2026 kʼoꞈ, Smˇ siˬ ba la 30–Oeˬ siˬ ba la 5
Dawˬ caˇ 76 Nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh laˇ nya?
Yaw tsaˬ yaw dawˇ gaˇ kawˆ˗ahˇ nahˬ yu ni ngehˬ
‘ Yaw tsaˬ yaw dawˇ˗euˬ Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ Miˬyehˇ.’—Ja ceuˬ 31:5, YB18.
Yaw muiˬ˗ehˇ ya haw˗eu tsahˇ
Yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ bi naˇ haˬ geuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ joˆ˗ehˇ ya ngehˬ˗eu nga?
1. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ ya jawˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga?
Aˬ myah myah naˇ, aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu deuˬ cawˬ cawˬ mawˇ dzoeˇ ngeh, nawˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya siˬ ya mawˇ deˬ lehˇ naˇ haˬ˗eu ma. Tiˬ deuˬ na “Ngaˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ laꞈ kʼoeˇ huiˬ laˇ˗euˬ ma” lehˇ ehˇ˗awˇ, tiˬ deuˬ na naˇ “ngaˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ laꞈ kʼoeˇ jawˇ laˇ˗euˬ maˬ myahˇ laˇ siˬ” lehˇ ehˇ˗eu deuˬ jiˇ jawˇ˗eu meh. Aˬ dui heu loꞈ˗ehˇ ehˇ nya˗eu heu naˇ, aˬ dui˗euˬ dehꞈ ziˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ dehꞈ caw˗eu miˇ neh ma. Aˬ dui yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ gaˬ˗awˇ, dehꞈ caw˗eu deuˬ tehꞈ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ nya˗eu meh lehˇ siˬ nya taˬ˗euˬ miˇ neh ma. Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya˗eu tiˬ jeˬ naˇ, aˬ dui kʼaˇ ngeuˇ˗eu loꞈ˗ehˇ ngehˬ˗awˇ dehꞈ˗eu heu meh.—Ja ceuˬ 15:1-3.
2. (a) Yeˬsuˇ tsawˇ myahˇ aˬ joˆ˗ehˇ doˆ˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ nga? (b) Yeˬsuˇ neh mehˬ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh leˇ˗eu nga?
2 Yeˬsuˇ aˬ myah luꞈ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ ngehˬ˗eu meh. Muiˇ˗eu deuˬ kʼawꞈ, Yeˬsuˇ mehˬ gaˇ maˬ ya leˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ naˇ yaw sui yaw dawˇ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ meh lehˇ jah˗eu meh. (Maꞈtehˬ 22:16) Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ neh mehˬ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ baˬ da neh, aˬ yawꞈ˗euˬ mehˬ nah caw teh˗eu deuˬ heu loꞈ˗ehˇ ya puˬ meh lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Yeˬsuˇ “Aˬ li deuˬ aˬ da˗ahˇ muiˇ ni maˬ ehˇ, aˬ buˇ deuˬ aˬ ma˗ahˇ muiˇ ni maˬ ehˇ, kuiˬ ma deuˬ boeˇ miˬ aˬ ma˗ahˇ muiˇ ni maˬ ehˇ, ngaˇ oe˗euˬ ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 10:35) Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ lahˇ deuˬ neh tsaꞈ gaˬ˗euˬ dawˬ baˬ da neh, nymˇ jiˇ maˬ bi pyaˆ˗iˇ mawꞈ˗a. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ neh ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 23:37) Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ neh tsaꞈ gaˬ˗euˬ dawˬ baˬ da neh, yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ gaˬ˗eu tsawˇ haˬ hawˇ˗eu maˬ gaˬ˗eu tsawˇ haˬ lehˇ nyiˬ muˇ lehˇ paˆ laˇ meh lehˇ siˬ nya˗eu meh.—2 Teˇsaˬloˇni 2:9-11.
