Эш-нӧкӧрди канайып табар?

1, 2. а) Биле тӧзӧӧргӧ турган кижиге кандый болор керек? б) Јолыгыжары дегени нени темдектейт? («Јартамалды» кӧрӱгер.)

СЕН биле тӧзӧӧргӧ кӱӱнзеп тургаҥ ба? Кезик јииттер де, јаан да улус бойына јарагадый эш-нӧкӧр бедиреп јат. Је биле де јок улус ырысту болор аргалу. Андый да болзо, биле тӧзӧӧргӧ турган кижиге эмоциональный ла кӧгӱс јанынаҥ бек болор керек. Анайда ок ого бойын акча-манатла јеткилдеп билер керек (1 Кор. 7:36)a. Андый кижиниҥ билези ырысту болор аргалу.

² Је јакшы эш-нӧкӧр табары јеҥил неме эмес (Укаа 31:10). Андый кижи табыла да берзе, ого «јолыгыжак» деп айдарга база јеҥил неме эмес болотb. Бу јӧрмӧлдӧ биле тӧзӧӧргӧ турган улуска јарагадый кижи таап алала, оныла јолыгыжып баштаарга не болужарын билип аларыс. Анайда ок јуунныҥ улузы андый ака-эјелерге канайып болужар аргалу деп шӱӱжерис.

ЈАРАГАДЫЙ ЭШ-НӦКӦР ТААП АЛАРГА НЕ БОЛУЖАР

3. Эш-нӧкӧр таап аларга турган кижиге нени сананып кӧрӧр керек?

³ Озо баштап сеге кандый кижи јарап турганын билип алар керек. Оноҥ башка сеге јарагадый кижини ајарбай каларыҥ эмезе јарабайтан кижиле туштажып баштаарыҥ. Эш-нӧкӧрди сууга чӧҥӱрилген христиандардаҥ талдаар керек (1 Кор. 7:39). Је јуунныҥ кажы ла кижизи сеге јараар деп сананбас керек. Оныҥ учун бойыҥнаҥ сура: «Менде кандый амадулар бар? Эш-нӧкӧр болотон кижимде кандый кылык-јаҥдар болор керек? Ӧйинеҥ ӧткӱре талданбай тургам ба?»

4. Кезик ака-эјелер не керегинде мӱргӱйдилер?

⁴ Сен биле тӧзӧӧргӧ турган болзоҥ, бу керегинде Иеговага айдып турган болорыҥ (Флп. 4:6). Је ол сен учун сеге јарагадый кижини бедиребес те болзо, ол сениҥ сезимдериҥди јакшы оҥдоп јат. Оныҥ учун бу суракта сеге болужар аргалу (Сар. 62:8). Айдарда, ого бойыҥныҥ сезимдериҥди ле кӱӱниҥди оноҥ ло ары куучындап тур. Анайда ок чыдамкай ла ойгор болорын сура (Иак. 1:5). США-да јадып турган Джонc деп бойдоҥ ака не керегинде мӱргӱп турганын куучындаган: «Мен Иеговага эш-нӧкӧримде кандый кылык-јаҥдар болзо јакшы болор эди деп айдып јадым. Анайда ок менде кемле-кемле таныжар арга боло берзин деп мӱргӱйдим. А бойыма јакшы ӧбӧӧни болотон кылык-јаҥдарга ӱренип аларга болуш сурайдым». Шри-Ланкада јадып турган Таня эје мынайып куучындаган: «Менде эм тура эш-нӧкӧр јок, је мен бир де кунукпай јадым. Карын, Иеговага чындыктыҥ јолынаҥ чыкпаска, чын кӧрӱмдӱ артарга ла сӱӱнчилӱ болорго болушсын деп мӱргӱп јадым». Сеге јарагадый эш-нӧкӧрди сакыырга узак та келишсе, Иегова сени бир де артыргыспас (Сар. 55:22).

5. Бойдоҥ ака-эјелер канайып таныжар аргалу? (1 Коринфтегилерге 15:58). (Јурукты база кӧрӱгер.)

