi anạ. (Prov. 24:10; Hib. 2:15) Lọgh mem atuughạ ruguanhaan phọ Enaạn ilọ Omhạr phọ odị ḅilhẹ r’iyaạr phọ nạ atuạn bọ kụ akuphom bọ ni owol mọ ketu ni inẹ. Ika kụ idị ipẹ phọ kelọgh ḍighaạgh? Ooḅeghiọn eḍeenhaan onyọ umor dị oghol mọ Stanley Jones, dị okasaghiọm otu ikoli esi oḍual asiạ loor omheeraam mọ odị. Eeghe kụ ilhoghonhaạn bọ nyodị ḍighaạgh orue ophamanạm adọl dị ekpẹ oḍuom olhoghi? Odị aḅẹm mọ: “Iduọn mị amhaạr bọ anyaamhị loor amhị r’oboom olhegheri iyaạr ilọ omhạr phọ k’Enaạn, akuphom owol, ḅilhẹ mị uu/kia bọ r’amem, iḍighi idị mị alhom aZihova agheelhom.” Eḍighi maạr dị nạ amhoọgh omheeraam dị akpạr esi aruguanaan phọ Enaạn, pọ iyaạr nyinhạ ke/tue esophoghom okumu odị.—Prov. 3:25, 26. w19.07 2 ¶1; 3 ¶6-7

Utuạn eeghe kụ oḍighi-awe bumatuạn amạn bọ maạr iboom? Loor esi dị ogina abumatuạn aKraist bịn kụ kotue oḍighi righirị Enaạn. Oḅarạm isiphẹ, asidọl aghuḍum abuphẹ rodạph bọ Kraist renighẹ ghan, oḅilhẹ omoọgh oḍuomolhoghi oghelhọm aghuḍum dị eekunha i/lo ghisigh. (Jọn 14:6; 17:3) Okạr agey, aZizọs maḅọgh oḍighi dị amhạn maạr alọgh ḍighaạgh ayira, yira ko/tue oḍighi oḍighi phọ ḍiọ ayira. Otelhedom mọ aPọl agẹ idị egbolhomaam nyodị r’abunhiin abudị r’odị oḍighi ghan mọ: “Yoor oḅọph oḍighi rokumu kongọ Enaạn.” (1 Kọr. 3:9) P’eeghe eepoogh dị aZihova r’aZizọs Kraist m’ongọ omhạr awe phọ abuẹn u/munughan bọ! Ḅilhẹ kẹn, arukumuan oḍighi awe bumatuạn phọ ringọ ghan iyira iboom ibo. Eḅẹl iyaạr dị yira koḍighi pọ ‘owạ ghan’ awe iiḅi arokpom. Mem dị yira ongọ ghan ogbaanhaạn torobọ oye lọ yira oozuanhaan, pọ yira romạ ghan koḍeenhaan mọ yira Abugbaanhaạn AZihova. Yira romạ ghan koḍeenhaan mọ yira oḍighi bugey aKristẹn esi odaphạn ghan itọ phọ aKraist oghị ogbeelhom iiḅi iinhaghạn phọ. w19.07 15 ¶3-5

Ikpo onhụ osụ olhoghi phọ edi bọ siphẹ aBaibul phọ kụ repụr ghan k’eḍạ ḍiḅeraaṇ ibadị awe. Epẹ New York, oniin onyọ umarani dị aghị ateẹny we dị roḅạ ghan onhụ aMandarin aḅẹm mọ: “Mị rakparaghạ ghan ni oḍeenhaan aḍiḅeraạn oghị esi awe phọ, ḅilhẹ r’olher arurụ ongọ abidị. Eḍighi maạr dị mị amhiịn mọ bidị oḍighi we dị oḍuạ inhọn arikpisi kụ oru, mị rapuru ghan ni mọ: ‘Nạ raguroghọm aani ghan ika ephẹn phọ? Nạ mamhoọgh ni oḍighi? Awe ekpisi ph’ephẹn rozoọm ni nyinhạ emạ eten ḍughụm?’ ” Eeni amem iphẹn phọ remiteom ghan eepoogh omhiighom araghaạph aBaibul. Lọ edugh ni, onyọ umarani phọ raḅarạm ghan ni mọ: “Nạ ragbi mọ eeghe kụ iyaạr dị nạ katue aḍighi omhoọgh imạ asiya r’awe? Mị atue ni aḍeenhaan nyinhạ ḍidogh dị edi Baibul ḍughụm? Eḅẹm mọ: ‘Omhiighom elebiri ekịgh idiphọ oghughuron eghuugh amuụm; Tutụ oruonụ phọ ramiigh, telhe aḍuạ.’ Nạ ragbi mọ oroma phọ ophọn phọ katue ni alhoghonhaạn nyinhạ ḍighaạgh orolhạn ghan r’abunhọn ḍughụm?” (Prov. 17:14) Odọ oghaaphạn phọ ophọn rulhoghonhaạn ghan iyira ḍighaạgh olhegheri awe dị kowạ mọ oḅilhẹ ni oḅula otughemhị bidị. w19.07 23 ¶13

