Ạḍinya Phọ A Job Ketue Ni Ẹlhoghonhaan Nyịnha Ḍịghaagh Mem Dị Nạ Rạngo Oye Oromha

1-2. Eeghe kụ ịdi ịraar phọ ạrighiri phọ a Job ọmhiin mem mọ bịdi osi bọ, kụ ịwa mọ bịdi oḍighi eeghe?

ỌGHAAPH phọ alheeny ni elheeny oomo ẹpe erumuḍio phọ rẹḍua ghan bọ kemite ịdipho ạnian ọnuza, mọ oomo ẹela phọ a Job mephe. Mem mọ ịraar phọ ạrighiri phọ a Job, Ẹlifạz, Bildạd ra Zofar ọnhaghan bọ ịphen emitenhaan bọ Job, bịdi unyeenhe ni Uz ọodereghi ọdi. Kụolo bịdi osi bọ kụ ọmhiin bọ dọl phọ a Job, ịpher ri bịdi.

² Ḍighi mụdi nạ rạmiin ni ịpe emite bọ. Oomo aruphua phọ a Job mephe. Ạḍikool ịyool ịga phọ ọdi, sịnam mọ, sịkạmẹl phọ, ḅịlhe r’ịnham adool phọ ọdi momhiighi ọbobo mọze. Oomo ạnmuny phọ ọdi momhugh ḅịlhe mọze ịbadi ạrebenhe ọdi. Kụ otu phọ amhelheghom bọ nmụny phọ ọdi maagulhaan. Ímunheen sịphe, a Job r’aloor mamheelhom egbogh ẹzegh. Arufuku memite oomo aloor phọ. Mem mọ ịraar phọ ạrighiri phọ a Job osi bọ, a Job ạtol esi ọoru kụ olhoghi phọ ọ́ḅaal. Bịdi uḍighi eeghe? Esi oḍual aḍughul otu, bịdi ụrol bịn ịyaar ụ́kaaph. (Job 2:12, 13) Ẹsighe rẹki, kụ oniin ọḍoogh oye dị oghol mọ Ịlạịhu aru aani. Ekureriom mọ, a Job amhiigh ni ọḅa kụ aronyon ḍio phọ ọmhar bọ nyọdi, kụ ạḅem mọ mịnighe ghụn dị ọdi mumugh ḍio phọ ạḍiphe phọ. (Job 3:1-3, 11) A Job ạkar kụ amhoghi ọlhoghonhaan ạḍighaagh! Ịpe ạrighiri phọ ọdi kọkaaph bọ r’eten phọ bịdi kọkaaph bọ kụ keḍeenhaan mụghumo bịdi oḍighi ni bugey ạrighiri ḅịlhe mọ bịdi ọmoogh ni ogbolhomaam ạdol phọ ọdi.

3. Yira kọoḅeghion eeghe sịen ẹmhuoghaaph phọ ẹphen phọ?

³ A Jehova aḍighi ni ịdi a Mozis ạge ịpe ịraar phọ ạrighiri phọ a Job r’Ịlạịhu ọghaaph bọ ọḅilhe oḍighi. Iniin ạraraar phọ Ẹlifạz ạghaaph bọ eeni ọkaraph uwaloor kụ ạnyu nyọdi ọghaaph. Kụolo ịpe Ịlạịhu, a Jehova kụ aphum. (Job 4:12-16; 33:24, 25) Pọ kụ ịyaar phọ yira kotue bọ ni ọmiin sịphe ạḍinya phọ a Job oroma dị ạnhighe r’ịdi ị́nighe. Ẹkpanha ịyaar dị yira kọmooghom sụo sịen ạḍinya phọ a Job pọ ịpe kịlhoghonhaan bọ iyira ḍịghaagh mem dị yira rọwa ọngo oye oroma. Yira kọpur ọoḅeghion ẹkaraph eḍeenhaan ịraar phọ ạrighiri phọ a Job. Kụ ịpe reten, yira ọoḅeghion ẹma eḍeenhaan phọ Ịlạịhu. Tọrobo eḍeenhaan phọ ẹphen phọ, yira kọoḅeghion ịpe awe phọ Izrẹl mutue bọ ọmhooghom sụo ḍịnya phọ a Job, r’ịpe yira kotue bọ ọmooghom sụo rodon.

