October

Yehowa bɔni nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ hlami benɛ e tle Yesu si ɔ se. E ngɛ kaa nɔ́ nɛ a pɔ anɔkuale Kristofohi tsuo nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ nu. Jeha lafahi a se ɔ, nihi fuu nɛ a tsɛɔ a he ke Kristofohi ɔ nyɛɛ we Kristo se ngɛ anɔkuale mi. Ngɛ jamɛ a be ɔ mi po ɔ, Yehowa pɔ anɔkuale Kristofohi kakaaka komɛ nu. A ngɛ kaa ngma nɛ Yesu tsɔɔ kaa a maa wa ngɛ huhi a kpɛti ɔ. (Mat. 13:24-30) Ngɛ nyagbe ligbi ɔmɛ a mi ɔ, Yehowa ngɛ nɔ yae nɛ e ngɛ nihi nu pɔe konɛ e ná nimli 144,000 ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, ke Mawu ma e juɛmi nya si kaa ke e piɛ bɔɔ nɛ nyagbe ɔ maa ba a e maa hla ni komɛ ɔ, e sɛ nɛ wa susu kɔkɔɔkɔ kaa e yi dami sane. (Yes. 45:9; Dan. 4:35; Rom. 9:11, 16.) E sa nɛ waa hyɛ nɛ hi nɛ wa ko pee wa ní kaa ní tsuli ɔmɛ nɛ a tu munyu kɛ si a nyɔmtsɛ ɔ ngɛ bɔ nɛ e wo sekpɛtsɛmɛ ɔmɛ hiɔ ha a he ɔ.​—Mat. 20:8-15. w16.01 4:15

Mwɔnɛ ɔ, Yehowa de we wɔ kaa waa ngɔ wa bimɛ kɛ sã afɔle ha lɛ, se e deɔ wɔ kaa waa ye e mlaa amɛ a nɔ. Be komɛ ɔ, eko ɔ, wa be lee nɔ́ he je nɛ e wo wɔ mlaahi kaa jã, aloo eko ɔ, e he maa wa ha wɔ kaa wa maa ye mlaa nɛ ɔmɛ a nɔ. Anɛ e pee mo jã hyɛ lo? Ngɛ ni komɛ a blɔ fa mi ɔ, e yee ha mɛ kaa a maa fiɛɛ kɛ tsɔɔ nihi. Eko ɔ, a gboɔ zo, nɛ e yee ha mɛ kaa a maa fiɛɛ ha nihi nɛ a li mɛ. Ni komɛ hu yeɔ gbeye kaa a be nihi nɛ a kɛ mɛ tsuɔ ní loo nihi nɛ a kɛ mɛ yaa sukuu ɔ a he piɛe kɛ pee ní komɛ. (2 Mose 23:2; 1 Tes. 2:2) Ke a de mo kaa o pee nɔ́ ko nɛ he wa a, mo susu hemi kɛ yemi kɛ kã nɛ se be nɛ Abraham je kpo ɔ he. Ke wa susu nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ nyumuhi kɛ yihi anɔkualetsɛmɛ pee ɔ he ɔ, lɔ ɔ maa wo wɔ he wami konɛ waa kase mɛ, konɛ wa nyɛ nɛ waa hɛ wɔ kɛ su wa Huɛ Yehowa he haa.​—Heb. 12:1, 2. w16.02 1:3, 14

Benɛ Saul de ke e yaa gbe David ɔ, e he ba hia nɛ Yonatan nɛ mwɔ yi mi kpɔ ko nɛ mi wa. E suɔ kaa e maa ye e tsɛ ɔ anɔkuale, nɛ ngɛ jamɛ a be ɔ mi nɔuu ɔ, e suɔ kaa e maa ye David hu anɔkuale. Yonatan le kaa Mawu kɛ David ngɛ, se Saul lɛɛ Mawu kua lɛ, enɛ ɔ he ɔ, e ma e juɛmi nya si kaa e maa ye David anɔkuale. E de David kaa e ya laa, nɛ e tsɔɔ Saul nɔ́ he je nɛ e sɛ kaa e gbe David ɔ. (1 Sam. 19:1-6) E sɛ kaa anɔkuale nɛ wa maa ye bɔɔlu fiami kuu ko, loo sukuu ko, loo ma ko ɔ he nɛ hia wɔ pe anɔkuale nɛ wa maa ye Yehowa. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, nyɛminyumu ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Henry ɔ ji nɔ ko nɛ e suɔ fiɛmi ko nɛ a tsɛɛ ke chess ɔ wawɛɛ. E fiɛɔ fiɛmi nɛ ɔ kɛ haa e sukuu ɔ, nɛ e suɔ kaa e sukuu ɔ nɛ ye kunimi. Se akɛnɛ e fiɛɔ fiɛmi nɛ ɔ daa Hɔ kɛ Hɔgba he je ɔ, e ná we deka kɛ ya fiɛɛmi kɛ asafo mi kpehi. Akɛnɛ Henry ngɔ e tsui tsuo kɛ wo sukuu ní peemihi a mi he je ɔ, e nyɛ we nɛ e ye Mawu anɔkuale. Enɛ ɔ he ɔ, e ma e juɛmi nya si kaa e ma kpa jamɛ a fiɛmi ɔ fiɛmi kɛ ha e sukuu ɔ.​—Mat. 6:33. w16.02 3:10, 12

Ke o ji niheyo aloo zangmayo ɔ, blɔ kake nɛ o maa gu nɔ kɛ na kaa yi mi kpɔ nɛ o mwɔ kaa a baptisi mo ɔ je o tsui mi loo e ji o tsui mi ɔ ji, nɛ o maa hyɛ bɔ nɛ o sɔleɔ ha. Anɛ o pɔɔ sɔlemi lo? Ke o ngɛ sɔlee ɔ, anɛ o woɔ níhi pɔtɛɛ nɛ o suɔ kaa Yehowa nɛ e pee ha mo ɔ ta lo? Sane bimi nɛ ɔmɛ a heto ɔmɛ ma nyɛ ma ha nɛ o yɔse ke ji huɛ bɔmi gbagbanii ngɛ o kɛ Yehowa nyɛ kpɛti aloo nɔ́ ko be kaa jã. (La 25:4) Behi fuu ɔ, Yehowa guɔ Baiblo ɔ nɔ kɛ haa wa sɔlemi ɔmɛ a heto. Enɛ ɔ he ɔ, blɔ kpa ko nɛ o ma nyɛ maa gu nɔ kɛ na kaa o suɔ wawɛɛ kaa huɛ bɔmi gbagbanii nɛ hi o kɛ Yehowa nyɛ kpɛti konɛ o sɔmɔ lɛ ji, nɛ o maa hyɛ bɔ nɛ o kaseɔ ní ha. (Yosh. 1:8) Mo bi o he ke: ‘Anɛ i kaseɔ Baiblo ɔ ngɛ ye dɛ he daa lo? Anɛ i jeɔ ye tsui mi nɛ i kɛ ye he woɔ wa weku Mawu jami ɔ mi lo?’ Sane bimi nɛ ɔmɛ maa ye bua mo konɛ o hyɛ kaa yi mi kpɔ nɛ o mwɔ kaa a baptisi mo ɔ je o tsui mi loo e ji o tsui mi. w16.03 1:11, 13

