Shaˬ zahˬ kʼaˇ jaˆ ngeh Yeˬhawˇbaˬ gʼaˬ biꞈ
“Ngehˬ gʼeh dah teˬ nehˬ laꞈ˗eu Miˬyehˇ . . . shaˬ zahˬ dawˬ tawˆ luꞈ laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ ngehˬ gʼeh dah teˬ nehˬ laꞈ˗euˬ meh.”—2 Gawˇliˬtu 1:3, 4.
1, 2. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui shaˬ zahˬ puˬ ngeh gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ˗eu nga? Aˬ yawꞈ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui aˬ jeˬ ya mawˇ˗euˬ nga?
Mehˇ nmˇ zaˬ guˬ tiˬ gʼaˬ 1 Gawˇliˬtu 7:28-ahˇ “sheuˬ dahˬ dzaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ . . . ya tahˬ puˬ˗eu shaˬ zahˬ” lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ luꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ sheuˬ dahˬ dzaˬ˗euˬ myahˇ laˇ˗awˇ aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ˗ahˇ “Jaˇliꞈ heu deuˆ laꞈ kʼoeˇ ‘shaˬ zahˬ’ lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗awˇ ngaˇ sheuˬ dahˬ dzaˬ naˇ gaˇ kawˆ heu˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ paˬ nga?” lehˇ naˇ haˬ˗euˬ meh. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ dawˬ kʼoꞈ maˬ biꞈ mi na˗ehˇ Pawˇluˆ neh Yeˬhawˇbaˬ˗aˬ “aˬ dui ya tahˬ puˬ˗eu shaˬ zahˬ dawˬ tawˆ luꞈ laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ ngehˬ gʼeh dah teˬ nehˬ laꞈ˗euˬ meh” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh.—2 Gawˇliˬtu 1:3, 4.
2 Aˬ dui˗euˬ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gaˬ˗awˇ aˬ dui shaˬ zahˬ jaˆ ngeh gʼaˬ biꞈ meh lehˇ aˬ dui siˬ nya ma. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ dawˬ neh nawˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗awˇ sheuˬ gʼeh nehˬ˗euˬ gaˇ nawˇ noeˬ taˬ nya˗eu paˬ. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gaˇ hu˗euˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ˗ahˇ caw ba˗euˬ loꞈ˗ehˇ muiˬ dzehˬ˗eu jeˬ biꞈ mawꞈ meh lehˇ aˬ dui jah nya meh.—Yeˬlaˬmiˇ 29:11, 12-ahˇ gui.
3. Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ jeˬ jeˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ˗eu nga?
3 Aˬ myah myah gaˇ kawˆ hawˇ˗eu shaˬ zahˬ aˬ gaˇ neh doˆ laˇ˗eu nga lehˇ siˬ nya naˇ oˇ oꞈ˗eu yaw awˬ meh. Sheuˬ dahˬ dzaˬ˗awˇ nymˇ dahˬ dahˬ dzaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ shaˬ zahˬ aˬ jeˬ miˇ neh keuˆ le nya˗eu nga? Aˬ dui˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu Jaˇliꞈ saˇ ka hawˇ˗eu nymˇ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ yaw jeˬ ma jeˬ aˬ jeˬ jeˇ jaˆ˗eu nga? Aˬ dui dawˬ kʼoꞈ biꞈ jawˬ˗ehˇ lawˬ haw laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya oˇ oꞈ˗eu nga lehˇ haw kaˇ˗euˇ.
Sheuˬ dahˬ dzaˬ˗eu jeˬ˗euˬ shaˬ zahˬ
4, 5. Miˬ zaˬ yo zaˬ aˬ jeˬ noeˬ shaˬ kʼahˬ lahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ jaˆ nya˗eu nga?
