November

Ke Baiblo ɔ de ke Abraham “bwɔ kotokoto” nɛ e tsui hu nɔ e mi ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ we kaa e sume nɛ e hi je mi. Baiblo ɔ tsɔɔ kaa “ma nɛ Abraham ngɛ blɔ hyɛe ji ma nɛ Mawu nitsɛ to sisi, nɛ lɛ nɔuu e fia” a. (Heb. 11:10) Ke a tle Abraham si kɛ ba paradeiso mi ngɛ zugba a nɔ, nɛ e ya nɔ nɛ e ha huɛ bɔmi gbagbanii hi e kɛ Mawu a kpɛti ɔ, hyɛ bɔ nɛ e bua maa jɔ ha. Ke e ba ná le kaa nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ e pee ngɛ e hemi kɛ yemi ɔ he ɔ ye bua Mawu sɔmɔli jeha akpehi abɔ ɔ, e bua maa jɔ! Ngɛ Paradeiso ɔ mi ɔ, e maa na kaa afɔle nɛ e sã ngɛ Moria Yoku ɔ nɔ ɔ daa si kɛ ha nɔ́ ngua ko. (Heb. 11:19) Benɛ e ngɛ e he dlae konɛ e kɛ e bi ɔ nɛ sã afɔle ɔ, e tsui ye lɛ wawɛɛ. E ma ba le kaa lɔ ɔ ye bua anɔkualetsɛmɛ ayɔhi abɔ nɛ a na bɔ nɛ e ye Yehowa ha benɛ e ngɔ e Bi Yesu Kristo kɛ ha adesahi kaa kpɔmi nɔ́ ɔ.​—Yoh. 3:16. w16.02 1:15, 16

Jehanɛ se hu ɔ, wa ma nyɛ maa ye Yehowa anɔkuale ke nyɛminyumu ko nɛ e nyɛɛɔ wa hɛ mi ngɛ asafo ɔ mi ɔ ye wɔ sane yaya ko. Mawu lɛ hla Matsɛ Saul, se kɛ̃ ɔ, Saul kɛ e binyumu ɔ hí si saminya. Matsɛ Saul nui sisi kaa Yonatan suɔ David. Benɛ Yonatan ka kaa e maa ye bua David ɔ, Saul mi mi fu wawɛɛ nɛ e pue e bi ɔ hɛ mi si ngɛ nimli babauu a hɛ mi. Se Yonatan ya nɔ nɛ e bu e tsɛ ɔ. Ngɛ jamɛ a be ɔ mi nɔuu ɔ, e ya nɔ nɛ e ye Yehowa kɛ David, nɔ nɛ Mawu hla lɛ kaa lɛ ji nɔ nɛ ma ba ye Israel nɔ matsɛ ɔ anɔkuale. (1 Sam. 20:31-41) Mwɔnɛ ɔ, ngɛ wa we asafo ɔmɛ a mi ɔ, nyɛmimɛ nyumuhi nɛ a nyɛɛɔ wa hɛ mi ngɛ asafo ɔ mi ɔ bɔɔ mɔde kaa a kɛ nɔ tsuaa nɔ maa hi si saminya. Se nyɛmimɛ nyumuhi nɛ ɔmɛ yi mluku. Enɛ ɔ he je ɔ, e ma nyɛ maa ba kaa a be nɔ́ he je nɛ wa pee nɔ́ ko ɔ sisi nue. (1 Sam. 1:13-17) Lɔ ɔ he je ɔ, ke e ba kaa a nui wɔ sisi be komɛ ɔ, nyɛ ha nɛ waa ya nɔ nɛ waa ye Yehowa anɔkuale. w16.02 3:14, 15

Eko ɔ, jokuɛwi komɛ be slɔɔto tutuutu nɛ ngɛ he nɔ jɔɔmi kɛ baptisimi a kpɛti ɔ lee. A ti ni komɛ ma nyɛ maa tsɔɔ kaa a jɔɔ a he nɔ ha Yehowa, se a dla we a he kɛ ha baptisimi. Se anɛ e ma nyɛ maa ba jã lo? Ke nɔ ko jɔɔ e he nɔ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa nɔ ɔ sɔle nɛ e wo Yehowa si kaa e ma sɔmɔ lɛ e wami be tsuo. Ke nɔ ɔ ha nɛ a baptisi lɛ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa e suɔ kaa nihi nɛ a le kaa e jɔɔ e he nɔ ha Yehowa momo. Enɛ ɔ he ɔ, loko o ma ha nɛ a baptisi mo ɔ, e he hia nɛ o le nɔ́ nɛ he nɔ jɔɔmi kɛ ha Mawu ɔ tsɔɔ. Ke o jɔɔ o he nɔ ha Yehowa a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa o de Yehowa kaa kɛ je jamɛ a ligbi ɔ nɔ kɛ yaa a, e nɔ ji mo. O wo Yehowa si kaa sɔmɔmi nɛ o ma sɔmɔ lɛ ɔ ji nɔ́ nɛ he hia mo pe kulaa ngɛ o si himi mi. Hɛdɔ ngɛ si nɛ ɔ nɛ o wo Mawu ɔ he wawɛɛ!​—Mat. 5:33. w16.03 1:14, 15

Paulo ngɔ nɔmlɔ tsuo ɔ kɛ pee nɔ hyɛmi nɔ́ kɛ tsɔɔ nya kaa Kristofo no fɛɛ Kristofo no ma nyɛ maa ye bua konɛ asafo ɔ nɛ pee kake kɛ nyɛɛ asafo ɔ Hɛ Mi Nyɛɛlɔ nɛ ji Yesu ɔ se. Paulo tsɔɔ kaa nɔmlɔ tso ɔ “kpɔ nya kpɔ nya amɛ tsuo tsaa a sibi a nya.” (Efe. 4:16) Lɔ ɔ he ɔ, wa wa jio, wa wɛ jio, wa ngɛ nɔmlɔ tso mi he wami jio, wa be nɔmlɔ tso mi he wami jio, mɛni e sa kaa wa ti nɔ tsuaa nɔ nɛ pee? Yesu hla asafo mi nikɔtɔma amɛ konɛ a nyɛɛ wa hɛ mi ngɛ asafo ɔ mi, nɛ e suɔ kaa waa bu mɛ, nɛ waa kɛ blɔ tsɔɔmihi nɛ a haa wɔ ɔ nɛ tsu ní. (Heb. 13:7, 17) Pi be fɛɛ be nɛ enɛ ɔ peemi ngɛ gbɔjɔɔ. Se wa ma nyɛ ma bi Yehowa konɛ e ye bua wɔ. E mumi klɔuklɔu ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa kɛ blɔ tsɔɔmihi tsuo nɛ nikɔtɔma amɛ kɛ ma ha wɔ ɔ nɛ tsu ní. Jehanɛ hu ɔ, ke wa baa wa he si nɛ waa kɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ peeɔ kake ɔ, mo susu bɔ nɛ lɔ ɔ maa ye bua asafo ɔ ha a he nɛ o hyɛ. Kake peemi maa hi wa we asafo ɔ mi, nɛ suɔmi nɛ wa ngɛ ha wa sibi ɔ hu mi maa wa. w16.03 3:8, 9

