August

Abuphẹ oḍighi bọ bugey arighirị aZizọs bịn kụ kotue omooghọm suọ ekiạ etagharạn phọ. Yira ulhegheri ika? AZizọs aḅẹm mọ odị “aghoI righirị odị bịn [kụ] aphiemi [bọ] ghuḍum odị.” (Jọn 15:13) Abuphẹ okpẹ bọ oḍuom olhoghi phọ orọl bọ mem mọ aZizọs ko/ru bọ siẹn ade phọ, utuughạ ni ilọ odị oḅilhẹ ophomhoghiạn nyodị. Koḅerion ni we idiphọ abuọ Ebraham, Sera, Mozis, ḅilhẹ r’aRehab, kuolọ ghalhamọ abuọ elhiom eḍighinhom iyaạr phọ abuẹn phọ bịn kemoghi ni oḍigh arighirị r’aZizọs kụ ogbi omhoọgh aghuḍum k’agee-pọ. (Jọn 17:3; Iiḍighi 24:15; Hib. 11:8-12, 24-26, 31) Yira omoọgh ni ibo okumuan aani r’aZizọs oghaạph oḅilhẹ otughemhị awe iiḅi iinhaghạn Omhạr phọ. Mem mọ aZizọs arọl bọ siẹn ade phọ, odị aḍighi ni otughemhiạ. Kụ k’amem mọ aḅulha bọ epẹ k’akẹ phọ, idiphọ uw-emhụ ookpomhoghan aKristẹn phọ, akiọm ni ghisigh raaḅakị oḍighi iphelhegbeel phọ. Odị ramiịn ni ḅilhẹ amaghamhị ni maạr ikuph phọ nạ alhọgh bọ, oḍighi idị awe kotu olegheri aani nyodị r’Odẹ phọ odị. Okạr agey, yira ko/tue oḍighi oḍighi phọ ophọn phọ dị aZihova r’aZizọs kụ iyira u/bakị.—Jọn 15:4. w20.04 22 ¶7-8

Asiḍien phọ “uw-emhạ epẹ esiinyọm mọ” ḅilhẹ “r’uw-emhạ epẹ esoorom mọ” eḅẹl amem mọ iḍighi ḍien dị oghol iikpọ itooghị dị erọl ghan epẹ esiinyọm r’epẹ esoorom ade phọ Izrạl. (Dan. 10:14) Eelhe phọ Izrạl uḍighi ghan we k’Enhaạn tutụ eteẹny Pentikọst 33 C.E. Toroboiperolbọ, emhiigh Pentikọst 33 C.E kụ rekị, aZihova aḍighi ni idị eegholhaan mọ abutelhedom mọ aZizọs okpẹ bọ oḍuom olhoghi phọ kụ awe odị. Esi iduọn phọ, ogbogh apakirị imiịn phọ aDaniel 11 rekaạph ghan ilọ abumatuạn phọ aKraist, k/eelhe phọ Izrạl iḍiodi phọ. (Iiḍighi 2:1-4; Rom. 9:6-8; Gal. 6:15, 16) Kụ iḍighi kụ uw-emhạ epẹ esiinyọm mọ ḅilhẹ r’uw-emhạ epẹ esoorom mọ inmia ni idiphọ amem mọ rekị bọ. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, oomo phọ idị eḅọph ni iḍighinhom araraạr. Eḅẹl phọ, aruw-emhạ phọ abuẹn phọ rokpuuroghọm ghan ni we phọ Enhaạn eten dị eḍighan elhegh. Edị etum siẹn, eten phọ epẹ bidị rozoọm ghan bọ we phọ Enhaạn eḍeenhaan mọ bidị olọgh ḍien egey Enhaạn phọ Zihova. Omuneniom iraạr, iyạl phọ aruw-emhạ phọ romirighan ghan iikpọ itooghị phọ. w20.05 3 ¶3-4

AZihova raḍighi ghan iyaạr kamiteom esi oru atorobọ iyaạr dị ewạ omhunhenhi arigbiom mọ odị. AZihova katue ni aḍighi idị arebenhẹ phọ odị abuẹn u/munughan bọ, kotu torobọ iyaạr dị ewạ okumu odị ḅilhẹ r’omhunhenhi ogbi phọ odị. (Isa. 64:8) Areten phọ iphẹn kụ edị aZihova raḍighi ghan idị ogbi phọ odị kamunughan. Iyaạr ke/tue esophoghom nyodị omhunhenhi arigbiom mọ odị. (Isa. 46:10, 11) Yira kotue ni omoọgh eegharạ osereghiạn ghan Odẹ k’akẹ phọ ayira esi ogbirima ghan araraạr phọ odị maḍighi bọ, ḅilhẹ r’araraạr phọ ipẹ odị makọm bọ idị yira orue oḍighi aani. Esi omaạm, mem dị yira ogbirima ilọ ookiạ olhẹm mọ odị, raraạr phọ odị maḍighi bọ amhunhenhi, ḅilhẹ r’ipẹ odị angọ bọ ghuḍum, reḍighi ghan ni ḍiigu esi ayira. (Ps. 8:3, 4) Mem dị yira ogbirima odọ oye phọ aZihova makọm bọ dị yira oru, orue omhunhenhi aani ogbi phọ odị, yira kolọgh ni nyodị eegu. Aḍien phọ aZihova ekaraghị eḍigh ḍiigu! Eḅaramaạm oomo odọ phọ oye phọ Odẹ phọ ayira aru bọ, oomo phọ ipẹ odị maḍighi bọ ḅilhẹ r’ipẹ odị kaḍighi bọ.—Ps. 89:7, 8. w20.06 9-10 ¶6-7

Oxygen phọ aḍighi ookuugh dị rangọ ghan ghuḍum iniin araraạr dị repooghu, iḅaramaạm ni iyira awe. Ogbiighi omiịn mọ araraạr dị repooghu repooghu ghan ni okuron eelạ oxygen torobọ alhạ. Iniin phọ araraạr phọ iphẹn phọ repooghu ghan kemiteom ookuugh dị oghol mọ carbon dioxide. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, araraạr phọ iphẹn phọ re/tue ghan kephooghu emhadạn oomo oxygen phọ, ḅilhẹ ophoghoghoony phọ ratue ghan ni kaphamanạm oomo ookuugh phọ araraạr phọ iphẹn phọ “repooghu ghan bọ kemiteom,” oghol bọ mọ carbon dioxide. Iḍighi ika kụ iphẹn phọ erue bọ edugh? Loor esi dị aZihova aḅilhẹ ni alhẹm inhọn odọ araraạr—idiphọ igbogh ireeny r’inhọn ikpirikpirị araraạr dị emhoọgh ḍiphooghu idiphọ ikụr aḍigho—dị repooghu ghan carbon dioxide kemiteom oxygen. Dị eegholhaan ni, ipẹ oxygen phọ ratelhe ghan bọ emheeraam ikponhụ phọ edi bọ siẹn esi aBaibul phọ arodon. Eeghe kụ kilhoghonhaạn iyira ḍighaạgh osereghiạn ade phọ ayira r’oomo imạ araraạr phọ edi bọ siẹn ade phọ? (Ps. 115:16) Eniin eten pọ ogbirima ghan esi araraạr phọ aZihova alhẹm bọ. Oḍighi iduọn phọ kinyu iyira osẹph ghan aZihova torobọ aḍio ilọ imạ araraạr phọ Odị mungọ bọ iyira. Ḅilhẹ kẹn yira roḍeenhaan ghan mọ yira omaghamhị ni maạr de phọ esi omhaạr ghan oḅaalamị ariisi amarugh phọ ayira. w20.05 22 ¶5, 7