Emoghi onhaghanhạn adọl abuphẹ omhoọgh bọ imhoom arukumuan phọ, ko/nmaanhaạn abidị ighirigiir. Eeni abidị obobọ onyọ asiya abidị kụ asoman iiḅaghamhị e”moon. Eeni oye ephomhoghiạn abidị kụ amhugh. Ghalhamọ bidị u/kaạph ni, eeni bidị otue ni okururu loor inyaam arighirị phọ abidị epẹ bidị orọl ghan bọ. Kesighẹ ni mem kụ bidị otue opamaghạn sidọl emhoom ekpisi phọ. Kuolọ nyiidiphọ, nạ arelhean ghan bidị epẹ erugh phọ aḅilhẹ akparamhị ghan bidị, ketue ni eloghonhaạn bidị ḍighaạgh odaphạn asidọl phọ abidị. Oniin onyọ umarani dị makumuan ni ibadị asiạ enhọn eelhe, aḅẹm mọ: “Epẹ egbaany ekpisi phọ mị akumuan ghan bọ, mị utughemhị ghan ni we Baibul ḍio ḍio ḍio. Kuolọ ephẹn emhoom ekool phọ, r’eepoogh okpegheron aBaibul oḍeenhaan oye obobọ oḍeenhaan avidio epẹ erugh phọ bịn ekpạr ri. Esi iduọn phọ, abukaaphọm omhoom ookpomhoghan phọ amhị uphạm ghan imhị oghimọm ophogh awe dị bidị rotughemhị ghan. Iphẹn phọ iḍighi idị mị anme eten phọ epẹ mị aatughiạn ghan bọ ilọ ekool phọ. Mị utuughạ ni ilọ omhiighom oghaạph ephẹn emhoom ekool phọ. Iphẹn phọ iḍighi ni idị mị aḅilhẹ amhoọgh oḅaạl olhoghi.” w19.08 22 ¶10; 24 ¶13-14

Idiphọ aYuodia r’aSintiki, etue ni ikparanhaạn iyira omhoọgh ephomhoghiạn dị ekpạr oghị esi abunhọn,—eeni esi ophogh ghan asipiomạn. Oomo phọ ayira ropiomạn ghan ni ḍio etum ḍio. Eḍighi maạr dị yira oghiọm ghisigh ophogh ghan sipiomạn abunhọn, ephomhoghiạn phọ ayira esi abidị keephoọm ni. Esi omaạm, eḍighi maạr dị onyọ umor u/ḅeer aani Kindom Họl phọ r’ayira, ketue ni epin olhoghi ayira. Eḍighi maạr dị yira omhiigh ogbiighi inhọn asipiomạn onyọ umor phọ ayira, ophin olhoghi phọ ayira kabụgh ni, bịn ephomhoghiạn phọ ayira esi odị edugh. Nạ amhoọgh idọ iiḅaghamhị phọ iphẹn r’onyọ umor siẹn ookpomhoghan phọ, kenighẹ ghụn dị nạ kalegheri mọ aZihova ramiịn ni sipiomạn phọ ayira r’ilọ abumor phọ ayira. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, etigheri e”munughan phọ ayira aZihova akiọm ni ghisigh uphomoghiạn iyira r’abumor phọ ayira. Esi iduọn phọ, ewạ dị yira kotuughaạny ephomhoghiạn phọ aZihova kụ opogh ghan imạ araagharạ abumor phọ ayira. Mem dị yira olhọgh inyaạm ophomhoghiạn abumor phọ ayira, pọ yira rokparamhị ghan muḅọph phọ ayira r’abidị.—Fil. 2:1, 2. w19.08 9-10 ¶7-8