Ke wa kane bɔ nɛ fiɛɛmi ní tsumi ɔ ngɛ nɔ yae ha ngɛ je ɔ mi tsuo ngɛ Yearbook ɔ mi ɔ, wa bua jɔɔ wawɛɛ! Mo susu bɔ nɛ wa peeɔ kake ngɛ wa kpokpa nɔ kpehi a sisi ɔ hu he nɛ o hyɛ. Ngɛ kpe nɛ ɔmɛ a sisi ɔ, wɔ tsuo wa buɔ munyu kake tue. Munyu tumihi, dramahi, kɛ peemi kɛ tsɔɔ slɔɔtohi woɔ wɔ he wami konɛ wa sɔmɔ Yehowa kɛ wa tsui tsuo. Ke wa yaa Kaimi ɔ daa jeha a, lɔ ɔ hu tsɔɔ kaa waa kɛ wa nyɛmimɛ nɛ a ngɛ je kɛ wɛ ɔ peeɔ kake. (1 Kor. 11:23-26) Ke e piɛ otsi bɔɔ komɛ loko Kaimi ɔ maa su ɔ, wa peeɔ kake kɛ fɔɔ nihi babauu nine konɛ a ba piɛɛ wa he kɛ ye gbijlɔ nɛ he hia nɛ ɔ. Wɔ pɛ wa be nyɛe maa fiɛɛ ha nihi tsuo. Se akɛnɛ wa peeɔ kake kɛ tsuɔ ní he je ɔ, wa nyɛɔ tsɔɔ nihi ayɔhi abɔ Yehowa he ní, nɛ wa yeɔ bua a ti ni komɛ konɛ a je Yehowa yi nɛ a wo e hɛ mi nyami. w16.03 3:4, 6, 7

Ke asafo mi nɔkɔtɔma ko de nyɛminyumu ko kaa e tsu nɔ́ ko ɔ, e sa nɛ asafo mi nɔkɔtɔma a nɛ ngɔ Baiblo ɔ kɛ tsɔɔ lɛ nɔ́ he je nɛ e he hia kaa e tsu jamɛ a ní tsumi ɔ. Ke o peeɔ jã a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa o ngɛ lɛ ye buae nɛ e da Baiblo sisi tomi mlaahi a nɔ kɛ tsu níhi a he ní mohu pe mlaahi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke asafo mi nɔkɔtɔma ko de nyɛminyumu ko kaa e ha nɛ he nɛ a guu kɛ yaa Matsɛ Yemi Asa a nɔ ɔ nɛ tsɔ, konɛ nɔ́ ko nɛ ko plaa nɔ ko ngɛ lejɛ ɔ, asafo mi nɔkɔtɔma a kɛ lɛ ma nyɛ ma susu munyu nɛ ngɛ Tito 2:10 he. E tsɔɔ ní kaselɔ ɔ bɔ nɛ ní tsumi nɛ e ma tsu ɔ ma ha nɛ nihi a bua maa jɔ Matsɛ Yemi sɛ gbi ɔ he ha. Jehanɛ se hu ɔ, e de ní kaselɔ ɔ kaa e susu nihi nɛ a jeha ya hɛ mi ngɛ asafo ɔ mi ɔ a he, kɛ nɔ́ nɛ e maa pee kɛ ye bua mɛ. Ke o kɛ ní kaselɔ ɔ sɛsɛɔ níhi kaa kikɛ ɔ a he ɔ, lɔ ɔ maa ye bua lɛ nɛ e ma susu ni kpahi a he, nɛ e be ní tsumi ɔ bue kaa e ji nɔ́ ko nɛ e sa kaa a pee kɛkɛ nɛ e ngɛ pee. Ke e naa bɔ nɛ nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi náa e ní tsumi ɔ he se ha a, e tsui maa nɔ e mi kaa e ngɛ nyɛmimɛ ɔmɛ sɔmɔe. Ke ní kaselɔ ɔ kɛ gahi nɛ asafo mi nɔkɔtɔma a woɔ lɛ ɔ hu tsuɔ ní ɔ, asafo mi nɔkɔtɔma a nɛ bɔ mɔde nɛ e je e yi. Kaa bɔ nɛ ke a du ní nɛ nyu haa nɛ e waa a, jã kɛ̃ nɛ ke a jeɔ ní kaselɔ ko hu yi ɔ, e yaa e hɛ mi ngɛ Yehowa sɔmɔmi mi. w15 4/15 2:7, 8

Anɛ o kɛ haomi ko kpe hyɛ nɛ o nu he kaa nɔ ko ji ngmlaa ha mo lo? Eko ɔ, o ní tsumi puɛ, aloo o kɛ kahi kpe ngɛ sukuu. Eko ɔ, hiɔ ko nɛ mi wa fia mo, aloo o kɛ ka kpa ko nɛ mi wa kpe. Eko ɔ, o bi yemi kɛ buami kɛ je nihi a dɛ, se a nyɛ we nɛ a ye bua mo nɛ enɛ ɔ ha o kɔni mi wo nyu. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, haomi komɛ ngɛ nɛ adesahi be nyɛe ma tsu he ní. Ke e ba jã a, mɛni o maa pee? Baiblo ɔ de wɔ ke waa ‘ngɔ wa hɛ kɛ fɔ Yehowa nɔ.’ (Abɛ 3:5, 6) Se anɛ o he ye kaa Yehowa maa ye bua mo niinɛ lo? Ee! Wa ma nyɛ maa kane enɛ ɔ he nɔ hyɛmi níhi fuu ngɛ Baiblo ɔ mi. Enɛ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ wa ná nɔ mi mami kaa Yehowa yeɔ bua e we bi. Ke o ngɛ hlae nɛ nihi nɛ a ye bua mo nɛ a yi bua mo ɔ, o mi mi nɛ ko fu. Mohu ɔ, kaa bɔ nɛ Paulo pee ɔ, moo bu ka nɛ o kɛ kpe ɔ kaa he blɔ ko nɛ o ná nɛ o kɛ o hɛ maa fɔ Yehowa nɔ kulaa. E ji he blɔ ko hu nɛ o ná nɛ e ma ha nɛ o yɔse kaa Yehowa susuɔ o he. Ke e ba jã a, hɛ kɛ nɔ fɔmi nɛ o ngɛ ngɛ Yehowa mi, kɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ o kɛ lɛ nyɛ kpɛti ɔ mi maa wa. w15 4/15 4:3-5