AZihova asighẹ osụ olhoghi, okparạm ḅilhẹ r’elhiom ooruẹn kụ aphamạm ipạ phọ aSetan. Odị aḅilhẹ kẹn ni aḍeenhaan iikpọ phọ odị reten dị ko/tue ogbi omuneni. Edị enhighẹ epelheghiom, ephomhoghiạn phọ odị eganana ni esi oomo areten phọ ipẹ odị razọ ghan bọ. (1 Jọn 4:8) AZihova o/phooghian omhiịn mọ odị aḅaalhamhị ni ḍien phọ odị. ASetan akiọm ni ghisigh raḅoroghom ḍien phọ Enhaạn ḍio arodon. Odị maakelheghi ibadị awe omheeraam mọ Enhaạn i/moọgh iikpọ, ra/soph ghan elhiom ooruẹn, o/sụ olhoghi, ḅilhẹ mọ o/mhoọgh ephomhoghiạn. Esi omaạm, aSetan rakparaghạ ghan oḍighi idị awe komeeraam mọ aZihova kụ Ko/lemhiạ phọ. Kụ eḍighi maạr dị awe omheeraam mọ Enhaạn edi ghan ni, aSetan rakparaghạ ghan oḍighi idị bidị komeeraam mọ Enhaạn ḅilhẹ r’asiigbu phọ odị resiphigha ghan we ḅilhẹ mọ i/kpeanhaạn. Odị aḅilhẹ kẹn ratughemhị ghan we omheeraam mọ aZihova aḍighi Enhaạn dị amhoọgh egbagarạ ekpom ḅilhẹ rapophoghị ghan we ooni aniạn. Mem dị bidị omheeraam iḅoroghom mọ iphẹn phọ, reḍighi ghan idị bidị kokel elhiom itooghị phọ aZihova. Tutụ ophiemhi Setan, odị kadẹgh aani nyinhạ apogh. Odị kamoọgh ni ekol ḍughụm? w20.06 5 ¶13-15

Ibadị arookpomhoghan dị rokparaghạ otuughạ omhoom onhụ, eeni etue ni ekparanhaạn bidị oghaạph idị bidị ootughiạn. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, eḍighi maạr dị yira u/pogh ghan esi dị bidị osughanham siphẹ onhụ phọ, yira komiịn ephomhoghiạn phọ bidị omhoọgh bọ oghị esi aZihova r’aḍiḅeraạn phọ abidị okumu odị. Mem dị yira omhiịn imạ araagharạ phọ abidị, yira komaghamhị ni maạr oḅilhẹ olọgh eegu bumor r’abumarani phọ abuẹn phọ, bịn yira ko/ḅẹm mọ: “Mị u/moọgh iyaạr oḍighinom anạ” loor esi dị u/kạr unaghạn onhụ phọ ayira. (1 Kọr. 12:21) AZihova mungọ iyira eekiạ eepoogh ophạm aani esi siẹn ookpomhoghan phọ odị. Mughumọ yira alhephiri obobọ anmariịr, odi dọl egelenyạ obobọ m’aalạn, iḍoọgh obobọ ikumor awe, mọ yira otue ni roḅạ onhụ ekpisi phọ yira odi bọ obobọ ikparanhaạn ni iyira, oomo phọ ayira omạn ni maạr esi aZihova ḅilhẹ r’esi oniin atum nyoniin. (Rom. 12:4, 5; Kọl. 3:10) Yira owạ ghan reten dị yira koḍeenhaan mọ yira omaghamhị ghan maạr esi phọ yira ophạm bọ, ḅilhẹ r’ariisi phọ abunhọn ophamạgh aani bọ siẹn ookpomhoghan phọ aZihova. w20.08 31 ¶20-22

Otelhedom mọ aPọl o/sighẹ mọ awe phọ Atẹns ko/tue oḍighi bumatuạn aKraist, ghalhamọ r’iduọn iiḅereghị ikaaneẹn araraạr, ipesi, ḅilhẹ r’olhegheri iyaạr aḅirinhi phọ kụ emuza bọ ni ekpisi phọ abidị, ḅilhẹ o/ḅonyonhu ozuan loor itonyonhaan phọ abidị. APọl r’aloor bịn aḍighi ni oḍighinhom ‘ikarạph, agbiphoghọm ghan we, asuọm ghan onhụ bunhọn,’ kụ agbi bọ oḍighi onyọ aKristẹn. (1 Tim. 1:13) Idiphọ aZizọs amhiịn bọ mọ aPọl katue ni aḍighi onyọ amatuạn odị, kụ edị aPọl amhiịn aani mọ abuọ Atẹns phọ kotue ni oḍighi aani bumatuạn aKraist. Bịn akpọ-olhoghi phọ aPọl o/gbọl. (Iiḍighi 9:13-15) Awe kirokirọ uḍighi ni bumatuạn aZizọs siphẹ oḅẹl okuron asiạ phọ. Mem mọ aPọl agẹ bọ ḍinyạ phọ aghiọm Kristẹn phọ orọl bọ Korịnt, egbogh emhạ aGrik phọ, odị aḅẹm mọ abuniin siphẹ ookpomhoghan phọ opọ phọ uḍighi ghan ni busoroghuom iilhogh, obobọ urọl ghan ni dọl e/ḅaạl. Kụ odị apumom mọ: “Buniin anyina irọl li idiphọ phọ, kụ miwoph inyina osighẹ esi ikarạph phọ.” (1 Kọr. 6:9-11) Nạ mutue ni amhiịn aani mọ awe phọ abuphẹ phọ kotue ni onmia oḍighi bumatuạn aKraist ḍughụm? w20.04 12 ¶15-16

Ikumor awe phọ ku/nuụn ghan usoph ooruẹn ungọ oye dị r’amoọgh iikia ilọ asuọ phọ odi bọ okumu aZihova. Kparipẹ r’oghel odị, ikumor awe phọ okparaghạ onhaghanhạn iyaạr phọ eḍighi bọ kụ odị rakaạph bọ kaḅilhẹ azọ eten phọ epẹ phọ. Opọ kụ amem dị ikumor awe phọ kotue osighẹ esi aBaibul okparamhiọm oye phọ Oyil phọ Ilaiza aghiilhaan ni Ukueni phọ Jezebel bịn asuma. (1 Ki. 19:1-3) Odị alhoghoma mọ ipẹ odị makumuan bọ i/moọgh emhụ, kụ odị aḅẹm mọ onọ amhugh bịn. (1 Ki. 19:10) AZihova o/ghel Ilaiza, angọ ghụn nyodị okuphom owol mọ ogina odị kụ o/lho, mọ odị aḍuomolhoghi iikpọ phọ Enhaạn, ḅilhẹ kẹn mọ odị amoọgh ni iboom arukumuan okumuanhaan odị. AZihova alher ri rurụ anhaghanhạn ogbolhomaam mọ Ilaiza aḅilhẹ angọ nyodị imhoom iiḍighi. (1 Ki. 19:11-16, 18) Yira otuughạ eeghe? Oomo phọ ayira ekạr ekpaariọm ikumor awe phọ, ozoọm ghan iyool phọ aZihova eyoghoyoghọ eten. Mughumọ oye phọ aghaạph raraạr ophin olhoghi obobọ alhoghoma mọ onọ o/kpeanhaạn mun dị aZihova kaḍeenhaan onmạ ighirigiir, ikumor awe phọ omhiigha loor olher rurụ ongọ ipẹ oye phọ kakaạph bọ, kụ ongọ nyodị okuphom owol mọ odị amạn ni maạr esi aZihova. w20.06 22 ¶13-14