Be mi nɛ nyɛmimɛ nihewi komɛ wɛ ɔ, a fɔli yi bua mɛ konɛ a ngɔ Yehowa sɔmɔmi mi otihi kɛ ma a hɛ mi. A kɛ Mawu sɔmɔmi pee we nɔ́ titli ngɛ a si himi mi. (Mat. 10:24) Enɛ ɔ he ɔ, ke asafo mi nɔkɔtɔma ko suɔ kaa e maa ye bua nyɛminyumu ko konɛ e tsu babauu ngɛ asafo ɔ mi ɔ, e sa nɛ e ná nyɛminyumu ɔ he deka nɛ e kɛ lɛ nɛ bɔ huɛ. E sa nɛ e ha nɛ nyɛminyumu ɔ nɛ le kaa e he hia ngɛ asafo ɔ mi. Lɔ ɔ se ɔ, kɛ yaa kɛ yaa a, asafo mi nɔkɔtɔma a kɛ lɛ nɛ hi si nɛ a susu ngmamihi nɛ maa ye bua lɛ konɛ e susu e he nɔ nɛ e jɔɔ kɛ ha Yehowa a he. (Fiɛlɔ 5:4; Yes. 6:8; Mat. 6:24, 33; Luka 9:57-62; 1 Kor. 15:58; 2 Kor. 5:15; 13:5) Asafo mi nɔkɔtɔma a nɛ ngɔ sane bimihi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ kɛ tsu ní konɛ e munyu ɔ nɛ sɛ nyɛminyumu ɔ tsui mi: ‘Mɛni si o wo Yehowa benɛ o jɔɔ o he nɔ kɛ ha lɛ ɔ? Benɛ a baptisi mo ɔ, kɛ o susu kaa Yehowa nu he ha kɛɛ?’ (Abɛ 27:11) ‘Nɛ Satan hu nɛɛ, kɛ o susu kaa e nu he ha kɛɛ?’ (1 Pet. 5:8) Ngmami nɛ ɔmɛ ma nyɛ ma ná nyɛminyumu ɔ nɔ he wami konɛ munyu ɔ nɛ sɛ e tsui mi. w15 4/15 2:9, 11

Mɛni he je nɛ pi be tsuaa be nɛ Yehowa haa wa sɔlemihi a heto amlɔ nɔuu ɔ? Baiblo ɔ tsɔɔ kaa Yehowa ji wa Tsɛ, nɛ wa ji e bimɛ. (La 103:13) Tsa pi nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ bi ko biɔ e tsɛ nɛ e tsɛ ɔ haa lɛ, nɛ ke e ma ha lɛ po ɔ, pi be nɛ jokuɛ ɔ ngɛ nɔ́ ɔ hlae ɔ. Tsɛ ɔ le kaa e bi ɔ ma nyɛ ma de lɛ ke e hia nɔ́ ko, se pee se ɔ, e bi ɔ bua be jamɛ a nɔ́ ɔ he jɔe hu. Jehanɛ se hu ɔ, tsɛ ɔ le níhi nɛ hi kɛ ha e bi ɔ, nɛ e le bɔ nɛ jamɛ a nɔ́ ɔ maa sa ni kpahi a he ha. Tsɛ ɔ le nɔ́ nɛ hia e bi ɔ, kɛ be nɛ e sa kaa e nine nɛ su nɔ. Ke tsɛ ɔ haa e bi ɔ nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ e biɔ lɛ ɔ amlɔ nɔuu ɔ, tsɛ ɔ ma ba plɛ jokuɛ ɔ nyɔguɛ. Yehowa nɛ ji wa hiɔwe Tsɛ ɔ suɔ wɔ. Akɛnɛ wa Bɔlɔ ɔ ngɛ nile he je ɔ, e le níhi nɛ wa hia, nɛ e le be nɛ e sa kaa wa nine nɛ su jamɛ a ní ɔmɛ a nɔ. E maa hi wawɛɛ kaa wa maa mlɛ konɛ waa na bɔ nɛ Yehowa ma ha wa sɔlemihi a heto ha.​—Yes. 29:16; 45:9. w15 4/15 4:6, 7

Je nɛ ɔ nyagbe su si ta, enɛ ɔ he ɔ, wɔ hu wa ngɛ be nɛ mi wa mi. Satan ngɛ hlae nɛ waa na wa he mɔbɔ aloo wa de ke wa sume kaa ‘nɔ́ ko nɛ ba wa nɔ.’ E suɔ nɛ waa kɛ wa juɛmi nɛ ma bɔ nɛ wa ma plɛ kɛ ye manye ngɛ je nɛ ɔ mi ɔ nɔ mohu. E suɔ nɛ wa hɛ nɛ je nɔ kaa wa ngɛ nyagbe ligbi ɔmɛ a mi, konɛ wa kpa hwɔɔmi. Ko ha nɛ e ba jã ngɛ o blɔ fa mi kɔkɔɔkɔ! Mohu ɔ, o ‘hɛ nɛ hi o he nɔ.’ (Mat. 16:22, 23; 24:42) Satan ngɛ tsɔɔe kaa nyagbe ɔ ná we nɛ e ba lolo, aloo e be bae kulaa. Ko he Satan lakpa munyu nɛ ɔ nɛ o ye kɔkɔɔkɔ. Satan suɔ nɛ wa susu kaa Yehowa sume wɔ, nɛ e kɛ wa yayamihi hu be wɔ pae gblegbleegble. Se enɛ ɔmɛ tsuo ji Satan lakpa munyuhi. Mo susu he nɛ o hyɛ. Mɛnɔ tutuutu nɛ Yehowa sume e sane? Lɛ ji Satan. Mɛnɔ lɛ Mawu kɛ e he yayami be lɛ pae gblegbleegble? Lɛ ji Satan. Se wɔɔ lɛɛ Baiblo ɔ de wɔ ke: “Mawu yi tue gbogboe sane. Ní nɛ nyɛ tsu, kɛ suɔmi nɛ nyɛ je kpo ha lɛ ɔ, e hɛ be nɔ jee gblegbleegble.” (Heb. 6:10) Yehowa bua jɔɔ nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ wa peeɔ konɛ waa sa e hɛ mi ɔ he, nɛ sɔmɔmi nɛ wa ngɛ lɛ sɔmɔe ɔ be yaka pee kɔkɔɔkɔ. (1 Kor. 15:58) Lɔ ɔ he ɔ, ko ha nɛ Satan nɛ ngɔ e lakpa munyu ɔmɛ kɛ sisi mo. w15 5/15 1:16-19