⁵ Агару Бичик бисти «Кайраканга јаантайын кӧп иштегер» деп кӱӱнзедет. (1 Коринфтегилерге 15:58, ЈТ кычырыгар.) Оныҥ учун Кудайдыҥ ижине эрчимдӱ туружып, ака-эјелерле куучындажып тур. Анайып, биле тӧзӧӧргӧ турган кӧгӱс јаны бек ака-эјелерле таныжып аларыҥ. Анайда ок Иегованы сӱӱндиргениҥнеҥ јаан сӱӱнчи аларыҥ.

6. Биле тӧзӧӧргӧ турган христиандарга нени ундыбас керек?

⁶ Је ајарыҥкай бол. Эш-нӧкӧр бедиреери баштапкы јерге тура бербезин (Флп. 1:10). Нениҥ учун дезе кижиниҥ ырызы биле тӧзӧгӧнинеҥ камаанду эмес, а Иеговала јуук колбуларынаҥ камаанду (Матф. 5:3). Бойдоҥ ака-эјелерде Иеговага кӧптӧдӧ иштеер аргазы кӧп. Олор темдектезе агару иштиҥ башка-башка бӱдӱмдеринде туружар аргалу (1 Кор. 7:32, 33). США-да јадып турган 40 јаш киреде кижиге барган Дже́ссика эје мынайда куучындаган: «Менде кижиге баратан санаа болгон до болзо, Кудайдыҥ ижин баштапкы јерге тургузарга албаданып туратам. Оныҥ учун сӱӱнчилӱ јӱргем».

МЕҤДЕБЕЙ, ЈАЗАП КӦР

7. Кижиге сезимдериҥди айткалагыҥда, нениҥ учун оны тууразынаҥ кӧрӱп турар керек? (Укаа сӧстӧр 13:16).

⁷ Сеге та кем де јарай берген болзын. Эмди канайдар? Агару Бичикте ойгор кижи немени эдердеҥ озо сананат деп айдылат. (Укаа сӧстӧр 13:16 кычырыгар.) Сен ол кижиге сезимдериҥди айдардаҥ озо, арайынаҥ оны тууразынаҥ кӧрӱп тур. Нидерландыда јадып турган А́свин деп ака мынайып айткан: «Кижиниҥ сезимдери тӱрген кӱйе береле, ойто ӧчӱп калат. Сен бир эмеш бойыҥа ӧй берзеҥ, сезимдериҥе салдыртпазыҥ ла бойыҥа јарабай турган кижиле јолыгыжып баштабазыҥ». Айдарда, ол кижини јазап кӧрӧлӧ, сеге ол чек јарабай турган деп билип ийер болорыҥ.

8. Кижини јакшы билип аларга нени эдерге јараар? (Јурукты база кӧрӱгер.)

⁸ Кижи керегинде кӧптӧдӧ билип аларга, оны бойыныҥ јуунында ла најыларыныҥ ортозында канайып тудунып турганын билип алар керек. Анайып оныҥ кӧгӱс јанын ла кылык-јаҥын билип аларыҥ. Бойыҥа мындый сурактар бер: «Ол кемдерле најылажат? Куучыны не керегинде болот? (Лука 6:45). Бистиҥ амадуларыс тӱҥей бе?» Анайда ок оныҥ јууныныҥ аксагалдарыла эмезе кӧгӱзи тереҥ ака-эјелерле куучындажып кӧр (Укаа 20:18). Темдектезе, олордоҥ оныҥ кылык-јаҥын сурап угарга јараар (Руфь 2:11). Је кижини шиҥдеп турала, калак, оны эби јок айалгага тургузып ийдиҥ. Оныҥ кӧрӱмин, сезимдерин тооп тур.

9. Сезимдериҥди айткалагыҥда неде бир де алаҥзу болбос учурлу?

⁹ Сезимдериҥ керегинде канча ӧйдӧҥ айдарга јараар? Тӱргедеп ийзеҥ — чыданыкпас кижи деп кӧрӱнер болорыҥ (Укаа 29:20). А ӧйди узак чӧйзӧҥ, ол кижи сени арылык-берилик деп сананар болор, анчада ла сениҥ сезимдериҥди билип ийген болзо (Эккл. 11:4). Је мындый немени ундыбас керек: сезимдериҥди айткалагыҥда, ол кижиле эмди ле алыжып јадыс деп сананба. Андый да болзо, сен биле тӧзӧӧргӧ белен ле ол кижи сеге јарап турган деп алаҥзу сенде бир де болбос учурлу.