AZihova ulhẹm iyira eten dị yira kokelọm ghan ooḅughonhaan asiya ayira ḅilhẹ r’arighirị ayira. (Ps. 133:1) AZizọs amhoọgh ni imạ arighirị. (Jọn 15:15) ABaibul phọ akaạph ni suọ dị reḍuạ ghan kemite mem dị yira omhoọgh igey arighirị (Prov. 18:24) Aḅilhẹ uḅenhị iyira mọ i/nighẹ dị yira kotọl ghan ḍiọ ayira bịn sạm. (Prov. 18:1) Ibadị awe rootughiạn ghan mọ intanẹt phọ eḍighi eten dị komooghọm righirị bịn oye phọ ka/loghoma ghan mụn dọl igini. Toroboiperolbọ, ewạ ni mọ yira ogona loor eten phọ epẹ yira kosighẹ ghan bọ intanẹt phọ oḍighinhom. Owaaghị omiịn mọ awe dị rolọgh ghan muboom amem kophogh raraạr dị odoghoḍi siphẹ intanẹt phọ rologhoma ghan ni dọl igini ḅilhẹ r’omheelhom otọ. Eeghe kụ iḍighi? Eniin iyaạr phọ eḍighi bọ pọ awe rogbor ghan kologhoḍị siphẹ intanẹt phọ sifoto dị eḍeenhaan imạ araraạr dị emiteghunaan bidị siphẹ aghuḍum mọ abidị, imạ asifoto ilọ aloor abidị, ilọ arighirị abidị, ilọ arikpisi dị bidị moghiighị ghan. Oye dị ragbor ghan kaphogh sifoto phọ iphẹn phọ katue ni bịn amiigh olhoghoma mọ adọl onọ eloghorị epughạn. w20.07 5-6 ¶12-13

AWatchtower October 1, 1988, aghaạph mọ: “Ikumor awe phọ rolọgh ghan elhegh mọ aKraist dị eego esi uwaloor iigbia phọ katue ni aaḅakị ḍiitughiạn oniin okumor oye omiteom aḍinị olhogh aBaibul dị kotue osighẹ oḍighinhom odaphạn dọl phọ obobọ siphẹ ephigh osopha phọ bidị rowạ bọ osopha phọ. (Iiḍighi 15:7-15) Uwaloor iigbia phọ ra/soorom ghan oniin okumor oye bịn kuolọ oomo aḍita phọ.” Okumor oye dị alhọgh eegu bueriphọ ikumor awe phọ kụ ra/ḍighi ghan oḅẹl oye oghaạph iyaạr torobọ amem dị bidị ophạm ruupuruan. Odị ra/ponomaam ghan raghaạph phọ, ḅilhẹ odị ra/sighẹ ghan mọ ipẹ odị aghaạph bọ bịn kụ inẹ. Kparipẹ ghụn, odị rakaạph ghan eten phọ epẹ odị amhiịn aani bọ r’osooromhi aloor kaḅilhẹ alhọgh elhegh mọ odị o/lhegheri omhadạn. Odị ramaạr ghan ni kalher rurụ angọ mem dị abunhọn rokaạph aani. Dị emhạn maạr epelheghiom, r’ikpukpụ odị raḍighinhom ghan ni sinị iilhogh aBaibul phọ odị awaaghị bọ amhiịn r’abueriphọ, ḅilhẹ r’iiḅakiọm “ebenhẹ phọ asụ bọ olhoghi phọ aḅilhẹ akpẹ oḍuomolhoghi.” (Mat. 24:45-47) Mem dị ikumor awe phọ kụ ophạm raghaạph eten ephomhoghiạn r’olhọgh eegu, uwaloor phọ Enhaạn katolạn ni r’abidị kụ aaḅakị torobọ onyọ abidị osopha ogey osopha.—Jems. 3:17, 18. w20.08 27 ¶5-6

Amulhọgh ḍien otelhedom mọ aPọl umhoọgh ni iikpọ agey opu nyodị. Ibadị amem, bidị ugurọgh ghan nyodị oroph osumeeny otu ikoli. Ḅilhẹ kẹn, abuphẹ oḍighi ghan bọ righirị aPọl uzoọm ni nyodị eten dị i/nighẹ. Ghalhamọ r’isiphẹ ookpomhoghan aKristẹn phọ bịn abuniin usophoghom ghan ni nyodị. (2 Kọr. 12:11; Fil. 3:18) Kuolọ aPọl akpạr ri apu oomo phọ abidị. Ika? Odị aghiọm ghisigh agbeelhom ghan iiḅi iinhaghạn phọ etigheri isophoghom. Odị aḅạr ri bumor phọ r’abumarani phọ odị ghalhamọ r’amem dị bidị obi nyodị. Idị epelheghiom oomo phọ idị, odị arọl li dọl dị ekpẹ oḍuomolhoghi aghị esi Enhaạn phọ odị tutụ odị amhugh. (2 Tim. 4:8) Inyaạm dị odị amhoọgh kụ i/ḍighi bọ iyaạr phọ odị akpạr bọ apu isophoghom mọ iphẹn phọ, Kuolọ iduọn odị abeḍenhọm bọ aZihova. Nạ masoman ghan ni roofolha obobọ ikpuuroghọm ḍughụm? Iduọn phọ pọ nạ kaḍighi idị Ekpo Onhụ phọ Enhaạn keḍigh ilhoghi r’iiḅi arokpom. Nạ katue aḍighi iduọn phọ esi osighẹ ghan aBaibul phọ kụ ophagharanhaạm ghan aḍipuru dị awe opuru nyinhạ, ozoọm ghan eyoghoyoghọ eten r’olhọgh eegu buphẹ ozoọm bọ nyinhạ eten dị i/nighẹ, ḅilhẹ r’esi oḍighi ghan igey oghị esi oomo awe, ghalhamọ kẹn amulhọgh ḍien phọ anạ.—Mat. 5:44; 1 Pit. 3:15-17. w20.07 17-18 ¶14-15

Yira kokaraghị ni otue oḅẹm mọ aZihova asooromhi loor ḍughụm? Ii yira kotue ni. Idiphọ aDevid aḅẹm bọ siẹn esi aBaibul phọ arodon. (Ps. 18:35) Eeni aDevid aatughiạn ghan ilọ aḍio phọ aḍiphẹ oyil phọ aSamuẹl aghị bọ otọ k’odẹ phọ odị asagharạn nyodị elo idiphọ omhoom uw-emhạ Izrạl. AZihova aḍeenhaan osooromhi aloor, mem mọ odị asaḅạr bọ esoony esi ophaanyạ alhepiri anmụny, osighẹ esi aSọl idiphọ Uw-emhạ. (1 Sam. 16:1, 10-13) ADevid akaraghị ni amheeraam ḍiitughiạn okọ suọr phọ aghaạph bọ ilọ aZihova mọ: “Odị azuman aphogh kẹ phọ r’ade phọ, odị aphoophe rukulom mọ siphẹ ophugh phọ. Odị aphoophe we dị i/nighenhọm . . . orelhean anmụny araalhạ.” (Ps. 113:6-8) Eten phọ epẹ aZihova razoọm ghan bọ omhạr awe phọ abuẹn rooseeny bọ nyodị, u/munughan bọ, kụ iḍeenhaan bọ mọ odị asooromhi ni loor. Odị ra/sighẹ ghan iiseeny phọ abidị bịn, kuolọ odị amiịn bidị idiphọ arighirị odị. (Ps. 25:14) Orue oḍighi idị kidughanhaan iyira oḍigh arighirị r’odị, aZihova kụ agbatạn eḅẹl edạ, esi omiteom Oọny phọ odị ophighironhọm ekiạ ilọ ikarạph phọ ayira. P’eeghe onmạ ighirigiir—p’eeghe igbiririph—dị odị muḍeenhaan iyira! w20.08 8 ¶1-3