Abraham le kaa Yehowa ye sihi tsuo nɛ e wo be ko nɛ be ɔ a nɔ, lɔ ɔ he ɔ, e ngɛ nɔ mi mami kaa níhi tsuo nɛ Yehowa wo si kaa e maa pee hwɔɔ se ɔ maa ba mi. Akɛnɛ Abraham ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ si nɛ Yehowa wo lɛ ɔ mi he je ɔ, e ya nɔ nɛ e pee níhi nɛ Yehowa de lɛ ke e pee ɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e je e ma nɛ ji Ur ɔ mi, nɛ ngɛ e wami be nɛ piɛ ɔ tsuo mi ɔ, e hi si kaa nubwɔ ngɛ ma kpahi a nɔ. E le kaa mahi nɛ bɔle lɛ ɔ be si hie daa, ejakaa a nɔ yeli ɔmɛ sɔmɔ we Yehowa. (Yosh. 24:2) E hyɛ be nɛ Yehowa kɛ e nɔ yemi ɔ maa ye zugba a nɔ kɛ ya neneene ɔ blɔ. Nɔ yemi nɛ ɔ ji “ma nɛ Mawu nitsɛ to sisi, nɛ́ lɛ nɔuu e fia” a nɛ. (Heb. 11:10) Abraham, Habel, Henok, Noa, kɛ ni kpahi he ye kaa a ma tle gbogboehi a si. A le kaa zugba a nɔ maa pee fɛu nɛ a maa hi nɔ kɛ ya neneene. Be tsuaa be nɛ a ma susu enɛ ɔ he ɔ, hemi kɛ yemi nɛ a ngɛ ngɛ Yehowa mi ɔ mi waa wawɛɛ.​—Heb. 11:15, 16. w15 5/15 3:8, 9

Yehowa gu Yesu Kristo nɔ kɛ je e he wami kpo ngɛ nyakpɛ blɔhi fuu a nɔ. Benɛ Yesu ba zugba a nɔ ɔ, e pee nyakpɛ níhi. Wa ma nyɛ maa kane nyakpɛ ní nɛ ɔmɛ ekomɛ ngɛ Baiblo ɔ mi konɛ wa hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa. (Mat. 9:35; Luka 9:11) Niinɛ Yehowa ha Yesu he wami ngua. Enɛ ɔ he ɔ, bɔfo Paulo de ke: “Kristo ji Mawu he wami.” Se mɛni se nami ngɛ nyakpɛ níhi nɛ Yesu pee ɔ he kɛ ha wɔ? Bɔfo Petro tsɔɔ kaa Yesu pee “nyakpɛ níhi.” (Níts. 2:22) Mɛni wa kaseɔ ngɛ nyakpɛ ní nɛ ɔmɛ a mi? Nyakpɛ ní nɛ ɔmɛ ha nɛ wa naa nɔ́ nɛ Yesu maa pee ngɛ e Jeha Akpe Nɔ Yemi ɔ mi. Jamɛ a be ɔ mi ɔ, e maa pee nyakpɛ ní nguanguahi, nɛ adesahi tsuo nɛ a ngɛ zugba a nɔ ɔ ma ná he se. Nyakpɛ níhi nɛ e pee ɔ hu yeɔ bua wɔ nɛ wa leɔ suhi nɛ e kɛ e Tsɛ ɔ tsuo a ngɛ. w15 6/15 1:1, 2

Yesu le kaa Yehowa tsa yo ɔ, lɔ ɔ he ɔ e kɛ mi mi jɔmi de lɛ ke: “Biyo, o hemi kɛ yemi tsa mo! O hiɔ ɔ nɛ jɔ! Yaa ngɛ he jɔmi mi.” (Mar. 5:34) Lemi nɛ wa le kaa Yesu suɔ nɔmlɔ wawɛɛ nitsɛ, nɛ e mi mi sãa lɛ ngɛ hiɔtsɛmɛ a he titli ɔ, haa nɛ wa bua jɔɔ. Satan suɔ nɛ wa susu kaa wa he hia we, nɛ nɔ ko nɔ ko sume wɔ, se Yesu pee we e ní kaa Satan. Nyakpɛ níhi nɛ Yesu pee ɔ tsɔɔ kaa e susuɔ wa he nitsɛnitsɛ, nɛ e suɔ kaa e tsu wa nyagba amɛ a he ní ha wɔ. E sa nɛ wa bua nɛ jɔ kaa wa ngɛ Matsɛ kɛ Osɔfo Nɔkɔtɔma ko kaa jã! (Heb. 4:15) Eko ɔ, ke wɔɔ wa ngɛ nɔmlɔ tso mi he wami ɔ, e he maa wa kaa wa maa nu nɔ ko nɛ be he wami be kɛkɛɛ ɔ sisi. Se Yesu be jã. E ngɛ mi kaa hiɔ ko nui lɛ hyɛ mohu lɛɛ, se e mi mi sã lɛ ngɛ hiɔtsɛmɛ a he. Nyɛ ha nɛ waa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ waa kase lɛ.​—1 Pet. 3:8. w15 6/15 2:11, 12

E ji he blɔ ngua nɛ wa ná kaa wa le Mawu biɛ, nɛ wa ji nihi nɛ e ‘hla ngɔ ha e he.’ (Níts. 15:14; Yes. 43:10) Wa sɔleɔ ke, “O biɛ ɔ he nɛ tsɔ,” nɛ tsɔɔ kaa a pee lɛ klɔuklɔu. (Mat. 6:9) Wa sɔleɔ kɛ haa Yehowa konɛ e ye bua wɔ nɛ wa ko pee nɔ́ ko aloo wa de nɔ́ ko nɛ maa gbe e he guɛ. E sɛ nɛ waa pee wa ní kaa ni komɛ nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi nɛ mwɔnɛ ɔ ngmami ɔ tu a he munyu ɔ. A fiɛɛɔ nɔ́ kpa nɛ a peeɔ nɔ́ kpa. Ke Yehowa kpata nihi nɛ a bui lɛ nɛ a sume kaa e ye a nɔ ɔ tsuo a hɛ mi ɔ, e biɛ ɔ he ma tsɔ. (Eze. 38:22, 23) Jamɛ a be ɔ mi ɔ, adesahi maa ye mluku, nɛ nihi tsuo nɛ a ngɛ hiɔwe kɛ zugba a nɔ ɔ ma ja Yehowa, nɛ a maa wo e biɛ klɔuklɔu ɔ hɛ mi nyami. Nyagbenyagbe ɔ, wa Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi ɔ “maa ye ní ɔmɛ tsuo a nɔ.”​—1 Kor. 15:28. w15 6/15 4:7, 10