AZihova apomoghiạn iikiạ we dị osooromhi loor. Ogina abuphẹ okạr bọ osooromhi loor bịn kụ kotue omoọgh imạ asiya r’odị. Ḍierị phọ aḍighaạgh phọ, “odị ratọl ghan k’egher kụ apogh nyophọ aphoophe bọ loor.” Oomo phọ ayira rowạ ghan ni oḍighi ipẹ eḅeeraạn bọ aZihova ḅilhẹ rolhoghoma ephomoghiạn phọ odị, esi iduọn phọ yira omoọgh ni riphigh otuạn omhoọgh eegharạ osooromhi aloor. Osooromhi aloor pọ olhoghoma k’ekpom mọ oye phọ kụ asoorom apu buerị phọ, koo/baga obobọ oodaraghu. ABaibul phọ aḍeenhaan mọ oye dị asooromhi loor ramoọgh ghan ephoghom dị eeleeny k’aghị esi asiya phọ odị r’aZihova ḅilhẹ r’abuerị phọ awe phọ. Oye dị asooromhi loor ralọgh ghan elhegh mọ torobọ oye apuom ni nyodị iyaạr. (Fil. 2:3, 4) Abuniin awe okue bịn osooromhi loor anyụ r’anyụ. Eeni bidị omoọgh umugholoor bịn ekịgh mudị osooromhi loor. Obobọ eeni bidị omaạr agey olhọgh oye eegu loor esi dị epẹ kụ eḍighinhom iyaạr ekpisi abidị obobọ eeni ipẹ kụ idị ookonom bidị. Kuolọ eeni okạr oḅiila ophogh, bidị oḍighi we iibaga. Eeni esighẹ rekị kụ bidị ogbi oḍeenhaan odọ oye phọ bidị oru bọ.—Luk 6:45. w19.09 2 ¶1, 3-4

“Ooḅi oghaạph phọ aZizọs uw-emhoọgh phọ ayira” eḅaramaạm oomo igey phọ ipẹ aZizọs atughemhị bọ. Yira roḍeenhaan ghan mọ yira olọgh ni eegu iiḅi iinhaghạn phọ, mem dị yira osighẹ oḍighinhom siphẹ aghuḍum mọ ayira. Olhọgh eegu phọ eḅaramaạm osighẹ araraạr Omhạr phọ kụ oḍighi eḅẹl, odaphạn asiigbu phọ Enhaạn eelheeny bọ, ḅilhẹ r’ogbeelhom ghan ilọ Omhạr phọ k’Enhaạn. (Mat. 6:33; 24:14) Eḅaramaạm kẹn obakị aani abumor phọ aKraist osagharạn bọ uwaloor iigbia phọ, idiphọ bidị ophạm bọ oḍighi dị amhạn maạr iboom. (Mat. 25:31-40) Moọny amem bidị k’okpẹ aani ni iikpiạ “inọn iyool” phọ, esi olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ bidị oḍeenhaan bọ. (Jọn 10:16) Ika kụ idị bidị koḍighi bọ iduọn phọ? Kụ eghạm Amagedọn phọ egbi omhiigh, koḅerion ni 144,000 oonhịr phọ okeelhom k’akẹ idiphọ aruwaloor dị k/omhugh ghan mun. Kụ bidị oḍighi aani pakirị awe eghạm k’akẹ phọ k’oogbị bọ Gọg kụ opẹl “siadạm awe” dị oḍighi rebenhẹ aZihova. (Ogan. 2:26, 27; 7:9, 10) Ii, aḍigbogh aḍita phọ kokạr kụ omoọgh oḅaạl olhoghi r’asuọ, esi iduọn bidị obakị aani bọ rebenhẹ phọ aZihova okpẹ bọ oḍuomolhoghi phọ mem mọ bidị orọl bọ siẹn ade phọ! w19.09 12-13 ¶16-18

Eeghe kụ iḍighi kụ oḍighi phọ aZizọs ungọ bọ iyira aḍighi bọ ni olọ ophooghian? Loor esi dị yira omoọgh bupoghom dị onhighẹ opelheghiom. AZihova, Okaraghị Ogbogh Opoghom mọ ayira, o/ḍighi uw-otu dị u/legheri iiḅi. Odị amaghamị ni maạr oḍighi phọ yira roḍighi ghan bọ. (Hib. 6:10) Ḅilhẹ rungọ ghan ni iyira inyaạm mọ ipẹ rewạ bọ oḍighi oḍighi phọ odị mungọ bọ iyira. (2 Kọr. 4:7; Gal. 6:5.) Uw-emhạ phọ ayira aZizọs uphighinhaan ni iyira imạ eḍeenhaan. (Jọn 13:15) Kụ ikumor awe arookpomhoghan phọ rotuughaạny aani ni Zizọs, “Ogbogh Opoghom” mọ ayira. (Hib. 13:20; 1 Pit. 5:2) Bidị rokparaghạ ghan ni oḍeenhaan igbiririph, okparamhị, ḅilhẹ r’akpọ oḅio idiphọ bidị rotughemhị ghan bọ koḅilhẹ ughoph iyira. Yira oḅilhẹ kẹn omoọgh righirị dị onhighẹ opelheghiom. Bunhọn awe u/lo dị omhoọgh aani ḍiniin phọ aḍiigbu phọ obobọ ephomhoghiạn iduọn ayira. Esi omaạm: Yira omoọgh eepoogh okumuan r’awe dị omhoọgh imạ aroozọ, dị ro/loghoma ghan mọ bunọ kụ unhighẹ opu buerị phọ. Bidị ro/loghoma ghan mọ bunọ kụ upu bunhọn. Bidị iyira u/sighẹ idiphọ awe dị oḅọph oḍighi r’abidị bịn, kuolọ idiphọ arighirị. Kụ ephomoghiạn phọ abidị ekpạr ri iboom dị tutụ bidị ookolobian ni omhugh loor emhụ ayira! w19.09 20 ¶1; 23 ¶12-14