3. Aˬ dui heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ja sawˇ˗eu nga?
3 Aˬ dui jiˇ Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ, tsawˇ haˬ deuˬ maˬ ya leˇ kʼawꞈ aˬ myah luꞈ yaw sui yaw dawˇ dawˇ lehˇ ngehˬ˗awˇ, dehꞈ˗eu leh jeh˗eu ma. Yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ maˬ ya leˇ˗eu deuˬ jawˇ kʼawꞈ, aˬ dui leh jeh˗awˇ tsaꞈ gaˬ˗eu ma. Ehˇ kʼawꞈ ni yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ pyeuꞈ nga lehˇ˗aˬ, maˬ shaˇ noeˬ ni kʼaˇ ngehˬ maˬ ngehˬ maˬ ya ngehˬ˗a. Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ heu aˬ gaˇ poˆ mawˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ jeˬ hu ja sawˇ ma. Kʼoeˇ naˇ, aˬ dui kʼaˇ ngeuˇ˗eu loꞈ˗ehˇ aˬ jeˬ miˇ neh ya ngehˬ˗eu nga? Aˬ joˆ˗ehˇ ya ngehˬ˗eu nga? Aˇ myah ya ngehˬ˗eu nga? lehˇ jiˇ ja sawˇ ma. Dawˬ kʼoꞈ heu˗ahˇ siˬ nya naˇ, aˬ dui aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ yaw gahˇ gahˇ lehˇ nahˬ yu ni dzawˇ nehˬ nya laˇ˗eu meh.
Yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ aˬ gaˇ poˆ mawˇ nya˗eu nga?
4. Yeˬhawˇbaˬ naˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗euˬ dawˬ pehˬ duˬ puˇ pyeuꞈ˗eu lehˇ aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ nya˗eu nga?
4 Yeˬhawˇbaˬ naˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗euˬ dawˬ pehˬ duˬ puˇ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ neh kʼaˇ ngehˬ˗euˬ yawˬ jeˬ na luꞈ yaw tsaˬ yaw dawˇ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Miˬyehˇ ehˇ˗eu aˬ jeˬ tsaˬ˗eu hawˇ˗eu maˬ tsaˬ˗eu heu naˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ pyeuꞈ meh. (Ja ceuˬ 19:9; 119:142, 151) Mehˬ hu paw˗euˬ gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Miˬyehˇ neh ehˇ taˬ˗euˬ dawˬ heu jiˇ dawˬ tawˆ luꞈ maˇ diˇ pyeuꞈ laˇ meh. (Iˇsaˬyaˇ 55:10, 11) Aˬ yawꞈ˗aˬ, aˬ myah luꞈ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ jaˆ˗eu Miˬyehˇ pyeuꞈ meh. (Bawˇtsahˬ 23:19) Maˇ diˇ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ jaˬ myawꞈ maˬ myawꞈ nya˗a. (Heˬbyehˇ 6:18) Teu miˇ neh aˬ dui Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ “yaw tsaˬ yaw dawˇ˗euˬ Miˬyehˇ” lehˇ kuˇ taˬ˗euˬ gaˇ maˬ zahˬ leˇ.—Ja ceuˬ 31:5, YB18.
5. “Yaw tsaˬ yaw dawˇ˗euˬ Miˬyehˇ”˗ahˇ poˆ˗eu aˬ jeˬ miˇ neh maˬ shaˬ˗eu nga? (Gʼaˬkʼehˇ 17:27)
5 Tiˬ gʼaˬ na “yaw tsaˬ yaw dawˇ˗euˬ Miˬyehˇ” Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ poˆ˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, yaw awˬ maˬ ngeuˇ˗a lehˇ noeˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Miˬyehˇ maˇ diˇ jawˇ˗eu lehˇ bi siˬ laˇ˗eu saˇ kiˇ gʼawˬ mya ni jaˆ˗eu meh. (Loˇmaˆ 1:20) Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ sahˬ boꞈ dzaw goˇ taˬ˗euˬ Gaˇliˇ tsawˇ haˬ˗ahˇ ehˇ nehˬ ngeh, Miˬyehˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ “bi poˆ mawꞈ”˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ, “Miˬyehˇ˗aˬ, aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ nehˬ˗ehˇ gaˇ mahˇ kaˬ˗eu maˬ ngeuˇ˗a” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Gʼaˬkʼehˇ 17:27-ahˇ gui.) Maˇ diˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ mawˇ mawꞈ˗eu taˬ aw˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ jawˇ gaˇ kuˇ laꞈ˗eu meh.—Yoˇhaˬ 6:44.
6. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ gaˇ kawˆ ahˇ˗eu nga? Yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ heu deuˬ˗ahˇ ya siˬ˗euˬ miˇ neh nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh laˇ nya?