Blɔ pɛ nɛ Satan ma nyɛ maa gu nɔ kɛ ha nɛ nihi nɛ a tsɔ wa Mawu nɛ ji Yehowa nɛ ngɛ suɔmi ɔ hɛ mi atua ji kaa e maa sisi mɛ. (1 Yoh. 4:8) Satan sisiɔ nihi konɛ a ko “le kaa mumi mi ohiatsɛmɛ ji mɛ,” aloo e he hia nɛ a dla a kɛ Mawu a kpɛti. (Mat. 5:3) Abosiami ‘yu nihi nɛ a he we yi ɔ a mumi mi hɛngmɛ’ konɛ a ko le anɔkuale nɛ kɔɔ Yehowa he ɔ. Lakpa jami ji blɔ titli nɛ Satan guu nɔ kɛ sisiɔ nihi. E le kaa Yehowa ji nɔ ko nɛ ‘a kɛ lɛ plee we nɔ́ he.’ (2 Mose 20:5) Lɔ ɔ he ɔ, ke Satan na kaa nihi ja we Yehowa, se mohu a ngɛ a nimeli nɛ a gbo, adebɔ nɔ́ ko, lohwehi, aloo nɔ́ kpa ko jae ɔ, e bua jɔɔ wawɛɛ. Dɔmi sane ji kaa nihi fuu nɛ a kɛ a he woɔ lakpa hemi kɛ yemi kɛ kusumi ní peepeehi a mi ɔ po susu kaa Mawu kplɛɛɔ a jami nɔ. Israel bi nɛ a hi si ngɛ Yesaya be ɔ mi ɔ hu pee jã. Yehowa bi mɛ ke: “Mɛni he je nyɛ ngɔɔ nyɛ ní tsumi mi hiɔwo kɛ heɔ nɔ́ nɛ tɔɛ nɔ? Nyɛɛ bu mi tue saminya nɛ nyɛɛ pee nɔ́ nɛ i ngɛ dee ɔ; . . . nɛ nyɛ bua maa jɔ nyɛ he.”​—Yes. 55:2. w15 5/15 1:14, 15

Habel li bɔ nɛ nɔ́ nɛ ɔ ma plɛ kɛ ba mi ha tutuutu. Se eko ɔ, e susu nɔ́ nɛ Mawu de ɔ he wawɛɛ. Eko ɔ, Habel bi e he ke, ‘Mɛnɔ ji nɔ nɛ sinɔ ɔ maa kɔ̃ lɛ nɛ e ma ha nɛ adesahi maa ye mluku ekohu ɔ?’ Habel ngɛ hemi kɛ yemi kaa nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ Yehowa wo he si ɔ maa ba mi, enɛ ɔ he ɔ, benɛ e sã afɔle ha Yehowa a, Yehowa bua jɔ he. (1 Mose 4:3-5; Heb. 11:4) Noa ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ Yehowa mi, lɔ ɔ he ɔ, a kpataa we e hɛ mi ngɛ Nyu Kpekpemi ɔ mi. (Heb. 11:7) Nɛ hemi kɛ yemi nɛ Noa ngɛ ɔ hu ha nɛ e ngɔ lohwehi kɛ sã afɔle ha Yehowa. (1 Mose 8:20) Ngɛ Nyu Kpekpemi ɔ se ɔ, nihi bɔni ní yayamihi peemi ngɛ je ɔ mi ekohu. Nimrod bɔni nihi a nɔ yemi, nɛ e suɔ kaa nihi nɛ a tsɔ Yehowa hɛ mi atua. (1 Mose 10:8-12) Se Noa ya nɔ nɛ e ha nɛ e hemi kɛ yemi ɔ mi wa. Kaa bɔ nɛ e ji ngɛ Habel blɔ fa mi ɔ, Noa hu ngɛ nɔ mi mami kaa ligbi ko ɔ, Mawu maa po yayami kɛ gbenɔ se. Eko ɔ, Noa susu be nɛ nɔ yeli yiwutsotsɛmɛ be si hie hu ɔ he. Wɔ hu wa ma nyɛ ma susu be kpakpa nɛ ngɛ wa hɛ mi haa nɛ ɔ he.​—Rom. 6:23. w15 5/15 3:4, 6

Ke wa yeɔ tsui tsɔ ɔ, e maa hao wɔ ngɛ he lo nya kɛ mumi mi tsuo. E sa nɛ wa ná hɛ kɛ nɔ fɔmi ngɛ Yehowa mi kaa e maa ye bua wɔ. Mo kai ngmami nɛ wa ngɛ he susue mwɔnɛ ɔ. Ke o ngɛ tsui yee ngɛ nɔ́ ko he ɔ, o kɛ nɔ ko nɛ e sɔmɔɔ Yehowa nɛ e le mo saminya nɛ susu he. O fɔlɔ, o huno, o yo, aloo o huɛ kpakpa ko ma nyɛ maa ye bua mo konɛ o kɛ o hɛ nɛ fɔ Yehowa nɔ nɛ e ye bua mo nɛ o jɔɔ haomi. Yehowa le bɔ nɛ e peeɔ wɔ ha pe nɔ tsuaa nɔ, nɛ e ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa jɔɔ tsui yemi. Paulo ngma ke: “Nyɛ ko hao ngɛ nɔ́ ko nɔ́ ko he; se mohu nɔ́ tsuaa nɔ́ mi ɔ, nyɛɛ kɛ sɔlemi, kɛ pɛɛ kpami, kɛ sina nɛ wo nyɛ hiami ní ɔmɛ a ta ha Mawu. Nɛ Mawu he jɔmi nɛ pã adesa juɛmi tsuo ɔ maa bu nyɛ tsui, kɛ nyɛ juɛmi he ngɛ Kristo Yesu mi.” (Filip. 4:6, 7) Enɛ ɔ he ɔ, ke o ngɛ haoe ɔ, mo susu yemi kɛ buami nɛ Yehowa kɛ haa mo konɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ o kɛ lɛ nyɛ kpɛti ɔ mi nɛ wa a he. Yehowa peeɔ enɛ ɔ kɛ guɔ wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi, asafo mi nikɔtɔmahi, tsɔlɔ anɔkualetsɛ ɔ, hiɔwe bɔfohi, kɛ Yesu a nɔ. w15 5/15 4:16, 17

Ngɛ sɔlemi we ɔ yiti je ɔ, taku ko ngɛ lejɛ ɔ nɛ a tsɛɛ ke Betesda. Hiɔtsɛmɛ fuu yaa lejɛ ɔ. A susu kaa ke nyu ɔ ngɛ bee nɛ hiɔtsɛ ko ya nɔ mi ɔ, e hiɔ ɔ maa jɔ ngɛ nyakpɛ blɔ nɔ. Suɔmi nɛ Yesu ngɛ kɛ ha nihi he je ɔ, e ya lejɛ ɔ. E kɛ hiɔtsɛ ko ya kpe ngɛ lejɛ ɔ. Hiɔ ɔ ngɛ nyumu ɔ he loko a fɔ Yesu. (Yoh. 5:6-9) Yesu bi nyumu ɔ kaa e suɔ nɛ e nyɛɛ ekohu lo. Nyumu ɔ de Yesu kaa e suɔ nɛ e nɔ taku ɔ mi konɛ e ná tsami, se e nyɛ we, ejakaa nɔ ko be nɛ ma wo lɛ kɛ ya fɔ mi. Hyɛ bɔ nɛ nyumu ɔ hɛ mi maa pee mɔbɔmɔbɔ ha benɛ e ngɛ Yesu nɔ́ nɛ ɔ dee ɔ. Kɛkɛ nɛ Yesu de nyumu ɔ kaa e pee nɔ́ ko nɛ nihi hyɛ we blɔ kaa nɔ ko nɛ hiɔ ko kaa jã nu lɛ ɔ ma nyɛ maa pee. E de lɛ ke e wo e sa a nɛ e nyɛɛ. Kɛkɛ nɛ nyumu ɔ wo e sa a nɛ e bɔni nyɛɛmi! Nyakpɛ nɔ́ nɛ ɔ nɛ Yesu pee ɔ tsɔɔ nɔ́ nɛ e maa pee ngɛ je ehe ɔ mi. Lɔ ɔ hu tsɔɔ kaa Yesu suɔ nɔmlɔ wawɛɛ nitsɛ. E hla nihi nɛ a hia yemi kɛ buami ɔ a se blɔ. Nɔ́ nɛ Yesu pee ɔ tsɔɔ kaa e sa nɛ waa ya nɔ nɛ wa hla nihi nɛ a ngɛ wa zugba kpɔ ɔmɛ a mi, nɛ a ngɛ haoe ngɛ ní yayahi nɛ ngɛ nɔ yae ngɛ je ɔ mi ɔ he ɔ, a se blɔ. w15 6/15 2:8-10