10. Сени јарадып турган кижи сеге јарабай турган болзо, канайдар?

¹⁰ А кем-кем сени јарадып ийген болзо, канайдарыҥ? Сеге ол јарабай турган болзо, јарт айдып сал. Нениҥ учун дезе кижиниҥ сезимдериле ойноп, калас ижемји берери јакшыга экелбес (1 Кор. 10:24; Эф. 4:25).

11. Бисти кижи таап берзин деп сураган болзо, нени ајаруга алар керек?

¹¹ Кезик ороондордо балдарына эш-нӧкӧрди ада-энези талдап берет. А кезик јерлерде тӧрӧӧн-тугаандары эмезе најылары таныштырып салат. Је эки бала оноҥ ары туштажатан ба, јок по бойлоры кӧрӱп јат. Ол эмезе бисти кем-кем најызына эмезе тӧрӧӧнине кижи таап берзин деп сураган болзо, нени ајаруга аларыс? Бедиреердеҥ озо ого кандый кижи јарап турганын угуп алыгар. Темдектезе јарагадый кижиниҥ кылык-јаҥын, эҥ керектӱзи, кӧгӱс јанын јазаптыра билип алар керек. Нениҥ учун дезе Иеговала јуук колбуларлу болоры бай болгонынаҥ, јаан ӱредӱлӱ ле јамылу болгонынаҥ артык эмей. Је ака ла эје биле тӧзӧӧрин-тӧзӧбӧзин экӱ бойы кӧрӧр (Гал. 6:5).

ЈОЛЫГЫЖЫП БАШТААРДАҤ ОЗО

12. Кемге-кемге јолыгыжак деп канайып айдар?

¹² Сен та кемле де јолыгыжарга санандыҥ. Је мыны канайып айдар?d Сеге јарап турган кижиге јолыгып, бойыҥныҥ кӱӱниҥди јарт айдып бер. Је јаҥыс јаҥыскандыра јолыгышпагар, улусту јерде јолыгыжаар, ол эмезе телефон ажыра куучындажып ийигер (1 Кор. 14:9). Качан ол кижи сеге каруу берерге белен эмес болзо, ого сананатан ӧй бер (Укаа 15:28). Је качан ол кижи «јок» дезе, бир де ачынбай, оныҥ кӧрӱмин тоор керек.

13. Кем-кем сенле јолыгыжарга турган кӱӱнин айтса, канайдар? (Колоссыдагыларга 4:6).

¹³ Кем-кем сеге јолыгыжып баштак деп айткан болзо, канайдар? Ого сеге мыны айдарга јеҥил эмес болгон болор. Оныҥ учун каруу берип јатсаҥ, санааҥды јарт айдарын ла јалакай болорын ундыбай тур. (Колоссыдагыларга 4:6, JT кычырыгар.) Карууны тургуза ла берерге белен эмес болзоҥ айдып сал, је ӧйди чӧйбӧс керек (Укаа 13:12). Је ол кижи сеге јарабай турган болзо, јымжак эдип чокум-јарт айдып сал. Темдектезе, Австрияда јадып турган Ханс деп акага эје: «Сенле јолыгыжар кӱӱним бар» — деп айдарда, ол нени айтканын кӧрӱп ийектер. Ол айткан: «Оны меге тегин јерге иженбезин деп, „јок“ деп ол ло тушта айдып салгам, је мыны јымжак айткам. Оныҥ да кийнинде мен ого ижемји бербегем». Је качан сен туштажып ийерге јӧпсинип ийзеҥ, туштажатан ӧйдӧ бой-бойоордоҥ нени сакыырын јартажып алыгар. Нениҥ учун дезе слердиҥ культурагардаҥ, кандый биледе чыдаганаардаҥ эмезе ӧскӧ дӧ шылтактардаҥ улам туштажатанына кӧрӱмеер чек эки башка болордоҥ айабас.