Ngɛ Hebri Ngmami ɔ mi ɔ, a nyɛɔ tuɔ sɔlemi we ɔ nɛ hi Israel ɔ hu he munyu kaa “nɔ́ nɛ Mawu kɛ e nane maa nɔ.” (1 Kron. 28:2 NW; La 132:7, NW) Sɔlemi we ɔ muɔ Yehowa hɛ, ejakaa lejɛ ɔ ji he nɛ anɔkuale jami yaa nɔ ngɛ. Sɔlemi we ɔ hu wo Yehowa hɛ mi nyami ngɛ zugba a nɔ. (Yes. 60:13) Mwɔnɛ ɔ, jije a jaa Mawu ngɛ ngɛ anɔkuale mi? Tsa pi tsu ko kaa bɔ nɛ sɔlemi we ɔ ngɛ ɔ mi. Mohu ɔ, wa jaa Mawu ngɛ mumi mi sɔlemi we ɔ. Tsu ko be nɛ woɔ Yehowa hɛ mi nyami pe mumi mi sɔlemi we ɔ. Mɛni ji mumi mi sɔlemi we ɔ? E ji blɔ nya nɛ Mawu to konɛ adesahi nɛ a nyɛ nɛ a kɛ lɛ nɛ pee huɛ, nɛ a ja lɛ. Yesu kpɔmi nɔ́ ɔ nɔ lɛ Mawu da kɛ to blɔ nya nɛ ɔ nɛ. Blɔ nya tomi nɛ ɔ je sisi ngɛ jeha 29 benɛ a baptisi Yesu nɛ a pɔ lɛ nu kaa Osɔfo Nɔkɔtɔma ngɛ Yehowa mumi mi sɔlemi we ɔ.​—Heb. 9:11, 12. w15 7/15 1:1-3

E maa jɔɔ nihi nɛ a maa ye anɔkuale ɔ, nɛ e maa gbla nihi nɛ be anɔkuale yee ɔ a tue. (Mat. 24:46, 47, 50, 51; 25:19, 28-30) Yesu ngɔ nɔ́ hetomi nɔ́ ko kɛ tsu ní kɛ tsɔɔ sane nɛ ɔ nya fitsofitso. E de ke: “Ligbi ɔ nɛ Nɔmlɔ Bi ɔ maa ba kaa matsɛ, nɛ bɔfo ɔmɛ tsuo maa piɛɛ e he kɛ ba a, jamɛ a be ɔ mi ɔ, e maa hi e matsɛ sɛ saminyayoo ɔ nɔ, nɛ a ma bua je ma amɛ tsuo a nya ngɛ e hɛ mi. Kɛkɛ ɔ, e ma gba a mi kaa bɔ nɛ to hyɛlɔ gbaa jijɔ, kɛ apletsi mi ɔ. E maa ngɔ jijɔ ɔmɛ ngɔ da e hiɔ nɔ, nɛ apletsi ɔmɛ maa da e muɔ nɔ.” (Mat. 25:31-33) Mɛni maa ba jijɔ ɔmɛ kɛ apletsi ɔmɛ a nɔ? A maa kojo mɛ. Apletsi ɔmɛ aloo nihi nɛ a yi anɔkuale ɔ “maa ya neneene he hiami mi.” Se jijɔ ɔmɛ aloo nihi nɛ yeɔ anɔkuale ɔ ma ná neneene wami.​—Mat. 25:46. w15 7/15 2:11, 12

Behi fuu ɔ, wa bua jɔɔ níhi nɛ ngɛ he nɛ wa wa ngɛ ɔ a he. Ní nɛ ɔmɛ ekomɛ ji, niye ní, gbi, bɔ nɛ lejɛ ɔ ngɛ ha, kɛ bɔ nɛ nihi nɛ a ngɛ lejɛ ɔ peeɔ a ní ha. Se anɛ wa susuɔ kaa níhi nɛ wa bua jɔ he ɔ hi pe níhi nɛ ni kpahi a bua jɔ he ɔ lo? Yehowa suɔ nɛ wa bua nɛ jɔ ní slɔɔtoslɔɔtohi nɛ e bɔ ɔ a he. (La 104:24; Kpoj. 4:11) Ke jã a, lɛɛ mɛni he je nɛ o deɔ veveeve kaa blɔ ko nɛ a guu nɔ kɛ peeɔ nɔ́ ko ɔ hi pe blɔ kpa ko ɔ? Yehowa suɔ kaa nimli tsuo nɛ kase e he ní, nɛ a ja lɛ konɛ a ná neneene wami. (Yoh. 3:16; 1 Tim. 2:3, 4) Enɛ ɔ he ɔ, ke wa nyɛmimɛ ngɛ juɛmi kpa ko tsɔɔe ngɛ nɔ́ ko he ɔ, wa suɔ kaa wa maa bu tue ke wa na kaa e sa Yehowa hɛ mi. Ke wa pee jã a, wa ma ná bua jɔmi, nɛ kake peemi maa hi waa kɛ wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi wa kpɛti. Kaa bɔ nɛ wa kase ɔ, akɛnɛ wa fĩ Yehowa kɛ e Matsɛ Yemi ɔ se he je ɔ, waa kɛ wa he wui pɛhi nɛ yaa nɔ ngɛ je ɔ mi ɔ a mi. Wa yuɔ wa he ngɛ he nɔ womi kɛ koli simi nɛ yaa nɔ ngɛ Satan je ɔ mi ɔ a he. Wa bua jɔ kaa Yehowa tsɔɔ wɔ kaa waa suɔ tue mi jɔmi nɛ waa ba wa he si! w15 7/15 3:17, 18

Wa ma nyɛ maa gu blɔhi fuu a nɔ kɛ tsɔɔ kaa wa suɔ Yehowa. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, waa kɛ kã ma nyɛ maa fiɛɛ Matsɛ Yemi ɔ he sane kpakpa a kɛ tsɔɔ nihi. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Wa ma nyɛ maa tsɔɔ hu kaa wa suɔ Mawu kɛ gu anɔkuale nɛ wa maa ye lɛ, nɛ wa maa da wa hemi kɛ yemi ɔ he kahi a nya a nɔ. (La 84:11; Yak. 1:2-5) Ke kahi nɛ waa kɛ kpeɔ ɔ nya wa po ɔ, wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa Yehowa le haomihi nɛ waa kɛ ngɛ kpee ɔ, nɛ e maa ye bua wɔ, ejakaa wa he jua wa ha lɛ. (La 56:8) Suɔmi nɛ wa ngɛ ha Yehowa a woɔ wɔ he wami nɛ wa pueɔ wa yi mi tɛ ngɛ níhi tsuo nɛ e bɔ ɔ a he. Wa tsɔɔ hu kaa wa suɔ Yehowa kɛ e Munyu ɔ kɛ gu Baiblo ɔ nɛ wa kaseɔ wawɛɛ ɔ nɔ. Wa sɔleɔ kɛ haa Yehowa daa, ejakaa wa suɔ lɛ, nɛ wa suɔ hu kaa huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ lɛ wa kpɛti ɔ mi nɛ wa. Nɛ ke wa susu nike ní nɛ he jua wa, nɛ ji kpɔmi nɔ́ ɔ nɛ e ha wɔ ɔ he ɔ, suɔmi nɛ wa ngɛ kɛ ha lɛ ɔ mi waa wawɛɛ. (1 Yoh. 2:1, 2) Wa guu blɔhi fuu a nɔ kɛ tsɔɔ kaa wa bua jɔ suɔmi nɛ ngɛ daa nɛ Yehowa jeɔ kpo kɛ tsɔɔ wɔ ɔ he. A kpɛti bɔɔ pɛ he nɛ wa susu nɛ ɔ nɛ. w15 8/15 1:6, 17, 18