6 Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ siˬ nya laˇ nya˗eu tiˬ jeˬ naˇ, Jaˇliꞈ dzaw˗eu heu meh. Jaˇliꞈ boꞈ˗euˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ sheuˬ gʼeh˗eu laꞈ kʼoeˇ boꞈ˗euˬ meh. (2 Beˬtuˆluˆ 1:20, 21) Teu miˇ neh Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ kʼaˇ boꞈ ahˇ taˬ˗euˬ jeˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ pyeuꞈ˗awˇ, nui ma taˬ nya˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ boeˬ boeˬ luˆ luˆ hawˇ˗eu miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ kʼaˇ dehꞈ kʼaˇ jawˇ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, ehˇ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ aˬ dui maˇ diˇ jah nya meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 1:1, 26) Kʼoeˇ naˇ aˬ dui tsawˇ haˬ zaˬ deuˬ aˬ jeˬ miˇ neh iˬ baˇ ahˇ˗awˇ, shaˬ zahˬ ya puˬ˗eu, ya shiˇ˗eu gaˇ kawˆ Jaˇliꞈ˗ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ aˬ dui jah nya meh. (Loˇmaˆ 5:12; 6:23) “Jaˬ myawꞈ myawꞈ deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗euˬ aˬ da yaw dzahˇ gʼaˬ” pyeuꞈ˗eu Saˬdaˬ jawˇ gaˇ neh doˆ laˇ˗euˬ shaˬ zahˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ, Yeˬhawˇbaˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ neh tiˬ tiˆ laˆ byoˆ nehˬ jiˇ meh lehˇ aˬ dui tiˬ byah tiˬ loꞈ jah nya meh. (Yoˇhaˬ 8:44; Loˇmaˆ 16:20) Kʼoeˇ naˇ Jaˇliꞈ˗ahˇ Yeˬsuˇ haiˬ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ laˆ cawˆ˗awˇ, shiˇ˗euˬ deuˬ˗ahˇ laˆ dehꞈ nehˬ˗eu uˬ taꞈ, miˇ tsaˬ˗ahˇ Baˬlaˬdiˇsuˆ laˆ pyeuꞈ nehˬ˗awˇ, tsawˇ haˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ bi byah kuꞈ kʼoꞈ laˇ ma lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ jiˇ jah nya meh. (Yoˇhaˬ 11:25, 26; 1 Yoˇhaˬ 3:8) Aˬ dui yaw tsaˬ yaw dawˇ gaˇ kawˆ ya dzaw˗awˇ, aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ ya dzawˇ nehˬ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ za˗euˬ heu naˇ, muiˬ dui dui jeˬ pyeuꞈ miˇ˗a.—Maꞈtehˬ 28:19, 20.
Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ ngehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?
7-8. Aˬ dui yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ aˬ jeˬ˗euˬ baˬ da neh ngehˬ˗euˬ heu, aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga? (Maˬkuˆ 3:11, 12) (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)
7 Dahˬ beh laˇ gaˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ mawꞈ naˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ ya ngehˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ bi shiˇ˗eu gʼaˇ duˬ naˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ ngehˬ˗eu teu tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ ya mˇ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ naˇ, aˬ dui yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ aˬ jeˬ baˬ da neh ngehˬ˗eu teu aˇ yeˇ huiˬ dui dui˗eu meh. Yeˬsuˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ luꞈ ngeh˗euˬ gaˇ kawˆ tiˬ kawˆ˗ahˇ haw ma. (Maˬkuˆ 3:11, 12-ahˇ gui.) Yeˬsuˇ Gaˬliˬlehˇ lah dawˬ peh tsaꞈ gaˬ luꞈ ngeh, tsawˇ haˬ aˇ maꞈ hawˇ˗eu nehꞈ ahˇ leˇ taˬ˗euˬ tiˬ gʼaˬ na jiˇ Yeˬsuˇ jawˇ gaˇ oe˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬsuˇ˗euˬ mehˬ shi miˇ tsa ga byaˆ˗awˇ, “Nawˇ˗aˬ Miˬyehˇ˗euˬ Zaˬmaˇ meh” lehˇ guˇ˗awˇ ehˇ˗eu meh. Tsawˇ haˬ teu deuˬ laꞈ kʼoeˇ uˇ˗eu nehꞈ teu deuˬ aˬ jeˬ miˇ neh Yeˬsuˇ˗euˬ gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ ehˇ˗eu nga? Teu naˇ aˬ yawꞈ maꞈ ya gaˬ˗euˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ maˬ tahˬ ni aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ bi caw teh mawꞈ˗eu miˇ neh kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Nehꞈ deuˬ kʼaˇ ngeuˇ˗eu loꞈ˗ehˇ ngehˬ˗euˬ kʼawꞈ ni, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ muiˬ ni ngehˬ˗euˬ jeˬ pyeuꞈ meh. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ maˇ diˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ siˬ nya˗eu meh. Teu miˇ neh Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ taˬ ngehˬ lehˇ yaw tsehˆ tsehˆ lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh.