AZihova magu ḍio r’amem dị odị kasiemhi eekunha aḅirinhi phọ ophọn phọ. (Mat. 24:36) Odị ka/ḍeenhaan e”moọgh okparạm bịn azọ mem dị ke/teẹny. Odị amoọgh ni ḍiḅeraạn oḅilhẹ oḅerion abuphẹ momhuughu bọ, kuolọ odị akparạm ni rakori. (Job 14:14, 15) Odị rakoriom ghan mem mọ opọ ekasiạn bọ oḅerion abuphẹ momhuughu bọ oḅilhẹ ongọ aghuḍum. (Jọn 5:28) Yira omoọgh ni igey ariphigh otuạn osereghiạn okparạm mọ aZihova. Tuutughiạn aạ, loor esi okparạm mọ aZihova, ibadị awe ghalhamọ r’ayira phọ kẹn, morue “okiton esi ikarạph.” AZihova rawạ dị ibadị awe, lọ edugh ni, komoọgh aani eepoogh omhoọgh aghuḍum k’agee-pọ. Kụ iḍighi kụ, oḍeenhaan mọ yira osereghiạn ni okparạm mọ aZihova. Ika? Esi okuamhị olhọgh inyaạm owạ “abuphẹ Enaạn mesaḅạr bọ omoọgh aghuḍum k’agee-pọ phọ” kụ olhoghonhaạn abidị ḍighaạgh ophomhoghiạn r’okumu aZihova. (Iiḍighi 13:48) Bịn bidị momhooghọm aani suọ okparạm mọ aZihova, iduọn ayira. w20.08 18 ¶17

Ipẹ nạ ratughemhị bọ ki/tir ghan ogina olhoghi opọ nạ ratughemhị bọ bịn, eḅilhẹ ghan ni etir ekpom mọ odị. Eeghe kụ iḍighi? Ekpom mọ ayira eḅaramaạm ruuphuạ, ipẹ rinyu ghan bọ iyira oḍighi iyaạr, r’olhoghoma phọ yira omhoọgh bọ. AZizọs atughemhị ni ibadị araraạr we, kụ itughemhị phọ odị iḅeraạn we phọ agey. Bidị ughiọm ghan ni ghisigh odạph ghan nyodị torobọ ekpisi dị odị rakị, loor esi dị itughemhị phọ odị itir ghan rokpom abidị. (Luk 24:15, 27, 32) Kụ iḍighi kụ, itughemhị phọ anạ eḍighi ghan idị opọ nạ ratughemhị ghan bọ kasighẹ aZihova idiphọ Oye dị odị katue ni amoọgh siya dị ekpạr, kụ amiịn Nyodị idiphọ Odẹ, Enhaạn, ḅilhẹ r’Oyaghirị. (Ps. 25:5) Loor esi iduọn phọ, mem dị nạ ratughemhị oye Baibul phọ, kaạph ghan ni amaaghị raagharạ phọ Enhaạn. (Ex. 34:5, 6; 1 Pit. 5:6, 7) Etigheri torobọ emhuoghaạph phọ nyinha retuughạ bọ, gbon omạ omiteom odọ Oye phọ aZihova aru bọ. Loghonhaạn ḍighaạgh dị opọ nạ ratughemhị bọ kasereghiạn imạ araagharạ phọ aZihova idiphọ—ephomhoghiạn, onmạ-ighirigiir, r’igbiririph. AZizọs aḅẹm mọ “oḅẹl r’okaraghị ogbogh” olhogh phọ pọ “Pomoghiạn [aZihova Enhaạn phọ].” (Mat. 22:37, 38) Kparaghạ oḍighi idị opọ nạ ratughemhị ghan bọ kapomhoghiạn aZihova k’epẹ ekpom mọ odị. w20.10 10 ¶12

AZizọs aghuenhi ghan ni oomo anmariịr. (Jọn 4:27) Toroboiperolbọ, aZizọs alhọgh ni eegu dị egbatanhaạn nmariịr phọ abuphẹ oḍighi ghan bọ ogbi Odẹ phọ odị. Edị eḍighan elhegh, odị amhiịn bidị idiphọ abumarani odị, kụ agholhom aani kẹn bidị mem dị odị rakaạph ilọ alhephiri phọ idiphọ abuọ eghunotu odị. (Mat. 12:50) AZizọs aḍighi kẹn ogey oyaghirị abidị. Ooḅeghiọn siya arighirị phọ odị aḍigh bọ r’aMeri r’aMatạ, iyạl phọ anmariịr phọ abuẹn phọ eeni ilhom u/bạl. (Luk 10:38-42) Esi ikpo onhụ r’iiḍighi phọ odị, eegholhaan ni mọ aZizọs aḍighi ghan idị bidị olhoghoma ghan eḅorọph. Oḅio aMeri o/kaph oghị orọl ipạ aruwol phọ aZizọs idiphọ onyọ amatuạn odị. Kụ aMatạ phọ aaḅaghamhiạn bọ loor mọ aMeri o/ghị olhoghonhaạn nyodị ḍighaạgh, amhoọgh ni eereẹgh oteẹny aZizọs oghaạph ipẹ edi bọ olhoghi odị. AZizọs asighẹ ni mem mọ amuphẹ phọ atughemhị bidị ekpanhạ iyaạr. Odị amhoọgh ni ogbolhomaam aghị esi iyạl phọ anmariịr phọ abuẹn, ḅilhẹ r’umor phọ abidị Lazarọs, esi oghị ghan ophogh abidị inhọn odọ asimem. (Jọn 12:1-3) Iikia i/lo, mem mọ aLazarọs arọl bọ e/moon phọ, aMeri r’aMatạ ulhegheri ni mọ ekpẹ dị bidị kokị owạ olhoghonhaạn aḍighaạgh aZizọs.—Jọn 11:3. w20.09 20 ¶3; 21 ¶6