Siphẹ oroma phọ odị, otelhedom mọ aPọl aghaạgh ni aghol “ḍio omoọgh-we” phọ. (1 Tẹs. 5:1-6) Aḍio phọ siẹn phọ remạ ghan emhiighom izuoghom ‘aBabilọn Ogbogh phọ,’ eḍighi bọ oomo aruukụ iiḅereghị okpẹ phọ, kụ ekureriom r’Amagedọn. (Ogan. 16:14, 16; 17:5) APọl aḅilhẹ kẹn ni uḅenhị iyira ilọ “aḍio omoọgh-we” phọ. Yira “ku/naanị ghan idiphọ abuerị phọ.” Ewạ mọ “osumạ yogh” ooko loor ayira obọ yira kokạ ghan bọ dọl asạm mọ ayira esi ophinom abin raghaạph iikonoghiạn itooghị aḅirinhi phọ ophọn. Eḍighi maạr dị yira oḍighom aani, yira kotue ni bịn oḍighi ‘buọ aḅirini phọ.’ (Jọn 15:19) Yira olegheri mọ Omhạr phọ k’Enhaạn bịn kụ amamạn iyaạr dị ketue eseere eephọ siẹn oomo aḅirinhi phọ. Ewạ kẹn dị yira koomhanhamhi aani bunhọn esi otughemhị ghan abidị ipẹ aBaibul phọ aghaạph bọ ilọ ipẹ kemite bọ mem eekunha phọ. Mem dị igbogh iiḅaghamhị phọ kụ memhiịgh, pọ amem meten dị awe kotu olegheri aZihova. Pọ kụ iyaạr phọ ewạ bọ ni oogboronhom oḍighi iphelegbeel phọ! w19.10 8 ¶3; 9 ¶5-6

Mem dị eru bọ eteẹny dị kogananamhi ipẹ ogẹ bọ siphẹ aḍikpooghineen aḍinyạ phọ, aZerimaya aḍuom olhoghi oyaghirị phọ odị Baruch oghị ogbeelhom adom mọ aḍiphẹ phọ. (Jer. 36:5, 6) R’akpọ oḅio, aBaruch aghị ni aḍighi oḍighi phọ. Gbiom olhoghi idị olhoghi aZerimaya aḅaạl mem mọ aBaruch aḍigh bọ siphẹ otu iiḅereghị phọ kụ aạl bọ igẹ aḍikpooghinheen aḍinyạ phọ! (Jer. 36:8-10) Ikpanhạ araalhạ phọ aJuda onhaghạn bọ ipẹ aBaruch aḍighi bọ, ughị ni oḅenhị nyodị mọ aạl amiteom aḅenhị bunọ! (Jer. 36:14, 15) Ikpanhạ araalhạ phọ usopha oghị oḅenhị Uw-emhạ phọ Jehoiakim ipẹ aZerimaya aghaạph bọ. Uw-emhạ phọ Jehoiakim aghạgh ni olhoghi mem mọ odị anhaghạn bọ ikpo onhụ phọ ipẹ aZerimaya agẹ bọ dị tutụ asụ ḍikpooghineen aḍinyạ phọ, ḅilhẹ atọ aḅenhị mọ osiph aZerimaya r’aBaruch okasaghiọm. Toroboiperolbọ, aZerimaya asighẹ ni ḍinhọn aḍikpooghineen aḍinyạ angọ Baruch, kụ aghaạph ghan kụ aBaruch agẹ ghan “oomo ikpo onhụ phọ ipẹ ogẹ bọ siphẹ aḍikpooghineen aḍinyạ phọ Uw-emhạ phọ aJuda Jehoiakim asụ bọ niạn phọ.”—Jer. 36:26-28, 32. w19.11 3-4 ¶4-6