Ngɛ je ehe ɔ mi ɔ, eko ɔ, be komɛ ɔ, e he maa hia nɛ waa to wa tsui si. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, eko ɔ, wa maa nu kaa a tle ni komɛ a weku li kɛ a huɛmɛ si nɛ a bua jɔ. Se eko ɔ, wɔɔ lɛɛ e ma bi nɛ waa mlɛ kɛ ya si benɛ a ma tle wa suɔli a si. Ke e ba jã a, anɛ wa maa piɛɛ ni kpahi a he kɛ nya, nɛ wa maa to wa tsui si lo? (Rom. 12:15) Ke wa toɔ wa tsui si ha Yehowa amlɔ nɛ ɔ konɛ e ha e si womi ɔmɛ nɛ ba mi ɔ, lɔ ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa maa to wa tsui si ha lɛ ngɛ je ehe ɔ mi. Jehanɛ se hu ɔ, wa ma nyɛ ma dla wa he kɛ ha je ehe ɔ mi himi kɛ gu wa tsui si nɛ wa maa to ke a pee tsakemi ko ngɛ bɔ nɛ wa nu Baiblo mi anɔkuale ko sisi ha a he. Anɛ wa kaseɔ tsakemi nɛ ɔ, nɛ ke wa nui sisi kpakpa ko ɔ, wa toɔ wa tsui si lo? Ke jã a, lɛɛ ngɛ je ehe ɔ mi ɔ, be fɛɛ be nɛ Yehowa ma ha wɔ blɔ tsɔɔmi ehe ko ɔ, e be yee ha wɔ kaa wa maa to wa tsui si.​—Abɛ 4:18; Yoh. 16:12. w15 8/15 3:9, 10

Bɔfo Paulo suɔ kaa Kristofohi nɛ a hi Efeso ɔ nɛ a pee a ní kaa nihi nɛ a wa. Enɛ ɔ he ɔ, e wo mɛ he wami konɛ a pee kake ngɛ hemi kɛ yemi ɔ mi, nɛ a ya nɔ nɛ a kase Yesu he ní, konɛ ‘a wa ngɛ mumi mi hluu kɛ yaa si a maa pee kaa Kristo ɔ nitsɛ.’ (Efe. 4:13) A to Efeso asafo ɔ sisi jehahi babauu se loko Paulo ngma sɛ womi nɛ ɔ ya ha mɛ. Asafo ɔ mi bimɛ ɔmɛ a ti nihi fuu ji Kristofohi nɛ a wa, nɛ a ngɛ níhi a si kpami momo. Se kɛ̃ ɔ, ni komɛ ngɛ a kpɛti nɛ e he hia kaa a ha nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ a kɛ Yehowa a kpɛti ɔ mi nɛ wa wawɛɛ. Jã kɛ̃ nɛ mwɔnɛ ɔ hu ɔ, nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi fuu ngɛ Yehowa sɔmɔe jehahi babauu ji nɛ ɔ, nɛ a ji Kristofohi nɛ a wa. Se ni komɛ ngɛ asafo komɛ a mi nɛ a wɛ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, a baptisiɔ nimli akpe abɔ daa jeha, enɛ ɔ he ɔ, loloolo ɔ, e he hia kaa ni komɛ nɛ a ya nɔ nɛ a wa. Mo nɛɛ?​—Kol. 2:6, 7. w15 9/15 1:2, 3

Nihi fuu susu kaa ke a pɔɔ a he mi kami ɔ, a ma ná bua jɔmi kɛ nɔmlɔ tso mi he wami kpakpa. Se ke wa suɔ kaa wa maa piɛɛ ni komɛ a he kɛ ka wa he mi hu nɛɛ? Anɛ e sa kaa waa kɛ nɔ fɛɛ nɔ ko kɛkɛ nɛ pee lɔ ɔ lo? Abɛ 13:20 ɔ deɔ wɔ ke: “Nɔ nɛ kɛ ní leli nyɛɛɔ ɔ, e leɔ ní. Se nɔ nɛ kɛ kuasiahi bɔɔ ɔ, haomi lɛ baa e nɔ.” Atsinyɛ jemi ko be he kaa e he hia nɛ waa da wa he nile nɛ waa kɛ Baiblo ɔ tsɔse ɔ nɔ kɛ hla hɛja jemi nɛ waa kɛ wa he maa wo mi. Be enyɛmɛ o puɛɔ ngɛ hɛja jemi he? Anɛ o ngɔɔ ní komɛ kaa asafo mi kpe yami, fiɛɛmi yami, kɛ Baiblo ɔ kasemi kɛ peeɔ nɔ́ titli ngɛ o si himi mi, aloo hɛja jemi? Mɛni ji nɔ́ nɛ he hia mo wawɛɛ? Yesu de ke: “Nyɛ hla Mawu matsɛ yemi ɔ, kɛ níhi nɛ da ngɛ e hɛ mi ɔ kekle, nɛ a kɛ ní nɛ ɔmɛ tsuo maa piɛɛ he ngɔ ha nyɛ.” (Mat. 6:33) Ke o ngɛ nɔ́ nɛ o kɛ o be maa pee ɔ he susue ɔ, anɛ o he nile haa nɛ o kaiɔ Yesu ga womi ɔ lo? w15 9/15 2:13, 15

Benɛ Yehowa na kaa Kain yaa pee yayami ɔ, e bɔ mɔde kaa e maa ye bua lɛ. Kain ha we nɛ Yehowa nɛ ye bua lɛ, nɛ e na e mi nɔ́. (1 Mose 4:11-13) Be kpa ko hu ɔ, Yehowa to he hɛ kaa Baruk ná juɛmi yaya, enɛ ɔ ha nɛ pɔ tɔ Baruk he, nɛ e kɔni mi hu jɔ̃. Enɛ ɔ he ɔ, Yehowa de Baruk kaa susumi nɛ e hɛɛ ɔ dɛ, lɔ ɔ he ɔ, e he hia nɛ e tsake e juɛmi. Baruk bu Yehowa tue, nɛ lɔ ɔ he e yi wami. (Yer. 45:2-5) Yehowa tsɔɔ wɔ blɔ, nɛ e tsɔseɔ wɔ, ejakaa e suɔ wɔ. Ke e he hia kaa e tsɔse wɔ ɔ, e peeɔ jã, nɛ ke e he hia kaa e gbla wa tue hu ɔ, e peeɔ jã. (Heb. 12:6) Ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ, wa kaneɔ Yehowa sɔmɔli anɔkualetsɛmɛ nɛ Yehowa tsɔse mɛ nɛ a ba a je mi saminya a, a he ní. w15 9/15 4:12, 13