Abumatuạn phọ aZizọs ugbiom ghan olhoghi mọ Omhạr phọ k’Enhaạn “rawạ ni onuụn oru” dị katagharạn bidị asighẹ ḍighaạgh itooghị abuọ aRom mọ. Yira rokori ghan mem dị Omhạr phọ k’Enhaạn kasiemhi eekunha ekarạph eḍighinhom iyaạr kụ urorori iyira alọgh omhoom aḅirinhi elhiom eḍighinhom iyaạr. (2 Pit. 3:13) Toroboiperolbọ, ewạ ni mọ yira okparạm kụ okori mem mọ aZihova. AZihovaangọ ni Noa mem dị emhanhạm okạ oghuugh ḅilhẹ ‘r’oghaạph ghan mọ awe orọl dọl aruukuan.’ (2 Pit. 2:5; 1 Pit. 3:20) AZihova akparạm ni anhaghạn mem mọ Ebraham aapuru yogh bọ nyodị sipuru ilọ osopha phọ Odị asopha bọ ophiemhi aSodọm r’aGomora. (Gen. 18:20-33) Esi ibadị arukuron asiạ, aZihova aḍeenhaan ni okparạm dị agbatanhaạn aghị esi eelhe phọ Izrạl u/kpẹ bọ oḍuom olhoghi. (Neh. 9:30, 31) Ḍio arodon, yira omiịn kẹn eḍeenhaan okparạm mọ aZihova iduọn odị angọ bọ mem dị oomo abuphẹ odị aḍur bọ kokiton “esi ikarạph phọ abidị.” (2 Pit. 3:9; Jọn 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) Eḍeenhaan phọ aZihova ingọ iyira riphigh otuạn omhoọgh okparạm, iduọn yira rokiọm bọ ghisigh ogbeelhom ilọ Omhạr phọ ḅilhẹ r’otughemhị awe Baibul phọ. w20.09 10 ¶8-9

Mem dị aZihova aḅerion we phọ, odị kaḅulemhi ni iitughiạn phọ abidị angọ ḅilhẹ r’araagharạ phọ ipẹ olhegheriom ghan bọ bidị, r’ipẹ bidị orọl ghan bọ. Ipẹ phọ remạ ghan eeghe? Remạ ghan mọ aZihova aphomhoghiạn nyinhạ asi esi dị alhegheri oomo ipẹ nạ raatughiạn ghan bọ, raloghoma ghan bọ, raḅạ ghan bọ, ḅilhẹ raḍighi ghan bọ iyaạr. Kụ iḍighi kụ mem dị odị aḅeton nyinhạ, kedughanhaan ni nyodị oḅulhemhi iitughiạn phọ anạ, roozọ phọ anạ, ḅilhẹ r’araagharạ phọ anạ. Uw-emhạ phọ aDevid alhọgh ni elhegh mọ aZihova amoọgh ni ogbolhomaam atu esi atorobọ onyọ ayira. (Ps. 139:1-4) Eghẹn eten kụ edị onhaghanhạn ipẹ aZihova akạr bọ ulhegheri iyira asi, ketue itir iyira nyiidiphọ? Mem dị yira ogbirima ilọ ipẹ aZihova akạr bọ ulhegheri iyira, yira koo/ḅaghamhiạn loor. Eeghe kụ iḍighi? Legheri mọ aZihova akaraghị ni amoọgh ogbolhomaam ayira. Torobọ onyọ ayira amạn ni maạr esi odị. Odị alegheri ilọ asidọl phọ ipẹ ekọm bọ odọ oye phọ yira oru bọ. P’eeghe idị iphẹn phọ iidereghị iyira! Kụ iḍighi kụ r’amem r’amem yira ku/loghoma mọ ogina ayira bịn kụ odi. Torobọ okalhạ siphẹ aḍio phọ, aZihova odi ni oogaạny ayira rapogh ghan roopoogh olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh.—2 Chron. 16:9. w20.08 17 ¶13-14

AZihova akạr kụ apomhoghiạn otughemhị ghan awe phọ odị. Odị rawạ mọ bidị ophomhoghiạn nyodị, ḅilhẹ orọl k’agee-pọ idiphọ abuuḅi anmụny odị. Iphẹn phọ ke/tue edugh dị itughemhị phọ odị i/lo. (Jọn 17:3) AZihova asighẹ ookpomhoghan abuḅẹl aKristẹn phọ kụ atughemhiọm we phọ odị. (Kọl. 1:9, 10) Uwaloor iigbia phọ—“olọgh ḍighaạgh [nwt]” phọ aZizọs aguanhaan bọ—alhoghonhaạn ni kẹn ḍighaạgh bumatuạn phọ. (Jọn 14:16) Angọ bumatuạn phọ onhaghạn aḍughụm Ekpo Onhụ phọ Enhaạn, kụ aḅilhẹ aatughianhạm ghan bidị ibadị araraạr phọ aZizọs aghaạph bọ aḅilhẹ aḍighi, idiphọ ogẹ bọ siphẹ arinyạ aGospel phọ. Olhegheri iyaạr phọ ophọn phọ akparamhị ni omheeraam abuḅẹl aKristẹn phọ ḅilhẹ r’ephomhoghiạn phọ bidị omhoọgh bọ oghị esi Enhaạn, r’Oọny phọ odị, ḅilhẹ r’oniin atum nyoniin. AZihova aghaạph mọ “ekunha asiḍio phọ ipẹ phọ,” awe areelhe kirokirọ kokpiphaany ni otu siẹn eeḅarạph phọ aZihova dị odị katughemhị bidị ilọ areten phọ odị. (Isa. 2:2, 3) Yira romiịn ni dị imiịn phọ ipẹ phọ remunughan. w20.10 24 ¶14-15

Eeghe kụ ketue ekọm idị oye kakel oroma oyaghirị dị aphomhoghiạn nyodị? Ophoophe aloor. Itughemhị phọ ipẹ “retiirogh bọ iloghi” kụ reḅeraạn ghan we dị ophoophe loor. Bidị ‘rogumọm ghan ni omạn onaghạn ghan igey phọ.’ (2 Tim. 4:3, 4) Bidị rootughiạn ghan mọ bidị k’usụ olhoghi omhạn. Toroboiperolbọ, otelhedom mọ aPọl agẹ mọ: “Oye dị iyaạr u/mạn kụ agbiighiom ologhi mọ onọ amạn ni maạr, pọ odị rabia ni Ioor.” (Gal. 6:3) Uw-emhạ phọ Solomon aḅaraghị oomo phọ idị kụ aḅẹm mọ: “oḅumoọny dị aḍighi uwekulhom kụ asụ olhoghi anighẹ apu uw-emhạ dị mamhanhạm ni kuolọ aḍighi uwelologhi, dị u/moọgh osụ olhoghi osighẹ ghan oroma iphụr arurụ.” (Eccl. 4:13) Lọgh elhegh emạ eḍeenhaan phọ otelhedom mọ aPita aphighi bọ mem mọ otelhedom mọ aPọl aḅaạm bọ nyodị esi ogbo. (Gal. 2:11-14) APita mutue ni aghaghạm olhoghi Pọl ilọ ipẹ odị aghaạph bọ ḅilhẹ resi phọ odị arọl bọ aḅaạm nyodị. APita o/ḍighi idiphọ, aḍeenhaan ni osụ olhoghi. Odị asighẹ ni oroma phọ aPọl ḅilhẹ o/ghaghạm nyodị olhoghi. Kparipẹ ghụn, odị amhạgh Pọl mọ “ooḅi onyọ asiya.”—2 Pit. 3:15. w20.11 21 ¶9, 11-12

