Laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu teˇ saˇ bi doˆ le

1. Dawˬ caˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ jahˇ ni caw ba nehˬ˗eu nga?

Tsawˇ myahˇ doˆ˗eu dawˬ caˇ boꞈ zaˬ tiˬ gʼaˬ ehˇ˗eu “Dawˬ kawˬ nawˬ˗ahˇ bi shaˇ noeˬ˗awˇ deuˇ˗mˬ nawˬ˗euˬ nui ma˗ahˇ zaw laˇ meh. Ehˇ kʼawꞈ dawˬ caˇ heu naˇ nawˬ˗euˬ nui ma˗ahˇ zaw leˇ˗eu uˬ taꞈ bi shaˇ noeˬ˗eu meh.” Aˬ dui˗euˬ dawˬ caˇ heu mˬ taˆ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ja ceuˬ˗awˇ nui gaˬ mˇ mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu uˬ taꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ dawˬ peh jiˇ bi jiˆ leˇ˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ dui tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ caˇ ngeh maˬ ehˇ mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ caˇ ngeh maˬ ehˇ dawˬ caˇ caˇ˗eu heu naˇ maˇ diˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu jeˬ laꞈ kʼoeˇ aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu lehˇ gʼoˆ shaw laˇ˗eu meh.

2, 3. (a) Tiˬ gʼaˬ na aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ dawˬ caˇ caˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ˗eu nga? (b) Aˬ dui heu kawˆ˗ahˇ aˬ jeˬ naˇ haˬ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ ja sawˇ˗eu nga?

² Bawˬdzaˬnymˇ˗ahˇ teˇ saˇ ya caˇ doˆ laꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ nawˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya? Nawˬ˗ahˇ shaꞈ dawˇ miˇ˗a laˬ? Zahˇ sahˇ kʼoꞈ tiˬ deuˬ na aˬ li deuˬ aˬ cawˬ˗euˬ mehˬ shi dawˬ caˇ maˬ caˇ shaꞈ˗eu lehˇ jaˆ˗eu meh. Nui noeˬ teu naˇ aˇ muˇ˗ahˇ deuˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ dawˬ caˇ maˬ caˇ saˇ˗eu maˬ ngeuˇ naˇ dawˬ caˇ caˇ ngeh gaˇ nui jeˬ˗ahˇ kaꞈ gʼa˗eu heu naˇ ngehˬ˗ehˇ dzehˬ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ deuˬ leˇ nya˗eu meh.—Ja ceuˬ 30:12.

³ Dawˬ caˇ caˇ˗eu heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu tiˬ jeˬ pyeuꞈ meh. Teu miˇ neh aˬ dui dawˬ caˇ caˇ ngeh iˇ iˇ laˇ laˇ maˬ cah mawꞈ˗eu uˬ taꞈ bawˬ dzaˬ ngeh yawˬ kawˆ na luꞈ˗ahˇ maˬ bi dzeuˇ iˇ mawꞈ˗eu yaw duˬ baw meh. Teu miˇ neh aˬ dui yawˬ ha˗ahˇ heu loꞈ˗ehˇ ya naˇ haˬ meh. ‘Bawˬ dzaˬ ngeh dawˬ caˇ caˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ngaˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya? Ngaˇ aˬ cawˬ˗euˬ mehˬ shi dawˬ caˇ maˬ caˇ saˇ naˇ aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga? Ngaˇ nui ma laꞈ kʼoeˇ neh dawˬ caˇ aˬ joˆ˗ehˇ caˇ nya˗eu nga?’

Dawˬ caˇ caˇ˗eu jeˬ maˇ diˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˇ yeˇ huiˬ

4, 5. Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ dawˬ caˇ caˇ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ jeˬ lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ nga?