Juɛmi ngɛ mi kaa Gibeon bi ɔmɛ yɔse kaa Yehowa ji nɔ nɛ hwuɔ ta ha Israel bi ɔmɛ. Rahab hu na Yehowa nine ngɛ níhi a mi. Tsa pi Israel no ji Rahab, se e nu bɔ nɛ Yehowa plɛ kɛ kpɔ̃ e we bi kɛ je Egipt ɔ he. Benɛ slaali enyɔ nɛ a je Israel ɔ ya e ngɔ ɔ, e de mɛ ke: ‘I le kaa Yehowa maa ngɔ zugba a ngɔ ha nyɛ.’ Rahab he ye kaa Yehowa ma nyɛ ma he lɛ kɛ e weku mi bimɛ ɔmɛ a yi wami. E ngɛ mi kaa e le kaa ke e ná hemi kɛ yemi ngɛ Yehowa mi ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ maa pee oslaa ha lɛ mohu, se e pee jã. (Yosh. 2:9-13; 4:23, 24) Nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ ɔ, kɛ nɔ hyɛmi ní kpahi nɛ a ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ ha nɛ wa nu nami nɛ wa maa “na Mawu,” aloo wa maa na kaa Mawu nine ngɛ wa he ɔ sisi. Ke wa le Yehowa kɛ suhi nɛ e ngɛ ɔ, lɔ ɔ haa nɛ waa kɛ wa “mumi mi hɛngmɛ” naa e nine ngɛ níhi a mi. (Efe. 1:18) Enɛ ɔ woɔ wɔ he wami nɛ wa kaseɔ anɔkualetsɛmɛ nɛ a hi si blema nɛ a na bɔ nɛ Yehowa ye bua e we bi, kɛ ni nɛmɛ nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ nɛ a naa bɔ nɛ Yehowa yeɔ bua e we bi ha a. w15 10/15 1:6, 7, 9

Baiblo ɔ tsɔɔ kaa Marta ji Yesu huɛ nɛ e fiɛ we e he nɛ e suɔ e sane. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, pi lɛ pɛ ji yo nɛ Yesu suɔ e sane nɛ e buɔ lɛ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Marta nyɛmiyo Maria hu ji Yesu huɛ nɛ e fiɛ we e he. Yesu suɔ e yayo Maria hulɔ. (Yoh. 19:25-27) Mɛni he je nɛ Yesu suɔ Marta sane ɔ? Yesu suɔ Marta sane, ejakaa e mi mi jɔ, e haa nɔ nɔ́ faa, nɛ e hɛ mi wa kɛ ní tsumi. Se nɔ́ nɛ ha nɛ Yesu suɔ e sane pe kulaa ji kaa e hemi kɛ yemi mi wa. E he níhi tsuo nɛ Yesu tsɔɔ ɔ ye, nɛ e yi mi pee we lɛ enyɔɔnyɔ kaa Yesu ji Mesia a. (Yoh. 11:21-27) Se kɛ̃ ɔ, Marta yi mluku. Lɛ hu e tɔ̃ɔ kaa bɔ nɛ wɔ hu wa tɔ̃ɔ ɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, be ko benɛ Yesu ya slaa mɛ ɔ, Marta mi mi fu e nyɛmiyo Maria, nɛ e de Yesu kaa e kɛ Maria nɛ tu munyu. Marta de Yesu ke: “Nyɔmtsɛ, nɛ ye nyɛmi ɔ si ní tsumi ɔ tsuo ngɔ fɔ imi nɔ kake too ye nɔ nɛ i ngɛ tsue ɔ, anɛ e hɛwi mo lo? Lɛɛ de lɛ nɛ e ba piɛɛ ye he.”​—Luka 10:38-42. w15 10/15 3:1, 2

Ke o pueɔ o yi mi tɛ ngɛ Yehowa kɛ Yesu a he ɔ, e maa ye bua mo konɛ o kɛ kã nɛ pɛtɛ anɔkuale ɔ he. Kã nɛ o ngɛ ɔ maa wo nyɛmimɛ ngɛ asafo ɔ mi kɛ nihi nɛ o fiɛɛɔ kɛ tsɔɔ mɛ ɔ he wami. Nɛ Ke o pueɔ o yi mi tɛ ngɛ nɔ́ nɛ Yehowa pee kɛ ha mo kɛ gu Yesu nɛ e kɛ ha kaa kpɔmi nɔ́ ɔ he ɔ nɔ ɔ, lɔ ɔ ma ha o maa ya nɔ maa bu huɛ bɔmi nɛ ngɛ o kɛ Mawu nyɛ kpɛti ɔ kaa nɔ́ ko nɛ he hia wawɛɛ. (Rom. 3:24) Nyɛminyumu ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Mark nɛ e je South Africa nɛ a wo lɛ tsu jeha etɛ ngɛ e hemi kɛ yemi ɔ he ɔ de ke: “Waa kɛ yi mi tɛ puemi ma nyɛ maa to níhi a mi hlami ko nɛ ngɛ bua jɔmi he. Be abɔ nɛ wa ngɛ wa yi mi tɛ puee ngɛ mumi mi níhi a he ɔ, jã kɛ̃ nɛ wa naa ní hehi fuu ngɛ wa Mawu nɛ ji Yehowa a he. Be komɛ ɔ, ke i ngɛ yeyeeye pee ngɛ níhi nɛ maa ba hwɔɔ se he, aloo ye kɔni mi ngɛ nyu woe ɔ, i woɔ Baiblo ɔ nɛ i kaneɔ ngmami ko nɛ i pueɔ ye yi mi tɛ ngɛ he. Ke i pee jã a, i naa kaa ye tsui nɔɔ ye mi nitsɛnitsɛ.” w15 10/15 4:15