4 Yeˬhawˇbaˬ dahˬ beh˗eu zaˬ miˬ zaˬ gʼaˬ˗ahˇ beh gʼaˬ naˇ kʼaˬ dzeˇ zaˬ gʼaˬ˗ahˇ a nehˬ˗awˇ kʼaˬ dzeˇ zaˬ˗euˬ miˬ zaˬ pyeuꞈ iˇ˗eu meh. “Kʼaˬ dzeˇ zaˬ˗aˬ yawˬ ha˗euˬ aˬ ma aˬ da˗ahˇ ya gʼawˬ˗iˇ˗awˇ yawˬ ha˗euˬ miˬ zaˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ nyiˬ gʼaˬ˗euˬ tiˬ shiˬ tiˬ shaˬ tehꞈ˗ehˇ ya pyeuꞈ laˇ˗eu meh.” (Aˇdahˬbeh˗eu 2:24) Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ maˬ byah kuꞈ˗eu yaw duˬ baw meh. (Loˇmaˆ 3:23) Teu miˇ neh kʼaˬ dzeˇ zaˬ hawˇ˗eu miˬ zaˬ lehˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ taꞈ naˇ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ meh lehˇ ya noeˬ taˬ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ maˬ yuˇ taꞈ˗euˬ kʼoeˇ miˬ zaˬ gʼaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ da aˬ ma˗euˬ dawˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ naˇ haˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ sheuˬ dahˬ dzaˬ gʼaˬ˗euˬ taꞈ naˇ kʼaˬ dzeˇ zaˬ miˬ zaˬ˗euˬ uˬ duˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 11:3) Dahˬ beh ngeh kʼaˬ dzeˇ zaˬ gʼaˬ miˬ zaˬ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu yaw shaˬ nya lehˇ noeˬ nya˗awˇ miˬ zaˬ gʼaˬ kʼawꞈ aˬ da aˬ ma dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗eu jeˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ ya naˇ haˬ˗eu miˇ neh yaw shaˬ nya lehˇ noeˬ nya˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ tiˬ paw tiˇ paw˗euˬ yuiꞈ nyiˇ deuˬ˗ahˇ maˬ laˆ tsaˬ nya˗eu heu kʼawꞈ yaw shaˬ tiˬ jeˬ pyeuꞈ meh.
5 Zaˬ jawˇ le shaw˗iˬ meh lehˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ ya siˬ ngeh aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh nga lehˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu loꞈ˗ehˇ noeˬ shaˬ˗eu jeˬ jiˇ caw˗eu meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ zaˬ pi luꞈ ngeh lehˬ laˇ ca laˇ nya˗eu maˬ siˬ lehˇ maˬ ehˇ zaˬ jawˇ saˇ doˆ˗eu maˬ siˬ lehˇ maˬ ehˇ kʼahˬ lahˇ˗eu meh. Zaˬ dehꞈ le naˇ pyuˇ kʼawꞈ ya zmˬ myaˬ dzehˬ laˇ˗awˇ gʼawˬ mya jeˬ ya laˆ paˇ˗eu meh. Aˬ ma gʼaˬ kʼawꞈ zaˬ˗ahˇ aˇ yamˬ ya biꞈ nehˬ˗eu miˇ neh nyiˬ dzeˇ zaˬ luꞈ kʼoeˇ ngeh loꞈ˗ehˇ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ aˇ yamˬ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ paˇ biꞈ nya meh. Aˬ da gʼaˬ zaˬ hawˇ˗eu miˬ zaˬ loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya haw nehˬ˗eu miˇ neh kʼawꞈ gaˇ myaˬ dzehˬ laˇ˗eu meh.
6-8. Miˬ zaˬ yo zaˬ zaˬ maˬ jawˇ le ngeh aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?
6 Miˬ zaˬ yo zaˬ noeˬ shaˬ kʼahˬ lahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu tiˬ jeˬ paˇ jaˆ siˬ. Aˬ yawꞈ maꞈ zaˬ geuꞈ mawꞈ dui dui kʼawꞈ maˬ jahˇ nya˗a. Miˬ zaˬ gʼaˬ zaˬ maˬ pi leˇ nya ngeh aˬ yawꞈ nui ma cawˆ dui dui nya˗eu meh. (Dawˬdaˬ 13:12) Jaˇliꞈ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ smˇ miˇ iˇ˗awˇ zaˬ jawˇ˗eu heu naˇ aˇ yehˇ huiˬ dui dui˗eu meh. Teu miˇ neh Yaˬkoˆ˗euˬ miˬ zaˬ Laˬkeˬlaˇ aˬ yawꞈ˗euˬ aˇ yuiꞈ loꞈ˗ehˇ zaˬ maˬ baw nya ngeh nui ma cawˆ dui dui˗eu meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 30:1, 2) Nymˇ iˬ nah tiˬ kʼahˬ na˗ahˇ zaˬ gʼawˬ mya gʼaˬ jawˇ˗eu heu naˇ aˇ yehˇ huiˬ dui dui meh lehˇ jah˗eu meh. Tsawˇ haˬ deuˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu miˇshaˬnaˬliˬ deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh zaˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ jawˇ le lehˇ naˇ haˬ˗eu meh. Miˇshaˬnaˬliˬ deuˬ aˬ jeˬ miˇ neh zaˬ maˬ jawˇ˗eu gaˇ kawˆ yaw muiˬ˗ehˇ ja nehˬ kʼawꞈ “Nawˬ nyaꞈ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ ma de” lehˇ aˬ yawꞈ maꞈ ehˇ˗eu meh.