Yesu je e sɔlemi ɔ sisi ke, “Wa Tsɛ.” Enɛ ɔ kaiɔ wɔ kaa waa kɛ wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi nɛ a ngɛ je kɛ wɛ ɔ tsuo wa Tsɛ ji Yehowa. (1 Pet. 2:17) Yehowa ngɔ nihi nɛ a maa ya hiɔwe ɔ kɛ pee e bimɛ, enɛ ɔ he ɔ, ngɛ a blɔ fa mi ɔ, Yehowa ji a Tsɛ ngɛ blɔ klɛdɛɛ ko nɔ. (Rom. 8:15-17) Nihi nɛ a maa hi si kɛ ya neneene ngɛ zugba a nɔ ɔ hu ma nyɛ ma tsɛ Yehowa ke a “Tsɛ.” Yehowa lɛ ha mɛ wami, nɛ e jeɔ suɔmi mi nɛ e haa mɛ a hiami níhi. Ke a ye mluku nɛ a ya nɔ nɛ a ye Yehowa anɔkuale ngɛ nyagbe ka a mi ɔ, a ma tsɛ mɛ ke “Mawu bimɛ.” (Rom. 8:21; Kpoj. 20:7,8) Ke fɔli ye bua a bimɛ nɛ a nu sisi kaa Yehowa ji a hiɔwe Tsɛ, nɛ a tsɔɔ mɛ kaa a sɔle kɛ ha lɛ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa a kɛ nike ní kpakpa ngɛ a bimɛ hae. Nike ní nɛ se be nɛ fɔli ma nyɛ ma ha a bimɛ ji, nɛ a maa tsɔɔ mɛ kaa Yehowa ji Nɔ ko nɛ ngɛ nitsɛnitsɛ, nɛ a kɛ lɛ ma nyɛ maa pee a huɛ. w15 6/15 4:4-6

Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa suɔ nɛ Yehowa nɛ “je wɔ kɛ je nɔ yayami ɔ dɛ mi”? E sa nɛ waa ‘yu wa he ngɛ je ɔ he.’ E sɛ nɛ waa “suɔ je ɔ, loo níhi nɛ ngɛ je ɔ mi ɔ.” (Yoh. 15:19; 1 Yoh. 2:15-17) Ke Yehowa kpata Satan kɛ je yaya nɛ ɔ hɛ mi ɔ, hyɛ bɔ nɛ wa he maa jɔ wɔ ha! Se loko jamɛ a be ɔ maa su ɔ, e he maa hia nɛ wa kai kaa Satan “mi mi fu wawɛɛ, ejakaa be bɔɔ kɛkɛ nɛ piɛ ha lɛ.” E maa bɔ mɔde wawɛɛ kaa e ma ha nɛ wa kpa Yehowa sɔmɔmi. Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa sɔle konɛ Yehowa nɛ po wa he piɛ ngɛ Satan he. (Kpoj. 12:12, 17) Anɛ o suɔ kaa o maa hi je ko nɛ Satan be mi ɔ mi lo? Ke jã a, lɛɛ yaa nɔ nɛ o sɔle kaa Mawu Matsɛ Yemi ɔ nɛ ba, Mawu biɛ ɔ he nɛ tsɔ, konɛ a pee Mawu sɔumi nya ní ngɛ zugba a nɔ. Ngɔɔ o hɛ kɛ fɔ Yehowa nɔ konɛ e ha mo o mumi mi kɛ o he lo nya hiami níhi daa. Ee, moo fia o pɛɛ si kaa o kɛ munyu nɛ ngɛ sɔlemi he nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi ɔ ma tsu ní.​—Mat. 6:9-13. w15 6/15 5:12, 17, 18

Wa li nɔ́ tutuutu nɛ maa ya nɔ jamɛ a be ɔ mi mohu lɛɛ, se wa ngɛ blɔ hyɛe kaa níhi a mi maa wa nɛ e ma bi nɛ waa kɛ níhi nɛ sã afɔle. Ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ, bɔ nɛ pee nɛ Kristofohi nɛ ná yi baami ɔ, a je a wehi a mi nɛ a ya na nɔ́ wawɛɛ. (Mar. 13:15-18) E sa nɛ wa bi wa he ke: ‘Anɛ i pee klaalo kaa ma ngmɛɛ he lo nya níhi a he lo? Anɛ i suɔ kaa ma pee nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ ma nyɛ konɛ ma ye Yehowa anɔkuale daa lo?’ Mo susu he nɛ o hyɛ! Ngɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ maa ya nɔ ngɛ jamɛ a be ɔ mi tsuo se ɔ, wɔ pɛ nɛ wa maa hi wa Mawu ɔ jae kaa bɔ nɛ gbalɔ Daniel hu pee ɔ. (Dan. 6:10, 11) Ke haomi ngua a ngɛ nɔ yae ɔ, tsa pi jamɛ a be ɔ mi nɛ wa maa fiɛɛ ‘Matsɛ Yemi ɔ he sane kpakpa’ a kɛ ha nihi. Sɛ gbi nɛ ɔ fiɛɛmi se maa po ngɛ jamɛ a be ɔ mi, ejakaa “nyagbe ɔ” su si ta! (Mat. 24:14) Mawu we bi kɛ kã maa fiɛɛ kojomi sɛ gbi nɛ maa sa nihi tsuo a he. Eko ɔ, a maa fiɛɛ kaa Satan je yaya a tsuo hɛ mi ma kpatami. w15 7/15 2:3, 8, 9