AZihova katue ni atu torobọ oye lọ ewạ omhunhenhi igbiom mọ odị. Esi omaạm, aZihova aḍighi otughemhiạ, Oodereghiạ, ḅilhẹ r’okaaphọm iiḅi iinhaghạn, iphẹn phọ iphurukpu idị yira orue ootughiạn. (Isa. 48:17; 2 Kọr. 7:6; Gal. 3:8) Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, odị ragbor ghan ni kasighẹ we aḍighinhom omhunhenhi igbiom mọ odị. (Mat. 24:14; 28:19, 20; 2 Kọr. 1:3, 4) AZihova katue kẹn ni angọ torobọ onyọ ayira osụ-olhoghi r’inyaạm lọ yira owạ, omhunhenhi igbiom mọ odị. Oomo iphẹn phọ remạ ghan emhụ aḍien phọ odị, Ipẹ kụ idị ibadị awa dị otuughạ Baibul phọ ogbạ. Oomo phọ ayira rowạ ni dị aZihova kusighẹ iyira aḍighinhom, kuolọ abuniin otue ni ootughiạn mọ aZihova ra/sighẹ bidị kaḍighinhom. Eeghe kụ iḍighi? Loor esi dị bidị rologhoma ghan mọ aḍikpọ, asidọl phọ, inyaạm mọ abidị i/meera mun. Ḍieriphọ aḍighaạgh phọ, abuniin otue ni ologhoma m’ipẹ bunọ roḍighi bọ mekasiạn ni. w19.10 20 ¶1-2

Ophorogh aruphua ketue ni igbaragbaramhị iyira bịn eḍighi idị yira koseere osuarạm omheeraam mọ ayira. Otelhedom mọ aPọl aḅẹm mọ: “Onyọ eghạm dị odi ḍiikparạ adom rawạ ghan oḍighi idị keḅeraạn uw-emụ phọ abidị, o/meeraam mun ooḍikuan oopho awe.” (2 Tim. 2:4) U/meera ghan awe eghạm aRom omhuul ḍighi obobọ oḅarạm onhọn oḍighi. Idiphọ abugey awe eghạm, ku/meera araraạr dị i/moọgh maạr oḍighinhom igbaragbaramhị iyira omhoọgh akuuḅi aghisigh abuḍiemhiom mọ ayira, Zihova r’aKraist. Iphẹn phọ kụ imhạn maạr epu oomo araraạr phọ ipẹ aḅirinhi phọ aSetan amhoọgh bọ ongọ ayira. Okuphom owol mọ yira omoọgh ni inyaạm r’amem mọ rewạ bọ oghiọm aghisigh okumu aZihova, ḅilhẹ r’omhaạr ophogh osuarạm omheeraam mọ ayira r’iphedị araraạr eghạm aruwaloor phọ ayira mughumọ edi ni ḍimạ adọl. Ewạ mọ yira oomhanham ghan torobọ amem! Eeghe kụ iḍighi? Otelhedom mọ aPọl uphụr ri iyira rurụ mọ “Buphẹ rowạ ghan bọ oḍighi araaIhạ phọ [kope ni] eten obiIẹ ipẹ omeeraam mọ aḅẹm bọ.”—1 Tim. 6:9, 10. w19.11 17 ¶12, 14-15

Kopụr ri ogbeelhom mọ “Oomo ariisi mephooghị, ḅilẹ iiḅaghamị i/lo” kụ “aḍio phọ Omoọgh-we phọ” Egbi oteẹny. (1 Tesalonikạ 5:1-6.) Siphẹ 1 Tesalonikạ 5:2, “aḍio phọ Omoọgh-we phọ” remạ ghan “iboom iminimiịn phọ” obobọ igbogh iiḅaghamhị phọ. (Ogan. 7:14) Ika kụ idị yira kolegheri bọ mem mọ igbogh iiḅaghamhị phọ kemiigh bọ? ABaibul phọ akaạph ilọ iphelhegbeel dị ko/nhaghạn ghan k’ekula. Iphelhegbeel phọ ipẹ phọ kụ k’eḍeenhaan bọ mọ igbogh iiḅaghamhị phọ m’emhiigh. Ipẹ phọ pọ iphelhegbeel phọ eḅẹm bọ mọ “Oomo ariisi mephooghị, ḅilẹ iiḅaghamị i/lo Abuḍiemhiom aruukụ iiḅereghị phọ koḍighom aani ni bidị ḍughụm? Eeni siẹn. Toroboiperolbọ, iphelhegbeel phọ ipẹ phọ keḍighi onhọn okpẹ dị ikarạph aruwaloor phọ kụ kepum bidị ogbạ. Kuolọ iphelhegbeel phọ ipẹ phọ keḍighi ni ootor’osoromineen loor esi dị keḍighi idị awe phọ kootughiạn mọ bunọ odi dọl eborọph, kuolọ u/legheri mọ igbogh iiḅaghamhị dị ke/mite ghan kụ retu osoorom abidị. Ii, “ekperenom bịn amuphe mateẹny bidị . . . idiphọ anịr dị mesiom omạr kụ oghunughun rakun.” Kokaạph aani ika ilọ abuphẹ oḅạr bọ aZihova? Eeni bidị otue ni okperenom omhiịn dị aḍio phọ aZihova meteẹny, kuolọ ke/sighẹ bidị eteghegheeny. w19.09 9 ¶7-8