Eeghe kụ kekạr etue eloghonhaạn ḍighaạgh buphẹ yira rotughemhị ghan bọ Baibul phọ ophoph oghị aghisigh siẹn igey phọ? Oru aani ghan ituughạ. Araghaạph aBaibul phọ rongọ ghan bọ epẹ otu ituughạ phọ kebughẹ olhegheri iyaạr phọ abidi, ekparamhị omheeraam mọ abidị, eḅilhẹ eloghonhaạn bidị ḍighaạgh okuamhị ophomhoghiạn Enhaạn. (Iiḍighi 15:30-32) Ḅilhẹ kẹn, okaaphọm mọ atue ni aḅenhị opọ rotughemhị ghan bọ Baibul phọ mọ idiphọ ephomhoghiạn phọ odị amhoọgh bọ aghị esi Enhaạn rebụgh bọ bịn enyu nyodị odạph itọ phọ Enhaạn. (2 Kọr. 7:1; Fil. 4:13) Kụ mem dị opọ rotughemhị ghan bọ Baibul phọ alhegheri ibadị abukaaphọm dị okpẹ oḍuomolhoghi, areḍeenhaan phọ abidị ketughemhị ni nyodị okạr iyaạr phọ remạ ghan bọ ophomhoghiạn Enhaạn r’amatuman. (Jọn 13:35; 1 Tim. 4:12) Bidị romiịn ghan ni bukaaphọm dị mokpạr opu idọ phọ ipaanhaạn phọ bidị asoman bọ, kụ olegheri mọ odị katue ni anmia aani orue oḍighi onyọ amatuạn aKraist. (Deut. 30:11) Torobọ oye siphẹ ookpomhoghan phọ katue ni aḍighi aani iyaạr, olhoghonhaạn aḍighaạgh buphẹ rotughemhị ghan bọ Baibul phọ ophoph oghị aghisigh.—Mat. 5:16. w20.11 5 ¶10-12

Eeni otelhedom mọ aPọl aghaạph ghan ilọ ekạr elhephiri dị odị ee r’elhom enhạm esi otu ephegh epẹ Efesọs. (2 Kọr. 1:8; 4:10; 11:23) Obobọ eeni odị aghaạph ghan ilọ igbagarạ asidọl phọ odị asoman ghan bọ raghaạgh abuọ aJu phọ r’abunhọn dị orọl idiphọ “iIhom inạm.” (Iiḍighi 19:26-34; 1 Kọr. 16:9) Toroboiperolbọ, aPọl asoman ni ootor’osooromineen kirokirọ, kuolọ odị aphogh ghan aghiọm ghisigh r’oḅaạl olhoghi. (1 Kọr. 15:30, 31; 2 Kọr. 4:16-18) Yira odi simem iiḅaghamhị. Osiphi ni iilhogh buniin abumor ayira. Abunhọn otughogh rikpisi dị reeghi ghan raaghạm, kụ u/kạr umoọgh oghoph. Abuniin u/moọgh eereẹgh kụ olọgh ghuḍum abidị esi ootor’osooromineen rokumuom ghan aZihova rikpisi dị osophoghom oḍighi iphelhegbeel phọ. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, oomo abumor phọ abuẹn phọ okiọm ni ghisigh rokumu aZihova, bidị oḍighi imạ areḍeenhaan kụ ungọ iyira. Bidị u/moọgh oghiilhaan loor esi dị bidị olegheri ni mọ ghalhamọ bidị umhugh ni nyiidiphọ, aZihova aguanhaan ni bidị imạ epẹ ghisigh. w20.12 9 ¶3-4

Amem merọl ghan ni dị nạ aḅonyonhu azuan loor esi dị awe ekool arukumuan phọ anyinha ro/megheron ghan agey obobọ ro/tọl ghan otu? Eḍighi iduọn phọ, yira koḍighi ika kụ opamanhạm obobọ obughẹ ibo phọ ayira? Ewạ dị yira komoọgh ephoghom dị eeleeny okị esi oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ. Iphẹn phọ remạ ghan eeghe? Gbon ogbeelhom ghan aḍien phọ Enhaạn r’Omhạr phọ odị. AZizọs aghaạph ni aagholhomhi mọ iphurukpu awe bịn kụ komeera odạph nyodị. (Mat. 7:13, 14) Mem dị yira omite epẹ erugh phọ, yira rokumuan ghan r’aZihova, Zizọs, ḅilhẹ r’aruukpaạny phọ. (Mat. 28:19, 20; 1 Kọr. 3:9; Ogan. 14:6, 7) AZihova raḍur ghan buphẹ rowạ bọ okumu odị kụ aloghomạ. (Jọn 6:44) Esi iduọn phọ, mem dị oye u/meera unaghạn oghaạph iiḅi iinhaghạn phọ rodon, eeni odị kameera ni anaghạn enhọn aḍio. Umarani dị oghol mọ Deborah aḅẹm mọ, “oḅonyonhu ozuan aḍighi egbagarạ ekpinhạ dị aSetan rasighẹ ghan kaḍighinhom.” Kuolọ aZihova Enhaạn phọ amoọgh ni iikpọ apu ikpinhạ phọ aSetan. w20.12 26 ¶18-19; 27 ¶21

Rekpaariọm ghan ni ibadị aKristẹn okuamhị okumuan pidị bidị otue ologhonhaạn ḍighaạgh siloor abidị r’eghunotu abidị. Ghalhamọ r’iduọn phọ ni, abukaaphọm mọ abuẹn okpẹ bọ oḍuomolhoghi rologhonhaạn ghan ni ḍighaạgh oḍighom mọ Enhaạn torobọ eten dị bidị kotue. Esi omaạm, abuniin rologhonhaạn ghan ni ḍighaạgh mem dị ekperenhom iyaạr emite, abunhọn odi rukumuan odoghoḍi aruutu, kụ torobọ oye amoọgh ni eepoogh osogh aani ghan ikpoki olhoghonhaạn aḍighaạgh oḍighi oomo isiẹn aḅirinhi phọ. Bidị roḍighi ghan iduọn phọ loor esi dị bidị opomoghiạn Enhaạn r’abunhọn awe. Torobọ awiki, yira roḍeenhaan ghan mọ yira opomoghiạn ni bumor r’abumarani phọ ayira esi oghị ghan ituughạ ḅilhẹ oghaạph aani ipẹ yira ookolhobian bọ mem dị ituughạ phọ rekị. Ghalhamọ aloor ayira idugh ni, yira rokị ghan ni ituughạ phọ. Ghalhamọ oḅio ayira rakaph ni, yira ropagharanhaạn ghan ni ḍipuru. Bilhẹ ghalhamọ r’iduọn oomo ayira omhooghọgh bọ ni iiḅaghamhị, yira rolọgh ghan ni kophophe bunhọn mem dị ituughạ phọ kee/mhiigh obobọ mem dị ituughạ phọ memiteghu. (Hib. 10:24, 25) P’eeghe idị olhoghi ayira aḅaạl loor esi oḍighi phọ abumor r’abumarani phọ ayira roḍighi bọ! w21.01 10 ¶11