Yesu bɔ wɔ kɔkɔ kaa akɛnɛ wa je ekpa kulaa he je ɔ, nihi maa nyɛ wɔ. Mo kai kaa nihi nɛ a teɔ si kɛ woɔ mo ɔ a kpɛti nihi fuu li Mawu Matsɛ Yemi ɔ he nɔ́ ko. Enɛ ɔ he ɔ, a li nɔ́ he je nɛ wa fĩ Matsɛ Yemi ɔ se nɛ wa fĩ we adesa nɔ yemi mohu se ɔ. Loko wa ma nyɛ maa ye anɔkuale ɔ, e sa nɛ waa bu Yehowa tue ngɛ níhi nɛ nihi maa pee aloo a ma de ɔ tsuo se. (Dan. 3:16-18) Nihewi kɛ zangmawi titli ji nihi nɛ e ma nyɛ maa ye ha mɛ kaa a maa je muno. Fɔli, nyɛɛ ye bua nyɛ bimɛ ɔmɛ konɛ a nyɛ nɛ a pee kã ngɛ sukuu. Eko ɔ, gbeye ma ha nɛ nyɛ bimɛ ɔmɛ be a he yue ngɛ aflangaa ngami, aloo ma he suɔmi gbijlɔhi a he. Ke nyɛ ngɛ weku Mawu jami pee ɔ, nyɛ ma nyɛ maa kase bɔ nɛ Yehowa susuɔ ngɛ níhi kaa jã a he ha. Nyɛɛ tsɔɔ mɛ bɔ nɛ a ma plɛ kɛ tsɔɔ nihi a hemi kɛ yemi ɔ nya heii ha ngɛ bumi mi. (Rom. 1:16) Jehanɛ hu ɔ, nyɛɛ kɛ nyɛ bimɛ ɔmɛ a tsɔɔli ɔmɛ nɛ sɛɛ ní konɛ nyɛɛ tsɔɔ mɛ wa hemi kɛ yemi ɔ nya. w15 7/15 3:15, 16

Yehowa ha wɔ kpɔmi nɔ́ ɔ konɛ “wa ná wami.” (1 Yoh. 4:9) Benɛ bɔfo Paulo ngɛ suɔmi agbo nɛ ɔ nɛ Mawu je kpo tsɔɔ wɔ ɔ he munyu tue ɔ, e ngma ke: “Kristo ba gbo ngɛ yayami peeli a he. Ejakaa e maa wa kaa nɔ ko maa suɔ nɛ e gbo ngɛ nɔ nɛ yeɔ mlaa nɔ ɔ he; pohu nɔmlɔ kpakpa he ɔ, e maa ba mi kaa nɔ ko ma si gugue kaa e ma gbo. Se suɔmi kpetekpleenyɛ nɛ Mawu je kpo ji nɛ ɔ nɛ, kaa be nɛ wa ji yayami peeli ɔ, jamɛ a be ɔ Kristo ba gbo ngɛ wa he.” (Rom. 5:6-8) Kpɔmi nɔ́ ɔ ji suɔmi kpetekpleenyɛ nɛ ɔ nɛ Mawu je kpo ha adesahi. Enɛ ɔ bli blɔ ha adesahi konɛ a ha nɛ huɛ bɔmi kpakpa nɛ hi a kɛ Mawu a kpɛti. Kpɔmi nɔ́ ɔ ha nɛ wa na kaa Yehowa suɔ adesahi tsuo. Hyɛ bɔ nɛ wa bua jɔ ha kaa wa le kaa ke wa sɔmɔ Mawu ngɛ anɔkuale mi ɔ, e ma ha wɔ si himi kpakpa ngɛ je ehe ɔ mi! Lɛɛ nyɛ ha nɛ waa tsɔɔ kaa wa bua jɔ kpɔmi nɔ́ ɔ he. Kpɔmi nɔ́ ɔ tsɔɔ kaa suɔmi nɛ Mawu ngɛ ha wɔ ɔ maa hi si daa! w15 8/15 1:13, 15

E ji he blɔ nɛ wa ma ná kaa wa ma sɔmɔ Mawu ngɛ je ehe ɔ mi ngɛ Matsɛ Yemi ɔ sisi! Enɛ ɔ he ɔ, wa bua jɔ kaa waa kɛ Yehowa asafo ɔ maa pee kake amlɔ nɛ ɔ, nɛ wa ma tsu nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ asafo ɔ kɛ maa wo wa dɛ kaa wa tsu ɔ. Se be komɛ ɔ, a ma nyɛ ma tsake ní tsumihi nɛ a kɛ wo wa dɛ ɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, a ha nɛ nyɛmimɛ komɛ nɛ a sɔmɔɔ ngɛ United States Betel ɔ ya ngɛ sɔmɔe kaa blɔ gbali. Nɛ a ha nɛ kpɔ mi nɔ hyɛli komɛ hu ya ngɛ sɔmɔe kaa blɔ gbali klɛdɛɛ akɛnɛ a wa ngɛ jeha mi ɔ he je. A kɛ bua jɔmi ngɛ ní tsumihi nɛ a kɛ wo a dɛ ɔ tsue, nɛ Yehowa ngɛ mɛ jɔɔe. Ke wa sɔleɔ kaa Yehowa nɛ ye bua wɔ, nɛ waa kɛ wa tsui tsuo sɔmɔɔ lɛ, nɛ wa bua jɔɔ ní tsumi saisaa nɛ a kɛ woɔ wa dɛ ɔ he ɔ, wa bua maa jɔ, nɛ Yehowa maa jɔɔ wɔ. (Abɛ 10:22) Nɛ ngɛ je ehe ɔ mi ɔ, ke wa suɔ kaa wa maa hi he pɔtɛɛ ko, se Yehowa asafo ɔ ha wɔ he kpa hu nɛɛ? Jamɛ a be ɔ mi ɔ, tsa pi he nɛ wa maa hi aloo nɔ́ nɛ wa ma tsu ɔ nɛ he hia, mohu ɔ, wa bua maa jɔ kaa wa ngɛ je ehe ɔ mi. w15 8/15 3:8

Noa hi si ngɛ je yaya mi, se e kɛ nihi nɛ a hi si jamɛ be ɔ mi ɔ bɔɛ gbagbanii. Noa kɛ nihi nɛ a sume Yehowa bɔɛ. E kɛ e weku ɔ ngɔ a be tsuo kɛ kpɛ daka a, nɛ a ‘fiɛɛ kaa nihi nɛ a pee nɔ́ nɛ da’ hulɔ. (2 Pet. 2:5) Noa kɛ e yo ɔ, kɛ a bimɛ nyumu etɛ ɔmɛ, kɛ mɛ hu a yi ɔmɛ kɛ a he bɔ gbagbanii. A kɛ a be tsuo pee Mawu suɔmi nya ní. Enɛ ɔ ha nɛ a ná yi baami ngɛ Nyu Kpekpemi ɔ mi. A sisi bimɛ ji wɔ tsuo nɛ wa ngɛ mwɔnɛ ɔ nɛ. Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ wa bua nɛ jɔ kaa Noa kɛ e weku mi bimɛ ɔmɛ bu Yehowa tue nɛ a kɛ nimli yayahi bɔɛ. Jã kɛ̃ nɛ Kristofohi nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ hu kɛ nihi nɛ a sume Yehowa bɔɛ. A bu Yehowa tue nɛ a ná yi baami ngɛ Yerusalem hɛ mi kpatami nɛ ba ngɛ jeha 70 ɔ mi ɔ mi.​—Luka 21:20-22. w15 8/15 4:17, 18