АКА-ЭЈЕЛЕР КАНАЙЫП БОЛУЖАР АРГАЛУ?

14. Бойдоҥ ака-эјелерге бис канайып болужар аргалу?

¹⁴ Биле тӧзӧӧргӧ турган ака-эјелерге бистиҥ кажыбыс ла канай болужар аргалу? Баштапкызында, нени айдып турганысты кӧрӱп турар керек (Эф. 4:29). Темдектезе, бойыгардаҥ мынайда сураарга јараар: «Мениҥ оозымнаҥ биле тӧзӧӧргӧ турган улусты шооткодый сӧстӧр чыгат па? Ол эмезе бойдоҥ ака-эјениҥ куучындажып јатканын кӧрӧлӧ, капшай ла бу экӱ бой-бойын јарадып турган деп сананадым ба?» (1 Тим. 5:13). Экинчизинде, бойдоҥ ака-эјелер бойлорын уйан сананбазын деп, олорды эби јок айалгаларга тургуспас керек. Темдектезе, ӧрӧги абзацта айдылган Ханс ака мынайда куучындаган: «Кезик ака-эјелер: „Сен качан кижи аларыҥ? Ӧйиҥ ӧдӱп барат. Канчазын јаҥыскан јӱрерге тургаҥ?“ — деп айдыжып јат». Бу коркышту ачу сӧстӧр. Нениҥ учун дезе кижи мыны угала, биле тӧзӧбӧгӧн лӧ дейле, бойын уйан кӧрӱп, кунугала, эмди кижи бедиреер керек деп сананып баштаардаҥ айабас. Карын андый ака-эјелерди мактап турактар! (1 Фес. 5:11).

15. а) Кемге-кемге јарагадый кижини бедиреердеҥ озо нени ајаруга алар керек? (Римдегилерге 15:2). (Јурукты база кӧрӱгер.) б) Видеоноҥ неге ӱрендигер? (Сносканы кӧрӱгер.)

¹⁵ Је биске бойдоҥ ака-эје бой-бойына сӱреен јарап турган деп билдирип турган болзо, канайдарыс? Агару Бичикте улустыҥ сезимин тооп турзын деп айдылат. (Римдегилерге 15:2, JT кычырыгар.) Кезик ака-эјелер бисти кижи таап берзин деп сурабай јат. Олордыҥ кӱӱнин тооп турар керек (2 Фес. 3:11). А кезиктери кӱӱнзеп јат, олор болуш та сурап јат. Је бойдоҥ ака-эјелер андый болушты сурабаза, биске киришпес керек (Укаа 3:27)e. Кезик биле тӧзӧбӧгӧн ака-эјелер ӱзе неме бойыныҥ ла аайыла барзын деп кӱӱнзеп јат. Германияда јадып турган бойдоҥ Лидия сыйын мынайда айдат: «Тоолу улусты јууп, јарашкадый улусты база кычырып ийерге јараар. Анайып, олордо куучындажатан арга болор. Оноҥ ары канайдатанын олор бойлоры кӧрӧр эди».

16. Бойдоҥ ака-эјелер нени ундыбас учурлу?

¹⁶ Бис ончобыс ла, билелӱ де, билелӱ эмес те болзоос, ырысту јӱрер аргалу (Сар. 128:1). Оныҥ учун сен билелӱ болорго тургаҥ, је кижи табылбай турган болзо, бир де санааркабай, Иеговага оноҥ ло ары иште. Мака́одо јадып турган Синь И эје мынайда айткан: «Сен райда ӧбӧӧниҥле кожо ӱргӱлјиге јӱрериҥ. А эмди јаҥыскан јӱрген ӧйиҥ кыска ла ӧйгӧ. Оныҥ учун бу ӧйиҥди ойгор тузаланып, јакшызынып јӱр». Је сеге јарагадый кижи табыла берерде туштажып баштаган болзоор, канайдар? Ол кижи сеге чын ла јараар ба, јок по деп билип аларга не болужарын келер јӧрмӧлдӧҥ билип аларыс.