Rekparanhaạn ghan agey we dị ophoophe loor osẹph ghan abunhọn, bidị rowạ ghụn dị kongọ bidị ḍisẹph phọ, bidị rosighẹ ghan loor abidị kotomaạm bunhọn, kolhọgh ophophe iipikian. Kparipẹ rotughemhị abunhọn oḅilhẹ ongọ iikpọ oḍighinhom araraạr, bidị roḅẹm ghan mọ, “Eḍighi maạr dị nạ rawạ m’oḍighi agey”—eten phọ epẹ eḅeraạn bọ nyinhạ—“pọ nạ raloor kụ kaḍighi.” Oye dị aphoophe loor raloghoma ghan loor kaḅilhẹ aḍaghạ bunhọn. Eḍighi maạr dị yira omhiịn mọ yira omoọgh ophoophe aloor, pọ ooḅereghị olhọm aZihova, ulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh ‘aḅọI ghụn iIoghi phọ ayira,’ obọ kemoọgh ghan bọ ḍinị siphẹ aloor phọ ayira. (Rom. 12:2) P’eeghe idị yira rosẹph aZihova esi emạ eḍeenhaan phọ odị! Yira okạr kụ omiịn osooromhi aloor phọ odị esi eten phọ epẹ odị razoọm ghan bọ rebenhẹ phọ odị, kụ rewạ ni m’otuughaạny aani nyodị. Oḅarạm isiẹn, yira rowạ ni otuughaạny aani imạ areḍeenhaan awe aBaibul phọ olhegheri bọ okụ abidị, kụ omhoọgh bọ eepoogh orelhe r’Enhaạn. Eḍighi edị oomo phọ amem mọ yira kongọ ghan aZihova eghuan phọ r’eegu phọ esi bọ nyodị bịn.—Ogan. 4:11. w20.08 13 ¶19-20

Apinien aḍighi inmo k’Enhaạn dị emhunhughan, kuolọ awe u/munughan. (1 Jọn 1:8) Esi iduọn phọ, Ekpo Onhụ phọ Enhaạn epụr rurụ we dị maalhạn mọ bidị komoọgh ni “iiḅaghamị.” aZihova rawạ mọ aburulom dị oḍighi Kristẹn olhoghonhaạn ḍighaạgh eghunotu phọ abidị omhoọgh asiya dị ekpạr r’aZihova, oghoph, ḅilhẹ omiteom ghan ongọ eghunotu phọ abidị. (1 Tim. 5:8) Toroboiperolbọ, abumarani dị maạl ilhom ogho ghan mem siphẹ aḍio phọ aạl ghan Ekpo Onhụ phọ Enhaạn, ogbirima ghan kụ oḅilhẹ okuamhị ooḅereghị. Iphẹn phọ etue ni eḍighi ipaanhaạn. Anmariịr ilhom rokumuan ghan oomo amem, kuolọ emạn ni maạr dị bidị koḍighi ghan raraạr phọ iphẹn phọ. Eeghe kụ iḍighi? Loor esi dị aZihova rawạ mọ torobọ onyọ ayira amhoọgh kụ aḅilhẹ aphamhanhạm igey asiya r’odị. (Iiḍighi 17:27) Olegheri ni mọ eeni anhịr ilhom kalọgh ni iboom ikuph orue osooromhi aloor ongọ olom mọ odị. Toroboiperolbọ, kedughanhaan nyodị olhọgh eegu olom mọ odị idiphọ aZihova aḅẹm bọ, eḍighi maạr dị odị anhaghanhạn kụ aḅilhẹ amheeraam riphigh phọ eḍighi bọ kụ aBaibul phọ aḅẹm bọ mọ odị asooromhi loor angọ olom mọ odị. w21.02 9 ¶3, 6-7

Kotomaạm odẹgh ophogh idiphọ aniạn dị olhẹl okuron kụ rosugh ika. Mem dị okuron phọ agholhoghọl kụ aḅilhẹ aaphoọm reḍighi ghan idị okuron phọ kakpạr agey. Iniin phọ kẹn ni, mem dị yira okparaghạm odẹgh ophogh omheeraam mọ ayira rakpạr ghan ni. Pọ kụ iyaạr phọ aJems agẹ bọ mọ: “Kụ okparạm mọ anyina ku/dugh r’amem odaanaạn oomo phọ inẹ.” (Jems. 1:4) Mem dị yira omhiịn mọ odẹgh ophogh kirokirọ phọ yira osoman bọ akparamhị ni omheeraam mọ ayira, yira kokparạm ghan ni r’ibo. Siphẹ aḍinyạ phọ odị, aJems aḅilhẹ ni agọ iniin araraạr dị ketue eḍighi idị yira kotoph ibo phọ ayira. One Iniin ipaanhaạn pọ amem dị yira u/legheri ilọ oḍighi. Mem dị yira osoman iiḅaghamhị, ewạ mọ yira ooghiraan osoman aZihova ilọ olhoghonhaạn aḍighaạgh obọ yira orue osopha osopha dị kaḅeraạn nyodị, angọ suọ bumor r’abumarani phọ ayira, ḅilhẹ kulhoghonhaạn iyira ḍighaạgh ophamhanhạm aḍimheerạ phọ ayira. (Jer. 10:23) Yira owạ osụ olhoghi orue olhegheri ilọ oḍighi r’ilọ oghaaphạn abuphẹ rusophoghom bọ iyira. Eḍighi maạr dị yira u/legheri ilọ oḍighi, yira otue ni oḅonyonhu ozuan bịn otoph ibo phọ ayira. w21.02 28 ¶7-9

AZihova aḍighi ni iphẹn phọ uḍeenhaan iyira. Odị uphomhoghiạn iyira amadạn, kụ eḍighi maạr dị yira oḅạr nyodị, iyaạr i/lo dị ketue esophoghom nyodị ophomhoghiạn ayira. (Rom. 8:38, 39) Ekpo onhụ aGrik phọ “omadạn” remạ ghan oḍur odoonyẹ—iduọn phọ pọ olhọgh inyaạm dị emhanhạm oḍeenhaan ghan ephomhoghiạn. Eeni amem, kewạ dị yira ‘kodoonyẹ’ ḅilhẹ “olọgh inyaạm” orue oḍeenhaan ephomhoghiạn anmụny onhiin bumor r’abumarani phọ ayira. Mem dị abunhọn awe uḍighi iyira iyaạr dị repin esi ayira, ewạ dị yira kokiọm ghisigh ‘omoọgh ephomoghiạn, oniin aminoghọm ghan ikarạph oniin! Okparamị ḍighaạgh, omaạr opạm oḅọph onhụ phọ uwaloor iigbia phọ rangọ ghan bọ, loor eephọ phọ epẹ iḅạr bọ iyira eḅophoghị.’ (Efẹ. 4:1-3) Yira ko/gbon ghan sipiomạn abumor r’abumarani phọ ayira. Yira koḍighi ghụn ipẹ yira kotue bọ omhiịn abumor phọ ayira eten phọ epẹ aZihova amhiịn bọ bidị. (1 Sam. 16:7; Ps. 130:3) Re/dugh ghan oḍeenhaan ephomhoghiạn anmụny onhiin bumor r’abumarani phọ ayira, ekạr ekpaariọm mem dị yira omhiịn sipiomạn abidị. Eeni, iphẹn phọ iḍighi aani ni ipaanhaạn engọ Kristẹn oḅẹl okuron asiạ phọ, idiphọ aYuodia r’aSintiki. Esi iduọn phọ, otelhedom mọ aPọl aroma bidị mọ “igbaaghiạn ephomoghiạn, erọl dọl abumarani esi Omoọgh-we phọ.”—Fil. 4:2, 3. w21.01 22-23 ¶10-11