⁴ Gaˇ hu ba neh Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu deuˬ dawˬ caˇ zmˬ˗awˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ ja ceuˬ˗eu meh. Zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu tiˬ jeˬ naˇ Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ ngeh dawˬ caˇ caˇ˗eu jeˬ aˬ yawꞈ maꞈ uˬ duˬ tahˬ˗eu jeˬ laꞈ kʼoeˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu tiˬ jeˬ pyeuꞈ˗eu heu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ Daˬbiˇ uˬ duˬ tahˬ nymˇ tsoˆ˗eu lehˇ lehˬ hmˬ ngeh Leˬbiˇ tsawˇ jeuˬ 4000 gʼaˬ tseˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ dawˬ caˇ neh bi ja ceuˬ˗euˬ uˬ taꞈ “caˇ dawˬ caˇ˗eu paw dzaw nya taˬ˗euˬ deuˬ” 288 gʼaˬ jawˇ˗eu meh.—1 Laˬsaˬbaˬ 23:5; 25:7.

⁵ Deuˇ˗mˬ hawˇ˗eu dawˬ caˇ heu uˬ duˬ tahˬ nymˇ a nehˬ ngeh jiˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu tiˬ jeˬ pyeuꞈ meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ “Daˇ heh teˇ saˇ hawˇ˗eu caˇ dawˬ caˇ˗eu deuˬ˗euˬ teˇ saˇ tiˬ teˇ tehꞈ˗ehˇ gawꞈ leˇ˗awˇ Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗ahˇ ja ceuˬ˗euˬ meh. Daˇ heh teˇ saˇ cehˇ lehˇ ciˆ˗eu teˇ saˇ hawˇ˗eu teˇ saˇ gʼawˬ mya jeˬ laˆ mahˇ˗eu nehˬ˗ehˇ aˬ yawꞈ maꞈ yaw kʼaˆ˗ehˇ guˇ kʼaˆ laˇ˗awˇ Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗ahˇ heu loꞈ˗ehˇ caˇ˗awˇ ja ceuˬ˗euˬ meh. . . . Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗euˬ yaw shehꞈ kʼahˬ sehˇ uˬ duˬ tahˬ nymˇ nymˇ ma laꞈ kʼoeˇ byah luꞈ˗eu meh” lehˇ ehˇ˗eu meh. Teu yamˬ˗ahˇ Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ nui jah paw gʼaˬ kʼaˆ gaˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ.—2 Laˬsaˬbaˬ 5:13, 14; 7:6.

6. Neˬhaˬmiˇ aˬ yuiꞈ geuꞈ ngeh deuˇ˗mˬ hawˇ˗eu dawˬ caˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ nga?

⁶ Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ tsoˆ muiˬ gaˇ haw piˇ˗eu Neˬhaˬmiˇ kʼawꞈ deuˇ˗mˬ diˬ˗awˇ dawˬ caˇ bi caˇ˗eu gʼaˇ duˬ Leˬbiˇ tsawˇ jeuˬ lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ meh. Heu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu heu naˇ meuˬ lahˇ a nehˬ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ dzehˬ laˇ˗euˬ meh. Neˬhaˬmiˇ “caˇ˗awˇ ja ceuˬ˗eu tsawˇ haˬ aˇ maꞈ aˇ muˇ muˇ ma nyiˬ muˇ” tseˇ˗euˬ meh. Heu nyiˬ muˇ naˇ tiˬ paw tiˬ muˇ cah˗awˇ uˬ duˬ tahˬ nymˇ dawˬ peh jaˆ˗eu meuˬ meuˬ lahˇ˗ahˇ mawˇ dzoeˇ le˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ neh caˇ˗euˬ teˇ saˇ zawˇ˗ehˇ kʼaˆ˗eu miˇ neh gaˇ mahˇ kaˬ gaˇ jawˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ kʼawꞈ gaˬ nya˗eu meh. (Neˬhaˬmiˇ 12:27, 28, 31, MS 38, 40, 43) Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu deuˬ neh nui ma shaˬ dehꞈ dehꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ caˇ˗awˇ ja ceuˬ˗eu dawˬ caˇ˗ahˇ ya gaˬ ngeh ya leˇ˗eu yaw duˬ baw meh lehˇ aˬ dui siˬ nya˗eu ma.

7. Dawˬ caˇ heu Ka li zaˬ uˬ duˬ tahˬ ngeh aˇ yeˇ huiˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ Yeˬsuˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ˗euˬ nga?