ỊPE ỊRAAR PHỌ ẠRIGHIRI PHỌ A JOB OROMA BỌ NYỌDI

4. Eeghe kụ iḍighi kụ ịraar phọ ạrighiri phọ a Job útue bọ uḍighi ịpe bịdi ọtu bọ ọghi ọmhiin a Job? (Mịin kẹn afoto phọ.)

⁴ Ạ Bạịbul phọ ụḅenhi iyira mọ ịraar phọ ạrighiri phọ a Job ụghi ni “ọodereghi a Job” mem mọ bịdi ọnhaghan bọ ịkaraph ạraraar phọ emitenhaan bọ nyọdi. (Job 2:11) Tọrobo ịpe ẹrol bọ, bịdi útue uḍighi ịpe bịdi ọtuan bọ ọghi. Eeghe kụ iḍighi? Loor ịraar ariphigh. Ẹḅel phọ, bịdi uugboronhom bịn osoph ọoruen ọngo Job. Esi ọmaam, bịdi ụutughian ghan mọ ịkaraph a Job kụ rẹkpe nyọdi.a (Job 4:7; 11:14) Omhunhenhiom ịyal, iniin oroma phọ ạbidi ị́loghonhaan ḍịghaagh Job, ịgbagara ni kụ ẹḅilhe ephin esi a Job. Esi ọmaam, bịdi ụghaaph ni rạraar dị ẹdugh ọnhaghan, kụolo ítu ịne. (Job 13:12) Eten dị ẹgbagara ni, a Bildạd ạghaaph ni ịyal amem mọ a Job rạyugh kạphughan. (Job 8:2; 18:2) Eten ikeḍi, a Zofar ạḅenhi ni Job mọ ọdi “uwo elologhi.” (Job 11:12) Omhunhenhiom ịraar, ghạlhamo r’ịduon eeni ẹdogh phọ ạbidi ị́ki bọ ni ạnyu, ikpo ọnhu phọ ạbidi iḍeenhaan mọ bịdi opogh Job osooromhi. Iḍighi ikpo ọnhu ạrigilaam. (Job 15:7-11) Eegholhaan ni mọ bịdi ụwa ghan ọma omiteom mọ a Job ọkaraph oye, kpạripe r’ọḅa ikpo ọnhu dị kẹkparamhi nyọdi r’omheeraam mọ ọdi.

5. Oroma phọ ịraar phọ ạrighiri phọ a Job ọngo bọ Job atir ika nyọdi?

⁵ Dị iikia ílo, oroma phọ ịraar phọ ạrighiri phọ a Job ọngo bọ Job, ị́moogh ekol. Ikpo ọnhu phọ ạbidi iḅonyon ghụn Job ezu. (Job 19:2) Pọ kụ ịyaar phọ a Job ạghaaph ghan bọ ọphelhaam aloor ọdi. Ịpe phọ iḍighi ịdi ịitughian phọ ọdi íileeny mụn bịn ạḅa ikpo ọnhu dị íḍeenhaan ọsu olhoghi. (Job 6:3, 26) Ạrighiri phọ a Job ụ́kaaph rạraar dị ẹḅoph r’ịitughian phọ a Jehova ọbobo ụ́zoom Job r’igbiririph. Eten dị bịdi úlegheri, bịdi uḍighi ghụn we dị a Setạn ạsighe aḍighinhom. (Job 2:4, 6) Ika kụ ịdi ạbuo Izrẹl phọ mụmooghom sụo ịpe emitenhaan bọ Job, kụ ika kụ ịdi yira kọmooghom sụo rodon?