Ke o wo mlaa ko aloo o mwɔ o yi mi kpɔ ngɛ nɔ́ ko he ɔ, mo hla be nɛ sa konɛ o tsɔɔ o bi ɔ níhi a nya konɛ e le nɔ́ he je nɛ o pee jã. Ke e nu nɔ́ he je nɛ o pee jã a sisi ɔ, eko ɔ, e maa suɔ kaa e maa bu mo tue. Barry nɛ e ngɛ bimɛ eywiɛ ɔ de ke: “Ke o tsɔɔ o bimɛ nɔ́ he je nɛ e sa kaa a pee nɔ́ ko ɔ, a náa hɛ kɛ nɔ fɔmi ngɛ o mi.” Bimɛ nɛ a ye kɛ je jeha 13 kɛ ya si 19 ɔ maa na kaa tsa pi he blɔ nɛ o ngɛ ɔ he je nɛ o wo mɛ mlaa aloo o mwɔ o yi mi kpɔ ngɛ blɔ ko nɔ ɔ, se mohu yi mi tomi kpakpa ko he je nɛ o pee jã a nɛ. Jehanɛ se hu ɔ, mo kai kaa bimɛ kaa jã a pi jokuɛ tsɔwi. A bɔɔ mɔde kaa mɛ nitsɛmɛ a ma susu níhi a he konɛ mɛ nitsɛmɛ a mwɔ a yi mi kpɔ. (Rom. 12:1) Barry de ke: “E he hia nɛ bimɛ nɛ a ye kɛ je jeha 13 kɛ yaa a nɛ a kase bɔ nɛ a maa mwɔ a yi mi kpɔ ngɛ nile mi ha. E sɛ nɛ a da a he numi nɔ kɛ mwɔ a yi mi kpɔ ngɛ níhi a he, mohu ɔ, e sa nɛ a le nɔ́ he je nɛ a ngɛ jã pee ngɛ.” Enɛ ɔ he ɔ, ke o mwɔ o yi mi kpɔ ngɛ nɔ́ ko he ɔ, moo ba o he si nɛ o tsɔɔ o bi nɛ e ye jeha 13 kɛ yaa a nɔ́ he je nɛ o pee jã ngɛ. Ke o pee jã a, o bi ɔ maa kase bɔ nɛ lɛ nitsɛ hu e ma plɛ kɛ mwɔ e yi mi kpɔ ngɛ níhi a he ha, nɛ e maa le kaa o buu lɛ, nɛ e ma yɔse kaa o le kaa e ngɛ wae. w15 11/15 2:11

Mwɔnɛ ɔ, nimli ayɔ akpehi abɔ ngɛ Yehowa sɔmɔe ngɛ je ɔ mi tsuo. A ji wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi. Kɛ e sa kaa waa na mɛ ha kɛɛ? (Rom. 12:10) Bɔfo Petro ngma kaa ke wa ‘yeɔ anɔkuale tsɔɔmi’ ɔ nɔ ɔ, e sa nɛ lɔ ɔ nɛ ha nɛ wa ná ‘suɔmi kpakpa ha wa nyɛmimɛ.’ Jehanɛ hu ɔ, Petro de e nyɛmimɛ Kristofohi ke: “Nɔ́ nɛ he hia pe kulaa ji kaa nyɛɛ suɔ nyɛ he saminya.” (1 Pet. 1:22; 4:8) Yehowa asafo ɔ nɛ ngɛ je kɛ wɛ ɔ je ekpa kulaa. Mɛni he je? Ejakaa suɔmi nitsɛnitsɛ ngɛ waa kɛ wa nyɛmimɛ ɔmɛ wa kpɛti. Nɔ́ nɛ pe kulaa a, akɛnɛ wa suɔ Yehowa nɛ wa yeɔ e mlaa amɛ a nɔ he je ɔ, e kɛ e mumi klɔuklɔu ɔ yeɔ bua wɔ. Mumi klɔuklɔu ɔ ji he wami nɛ pe he wamihi tsuo ngɛ je mluku ɔ mi. Mawu mumi ɔ yeɔ bua wɔ nɛ kake peemi hiɔ waa kɛ nyɛmimɛ ngɛ je kɛ wɛ ɔ wa kpɛti.​—1 Yoh. 4:20, 21. w15 11/15 4:8, 9

Yehowa hyɛ we blɔ kaa ja wa tu gbi pɔtɛɛ ko loko wa ma nyɛ maa le lɛ, nɛ wa maa le e yi mi tomihi hulɔ. (Kpoj. 7:9, 10) Adesahi tuɔ gbi slɔɔtoslɔɔtohi fuu, se lɔ ɔ pi nyagba ha Yehowa. Kɛ wa plɛ kɛ le kɛɛ? Munyuhi bɔɔ pɛ nɛ ngɛ Baiblo ɔ mi nɛ Yesu tu nɛ a tsɔɔ we sisi. (Mat. 27:46; Mar. 5:41; 7:34; 14:36) Se Yehowa ha nɛ a ngma Yesu sɛ gbi ɔ kɛ fɔ si, nɛ a tsɔɔ sisi kɛ ya Hela gbi mi nɛ pee se ɔ, a tsɔɔ sisi kɛ ya gbi kpahi hu a mi. Jehanɛ hu ɔ, akɛnɛ Yuda bi kɛ Kristofohi hyɛ Mawu Munyu ɔ nɔ nɛ a kpale ngma babauu kɛ pue si he je ɔ, a baa Mawu sɛ gbi ɔ yi. A tsɔɔ Baiblohi nɛ a ngma kɛ pue si nɛ ɔ a sisi kɛ ya gbihi fuu a mi. Maa pee jeha 400 se ngɛ Kristo gbenɔ se ɔ, John Chrysostom tsɔɔ kaa a tsɔɔ Yesu tsɔɔmi ɔmɛ a sisi kɛ ya Siria gbi, Egipt gbi, India gbi, Persia gbi, Etiopia gbi, kɛ gbi kpahi fuu a mi. w15 12/15 1:10, 11

Ke wa tu munyu ngɛ be nɛ sɛ mi ɔ, eko ɔ, nihi be sisi nue, aloo a bua be he jɔe. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ngɛ March 2011 ɔ mi ɔ, zugba mimiɛmi kɛ tsunami kpata mahi babauu nɛ a ngɛ Japan puje he blɔ ɔ a hɛ mi. Nimli nɛ a hiɛ pe 15,000 sɔuu gbo. E ngɛ mi kaa Yehowa Odasefohi nɛ a ngɛ lejɛ ɔ a kpɛti nihi fuu a weku li kɛ a huɛmɛ gbo mohu lɛɛ, se a suɔ kaa a maa ngɔ Baiblo ɔ kɛ ye bua ni kpahi nɛ a ya je si himi kaa jã a mi ɔ. Se a le kaa nimli nɛ ɔmɛ a ti nihi hiɛhiɛɛ ngɛ Buda jami ɔ mi, nɛ a li nɔ́ ko tsɔ ngɛ Baiblo ɔ he. Enɛ ɔ he ɔ, nyɛmimɛ ɔmɛ de we mɛ nɔ́ ko ngɛ gbogbohi a si temi ɔ he, mohu ɔ, a wo a bua, nɛ a tsɔɔ mɛ nɔ́ he je nɛ ní yayahi kaa jã a baa nimli kpakpahi a nɔ ɔ. w15 12/15 3:7