⁷ Yeˬsuˇ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ jiˇ deuˇ˗mˬ heu maˇ diˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu jeˬ laꞈ kʼoeˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu tiˬ jeˬ pyeuꞈ luꞈ˗a siˬ. Tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˇ yeˇ huiˬ dui dui˗eu uˬ ciꞈ tiˬ miˇ˗ahˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ ciꞈ hawˬ byawˇ dzaˬ gʼaˬ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ yawˬ gʼaˬ na luꞈ dawˬ caˇ caˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ja ceuˬ˗euˬ meh.—Maꞈtehˬ 26:30-ahˇ gui.

8. Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ Miˬyehˇ˗ahˇ dawˬ caˇ neh ja ceuˬ jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mehˬ yaꞈ˗euˬ nga?

⁸ Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ deuˬ Miˬyehˇ˗ahˇ dawˬ caˇ neh ja ceuˬ jeˬ aˬ dui˗ahˇ mˇ mehˬ nehˬ yaꞈ˗euˬ meh. Uˬ duˬ tahˬ nymˇ˗ahˇ iˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ˗ahˇ maˬ duˇ ni Ka li zaˬ deuˬ yawˬ ha˗euˬ iˇ kahˇ˗ahˇ jawˇ˗awˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu meh. Kuiˇ laꞈ Pawˇluˆ Ka li zaˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ ehˇ˗eu “Zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ dawˬ tawˆ luꞈ zmˬ˗awˇ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ mehˬ˗awˬ tsoˆ˗awˬ. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu ja ceuˬ˗eu caˇ dawˬ deuˬ Yeˬsuˇ gaˇ kawˆ caˇ˗eu caˇ dawˬ deuˬ hawˇ˗eu guiˬ lahˬ saꞈ laˇ paw taꞈ leˇ˗eu caˇ dawˬ deuˬ caˇ caˇ˗ehˇ nui ma laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ˗euˬ guiˬ lahˬ˗ahˇ ja ceuˬ˗awˬ.” (Gawˇlawˇsehˇ 3:16) Aˬ dui˗euˬ dawˬ caˇ “nui ma laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ˗euˬ guiˬ lahˬ˗ahˇ ja ceuˬ”˗eu jeˬ ya bi pyeuꞈ meh. Dawˬ caˇ heu naˇ “saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ noeˬ dahˇ doe˗eu zaˬ kʼaˆ” neh aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ lehˇ hmˬ nehˬ˗eu “aˇ yamˬ tsaˬ tsaˬ ni bi dzaˬ bi dawˇ”˗eu dzaˇ tiˬ jeˬ pyeuꞈ meh.—Maꞈtehˬ 24:45.

Dawˬ caˇ kʼaˬ duˬ ni aˬ joˆ˗ehˇ caˇ nya˗eu nga?

9. (a) Tiˬ gʼaˬ na bawˬ dzaˬ gaˇ maˬ ehˇ tiˬ nah mehˬ bawˬ˗ahˇ maˬ ehˇ dawˬ caˇ aˬ jeˬ miˇ neh laꞈ kʼaˬ tiˬ cehˇ maˬ caˇ shaꞈ˗eu nga? (b) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ caˇ˗awˇ aˬ joˆ˗ehˇ ja ceuˬ nya˗eu nga aˬ suˇ gʼaˬ ya sheuˬ gʼeh˗eu nga? (Dahˬ beh˗eu baˇ˗ahˇ haw.)