7 Yaw jeˬ ma jeˬ Eˬgaˬlamˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ zaˬ geuꞈ mawꞈ dui dui˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ nymˇ aˬ yawꞈ zaˬ maˬ jawˇ le nya˗eu lehˇ ya siˬ nya ngeh nui ma cawˆ dui dui˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ zaˬ ciˬ cu˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ tiˬ poˆ na aˬ yawꞈ nui ma cawˆ luꞈ˗a siˬ. “Ciˬ cuˬ˗euˬ zaˬ heu naˇ maˇ diˇ yawˬ ha neh baw˗euˬ zaˬ˗ahˇ maˬ duˇ˗a lehˇ ngaˇ siˬ nya ma” lehˇ miˬ zaˬ gʼaˬ ehˇ˗eu meh.
8 Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ miˬ zaˬ “zaˬ ciˬ zaˬ cu mˇ˗eu baˬ da neh ka kʼoꞈ˗eu jeˬ za nya tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (1 Tiˆmoˇseˬ 2:15) Ehˇ kʼawꞈ zaˬ jawˇ miˇ neh tehꞈ˗ehˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ za˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Toˆ˗ehˇ naˇ dawˬ heu dawˬ aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu nga? Aˬ ma gʼaˬ zaˬ hawˇ˗eu iˇ kahˇ˗ahˇ bo saˆ˗eu aˇ yamˬ gʼawˬ mya ni jiˇ leˇ˗eu miˇ neh aˬ cawˬ˗ahˇ ja bu ja doeˇ˗awˇ aˬ cawˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ laˆ bahˬ iˇ˗eu jeˬ˗ahˇ neh dzeuˇ iˇ ni caw ba nehˬ gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. (1 Tiˆmoˇseˬ 5:13) Aˬ jeˬ lehˇ gʼeh kʼawꞈ nymˇ dahˬ dahˬ dzaˬ ngeh shaˬ zahˬ jaˆ˗a siˬ.
9. Miˬ zaˬ yo zaˬ aˬ jeˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ paˇ ya tahˬ puˬ˗eu nga?
9 Miˬ zaˬ yo zaˬ tiˬ gu na˗euˬ shaˬ zahˬ nyaˆ taꞈ tiˬ jeˬ naˇ yawˬ ha˗euˬ aˇ gu shiˇ gʼawˬ˗euˬ heu meh. Gaˇ kawˆ heu ngaˬ˗ahˇ maˬ keuˆ le˗a lehˇ noeˬ kʼawꞈ gʼawˬ mya gʼaˬ shaˬ zahˬ heu hmˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ luꞈ˗eu meh. Ka li zaˬ deuˬ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu saˇ jaˇ dawˬ˗ahˇ jah˗eu miˇ neh saˇ jaˇ dawˬ heu aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. (Yoˇhaˬ 5:28, 29) Aˬ dui˗euˬ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ shaˬ zahˬ aˇ yamˬ laꞈ kʼoeˇ gʼaˬ biꞈ ma lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ gʼawˬ mya ni jaˆ meh. Nymˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ tiˬ gʼaˬ na gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ za˗awˇ gʼaˬ teu aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nga lehˇ haw iˇ ma.
Aˬ dui˗euˬ nymˇ dahˬ shiˇ naˇ gʼaˬ aˬ gaˇ neh za nya˗eu nga? (Aˇ deuˆ 9 12-ahˇ haw)