8 Aˬ dui gaˇ kawˆ heu˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˬ˗eu nga? Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ mehˬ shi, aˬ dui yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ aˬ jeˬ baˬ da neh ngehˬ˗euˬ heu naˇ, aˇ yeˇ huiˬ dui dui˗eu meh. Aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ dzawˇ nehˬ˗eu eu naˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu miˇ neh pyeuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ tsaꞈ gaˬ˗eu miˇ neh aˬ cawˬ ja ceuˬ laˇ ngeh kʼawꞈ, ciˬ huiˬ ciˬ mahˇ˗eu jeˬ teu Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ biꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh.—Maꞈtehˬ 5:16; Gʼaˬkʼehˇ 14:12-15 nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ.
Jaˇliꞈ dzaw zaˬ˗ahˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ mehˬ nehˬ ngeh aˬ suˇ gʼaˬ˗ahˇ ya bi haw tsoˆ taˬ˗euˬ nga? (Aˇ deuˆ 7-8-ahˇ haw)
9. Aˬ dui aˬ jeˬ maˬ ya jahˇ˗eu nga? Aˬ jeˬ miˇ neh?
9 Aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh ngeh nga siˬ aˬ dui aˬ cawˬ neh bi ja ceuˬ˗eu lehˇ jahˇ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗eu? Yaw jeˬ ma jeˬ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ ya bi siˬ˗eu zaꞈ taˬ˗eu gaˇ kawˆ ja nehˬ laˇ˗euˬ lehˇ ehˇ˗awˬ. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui jiˇ aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ paˇ ja byaˬ iˇ˗euˬ lehˇ ehˇ˗awˬ. Ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ ngeh jawˇ, aˬ cawˬ deuˬ aˬ dui˗ahˇ, aˬ dui laꞈ kʼoeˇ paw˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ siˬ nya˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ nga lehˇ noeˬ huiˬ˗awˇ ja ceuˬ laˇ nya˗eu meh. Tsawˇ haˬ zaˬ ciˬ huiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ zaˬ kʼawꞈ, Miˬyehˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu jeˬ maˬ pyeuꞈ˗a. (Dawˬdaˬ 11:13) Aˬ jeˬ miˇ neh nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, laꞈ kʼoeˇ paw˗euˬ gaˇ kawˆ deuˬ gaˬ doˆ˗iˇ˗euˬ uˬ taꞈ, aˬ jeˬ baˬ da neh ngehˬ˗eu teu jiˇ maˬ tsaˬ˗eu miˇ neh meh.
Aˬ dui yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ aˬ joˆ˗ehˇ ngehˬ nehˬ paˬ nga?
10. “Aˬ cawˬ˗euˬ nui ma˗ahˇ laˆ saˆ˗awˇ, aˬ cawˬ naˇ haˬ mawꞈ˗eu dawˬ deuˬ ngehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh” lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu nga? (Gawˇlawˇsehˇ 4:6)
10 Gawˇlawˇsehˇ 4:6-ahˇ gui. Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ Gawˇlawˇsehˇ meuˬ˗ahˇ˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ “Aˬ cawˬ˗euˬ nui ma˗ahˇ laˆ saˆ˗awˇ, aˬ cawˬ naˇ haˬ mawꞈ˗eu dawˬ deuˬ ngehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh” lehˇ saˇ tiˇ biꞈ˗euˬ meh. Heu naˇ aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu nga? Gaˬliˇ dawˬ paw naˇ, dawˬ heu dawˬ˗ahˇ aˬ cawˬ˗ahˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu laꞈ kʼoeˇ naˇ haˬ muiˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu dawˬ ngehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh lehˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh.