⁹ Nawˬ˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh dawˬ caˇ maˬ caˇ shaꞈ nya? Tiˬ poˆ na nawˬ˗euˬ nymˇ jiˇ maˬ ngeuˇ naˇ nawˬ˗euˬ zahˇ sahˇ kʼoꞈ˗ahˇ dawˬ caˇ teu naˆ naˆ˗ehˇ maˬ caˇ˗eu miˇ neh kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Kʼoeˇ naˇ nawˇ tiˬbiˬ laꞈ kʼoeˇ dawˬ caˇ caˇ nya˗eu deuˬ˗euˬ teˇ saˇ hawˇ˗eu nawˬ˗euˬ teˇ saˇ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ˗eu miˇ neh maˬ caˇ shaꞈ ni kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ caˇ˗awˇ ya ja ceuˬ meh. Teu miˇ neh nawˬ˗euˬ dawˬ caˇ paˇ dmˬ baꞈ goˇ gʼaˬ naˇ uˬ duˬ baꞈ leuˇ˗awˇ nui ma shaˬ dehꞈ dehꞈ dehꞈ˗ehˇ caˇ˗awˬ. (Eˇzaˬlaˬ 3:11; Ja ceuˬ 68:4-ahˇ gui.) Nymˇ iˬ nah Bawˬdzaˬnymˇ gʼawˬ mya gaˇ˗ahˇ aˬ dui dawˬ caˇ caˇ ngeh caw ba nehˬ˗eu gʼaˇ duˬ sahˬ boꞈ aˇ mawˇ bi mawˇ laˇ˗eu tiˬbiˬ jaˆ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ nymˇ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗euˬ Dzaw nymˇ˗ahˇ dawˬ caˇ caˇ˗eu jeˬ bi ahˇ laˇ˗euˬ heu naˇ nui ma ahˇ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ haw ngeh aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ dawˬ caˇ caˇ ngeh sheuˬ gʼeh˗eu aˇ naˆ ni aˇ yeˇ huiˬ nga lehˇ bi siˬ laꞈ˗eu meh.

10. Aˬ dui teˇ saˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ caˇ doˆ leꞈ shaꞈ naˇ aˬ jeˬ˗ahˇ ya noeˬ taˬ˗eu nga?

¹⁰ Yaw myaˬ gʼaˬ teˇ saˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ caˇ doˆ leꞈ peuˬ˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ teˇ saˇ aˇ dzehˬ˗ehˇ kʼaˆ dzeuˇ˗eu maˬ ngeuˇ naˇ teˇ saˇ maˬ muiˬ nya lehˇ noeˬ˗eu miˇ neh meh. Ehˇ kʼawꞈ gaˇ kawˆ heu˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. “Aˬ dui dawˬ tawˆ luꞈ tiˬ kʼehˬ maˬ taˬ” ngehˬ lehˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui maˬ paˇ ngehˬ ma lehˇ maˬ naˬ leˇ˗a. (Yaˬkoˆ 3:2) Teu miˇ neh teˇ saˇ maˬ muiˬ nya lehˇ noeˬ˗eu jeˬ heu neh aˬ jeˬ miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ caˇ˗awˇ ja ceuˬ jeˬ˗ahˇ bi laˆ naˬ le?

11, 12. Dawˬ caˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi caˇ muiˬ laˇ nya nga?

¹¹ Aˬ dui dawˬ caˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya caˇ˗eu lehˇ maˬ siˬ nya˗eu miˇ neh maˬ caˇ peuˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Teu miˇ neh heu naˇ aˬ dui dawˬ caˇ caˇ nya dzehˬ laˇ ni caw ba nya˗eu tiˬ jeˬ na pyeuꞈ meh.a—Ehˇ lahˬ˗ahˇ haw.

¹² Nawˇ saꞈ gʼawˇ jeˬ gʼawˇ kawˆ yaw muiˬ˗ehˇ dzaw˗eu heu naˇ gʼaˬ ahˇ laˇ˗awˇ teˇ saˇ yaw kʼaˆ kʼaˆ˗ehˇ caˇ nya laˇ˗eu meh. Miˬ dzaˬ naˇ miˬ dzaˬ bawˬ law˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu loꞈ˗ehˇ nawˇ saꞈ gʼawˇ˗eu jeˬ kʼawꞈ dawˬ ngehˬ ngehˬ ngeh maˬ ehˇ dawˬ caˇ caˇ ngeh maˬ ehˇ nawˬ˗euˬ teˇ saˇ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. Nawˇ dawˬ caˇ caˇ ngeh dawˬ ngehˬ˗eu teˇ saˇ loꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ naˇ teu taꞈ˗ehˇ ui cuiˆ ya bi kʼaˆ dzehˬ˗eu meh. (Heu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ mehˬ nehˬ taˬ˗euˬ gaˇ kawˆ Miˬyehˇ gaˇ mˇ˗eu dzaw nymˇ paˇ dmˬ sahˬ boꞈ myaˆ pyawˬ 181-184 “Saꞈ gʼawˇ jeˬ gʼawˇ kawˆ” lehˇ boꞈ taˬ gaˇ haw.) Maˇ diˇ naˇ Jaˇliꞈ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu deuˬ dawˬ caˇ caˇ˗awˇ ja ceuˬ ngeh “laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ guˇ˗awˬ” lehˇ ehˇ˗eu meh.—Ja ceuˬ 33:1-3.