Mem dị nạ rasopha osopha, pighi ghan ni siigbu dị nạ kateẹny. Eḍighi maạr dị nạ amhoọgh siigbu dị nạ raporogh oteẹny, kedughanhaan ni nyinhạ oḍighi omhadạn ipẹ nạ amhiighom bọ. Esi omaạm, eeni nạ asopha ogbor ghan aạl aBaibul phọ. Kuolọ eḍighi maạr dị nạ u/moọgh edeọm dị nạ kadaphạn, eeni nạ ka/madạn ipẹ nạ amhiighom bọ. Obobọ eeni aḍita ikumor awe ookpomhoghan otue ni osopha oghị ghan ophogh iyool phọ, kuolọ ogu ghan mem bịn otene mem, ko/rue oḍighi ipẹ bidị oghaạph bọ. Omhoọgh ekol, bidị otue ni opuruan sipuru phọ iphẹn phọ: “Yira mogẹ ni siḍien abumor r’abumarani phọ ekạr bọ ewạ oghị ophogh phọ? Yira mophighi ni mem dị ekạr ekasiạn oghị phọ?” Ḅilhẹ kẹn, legheri ipẹ nạ katue bọ aḍighi. Onyọ ayira o/lo dị amhoọgh inyaạm, mem, r’oomo araraạr phọ ewạ bọ, oḍighinhom oomo ipẹ iḅeeraạn bọ nyodị. Kụ iḍighi kụ enighẹ ni ogbiran ghan oḅilhẹ olhegheri iyaạr lọ oye phọ katue aḍighi. Eeni amem, kewạ ni dị nạ k’anme ipẹ nạ agbiighi bọ oḍighi phọ. w19.11 29 ¶11-12

Imiịn dị eghaạph ipẹ aghuḍum katọl bọ siẹn ade phọ ghisigh, edi siphẹ Isaiah 65:21-23. Oye ka/tọl ghan mun dị iyaạr oḍighi u/moọgh. Kparipẹ ghụn, aBaibul phọ aḍeenhaan mọ mem mọ opọ phọ, awe phọ Enhaạn koḍighi ghan iiḍighi dị emhoọgh maạr oḍighinhom, ḅilhẹ eḍighi ilọ ogbaanyạn. Mem dị itooghị Oonịr Asiạ phọ mesi eekunha, yira kokuphom ni owol mọ “oomo araraạr phọ oIhẹm bọ siphẹ adọI arebenẹ phọ bịn ko/mugh mun oḅọr, kụ bidị opin aani bin eegu phọ [Enhaạn] idiphọ anmụny odị dị mokpetenaan.” (Rom. 8:21) Idiphọ aZihova aakolhobianhaan bọ we phọ Izrạl mem arukumuan r’amem ophooghiạn, kụ edị odị maakolhobianhaan aani we phọ odị siphẹ Itooghị Oonịr Asiạ Phọ AKraist retu bọ. Yira komoọgh ghan ni mem ooseeny Enhaạn. Emạn ni maạr ooseeny Enhaạn eḍighi maạr dị yira rowạ omhoọgh oḅaạl olhoghi ḍio arodon, esi iduọn phọ amem ooseenyom Enhaạn ketọl li siphẹ omhoom aḅirinhi phọ. Ii, yira omoọgh ni ephigh otuạn omhoọgh oḅaạl olhoghi loor esi igey arukumuan phọ r’iiseeny Enhaạn phọ yira rogon bọ mem Itooghị Oonhịr Asiạ Phọ aKraist. w19.12 12 ¶15; 13 ¶17-18