11-12. Aˬ dui Jaˇliꞈ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ mehˬ nehˬ ngeh aˬ jeˬ miˇ neh saˇ tiˇ taˬ˗eu loˬ nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)
11 Aˬ dui aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ gaˇ kawˆ mehˬ nehˬ ngeh, Pawˇluˆ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ heu˗ahˇ ya mˇ caw˗eu meh. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ, taˆ dui dui˗eu mi cehˇ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ taˬ˗awˇ, aˬ dui˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ˗euˬ nui noeˬ hawˇ˗eu bawˬ toˆ deuˬ˗ahˇ jiˇ yaw muiˬ˗ehˇ siˬ nya˗eu meh lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Teu naˇ, aˬ dui˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu jeˬ hawˇ˗eu noeˬ kʼoeˬ luꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ pah doˆ nehˬ nya gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. (Heˬbyehˇ 4:12) Jaˇliꞈ˗ahˇ nui gahˇ ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ maˬ zmˬ naˇ, tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ nui ma bi pehˇ laˇ nya˗awˇ, maˬ loˬ gaˇ pyehˇ dzaˬ˗eu jeˬ bi doˆ laˇ nya˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh nga?
12 Yaw jeˬ ma jeˬ, nawˇ tsaꞈ gaˬ˗iˇ ngeh tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ nehˬ˗ehˇ mawˇ˗euˬ lehˇ ehˇ˗awˬ. Aˬ yawꞈ naˇ tahˬ pahˬ aˬ ma mawˇ kawˇ mehˬ shi aˬ myah luꞈ guiˬ lahˬ shaˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ pehˬ˗euˬ nymˇ jiˇ nehˬ˗ehˇ Kiˇsuiˬmaˆ bawˬ˗iˬ hawˇ˗eu Iˇsaꞈ˗teuꞈ bawˬ˗iˬ jahˇ jahˇ˗ehˇ jawˇ˗eu lehˇ ehˇ˗awˬ. Teu ngeh nawˇ Jaˇliꞈ˗ahˇ zmˬ˗awˇ tahˬ pahˬ aˬ ma mawˇ kawˇ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu heu naˇ, aˇ naˆ˗i laiꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗awˇ, Kiˇsuiˬmaˆ bawˬ˗iˬ hawˇ˗eu Iˇsaꞈ˗teuꞈ bawˬ˗iˬ heu naˇ maˬ muiˬ˗eu bawˬ˗iˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ dzawˇ nehˬ naˇ, aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ˗eu nga? (Iˇsaˬyaˇ 44:14-20; 2 Gawˇliˬtu 6:14-17) Mawˇ dahˬ beh ngeh poˆ neh teu loꞈ˗ehˇ dzawˇ nehˬ naˇ, nawˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ dzawˇ nehˬ˗euˬ nmˇ ngeuˇ kʼawꞈ ni, Jaˇliꞈ˗ahˇ nui gahˇ ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ dzawˇ nehˬ˗euˬ jeˬ maˬ pyeuꞈ˗a.
Yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ nui gahˇ ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ aˬ joˆ˗ehˇ mehˬ nya˗eu nga? (Aˇ deuˆ 11-12-ahˇ haw)a