6. Eeghe kụ ẹdi abugboom ịiruen phọ Izrẹl mụtuugha esi ẹkaraph eḍeenhaan ạrighiri phọ a Job?

⁶ Ịdi awe phọ Izrẹl mụmooghom sụo. Mem mọ a Jehova aphighi bọ eelhe phọ Izrẹl, Ọdi ạsaḅar ri ikumor awe dị osianhaan sịphe eelhe phọ oogbo ịiruen dị ẹḅoph r’elhiom eḍighinhom ịyaar phọ ọdi. (Deut. 1:15-18; 27:1) Imhoghi ni dị awe phọ ạbuen phọ kọmaar ghan oler rụru ọngo we phọ kụ ogbi ọngo oroma ọbobo osoph ọoruen. (2 Chron. 19:6) Imhoghi kẹn dị bịdi kopuru ghan sipuru kpạripe r’ọotughian ghan mọ bịdi olegheri ni oomo ariphigh phọ. (Deut. 19:18) Ịwa ni dị abugboom ịiruen phọ Izrẹl kogona loor ọbo bịdi kọḅaanhaan ghan bọ ịgbagara ikpo ọnhu bụphe oru bọ ọteeny ạbidi ọwa ọlhoghonhaan ạḍighaagh. Eeghe kụ iḍighi? Loor esi dị oḍighinhom ghan ịgbagara ikpo ọnhu ketue ni eḍighi ịyaar dị ọpo bịdi rọwa bọ oroma phọ kátue ạkaaph ịpe edi bọ ekpom mọ ọdi. (Ex. 22:22-24) Ịphen kụ iniin ạraraar dị abugboom ịiruen phọ Izrẹl dị ọoḅeghion ḍịnya phọ a Job mụtuugha.

7. Etigheri bugboom ịiruen phọ Izrẹl, ạbuo ạnhian kụ kotue ni ọngo oroma sịphe Izrẹl, kụ ika kụ ịdi bịdi mụmooghom sụo esi ịpe emitenhaan bọ Job? (Proverbs 27:9)

⁷ Abugboom ịiruen phọ bịn kụ ụ́ngo ghan oroma sịphe eelhe phọ Izrẹl. Tọrobo ọnyo Izrẹl, mụghumo ọḍoogh, okumor oye, olhephiri ọony ọbobo ạnhir ephoph, katue ni ạngo oroma ọyaghiri ọdi ọbobo ọnyo asiya ọdi dị amhoghi ọnhighemhi eten ịiḅereghi phọ ọdi ọbobo rọozo ọdi. (Ps. 141:5) Ọngo ghan oromha ọyaghiri oye phọ reḍeenhaan ghan mọ oye phọ ogey ọyaghiri ni. (Bạl Proverbs 27:9.) Ẹkaraph eḍeenhaan ịraar ạrighiri phọ a Job mitue ni ẹlhoghonhaan ḍịghaagh we phọ Izrẹl olhegheri ịyaar dị ị́kpe ọghaaph r’ịdi ị́kpe oḍighi mem dị bịdi rọngo oye oroma.

8. Ẹwa mọ ogona loor eeghe mem dị yira rọngo oye oroma? (Mịin kẹn sifoto phọ.)

⁸ Ịdi yira kọmooghom sụo. Ịdipho ạ Krịstẹn, yira rọwa ni ọlhoghonhaan ạḍighaagh bumor r’abumaranhi ayira dị osoman ịiḅaghamhi. Tọrobo ịpe ẹrol bọ, orue oḍighi ịphen phọ, ẹwa dị yira kokel ịpe ịraar phọ ạrighiri phọ a Job oḍighi bọ. Ẹḅel phọ, kúkem ụutughian mọ yira olegheri ni ịpe emite bọ. Olhegheri oomo ariphigh phọ kụ ogbi ọngo oroma phọ. Ịyal, oroma phọ ayira kụ́kpasi esi ạraraar dị yira olhegheri ọbobo mimitenhaan iyira bịn, ịdipho Ẹlifạz aḍighi bo. Ạkpasi ghụn esi Ekpo Ọnhu phọ Ẹnhaan. (Job 4:8; 5:3, 27) Ịraar, kúḍighinhom ịgbagara ikpo ọnhu ọbobo ikpo ọnhu ịḍagha. Legheri mọ iniin ạraraar phọ Ẹlifạz r’ạbueripho ạrighiri phọ a Job ọghaaph bọ iru ni ịne dị tụtu oniin ọgeom ạ Bạịbul ạghaaph ni aghol. (Poghom Job 5:13 rạ 1 Bụo ạ Kọrịnt 3:19.) Tọrobo ịpe ẹrol bọ, ogbogh opol ạraraar phọ bịdi ọghaaph bọ ịlo Ẹnhaan ítu ịne, kụ iphin ni esi a Job. Esi ịduon phọ, a Jehova ạmhiin rạghaaph phọ ạbidi ịdipho ọkpe. (Job 42:7, 8) Mem dị yira rọngo oye oroma, ọmhiin ni mọ oroma phọ ayira ạkaaph ni ịne ịlo a Jehova, kúḍighi ịdi ọpo yira rotoma bọ kaloghoma mọ a Jehova nyọdi ọ́phomhoghian. Ọoḅeghion nyịidipho ịyaar dị yira kọtuugha esi eḍeenhaan phọ Ịlạịhu.