Shaˬ zahˬ mˇ ngeh gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ
10. Haˬnahˬ aˬ jeˬ miˇ neh nui ma saˇ laˇ˗euˬ nga? (Dahˬ beh˗eu baˇ˗ahˇ haw.)
10 Eˇlaˬkaˬnaˬ gaˬ˗euˬ miˬ zaˬ Haˬnahˬ˗ahˇ aˬ jeˬ keuˆ le˗euˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˬ yawꞈ zaˬ geuꞈ mawꞈ kʼawꞈ maˬ jawˇ le nya˗a. Ehˇ kʼawꞈ Peˬniˇnaˬ ma nyiˇ gʼaˬ naˇ zaˬ gʼawˬ mya gʼaˬ jawˇ˗eu meh. (1 Saˬmeuˬlaˆ 1:4-7-ahˇ gui.) Gaˇ kawˆ heu doeˇ dzehˬ laˇ ni Peˬniˇnaˬ Haˬnahˬ˗ahˇ “aˬ yawꞈ kʼoꞈ yawꞈ” ja bu jaˇ doeˇ˗eu meh. Teu miˇ neh Haˬnahˬ nui maˬ cawˆ dui dui˗eu meh. Aˬ yawꞈ nui ma saˇ laˇ ni aˬ jeˬ jahˇ˗euˬ nga? Aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ duˬ˗ahˇ iˇ˗awˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ caw ba nehˬ laꞈ meh lehˇ jah˗eu laꞈ kʼoeˇ zaˬ bi jawˇ le nehˬ laꞈ lehˇ guiˬ lahˬ gʼawˬ myahˇ ni shaˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ guiˬ lahˬ shaˇ gʼaˬ naˇ nui ma saˇ laˇ˗awˇ “maˬ paˇ noeˬ shaˬ ni jawˇ˗euˬ meh.” (1 Saˬmeuˬlaˆ 1:12, 17, 18) Haˬnahˬ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ zaˬ maˬ biꞈ naˇ kʼawꞈ yawˬ paw yawˬ neh gʼaˬ biꞈ nehˬ laꞈ meh lehˇ jah˗eu meh.
11. Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu aˬ dui˗ahˇ gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ˗eu nga?
11 Aˬ dui maˬ byah kuꞈ˗eu uˬ taꞈ Saˬdaˬ˗euˬ miˇ tsaˬ˗ahˇ jawˇ˗eu miˇ neh ya shaˬ ya zahˬ daˆ leꞈ meh. (1 Yoˇhaˬ 5:19) Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui˗ahˇ caw ba˗eu jeˬ jaˆ meh. Aˬ dui˗ahˇ “ngehˬ gʼeh dah teˬ nehˬ laꞈ˗eu Miˬyehˇ” Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ nya meh. Heu naˇ Haˬnahˬ neh jahˇ˗euˬ jeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ nui ma laꞈ kʼoeˇ maˇ diˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu jeˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ehˇ nehˬ˗awˇ caw ba nehˬ laꞈ lehˇ tahˬ shaˇ˗euˬ meh. Teu gaˇ duˇ ni aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ shaˬ zahˬ dzawˇ nehˬ˗eu tehꞈ˗ehˇ maˬ gʼaˬ ni aˬ yawꞈ˗ahˇ tahˬ shaˇ˗awˇ aˬ dui nui ma laꞈ kʼoeˇ maˇ diˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu jeˬ ya ehˇ nehˬ meh.—Piˇliˇpiˆ 4:6, 7.
12. Aˬnaˬ shaˬ zahˬ jaˆ kʼawꞈ aˬ jeˬ baˬ da neh laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu nga?
12 Aˬ dui zaˬ maˬ jawˇ˗eu miˇ neh maˬ ngeuˇ naˇ yawˬ ha gaˬ˗eu gʼaˬ shiˇ˗euˬ miˇ neh nui ma cawˆ dui dui nya meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui˗ahˇ gʼaˬ za laˇ˗eu jeˬ jaˆ˗a siˬ. Yeˬsuˇ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ jawˇ˗eu Aˬnaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˇ yawꞈ oeˇ mˇ baˇ˗euˬ 7 kʼoꞈ naˇ aˬ yawꞈ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ bi shiˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ zaˬ maˬ jawˇ gaˇ duˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ˗ahˇ caw ba˗eu aˬ jeˬ nga? “Aˬ yawꞈ uˬ duˬ tahˬ nymˇ nymˇ ma˗ahˇ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ gʼawˬ˗iˇ”˗aˬ. Aˬnaˬ 84 kʼoꞈ kawˆ laˇ˗euˬ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗awˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu gʼaˇ duˬ uˬ duˬ tahˬ nymˇ˗ahˇ iˇ luꞈ˗a siˬ. (Luˇkaꞈ 2:37 MS) Heu naˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ shaˬ zahˬ jaˆ kʼawꞈ gʼaˬ bi ahˇ˗awˇ laꞈ kʼaˬ bi cehˇ˗eu meh.