“Otughemhị kụ oḅilhẹ otughemhị” Ekpo-onhụ phọ aZihova nmụny phọ anạ? “Otughemhị kụ oḅilhẹ otughemhị” phọ remạ ghan “otughemhị kụ oḅilhẹ ootughianhạm ghan egbạ-gbạ amem.” Orue oḍighi iduọn phọ pọ kemoghi dị aburudẹ r’aburunhiin kogbor ghan olọgh mem otọl ghan r’ibạm anmụny phọ abidị. Eeni amem aburudẹ r’aburunhiin kotue ni oḅonyonhu ozuan, loor oḅenhị kụ oḅilhẹ oḅenhị anmụny phọ abidị eniin phọ iyaạr phọ. Toroboiperolbọ, aburudẹ r’aburunhiin okparaghạ omhiịn iphẹn phọ idiphọ eten olhoghonhaạn aḍighaạgh nmụny phọ abidị dị konaghanhạn, kụ oḅilhẹ osighẹ oḍighinhom Ekpo-onhu phọ Enhaạn. Esi iduọn phọ, Naghanhạn ghan nmụny ph’anạ. Psalm 127 atomaạm ibạm anmụny idiphọ ikpinhạ. (Ps. 127:4) Idiphọ aḍidoọny phọ ḅilhẹ r’araraạr phọ roḍighinhom ghan bọ ikpinhạ regbaranhaạn ghan bọ ni, kụ edị torobọ obumoọny agbatanhaạn. Kụ iḍighi kụ aburudẹ r’aburunhiin osopha ipẹ bidị kotughemhị ghan bọ torobọ obumoọny abidị. Oniin olom r’anhịr epẹ Izrạl aḍio arodon, dị omhoọgh ni ekol ookonhom iyạl anmụny abidị dị rooḅereghị ni aZihova, ughaạph ni iyaạr phọ elhoghonhaạn bọ bidị ḍighaạgh, uḅẹm mọ: “Yoor u/tughemhị ghan iyạl phọ abidị mem.” Oḍiemhiom eghunotu phọ kụ kapogh mughumọ ekpeanhaạn ni osighẹ eten phọ ephẹn phọ oḍighinhom aani. w19.12 26-27 ¶18-20

P’eeghe idị yira rosereghiạn ghan buphẹ rulhoghonhaạn ghan bọ iyira ḍighaạgh mem lọ yira osoman ḍikparamineẹn! Onyọ umor dị oghol mọ Ryan, dị ekperenhom iyaạr emitenhaan odẹ phọ kụ amhugh aḅẹm mọ: “Ghalhamọ r’araraạr phọ ipẹ oye phọ raḍighi ghan bọ ḍio ḍio ḍio, ketue ni ekparanhaạn oye phọ oḍighi mem dị oye phọ asoman iiḅaghamhị. Ghalhamọ olhoghonhaạn aḍighaạgh dị aghom ni iboom reḍighi ghan ni eboom iyaạr kemiteom.” R’amem r’amem ka/pogh asooromhi olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ nạ rangọ ghan bọ oodereghiọm abunhọn, mughumọ ekom obobọ ebụgh. Onyọ amatuạn phọ Mạk arọl bọ mem mọ aZizọs, aḍighi ni onyọ aKristẹn dị oomo amem amhoọgh ghan iyaạr oḍighi. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, aMạk amiteom ghan mem aadereghị otelhedom mọ Pọl, kụ aPọl apuru ghan olhoghonhaạn aḍighaạgh aMạk. Onyọ umarani dị oghol mọ Angela, dị awe oghiigh onyọ asiya odị, asereghiạn ni bumor phọ omiteom bọ loor oghị oodereghị nyodị. Angela aḅilhẹ aḅẹm mọ “Arighirị phọ amhị uu/kpukiạn r’amem r’amem olhoghonhaạn amhị ḍighaạgh.” Puruan loor anạ mọ, ‘Ulhegheriom ni imhị idiphọ oye dị raakolhobian ghan oḍighi oomo ilọ mị katue oodereghị aani abunhọn ḍughụm?’ w20.01 11-12 ¶14-16

Ika kụ idị oye kale abrẹd r’amiim aMemorial phọ eten “omuton eephoogh”? Amem dị oye phọ alhe abrẹd phọ r’amiim mọ kuolọ ra/daphạn mun siigbu elhiom eḍighinhom iyaạr phọ aZihova. (Hib. 6:4-6; 10:26-29) Abuẹn osagharạn bọ uwaloor phọ olhọgh elhegh mọ bidị omoọgh orọl adọl dị ekpẹ oḍuomolhoghi omhiịn mọ bidị omoọgh ni “ruunmo phọ [Enhaạn]” ilọ ogheeI k’akẹ dị eego esi aZizọs Kraist. (Fil. 3:13-16) Uwaloor iigbia phọ aZihova raḍighi ghan idị arebenhẹ phọ odị kosooromhi loor, kparipẹ r’ophoophe aloor. (Efẹ. 4:1-3; Kọl. 3:10, 12) Kụ iḍighi kụ buẹn osagharạn bọ uwaloor phọ ku/loghoma ghan mudị bunọ k’unhighẹ opu bueriphọ. Bidị olhegheri mọ aZihova o/ngọ bidị uwaloor iigbia dị apu olọ abueriphọ iyool phọ. Bidị ro/loghoma ghan mọ bunọ kụ unhaghanhạn Baibul phọ opu bunhọn. Ḅilhẹ bidị ro/ḅenhị ghan oye mọ mosagharạn aani nyinhạ uwaloor iigbia phọ, kụ iḍighi kụ mọ amhiigh olhe aani abrẹd r’amiim aMemorial phọ. Bidị osooromhi ni loor olọgh elhegh mọ aZihova kụ rasaḅạr ghan buẹn kokeel bọ k’akẹ. w20.01 27-28 ¶4-5