13. Aˬ dui aˬ cawˬ naˇ haˬ mawꞈ˗eu dawˬ aˬ joˆ˗ehˇ ngehˬ nya˗eu nga?
13 Kʼoeˇ uˬ taꞈ, Pawˇluˆ aˬ dui˗ahˇ saˬ deuꞈ dawˆ kuiˇ˗euˬ gʼawˬ nyoeˇ loꞈ˗ehˇ, aˬ cawˬ naˇ haˬ muiˬ ni ngehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh lehˇ ehˇ˗eu meh. Pawˇluˆ teu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu teu naˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ ngehˬ pyawˆ, maˬ ngeuˇ naˇ taˬ ngehˬ lehˇ ehˇ mawꞈ˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ cawˬ, naˇ haˬ mawꞈ˗eu dawˬ deuˬ ngehˬ lehˇ ehˇ luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. (Yawˇbaˆ 12:11) Teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, yaw awˬ maˬ ngeuˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Gʼawˬ nyoeˇ jahˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˬ dui˗ahˇ kuiˇ˗eu gʼawˬ nyoeˇ aˬ cawˬ˗ahˇ jiˇ kuiˇ meh lehˇ noeˬ laˇ nya˗eu meh. Teu gaˇ duˇ ni yawˬ ha˗euˬ ngehˬ jeˬ ngehˬ kawˆ˗ahˇ aˬ cawˬ ya leˇ meh lehˇ yawˬ ha jawˇ paw neh teu loꞈ˗ehˇ noeˬ kʼawꞈ, aˬ cawˬ deuˬ teu loꞈ˗ehˇ maˬ noeˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Zahˇ sahˇ kʼoꞈ tiˬ deuˬ na˗ahˇ neh oe˗euˬ tsawˇ haˬ tiˬ deuˬ na, aˬ yawꞈ maꞈ kʼaˇ noeˬ˗eu jeˬ do do˗ehˇ ngehˬ doˆ laꞈ˗eu meh. Aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ deuˬ˗ahˇ jiˇ do do˗ehˇ ngehˬ nehˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ tiˬ deuˬ na toˆ˗ehˇ ngehˬ˗eu teu naˇ, aˬ cawˬ˗ahˇ yaw zeu maˬ baw˗eu jeˬ pyeuꞈ nga lehˇ noeˬ˗eu meh. Pawˇluˆ aˬ dui˗ahˇ, “Tsawˇ haˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ dawˬ yaw muiˬ aˬ joˆ˗ehˇ ya ngehˬ cawˬ kʼoꞈ nehˬ˗eu gaˇ kawˆ siˬ nya taˬ˗awˬ” lehˇ ehˇ˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ cawˬ naˇ haˬ mawꞈ˗eu dawˬ ngehˬ˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, yawˬ ha˗euˬ zahˇ sahˇ kʼoꞈ˗ahˇ dawˬ pehˬ taˬ˗awˇ maˬ ngehˬ ni, naˇ haˬ luꞈ˗eu gʼaˬ jawˇ paw noeˬ keuˆ nehˬ˗awˇ ngehˬ gaˇ ehˇ˗eu meh.
Yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ aˬ geu ngeh ya ngehˬ˗eu nga?
14. Yeˬsuˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ ngeh aˬ yawꞈ kʼaˇ siˬ nya˗eu jeˬ mehˬ nehˬ ngaˇ laˬ?
14 Yeˬsuˇ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ˗ahˇ aˬ myah luꞈ nahˬ yu ni ngehˬ nehˬ˗eu meh. (Maˬkuˆ 6:34) Ehˇ kʼawꞈ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ dzaw paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ gʼawˬ mya ni jaˆ˗a siˬ. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ˗euˬ dui dui baw˗eu jeˬ˗ahˇ siˬ nya˗eu miˇ neh, Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ kʼaˇ siˬ nya˗eu jeˬ mehˬ nehˬ˗eu maˬ leh jeh˗a. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ heu˗ahˇ maˬ gʼoˆ shaw nya laˇ˗aˬ siˬ lehˇ siˬ nya˗eu meh. (Yoˇhaˬ 16:12) Gaˇ kawˆ heu aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ mehˬ˗eu nga?
15. Jaˇliꞈ dzaw luꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ mehˬ nehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga? (Dawˬdaˬ 25:11) (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)