Pi hɛja jemi fɛɛ ko nɛ se nami ngɛ he, aloo e haa nɛ nɔ jɔɔ e he, aloo nɔ náa bua jɔmi. E sɛ nɛ wa puɛ be fuu ngɛ hɛja jemi he hulɔ. Mɛni blɔ nɔ wa he nile ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa kɛ níhi nɛ Yehowa suɔ nɛ je wa hɛja nɛ wa ná he se? Baiblo ɔ bɔ kɔkɔ ngɛ “he lo ɔ nya ní” ɔmɛ a he. Ní nɛ ɔmɛ ekomɛ ji “gba puɛmi, mu ní tsumi, yahomi, amaga jami, kunya tsumi, ninyɛ, pɛ hlami, hunga jemi, mi mi la womi, ngmlaa kpami, mi gbami,nya hiɔmi, hɛkɔ, dã demi, fiɛmi yaya, kɛ ní yaya peemi fuu kaa níhi nɛ i tsi ta nɛ ɔ.” Paulo ngma ke, “nihi nɛ peeɔ kikɛmɛ a ní nɛ ɔmɛ a nine be Mawu matsɛ yemi ɔ nɔ sue gblegbleegble.” (Gal. 5:19-21) Enɛ ɔ he ɔ, wa ma nyɛ ma bi wa he ke: ‘Anɛ ye he nile haa nɛ i yuɔ ye he ngɛ fiɛmihi nɛ nɔ ma nyɛ maa plaa ngɛ mi, aloo koli simi ngɛ mi, aloo a fĩɔ ma kudɔmi ní peepeehi a se, aloo basabasa peemi ngɛ mi ɔ a he lo? Ke i ngɛ hlae nɛ ma hyɛ sini ko nɛ ajuama bɔmi he fonihi ngɛ mi, aloo e woɔ ajuama bɔmi, dã demi, kɛ mumi yayami kɛ ní tsumi ní peepeehi a mi he wami ɔ, anɛ ye he nile bɔɔ mi kɔkɔ lo?’ w15 9/15 2:11, 12

Baiblo ɔ tsɔɔ heii kaa Mawu bɔɛ wɔ kaa wɔ nitsɛmɛ waa tsɔɔ nɔ́ nɛ ji nɔ́ kpakpa kɛ nɔ́ yayami. Yehowa le nɔ́ nɛ hi ha wɔ. Ja wa baa wa he si kɛ haa lɛ nɛ wa buɔ lɛ tue loko wa tue mi maa jɔ wɔ, nɛ wa tsui hu maa nɔ wa mi. Anɔkuale nɛ ɔ he hia, nɛ Yehowa tsɔɔ wɔ, ejakaa e suɔ wɔ. Tsɛ nɛ e suɔ e bimɛ susuɔ e bimɛ a hwɔɔ se si himi he wawɛɛ. E suɔ kaa a tsui nɛ nɔ a mi. Aywilɛho sane ji kaa nihi babauu peeɔ yeyeeye ngɛ nɔ́ nɛ maa ba hwɔɔ se he, nɛ nihi fuu gboɔ dengme ngɛ níhi nɛ be si hie daa a, a he. (La 90:10) Wa bua jɔ kaa wa Tsɛ Yehowa tsɔɔ wɔ bɔ nɛ wa maa hi si ha amlɔ nɛ ɔ nɛ wa tsui maa nɔ wa mi, nɛ e wo wɔ si hu kaa hwɔɔ se ɔ, e maa pee ní kpakpahi ha wɔ! w15 9/15 4:10, 11

Blema a, nihi fuu na kɛ a hɛngmɛ, nɛ a nu kɛ a tue kaa Mawu ye bua Israel bi ɔmɛ. Yehowa gu nyakpɛ blɔ nɔ kɛ kpɔ̃ e we bi kɛ je Egipt, nɛ e ye matsɛmɛ fuu a nɔ kunimi ngɛ Si Womi Zugba a nɔ. (Yosh. 9:3, 9, 10) Israel bi ɔmɛ ye a he nyɛli ɔmɛ a nɔ kunimi, ejakaa a he nyɛli ɔmɛ sume nɛ a maa kplɛɛ nɔ kaa Yehowa ji nɔ nɛ hwuɔ ta ha e we bi. Pee se ɔ, níhi fuu ya nɔ nɛ lɔ ɔ ha nɛ Matsɛ Ahab yiwutsotsɛ ɔ na kaa Mawu nine ngɛ jamɛ a ní ɔmɛ a mi. Eliya sɔle ha Yehowa, nɛ Yehowa ha la je hiɔwe kɛ ba. Ahab na nɔ́ nɛ ɔ kɛ e hɛngmɛ. Lɔ ɔ se ɔ, Eliya ha nɛ Ahab le kaa Yehowa maa ha sapu nɛ ngɛ yee ɔ se maa po, nɛ e ma ha hiɔmi maa nɛ. (1 Ma. 18:22-45) Ahab na nyakpɛ ní nɛ ɔmɛ tsuo, se kɛ̃ ɔ, e sume nɛ e maa kplɛɛ nɔ kaa Yehowa nɛ e kɛ e he wami tsu jamɛ a ní ɔmɛ. Mɛni wa kase ngɛ nɔ hyɛmi ní nɛ ɔmɛ a mi? E sa nɛ waa kɛ wa hɛ nɛ fɔ si konɛ wa nyɛ nɛ waa na kaa Mawu nine ngɛ wa he. w15 10/15 1:4, 5

Ke waa kɛ Yehowa blɔ tsɔɔmi tsuɔ ní ɔ, atsinyɛ jemi ko be he kaa e maa ye bua wɔ. E sa nɛ wa ná hemi kɛ yemi nɛ mi wa ngɛ Nɔ nɛ ma nyɛ maa ye bua wɔ nitsɛnitsɛ ɔ mi. Paulo kaiɔ wɔ kaa Mawu kɛ “he wami kpetekpleenyɛ tsuɔ ní ngɛ wa mi, nɛ e peeɔ níhi nɛ hiɛ babauu kɛ be nɔ kɛ haa wɔ, níhi nɛ wa be nyɛe ma bi, kɛ ní nɛmɛ nɛ wa juɛmi sui he po.” (Efe. 3:20) Yehowa sɔmɔli bɔɔ mɔde wawɛɛ nɛ a peeɔ Mawu suɔmi nya ní, se a le hu kaa ní komɛ ngɛ nɛ a be nyɛe maa pee. Wa bua jɔ wawɛɛ kaa Mawu kɛ wɔ ngɛ nɛ e jɔɔ wa mɔde bɔmi ɔ nɔ. Anɛ wa ma nyɛ maa hyɛ blɔ kaa Yehowa ma ha sɔlemi nɛ wa sɔleɔ kaa wa hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa a heto lo? Yehowa wo wɔ si kaa e ma ha wɔ heto ke waa kɛ “juɛmi kpakpa bi lɛ.” (1 Yoh. 5:14) Ke waa kɛ wa hɛ fɔ Yehowa nɔ kulaa a, e bua maa jɔ wa he. E ma ha sɔlemi nɛ wa sɔleɔ kaa e ha wa hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa a heto, wa hemi kɛ yemi ɔ mi maa wa, nɛ e ma ‘dla wɔ kɛ ha e Matsɛ Yemi ɔ.’​—2 Tes. 1:3, 5. w15 10/15 2:16-18