13. Aˬ dui maˬ guˆ ni aˬ joˆ˗ehˇ caˇ nya laˇ nga?

¹³ Nymˇ jiˇ uˬ duˬ tahˬ ngeh maˬ ehˇ tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ ehˇ heu loꞈ˗ehˇ jahˇ dzaw. Aˬ dui˗euˬ dawˬ caˇ paˇ dmˬ laꞈ kʼoeˬ nawˇ ya leˇ˗eu bymˇ tseˇ˗awˇ teˇ saˇ yaw teuˇ teuˇ lehˇ maˬ guˆ ni gui doˆ leꞈ. Kʼoeˇ naˇ dawˬ tsuiꞈ tiˬ cehˆ˗ahˇ tseˇ˗awˇ saꞈ tiˬ poˆ gʼawˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ teˇ saˇ yaw teuˇ teuˇ lehˇ caˇ doˆ leꞈ jiˇ. (Iˇsaˬyaˇ 24:14) Toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ nawˬ caˇ˗eu teˇ saˇ gʼaˬ ahˇ dzehˬ laˇ meh. Heu naˇ yaw muiˬ tiˬ jeˬ pyeuꞈ˗awˇ taˬ tsawˬ guˆ taˬ shaꞈ dawˇ.

14. (a) Kʼaˬ meh gʼawˇ nga naˇ dawˬ caˇ caˇ gaˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba˗eu nga? (“Nawˇ dawˬ caˇ caˇ˗eu jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ bi muiˬ daˆ laˇ nya˗eu nga?” lehˇ ehˇ˗eu oeˬ coeˇ oeˬ bawˬ˗ahˇ haw.) (b) Teˇ saˇ bi muiˬ daˆ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ jahˇ lehˇ ehˇ taˬ nga?

¹⁴ Nawˬ˗euˬ teˇ saˇ gʼaˬ bi kʼaˆ laˇ ni kʼaˬ meh laꞈ kʼoeˇ ja lehˇ lehˇ kawˆ ya bi dahˇ˗eu meh. Teu miˇ neh nawˇ dawˬ caˇ caˇ ngeh aˬ myah myah dawˬ ngehˬ ngehˬ˗eu naˆ maˬ tseˇ kʼaˬ meh ui cuiˆ gʼawˇ nga. Ehˇ kʼawꞈ nawˬ˗euˬ teˇ saˇ gʼaˬ maˬ ahˇ˗eu maˬ ngeuˇ naˇ teˇ saˇ aˇ dzehˬ˗ehˇ goˇ dzeuˇ naˇ lawˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ nga? Gaˇ kawˆ heu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ mehˬ taˬ˗euˬ jeˬ Miˬyehˇ gaˇ mˇ˗eu dzaw nymˇ lehˇ kuˇ˗eu paˇ dmˬ sahˬ boꞈ myaˆ pyawˬ 184-ahˇ “Gaˇ kawˆ tiˬ jeˬ na˗ahˇ laˆ piˇ˗eu jeˬ” lehˇ boꞈ taˬ gaˇ haw.

Nui ma laꞈ kʼoeˇ neh caˇ˗awˇ ja ceuˬ

15. (a) 2016 kʼoꞈ˗ahˇ yawˬ kʼoꞈ na luꞈ jahˇ˗eu mehˬ bawˬ˗ahˇ aˬ jeˬ bi doꞈ laˇ˗eu lehˇ tsaꞈ gaˬ˗eu nga? (b) Dawˬ caˇ paˇ dmˬ aˬ jeˬ miˇ neh laˆ paˇ˗eu nga?