15 Yeˬsuˇ neh mˇ yaꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ haw ngeh, aˬ dui Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ siˬ nya kʼawꞈ, aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ mehˬ ngeh tiˬ poˆ tehꞈ˗ehˇ mehˬ jiˇ˗eu maˬ ya leh jeh˗a. Aˬ dui aˬ yawꞈ gʼaˬ yawꞈ ya puˬ luꞈ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ noeˬ keuˆ nehˬ˗eu heu neh Yeˬsuˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ nya meh. Uˬ soe ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ Kiˇsuiˬmaˆ hawˇ˗eu Iˇsaꞈ˗teuꞈ bawˬ˗iˬ lawˬ muˇ jahˇ jahˇ˗ehˇ jawˇ˗eu aˬ li kʼoeˇ gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˬ dui bawˬ˗iˬ teu deuˬ naˇ, lawˇ ciꞈ deuˬ˗euˬ bawˬ˗iˬ pyeuꞈ˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ maˬ ya leˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ siˬ nya˗eu ma. Yaw jeˬ ma jeˬ, nawˇ zaˬ yo aˬ li heu gʼaˬ˗ahˇ Kiˇsuiˬmaˆ bawˬ˗iˬ keuˆ laˇ˗eu tiˬ jaw nyiˬ jaw ca ngeh, Jaˇliꞈ mehˬ nehˬ iˇ˗euˬ lehˇ ehˇ˗awˬ. Teu ngeh nawˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ maˬ muiˬ˗eu bawˬ˗iˬ teu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ ehˇ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ dzawˇ nehˬ˗eu heu naˇ, nahˬ yu ni dawˬ ngehˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ ngaˇ laˬ? Dzaw zaˬ tiˬ deuˬ na Jaˇliꞈ˗ahˇ neh ya siˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ taˆ lehˇ mˇ caw˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ dzaw zaˬ tiˬ deuˬ na naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ mˇ jeˬ shaˇ kawˆ hawˇ˗eu noeˬ jeˬ noeˬ kawˆ laˆ poˆ laˆ paˇ mˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˇ yamˬ gʼawˬ naˆ ni ya zmˬ˗eu meh. Jaˇliꞈ dzaw zaˬ deuˬ bi huiˬ bi mahˇ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ naˇ, aˬ jeˬ jeˇ laˆ poˆ laˆ paˇ ya mˇ˗eu gaˇ kawˆ yamˬ law tsaˬ ngeh yamˬ˗ahˇ ehˇ nehˬ˗eu loˬ meh.—Dawˬdaˬ 25:11-ahˇ gui.
Yeˬsuˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗awˇ, aˬ geu ngeh yamˬ˗ahˇ aˇ myaˆ ni ngehˬ˗eu lehˇ noeˬ tsehˆ (Aˇ deuˆ 15-ahˇ haw)
16. Aˬ dui Jaˇliꞈ dzaw zaˬ deuˬ˗ahˇ “yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ laꞈ kʼoeˇ dehꞈ” nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya˗eu nga?
16 Aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ ya mehˬ nehˬ˗eu gaˇ heu taꞈ˗ehˇ aˬ dui˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ laˇ˗eu gaˇ nui jeˬ maˬ paˇ jaˆ meh. Aˬ dui Jaˇliꞈ dzaw zaˬ deuˬ˗ahˇ “yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ laꞈ kʼoeˇ dehꞈ” nya ni caw ba nehˬ nya˗eu jeˬ naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ mehˬ shi yaw muiˬ˗ehˇ dehꞈ mehˬ nehˬ˗eu heu pyeuꞈ meh. (3 Yoˇhaˬ 3, 4) Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ deuˬ˗ahˇ jah ziꞈ˗eu lehˇ dehꞈ jeˬ dehꞈ kawˆ neh ya bi mawˇ˗eu meh. Yaw tsaˬ yaw dawˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ ya dzawˇ nehˬ˗euˬ meh. Aˬ cawˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ gaˇ kawˆ mehˬ nehˬ ngeh, nahˬ yu ni ya gʼeh˗awˇ, yamˬ law tsaˬ ngeh yamˬ˗ahˇ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu laꞈ kʼoeˇ ya ehˇ nehˬ˗eu meh. Aˬ cawˬ ja ceuˬ laˇ ngeh jiˇ ciˬ huiˬ ciˬ mahˇ˗eu jeˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ya biꞈ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ naˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ˗euˬ Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ dui uˬ duˬ tahˬ luꞈ˗eu gaˇ kawˆ bi siˬ bi mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.
Dawˬ caˇ 160 “Guiˬ lahˬ dawˬ”!
a Aˇ baˇ˗euˬ gaˇ kawˆ: Dahˬ beh˗eu baˇ˗ahˇ mehˇ nmˇ gʼaˬ yaw sahˇ pehˬ˗euˬ Kiˇsuiˬmaˆ aˇ bawˬ˗ahˇ haw mawˇ. Kiˇsuiˬmaˆ bawˬ˗iˬ heu naˇ, zahˇ kʼawꞈ˗ahˇ neh oe˗euˬ gaˇ kawˆ dzawˇ nehˬ taˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ bi haw luꞈ. Nyiˬ baˇ aˬ yawꞈ baˇ, muiˬ˗eu aˬ daˬ pyeuꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ jahˇ nya˗eu nga lehˇ ehˇ˗eu gaˇ kawˆ bi haw luꞈ. Aˬ geu kawˆ muiˬ dzehˬ nga?