ỊPE ỊLẠỊHU AROMA BỌ JOB

9. Uḍighi ika kụ a Job amhoghi bọ ọlhoghonhaan ạḍighaagh mem mọ ịraar phọ ạrighiri phọ ọdi ọghaaph bọ ọmhan, kụ a Jehova ạlhoghonhaan nyọdi ḍịghaagh ika?

⁹ A Job r’ạrighiri phọ ọdi ọogbakian bọ rọman, ạraraar melhegheri bịn kụ ẹloghori. Bịdi mọghaaph rạraar dị eḍigh 28 ạrumhuoghaaph ạḍinya phọ a Job, kụ iniin bịdi ụghaaphom r’ọghagh olhoghi. Pọ kụ ịyaar phọ eephinha phọ a Job ẹbugh ghan bọ bịn! Ịwa ni mọ ọodereghi ọḅilhe oolemhi ịitughian phọ a Job. Ika kụ ịdi a Jehova ạlhogh ḍịghaagh? Ọdi ạsighe Ịlạịhu aḍighinhom ọngoom ọdi oroma. Uḍighi ika kụ Ịlạịhu ọ́nhuun bọ ọghaaph ịyaar? Ọdi ạḅem mọ: “Mị aḍighi ni ọbumoony, ḅịle nyina eḍighi ikumor awe, kụ iḍighi kụ mị ughiilaan ni ọḅenhi anyina ịpe mị ạatughian bọ.” (Job 32:6, 7) Ịlạịhu ạlhogh ni elhegh ịyaar dị ịbadi ọlhogh ni elhegh rodon, mọ: Awe dị ạsia mẹghi mọrol ịbadi ạsia, ọtuugha ịbadi ạraraar, kụ loor ịphen phọ bịdi mọmhoogh ọsu olhoghi ọḅilhe olegheri ịbadi ạraraar opu ịḍoogh phọ kọ̋kar bọ ọmhiin rạraar. Kụolo Ịlạịhu mọnhaghan ịpe a Job r’ạrighiri phọ ọdi ọghaaph bọ, ọdi ọ́rol mụn oboorian, ọdi ạḅem mọ: “Oḍighi okumor oye kụ réḍighi ghan ịdi oye kalegheri ịyaar ọbobo olhegheri ịpe eru bọ ịne íloonhaan esi ạbuphe ạsia mẹghi bọ ạnyu bịn.” (Job 32:9) Ịlạịhu ạḅilhe ạghaaph eeghe, kụ ẹghen eten kụ ịdi ọdi ạghaaph bọ?

10. Ịlạịhu aḍighi eeghe kụ agbi bọ ọngo a Job oroma? (Job 33:6, 7)

¹⁰ Kụ Ịlạịhu agbi bọ ọghaaph aani ịyaar, ọdi aḍighi ni ịdi ekpom a Job ẹpho. Ika? Ẹḅel phọ, ọdi ạphamhaghan ọghagh olhoghi phọ ọdi. Ạ Bạịbul phọ ạḅem mọ ạraghaaph phọ a Job r’ạrighiri phọ ọdi iphin ni esi Ịlạịhu. (Job 32:2-5) Ghạlhamo r’ịduon phọ ni, r’amem Ịlạịhu ọ́ghaaph ịyaar dị ephin esi a Job. Ọdi ạadereghi ghụn nyọdi. Esi ọmaam, ọdi ạḅenhi Job mọ: “Mị ịduon ạna aani ni ghisigh Ẹnhaan.” (Bạl Job 33:6, 7.) Ịlạịhu aḍeenhaan ni mọ ọno alher ri rụru ạnhaghan ịpe a Job ạghaaph bọ. Ọkar ọghaaph, ọdi ạghaaph ni aakaragh ịkpanha ạraraar phọ a Job ạghaaph bọ. (Job 32:11; 33:8-11) Ịlạịhu aḍighi ni igina phọ mem mọ ọdi ạḅilhe bọ ạngo Job oroma.—Job 34:5, 6, 9; 35:1-4.