13. Yuiꞈ nyiˇ deuˬ aˬ dui nui ma˗ahˇ laˆ cawˆ naˇ maˇ diˇ cawˬ aˬ dui˗ahˇ gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ˗eu nga?
13 Aˬ dui aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu maˇ diˇ cawˬ deuˬ˗ahˇ neh jiˇ gʼaˬ paˇ za nya˗a siˬ. (Dawˬdaˬ 18:24) Pawˇlaˬ˗euˬ aˬ ma Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ maˬ mˇ ni naˬ ngeh Pawˇlaˬ 5 kʼoꞈ kawˆ laˇ˗euˬ tehꞈ˗a siˬ. Pawˇlaˬ nui ma cawˆ dui dui˗awˇ yaw myaˬ jeˬ shaˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ huˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu mehˇ nmˇ Ehˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗awˇ gaˬ˗eu laꞈ kʼoeˇ ngehˬ gʼeh nehˬ˗euˬ meh. “Mehˇ nmˇ Ehˬ nga pehˬ˗euˬ yuiꞈ nyiˇ maˇ diˇ maˬ ngeuˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ nui gaˬ ngaˬ˗ahˇ caw ba˗eu jeˬ pyeuꞈ˗awˇ ngaˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ daˆ leꞈ nya ni caw ba nehˬ˗euˬ meh” lehˇ Pawˇlaˬ ehˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ gʼawˬ myahˇ maˬ gʼeh˗ehˇ Pawˇlaˬ˗euˬ aˬ ma aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ gʼoꞈ kʼoꞈ laˇ˗euˬ miˇ neh Pawˇlaˬ laꞈ kʼaˬ cehˇ dui dui˗eu meh. Ehˬ jiˇ ni Pawˇlaˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ daˆ leꞈ nya ni caw ba˗euˬ miˇ neh laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu meh.
14. Aˬ cawˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ ngeh aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu nga?
14 Aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ nehˬ gaˇ kaꞈ gʼa ngeh yawˬ ha˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ ngehˇ nya˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ dahˬ dzaˬ iˇ˗euˬ hawˇ˗eu maˬ dahˬ dzaˬ iˇ˗euˬ mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ iˇ˗eu heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ gaˇ mˇ luꞈ˗awˇ aˬ yawꞈ nui ma tsaˬ˗eu jeˬ mˇ luꞈ ma lehˇ siˬ nya˗eu miˇ neh laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu meh. Maˇ diˇ naˇ aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ tsaꞈ gaˬ˗eu jeˬ heu neh aˬ cawˬ˗ahˇ kʼahˬ lahˇ˗eu jeˬ mˇ mawˇ nya˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ muiˬ˗eu jeˬ mˇ nehˬ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ˗eu meh. (Piˇliˇpiˆ 2:4) Heu˗aˬ kuiˇ laꞈ Pawˇluˆ neh mˇ yaꞈ˗euˬ jeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ aˬ cawˬ˗ahˇ “aˬ ma tiˬ gʼaˬ zaˬ nahˬ˗ahˇ bo saˆ˗eu loꞈ˗ehˇ nahˬ yu ni mˇ˗euˬ” meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ aˬ cawˬ˗ahˇ “aˬ da tiˬ gʼaˬ yawˬ ha˗euˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ hehˇ tehˇ˗eu loꞈ˗ehˇ” gʼaˬ biꞈ˗awˇ caw ba nehˬ˗euˬ meh.—1 Teˇsaˬloˇni 2:7, 11, 12-ahˇ gui.
Nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ
15. Zaˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ mehˬ˗eu aˬ suˇ gʼaˬ˗ahˇ doˇ˗eu nga?
15 Aˬ dui aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu nymˇ jiˇ deuˬ˗ahˇ gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ nya˗eu nga? Tiˬ poˆ na tsawˇ shuiꞈ deuˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ zaˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ bi mehˬ˗eu maˬ ngeuˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu zaˬ guˬ deuˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ mehˬ nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ laˇ nya˗eu meh. Zaˬ˗ahˇ mehˬ˗awˇ dzaw nehˬ˗eu heu naˇ aˬ da aˬ ma deuˬ˗ahˇ doˇ meh lehˇ Yeˬhawˇbaˬ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Dawˬdaˬ 23:22; Eˇpeˇsu 6:1-4) Tiˬ poˆ na aˬ cawˬ caw ba nehˬ kʼawꞈ yawˬ ha zaˬ˗ahˇ yawˬ ha mehˬ˗eu heu naˇ aˇ yehˇ huiˬ dui dui˗eu meh. Aˬ da aˬ ma deuˬ zaˬ nehˬ˗ehˇ maˬ tsehˆ leˇ ni ya ngehˬ˗eu meh.