Aywilɛho sane ji kaa ni kakaaka komɛ kɛ ní tsumi kuu komɛ tsɔɔ kaa a na hiɔ komɛ a nya tsaba. A peeɔ jã, ejakaa a suɔ nɛ a ná sika fuu. A ma nyɛ ma de ke nihi fuu kɛ jamɛ a tsopa a tsu ní, nɛ e tsa mɛ. Nɛ ke wa be he wami ɔ, eko ɔ, wa maa suɔ kaa tsopa saisaa nɛ nihi maa tsɔɔ kaa e ma tsa wɔ ɔ, wa maa pee konɛ wa se nɛ kɛ ngɛ je mi. Ke wa le ní, aloo wa ngɛ juɛmi nɛ nɔ ko wo wɔ ga ngɛ tsopa peemi he ɔ, wa ma susu he saminya, titli ɔ, ke nɔ ɔ ná we tsɔsemi ko ngɛ tsopa peemi mi. Wa ma bi wa he ke: ‘Asimasi ɔ tsɔɔ kaa tsopa nɛ ɔ, ba nɛ ɔ, loo niye ní nɛ ɔ ye bua nihi, se anɛ i le kaa e ye bua mɛ niinɛ lo? Nɛ ke e ye bua nihi po ɔ, kɛ ma plɛ kɛ le kaa e maa ye bua mi ha kɛɛ? Anɛ e he maa hia kaa ma hla níhi a mi kɛ ya tsitsaa, nɛ i kɛ nɔ ko nɛ a tsɔse lɛ ngɛ tsopa peemi mi nɛ tu ye hiɔ ɔ he munyu lo?’​—5 Mose 17:6. w15 12/15 4:14, 15

Paulo le kaa ke wa kplɛɛ suɔmi agbo nɛ Yesu je kpo kɛ ha wɔ ɔ nɔ ɔ, lɔ ɔ maa wo wɔ he wami nɛ wa maa suɔ Yesu, nɛ wa maa wo e hɛ mi nyami. Niinɛ, ke wa nu nɔ́ nɛ Yehowa pee kɛ ha wɔ ɔ sisi saminya a, suɔmi nɛ e je kpo kɛ ha wɔ ɔ maa wo wɔ he wami nɛ wa maa pee Yesu suɔmi nya ní. Mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ pee jã? Ke wa suɔ Yehowa a, lɔ ɔ maa wo wɔ he wami nɛ wa maa kase Yesu, nɛ wa maa nyɛɛ e nane mami he ɔmɛ a se haa. (1 Pet. 2:21; 1 Yoh. 2:6) Ke wa buɔ Mawu kɛ Kristo tue ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa suɔ mɛ. Yesu de ke: “Nɔ tsuaa nɔ nɛ ngɔɔ ye mlaa amɛ nɛ e yeɔ a nɔ ɔ, e suɔ mi; nɛ nɔ tsuaa nɔ nɛ suɔ mi ɔ, Tsaatsɛ maa suɔ lɛ. Jehanɛ imi hu ma suɔ lɛ, nɛ ma ha nɛ e le mi saminya.” (Yoh. 14:21; 1 Yoh. 5:3) Enɛ ɔ he ɔ, ngɛ Kaimi be ɔ mi ɔ, e maa hi kaa wa ma pue wa yi mi tɛ ngɛ bɔ nɛ wa baa wa je mi ha a he. Enɛ ɔ he ɔ, mo bi o he ke: ‘Mɛni i ngɛ pee momo nɛ tsɔɔ kaa i ngɛ Yesu kasee? Nɛ mɛni níhi hu lɛ e sa kaa ma bɔ he mɔde?’ E he hia kaa wa ma bi wa he sane nɛ ɔmɛ, ejakaa nihi nɛ a ngɛ je ɔ mi ɔ suɔ kaa waa pee wa ní kaa mɛ.​—Rom. 12:2. w16.01 2:7-9

Anɛ e peeɔ mo kaa o kɛ kã ngɛ fiɛɛe wawɛɛ lo? Anɛ o kɛ bua jɔmi kaseɔ Baiblo ɔ kɛ ‘Mawu níhi nɛ a mi kuɔ ɔ’ lo? (1 Kor. 2:10) Anɛ e peeɔ mo kaa Yehowa ha nɛ o fiɛɛmi ní tsumi ɔ ngɛ yiblii woe wawɛɛ lo? Anɛ o suɔ kaa o maa pee Yehowa pɛ e suɔmi nya ní lo? Anɛ o suɔ nihi wawɛɛ, nɛ e peeɔ mo kaa blɔ nya ní tsumi ngua ko fɔɔ si ngɛ o nɔ kaa o ye bua mɛ nɛ a ba sɔmɔ Yehowa lo? Anɛ o ngɛ nɔ mi mami kaa Yehowa ye bua mo ngɛ ní pɔtɛɛ komɛ a mi lo? Ke o ha sane bimi nɛ ɔmɛ tsuo a heto ke, ee ɔ, anɛ lɔ ɔ tsɔɔ kaa Yehowa tsɛ mo kɛ yaa hiɔwe lo? Ohoo, lɔ ɔ tsɔɔ we jã. Mɛni he je? Ejakaa Mawu sɔmɔli tsuo ma nyɛ maa nu he jã, a pɔ mɛ nu jio, a pɔɛ mɛ nu jio. Yehowa ma nyɛ maa ngɔ e mumi ɔ kɛ ha e sɔmɔli ɔmɛ a ti nɔ tsuaa nɔ konɛ e ná he wami nɛ ɔ nɔuu, nɔ ɔ maa hi zugba a nɔ jio, e maa ya hiɔwe jio. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ke o yi mi tɛ̃ mo kaa o maa ya hiɔwe ɔ, lɛɛ lɔ ɔ tsɔɔ kaa a tsɛ we mo. w16.01 3:14, 15

Benɛ Yesu kɛ e Tsɛ ɔ ngɛ ní tsue ɔ, e ngɛ bua jɔmi, ejakaa e nyɛ nɛ e tsu níhi fuu, nɛ e le kaa Yehowa suɔ lɛ. Wɔ hu nɛɛ? Yesu tsɔɔ kaa ke wa ke nihi ní ɔ wa bua jɔɔ, nɛ jã kɛ̃ nɛ ke nihi hu ke wɔ ní ɔ, wa bua jɔɔ. (Níts. 20:35) Benɛ wa ba le anɔkuale ɔ, wa ná bua jɔmi, se mɛni he je nɛ ke waa kɛ nihi sɛɛ anɔkuale ɔ he ní ɔ, lɔ ɔ hu haa wa bua jɔɔ ɔ? Nɔ́ he je ji kaa wa naa kaa a náa bua jɔmi nitsɛnitsɛ ke a nu Baiblo ɔ mi tsɔɔmi ɔmɛ a sisi nɛ huɛ bɔmi kpakpa ba a kɛ Mawu a kpɛti. Ke wa na kaa a tsake a susumi kɛ a ní peepee ɔ, lɔ ɔ hu haa wɔ bua jɔmi. Ní tsumi nɛ he hia pe kulaa nɛ haa nɔ tsui nɔɔ e mi nɛ wa ma nyɛ ma tsu ji fiɛɛmi ní tsumi ɔ. E ma nyɛ ma ha nɛ nihi nɛ a kɛ Mawu ba pee huɛ ɔ nɛ a ná neneene wami.​—2 Kor. 5:20. w16.01 5:6, 7