Ke nɔ ko pueɔ e yi mi tɛ ngɛ Yehowa kɛ Yesu a he ɔ, lɔ ɔ maa ye bua lɛ nɛ e maa pee Kristofo no nɛ e wa, nɛ e hemi kɛ yemi ɔ hu mi maa wa daa. (Heb. 5:14; 6:1) Ke nɔ ko ngɔɛ be fuu kɛ susu Mawu he ɔ, huɛ bɔmi nɛ ngɛ e kɛ Yehowa a kpɛti ɔ ma puɛ. (Heb. 3:12) Yesu bɔ wɔ kɔkɔ kaa ke waa kɛ ‘tsui kpakpa’ bui Mawu Munyu ɔ tue ɔ, waa kɛ be nyɛe ma ‘tsu ní.’ Mohu ɔ, e be yee kaa “je nɛ ɔ mi haomi, kɛ ní nami, kɛ níhi nɛ ngɔɔ nɔ nya” a, ma puɛ wa juɛmi. (Luka 8:14, 15) Enɛ ɔ he ɔ, nyɛ ha nɛ wa pue wa yi mi tɛ ngɛ níhi nɛ wa kaneɔ ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ he, konɛ waa le Yehowa saminya. Enɛ ɔ maa wo wɔ he wami konɛ waa kase e su ɔmɛ kɛ blɔhi a nɔ nɛ e guu kɛ peeɔ níhi ɔ saminya. (2 Kor. 3:18) Wa ma nyɛ maa kase wa hiɔwe Tsɛ ɔ he ní fuu konɛ waa pee wa ní kaa lɛ kɛ ya neneene. He blɔ kpa ko be nɛ wa ma ná nɛ e kɛ enɛ ɔ sɔ!​—Fiɛlɔ 3:11. w15 10/15 4:13, 14

Kaa fɔlɔ ɔ, o suɔ kaa huɛ bɔmi gbagbanii nɛ hi o bimɛ ɔmɛ kɛ Yehowa a kpɛti daa. Mawu hu suɔ kaa o tsɔse mɛ nɛ o tsɔɔ mɛ ní. E ha mo he blɔ kaa o pee jã. (Efe. 6:4) Enɛ ɔ he ɔ, e he hia nɛ o tsɔse o bimɛ ɔmɛ daa. Mo susu enɛ ɔ he nɛ o hyɛ: O bɔɔ mɔde kaa o ma ha o bimɛ nɛ a ya sukuu, ejakaa o le kaa sukuu yami he hia, nɛ o suɔ kaa a kase ní hehi. Jã kɛ̃ nɛ o bɔɔ mɔde kaa o ma ha nɛ a ya asafo mi kpehi kɛ kpɔmi kpehi. Nɛ o bɔɔ mɔde hu kaa o ma ha nɛ a kɛ a he nɛ wo nyɛ weku Mawu jami ɔ mi. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ke Yehowa tsɔse mɛ ɔ, a yi ma nyɛ ma ná wami. Lɔ ɔ he ɔ, moo ye bua mɛ konɛ a bua nɛ jɔ he kaa a maa kase Yehowa he ní, nɛ a yɔse hu kaa Yehowa ma nyɛ maa tsɔɔ mɛ ní konɛ a pee nihi nɛ a ngɛ juɛmi nitsɛnitsɛ. Mo tsɔse o bimɛ ɔmɛ konɛ a ya fiɛɛmi daa hulɔ. Moo kase nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ Yesu pee ɔ konɛ o ye bua mɛ nɛ a bua nɛ jɔ kaa a maa tsɔɔ nihi Mawu Munyu ɔ. w15 11/15 2:6

Yehowa tsɔɔ nɔ nɛ e sa kaa e pee weku ɔ yi. E ngɛ mi kaa huno ɔ ji weku ɔ yi mohu lɛɛ, se Yehowa suɔ kaa hunomɛ nɛ a pee weku yi nɛ a ngɛ suɔmi. Baiblo ɔ tsɔɔ kaa e sa nɛ huno nɛ bu e yo ɔ. (1 Pet. 3:7) Mɛni huno ko ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa e buu e yo? E ma nyɛ ma susu e yo ɔ hiami níhi a he, nɛ ní komɛ ngɛ nɛ ke yo ɔ bua jɔ he ɔ, e sa nɛ e kplɛɛ nɔ ha lɛ. Baiblo ɔ de ke: “Nyɛ hunomɛ, nyɛɛ suɔ nyɛ yi ɔmɛ kaa bɔ nɛ Kristo hu suɔ asafo ɔ, nɛ e ngɔ lɛ nitsɛ e wami ngɔ ha ngɛ e he ɔ.” (Efe. 5:25) Niinɛ, Yesu ngɔ e wami kɛ ha ngɛ e se nyɛɛli ɔmɛ a he. Ke huno ɔ ji yi nɛ ngɛ suɔmi kaa Yesu ɔ, e be yee ha e yo ɔ kaa e maa suɔ lɛ nɛ e maa bu lɛ. Ke huno ɔ mwɔ e yi mi kpɔ ngɛ nɔ́ ko he ɔ, e be yee ha yo ɔ kaa e ma fĩ se.​—Tito 2:3-5. w15 11/15 4:6, 7

Benɛ sane kpakpa a ngɛ gbɛe kɛ ngɛ fĩae ɔ, Kristofohi fuu tuɔ Hela gbi ɔ mohu pe Hebri gbi ɔ. Akɛnɛ nihi fuu tuɔ Hela gbi he je ɔ, a ngma Mateo, Marko, Luka, kɛ Yohane sane kpakpa amɛ ngɛ Hela gbi mi. A ngma Baiblo mi womi kpahi kɛ sɛ womihi nɛ bɔfo Paulo ngma a hu ngɛ Hela gbi mi. Nɔ́ nɛ sa kadimi ji kaa ke nihi nɛ a ngma Kristofohi a Hela Ngmami ɔ tsɛ Hebri Ngmami ɔ mi munyu ko se ɔ, behi fuu ɔ, a tsɛɛ se kɛ jeɔ Septuagint ɔ mi. Be komɛ ɔ, jamɛ a ngmami ɔmɛ jeɔ ekpa bɔɔ ngɛ nɔ́ nɛ a ngma ngɛ Hebri gbi ɔ mi ɔ he. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa gbi sisi tsɔɔli nɛ a yi mluku lɛ a tsɔɔ Baiblo ɔ nɛ wa nine su nɔ mwɔnɛ ɔ sisi. Enɛ ɔ ha nɛ wa na kaa Yehowa bui gbi ko pi gbi ko, nɛ e nɛ kaa bɔ nɛ ni komɛ peeɔ a ní ha a hi pe ni kpahi.​—Níts. 10:34. w15 12/15 1:8, 9

Be komɛ ngɛ nɛ e maa hi kaa wa maa pee kɔ̃. Baiblo ɔ tsɔɔ kaa “dii peemi be ngɛ.” (Fiɛlɔ 3:7) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke ni kpahi ngɛ munyu tue ɔ, wa peeɔ dii kɛ tsɔɔ kaa wa buɔ mɛ. (Hiob 6:24) Jehanɛ hu ɔ, ke wa le kaa sane ko ji laami sane ɔ, wa de we nɛ nɔ ko nuɔ. (Abɛ 20:19) Nɛ ke nɔ ko wo wa mi mi la nɛ wa tui munyu ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ juɛmi. (La 4:4) Se be komɛ hu ngɛ nɛ e maa hi kaa wa maa tu munyu. (Fiɛlɔ 3:7) Be ngɛ nɛ e sa kaa wa je Yehowa yi, waa wo nihi he wami, wa de nihi bɔ nɛ e peeɔ wɔ ngɛ nihi a he ha, nɛ be hu ngɛ nɛ e sa kaa wa de nihi wa hiami níhi. w15 12/15 3:4, 5