¹⁵ 2016 kʼoꞈ˗ahˇ yawˬ kʼoꞈ na luꞈ jahˇ˗eu mehˬ bawˬ˗ahˇ laˇ˗euˬ deuˬ Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ neh tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu mehˇ nmˇ Saˬ˗tiˇpeˬ Lehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ laꞈ kʼaˬ tiˬ cehˇ caˇ˗awˇ ja ceuˬ lehˇ ehˇ˗eu dawˬ caˇ paˇ dmˬ yaw shuiꞈ doˆ laˇ˗eu gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ ngeh nui ma cehˇ tahˬ tahˬ˗eu meh. Aˬ dui dawˬ caˇ paˇ dmˬ yaw shuiꞈ bi doˆ laˇ˗euˬ heu naˇ Muiˬ˗eu shawˇ˗eu Miˇ shuiꞈ dawˬ paˇ Jaˇliꞈ bi doˆ laˇ˗euˬ miˇ neh ma lehˇ mehˇ nmˇ Lehˇ ehˇ˗eu meh. Dawˬ caˇ sahˬ boꞈ heu naˇ Miˇ shuiꞈ dawˬ paˇ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ maˬ ahˇ˗eu dawˬ deuˬ yuˇ dzeh˗awˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ hawˇ˗eu ka kʼoꞈ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu gaˇ kawˆ dawˆ lahˬ taˬ˗euˬ meh. Dawˬ caˇ heu naˇ aˬ dui Miˬyehˇ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu jeˬ laꞈ kʼoeˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu tiˬ jeˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ zawˇ˗ehˇ muiˬ˗eu dawˬ caˇ paˇ dmˬ jahˇ doˆ mawꞈ˗eu meh. Teu miˇ neh dawˬ caˇ paˇ dmˬ˗euˬ daˇ bahˇ˗euˬ doeˬ Miˇ shuiꞈ dawˬ paˇ Jaˇliꞈ˗euˬ doeˬ nehˬ˗ehˇ laˆ duˇ taˬ˗euˬ meh.

16, 17. Dawˇ caˇ paˇ dmˬ yaw shuiꞈ˗ahˇ aˬ jeˬ laˆ paˇ nga?

¹⁶ Dawˬ caˇ paˇ dmˬ heu yaw awˬ˗ehˇ zmˬ nya ni tiˬ gaˇ taꞈ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ tiˬ gaˇ laˆ uiˬ taˬ˗euˬ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ dahˬ beh˗eu 12 bymˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu dawˬ caˇ pyeuꞈ˗awˇ kʼoeˇ gaˇ neh 8 bymˇ naˇ Yeˬsuˇ hawˇ˗eu ka kʼoꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗awˇ gaˇ kawˆ nui deuˬ pyeuꞈ meh. Tiˬ gaˇ taꞈ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ dawˬ caˇ paˇ dmˬ dahˬ beh laˇ gaˇ neh boꞈ taˬ˗euˬ heu naˇ muiˬ˗eu tiˬ jeˬ pyeuꞈ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ mehˇ nmˇ aˬ li deuˬ baˬ maꞈ˗euˬ mehˬ shi dawˬ mehˬ mehˬ ngeh yaw awˬ˗ehˇ tseˇ nya˗eu meh.

¹⁷ Nui maˬ˗ahˇ neh bi caˇ doˆ leꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ dawˬ caˇ tiˬ deuˬ na dawˬ tsuiꞈ deuˬ maˇ jawˆ ni siˬ laˇ ni laˆ paˇ taˬ˗euˬ meh. Yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ zmˬ˗eu dawˬ yaw jeˬ ma jeˬ “ya” lehˇ ehˇ˗eu dawˬ heu jiˇ laˆ paˇ˗euˬ meh. Teu gaˇ duˇ ni “Nui ma gʼawˬ mahˇ ni gʼeh” lehˇ ehˇ˗eu dawˇ caˇ “Nui ma gʼawˬ mahˇ ni gʼeh˗eu jeˬ mˇ mawˇ” lehˇ laˆ paˇ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ “Nawˬ˗euˬ nui maˬ˗ahˇ bo saˆ” lehˇ ehˇ˗eu dawˬ caˇ naˇ aˬ cawˬ˗ahˇ ehˇ gaˇ duˇ˗eu miˇ neh “Aˬ dui˗euˬ nui ma˗ahˇ boꞈ saˆ” lehˇ laˆ paˇ˗euˬ meh. Aˬ jeˬ miˇ neh? Gaˇ hu dawˬ caˇ heu bymˇ caˇ ngeh aˬ cawˬ˗ahˇ kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ heu loꞈ˗ehˇ jahˇ lehˇ mehˬ gaˇ duˇ˗eu miˇ neh meh. Heu naˇ aˇ muˇ bawˬ dzaˬ gaˇ maˬ ehˇ tiˬ nah hawˇ˗eu smˬ nah mehˬ bawˬ jahˇ gaˇ laˇ˗euˬ yaw shuiꞈ deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ zaˬ guˬ hawˇ˗eu mehˇ nmˇ aˬ buˇ deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ nui ma ma saˇ ni bi gʼeh leˇ˗eu meh. Teu miˇ neh dawˬ caˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ laˆ paˇ˗euˬ meh.