AZihova rawạ mọ yira oḍuraan otuman nyodị oḅilhẹ oghaaphạn ghan nyodị. Odị uḅenhị iyira mọ “[ooḅereghị] ghan oomo amem,” kụ odị raler ghan ni rurụ k’angọ iiḅereghị phọ ayira oomo amem. (Rom. 12:12) Amem i/lo dị odị ra/moọgh ghan eepoogh olher arurụ ongọ ayira. Pakirị ophọn ayira, yira ronaghạn aani ghan eḍọgh odị dị eego esi aạl ghan Ekpo Onhụ ph’odị Baibul phọ, ḅilhẹ r’arinyạ phọ rilhoghonhaạn ghan bọ iyira ḍighaạgh onhaghanhạn aBaibul phọ. Yira oḅilhẹ kẹn ronaghạn ghan eḍọgh odị mem lọ yira olher ghan rurụ ongọ raghaạph phọ rongọ ghan bọ epẹ otu ituughạ phọ. Ogbor ghan oghaaphạn aZihova kulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh oḍuraan otuman odị. AZihova rawạ mọ ookuom nyodị ipẹ edi bọ ekpom ayira esi iiḅereghị. (Ps. 62:8) Kụ iḍighi kụ, puruan loor mọ: ‘Iiḅereghị phọ amhị eḍighi ni ilọ anyụ r’anyụ bịn, dị mị radạph ghan idị ogẹ olhọgh ḍinyạ kụ kaaḅereghị ḍughụm, obobọ eḍighi idị eḍuạ ekpom amhị kụ emite ḍughụm?’ Iikia i/lo nạ apomhoghiạn ni aZihova iboom, ḅilhẹ nạ rawạ ni okparamhị asiya ph’anạ r’odị. Esi iduọn phọ, ewạ ni dị nạ kakaaphạn ghan nyodị egbạ gbạ amem. Kaạph raraạr ibooghiạn ph’anạ aḅenhị nyodị. Ḅenhị nyodị raraạr dị rengọ ghan nyinhạ ibo, ḅilhẹ r’idị rekọm ghan e/ḅaạl olhoghi kengọ nyinhạ. Kuphom ni owol mọ odị kalhoghonhaạn ni nyinhạ ḍighaạgh. w20.02 9 ¶4-5

AZihova m’angọ ikumor awe ookpomhoghan phọ oḍighi dị amhạn maạr, ophogh awe phọ odị. Ikumor awe phọ kotue ni otuughạ iyaạr esi ooḅeghiọn ipẹ aNehemaya azoọm bọ we phọ aZihova. Idiphọ otooghiạ aJuda, aNehemaya amoọgh ni iikpọ dị emhanhạm. (Neh. 1:11; 2:7, 8; 5:14) Gbiom olhoghi iniin ipaanhaạn dị aNehemaya asoman. Odị awaaghị ni amhiịn mọ abuọ aJu phọ moopụ otu iiḅereghị phọ, ḅilhẹ kẹn u/sogh mun iisogh olhoghonhaạn aḍighaạgh buọ aLivai phọ, iḍiphọ Olhogh phọ aḅẹm bọ. Bidị uu/ko mun ḍio oophoghian phọ, kụ ibadị abidị mophinogh nmariịr abuọ areelhe phọ roo/ḅereghị aani ghan bọ aZihova. Iwạ mọ otooghiạ phọ Nehemaya aḍighi iyaạr amiteom.(Neh. 13:4-30) ANehemaya o/ḍighinhom iikpọ phọ odị amhoọgh bọ eten dị i/kpeanhaạn esi okpaariọm awe phọ Enhaạn mọ odạph ilọ odị atọ. Kparipẹ ghụn, odị aaḅereghị agey alhọm aZihova iiḅakiọm, kụ odị atughemhị we phọ Iilhogh phọ aZihova. (Neh. 1:4-10; 13:1-3) ANehemaya aḅilhẹ kẹn aḍighan bidị, aloghonhaạn kẹn bidị ḍighaạgh oḅilhẹ olhọgh iikpe phọ aJeruselem.—Neh. 4:15. w19.09 16 ¶9-10