16. Aˬ dui zaˬ deuˬ˗ahˇ caw ba ngeh aˬ jeˬ ya noeˬ taˬ˗eu nga?
16 Aˬ daˬ aˬ ma tiˬ gʼaˬ na aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ mehˬ nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ laˇ ngeh aˬ dui aˬ da aˬ ma deuˬ loꞈ˗ehˇ aˬ kawˬ˗aˬ maˬ jaˆ˗a lehˇ ya noeˬ taˬ˗eu meh. Tiˬ poˆ na aˬ dui mehˬ˗eu zaˬ deuˬ˗euˬ aˬ da aˬ ma yawˬ tsaˬ yaw dawˇ laꞈ kʼoeˇ maˬ jawˇ˗eu paˬ. Aˬ cawˬ zaˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ mehˬ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ aˬ da aˬ ma mawˇ gaˇ mehˬ˗eu maˬ ehˇ noeˬ dahˇ doe˗eu Saˇ kiˇ tiˬ gʼaˬ na nehˬ˗ehˇ mehˬ iˇ˗eu maˬ ehˇ aˬ cawˬ mawˇ nya gaˇ mehˬ˗eu maˬ ehˇ heu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu heu naˇ nui gahˇ ahˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗awˇ aˬ cawˬ maˬ bi noeˬ bahˬ˗eu gʼaˇ duˬ meh. Tiˬ nah aˬ da aˬ maˬ deuˬ yawˬ ha zaˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ mehˬ nya laˇ˗eu paˬ.
17. Zaˬ deuˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ nya˗eu nga?
17 Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu zaˬ deuˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ nya˗awˇ caw ba nehˬ nya˗eu meh. Aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nya˗eu nga? Aˬ da aˬ ma˗ahˇ yaw zeu baw˗awˇ loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ngehˬ gʼeh nehˬ˗eu heu meh. Kʼoeˇ naˇ zaˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ ngeh nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˬ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Iˇ cuꞈ maˬ dahˬ le mi na˗ehˇ Laˬmehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗euˬ meh. Laˬmehˇ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ li Noˇaˬ˗ahˇ “Sahˬpaˬ Miˬyehˇ neh yaˬ kʼehˇ yaˬ taˬ˗euˬ miˇ tsaˬ heu kʼoeˇ taˆ shaˬ˗eu zahˬ˗eu laꞈ kʼoeˇ aˬ dui ya mˇ dzaˬ ya kʼawꞈ dawˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ li heu li bi buˬ˗iˇ laꞈ luꞈ˗uˇ” lehˇ ehˇ˗eu meh. Iˇ cuꞈ dahˬ pymˬ gʼaˬ˗awˇ neh Yeˬhawˇbaˬ miˇ tsaˬ˗ahˇ yaˬ kʼehˇ yaˬ˗euˬ jeˬ yuˇ dzeh ngeh maˬ keuˆ laˇ miˇ ehˇ taˬ dawˬ heu maˇ diˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 5:29; 8:21) Teu gaˇ duˇ ni nymˇ iˬ nah Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ bo saˆ˗eu zaˬ deuˬ kʼawꞈ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˬ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗awˇ nymˇ maˬ ehˇ aˬ kaˇ maˬ ehˇ shaˬ zahˬ keuˆ le ngeh oˇ oꞈ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh.
18. Aˬ dui shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ kʼawꞈ oˇ daˬ coeˇ ni aˬ jeˬ caw ba nehˬ˗eu nga?
18 Nymˇ iˬ nah Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ guiˬ lahˬ shaˇ gaˇ neh maˬ ehˇ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ gaˇ neh maˬ ehˇ mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ gaˇ neh maˬ ehˇ gʼaˬ za˗eu meh. (Ja ceuˬ 145:18 19-ahˇ gui.) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ myah luꞈ gʼaˬ biꞈ˗awˇ aˬ dui shaˬ zahˬ˗ahˇ oˇ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ˗eu yaw duˬ baw meh lehˇ aˬ dui siˬ nya˗eu ma.