11. Ika kụ ịdi Ịlạịhu aroma bọ Job? (Job 33:1)

¹¹ Eten phọ Ịlạịhu ạngo bọ Job oroma phọ, ighuenhi ni Job. Esi ọmaam, Ịlạịhu aghol ghan ni ḍien a Job mem mọ ọdi rạngo bọ nyọdi oroma phọ, ạbueripho ạrighiri phọ ọdi úḍighi ịdipho. (Bạl Job 33:1.) Eeni Ịlạịhu ạatughian ni ịpe ẹphu bọ nyọdi ọghaaph aani ịyaar mem mọ a Job r’ạrighiri phọ ọdi rọogbakian bọ, kụ ạngo bọ eepoogh Job ọghaaph aani ịyaar. (Job 32:4; 33:32) Eten dị eegholhaan ni, ọdi ạḅenhi ni Job mọ iniin ạraraar phọ ọdi ạghaaph bọ ạḅilhe aḍighi, ị́nighe. Kụ amhiigha loor ạatughianham nyọdi ịlo ọsu olhoghi phọ, ịikpo phọ, elhiom ọoruen phọ r’ẹphomhoghian ọḅar phọ a Jehova. (Job 36:18, 21-26; 37:23, 24) Dị iikia ílo, oroma phọ Ịlạịhu ạngo bọ Job iikolhobian ni Job ọḅilhe ọsighe ọnhon oromha, egi phọ, ḍịghaagh a Jehova. (Job 38:1-3) Ika kụ ịdi ạrebenhe Ẹnhaan iḍiodi phọ mụmooghom sụo esi eḍeenhaan phọ Ịlạịhu, kụ ika kụ ịdi yira kọmooghom sụo rodon?

12. A Jehova aḍighinhom ika riil phọ ọlhoghonhaan ạḍighaagh we phọ ọdi, kụ ika kụ ịdi awe phọ Izrẹl mụmooghom sụo esi eḍeenhaan phọ Ịlạịhu?

¹² Ịdi awe phọ Izrẹl mụmooghom sụo. A Jehova ạma ni riil ọtughemhi r’oolemhi ghan awe phọ Izrẹl. Esi ọmaam, mem abugboom ịiruen phọ, oogboom ịiruen phọ Debora ạngo ni ịiḅakiom eelhe phọ, a Jehova ạma ni Sạmụẹl k’amem ịḍoogh ọngo ghan iromoghiom we phọ ọdi. (Judg. 4:4-7; 5:7; 1 Sam. 3:19, 20) Mem aruwo ẹmha phọ, a Jehova arom ghan ni riil kịrokiro ọlhoghonhaan ạḍighaagh we phọ Izrẹl ọoḅereghi ọdi eten phọ ọdi rạwa bọ, kụ mem dị bịdi ọḅaar ẹmhu ọghi esi ọdi, Ọdi arom ghan kẹn riil phọ ọghi oromoghiom ạbidi. (2 Sam. 12:1-4; Iiḍ. 3:24) Eḍeenhaan phọ Ịlạịhu edi bọ ḍịnya phọ a Job mitue ni ẹlhoghonhaan ḍịghaagh lhephiri r’ạnmariir dị ọkpe oḍuom olhoghi olhegheri ịyaar ọghaaph r’ịlo ọghaaph mem dị bịdi rọngo oye oroma.

13. Ika kụ ịdi ạ Krịstẹn rodon kọkparamhi oniin atum nyoniin?

¹³ Ịdi yira kọmooghom sụo. Ịdipho ạ Krịstẹn, yira phọ kẹn roḍighi ghan ni ịdi awe kolegheri ḍien phọ Ẹnhaan esi ọghaaph ghan ịpe edi bọ sịphe Ekpo Ọnhu phọ ọdi, Bạịbul phọ. Ẹnhon eten dị yira roḍighi ghan ịduon phọ pọ amem dị yira oḍighinhom ghan ikpo ọnhu dị kẹlogh epophe ẹḅilhe ẹkparamhi bumor r’abumaranhi phọ ayira. (1 Kọr. 14:3) Ẹkar emoghi dị ikumor awe phọ kọkparamhi ghan bumor r’abumaranhi phọ ghạlhamo r’ạbuphe ịyaar repin bọ ni esi phọ kụ kotue bọ ni ọḅa “ịgbagara ikpo ọnhu.”—1 Tẹs. 5:14; Job 6:3.