Mwɔnɛ ɔ, wa nyɛmimɛ ɔmɛ a ti nɔ ko be nɛ e ma nyɛ ma ‘tsa wɔ ngɛ nyakpɛ blɔ nɔ.’ (1 Kor. 12:9) Se akɛnɛ a suɔ kaa a maa ye bua wɔ he je ɔ, eko ɔ, a ti ni komɛ maa wo wɔ ga be mi nɛ wa bi we ga womi ngɛ a dɛ po. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ga womi ɔmɛ ekomɛ ngɛ nɛ yi nɔ awi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Paulo wo Timoteo ga kaa e nu wai bɔɔ. Mi mi hiɔ ko ngɛ Timoteo he. Eko ɔ, e ná jamɛ a hiɔ ɔ kɛ je nyu yaya ko nɛ e nu mi. Se e he hia nɛ waa hyɛ nɛ hi. Nyɛmi ko ma nyɛ maa bɔ mɔde kaa e ma plɛ wa yi mi konɛ waa nu tsopa ko, waa kɛ ba ko nɛ tsu ní, waa ye niye ní pɔtɛɛ ko, aloo waa yu wa he ngɛ niye ní komɛ a he. Eko ɔ, e ma de wɔ kaa jamɛ a nɔ́ ɔ ye bua e weku no ko nɛ ngɛ nyagba ko kaa jã. Se enɛ ɔ tsɔɔ we kaa wɔ hu e maa ye bua wɔ. E sa nɛ wa kai kaa ke nihi fuu kɛ tsopa ko aloo hiɔ tsami blɔ nɔ tomi ko tsu ní po ɔ, loloolo ɔ, e ma nyɛ maa ye ni kpahi awi.​—Abɛ 27:12. w15 12/15 4:13

Adam ngɔ yayami kɛ sã wɔ tsuo, nɛ yayami he hiɔwo ji gbenɔ. (Rom. 5:12) Suɔmi nɛ Yehowa ngɛ ha wɔ ɔ ha nɛ e tsɔ Yesu kɛ ba zugba a nɔ konɛ e “ba gbo kɛ ha nihi tsuo.” (Heb. 2:9) Se Yesu afɔle sami ɔ maa pee níhi nɛ pe jã! E maa po gbenɔ se kulaa. (Yes. 25:7, 8; 1 Kor. 15:22, 26) Nihi tsuo nɛ ma ná Yesu mi hemi kɛ yemi ɔ maa hi si ngɛ tue mi jɔmi kɛ bua jɔmi mi kɛ maa ya neneene. A ti ni komɛ ma sɔmɔ kaa matsɛmɛ kɛ piɛɛ Kristo he ngɛ hiɔwe, nɛ ni komɛ hu maa pee Mawu Matsɛ Yemi ɔ sisi bimɛ ngɛ zugba a nɔ. (Rom. 6:23; Kpoj. 5:9, 10) Mɛni jɔɔmi kpahi hu piɛɛ Yehowa nike ní ɔ he? Zugba a maa pee paradeiso, a ma tsa hiɔtsɛmɛ, nɛ a ma tle gbogboehi a si. Ní nɛ ɔmɛ piɛɛ Mawu nike ní ɔ he. (Yes. 33:24; 35:5, 6; Yoh. 5:28, 29) Wa suɔ Yehowa kɛ e Bi nɛ e fiɛ we e he ɔ ngɛ “nike ní nɛ nɔ ko be nyɛe maa kale” nɛ a ha wɔ ɔ he je.​—2 Kor. 9:15. w16.01 2:5, 6

Loko Yehowa maa fɔ̃ Kristofohi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ nine kaa a ya hiɔwe ɔ, a ngɛ hɛ nɔ kami kaa a maa hi zugba a nɔ. A hyɛ blɔ kaa Yehowa ma ba pee zugba a tsuo Paradeiso, nɛ e maa po ní yayamihi tsuo a se. Eko ɔ, a susu bɔ nɛ a ma nya a weku no ko loo a huɛ ko nɛ e gbo ɔ he ha a he. A hyɛ blɔ hu kaa a maa po mɛ nitsɛmɛ a wehi nɛ a maa hi mi, aloo a ma du ní nɛ a maa ye e mi ní. (Yes. 65:21-23) Mɛni he je nɛ ke a pɔ nihi nu ɔ, a susumi ngɛ ní nɛ ɔmɛ a he ɔ tsakeɔ ɔ? Anɛ akɛnɛ a haoɔ ngɛ si himi mi wawɛɛ he je nɛ a susumi tsake ɔ lo? Anɛ tlukaa nɛ a ma a juɛmi nya si jã kɛ susumi kaa zugba a nɔ nɛ a maa hi kɛ ya neneene ɔ maa gbe a nya, nɛ a be bua jɔmi náe lo? Aloo a ngɛ hlae nɛ a ya hiɔwe kɛkɛ konɛ a ya hyɛ bɔ nɛ si himi ngɛ lejɛ ɔ maa hi ha? Dɛbi. Mohu ɔ, Mawu nɛ hla mɛ. Ke e tsɛ mɛ ɔ, e ngɔɔ e mumi klɔuklɔu ɔ kɛ tsuɔ ní kɛ tsakeɔ a susumi kɛ hiɔwo nɛ a hyɛɛ blɔ kaa a ma ná a. w16.01 3:11, 13

Yehowa ji Ope. Lɛ nɛ e bɔ nɔ́ tsuaa nɔ́, huzu be e nile kɛ e he wami ɔ he. Benɛ e ye bua Hiob nɛ e nu enɛ ɔ sisi ta a, Hiob de ke: ‘Yehowa, i le kaa he walɔ kpetekpleenyɛ ji mo; o nyɛɔ nɛ o peeɔ nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ o suɔ.’ (Hiob 42:2) Yehowa ma nyɛ maa pee nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ e to e yi mi kaa e maa pee nɛ́ nɔ ko nɔ ko yemi kɛ buami he hia we lɛ. Se akɛnɛ e ngɛ suɔmi he je ɔ, e fɔ̃ nihi nine kaa a ba piɛɛ e he kɛ tsu e yi mi tomi he ní. Mawu bɔ e Bi Yesu loko e bɔ nɔ́ tsuaa nɔ́. Lɔ ɔ se ɔ, Yehowa ha e Bi ɔ he blɔ konɛ e ye bua lɛ kɛ bɔ ní kpahi tsuo nɛ piɛ ɔ. (Yoh. 1:1-3, 18) Pi kaa Yehowa ha e Bi ɔ ní tsumi ko nɛ e he hia kɛkɛ, se e ha ni kpahi hu le kaa e kɛ ní tsumi nɛ e he hia wo e Bi ɔ dɛ. Yehowa wo e Bi ɔ hɛ mi nyami wawɛɛ nitsɛ!​—Kol. 1:15-17. w16.01 5:1, 2