Abuphẹ asiạ phọ meghị bọ anyụ, risereghiạn ni inyinha ugheel phọ abuphẹ rekumu bọ aZihova “ophạ r’ophạ”! (Zeph. 3:9) Bidị opomhoghiạn ni oophugh phọ r’inyaạm mọ, ḅilhẹ r’eten phọ epẹ nyinha esighẹ bọ ophooph olhoghi kụ rekumuanham torobọ oḍighi lọ ingọ inyinha. Nyinha mekạr kụ emoọgh kuuḅi aghisigh abidị. Iḍoọgh abumor, r’amem r’amem ke/bula mọ aZihova iphomhoghiạn ni inyinha aḅilhẹ iduom inyinha olhoghi. Odị aḅẹm ni mọ siḍio eekunha phọ, aḍita ugheel anmụny dị komiteom loor ongọ kobụgh ni iboom. (Ps. 110:1-3) Odị alegheri mọ nyinha epomhoghiạn ni nyodị ḅilhẹ nyinha rewạ ni osighẹ asighalhanyạ phọ anyinha okumuanham odị. Esi iduọn phọ, moọgh okparạm aghị esi abunhọn ḅilhẹ r’aloor phọ anạ. Mem lọ nạ apiomạn, sighẹ ni maliọm mọ r’itughemhị phọ kongọ bọ nyinhạ, miịn idiphọ iyaạr dị eḍuạ ḍighaạgh aZihova kụ eru. (Hib. 12:6) Lọgh ni inyaạm dị emhanhạm oḍighi okuamhị atorobọ oḍighi dị ongọ nyinhạ. Kụ idị epelhom oomo phọ iphẹn phọ, torobọ iyaạr lọ nạ raḍighi, ḍighi idị omhạn Odẹ k’akẹ phọ ayira kagughughụ.—Prov. 27:11. w21.03 7 ¶17-18

Ibadị araraạr kụ rekọm ghan ni oḅonyonhu ozuan kingọ iyira—iniin edi olhoghi, iniin romiịn ghan anyụ. Araraạr phọ rekọm ghan bọ oḅonyonhu ozuan phọ etue ni eḅaramaạm e/munughan, sidugh, ḅilhẹ r’e/moon. Eeni etue kẹn ni eḍighi eepoogh dị yira rowạ omhoọgh isiẹn arukumuan phọ aZihova kụ ke/rue edugh, obobọ ogbeelhom adom iiḅi iinhaghạn phọ ekool dị eghịgh mudị ro/megheron agey. Siẹn emhuoghaạph phọ ephẹn phọ yira kooḅeghiọn iniin araraạr dị yira koḍighi orue okaran oḅonyonhu ozuan. Redugh ghan ni omhoọgh ephoghom dị ii/leeny ilọ e/munughan phọ ayira ḅilhẹ r’ariisi dị yira osughanham. Iphẹn phọ etue ni ekọm idị yira kootughiạn ghan mọ loor esi asipiomạn phọ ayira, mọ aZihova ka/tue ni bịn ulhọgh aani iyira siphẹ omhoom aḅirinhi phọ odị. Odọ aḍiitughiạn phọ aḍiẹn phọ eḍighi ni ooto r’osooromhinheen. ABaibul phọ aḍeenhaan mọ etigheri Zizọs Kraist, mọ “oomo awe moḍighi ikarạph.” (Rom. 3:23) Kuolọ aZihova o/ḍighi oye dị ragbon ghan sipiomạn ayira bịn obobọ rawạ mọ yira oḍighi ghan raraạr eten dị emhunhughan. Kparipẹ ghụn, odị aḍighi Odẹ ephomhoghiạn dị rawạ ghan olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh. Amoọgh kẹn ni okparạm. Odị amiịn ni inyaạm mọ yira rolọgh ghan bọ okpạr opu asidugh phọ ayira ḅilhẹ r’olhoghoma phọ yira rologhoma ghan bọ mọ yira u/kpeanhaạn, kụ aakolhobian ni olhoghonhaạn ayira ḍighaạgh.—Rom. 7:18, 19. w20.12 22 ¶1-3

Oomo phọ ayira olọgh ni ikuph okumu aZihova, loor esi dị yira rowạ ghan oḍigh aani omhoom aḅirinhi phọ aZihova katooghiọm bọ r’ephomhoghiạn. Torobọ aḍio, yira rokparaghạ ghan ni orelhe eten phọ retorori bọ k’engọ ghuḍum. Kuolọ idiphọ aZizọs aghaạph bọ, onhụ aḍibuo phọ akololọ ni kụ eten phọ ekpạr ri orelhe. (Mat. 7:13, 14) Loor esi iduọn yira u/munughan bọ, edugh ni dị yira kokorọm omeel oḍuạ siphẹ eten phọ. (Gal. 6:1) Eḍighi maạr dị yira rowạ ni orelhe dị yira ko/korọm omeel siẹn eten aghuḍum mọ, pọ yira omoọgh oselemhi ghan iitughiạn, roozọ, ḅilhẹ r’iḍighinhom araraạr phọ ayira. Otelhedom mọ aPọl uroma iyira mọ ‘okparaghạ oselemian loor oḅaạl omadạn.’ Reḍighi ghan ni ipaanhaạn okạr orue ooḅeghiọn iitughiạn phọ ayira ḅilhẹ r’ipẹ yira rologhoma ghan bọ. Loor esi dị ekpom mọ reekelheghian ghan ni. Kụ ipẹ phọ ketue ni ekọm idị kikparanhaạn iyira okạr olhegheri ekpisi phọ rinyuughiom bọ iyira keghị. (Jer. 17:9) Edugh agey obia aloor ayira. (Jems 1:22) Esi iduọn phọ, yira omoọgh osighẹ ghan Ekpo Onhụ phọ Enhaạn kụ ooḅeghenhọm ghan asiloor phọ ayira. Ekpo Onhụ phọ Enhaạn reeḅeghiọn ghan kephogh odọ oye phọ yira oru bọ, “iitughiạn r’iloghi” phọ ayira.—Hib. 4:12, 13. w20.11 18 ¶1-3

Mem dị yira osooromhi loor oḅilhẹ olhegheri okụ ayira, yira komoọgh ni ibo. Eeghe kụ iḍighi? Mem dị yira olhegheri esi dị inyaạm ayira esi, yira kongọ ghan ni ḍisẹph oḅilhẹ omoọgh oḅaạl olhoghi esi atorobọ olhoghonhaạn aḍighaạgh dị abunhọn ungọ iyira. Esi omaạm, tuutughiạn mem mọ aZizọs aakonom bọ ḍioph awe ezẹgh okụ ufe phọ, oniin onyọ abidị bịn kụ aḅulha osẹph aZizọs esi ookonhom egbagarạ ezẹgh phọ odị—ezẹgh dị ogina odị bịn mu/tue uukonoma. Oye phọ ophọn asooromhi bọ loor phọ aḅilhẹ alhegheri esi phọ inyaạm odị esi bọ, angọ ni ḍisẹph esi olhoghonhaạn aḍighaạgh phọ odị mamhoọgh bọ, odị aboom ni Enhaạn ilọ iphẹn phọ. (Luk 17:11-19) Redughanhaan ghan we dị osooromhi loor oḅilhẹ olhegheri okụ ooḍikuan awe, r’omhoọgh igey arighirị. Eeghe kụ iḍighi? Bidị rolọgh ghan ni elhegh mọ abueriphọ omoọgh ni imạ araagharạ kụ oḍuom bidị olhoghi. Awe dị osooromhi loor oḅilhẹ olhegheri okụ roḅaạl ghan ni olhoghi mem dị abunhọn omhoọgh ekol esi oḍighi dị ongọ bidị, ḅilhẹ kẹn rosereghiạn ghan ni koḅilhẹ oḍeenhaan bidị eghuan. w20.08 12 ¶17-18