14-15. Kạaph ạmaaniom ịpe okumor oye ookpomhoghan katue bọ ạtuughaany eḍeenhaan phọ ḷlạịhu mem dị rạngo oye oroma.

¹⁴ Ọḅem mọ okumor oye ookpomhoghan ạwaaghi alegheri mọ ọnyo umaranhi sịphe ookpomhoghan phọ aḅonyonhu azuan loor ịiḅaghamhi. Ọdi r’ọnhon ọnyo umor ụghi ni ophogh ọnyo umaranhi phọ ọkparamhi. Mem mọ bịdi ọghi bọ, ọnyo umaranhi phọ ạghaaph ni ịpe ọdi alhoghoma bọ. Ọdi ạḅem mọ ghạlhamo r’ịduon ọdi rạki ghan bo ni ịtuugha kạḅilhe amite ẹpe erugh phọ, ọdi ọ́mhoogh ibo. Okumor oye phọ kaḍighi ika?

¹⁵ Ẹḅel phọ, ọdi kạkparagha olhegheri ịyaar phọ eḍighi bọ kụ ọnyo umaranhi phọ alhoghoma bọ eten phọ ẹphen phọ. Orue oḍighi ịduon phọ, kẹwa ni mọ ọdi ạmhaar alher rụru ạngo umaranhi phọ. Ọdi atue ni apuruan loor mọ: Eḍighi ẹdi ọnyo umaranhi phọ alhoghoma mọ Ẹnhaan ọ́phomhoghian mụn nyọdi ḍụghum? Ịiḅaghamhi dị ọdi asoman kụ iḅonyon nyọdi ezu ḍụghum? (Luk 21:34) Omhunhenhiom ịyal, okumor oye phọ ạwa ni roopoogh ọseph ọdi. Ọdi atue ni ạseph nyọdi loor ịduon ọdi ratu ghan bọ ni ịtuugha kạḅilhe amite ẹpe erugh phọ etigheri ịiḅaghamhi phọ ọdi. Omhunhenhiom ịraar, mem dị okumor oye phọ mạnhaghan dọl ọnyo umaranhi phọ ḅịlhe r’ịyaar phọ ẹkom bọ oḅonyonhu ozuan phọ ẹngo nyọdi, pụruku ọdi kạsighe Bạịbul phọ ạloghonhaan ḍịghaagh ọnyo umaranhi phọ okuphom owol mọ Ẹnhaan ạpomoghian ni nyọdi.—Gal. 2:20.

KỊOM GHISIGH ẠMHOOGHOM SỤO ḌỊNYA PHỌ A JOB

16. Ika kụ ịdi yira kọkiom ghisigh ọmooghom sụo esi ạḍinya phọ a Job?

¹⁶ Dị iikia ílo, ịbadi ạraraar ọtuugha edi ni ḍịnya phọ a Job! Sịphe ẹmhuoghaaph phọ eten bọ, yira ụtuugha ni ịyaar phọ eḍighi bọ kụ Ẹnhaan amheera bọ mọ ịmhinhimhiin ẹrol, r’ịdi yira kọkiom ghisigh ọḅar a Jehova ghạlhamo r’amem dị yira rọmiinhom. Sịen ẹmhuoghaaph phọ ẹphen phọ, yira mọtuugha ịdi yira kọngo ghan ogey oromha esi ọtuughaany ghan egey eḍeenhaan phọ Ịlạịhu kpạripe r’ạbueripho ịraar ạrighiri phọ a Job. Nạ atue ni aaḅula apogh rạraar ịtuugha phọ edi bọ ḍịnya phọ a Job kụ agbi ọngo oye oroma. Kụ eḍighi mạar dị mebia nạ kạ́al ḍịnya phọ ạḍien phọ, pọ nạ atue ni ạkoor ḍiigbu ạal ịma ạḍinya phọ ạḍien phọ. Nạ kạkar kụ ạmooghom sụo esi ạḍinya phọ ạḍien phọ.