18. Aˬ dui˗euˬ dawˬ caˇ paˇ dmˬ yaw shuiꞈ˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh ya caˇ dzaw˗eu nga? (Ehˇ lahˬ˗ahˇ haw.)

¹⁸ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ laꞈ kʼaˬ tiˬ cehˇ caˇ˗awˇ ja ceuˬ lehˇ ehˇ˗eu dawˬ caˇ paˇ dmˬ laꞈ kʼoeˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu loꞈ˗ehˇ duˇ˗eu yaw myaˬ bymˇ ahˇ˗awˇ aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya lehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ehˇ nehˬ nya ni caw ba nehˬ nya˗eu uˬ taꞈ “ti gʼaˬ tiˇ gʼaˬ kʼahˇ kʼoꞈ˗awˇ ngehˬ gʼeh” nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. (Heˬbyehˇ 10:24) Aˬ dui dawˬ caˇ deuˬ˗euˬ deuˇ˗mˬ kawˬ sheu hawˇ˗eu dawˬ deuˬ˗ahˇ siˬ nya mawꞈ˗eu ma. Aˬ dui˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu tiˬ jeˬ naˇ aˬ dui˗euˬ mehˇ nmˇ aˬ buˇ aˬ liꞈ deuˬ neh caˇ ahˇ taˬ˗euˬ gaˇ naˇ haˬ˗eu heu meh. Mehˇ nmˇ deuˬ neh caˇ taˬ˗euˬ dawˬ caˇ jw.org gʼoeˇsaiˇ˗ahˇ haw nya meh. Nawˇ iˇ kahˇ jawˇ ngeh dawˬ caˇ heu caˇ dzaw taˬ naˇ nui ma˗ahˇ˗neh kʼaˬ duˬ ni caˇ nya laˇ meh.b—Ehˇ lahˬ˗ahˇ haw.

19. Aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu yawˬ gʼaˬ na luꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ uˬ duˬ tahˬ nya˗eu nga?

¹⁹ Dawˬ caˇ heu naˇ uˬ duˬ tahˬ gaˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ taˬ ngehˇ. Heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu lehˇ mˇ mawˇ nya˗eu jeˬ pyeuꞈ˗awˇ aˬ yawꞈ neh kʼaˇ biꞈ nehˬ laꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu jeˬ jiˇ pyeuꞈ˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 12:5-ahˇ gui.) Nawˇ yaw zoˇ zoˇ lehˇ caˇ naˇ aˬ cawˬ deuˬ kʼawꞈ toˆ˗ehˇ caˇ mawꞈ laˇ˗eu meh. Aˇ muˇ˗ahˇ jawˇ˗eu zaˬ guˬ tsawˇ mawˬ maˬ ehˇ tsawˇ shuiꞈ deuˬ maˬ ehˇ dawˬ caˇ caˇ˗eu heu neh Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ nya˗eu meh. Teu miˇ neh maˬ shaꞈ dawˇ ni caˇ doˆ leꞈ˗awˬ. Ja ceuˬ˗eu sahˬ boꞈ boꞈ˗eu gʼaˬ neh ‘Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ caˇ˗awˇ ja ceu˗awˬ’ lehˇ ehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ mˇ caw˗eu laꞈ kʼoeˇ laꞈ kʼaˬ tiˬ cehˇ caˇ kaˇ˗euˇ.—Ja ceuˬ 96:1.